Download as txt, pdf, or txt
Download as txt, pdf, or txt
You are on page 1of 1

Partytura doświadczenia

Białoszewski koncentrował się na doświadczeniu pozbawionego rutyny, które nazywał


"zdziwieniem", "zachwytem" a nawet "tańcem". Pisząc wiersz chciał utrwalić to
doświadczenie i dzielić się nim z innymi. Jego wiersze były też wypełnione smutkiem
i melancholią.

Język poety Białoszewskiego


Używał dowcipnych nazw jak "homeryki", "paplany". Każdy jego wiersz był formą
jednorazową - sam sobie wyznaczał reguły językowe. Białoszewski chciał się wyróżnić
na tle innych - jego utwory czasami składały się wyłącznie z dwóch słów czy dalekim
ryme. Interpretacja takiego wiersza przypomina rebus lub szyfr, który trzeba
rozwiązać. Poeta chciał sprawdzić wytrzymałość języka - tworzył go na własny
ekspresywny sposób, ingerując w gramatykę języka polskiego na różnych dziedzinach.
Każdy taki zabieg tworzy słowo wieloznaczeniowe. Białoszewski stał się współtwórcą
poezji lingwistycznej - nurtu, który skupiał się na mechaniźmie języka.

Poezja lingwistyczna - rozwinęła się w Polsce w latach 50 i 60. Tworzyli ją też


m.in. Tymoteusz Karpowicz, Zbigniew Bieńkowski czy Witold Wirpsza. Twierdzili że to
język panuje nad nimi. Ich twórczość polegała na nieustannej zabawie z językiem, by
podkreślić jego słabość i wykorzystywanie jego siły. Inspiracje z tego zaczerpneli
poeci Nowej Fali.

Tradycja jako inspiracja


Twórczość Bialoszewskiego odbiegała od tradycyjnego wzorca lirycznego, mimo że
cenił gatunki dawnej poezji głosowej. Uważał, że tylko "głośna" poezja działa na
odbiorców. Miał sentyment do starych utworów religijnych a także do śpiewaków
ulicznych, którzy dawali mu wspomnienia z powojennej Warszawy. Najczęściej
odwoływał się do polskich dramatów romantycznych - znał na pamięć IV część
"Dziadów", nawet napisal własną wersje dramatu o miłości, którą nazwał Osmędeusze.

Teatr Osobny
Pod koniec lat 50. poeta wraz z przyjaciółmi wystawiał mikrodramaty w prywatnym
mieszkaniu przy ulicy Tarczyńskiej oraz przy placu Dąbrowskiego. Sztuki nie miały
zdarzenia realnego, lecz językowego. Zachodziło ono wskutek wieloznaczności słowa
lub wyrażenia. Spektakle Bialoszewskiego były realizowane w języku awangardy -
przez poetyckie metafory czy grę słowem, gestem i rekwizytem. Białoszewski byl
jednocześnie dramaturgiem, aktorem i reżyserem lecz przede wszystkim artystą. W
teatrze Białoszewskiego ważną rolę odgrywały zwykłe domowe przedmioty, które
zyskiwały nowe abstrakcyjne znaczenie.

You might also like