Professional Documents
Culture Documents
PSYCHOLOGIA SPOŁECZNA - Wykłady
PSYCHOLOGIA SPOŁECZNA - Wykłady
21.10.2016
Psychologia społeczna – dotyczy relacji interpersonalnych, człowiek jest istotą społeczną – rodzimy
się po to by tworzyć związki/relacje (Arystoteles w starożytności).
Wbrew naturze jest życie w samotności.
Przedmiot poznania psychologii społecznej: wpływ społeczny – oddziaływanie słów, czynów, lub
obecności innych na nasze uczucia i zachowania. Oddziaływają również wyobrażone osoby, media,
bóg, religie
Co dzieje się w umyśle człowieka gdy jest pod wpływem innych? Interesuje nas człowiek w sytuacji
społecznej.
---------------------------------------------
SOCJOLOGIA – obiektywne warunki sytuacji
PSYCHOLOGIA SPOŁECZNA – co człowiek ma w głowie? Subiektywne odczucie sytuacji. Wpływ
interpretacji człowieka na sytuacje.
Rzeczywistość jest kwestią percepcji – jak rozumiemy sytuację, tak się w niej zachowujemy.
Siła wpływu społecznego – silne oddziaływanie społeczeństwa. Dziecko praktycznie w stu procentach
zależne od sytuacji społecznych. Dorośli mogą w pewnym stopniu kontrolować wpływ społeczny.
Na komunikację niewerbalną składa się: wyraz twarzy, ton głosu, ruchy ciała, spojrzenia, gesty,
posługiwanie się dotykiem.
Stereotyp najczęściej zniekształca obraz człowieka. Stereotyp to zbyt uproszczone widzenie kogoś.
Masmedia i rodzina uczą stereotypów.
W stereotypach działa efekt samospełniającego się proroctwa – gdy traktujemy kogoś stereotypowo
to on tak się zachowuje.
UPRZEDZENIA:
psychotyczność zaburzenia
(schizofrenia) osobowości neurotyk
ur.
3 msc 6 msc 2 – 3 r. ż.
Normalne fazy w życiu dziecka – musi je przejść aby być zdrowe. Gdy dorosły wraca do nich to
niedobrze.
Dobra matka gratyfikuje i frustruje, musi frustrować, aby dziecko było samodzielne.
Samoświadomość pojawia się w wieku 2 – 3 lat. Wcześniej w pewnym sensie jest się jednym z matką
Rozwijając się dziecko wyodrębnia siebie z otoczenia w wieku 2 – 3 lat ma podstawy świadomości.
SAMOWIEDZA – wiedza o tym kim jestem, wszelkie akty myślenia o sobie, bycie przytomnym.
Obraz ja w Europie i USA – własny obraz ja, własne myśli, budowanie siebie na niezależności,
wolności. Ceniona niezależność i pewność siebie. Pewny siebie kiedy wolny.
Obraz ja w Azji – sposób określania siebie w stosunku do innych. Wolność jednostki się nie liczy
(wręcz w buddyzmie – rozbijanie ja: nirwana, zen)
Gdy mamy możliwość spojrzenia na siebie okiem kamery lub innych ludzi uświadamiamy
sobie rozbieżności pomiędzy własnym odczuciem siebie, a „obiektywnym”.
Człowiek zawsze myśli o sobie lepiej niż jest w rzeczywistości. Zawsze wybieramy dobre
samopoczucie niż prawdę o sobie.
3) PORÓWNANIA SPOŁECZNE – „Teoria porównań społecznych”
Porównania społeczne w górę – z lepszymi od siebie pod względem cechy
Porównania społeczne w dół – z gorszymi od siebie
04.11.2016
Postawy mogą być zmieniane. REKLAMA – medialny środek służący do zmiany postaw.
Postawy kształtują się od urodzenia do 5 r. ż. Pięć lat decyduje w dużej mierze o postawach w
dorosłym życiu.
Często postawy są nieświadome – bo nabywane wcześnie. POSTAWA rezultatem procesów uczenia
się NIE MA POSTAW GENETYCZNYCH.
2) POSTAWA – efekt siły przekonania człowieka. Ogromną rolę w postawach mają przekonania.
