53

SCIENCE
Kwarter II – Linggo 1
Mga Organong Pandama
at Tungkulin Nito

CONTEXTUALIZED LEARNING ACTIVITY SHEETS

SCHOOLS DIVISION OF PUERTO PRINCESA CITY
Science - Baitang 3
Contextualized Learning Activity Sheets (CLAS)
Kwarter II – Linggo 1: Mga Organong Pandama at Tungkulin Nito
Unang Edisyon, 2020

Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaring magkaroon ng
karapatang-sipi sa anumang akda ng Pamahalaan ng Pilipinas. Gayunpaman, kailangan
muna ang pahintulot ng pamahalaan o tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng
akda kung ito ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya
o tanggapan ay ang pagtakda ng kaukulang bayad.

Ang mga akda (kuwento, seleksyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand
names, tatak o trademarks, palabas sa telebisyon, pelikula atbp.) na ginamit sa CLAS na ito
ay nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang matunton ang mga ito
upang makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi inaangkin ng mga
tagapaglathala at mga may-akda ang karapatang-aring iyon. Ang anumang gamit
maliban sa CLAS na ito ay kinakailangan ng pahintulot mula sa mga orihinal na may-akda
ng mga ito. Walang anumang parte ng materyales na ito ang maaaring kopyahin o ilimbag
sa anumang paraan nang walang pahintulot ng Kagawaran.

Inilathala ng Dibisyon ng Lungsod ng Puerto Princesa

Bumuo sa Pagsusulat ng Contextualized Learning Activity Sheets

Manunulat: Rixon E. Medeci

Pangnilalamang Patnugot: Ali Jr. G. Pinzon DComm
Editor: Ali Jr. G. Pinzon DComm
Tagawasto: Ali Jr. G. Pinzon DComm
Mga Tagasuri: Rolando A. Taha EdD, Felisima G. Murcia PhD, Ali Jr. G. Pinzon DComm,
Jasmin P. Jasmin PhD, Meliza O. Regalo, Liezl O. Arosio, Christine Anne C. Rey,
Rona Liza B. Pajimola, at Rixon E. Medeci
Tagaguhit: Rixon E. Medeci at Dolie Gamboa-Talian
Tagalapat: Rixon E. Medeci
Tagapamahala:
Servillano A. Arzaga CESO V, SDS
Loida P. Adornado PhD, ASDS
Cyril C. Serador PhD, CID Chief
Ronald S. Brillantes, EPS-LRMS Manager
Rolando A. Taha EdD, EPS-Science
Felisima G. Murcia PhD, District Supervisor
Eva Joyce C. Presto, PDO II
Rhea Ann A. Navilla, Librarian II
Panlabas na Tagasuri:
Division Quality Assurance Team: Ronald S. Brillantes, Mary Jane Parcon, Liezl O. Arosio,
Carissa M. Calalin, at Carmencita B. Daculap

Division of Puerto Princesa City-Learning Resource Management Section (LRMS)

Sta. Monica Heights, Brgy. Sta. Monica, Puerto Princesa City
Telephone No.: (048) 434 9438
Email Address: puertoprincesa@deped.gov.ph
Pangalan: Baitang at Seksyon:

Aralin 1
Mga Organong Pandama
at Tungkulin Nito
MELC: Describe the functions of the sense organs of the human body (S3LT-IIa-b-1)

Mga Layunin:
1. Natutukoy ang mga organong pandama o sense organs
2. Naipaliliwanag ang konsepto ng organong pandama o sense organs ng
ating katawan
3. Nailalarawan ang mga tungkulin ng organong pandama o sense organs
ng ating katawan

Ating Alamin at Tuklasin

Ngayong araw, ating pag-aaralan ang sense organs at mga
katangian nito.

Napaisip ka na ba minsan Opo, hindi ko kaya kung

Andrea kung paano may mawalang sense
nagtatrabaho ang ating mga organ sa aking katawan
organong pandama o sense dahil ito lamang ang
organs? Ano kaya ang nakatutulong upang
mangyayari kung mawawala maisagawa ko ang mga
ang isa sa mga ito? bagay na madalas at
Magagawa mo pa kaya ang paborito kong ginagawa.
mga bagay na madalas at
paborito mong ginagawa?

