Professional Documents
Culture Documents
Байршилын судалгаа
Байршилын судалгаа
“Дархан хотыг 2035 он хүртэл хөгжүүлэх ерөнхий төлөвлөгөө”-ний төсөлд аймгийн хүн ам
2035 онд 153 мянга, Дархан сумын хүн ам 130 мянга, аймгийн хэмжээнд өрхийн тоо 38
мянга, сумын хэмжээнд 32 мянга 500 хүн амтай болно гэж төлөвлөжээ.
Дээрх төслөөр нийт хүн амын 35 хувь нь буюу 12640 өрх 45 мянган иргэн амины орон
сууцанд /хаус, таун хаус/ амьдарна. Харин амины орон сууцанд оршин суугч нэг иргэнд 38-
40м2, нэг өрхөд 120-140м2 талбай, нийтийн орон сууцанд оршин суугч нэг иргэнд 21-30м2,
нэг өрхөд 75-84м2 талбай ноогдохоор орон сууцны хангамжийг төлөвлөж, ашиглалтад
байгаа хуучин сууцанд төлөвлөлтийн шинэчлэл хийж нэг өрхөд ноогдох талбайг томруулж
5700 өрхийн 18800 хүн хуучин орон сууцны хороололд оршин суухаар ерөнхий
төлөвлөгөөнд тусгажээ.
Одоогийн байдлаар Төрийн өмчийн 18 цэцэрлэгт 5486 хүүхэд, Хувийн өмчийн 20 цэцэрлэгт
1424 хүүхэд, Ерөнхий боловсролын 22 сургуульд 16659 хүүхэд суралцаж байгаа бол
ерөнхий төлөвлөлтийн хугацаанд 13000 хүүхэд цэцэрлэгт, 26000 сурагч сургуульд
хамрагдахаар тооцсон байна.
Дээрх төслийн багийнхан аймаг, орон нутгийн иргэдээс санал авсны үндсэн дээр ерөнхий
төлөвлөгөөг боловсруулсан төдийгүй 2035 он гэхэд жишиг хот, түүнээс цааш Улаанбаатар
хотын хэмжээнд хөгжүүлэх зорилт дэвшүүлжээ.
Дархан-уул аймагт нийтийн 5 номын сан байдаг бөгөөд 312 хүний суудалтай номын фонт
75061, байнгын уншигчын тоо 7655.
ДАРХАН-УУЛ АЙМГИЙН ХҮҮХДИЙН НОМЫН ОРДОН
Байнгын үйл ажиллагаатай уншлага үйлчилгээний 2 танхим, салбар номын сан 1,
төрөлжсөн 5 танхимтай, нэг ээлжинд 120-140 уншигч хүлээн авах боломжтой, 12000 орчим
номын сан хөмрөгтэй. Уншигчдад ая тухтай орчинд хичээлээ давтах, ном хэвлэл унших,
өөрийгөө хөгжүүлэх нөхцөлийг бүрдүүлсэн.
Өдөр тутам сурагч, оюутан залуус, насанд хүрэгчдэд үйл ажиллагаагаа тогтмол хүргэж
байна.
Үүнд:
Уншлага үйлчилгээний I танхим
Уншлага үйлчилгээний II танхим
Бүх төрлийн ном хэвлэл, хэвлэмэл бус материал олгох
Гэрээр ном олгох
Уншигчдад лавлагаа мэдээлэл өгөх
Уншигчдын санал хүсэлтийг онлайн болон утсаар хүлээн авч, захиалсан
номыг гэрт хүргэж үйлчлэх
Нүүдлийн болон зөөврийн номын сангийн үйлчилгээ
Соёл, олон нийтийн ажил
Wi-Fi орчин бүхий чөлөөт уншлагын танхим
Салбар номын сан
Алслагдсан сургууль, цэцэрлэгүүдийн уншигчдад номын сангийн үйлчилгээг хүргэх
зорилгоор Хүүхэд хөгжлийн ордонд байрлан ажиллаж байна.