Przekonania są bardziej niebezpieczne niż kłamstwo, które możemy przyjmować lub „serwować”
Postawa może się wychylać na pierwszy lub dalszy plan. Emocjonalna na pierwszym planie lub
poznawcza. Emocje albo wiedza.
Na przykład: zagadnienie społeczne – aborcja. Im bardziej skomplikowany temat, tym bardziej
zróżnicowane postawy.
---------------------------------------------
Zmiana postaw następuje w reakcji na wpływ społeczny. Kształtujemy postawy pod wpływem tego
co robią/myślą/mówią inni ludzie.
Postaw nie dziedziczymy, nie rodzimy się z nimi. Istnieje w postawach pewien komponent
temperamentalny jednak jest znikomy. (temperament – kwestia genetyczna)
REKLAMA
Nie ma dużych szkodliwości społecznych reklam. Gdy ma szkodliwość jest zakazane np. reklamy
papierosów.
ZACHOWANIA PROSPOŁECZNE
Zachowanie prospołeczne – każde działanie, którego celem jest dobro drugiego człowieka,
szczególną forma zachowań prospołecznych – altruizm – pomaganie nawet kosztem własnego
zdrowia lub życia.
Zachowanie prospołeczne bierze pod uwagę własny interes. Altruizm bez względu na własny interes.
Według psychologii ewolucyjnej – szczególnie zachowania prospołeczne, tym się zajmuje, nawiązuje
do Darwina.
Przyczyną zachowań prospołecznych są instynkty i geny. Mamy motywacje do pomagania
osobom spokrewnionym genetycznie (matka pomaga dziecku bo mają wspólne geny)
Norma wzajemności reguluje zachowania prospołeczne w środowisku. Oczekiwanie, że skoro
ja teraz pomogłem to otrzymam pomoc kiedy będę jej potrzebował.
Psychologia ewolucyjna jest teorią, nie nauką (podobnie jak psychoanaliza)
Pojęcie „zdrowego egoizmu” – najpierw dbamy o siebie, żeby pomóc innym. Najpierw kocham siebie
potem innych. „kochaj bliźniego jak siebie samego”. Osoby depresyjne mają problem ze zdrowym
egoizmem.
ATRAKCYJNOŚĆ INTERPERSONALNA
Aby zaspokoić potrzebę ludzie muszą być dla siebie nawzajem atrakcyjni. Dobieramy partnerów
według subiektywnych upodobań.
PRZYCZYNY ATRAKCYJNOŚCI dlaczego ktoś dla nas staje się partnerem lub wrogiem? Dlaczego do
kogoś czujemy sympatie?
1) Bliskość lub częstotliwość kontaktów z innymi ludźmi. Im częściej widzimy tym lepsze
kontakty.
Rola mediów w kształtowaniu się osobowości człowieka. Zaburzenia osobowości, które wywołuje
kultura. Książka „Neurotyczna osobowość naszych czasów” – społeczno – kulturowe uwarunkowania
rozwoju prawidłowej i zaburzonej osobowości.
Karol Marks – człowiek jest całością stosunków społecznych. Epoka chora – jednostka chora, kultura
chora – jednostka chora.
Dziecko nie kochane – nie kocha siebie. Miłość do dziecka jest budulcem u dziecka miłości do siebie
i zdrowej samooceny.
Neurotyczne konflikty oraz anorektyczce konflikty wywodzą się z nieprawidłowych relacji pomiędzy
ludźmi.
WNIOSKI Z TEORII:
Uświadomienie, ze możemy żyć w „kulturowym błocie” – faszyzm, pogoń za sławą,
prestiżem i pieniędzmi. Media narzucające wzorce do spełnienia. Rodzina, która nie
zaspokaja potrzeb.
Kulturę trzeba zmieniać, aby człowiek czuł się zdrowo!
Uświadomienie sobie patogennego wpływu kultury
Wynikiem teorii – terapia systemowa (nie skupianie się na jednostce tylko na
otoczeniu jednostki – system jednostki, „nawet nie wiesz jak bardzo cię kocham” –
film przedstawiający terapię systemową) Terapia par – też terapia systemowa.
Styl przywiązania – rodzaj więzi, które przeżywaliśmy do 5 r. ż. (szczególnie z matką). Uaktywnia się
w nas w dorosłości gdy wchodzimy w relacje.
1) Bezpieczny – zdrowa rodzina, czujemy się wartościowi, dobre wzorce, nie boimy się relacji
2) Lekowo – ambiwalentny – rodzice niekonsekwentni w wychowaniu, raz dobre wychowanie,
raz złe. Wysoki poziom lęku, ale próbujemy relacji.
3) Lękowo – unikowy – wysoki poziom lęku przed wchodzeniem w relacje. Niska samoocena –
wysoki poziom lęku.
02.12.2016
AUTOPREZENTACJE
Wywieranie wpływu istotą życia społecznego. Możemy wywierać wpływ na innych jeśli uświadomimy
sobie czym jest autoprezentacja. Co to zachowanie autoprezentacyjne? Cele, motywy tych
zachowań?
Zawsze zastanawiamy się trochę co myśli otoczenie. Patologiczne przypadki ciągle o tym myślą.
Mark Leary – badał autoprezentacje. Twierdzi, że na przekór reklamą i innym zdajemy sobie sprawę z
tego co myślą o nas inni jest ważne.
AUTOPREZENTACJA:
Świadoma kontrola i kreowanie wizerunku, tak aby odebrano nas zgodnie z naszymi celami
Kontrolowanie przez nas tego jak postrzegają nas inni ludzie
Autoprezentacja to coś pożytecznego i pozytywnego. Nie jest zjawiskiem negatywnym, jest
dobra (część kultury osobistej człowieka).
Może stać się negatywna jeśli koncentrujemy się tylko na zadowoleniu innych
Kiedy przesadzimy z autoprezentacja stajemy się niewiarygodni
Aby tworzyć bliskie relacje trzeba zwracać uwagę jakie nasze zachowania wywołują emocje w
innej osobie
Nie może nam zależeć na autoprezentowaniu się zawsze.
Mark Leary – badał autoprezentacje. Wrażenie jakie jednostka próbuje na nas wywrzeć jest raczej
zgodne z prawdą – pomijając ekstremalne przypadki oszuści, kłamstwa. (selekcjonowanie
prezentowanych obrazów nie musi być oszustwem)
KONFLIKTY INTERPERSONALNE
Wszędzie gdzie ludzie wchodzą w interakcje spotykają się różne wzorce i wartości. Gdy różnice zbyt
duże – konflikt.
Nie można przejść przez życie bez konfliktów. Konflikt wynikiem słabego kontaktu.
Istota konfliktu:
PODMIOT KONFLIKTU – osoby toczące spór
PRZEDMIOT KONFLIKTU – to o co toczy się konflikt. Najczęściej: dobra materialne oraz dobra
symboliczne.
DYNAMIKA KONFLIKTU:
1) Okres kiedy czujemy, że coś jest nie tak, faza przeczuć, drobnych napięć. Sprzeczność
interesów.
2) Faza wzajemnej wrogości – narastające zarzuty. Jeśli istnieje komunikacja można z tej fazy
cofnąć konflikt.
3) Faza kulminacyjna – rozładowanie napięcia, awantura
4) Wyciszenie – gdy utrzymujemy komunikacje oddzielamy spór od faktu
5) Porozumienie – umożliwia dalsze współdziałanie
SKĄD KONFLIKTY:
Błędy w komunikacji, najczęściej nadmierna generalizacja (ty zawsze, ty nigdy)
Używanie stoperów komunikacyjnych np. osądzanie, wyzywanie, grożenie, krytyka,
rozkazywanie
Różnice potrzeb – dwoje ludzi, dwie różnie potrzeby
Cechy osobowości ludzi np. osobowość autorytarna, pryncypialna (zasady ważniejsze niż
człowiek)
Brak szacunku dla prywatności
KOMUNIKACJA W GRUPACH
Grupa niespołeczna – grupa, w której dwie osoby lub więcej osób znajduje się w tym samym miejscu
czasie, lecz nie współdziałają ze sobą, np. pasażerowie samolotu, publiczność na meczu.
Grupa społeczna – grupa, w której dwie lub więcej osób znajduje się w tym samym miejscu i czasie
oraz:
1) Współdziałają ze sobą
2) Są wzajemnie od siebie uzależnieni w tym sensie, ze zaspokajanie potrzeb i realizacja celów
skłania ich do zaufania i wpływania na postępowanie wobec siebie.
Zadaniem grup społecznych jest działanie na rzecz wspólnego dobra – na przykład przez
podejmowane decyzje.