Ang mata, tainga, ilong, dila, at balat ay mahahalagang bahagi

ng ating katawan. Ito ay ginagamit na pandama.

1
Sa tuwing ikaw ay gumigising sa umaga, ang iyong organong
pandama o sense organs ay nagiging abala na sa mga bagay-bagay.
Bawat segundo ay nakatatanggap ka ng mga impormasyon sa iyong
paligid at pinapadala niya lahat ng ito sa iyong utak. Kaagad ay
nagiging maalam ka na sa maraming bagay na iyong nakikita,
naririnig, naaamoy, nalalasahan, at nadarama.
Ang sumusunod na larawan ay ang limang organong pandama at
mga tungkulin nito:

Mata (Eyes)
Tainga (Ears) ✓ Ang mga mata ay
✓ Ang mga tainga tumutulong upang
ay tumutulong tayo ay makakita.
upang tayo ay
makarinig ng iba’t
ibang tunog sa
ating paligid.
Ilong (Nose)
✓ Ang ilong ay
pangunahing
gamit sa pang-
amoy at
paghinga.
Dila (Tongue)
✓ Ang dila ay
isang uri ng
pandama na
Balat (Skin)
ginagamit na
✓ Ang balat ang
panlasa.
pinakamalaking organ
na bumabalot at
nagsisilbing proteksyon
sa buong katawan.

Ang mga organong pandama o sense organs ay mahalagang bahagi

ng ating katawan na may ginagampanan. Ang mga ito ay
nakatutulong sa ating pang-araw-araw na buhay kaya dapat nating
alagaan at ingatan.
(Pinagkunan: Arthur DC. Sacatropes et al., Science 3: Kagamitan ng Mag-aaral, Pasig City:
Department of Education- Instructional Materials Council Secretariat, 2015, 42-58.)

2
 Tayo’y Magsanay

GAWAIN 1

Panuto: Tukuyin ang organong pandama sa bawat bilang. Piliin

sa loob ng kahon at isulat sa biluhaba ang tamang sagot.

3.

1.
4.

2.
5.

pandama pandinig paningin

panlasa pang-amoy

3
 GAWAIN 2

Panuto: Piliin ang tamang sagot sa kahon at isulat ito sa

inihandang mga kahon sa ibaba.

balat dila ilong

mata tainga

1. Ako ang pinakamalaking bahagi ng iyong organong pandama

na bumabalot sa buo mong katawan.

Zxcdvn1
2. Ako’y bahagi ng iyong katawan na tumutulong upang ikaw ay
makakita ng mga bagay sa iyong paligid.

3. Tinatakpan mo ako sa tuwing nakakaamoy ka ng hindi

kanais-nais. Ginagamit mo rin ako sa tuwing ikaw ay humihinga.

4. Ako ay tumutulong upang malasahan ang mga bagay na

inilalagay sa iyong bibig.

5. Nakatutulong ako upang marinig mo ang iba’t ibang tunog,

malakas o mahina man ang mga ito.

4
 Ating Pagyamanin

GAWAIN 1

Panuto: Piliin ang titik kung anong organong pandama ang iyong
gagamitin upang masagot ang mga tanong. Isulat ang iyong
sagot sa patlang.

1. Magaspang ba ang kahoy?

A. balat

2. Ano ang kulay ng dahon? B. dila

3. May tumatawag ba sa cellphone? C. ilong

D. mata
4. Masarap ba ang sabaw ng tinolang manok?
E. tainga
5. Mabango ba ang hinog na mangga?

GAWAIN 2

Panuto: Salungguhitan ang tamang salita sa loob ng

panaklong upang mabuo ang pangungusap.

1. (Nalalasahan, Nakakikita) tayo gamit ang ating mga mata.

2. Madalas nating (madama, maamoy) ang pabango ng ating

nanay gamit ang ating ilong.

3. Kapag (nakakikita, naririnig) ko ang paborito kong awit,

ako’y napasasayaw.
4. Ang aking balat ay organong (pang-amoy, pandama).

5. Madalas kong (malasahan, maamoy) ang paborito kong

mangga gamit ang aking dila.

