Grupa A Klasa .................... Liczba punktów ...... / 40 p.

Imię ..................................................................................

1 Podkreśl właściwe wyrazy tak, aby tekst dotyczący pierwiastków budujących organizm był prawdziwy. ( ... / 3 p.)
Węgiel, wodór i tlen to jedne z najmniejszych elementów tworzących organizm. Elementy te nazywamy
pierwiastkami / związkami chemicznymi. Niektóre z nich, na przykład wapń i magnez, występują w
organizmie w większej / mniejszej ilości niż węgiel, tlen i wodór. Regulują one pracę organizmu, a ich
źródłem są sole mineralne / tłuszcze.
2 Przyporządkuj składniki pokarmowe do opisów ich głównej roli w organizmie. ( ... / 3 p.)
1. Białka. A. Są głównym źródłem energii dla organizmu.
2. Tłuszcze. B. Są zarówno materiałem energetycznym, jak i
zapasowym.
3. Cukry. C. Są podstawowym budulcem komórek.
D. Są źródłem pierwiastków innych niż węgiel,
wodór i tlen.
1. _____ 2. _____ 3. _____
3 Oceń, czy poniższe informacje dotyczące komórki są zgodne z prawdą. Zaznacz literę P, jeśli ( ... / 4 p.)
informacja jest prawdziwa, lub literę F – jeśli jest fałszywa.

1. Jest nazywana podstawową jednostką życia. P F

2. Jej kształt zależy od funkcji, jaką pełni. P F
3. Nie potrafi wykonywać podstawowych czynności życiowych. P F
4. U zwierząt jest osłonięta błoną komórkową. P F

4 Podkreśl te elementy budowy komórki, których nie ma komórka zwierzęca. ( ... / 1 p.)
chloroplasty, wakuola, mitochondria, ściana komórkowa, błona komórkowa, rybosomy
5 Rysunek przedstawia budowę komórki zwierzęcej. Zaznacz punkt zawierający poprawne opisy do ( ... / 1 p.)
zamieszczonych wskazań.

A. 1 – błona komórkowa, 2 – cytozol, 3 – mitochondrium

B. 1 – cytozol, 2 – mitochondrium, 3 – błona komórkowa
C. 1 – mitochondrium, 2 – cytozol, 3 – błona komórkowa
6 Podkreśl właściwe wyrazy tak, aby poniższy tekst był prawdziwy. ( ... / 2 p.)
A. W komórce bakteryjnej występuje nić DNA / jądro komórkowe.
B. Otoczka śluzowa u bakterii chroni przed wysychaniem / umożliwia ruch.
C. W cytozolu komórki bakteryjnej występują mitochondria / rybosomy.

NIMIOIDIHLOOLNM Grupa A | strona 1 z 4

7 Do poniższych opisów dopasuj odpowiednie określenia wybrane spośród podanych. ( ... / 3 p.)
rybosom, wakuola, mitochondrium, cytozol
A. Ma owalny kształt. Jego rola polega na dostarczaniu komórce energii. …………..
B. To galaretowata substancja, która wypełnia wnętrze komórki. ………………….
C. Występuje w postaci pęcherzyka. Do jej funkcji należą m.in. usuwanie z komórki różnych substancji oraz
trawienie. …………………………..
8 Oceń, czy poniższe informacje dotyczące organizmów cudzożywnych są zgodne z prawdą. Zaznacz ( ... / 3 p.)
literę P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub literę F – jeśli jest fałszywe.

1. Organizmy cudzożywne nie potrafią wytwarzać pokarmu. P F

2. Do organizmów cudzożywnych zaliczamy zwierzęta, grzyby oraz rośliny. P F
3. Większość bakterii jest cudzożywna. P F

9 Uzupełnij schemat przedstawiający przebieg reakcji utleniania pokarmu. Wpisz w puste miejsca ( ... / 1 p.)
odpowiednie wyrazy.

10 Uzupełnij schemat tak, aby przedstawiał przebieg fotosyntezy. ( ... / 2 p.)

dwutlenek węgla + …………… substancje pokarmowe + ……………

11 Zaznacz punkt, w którym prawidłowo przedstawiono fermentację. ( ... / 1 p.)

A. glukoza + tlen ->dwutlenek węgla + woda + energia

B. dwutlenek węgla + woda -> glukoza + tlen
C. glukoza -> alkohol etylowy + dwutlenek węgla + energia
12 Obok podanych zdań wstaw literę T, jeżeli dotyczą oddychania tlenowego, lub literę F – jeśli dotyczą ( ... / 1 p.)
fermentacji.
A. Ilość dostarczanej energii jest duża. ……….
B. Proces ten przeprowadzają rośliny. ……….
C. Zachodzi w cytozolu. ……….
D. Polega na beztlenowym rozkładzie substancji pokarmowych. ……….
13 Postaw znak „+” przy elementach, które są wspólne dla komórki roślinnej i zwierzęcej, a znak „–” przy ( ... / 2 p.)
elementach, które różnią te komórki.
błona komórkowa
mitochondrium
ściana komórkowa
chloroplasty
14 Zaznacz punkt zawierający nazwę elementu budowy komórki, w którym zachodzi fotosynteza. ( ... / 1 p.)
A. Chloroplast. B. Jądro komórkowe. C. Mitochondrium. D. Wakuola.
15 Skreśl wyrazy tak, aby zdania zawierały prawdziwe informacje. ( ... / 2 p.)

Fermentacja to proces polegający na uzyskaniu potrzebnej do życia energii, zachodzący z udziałem / bez
udziału tlenu. Przebiega on w cytozolu / mitochondrium.

NIMIOIDIHLOOLNM Grupa A | strona 2 z 4

16 Na ilustracji przedstawiono przebieg doświadczenia, za pomocą którego sprawdzono, czy drożdże podczas ( ... / 1 p.)
fermentacji uwalniają dwutlenek węgla. Zaznacz zestaw, który jest próbą badawczą w tym
doświadczeniu.

17 Na wykresie została przedstawiona ilość składników występujących w organizmie człowieka. Dokonaj ( ... / 2 p.)
analizy wykresu, a następnie odpowiedz na pytania.

A. Który z podanych składników występuje w organizmie w najmniejszej ilości?

……………………………………………………………………...........................
B. Jakie dwie funkcje pełni ten składnik w organizmie człowieka?

……………………………………………………………………...........................
18 Przyporządkuj rodzaje cukrów (1–3) do pełnionych przez nie funkcji (A–D). ( ... / 3 p.)
1. Glukoza. A. Dostarcza energii.
2. Skrobia. B. Buduje ścianę komórkową.
3. Celuloza. C. Jest materiałem zapasowym
D. Reguluje pracę organizmu.
1. _____ 2. _____ 3. _____
19 Zaznacz rysunek przedstawiający komórkę nerwową. ( ... / 1 p.)
A. B. C.

NIMIOIDIHLOOLNM Grupa A | strona 3 z 4

20 Przyporządkuj rodzajom komórek (1-3) odpowiednie opisy (A-D). ( ... / 3 p.)

1. 2. 3.

A. Zawiera substancje B. Łączy się wypustkami z C. Dzięki wici może się D. Tworzy tkankę,
zapasowe wykorzystywane innymi komórkami, co przemieszczać w której komórki ściśle
przez rozwijający się umożliwia przekazywanie poszukiwaniu komórki do siebie przylegają.
organizm. informacji. jajowej.
1. _____ 2. _____ 3. _____

NIMIOIDIHLOOLNM Grupa A | strona 4 z 4