AKADEMIA FAGRON 9.11.

2023

FINASTERYD W ŁYSIENIU ANDROGENOWYM

dr hab. n. med. Aleksandra Szlachcic

specjalista dermatolog – wenerolog

Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum

Medistica Medycyna + Piękno, Kraków
 PATOGENEZA ŁYSIENIA
Aleksandra Szlachcic

czynniki zaburzenia farmakoterapia

genetyczne odżywiania

zaburzenia zaburzenia czynniki

hormonalne psychiczne środowiskowe

czynniki proces proces

immunologiczne zapalny starzenia
Aleksandra Szlachcic
 ŁYSIENIE ANDROGENOWE (AGA – androgenetic alopecia)

MĘŻCZYŹNI KOBIETY

Poniżej 50 r.ż. < 50% Poniżej 30 r.ż. < 3 – 6%

Powyżej 70 r.ż. > 70% Powyżej 50 r.ż. > 30 – 40%

Łysienie typu męskiego - MPHL Łysienie typu żeńskiego - FPHL

Łysienie androgenowe typu męskiego - MAGA Łysienie androgenowe typu żeńskiego - FAGA

Aleksandra Szlachcic
ŁYSIENIE ANDROGENOWE – obraz kliniczny

klasyfikacja Ludwiga

klasyfikacja Hamilton - Norwood

Aleksandra Szlachcic
 ŁYSIENIE ANDROGENOWE – obraz trichoskopowy

miniaturyzacja mieszka włosowego

1. heterogenność grubości łodyg

➢ włosy grube
➢ włosy o średniej grubości
➢ włosy cienkie
➢ włosy meszkowe (N: 6%, AGA: 20%)

2. jednostki włosowe z jedną łodygą

3. żółte kropki

4. przebarwienia okołomieszkowe

Aleksandra Szlachcic
 ŁYSIENIE ANDROGENOWE – patomechanizm polietiologiczny

miniaturyzacja mieszka włosowego

atrofia mm. przywłośnych

stan zapalny okolicy komórek macierzystych
następcze włóknienie

nadmierna wrażliwość
mieszków włosowych
na androgeny

Aleksandra Szlachcic
Aleksandra Szlachcic
 5α-reduktaza aromataza cytochromu P450

TS DHT androstendion estron

TS estradiol

M 3x > K K: okolica czołowa 6x > M: okolica czołowa

M: okolica czołowa 60% > okolica potyliczna K: okolica potyliczna 3,5x > M: okolica potyliczna

K: okolica czołowa 40% > okolica potyliczna K: okolica czołowa 2x < okolica potyliczna

Aleksandra Szlachcic
 5α-reduktaza TYP I: gruczoły łojowe i potowe; keratynocyty
dermis, naskórka i mieszka włosowego

bloker: DUTASTERYD

TYP II: pochewka zewnętrzna korzenia włosa,

TS najądrza, nasieniowody, pęcherzyki nasienne,
prostata
DHT

➢ 5x > TS powinowactwo
bloker: DUTASTERYD, FINASTERYD
do receptora androgenowego

➢ 10x > TS działanie androgenowe

Aleksandra Szlachcic
METODY TERAPEUTYCZNE AGA zgodne z wytycznymi FDA i EMA

MĘŻCZYŹNI MĘŻCZYŹNI, KOBIETY

FINASTERYD (1997 r.) – tabletka 1 mg/d MINOKSIDIL (1987 r.) – 2% i 5% płyn

Aleksandra Szlachcic
FINASTERYD (4-aza-3-oksosteroid) – p.o.