5
 Ang Aking Natutuhan

DUDUGTUNGAN KO ANG GINAWA MO

balat dila mata tainga

6
 Ating Tayahin

Panuto: Basahin ang mga katanungan at bilugan ang titik ng

tamang sagot.

1. Ano ang tungkulin ng ating mata?

A. pandama C. paningin
B. pandinig D. pang-amoy

2. Alin sa sumusunod ang magkasama na nagtatrabaho na pandama

upang malasahan natin ang masarap na pagkain na ating
paborito?
A. pang-amoy at paningin
B. pang-amoy at panlasa
C. panlasa at pandinig
D. panlasa at paningin

3. Ano ang pinakamalaking sense organ na bumabalot sa buong

katawan?
A. balat C. mata
B. ilong D. tainga

4. Kung ang mata ay bahagi ng ating sense organ para makakita, ano
naman ang organong pandama upang malasahan ang mga paborito
nating pagkain?
A. balat C. mata
B. dila D. tainga

5. Malinis sa katawan si Jose at isa sa mga nililinis niya ay ang kaniyang

tainga. Alin sa sumusunod ang tungkulin nito?
A. pandinig C. paningin
B. pang-amoy D. panlasa

7
 Susi sa Pagwawasto

Aralin 1

ATING
TAYO’Y MAGSANAY PAGYAMANIN ANG AKING
NATUTUHAN
GAWAIN
Gawain 1 1 Gawain 1
GAWAIN 1
1. mata
1. paningin 1. A 2. dila
2. panlasa 2. D 3. tainga
3. pandinig 3. E 4. balat
4. pang-amoy 4. B
5. pandama 5. C
GAWAIN 2 GAWAIN 2
Gawain 2 Gawain 2 ATING TAYAHIN

1. balat 1. nakakakita 1. C
2. mata 2. maamoy 2. B
3. ilong 3. naririnig 3. A
4. dila 4. pandama 4. B
5. tainga 5. malasahan 5. A

Sanggunian

Aklat

Sacatropes, Arthur DC., Luz E. Osmeña, Michelle H. Guadamor, Aiisa C.

Corpuz, Jennifer M. Rojo, Jennifer A. Tinaja, Job S. Jr. Zape, Leni S.
Solutan, John Fitzgerald Secondones, and Neolita S. Sarabia. Science 3:
Kagamitan ng Mag-aaral. Pasig City: Department of Education-
Instructional Materials Council Secretariat, 2015.

Sacatropes, Arthur DC., Luz E. Osmeña, Michelle H. Guadamor, Aiisa C.

Corpuz, Jennifer M. Rojo, Jennifer A. Tinaja, Job S. Jr. Zape, Leni S.
Solutan, John Fitzgerald Secondones, and Neolita S. Sarabia. Science 3:
Teacher’s Guide. Pasig City: Department of Education-Instructional
Materials Council Secretariat, 2015.
8
FEEDBACK SLIP

A. PARA SA MAG-AARAL

Maraming salamat sa paggamit ng CLAS na ito. Hangarin nito

ang iyong lubusang pagkatuto sa tulong ng iyong kapamilya. OPO HINDI

1. Kontento at masaya ka bang natuto gamit ang CLAS na ito?

2. Nasunod at nagawa mo ba ang mga proseso at

pamamaraang nakasaad para sa iba’t ibang gawain para sa
iyong pagkatuto?

3. Ikaw ba ay ginabayan o sinamahan ng sinuman sa iyong

kapamilya para sa pag-aaral gamit ang CLAS na ito?

4. Mayroon bang bahagi sa CLAS na ito na ikaw ay nahirapan

(kung Opo, ano ito at bakit?)

B. PARA SA MAGULANG O TAGAPATNUBAY

Suhestiyon o Rekomendasyon para sa mas maayos na serbisyo

at pagkatuto ng inyong anak gamit ang CLAS na ito?

Mayroon (Pakisulat sa nakalaang guhit)

Wala

Contact Number : __________________________________

PANGALAN NG PAARALAN:

Pangalan at Lagda ng Guro:

Pangalan at Lagda ng Magulang

o Tagapatnubay:

Petsa ng Pagtanggap:

Petsa ng Pagbalik: