Professional Documents
Culture Documents
Atatürk İlkeleri Ve İnkılap Tarihi I
Atatürk İlkeleri Ve İnkılap Tarihi I
Açık ve Uzaktan
Eğitim Merkezi
Osmanlı Ekonomisinde Sonun Başlangıcı
Açık ve Uzaktan
Eğitim Merkezi
Osmanlı Ekonomisinde Sonun Başlangıcı
Açık ve Uzaktan
Eğitim Merkezi
Osmanlı Ekonomisinde Sonun Başlangıcı
Açık ve Uzaktan
Eğitim Merkezi
Osmanlı Ekonomisinde Sonun Başlangıcı
Açık ve Uzaktan
Eğitim Merkezi
Tanzimat Dönemi
Açık ve Uzaktan
Eğitim Merkezi
Tanzimat Dönemi
Açık ve Uzaktan
Eğitim Merkezi
Tanzimat Dönemi
Açık ve Uzaktan
Eğitim Merkezi
Tanzimat Dönemi
Açık ve Uzaktan
Eğitim Merkezi
Tanzimat Dönemi
• Aşar vergisi Tanzimat’la birlikte bütün bölgelerde 1/10 oranında
tahsil edilmeye başlanmıştır. Aşar, Cumhuriyetin ilk yıllarına kadar
varlığını koruyan bir vergidir.
• Gayrimüslim erkek tebaadan alınan cizye vergisi ise 1856 tarihli
Islahat Fermanı’yla kaldırılarak bedel-i askeri adı altında nakdi bir
ödeme yükümlülüğü haline getirilmiştir. II. Meşrutiyet’e kadar bu
durum devam edecektir. 12 Temmuz 1909’da Meclis’i Mebusan’ın
aldığı kararla nakdi ödeme yükümlülüğü kaldırılarak, II.
Meşrutiyet’in getirdiği Osmanlılık ve eşitlik fikrinin paralelinde
gayrimüslimlerin de Müslümanlar gibi askerlik vazifelerini
yapmaları esası kabul edilecektir.
Açık ve Uzaktan
Eğitim Merkezi
Tanzimat Dönemi
Açık ve Uzaktan
Eğitim Merkezi
Tanzimat Dönemi
Açık ve Uzaktan
Eğitim Merkezi
Tanzimat Dönemi
Açık ve Uzaktan
Eğitim Merkezi
II. Abdülhamit Döneminde Maliye
Açık ve Uzaktan
Eğitim Merkezi
II. Abdülhamit Döneminde Maliye
• Sultan Abdülhamit, sık sık çıkardığı iradelerde de emlak/toprak
edinmesinin sebebini yabancıların eline geçmemesinin sağlanması
olduğunu belirtmiştir.
• Padişahın vefatı hâlinde ise miras hukukuna göre emlak, evlatlarına
geçmekte yani yine hükümdar ailesinde kalmaktaydı.
• Bağdat - Basra - Şam otomobil işletme imtiyazı, Bağdat ve Musul
petrolleri imtiyazı, Selanik Limanı’nın inşa ve işletme imtiyazı, Selanik
ve Köstence körfezleriyle sâir körfezlerde vapur işletme imtiyazı, ayrıca
devletin çeşitli yerlerindeki altın, demir, çinko, kömür, boya, borasit,
mermer taşı madenleri vs. gibi madenlerin çıkartma ve işletme
imtiyazları bu dönemde Hazine-i Hassa’nın sahip olduğu imtiyazlardan
sadece birkaçıdır.
Açık ve Uzaktan
Eğitim Merkezi
II. Abdülhamit Döneminde Maliye
Açık ve Uzaktan
Eğitim Merkezi
II. Meşrutiyet Döneminde Ekonomi
Açık ve Uzaktan
Eğitim Merkezi
II. Meşrutiyet Döneminde Ekonomi
• Klasik iktisada olan inanç yitirilirken öte yandan kısa bir süre
sonra başlayan I. Dünya Savaşı, zorunlulukları ülkeyi milli iktisada
yönlendirdi.
• Osmanlının sürekli toprak yitirişi ve iktisadın liberalleşerek dünya
ekonomisiyle bütünleşmesi ülkede bölüşüm ilişkilerini
gayrimüslimlerin lehine dönüştürmüştü.
• Bu yeni dönem ise gayrimüslim burjuvazi sınıfına karşı milli
burjuvazinin oluşturulmasının başlangıcına işaret etmekteydi.
Açık ve Uzaktan
Eğitim Merkezi
Birinci Dünya Savaşı’nda Osmanlı Ekonomisi
Açık ve Uzaktan
Eğitim Merkezi
Birinci Dünya Savaşı’nda Osmanlı Ekonomisi
Açık ve Uzaktan
Eğitim Merkezi
Milli Mücadele Döneminde Mali Durum
Açık ve Uzaktan
Eğitim Merkezi
Milli Mücadele Döneminde Mali Durum
• Onun yerine memleketin iaşeye ait ihtiyaçlarını temin için gereken
tedbirleri almak, özellikle karaborsacılıkla mücadele etmek üzere
Dâhiliye Nezareti’ne bağlı bir İaşe Encümeni teşkil edilmiştir.
• İaşe Encümeni’nin bünyesinde kurulan Mücadele-i İktisadiye
Kalemi (Eylül 1919), Şehremaneti ile iş birliğine girmiş ve zorunlu
ihtiyaç maddelerinin tavan fiyatları tespit edilip haftada bir
gazetelerde yayınlanmıştır.
• Numune bakkallar modeli uygulamaya konmuştur. Burada amaç
bir yandan toptancı ve perakendeci arasındaki aracıyı kaldırmak,
diğer yandan ise bakkalları kontrol altında tutarak karaborsacılık
yapmalarına engel olmaktır.
Açık ve Uzaktan
Eğitim Merkezi
Neler
Öğrendik?
• Milli İktisat
• Duyun-ı Umumiye
• Maliye Hazinesi
• Hazine-i Hassa
• Galata Bankerleri
• Dış Borçlanma
• Meşrutiyet
• Mütareke Dönemi
Açık ve Uzaktan
Eğitim Merkezi
Kaynaklar
•GENCER, Ali İhsan-ÖZEL, Sabahattin; Türk İnkılâp Tarihi, Der Yay.,
İstanbul 2010.
•Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi I, Ed. Cezmi Erarslan.
Açık ve Uzaktan
Eğitim Merkezi