Professional Documents
Culture Documents
Wykonywanie Masazu Tensegracyjnego
Wykonywanie Masazu Tensegracyjnego
Wykonywanie Masazu Tensegracyjnego
Opis e-materiału
Podstawowe informacje o e-materiale
Materiały mul medialne
Masaż tensegracyjny
Zasada tensegracji
Mięsień gruszkowaty
Więzadło pachwinowe
Podstawy teoretyczne i praktyczne wykonywania masażu tensegracyjnego
Interaktywne materiały sprawdzające
Słownik pojęć dla e-materiału
Przewodnik dla nauczyciela
Przewodnik dla uczącego się
Netografia i bibliografia
Instrukcja użytkowania
E-materiały do kształcenia zawodowego
Spis treści
E-book
Słownik pojęć dla e-materiału Przewodnik dla nauczyciela
Masaż tensegracyjny
SEKWENCJE FILMOWE
Spis treści
Ćwiczenie 1 輸
Ćwiczenie 2 醙
Która struktura anatomiczna jest oceniana poprzez palpację bocznej powierzchni kości
piętowej?
Kość piętowa.
Ugniatanie.
Głaskanie.
Oklepywanie.
Rolowanie.
mięśniu gruszkowatym.
Oceny palpacyjnej dokonuje się przykładając ręce do guzka większego talerza kości
biodrowej.
Oceny palpacyjnej dokonuje się przykładając ręce do kresy chropawej kości udowej.
Powiązane ćwiczenia
Zasada tensegracji
FILM EDUKACYJNY
Powiązane ćwiczenia
7. Zasada tensegracji
E-materiały do kształcenia zawodowego
Mięsień gruszkowaty
FILM EDUKACYJNY
Powiązane ćwiczenia
8. Mięsień gruszkowaty
E-materiały do kształcenia zawodowego
Więzadło pachwinowe
FILM EDUKACYJNY
Powiązane ćwiczenia
9. Więzadło pachwinowe
E-materiały do kształcenia zawodowego
E-BOOK
Podstawy
teoretyczne
i praktyczne
wykonywania
masażu
tensegracyjnego
Powiązane ćwiczenia
7. Zasada tensegracji 輸
8. Mięsień gruszkowaty 輸
9. Więzadło pachwinowe 醙
E-materiały do kształcenia zawodowego
Filtruj pojęcie
głaskanie
technika wykonywana stroną dłoniową jednej ręki, przy czym druga umieszczona jest na
jej powierzchni grzbietowej; celem tej techniki jest wykonywanie obszernych ruchów
okrężnych, które przesuwają skórę w granicach jej przesuwalności w stosunku do
powięzi
silna technika masażu, która głównie oddziałuje na mięśnie, zmniejszając ich napięcie;
ponadto, utrzymuje efekt przekrwienia uzyskany podczas rozcierania, co wpływa na
przedłużenie skuteczności wchłaniania odpowiednich składników zawartych
w kosmetykach
zasada w masażu tensegracyjnym mówi o tym, że stan pacjenta warunkuje wybór rodzaju
zastosowanych technik; silne dolegliwości bólowe wymagają technik powierzchownych,
które nie będą prowokować dodatkowych dolegliwości; natomiast w przypadku mniej
zaawansowanych dolegliwości pozwalają na opracowanie tkanek przy pomocy technik
głębokich
Spis treści
Tytuł e-materiału
E‐book
Opis zawartości merytorycznej materiału mul medialnego i powiązania pomiędzy elementami
materiału mul medialnego
E‐book zawiera:
Z uwagi na zawarte treści e‐book powinien być wykorzystany w pierwszym etapie procesu
uczenia się, a potem stanowić element uzupełniający w procesie zapoznawania się
z pozostałymi materiałami.
Materiał jest powiązany z niżej wymienionymi kryteriami weryfikacji. Osoba ucząca się:
MED.10.4.10.1) stosuje wiedzę z anatomii, fizjologii i patofizjologii do wykonywania masażu
tensegracyjnego, izometrycznego i stawowego,
MED.10.4.10.2) przygotowuje stanowisko pracy do zabiegu masażu tensegracyjnego,
izometrycznego, stawowego,
MED.10.4.10.3) wykonuje zabieg z uwzględnieniem zasad masażu tensegracyjnego,
izometrycznego, stawowego.
Praca indywidualna
W celu zdobycia lub poszerzenia informacji, osoba ucząca się zapoznaje się dodatkowo
z materiałami zawartymi w sekwencjach filmowych i filmach edukacyjnych. Efektem jest
skojarzenie elementów technicznych z teoretycznymi i np. opracowanie fiszek na ten
temat.
Praca w grupach
W ramach pracy w grupach nauczyciel może dodatkowo przedstawić każdej z grup inny
przypadek kliniczny – pacjenta ze zwiększonym napięciem mięśniowym. Zadaniem każdej
grupy będzie zaproponowanie odpowiedniego postępowania oraz prezentacja
poszczególnych przypadków na forum klasy.
Po zapoznaniu się z materiałem, słabowidzące lub niewidome osoby uczące się mogą
w grupach wcielić się w role masażystów i pacjentów. Na tej podstawie opracowują
i przedstawiają nauczycielowi techniki, które wymagają dokładnej prezentacji i opisu, aby
w pełni opanować ich wykonywanie.
Uczący się przedstawiają problematyczne przypadki kliniczne, np. ból w okolicy kąta
górnego łopatki i okolicy szyi. Organizują giełdę pomysłów i dopasowują odpowiednią
pozycję ułożeniową do masażu oraz opracowują metodykę postępowania.
Uczący się zastanawiają się wspólne nad kwestiami problemowymi, takimi jak ograniczenia
masażu tensegracyjnego (np. dostęp do struktur opracowywanych w pozycji ułożeniowej),
razem próbują znaleźć rozwiązanie.
Praca indywidualna
Zapoznając się z e‐bookiem, uczący się wypisują niezrozumiałe treści. Podejmują próbę
samodzielnego ich wyjaśnienia lub proszą o pomoc innych uczących się albo nauczyciela.
Materiał zawarty w e‐booku może osobie uczącej się posłużyć jako dodatkowy zasób wiedzy
do przygotowania projektu dotyczącego np. celowości wykonywania masażu
tensegracyjnego u osób trenujących rekreacyjnie bieganie.
Osoba ucząca się wykorzystuje e‐book, by ułatwić sobie zrozumienie i opanowanie treści
pozostałych materiałów, np. sekwencji filmowych, filmów edukacyjnych.
Praca w grupach
Korzystając z e‐booka, osoby uczące się przygotowują lekcję pokazową, w której same
wcielą się w role pacjenta i masażysty, ćwicząc w ten sposób komunikację z pacjentem.
Uczący się nagrywają przykładową rozmowę i przedstawiają ją nauczycielowi w celu
weryfikacji.
Na podstawie treści e‐booka, uczący się przygotowują materiały informacyjne dla pacjenta.
Mogą one mieć postać krótkiej ulotki zawierającej najważniejsze wiadomości dotyczące
masażu tensegracyjnego, np. tego, jak się do niego przygotować.
Osoby uczące się, które opanowały materiał, przygotowują projekt strony internetowej
zawierającej informacje, z którymi powinien zapoznać się pacjent przed zabiegiem masażu
tensegracyjnego. W tym celu osoby uczące się mogą poszerzyć wiedzę poprzez
poszukiwanie dodatkowych danych dotyczących poszczególnych etapów masażu. Po
konsultacji z nauczycielem, osoby uczące się przedstawiają na zajęciach lub w portalach
społecznościowych pozostałym uczącym się efekt swej pracy.
Osoby uczące się, które mają problem z opanowaniem wiedzy lub były nieobecne na
zajęciach, mają ciągły dostęp do materiału, dzięki czemu są w stanie przedstawić
nauczycielowi kwestie dla nich niezrozumiałe lub problematyczne. Po konsultacji
z nauczycielem, przygotowują fiszki z trudnymi pojęciami, które uzupełnią słownik.
Zasada tensegracji
Film edukacyjny
Opis zawartości merytorycznej materiału mul medialnego i powiązania pomiędzy elementami
materiału mul medialnego
Materiał jest powiązany z niżej wymienionymi kryteriami weryfikacji. Osoba ucząca się:
MED.10.4.10.1) stosuje wiedzę z anatomii, fizjologii i patofizjologii do wykonywania masażu
tensegracyjnego, izometrycznego i stawowego,
MED.10.4.10.3) wykonuje zabieg z uwzględnieniem zasad masażu tensegracyjnego,
izometrycznego, stawowego.
W pracy z niewidomymi osobami uczącymi się warto uzupełnić film edukacyjny o pracę
z modelem. Model można przygotować z wykorzystaniem materiałów plastycznych, które
będą imitować mięśnie, naczynia i nerwy obwodowe.
Praca indywidualna
W celu lepszego utrwalenia informacji zawartych w filmie edukacyjnym osoba ucząca się
sporządza własne notatki.
Po zapoznaniu się z materiałem, słabowidząca lub niewidoma osoba ucząca się prezentuje
zasadę tensegracji za pomocą modelu (np. plasteliny) i opisuje zależności, które zachodzą
w układach zgodnie z zasadą tensegracji.
Praca w grupach
Zadaniem grup jest przygotowanie schematów graficznych oraz pokazanie, w jaki sposób
wzmożone napięcie spoczynkowe jednego mięśnia może wpływać na pozostałe mięśnie
w danym układzie.
Nauczyciel zaleca, aby zespół podczas wspólnej pracy zastanowił się nad opracowaniem
informacji dla pacjenta i nad sposobem objaśnienia mu, w jaki sposób zasada tensegracji
wpływa na metodykę masażu tensegracyjnego. Zadaniem zespołu jest wspólne
przygotowanie materiałów informacyjnych dla pacjenta – uczący się opracowują np.
broszurę, plakat lub informacje na portal społecznościowy.
Nauczyciel proponuje, aby zespół, korzystając z giełdy pomysłów, zastanowił się, w jaki
sposób objaśnić działanie zasady tensegracji dziecku lub osobie starszej, bez stosowania
języka fachowego.
Efektem pracy będzie opanowanie przez osoby uczące się kompetencji społecznych,
pozwalających na przekazywanie informacji dotyczących masażu tensegracyjnego
przedstawicielom różnych grup wiekowych.
Po zapoznaniu się z materiałem, słabowidzące lub niewidome osoby uczące się wykonują
własny projekt budowy modelu tensegracji i przedstawiają wpływ zasady tensegracji na
przeprowadzanie masażu pozostałym uczącym się.
Praca indywidualna
Osoba ucząca się ogląda materiał, aby utrwalić wiadomości. Korzysta z filmu edukacyjnego,
by przygotować się indywidualnie do egzaminu. Opanowuje materiał dotyczący zasady
tensegracji i zmian jakie mogą zachodzić w obrębie wybranego układu.
Osoba ucząca się wykorzystuje film edukacyjny, aby przygotować się do kolejnej lekcji.
Materiał może też posłużyć jako dodatkowy zasób wiedzy niezbędnej do opracowania lekcji,
którą osoba ucząca się przeprowadzi z koleżankami i kolegami.
Praca w grupach
Korzystając z filmu edukacyjnego, osoby uczące się przygotowują lekcję pokazową, w której
wcielą się w role pacjenta i masażysty. Zadaniem masażysty jest wytłumaczenie pacjentowi,
w prosty i schematyczny sposób, jak zasada tensegracji wpływa na wykonywanie masażu
tensegracyjnego.
Osoby uczące się wykorzystują film edukacyjny, aby opracować materiały informacyjne dla
pacjenta. Mogą one mieć postać krótkiej ulotki zawierającej najważniejsze wiadomości
dotyczące zasady tensegracji.
Osoby uczące się, które opanowały materiał, przygotowują rysunek lub schemat
zawierający informacje dotyczące np. tego, w jaki sposób działają naczynia krwionośne
i nerwy po opracowaniu struktur będących wcześniej we wzmożonym napięciu
spoczynkowym. W tym celu osoby uczące się mogą rozszerzyć własną wiedzę poprzez
poszukiwanie dodatkowych danych dotyczących przepływu krwi w naczyniach
i przewodnictwa nerwowego. Po konsultacji z nauczycielem, osoby uczące się
przedstawiają na zajęciach lub w portalach społecznościowych pozostałym uczącym się
efekt swej pracy.
Osoby uczące się, które mają problem z opanowaniem wiedzy lub były nieobecne na
zajęciach, mają możliwość ciągłego wglądu w materiał. Dzięki temu są w stanie kilkukrotnie
odtwarzać wybrany element filmu edukacyjnego, co pozwala na utrwalenie informacji. Po
zapoznaniu z materiałem, osoby uczące się opracowują plakat zawierający podstawowe
dane dotyczące zasady tensegracji i przedstawiają go nauczycielowi.
