TAR301 AVRUPA TARİHİ

Prof. Dr. Ayla EFE

Konu:
1815 sonrası Avrupa ve 1830 ihtilalleri
 1815-30 sürecinde Avrupa devletleri ve toplumları

Fransız devrimiyle birlikte Avrupa halkları: eşitlik, özgürlük,

milliyetçilik, doğal sınırlar, halk oylaması, cumhuriyet
yönetimi gibi kavramlarla tanışmıştı.

1815 düzeni
1815 viyana kararları ise Fransız devrim düşüncesinin yok miliyetçilik
saymıştı. Meternich sistemi bu düşünceleri baskı ve güç
kullanarak kısa süreli olarak bastırsa da uzun vadede başarı
kazanamadı. Değişen koşullardan habersizmiş gibi davranan
kongreler dönemi yöneticileri liberalizmi cumhuriyetçiliği
Bonapartizmin tekrar güçlenmesine neden oldular. Bonapartizm Libaralizm
Burjuvanın artık tutucu soylularla uzlaşmanın mümkün
olamayacağını anlamış
Cumhuriyet yine de yangın değildir. Ama milli egemenliğin
mantıksal sonucu olarak savunulmaktadır
Anayasalı Monarşi: Dönemi

Fransa’da 1814 te ilan edilen teşkilat fermanı ile anayasalı monarşi

kurulmuştur. Müttefikler tarafından tahta oturtulan.

18. Louis kısmen Fransız ihtilalinin anlamını kavramış görünüyordu.

Restorasyon dönemi olarak adlandırılan bu dönemde iki meclis vardı.

18. louis
Ayan meclisinin üyelerini kral seçiyordu. Milletler meclisine seçilmek
için ise yılda 10 bin Frank, seçmen ola bilmek için 300 Frank vergi
ödemek gerekiyordu.

Yani bugün demokrasinin temeli saydığımız genel oy ilkesinden çok uzak bir
seçim sistemi hâkimdi. Ancak belli bir veri ödeyen varlıklı seçmen ola
biliyordu. Anayasada kurucu bir meclisin ürünü değildi. Kral tarafından
düzenlenmişti. Zengin burjuvaziye de olanak tanıyan yasama organında
soyluların çoğunluğunun temsilini sağlayan bir düzen kuruluyordu
Temmuz ihtilaline gidiş: 18 Louis'in ölümünden sonra Kont d’ artörs 10 Charles adıla 1824 de tahta çıktı

10. Charles’in İktidar Anlayışı:

• Fransız devriminin düşmanı olan Charles eskisi
gibi soylulara ve kiliseye dayanarak ülkeyi
yönetti. Mallarına el konulmuş soylulara
tazminat ödedi. Okulların kilisenin kontrolüne
10.
girmesini sağladı. Alınan tüm önlemlere rağmen
muhalefet güçlendi.
• 1827 seçimlerini liberaller kazandı.1830 da
meclis toplandığında liberaller çoğunluktaydı.
charles
Kral, 25 Temmuz 1830 da meclisi fes etti. Seçim
hakkını ve basın özgürlüğünü kısıtladı( böylece
seçmen sayısı 25bine inmekteydi) devleti 26
Temmuzdan itibaren kararnamelerle yönetmeye
başladı. halk ayaklandı….
İhtilal başlıyor…

27-29 Temmuzda Paris sokaklarında öğrenciler ile

emekçiler barikatlar kurarak Paris’e egemen
oldular.
libaralizm
Temmuz ihtilaline hâkim olan görüş Bonapartizm
ve liberalizmdi. Burjuva tarafından yönetilmiş ve
yönlendirilmiştir.

Bonapartizm Bonapartistler 1815 anlaşmasının yırtılmasını,

Fransa’nın Belçika’yı ve ren nehrinin sol kıyısını
da kapsayan doğal sınırlarına kavuşmasını
istiyorlardı. Avrupa’yı da korkutan buydu
İktidar değişiyor: burjuva kral dönemin başlaması

10. Charles’in ülkeden

kaçması üzerine Le National
Louis- gazetesinin sahibi Thiers ve
Benker Lafitte vb. gelenekçi
liberaller soruna çözüm olmak
Phillippe için Burbonların Orleans
kolundan Louis Phlippe’i
Fransız tahtına oturttular.
İşçi ayaklanmaları ve anayasal düzenlemeler

burjuvazinin iktidarda güçlenmesi Lyon kentinde işçilerin

ayaklanmasını beraberinde getirdi. Lyon’daki 30 bin
dokuma işçisi 10 gün boyunca bu sanayi merkezini ele
geçirdi. Zam istiyorlardı. Bayraklarında “ ya çalışarak
yaşamak ya da savaşarak ölmek” yazılıydı. 3 Ağustos da toplanan
meclis anayasayı gözden
bu hareket örgütlü bir eylemdi. Rhono gönüllüleri adlı gizli geçirmek üzere komisyon
bir örgütün ayaklanmada etkisi vardı. Bu ilk ayaklanma oluşturur. Bu komisyonun
bastırıldıktan sonra bir ayaklanma daha oldu. Bu kez işçiler
Cumhuriyet istiyorlardı. hazırladığı taslak 7ağostos
da meclis de kabul edilir.
Yeni kral 9 ağustos da
meclis de yemin eder.
Ordu, polisin baskısı ile ayaklanama bastırıldı.
 Anayasa değişikliği

krala geniş yetki veren

Seçmen yaşı 30’ a indirildi
14.madde kaldırıldı

Katolikliğin devlet
dini olduğu
maddesi kaldırıldı
Bu durumda 1830 ihtilali
Fransa da başarılı mıdır?
 Belçika da 1830 ihtilalleri

1815’te viyana kongresi Belçika ile Hollanda dil din düşünce çıkarları
dikkate alınmadan birleştirilmiştir tampon devlet oluşturmak
amacıyla. Bu tarihten itibaren iki ulus arasında çekişmeler eksik
olmadı.

Belçikalılar Katolik, Hollandalılar Protestan ve tarım ülkesiydi. Belçika

ise sanayi ülkesiydi. Alınan önlemlerde tarıma yönelikti.

1815 statüsü? Belçikalılar Hollanda parlamentosunda nüfusları oranında temsil

edilmiyorlardı.

Belçika Katolik Flamanda ve Fransızca konuşan Katolik Wallonlardan

meydana geliyor ve kuzeyin Protestan Flaman’ları olan Hollandalılar
başkaldırıyorlardı.
Bağımsızlık ilanı: 4 Ekim 1830
Uluslararası Konjonktür:
• Hollanda viyana antlaşmasının imzacı devletlerine başvurdu.
• Avusturya bu dönemde italya ile ilgilenmekteydi. Bu nedenle
gelişmeler karşısında pasif kaldı.
• Rusya ve Prusya kendi amaçları doğrultusunda Belçika'yı
desteklediler.
• İngiltere Fransa'nın müdahale etmesinden çekindi. Öncelikli
amacı bu bölgenin büyük devletlerin eline geçmesi idi.
• Fransa, sahip olmak istediği(hatta doğal sınırları olarak kabul
ettiği) bir bölge idi ama yeni kral savaşmaktansa tarafsız
kalmayı yeğledi. Tallerand’ı büyükelçi olarak İngiltere
gönderdi. İyi niyetine İngiltere'ye anlatmakla görevlendirildi
• Böylece bağımsız ve tarafsız bir Belçika'nın kurulmasını ilgili
devletler kabul ediyordu
• 1831’de Belçika’nın başına büyük
devletlerin rızasıyla Sate Cobours
ailesinden Leopold kral seçildi.
• Hollanda Belçika'ya asker gönderdi.
Fransa Belçika'yı destekledi ve asker
gönderdi.
• Bu gelişme üzerine İngiltere müdahale
etti. Büyük devletlerinde arabulucuğu
ile yeni düzenlemeler yapıldı. Buna
göre:
• Lüksemburg büyük bir kısmını
Belçika’ya verildi. Geri kalan kısmında
bir dukalık haline getirdi
• Hollanda yeni durumu ancak 1839 da
kabul etti.
Polonya’da 1830 Olayları
Polonyalılar 29
Kasım 1830 da
Viyana kongresinde Polonya Varşova etrafında
Rusya’ya bağımlı küçük bir ülke olarak bırakılmıştı.
ayaklanarak
bağımsızlıklarını ilan
ettiler.
Alex Polonya halkının kendi milli kurumlarını
kültürlerini korumasına izin verdi. Alex tarafından
verilen anayasaya göre kısıtlı bir seçmen kitlesinin Rus ordusu
Diet meclisinin yaptığı yasaları Çarın onaylaması
gerekiyordu. Rusya da Çar Alex 1825 te ölüp yerine
ayaklanmayı
I.Nicola geçince Polonya üzerinde ki baskısını bastırdı.
artırmıştır.
Konjonktür….

• İngiltere özellikle Fransa Polonya

ayaklanmasını besledikleri
sempatiye karşın Prusya ve
Avusturya yardım etmelerine
engel oldu. Aslında İngiltere için
Polonya yüzünden Ruslarla
arasının bozulmasına düşmezdi.
Yalnız kalan Polonyalı
milliyetçiler Rus kuvvetlerine
karşı 1 yıl savaştıktan sonra pes
etmek zorunda kaldılar. Polonya
Rusya’nın bir ili durumuna geldi.
Neden Başarısızlıklar Oldu?

1820’den 1830’a kadar Avrupa’nın bir çok ülkesinde daha devrimci

hareketler görüldü. İtalya, ispanya, Rusya Almanya bu ülkelerden bir
kaçıdır. Devrimciler yenildi. Çünkü devrimi örgütleyenle gizli fesat
derneklerine dayanan ve başarıya ulaşmak için ordunun isyanına
güvenen soylu sınıftır. Halk yığınları, köylüler ve kent
nüfusunun aşağı tabakaları bu devrime sokulmadı.