Салбар номын сангийн хаяг:
Дархан-Уул аймаг, Дархан сум 5-р баг,
Хүүхэд хөгжлийн ордны 103 тоот
БАЙГАЛИЙН УХААНЫ /МАТЕМАТИК/ УНШЛАГА ҮЙЛЧИЛГЭЭНИЙ ТАНХИМ:
- Математикийн хичээлийн хоцрогдлыг арилгахад дэмжих
- Цахим номоор үйлчилгээ үзүүлэх
- Их, дээд сургуулийн элсэлтийн шалгалтанд бэлтгэх
- Математик сонирхогч ЕБС-ийн сурагчид болон оюутан залууст дугуйлан хичээллүүлэх
- Гэрийн даалгавар хийхэд туслах
МОНГОЛ ХЭЛ, БИЧИГ, УРАН ЗОХИОЛЫН УНШЛАГА ҮЙЛЧИЛГЭЭНИЙ ТАНХИМ:
- Монгол хэл, бичиг, уран зохиолын хичээлээр ЭЕШ-д бэлтгэх
- Сурагчдад гэрийн даалгавар хийхэд дэмжин туслах
- Монгол хэл, бичиг заах, уншиж, бичиж сургах
- Хичээлийн хоцрогдол арилгах
- “Хүмүүн бичиг” тогтмол хэвлэлээр үйлчлэх
АНГЛИ ХЭЛНИЙ УНШЛАГА ҮЙЛЧИЛГЭЭНИЙ ТАНХИМ:
- Англи хэл сурах сонирхол бүхий ЕБС-ийн сурагчид болон оюутан залууст сургалт
явуулах
- Англи хэлний хичээлийн хоцрогдлыг арилгахад дэмжих
- Их дээд сургуулийн элсэлтийн шалгалтад бэлтгэх
- Гэрийн даалгавар хийх, ойлгоогүй зүйлд нь туслах
Жил бүр “Хүүхэд, гэр бүлийн хөгжлийн хэлтэс”-тэй хамтран “Зулзагын гол” зусланд
сурагчдын зуны амралтаар нүүдлийн номын сан ажиллуулахын зэрэгцээ малчдад
үйлчилгээ үзүүлдэг. Аймгийн сургууль, цэцэрлэгүүдэд жилийн туршид зөөврөөр ном
хүргэх үйлчилгээг тасралтгүй явуулж байна.
Гэрээр ном хүргэх үйлчилгээ
Уншигч та өөрийн биеэр номын санд хүрэлцэн ирэх боломжгүй бол хэрэгцээт номоо
гэрийнхээ хаягаар захиалан авах үйлчилгээг шинээр олгож байна.
Машинтай уншлага, үйлчилгээ
Номын сангийн идэвхтэй уншигчдаас сонгон танхимаас гадуур “Машинтай
уншлага”- танилцах аялал зохион явуулж, ном хэвлэлийг уншин, бодит үйл явцыг
харьцуулан үзэж мэдлэг чадвараа тэлэх, цагийг хөгжилтэй үр дүнтэй өнгөрүүлж,
бие биенээсээ суралцах боломжийг бүрдүүлдэг.
Үдшийн уншлага
Зуны улиралд уншигчдын чөлөөт уншлагыг бүрдүүлэхийн тулд манай номын сан “Үдшийн
уншлага”-ыг шинээр зохион байгуулж байна.
Ажиллах цагийн хуваарь:
Даваа, Баасан, Бямба, Ням- 900-1800
Мягмар, Лхагва, Пүрэв- 900-1900
Утас: 7037-8736
Цахим шуудан: nomiinordon@esrp.edu.mn
Электрон каталог: http://darkhan.monbiblio.com/opac/index.php
Хаяг:
Дархан-Уул аймаг, Дархан сум 14-р баг, Хуучин хороолол Өөрийн байр
Нийтлэгдсэн: 2019-01-28 03:26:07
ДаТС-ийн номын сан нь анх 1991 онд 1 уншлагын танхим 5200 орчим номтой үүсгэн
байгуулагдсан.
Өдөр тутмын үйл ажиллагаа, үйлчилгээндээ Шинжлэх Ухаан Технологийн Төв номын
Сангийн үлгэрчилсэн дүрэм, сургуулийнхаа дотоод дүрмийг үндэслэн өөрийн номын
сангийн дүрэм, номын сангаар үйлчлүүлэх журмыг боловсруулан батлуулж, мөрдөн
ажилладаг.
Номын сангийн фондод барилга, барилгын материал, нийгэм улс төр, эрчим хүч, уул
уурхай, цахилгаан дулаан, хүнс, машин үйлдвэрлэлийн гэх мэт мэргэжлийн ном, сурах
бичиг зонхилдог онцлогтой.
ҮНДСЭН ФОНД:
УНШЛАГЫН ТАНХИМ-1
УНШЛАГЫН ТАНХИМ-2
ОЮУТНЫ БАЙРНЫ НОМЫН САН
ЧӨЛӨӨТ СОНГОЛТТОЙ УНШЛАГЫН ТАНХИМ
БИЕ ДААЛТЫН ӨРӨӨНҮҮД
Үндсэн фонд нь:
Фондын бүтэц: Нийт номын сан хөмрөг байрладаг тул үндсэн фондоор гэрээр
ном үйлчилгээ үзүүлж байна.
Утас: 99048307
Уншлагын танхим №1
Байршил: 2-р давхар
Утас: 99915818
Утас: 88542172
Оюутан ганцаараа болон багаар ажиллах, курсын төсөл, дипломын төсөл хийх,
зураг зурах зэрэг тав тухтай орчин бүрдсэн.
Одоо байдал
Гадаад
Ноором дүрэм
Судалгаа явуулсан арга зүй
Судалгааны үр дүн
Дүгнэлт
Ашигласан материалын жагсаалт
Хавсралт
LocHal Public Library Named 2019 Building of the Year at World Architecture Festival | ArchDaily
Дэлхийн Архитектурын Наадамд Орон нутгийн нийтийн номын сан 2019 оны шилдэг
барилга боллоо
LocHal Library / CIVIC architects + Braaksma & Roos architectenbureau + Inside Outside +
Mecanoo
Архитекторуудын өгсөн текстийн тайлбар. LocHal номын сангийн төрлийг дахин
тодорхойлсон. Үүнийг мэргэжилтнүүд аль хэдийн "нийтийн номын сан дахь дараагийн
том зүйл" гэж тодорхойлсон. Шинэ номын сан нь уламжлалт "ном хэрэглэгчийн"
байрыг хадгалахын зэрэгцээ шинэ мэдлэгийг бий болгох өргөн боломжийг олгодог.
'Curatorship'-ийн өсөн нэмэгдэж буй ач холбогдлыг архитектур нь хөнгөвчилж байна.
Мэргэжилтнүүд болон бусад зочидтой харилцах нь мэдлэг, мэдээлэл олж авах илүү
гүнзгий, баялаг арга замыг санал болгодог. Тийм ч учраас уг барилга нь нийтийн
эзэмшлийн битүү орон зай, номын сан, урлагийн байгууллага, хамтран ажиллах
зориулалттай орон сууцны тохижилтын үүрэг гүйцэтгэдэг. Тус барилгад лекц унших,
олон нийтийн арга хэмжээ зохион байгуулах талбайгаас гадна зочдод шинэ ур чадвар
эзэмших боломжтой хэд хэдэн "лаборатори" байдаг.
Архитектур нь 1932 онд баригдсан анхны барилгын дахин тайлбар юм. Үндсэн бүтэц нь
шинэ архитектурын хэмнэл, хэлийг тодорхойлдог. Магадгүй барилгын хамгийн тод
томруун шинж чанар нь түүний хэмжээ юм. 90 х 60 метрийн талбайтай, 15 метр
өндөртэй энэ нь сүр жавхлантай, сэтгэл татам юм. Орцны танхим нь том уншлагын
ширээ (подиа гэж хоёр дахин нэмэгдсэн), үзэсгэлэнгийн талбай, кофены мухлаг бүхий
битүү хотын талбай хэлбэртэй байдаг. Орон зай нь хувь хүмүүс эсвэл мянга гаруй
үзэгчдийн суудал болгон ашиглаж болох өргөн шатуудад хуваагддаг.