Mięsień gruszkowaty
Typ materiału mul medialnego
Film edukacyjny
Materiał jest powiązany z niżej wymienionymi kryteriami weryfikacji. Osoba ucząca się:
MED.10.4.10.1) stosuje wiedzę z anatomii, fizjologii i patofizjologii do wykonywania masażu
tensegracyjnego, izometrycznego i stawowego,
MED.10.4.10.3) wykonuje zabieg z uwzględnieniem zasad masażu tensegracyjnego,
izometrycznego, stawowego.
W pracy z niewidomymi osobami uczącymi się warto uzupełnić film edukacyjny o pracę
z modelem. Model można przygotować z wykorzystaniem materiałów plastycznych, które
będą imitować poszczególne elementy tj. mięśnie, naczynia, nerwy.
W celu lepszego utrwalenia informacji zawartych w filmie edukacyjnym, osoba ucząca się
sporządza własne notatki.
Po zapoznaniu się z materiałem, słabowidząca lub niewidoma osoba ucząca się opisuje
nauczycielowi zmiany, które zachodzą podczas wzmożonego napięcia spoczynkowego
mięśnia gruszkowatego.
Praca w grupach
Zadaniem grup jest przygotowanie schematów graficznych oraz pokazanie, w jaki sposób
zmieni się napięcie innych struktur mięśniowych w obrębie układu związanego
z mięśniem gruszkowatym (układ III).
Nauczyciel zaleca, aby zespół podczas wspólnej pracy zastanowił się nad opracowaniem
informacji dla pacjenta i nad sposobem objaśnienia mu, w jaki sposób opracowanie układu
III, do którego należy mięsień gruszkowaty wpłynie na zmniejszenie dolegliwości bólowych
u pacjenta. Zadaniem zespołu jest wspólne przygotowanie materiałów informacyjnych dla
pacjenta – uczący się opracowują np. broszurę, plakat lub informacje na portal
społecznościowy.
Nauczyciel proponuje, aby zespół, korzystając z giełdy pomysłów, zastanowił się, w jaki
sposób objaśnić usidlenie nerwu kuszlowego i naczyń krwionośnych dziecku lub osobie
starszej, bez stosowania języka fachowego. Efektem pracy będzie opanowanie przez osoby
uczące się kompetencji społecznych pozwalających na przekazywanie informacji
dotyczących masażu tensegracyjnego przedstawicielom różnych grup wiekowych.
Po zapoznaniu się z materiałem, słabowidzące lub niewidome osoby uczące się wykonują
własny projekt usidlenia nerwu kulszowego i naczyń krwionośnych przez mięsień
gruszkowaty i przedstawiają wpływ wzmożonego napięcia mięśniowego na sąsiadujące
elementy pozostałym uczącym się.
Praca indywidualna
Osoba ucząca się ogląda materiał, aby utrwalić wiadomości. Korzysta z filmu edukacyjnego,
by przygotować się indywidualnie do egzaminu. Opanowuje materiał dotyczący usidlenia
nerwu kulszowego i naczyń krwionośnych przez mięsień gruszkowaty i przedstawiający
wpływ wzmożonego napięcia mięśniowego.
Osoba ucząca się wykorzystuje film edukacyjny, aby przygotować się do kolejnej lekcji.
Materiał może też posłużyć jako dodatkowy zasób wiedzy niezbędnej do opracowania lekcji,
którą osoba ucząca się przeprowadzi z koleżankami i kolegami.
Praca w grupach
Korzystając z filmu edukacyjnego, osoby uczące się przygotowują lekcję pokazową, w której
wcielą się w role pacjenta i masażysty. Zadaniem masażysty jest wytłumaczenie pacjentowi,
w prosty i schematyczny sposób, jak usidlenie nerwu kulszowego i naczyń krwionośnych
przez mięsień gruszkowaty wpływają na pojawiające się u niego dolegliwości bólowe i w jaki
sposób masaż tensegracyjny może wpłynąć na zniwelowanie dolegliwości.
Osoby uczące się wykorzystują film edukacyjny, aby opracować materiały informacyjne dla
pacjenta. Mogą one mieć postać krótkiej ulotki zawierającej najważniejsze wiadomości
dotyczące usidlenia nerwu kulszowego i naczyń krwionośnych przez mięsień gruszkowaty.
Osoby uczące się, które opanowały materiał, przygotowują rysunek lub schemat
zawierający informacje dotyczące np. tego, w jaki sposób może dochodzić do powstania
wzmożonego napięcia spoczynkowego w mięśniu gruszkowatym. W tym celu osoby uczące
się mogą rozszerzyć własną wiedzę poprzez poszukiwanie dodatkowych danych
dotyczących przyczyn powstawania dolegliwości bólowych. Po konsultacji z nauczycielem,
osoby uczące się przedstawiają na zajęciach lub w portalach społecznościowych
pozostałym uczącym się efekt swej pracy.
Osoby uczące się, które mają problem z opanowaniem wiedzy lub były nieobecne na
zajęciach, mają możliwość ciągłego wglądu w materiał. Dzięki temu są w stanie kilkukrotnie
odtwarzać wybrany element filmu edukacyjnego, co pozwala na utrwalenie informacji. Po
zapoznaniu z materiałem, osoby uczące się opracowują plakat zawierający podstawowe
dane dotyczące dysfunkcji mięśnia gruszkowatego i przedstawiają go nauczycielowi.
Więzadło pachwinowe
Film edukacyjny
W pracy z niewidomymi osobami uczącymi się warto uzupełnić film edukacyjny o pracę
z modelem. Model można przygotować z wykorzystaniem materiałów plastycznych, które
będą imitować poszczególne elementy, takie jak mięśnie, naczynia, nerwy.
Praca indywidualna
Na podstawie informacji zawartych w filmie edukacyjnym osoba ucząca się przedstawia, np.
w formie plakatu lub prezentacji multimedialnej, pozostałym uczącym się struktury, których
praca będzie zaburzona przy wzmożonym napięciu spoczynkowym więzadła
pachwinowego.
W celu lepszego utrwalenia informacji zawartych w filmie edukacyjnym osoba ucząca się
sporządza własne notatki.
Po zapoznaniu się z materiałem, słabowidząca lub niewidoma osoba ucząca się opisuje
nauczycielowi zmiany, które zachodzą podczas wzmożonego napięcia spoczynkowego
więzadła pachwinowego.
Praca w grupach
Zadaniem grup jest przygotowanie schematów graficznych oraz pokazanie, w jaki sposób
zmienieni się podczas ucisku napięcie struktur mięśniowych w obrębie układu
związanego z więzadłem pachwinowym (układ II).
Nauczyciel zaleca, aby zespół podczas wspólnej pracy zastanowił się nad opracowaniem
informacji dla pacjenta i nad sposobem objaśnienia mu, w jaki sposób opracowanie układu
II, do którego należy więzadło pachwinowe wpłynie na zmniejszenie dolegliwości bólowych
u pacjenta. Zadaniem zespołu jest wspólne przygotowanie materiałów informacyjnych dla
pacjenta – uczący się opracowują np. broszurę, plakat lub informacje na portal
społecznościowy.
Nauczyciel proponuje, aby zespół, korzystając z giełdy pomysłów, zastanowił się, w jaki
sposób objaśnić usidlenie nerwu skórnego bocznego uda i naczyń krwionośnych przez
więzadło pachwinowe dziecku lub osobie starszej, bez stosowania języka fachowego.
Efektem pracy będzie opanowanie przez osoby uczące się kompetencji społecznych,
pozwalających na przekazywanie informacji dotyczących masażu tensegracyjnego
przedstawicielom różnych grup wiekowych.
Po zapoznaniu się z materiałem, słabowidzące lub niewidome osoby uczące się wykonują
własny projekt usidlenia nerwu skórnego bocznego uda i naczyń krwionośnych przez
więzadło pachwinowe i przedstawiają wpływ wzmożonego napięcia na sąsiadujące
elementy pozostałym uczącym się.
Praca indywidualna
Osoba ucząca się ogląda materiał, aby utrwalić wiadomości. Korzysta z filmu edukacyjnego,
by przygotować się indywidualnie do egzaminu. Opanowuje materiał dotyczący usidlenia
nerwu skórnego bocznego uda i naczyń krwionośnych przez więzadło pachwinowe
i przedstawiają efekt wzmożonego napięcia struktur.
Osoba ucząca się wykorzystuje film edukacyjny, aby przygotować się do kolejnej lekcji.
Materiał może też posłużyć jako dodatkowy zasób wiedzy niezbędnej do opracowania lekcji,
którą osoba ucząca się przeprowadzi z koleżankami i kolegami.
Praca w grupach
Korzystając z filmu edukacyjnego, osoby uczące się przygotowują lekcję pokazową, w której
wcielą się w role pacjenta i masażysty. Zadaniem masażysty jest wytłumaczenie pacjentowi,
w prosty i schematyczny sposób, jak usidlenie nerwu skórnego bocznego uda i naczyń
krwionośnych przez więzadło pachwinowe wpływają na pojawiające się u niego
dolegliwości bólowe oraz jak masaż tensegracyjny może pomóc w zniwelowaniu
dolegliwości.
Osoby uczące się wykorzystują film edukacyjny, aby opracować materiały informacyjne dla
pacjenta. Mogą one mieć postać krótkiej ulotki zawierającej najważniejsze wiadomości
dotyczące usidlenia nerwu skórnego bocznego uda i naczyń krwionośnych przez więzadło
pachwinowe.
Osoby uczące się, które opanowały materiał, przygotowują rysunek lub schemat
zawierający informacje dotyczące np. tego, w jaki sposób może dochodzić do powstania
wzmożonego napięcia spoczynkowego w więzadle pachwinowym. W tym celu osoby
uczące się mogą rozszerzyć własną wiedzę poprzez poszukiwanie dodatkowych danych
dotyczących przyczyn powstawania dolegliwości bólowych. Po konsultacji z nauczycielem,
osoby uczące się przedstawiają na zajęciach lub w portalach społecznościowych
pozostałym uczącym się efekt swej pracy.
Osoby uczące się, które mają problem z opanowaniem wiedzy lub były nieobecne na
zajęciach, mają możliwość ciągłego wglądu w materiał. Dzięki temu są w stanie kilkukrotnie
odtwarzać wybrany element filmu edukacyjnego, co pozwala na utrwalenie informacji. Po
zapoznaniu z materiałem, osoby uczące się opracowują plakat zawierający podstawowe
dane dotyczące dysfunkcji więzadła pachwinowego i przedstawiają go nauczycielowi.
Masaż tensegracyjny
W przypadku niektórych zadań sprawdzających. należy upewnić się, czy osoby uczące się,
a szczególnie osoby niewidome, potrafią, oprócz podania właściwej odpowiedzi, ułożyć
pacjenta w odpowiedniej pozycji, prawidłowo zastosować wybraną technikę itp.
Dzięki zawartym w materiale informacjom, osoba ucząca się ma możliwość zapoznania się
z podstawowymi czynnościami, które powinien wykonać masażysta podczas masażu
tensegracyjnego. Każda z sekwencji filmowych może być odtwarzana osobno. Jednak dla
uczącego się ważne jest, aby na początku zapoznał się z pierwszymi dwoma filmami w celu
przygotowania się do wykonywania masażu tensegracyjnego, a następnie odtworzył
materiały zawierające informacje praktyczne umożliwiające zapoznanie się z procesem
oceny palpacyjnej oraz metodyki poszczególnych układów masażu tensegracyjnego.
Materiał jest powiązany z niżej wymienionymi kryteriami weryfikacji. Osoba ucząca się:
MED.10.4.10.1) stosuje wiedzę z anatomii, fizjologii i patofizjologii do wykonywania masażu
tensegracyjnego, izometrycznego i stawowego,
MED.10.4.10.2) przygotowuje stanowisko pracy do zabiegu masażu tensegracyjnego,
izometrycznego, stawowego,
MED.10.4.10.3) wykonuje zabieg z uwzględnieniem zasad masażu tensegracyjnego,
izometrycznego, stawowego.
Praca indywidualna
Osoba ucząca się ogląda materiał w całości lub w częściach w celu zdobycia ogólnego
poglądu na wykonywanie masażu tensegracyjnego. Uczący się przygotowuje pytania, które
zada nauczycielowi, lub opracowuje fiszki, umieszczając w nich trudne pojęcia, z którymi
zetknął się w sekwencjach. Jeśli nie wszystkie treści zawarte w materiałach filmowych są
zrozumiałe dla osoby uczącej się, może ona posłużyć się słownikiem pojęć i wspólnie
z innymi uczącymi się oraz z nauczycielem omówić najtrudniejsze zagadnienia.
W celu uzyskania informacji dotyczących prezentowanych materiałów nauczyciel może
przygotować krótką ankietę dla osoby uczącej się:
Nauczyciel prosi osobę uczącą się o zaprezentowanie, jak przygotowuje się stanowisko
pracy w pracowni masażu oraz o przedstawienie pracy na modelu.
Osoba ucząca się opracowuje broszurę informacyjną lub plakat dotyczący przygotowania
stanowiska do masażu tensegracyjnego i prezentuje efekty swej pracy na forum lub po
sprawdzeniu przez nauczyciela przedstawia je na portalach społecznościowych pozostałym
uczącym się.
Słabowidząca lub niewidoma osoba ucząca się może zapoznać się z materiałem. Po
uprzednim udostępnieniu przez nauczyciela niezbędnych klinów i elementów
wyposażenia gabinetu, osoba ta podejmuje próbę przygotowania stanowiska pracy
masażysty.
Słabowidząca lub niewidoma osoba ucząca się po zapoznaniu się z materiałem przedstawia
nauczycielowi problematyczne i trudne do zrozumienia kwestie, a następnie prezentuje na
wybranym modelu techniki masażu tensegracyjnego.
Praca w grupach
Osoby uczące się mają dodatkowo do dyspozycji e‐book, literaturę oraz słownik pojęć.
Każda z grup ma opracować schemat postępowania z pacjentem oraz przedstawić na
modelu pozostałym grupom właściwe postępowanie. Efektem pracy jest opanowanie
umiejętności wykonywania masażu tensegracyjnego.
Osoby uczące się w grupach przyjmują role pacjentów oraz masażystów, aby w sposób
praktyczny wykorzystać zdobytą wiedzę i sprawdzić nowo nabyte umiejętności. W tym celu
nauczyciel dzieli osoby uczące się na dwuosobowe grupy. Nauczyciel przydziela każdej
z grup zadania:
Nauczyciel proponuje, aby zespół podczas dyskusji zastanowił się np. nad ograniczeniami
masażu tensegracyjnego i możliwościami jego wykorzystania.
Praca indywidualna
Osoba ucząca się ogląda samodzielnie materiały, aby utrwalić wiadomości. Korzystając
z sekwencji filmowych, osoba ucząca się przygotowuje się indywidualnie do egzaminu.
Opanowuje materiał dotyczący zorganizowania stanowiska pracy oraz technicznych
aspektów wykonywania masażu tensegracyjnego.
Materiał zawarty w sekwencjach filmowych może posłużyć jako dodatkowy zasób wiedzy do
opracowania lekcji, którą osoba ucząca się przeprowadzi z resztą grupy.
Praca w grupach
Na podstawie sekwencji filmowych, osoby uczące się podzielone na grupy opracowują dla
pacjenta materiały informacyjne w postaci krótkiej ulotki zawierającej najważniejsze
informacje dotyczące masażu tensegracyjnego.
Osoby uczące się, które opanowały materiał, przygotowują dla pacjenta planszę lub
broszurę zawierającą np. informacje dotyczące procedury wykonywania masażu
tensegracyjnego. W tym celu mogą rozszerzyć własną wiedzę poprzez poszukiwanie
dodatkowych danych dotyczących masażu tensegracyjnego. Po konsultacji z nauczycielem
przedstawiają na zajęciach lub w portalach społecznościowych broszurę pozostałym
uczącym się.
Osoby uczące się, które mają problem z opanowaniem wiedzy lub były nieobecne na
zajęciach, mają możliwość ciągłego wglądu w materiały filmowe. Dzięki temu są w stanie
kilkukrotnie odtwarzać wybrany rodzaj i techniki masażu tensegracyjnego. Pozwala to na
rozwinięcie umiejętności praktycznych oraz daje możliwość ciągłego powtarzania
zdobytych umiejętności. Po zapoznaniu z materiałem osoby uczące się opracowują plakat
zawierający podstawowe informacje dotyczące przygotowania stanowiska pracy.
Należy zwrócić szczególną uwagę, aby zaproponować indywidualne konsultacje osobom
z niepełnosprawnościami, nie oczekując, że same poproszą nauczyciela o taką formę
kontaktu. W przypadku osób z niepełnosprawnościami na każdym etapie nauczania
szczególne znaczenie ma ocenianie formujące. Podczas indywidualnych konsultacji warto
upewnić się, czy ucząca się osoba z niepełnosprawnością:
opanowała słownictwo,
poprawnie przeprowadza procedurę diagnostyczną,
właściwie przygotowuje stanowisko pracy,
poznała metodykę technik masażu tensegracyjnego,
umie zadbać o wyposażenie, higienę i estetykę gabinetu masażysty,
potrafi przeczytać, przeanalizować i przygotować dokumentację pacjenta.
Zadaniem osoby uczącej się jest uzupełnienie luk w zdaniu dotyczącym podziału układów
w masażu tensegracyjnym i ich nazewnictwa.
Zadanie o niskim stopniu trudności.
Materiał sprawdza spełnienie niżej podanego kryterium weryfikacji. Osoba ucząca się:
MED.10.4.10.1) stosuje wiedzę z anatomii, fizjologii i patofizjologii do wykonywania masażu
tensegracyjnego, izometrycznego i stawowego.
Zadaniem osoby uczącej się jest wskazanie układu masażu tensegracyjnego, który został
przedstawiony w materiale filmowym. Zadanie o średnim poziomie trudności.
Istnieje możliwość sprawdzenia poprawności wykonania zadania, a także:
Materiał sprawdza spełnienie niżej podanego kryterium weryfikacji. Osoba ucząca się:
MED.10.4.10.1) stosuje wiedzę z anatomii, fizjologii i patofizjologii do wykonywania masażu
tensegracyjnego, izometrycznego i stawowego.
Materiał sprawdza spełnienie niżej wymienionych kryteriów weryfikacji. Osoba ucząca się:
MED.10.4.10.1) stosuje wiedzę z anatomii, fizjologii i patofizjologii do wykonywania masażu
tensegracyjnego, izometrycznego i stawowego,
MED.10.4.10.3) wykonuje zabieg z uwzględnieniem zasad masażu tensegracyjnego,
izometrycznego, stawowego.