↓ DHT o 90% w prostacie

półokres rozpadu wynosi 5 – 6 godz. dla M: 18 – 60 r.ż. i 8 godz. dla M:> 60 r.ż.
↓ DHT o 70% w osoczu krwi
↓ DHT o 70% w skórze

miejsce metabolizmu: wątroba

biodostępność wynosi 65% metabolity mają 20% aktywności
nie zależy od pokarmu

wydalanie: 39% z moczem i 57% z kałem

przechodzi przez barierę krew - mózg

Aleksandra Szlachcic
FINASTERYD – p.o.

po odstawieniu poziom DHT: MĘŻCZYŹNI

➢ w osoczu wraca do normy po 14 dniach
➢ w prostacie po 3 mcach 1mg/d

po odstawieniu DHT – AGA rozpoczyna się po 12 mcach AGA

KOBIETY – off label

2,5 – 5 mg/d
Aleksandra Szlachcic
FINASTERYD – p.o.
działanie niepożądane - mężczyźni przeciwwskazania

➢ ↓ libido ➢ nadwrażliwość na składniki tabletki

➢ zaburzenia erekcji ➢ dzieci
➢ ↓ objętości ejakulatu ➢ ciąża – kat. X
➢ gynekomastia ➢ laktacja
➢ bolesność jąder ➢ kobiety w okresie rozrodczym
➢ hipotensja ortostatyczna ➢ dzieci
➢ dawcy krwi

monitorowanie parametrów

oznaczenie wyjściowego PSA

post-finasteride syndrom

Aleksandra Szlachcic
FINASTERYD – do stosowania zewnętrznego

1997 r. – Mazarella: K i M z AGA: 2x/d po 1 ml 0,005% płynu przez 16 mcy

Nie stwierdzono różnic pomiędzy grupą placebo a grupą finasteryd w osoczowym poziomie:
➢ całkowitego TS
➢ fTS
➢ DHT

Efektywność:
➢ grupa z finasterydem: 73% - wysoka efektywność
➢ grupa placebo: 60% - brak efektu

2014 r. – Caserini: M z AGA: 2x/d 0,25% płyn (2,275 mg/ml) – stwierdzono spadek DHT w osoczu

Aleksandra Szlachcic
FINASTERYD – do stosowania zewnętrznego

2016 r. Caserini: M z AGA: 0,25% płyn z finasterydem

➢ efektywność dawek 2x/d = 1x/d

➢ najbardziej efektywna dawka dobowa: 100 μl (0,2275 mg) – 200 μl (0,455 mg)

➢ dawki: 100 μl i 200 μl

o ↓ DHT w skórze: 47 – 52%
o ↓ DHT w osoczu: 24 – 26%
o brak zmian w stężeniu TS w osoczu

➢ contact dermatitis
➢ zapalenie spojówek
➢ ból głowy
skutki niepożądane
➢ ból gardła
➢ stan przedomdleniowy
Aleksandra Szlachcic
FINASTERYD – do stosowania zewnętrznego

pytania czekające na odpowiedź efektywność i

bezpieczeństwo
działania
stopień penetracji skóry

stabilizacja finasterydu w preparacie

efektywna dawka
żel czy płyn

interakcja z innymi lekami

rozpuszczalność własności farmakodynamiczne

własności farmakokinetyczne

Aleksandra Szlachcic
FINASTERYD – do stosowania zewnętrznego

Charakterystyka farmaceutyczna

➢ Wygląd: biały lub prawie biały, krystaliczny proszek.

➢ Rozpuszczalność: substancja praktycznie nierozpuszczalna w wodzie, łatwo rozpuszczalna w etanolu.

➢ Przechowywanie: chronić od światła.

Aleksandra Szlachcic
Rp.

Finasteridi 0,25 – 2,5 ➢ kwas salicylowy 1 – 2%

Gliceroli 5,0 ➢ minoksidil 5 – 7%
Ethanoli 70% ad 100,0
➢ pilokarpina 0,1 – 0,5%
M.f. solutio
➢ kofeina 0,5 – 2%

➢ trae chinae 1 – 5%

finasteryd nie wchodzi w interakcje z innymi lekami

Aleksandra Szlachcic
Aleksandra Szlachcic
„Nie masz wpływu na to, co ci się
przydarza, ale masz wpływ na to,
jak na to reagujesz.”

Epiktet z Hierapolis

Aleksandra Szlachcic