Ухаалаг инженерчлэлээр хангагдсан интерьерийн диагональ харааны шугамаар өргөн
цар хүрээг бэхжүүлдэг; номын сан нь одоо байгаа бүтцээ ашиглаж, улмаар шинэ
бүтцийн элементүүдийн хэмжээг эрс багасгадаг. Уур амьсгалын бүсүүдийн ухаалаг
систем нь барилгын нээлттэй байдлыг хадгалдаг; зочдыг бүхэлд нь биш харин гол
холбоо барих бүсэд халаах. Чухам ийм сэтгэлгээний ачаар LocHal-ын барилгыг хаалттай
боть оруулах эсвэл бүрмөсөн солихын оронд нэг том хэмжээтэй ашиглах боломжтой
болгожээ.
Архитекторуудын өгсөн текстийн тайлбар. Габриэль Гарсиа Маркесийн нэрэмжит номын сан нь
Барселон хотын шигүү зангилаанд байрладаг бөгөөд яг энэ нөхцөл байдлаас шалтгаалан
барилгын геометрийг хүрээлэн буй орчны нөхцөлд дасан зохицож, Барселона хотын ердийн
нөөц бололцоог хуулбарлаж өгдөг. Энэ нь энэ метрополисын эргэн тойронд байнга олддог.
Барилга нь өндөр дөрвөлжин дээр байрладаг баримал шиг харагддаг бөгөөд энэ нь ойр
орчмын соёлын тэнхлэгээр явган зорчигчдын шингэний эргэлтийг зөвшөөрдөг. Номын сан нь
задгай талбайн дээгүүр өргөгдөж, нөгөө талд нь одоо байгаа гайхамшигтай модоор
тусгаарлагдсан портик талбайг бий болгодог. Цагаан өнгийн цул дагуу дөрвөн харах өнцөг
нээгдэж, үзэл бодлыг төвлөрүүлж, харцыг хүрээлэн буй орчны гайхалтай татагчдыг чиглүүлдэг.
Эдгээр тайралт нь Барселона хотын хотжилттой уялдан гадна тал руугаа дулаацуулж, гоо зүйн
үзэмжээр дүүрэн модны ачаар номын сангийн дотор бий болох тав тухтай, тохь тухтай уур
амьсгалыг бий болгодог.
Барилга нь нугалж, цоолбортой хуудас бүхий задгай номыг санагдуулам. "Ном" бүр нь өөр өөр
чиглэлд чиглэсэн модон хавтангийн өтгөн бүтэцээр бүтээгдсэн. Бүтцийн шаардлага нь чиглэл
бүрийг тодорхойлдог төдийгүй орон зайн гэрэлтүүлгийн нөхцөл, түүний шинж чанар,
функциональ хөтөлбөр, хотын холболтыг тодорхойлдог.
Энэхүү модон бүтэц нь хэд хэдэн шинэлэг, сэтгэл татам давуу талуудыг өгдөг бөгөөд энэ нь
бидний архитектурын алсын харааг хөгжүүлэхэд тохиромжтой материал болж, нүүрстөрөгчийн
ул мөр, хүлэмжийн хийн ялгаралтыг бууруулж, үйлдвэржилт, угсармал үйлдвэрлэлийн ачаар
барилгын үйл явцыг хурдасгах замаар төслийн тогтвортой байдлыг нэмэгдүүлэх, цаг хугацаа,
зардлын хувьд амжилттай төсөл.
Номын сан нь бүх программыг үндсэн шаттай холбосон гурвалжин хэлбэртэй том хашааны
эргэн тойронд зохион байгуулагдсан. Энэхүү том хоосон орон зай нь номын сангийн зүрхэнд
байгалийн гэрлийг авчирч, гэрэлтүүлгийн нөхцөлийг сайжруулж, нарны яндангийн үүрэг
гүйцэтгэдэг, чийглэг, дулаан орчинд онцгой үр дүнтэй идэвхгүй барилгын дизайн бөгөөд
доторх агаарыг халааж нарны цацрагийг шингээж, дээшээ гарч, агааржуулалт хийдэг. дээд,
байгалийн агааржуулалтын арга болгон агаарын эргэлтийг бий болгох.
Энэхүү бүтэц нь хөндлөн давхарласан модон гурван босоо цөмтэй бөгөөд эргэн тойронд
номын сангийн янз бүрийн хэсгүүдийг үр дүнтэй зохион байгуулдаг. Эдгээр голуудын хоёр нь
гурвалжин хэлбэртэй бөгөөд дотоод хашааны хажууд байрлах шат, цахилгаан шат зэргийг
багтаасан болно. Гурав дахь цөм нь дөрвөлжин хэлбэртэй, бие засах газар, агуулахын талбайг
хаадаг.