Materiał sprawdza spełnienie niżej wymienionych kryteriów weryfikacji. Osoba ucząca się:
MED.10.4.10.1) stosuje wiedzę z anatomii, fizjologii i patofizjologii do wykonywania masażu
tensegracyjnego, izometrycznego i stawowego.
Materiał sprawdza spełnienie niżej podanego kryterium weryfikacji. Osoba ucząca się:
MED.10.4.10.1) stosuje wiedzę z anatomii, fizjologii i patofizjologii do wykonywania masażu
tensegracyjnego, izometrycznego i stawowego.
Zadaniem osoby uczącej się jest określenie, czy dane stwierdzenie dotyczące zasady
tensegracji jest prawdziwe czy fałszywe.
Zadanie o niskim poziomie trudności.
Materiał sprawdza spełnienie niżej podanego kryterium weryfikacji. Osoba ucząca się:
MED.10.4.10.1) stosuje wiedzę z anatomii, fizjologii i patofizjologii do wykonywania masażu
tensegracyjnego, izometrycznego i stawowego.
Możliwe jest też wykorzystanie wsparcia asystenta. To rozwiązanie jednak nie pozwala na
pełną samodzielność masażysty. Warto pamiętać, że niektóre dokumenty pacjenta, np.
przygotowane przez lekarza kierującego odręcznie, mogą nie być możliwe do
przetworzenia przez oprogramowanie. Wtedy wsparcie asystenta (np. w postaci odczytania
przesłanej przez masażystę fotografii lub dokumentacji) może okazać się niezbędne.
Powrót do spisu treści
Spis treści
Tytuł e-materiału
E‐book
E‐book zawiera:
treści dotyczące wskazań i przeciwwskazań do wykonania masażu tensegracyjnego,
pozycji ułożeniowych stosowanych w masażu tensegracyjnym,
technik stosowanych w masażu tensegracyjnym,
oceny palpacyjnej stosowanej w masażu tensegracyjnym i podstawowej dokumentacji
masażysty,
teoretycznego uzasadnienia wykorzystania zasady tensegracji w masażu,
anatomicznych uwarunkowań wykorzystywanych w masażu tensegracyjnym,
anatomii topograficznej stosowanej w masażu tensegracyjnym,
poszczególnych układów masażu tensegracyjnego i przykładowych metodyk masażu.
Z uwagi na zawarte treści e‐book powinien być wykorzystany w pierwszym etapie procesu
uczenia się, a potem stanowić element uzupełniający w procesie zapoznawania się
z pozostałymi materiałami.
Materiał jest powiązany z niżej wymienionymi kryteriami weryfikacji. Osoba ucząca się:
MED.10.4.10.1) stosuje wiedzę z anatomii, fizjologii i patofizjologii do wykonywania masażu
tensegracyjnego, izometrycznego i stawowego,
MED.10.4.10.2) przygotowuje stanowisko pracy do zabiegu masażu tensegracyjnego,
izometrycznego, stawowego,
MED.10.4.10.3) wykonuje zabieg z uwzględnieniem zasad masażu tensegracyjnego,
izometrycznego, stawowego.
Podstawą pracy jest to, że osoba ucząca się bierze udział w procesie samokształcenia
z własnej woli. Ma wypracowane metody nauki, np. uczenie się na pamięć, robienie notatek
i rysunków, oglądanie zdjęć, słuchanie informacji.
Jeżeli na początku materiał wyda się zbyt obszerny, osoba ucząca się może przygotować
notatki lub fiszki, które posłużą później do lepszego opanowania treści w nim zawartych.
Warto również zanotować słownictwo fachowe i dodatkowo wyraźnie je podkreślić lub
zaznaczyć innym kolorem. Wyjaśnienie znaczeń wyrazów znajduje się w słowniku pojęć dla
e‐materiału. Osoba ucząca się może dodatkowo stworzyć swój własny słownik.
Osoba ucząca się może przygotować plakat zawierający najważniejsze informacje dotyczące
np. wskazań i przeciwwskazań do masażu lub poszczególnych technik jego wykonywania.
Pozwoli to jej lepiej opanować metodykę wykonywania masażu i zapamiętać kolejność
technik.
Przykładowe tematy:
Zasada tensegracji
Typ materiału mul medialnego
Film edukacyjny
Materiał jest powiązany z niżej wymienionymi kryteriami weryfikacji. Osoba ucząca się:
MED.10.4.10.1) stosuje wiedzę z anatomii, fizjologii i patofizjologii do wykonywania masażu
tensegracyjnego, izometrycznego i stawowego,
MED.10.4.10.3) wykonuje zabieg z uwzględnieniem zasad masażu tensegracyjnego,
izometrycznego, stawowego.
Na podstawie informacji zawartych w filmie, osoba ucząca się przedstawia – np. w formie
plakatu lub prezentacji multimedialnej – pozostałym uczącym się zasadę tensegracji.
Podczas zapoznawania się z materiałem osoba ucząca się powinna zwrócić uwagę na
poszczególne struktury, na których przedstawiona jest zasada tensegracji.
Uczący może przygotować prezentację na wybrany temat powiązany z tematyką filmu, np.
struktur (mięśni), mających wzajemny wpływ na siebie w układach masażu
tensegracyjnego, zgodnych z przedstawioną zasadą tensegracji.
Wychodząc poza ramy e‐materiału, przy wykorzystaniu literatury czy internetu, uczący się
może przygotować opracowanie dotyczące sposobu działania naczyń krwionośnych
i nerwów podczas oraz po opracowaniu struktur będących wcześniej we wzmożonym
napięciu spoczynkowym.
W celu lepszego utrwalenia informacji zawartych w filmie, osoba ucząca się może
sporządzać własne notatki.
Mięsień gruszkowaty
Film edukacyjny
Materiał jest powiązany z niżej wymienionymi kryteriami weryfikacji. Osoba ucząca się:
MED.10.4.10.1) stosuje wiedzę z anatomii, fizjologii i patofizjologii do wykonywania masażu
tensegracyjnego, izometrycznego i stawowego,
MED.10.4.10.3) wykonuje zabieg z uwzględnieniem zasad masażu tensegracyjnego,
izometrycznego, stawowego.
Na podstawie informacji zawartych w filmie, osoba ucząca się przedstawia – np. w formie
plakatu lub prezentacji multimedialnej – pozostałym uczącym się struktury, których praca
będzie zaburzona przy wzmożonym napięciu spoczynkowym mięśnia gruszkowatego.
Podczas zapoznawania się z materiałem osoba ucząca się powinna zwrócić uwagę na
struktury sąsiadujące z mięśniem gruszkowatym.
Uczący może przygotować prezentację na wybrany temat powiązany z tematyką filmu, np.
porównania zmian zachodzących w naczyniach i nerwach podczas wzmożonego napięcia
mięśnia gruszkowatego oraz bez wzmożonego napięcia w mięśniu.
Wychodząc poza ramy e‐materiału, przy wykorzystaniu literatury czy internetu uczący się
może przygotować opracowanie dotyczące tego, w jaki sposób może dochodzić do
powstania wzmożonego napięcia spoczynkowego w mięśniu gruszkowatym.
W celu lepszego utrwalenia informacji zawartych w filmie osoba ucząca się może
sporządzać własne notatki.
Więzadło pachwinowe
Typ materiału mul medialnego
Film edukacyjny
Materiał jest powiązany z niżej wymienionymi kryteriami weryfikacji. Osoba ucząca się:
MED.10.4.10.1) stosuje wiedzę z anatomii, fizjologii i patofizjologii do wykonywania masażu
tensegracyjnego, izometrycznego i stawowego,
MED.10.4.10.3) wykonuje zabieg z uwzględnieniem zasad masażu tensegracyjnego,
izometrycznego, stawowego.
Na podstawie informacji zawartych w filmie, osoba ucząca się przedstawia – np. w formie
plakatu lub prezentacji multimedialnej – pozostałym uczącym się struktury, których praca
będzie zaburzona przy wzmożonym napięciu spoczynkowym więzadła pachwinowego.
Podczas zapoznawania się z materiałem osoba ucząca się powinna zwrócić uwagę na
struktury sąsiadujące z więzadłem pachwinowym.
Uczący może przygotować prezentację na wybrany temat powiązany z tematyką filmu, np.
przepływu krwi w naczyniach krwionośnych podczas wzmożonego napięcia
spoczynkowego więzadła pachwinowego.
Wychodząc poza ramy e‐materiału, przy wykorzystaniu literatury czy internetu uczący się
może przygotować opracowanie dotyczące tego, w jaki sposób może dochodzić do
powstania wzmożonego napięcia spoczynkowego w więzadle pachwinowym.
W celu lepszego utrwalenia informacji zawartych w filmie osoba ucząca się może
sporządzać własne notatki.
Masaż tensegracyjny
Sekwencje filmowe
Dzięki zawartym w materiale informacjom, osoba ucząca się ma możliwość zapoznania się
z podstawowymi czynnościami, które powinien wykonać masażysta podczas masażu
tensegracyjnego. Każda z sekwencji filmowych może być odtwarzana osobno. Jednak dla
uczącego się ważne jest, aby na początku zapoznał się z pierwszymi dwoma filmami w celu
przygotowania się do wykonywania masażu tensegracyjnego, a następnie odtworzył
materiały zawierające informacje praktyczne umożliwiające zapoznanie się z procesem
oceny palpacyjnej oraz metodyki poszczególnych układów masażu tensegracyjnego.
Materiał jest powiązany z niżej wymienionymi kryteriami weryfikacji. Osoba ucząca się:
MED.10.4.10.1) stosuje wiedzę z anatomii, fizjologii i patofizjologii do wykonywania masażu
tensegracyjnego, izometrycznego i stawowego,
MED.10.4.10.2) przygotowuje stanowisko pracy do zabiegu masażu tensegracyjnego,
izometrycznego, stawowego,
MED.10.4.10.3) wykonuje zabieg z uwzględnieniem zasad masażu tensegracyjnego,
izometrycznego, stawowego.
Cele szczegółowe materiału mul medialnego
Jeżeli na początku materiał wyda się zbyt obszerny, osoba ucząca się może przygotować
streszczenie, które posłuży później do lepszego opanowania treści zawartych w materiale.
Warto również zanotować słownictwo fachowe. Wyjaśnienie znaczeń wyrazów znajduje się
w słowniku pojęć dla e‐materiału. Osoba ucząca się może dodatkowo stworzyć swój własny
słownik.
Podczas zapoznawania się z materiałem osoba ucząca się powinna zwrócić uwagę na
kolejność wykonywania poszczególnych technik masażu oraz na jego metodykę.
Osoby uczące się mogą przygotować prezentację powiązaną z tematyką sekwencji, np.
opracowanie dokumentacji i wywiadu z pacjentem, opracowanie metodyki
przeprowadzenia oceny palpacyjnej układu I.
Wychodząc poza ramy e‐materiału, przy wykorzystaniu literatury czy internetu uczący się
może przygotować schemat postępowania w przypadku, kiedy w gabinecie pojawia się
pacjent mający zaburzenia czucia na przednio‐bocznej stronie uda.
Materiał sprawdza spełnienie niżej podanego kryterium weryfikacji. Osoba ucząca się:
MED.10.4.10.1) stosuje wiedzę z anatomii, fizjologii i patofizjologii do wykonywania masażu
tensegracyjnego, izometrycznego i stawowego.
Zadaniem osoby uczącej się jest uzupełnienie luk w zdaniu dotyczącym podziału układów
w masażu tensegracyjnym i ich nazewnictwa.
Zadanie o niskim stopniu trudności.
Materiał sprawdza spełnienie niżej podanego kryterium weryfikacji. Osoba ucząca się:
MED.10.4.10.1) stosuje wiedzę z anatomii, fizjologii i patofizjologii do wykonywania masażu
tensegracyjnego, izometrycznego i stawowego.
Zadaniem osoby uczącej się jest wskazanie układu masażu tensegracyjnego, który został
przedstawiony w materiale filmowym. Zadanie o średnim poziomie trudności.
Materiał sprawdza spełnienie niżej podanego kryterium weryfikacji. Osoba ucząca się:
MED.10.4.10.1) stosuje wiedzę z anatomii, fizjologii i patofizjologii do wykonywania masażu
tensegracyjnego, izometrycznego i stawowego.
Materiał sprawdza spełnienie niżej wymienionych kryteriów weryfikacji. Osoba ucząca się:
MED.10.4.10.1) stosuje wiedzę z anatomii, fizjologii i patofizjologii do wykonywania masażu
tensegracyjnego, izometrycznego i stawowego,
MED.10.4.10.3) wykonuje zabieg z uwzględnieniem zasad masażu tensegracyjnego,
izometrycznego, stawowego.
Materiał sprawdza spełnienie niżej wymienionych kryteriów weryfikacji. Osoba ucząca się:
MED.10.4.10.1) stosuje wiedzę z anatomii, fizjologii i patofizjologii do wykonywania masażu
tensegracyjnego, izometrycznego i stawowego.
Zadaniem osoby uczącej się jest pogrupowanie objawów związanych z danym typem
dysfunkcji struktury anatomicznej. Zadanie o wysokim poziomie trudności.
Materiał sprawdza spełnienie niżej podanego kryterium weryfikacji. Osoba ucząca się:
MED.10.4.10.1) stosuje wiedzę z anatomii, fizjologii i patofizjologii do wykonywania masażu
tensegracyjnego, izometrycznego i stawowego.
Zadaniem osoby uczącej się jest określenie, czy dane stwierdzenie dotyczące zasady
tensegracji jest prawdziwe czy fałszywe.
Zadanie o niskim poziomie trudności.
Materiał sprawdza spełnienie niżej podanego kryterium weryfikacji. Osoba ucząca się:
MED.10.4.10.1) stosuje wiedzę z anatomii, fizjologii i patofizjologii do wykonywania masażu
tensegracyjnego, izometrycznego i stawowego.
Netografia i bibliografia
Netografia
Ogólnopolski portal zawierający kompendium wiedzy z zakresu anatomii, fizjologii,
patologii oraz podstawowych metod terapeutycznych stosowanych fizjoterapii [online]
fizjoterapeuty.pl/category/masaz [dostęp: 21.06.2023]
Bibliografia
Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, Tom 3, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, wyd.
9., 2012.
Gwardzik M., Masaż teoria i praktyka, Wydawnictwo Edukacyjne ESAN, Warszawa, 2016.
Kassolik K., Andrzejewski W., Wilk I., Barancewicz M. Pozycje ułożeniowe w masażu
leczniczym, cz.I. Podstawowe zasady dobrej pozycji ułożeniowej. Rehabilitacja w Praktyce,
2007; 3: 38‐40.
Kassolik K., Andrzejewski W., Wilk I. Możliwości zastosowania masażu w bólach kręgosłupa.
Rehabilitacja w Praktyce 2012; 6: 61‐67.
Kassoilk K., Jaskólska A., Kisiel‐Sajewicz K., Marusiak J., Kawczyński A., Jaskólski A.
Tensegrity principle in massage demonstrated by electro and mechanomyography. Journal
of Bodywork and Movement Therapies 2009; 13: 164‐170.
Instrukcja użytkowania
Spis treści
Struktura e‐materiału
Materiały multimedialne
Obudowa dydaktyczna
Interaktywne materiały sprawdzające
Słownik pojęć dla e‐materiału
Przewodnik dla nauczyciela
Przewodnik dla uczącego się
Netografia i bibliografia
Minimalne wymagania techniczne
Struktura e-materiału
Sekwencje filmowe
Zasada tensegracji
Film edukacyjny
Więzadło pachwinowe Podstawy teoretyczne i praktyczne
wykonywania masażu tensegracyjnego
Film edukacyjny
E-book
Netografia i bibliografia
E‐book otwiera się w nowej karcie. Na pierwszej stronie znajduje się interaktywny spis
treści, który umożliwia przejście do wybranej części. Użytkownik ma możliwość pobrana
dołączonych dokumentów. Na końcu każdej strony znajduje się odsyłacz do spisu treści.
Na stronie z sekwencjami filmowymi znajduje się interaktywny spis treści, który umożliwia
przejście do wybranej części.
Poniżej sekwencji i filmu znajdują się powiązane z nimi ćwiczenia interaktywne, które
można również znaleźć na stronie Interaktywnych materiałów sprawdzających.
Każde ćwiczenie opatrzone jest ikoną informującą o poziomie trudności: łatwy, średni lub
trudny.
Po kliknięciu wybranego tematu ukaże się zadanie lub test. Pod tytułem ćwiczenia znajduje
się polecenie, które wskazuje uczącemu się, co konkretnie ma wykonać, np.: wskaż
poprawną odpowiedź, wskaż wszystkie poprawne odpowiedzi, uzupełnij luki w tekście,
nazwij wskazane na rysunku elementy, rozwiąż krzyżówkę, ułóż w prawidłowej kolejności,
oceń, czy podane zdania są prawdziwe, czy fałszywe.
Jeśli odpowiedź jest błędna, uczący dowiaduje się, w jakim materiale multimedialnym
znajdzie informacje potrzebne do poprawnego rozwiązania zadania.
Zadania z lukami
Zadanie zawiera zdania, w których należy uzupełnić luki, wybierając wyrazy lub wyrażenia
umieszczone pod tekstem. Aby umieścić wybraną odpowiedź w luce, należy w nią kliknąć
i przeciągnąć w to miejsce. Można również kliknąć w lukę, pojawi się wówczas lista
rozwijana zawierająca wszystkie możliwe dystraktory. Uczący się znajdzie rozwiązanie
ukryte pod przyciskiem.
Zadaniem uczącego się jest ocenić, czy podane zdania są prawdziwe, czy fałszywe. W tym
celu należy zaznaczyć odpowiedzi w odpowiedniej kolumnie. Uczący się znajdzie
rozwiązanie ukryte pod przyciskiem.
Zadaniem uczącego się jest zaznaczyć prawidłową odpowiedź. Uczący się znajdzie
rozwiązanie ukryte pod przyciskiem.
Słownik pojęć posiada strukturę listy. Znajdują się w nim występujące w e‐materiale pojęcia
wraz z ich definicjami. Pod każdym pojęciem znajduje się hiperłącze do odpowiedniego
multimedium, w którym występuje dane pojęcie.
W górnej części słownika znajduje się pole wyszukiwania pojęć „Filtruj pojęcie”. W celu
wyszukania terminu w słowniku należy wpisać go lub jego fragment w pole filtrujące. Na
stronie pozostaną tylko pojęcia zawierające wpisaną frazę. Aby wrócić do pełnej listy, należy
kliknąć w ikonę krzyżyka.
Przewodnik dla nauczyciela jest podzielony na pięć części. Każda z nich jest wyróżniona
w interaktywnym spisie treści. Po kliknięciu na dany podrozdział przewodnika, wyświetli
się jego odpowiedni fragment.
Netografia i bibliografia