Эдгээр босоо цөмүүдийн дагуу хоёр тодорхой ялгаатай орон зайн хэв шинжийг ээлжлэн
хөгжүүлж, үйл ажиллагаагаар илт тодорхойлогддог. Нэгдүгээрт, гэрэлтүүлэг, үзэмжийн
нөхцлийн дагуу чиглэсэн мод, гангийн өтгөн холимог бүтэцтэй хаалттай орон зай. Эдгээр
зайнууд нь олон зориулалттай өрөө, радио, бүлгийн ажлын талбай, хүүхдийн талбай, дотоод
ажлын хэсэг, лаборатори зэрэг хамгийн эрэлт хэрэгцээтэй акустик үйл ажиллагаанд
зориулагдсан.
Хоёрдугаарт, задгай талбайнууд байдаг бөгөөд ихэнх бүтэц нь алга болж, цэлгэр, хөнгөхөн
мэдрэмжийг төрүүлдэг бөгөөд энэ нь үндсэн хөтөлбөрийг боловсруулахад илүү тодорхой
талбай, тухайлбал зөвлөлдөх, унших, судлах талбаруудыг үлдээдэг.
Төслийг хэрэгжүүлэх явцад бид номын сангийн консорциумыг бүрэн оролцуулан Габриэль
Гарсиа Маркесийн номын санд хэрэгжүүлэх анхдагч хөтөлбөр боловсруулахыг студиэс санал
болгосон.
СУМА-д бид номын сан бол нийтийн орон зайн парадигм бөгөөд энэ нь нийгмийн хурдасгуур,
конденсатор болсон гэдгийг бид ойлгодог. Бидний үзэж байгаагаар, тэдгээрийн хамаарал нь
өөр хаана ч тохиолдож болох хөтөлбөр, үйл ажиллагаан дээр суурилдаггүй, харин орон зайн
өвөрмөц эрч хүч, экосистемийн чанарт суурилдаг. Тиймээс бид номын сангийн ерөнхий
архитектур (бүтэц, фасад гэх мэт) тавилга, хөтөлбөр, цуглуулга, хэрэглэгчидтэй шууд холбоотой
гэж бид үзэж байна. Архитектурын хөтөлбөр нь мэдээлэл, солилцоо, мэдлэгийн үйлдвэрлэлийн
туршлагыг дэмжсэн нөхцөл байдлыг барьж, хөгжүүлсэн жинхэнэ нийгмийн конденсаторын
үүрэг гүйцэтгэдэг тул эрчимтэй, эрч хүчтэй байдаг. Гарсиа Маркесийн номын санд цэвэр агаарт
(өндөр дөрвөлжин агора-үзүүлэн), цугларалт (дод давхрын санааны форумын орон зайд),
телевизор эсвэл бусад орчинд амьдрах нөхцлийг бүрдүүлдэг янз бүрийн экосистемийг нэгэн
зэрэг санал болгодог. театрчилсан ёслол (доод давхарт байрлах олон зориулалттай олон
зориулалттай өрөөнд), гэртээ ном унших, спираль уулзалт (хашааны төв шатнаас) гэх мэт. Ийм
байдлаар янз бүрийн экосистемийг хуримтлуулах замаар, нийтийн номын сан нь хүн бүр
өөрийн гэсэн байр, булангаа олох боломжтой угтан авах орон зай болгон тохируулсан. Номын
сан бол хүн бүрийн гэр юм.
Өнөөгийн номын сан: Физик орон зай дахь нийтийн мэдээлэлИнтернет бол одоо өнгөрсөн
үеийн номын сан болжээ. Нийтийн номын сан нь түүхэндээ мэдээлэл цуглуулах, түгээх үндсэн
эх сурвалж болж байсан бол одоо бид энэ шинэ виртуал, хязгааргүй том номын сантай
танилцаж байгаа бөгөөд энэ номын сан нь өнөөгийн номын сангийн хувьд хаанаас ч хэзээ ч
хандах боломжтой.
Үүний үр дүнд өнөөгийн физик номын сангийн үндсэн үүрэг өөрчлөгдсөн. Өнгөрсөн үеийн
номын сангууд хувь хүний мэдээллийн хэрэглээнд гол анхаарлаа хандуулдаг байв. Мэдээлэл
илүү хялбар хүртээмжтэй болсон үед харилцан үйлчлэл, мэдээлэл түгээх хамтын талууд нь
номын сангийн үндсэн эрхэм зорилго болж байна. Нью-Йорк эсвэл Бостоны чимээгүй тансаг
уншлагын танхимууд өнгөрсөн хугацаанд Сиэтл дэх уян хатан нийтийн "зочны өрөө" болж
өөрчлөгдсөн.
Энэхүү шинэ зорилгыг өнөөдөр номын сангийн дизайнд гүн гүнзгий авч үздэг. Тама урлагийн
их сургуулийн номын сан (Тоёо Ито), Мусашиногийн урлагийн их сургуулийн музей, номын сан
(Соу Фүжимото), Стивен Холлын Хантерспойнт дахь Хатан хааны нэрэмжит номын сан зэрэг
номын сангийн сүүлийн үеийн загварууд нь номын сан бүрийн үйлчлүүлэгчдийг нэгтгэх хамтын
харилцааны орон зайг бий болгох зорилготой юм. янз бүрийн аргаар.
Итогийн Тама Урлагийн Их Сургуулийн номын сангийн могой шиг ширээ нь гаднах үзэмжтэй нь
хамт олон нийтийн уур амьсгалыг бий болгоход ихээхэн хувь нэмэр оруулдаг. Барилга
байгууламжийг дэмжиж, дотоод орон зайг хуваах ой мод шиг нуман хаалга нь нягтралаас
хамааран хувь хүний болон нийтийн орон зайн спектрийг бий болгодог. Хоёр давхарт байрлах
муруй шугамтай номын тавиуруудыг хадгалсан номын тоог оновчтой болгохын тулд бус харин
овоолгын дотор нийтийн суудлын талбайг оруулах боломжийг олгодог янз бүрийн өргөнтэй
коридоруудыг бий болгох зорилгоор байрлуулсан. Соу Фүжимотогийн Мусашиногийн урлагийн
их сургуулийн музей, номын санд олон нийтийн орон зай номын сангийн номын тавиуруудын
хооронд байрладаг. Номын тавиурын боодлын хананууд нь спираль хэлбэрээр оршдог бөгөөд
тэдгээрээс мэдээлэл авч, улмаар тэдгээрийн үүсгэсэн хоосон орон зайд оруулан бусадтай
хуваалцаж, шингээж, түгээдэг. Ханан доторх хоосон зай нь номын сангийн төвийг харж, хэвлэл
мэдээллийн хэрэгсэлд хэрхэн хандаж, хуваалцаж байгааг харах боломжийг олгодог.
Хэсэг нь Хантерспойнт дахь Стивен Холлын санал болгож буй Queens номын сангийн нийтийн
орон зайг зааглах гол хүчин зүйл юм. Барилгын үндсэн хэсэгт байрлах шаталсан яндан ба
уншлагын хэсгүүд нь зүүн голын эрэг дээрх Манхэттений тэнгэрийн шугам болон үндсэн
цугларалтын талбайг агуулсан төв орох хэсгийг хоёуланг нь хардаг. Холл энэ барилгыг
Манхэттентэй харьцах харьцаа, нийгэмтэй харьцах харьцаагаараа цутгамал гэж үздэг.
Британийн номын сан олон сая зургийг Flickr дээр олон нийтэд зориулан нийтэлжээ
Номын сангийн түүх нь баримт бичгийн цуглуулгыг зохион байгуулах анхны хүчин чармайлтаас
эхэлсэн. Сонирхсон сэдвүүд нь цуглуулгын хүртээмж, материал олж авах, цэгцлэх, олох
хэрэгсэл, номын худалдаа, янз бүрийн бичгийн материалын физик шинж чанарын нөлөө,
хэлний тархалт, боловсрол дахь үүрэг, бичиг үсгийн түвшин, төсөв, боловсон хүчин, номын сан
зэрэг орно. зорилтот үзэгчдэд зориулсан, архитектурын ач холбогдол, ашиглалтын хэв маяг,
тухайн үндэстний соёлын өв дэх номын сангийн үүрэг, засгийн газар, сүм хийд эсвэл хувийн
ивээн тэтгэгчийн үүрэг. 1960-аад оноос компьютержүүлэлт, дижиталчлал үүсч, номын сангийн
олон талыг өөрчилсөн.
Номын сангийн түүх нь номын сангийн түүхийг судлахад зориулагдсан эрдэм шинжилгээний
салбар юм; Энэ бол номын сангийн шинжлэх ухаан, түүхийн дэд салбар юм.
Анхны номын сангууд нь хамгийн эртний бичгийн хэлбэрийн архиваас бүрддэг байсан ба
Шумерын сүмийн өрөөнүүдээс олдсон дөрвөлжин бичмэлийн шавар хавтангууд[1][2] зарим нь
МЭӨ 2600 оны үед хамаарах байжээ.[3] Нэг инч орчим зузаантай шахмалууд янз бүрийн
хэлбэр, хэмжээтэй байсан. Модон хүрээн дотор шавар шиг шаврыг хийж, гадаргууг нь
бичихийн тулд тэгшлээд чийгтэй болтол хатаана. Бичсэний дараа шаврыг наранд хатааж, эсвэл
илүү хатуу болгохын тулд зууханд шатаасан. Хадгалахын тулд шахмалуудыг ирмэг дээр
зэрэгцүүлэн байрлуулж, ирмэг дээр нь гарчгийг нь харагдуулж, харагдахуйц байдлаар бичиж
болно. Баруун өмнөд Азийн үржил шимт хавирган сар буюу Месопотамиас Африкийн Нил
мөрөн хүртэл үргэлжилсэн нутагт таван мянган жилийн өмнө анхны номын сангууд бий
болжээ. Соёл иргэншлийн өлгий гэгддэг Үржил шимт хавирган сар нь МЭӨ 3000 оны өмнөхөн
бичгийн өлгий нутаг байжээ. (Мюррей, Стюарт А.П.) Арилжааны гүйлгээ эсвэл бараа
материалын бүртгэлээс бүрдсэн эдгээр архивууд нь түүхийн өмнөх үеийн төгсгөл ба түүхийн
эхлэлийг тэмдэглэдэг.[4][5]
Эртний Египтийн папирус дээрх засгийн газар болон сүм хийдийн тэмдэглэлд маш төстэй зүйл
байсан.[2] Хамгийн эртний нээсэн хувийн архивууд Угаритад хадгалагдаж байсан; Захидал,
бараа материалаас гадна домгийн бичвэрүүд нь шинэ бичээчдэд заахад зориулсан
стандартчилсан дадлага-текстүүд байж болох юм.
Ашурбанипал номын сангаас 30,000 гаруй шавар хавтан Ниневегээс олдсон[6] нь орчин үеийн
эрдэмтдэд Месопотамийн утга зохиол, шашны болон засаг захиргааны гайхалтай баялаг
бүтээлийг өгч байна. Олдворуудын дунд "Бүтээлийн туульс" гэгддэг Энума Элиш[7], бүтээлийн
тухай Вавилоны уламжлалт үзлийг дүрсэлсэн Гилгамешийн туульс[8], "Энума Ану Энлил" зэрэг
олон тооны "шинжлэлийн бичвэрүүд" байв. Сар, түүний харагдах байдал, хиртэлт, гаригууд
болон тогтсон одод, нар, түүний титэм, толбо, хиртэлт, цаг агаар, тухайлбал, аянга, аянга, үүл,
гаригууд, тэдгээрийн харагдах байдал, гадаад төрхтэй холбоотой шинж тэмдгүүдийг агуулдаг. ,
болон станцууд," [9] болон одон орон/астрологийн бичвэрүүд, түүнчлэн бичээч, эрдэмтдийн
хэрэглэдэг стандарт жагсаалтууд болох үгийн жагсаалт, хоёр хэл дээрх үгсийн сан, тэмдэг, ижил
утгатай үгсийн жагсаалт, эмнэлгийн оношлогооны жагсаалт.