Professional Documents
Culture Documents
Bi Tich Tong Quat
Bi Tich Tong Quat
Bi Tich Tong Quat
BÍ TÍCH
TỔNG QUÁT
HUẤN LUYỆN HUYNH TRƯỞNG
2023
• Có cần phải lãnh nhận Bí tích Hoà Giải thì
mới được Chúa tha thứ không? Nếu ta thật
lòng sám hối chưa đủ để được Chúa tha thứ
sao?
VÀI
• Các Bí tích có thật do Chúa Kitô thiết lập
không? Tại sao không thấy chỗ nào trong
Kinh Thánh nói đến việc Chúa lập các Bí tích
VẤN Xức Dầu hay Thêm Sức? Hay Giáo Hội tự
“bày vẽ” ra các Bí tích?
BÍ TÍCH
o Latin: Sacramentum
o Anh: Sacrament
o Pháp: Sacrament
o Trung: Thánh sự
ĐỊNH NGHĨA
BÍ TÍCH là:
• Các dấu chỉ khả giác (hữu hình) bên
ngoài
• Do Chúa Kitô thiết lập và trao lại cho
Giáo Hội
• Để thông ban ơn thiêng liêng (vô hình)
bên trong cho chúng ta
• Công đồng Trentô (1545-1563) đã xác
định: Giáo Hội Công giáo chỉ có 7 Bí
tích, không hơn, không kém.
• Các Bí tích thường được phân loại
PHÂN
theo “chức năng” thành 3 nhóm:
ØCác Bí tích khai tâm Kitô giáo
PHÂN
qCác Bí tích chữa lành: tiếp tục công cuộc
chữa lành của Chúa Giêsu khi sự sống thiêng
liêng của chúng ta bị suy yếu đi do tội lỗi.
LOẠI qGồm: ?
qCác Bí tích xây dựng cộng đoàn: vừa trao
ban một sứ mệnh đặc biệt cho mỗi cá nhân,
vừa góp phần xây dựng cộng đoàn Dân
Chúa.
ØGồm: ?
PHÂN LOẠI
qMột người có thể lãnh tối đa bao nhiêu Bí tích trong cả đời?
qCác Bí tích “kẻ sống”
PHÂN ØGồm: …
qCác Bí tích “kẻ sống”: dành cho người đang sạch tội trọng
ØGồm: Thánh Thể – Thêm Sức – Hôn Phối – Truyền Chức Thánh – Xức Dầu
qCác Bí tích “kẻ chết”: dành cho người đang có tội trọng
qGồm: Rửa Tội – Hoà Giải
qCó Bí tích nào được ban cho người đã chết về mặt sinh học không?
PHÂN LOẠI
TẠI
tích: Ngài luôn có thể trực tiếp ban ơn bất cứ
khi nào Ngài muốn mà không cần qua trung
gian các Bí tích.
CẦN CÓ
của các Bí tích. Nói cách khác, nơi các Bí tích,
ý muốn cứu độ của Thiên Chúa hoạt động
trong sự đan quyện giữa yếu tố thiêng liêng
TÍCH ?
có cả hồn (linh thiêng, vô hình) và xác (vật
chất, hữu hình). Thực tế, các kinh nghiệm
thiêng liêng của chúng ta đều đến qua trung
gian các kinh nghiệm khả giác.
TẠI SAO CẦN CÓ • NGÔN NGỮ CỦA PHỤNG VỤ LÀ
CÁC BÍ TÍCH ? “NGÔN NGỮ BIỂU TƯỢNG”
TẠI
qNhư vậy, các Bí tích không phải là cách Thiên
Chúa làm khó dễ ta. Trái lại, với sự khôn
ngoan, Thiên Chúa biết đây là các phương tiện
SAO
cần thiết và hữu ích để chúng ta có thể đón
nhận ân sủng một cách hữu hiệu và thực
tiễn.
CÁC BÍ
sống tâm linh của một người, tương ứng với
đời sống thể lý của họ. Như vậy, các Bí tích
chính là cách thức qua đó Thiên Chúa và Giáo
TÍCH ?
Hội đồng hành với chúng ta, để ban ơn và
nâng đỡ, trong từng giai đoạn khác nhau của
cuộc đời.
TẠI qTóm lại, Giáo Hội khẳng định: “Các
Bí tích là cần thiết để được ơn cứu
CẦN CÓ
Chúa, chứ không phải do Ngài buộc
phải làm như vậy.
TÍCH ?
linh và chiều kích nhân học của các
Bí tích.
TẠI
SAO
qCâu hỏi vận dụng:
ØCó cần phải lãnh nhận Bí tích
SAO
xác => sự lệch lạc của tâm hồn (kinh
nghiệm tự nhiên).
CẦN CÓ
ÞTội để lại dấu ấn trên cả thân xác lẫn linh
hồn ta.
CÁC BÍ
• Khi lãnh Bí tích Hoà Giải: hành vi sám
hối hữu hình => sự phục hồi của tâm hồn
(kinh nghiệm siêu nhiên).
CẦN CÓ
chỉ có được khi ta lãnh nhận Bí tích Hoà Giải
thành sự.
CÁC BÍ
ÞƠn tha thứ đặc thù của Bí tích Hoà Giải tác
động và thấm nhuần một cách mạnh mẽ,
hữu hình, thực tiễn (so với ơn tha thứ thuần
TÍCH ? tuý thiêng liêng). Đây là kinh nghiệm Đức
Tin ta có thể tự rút ra khi lãnh nhận các Bí
tích.
TẠI
qKẾT LUẬN:
• Thiên Chúa có thể tha tội cho chúng
TÍCH ?
NGUỒN
qGiáo Hội khẳng định: chính Chúa
Giêsu thiết lập các Bí tích chứ không
GỐC CỦA
phải Giáo Hội.
qTuy nhiên, khi đọc lại Tin Mừng chúng ta
CÁC BÍ
có thể nhận thấy:
o Các Bí tích được Chúa Giêsu tỏ lộ một
TÍCH
cách rõ ràng: Thánh Thể, Rửa Tội
o Các Bí tích được Chúa Giêsu tỏ lộ một
cách ít rõ ràng hơn: Truyền Chức
Thánh, Hoà Giải
o Các Bí tích gần như không thấy tỏ lộ
nơi cuộc đời Chúa Giêsu: Thêm Sức,
Hôn Phối, Xức Dầu Bệnh Nhân
ØVậy, phải hiểu khái niệm “thiết lập” ở
đây như thế nào?
NGUỒN GỐC CỦA
CÁC BÍ TÍCH
• Chúng ta khó có thể chỉ rõ một cách rạch ròi những
hành vi cụ thể, lời nói cụ thể, thời điểm cụ thể mà Chúa
Giêsu thiết lập từng Bí tích.
• Vậy, khi nói chính Chúa Giêsu thiết lập các Bí tích,
Giáo Hội muốn nói: bảy Bí tích đều có nguồn gốc từ
chính bản thân Chúa Giêsu và cuộc đời của Ngài.
Nói cách khác, ân sủng mà các Bí tích chuyển thông
cho chúng ta đều xuất phát từ các mầu nhiệm cuộc đời
Chúa Giêsu. Ngài chính là “bí tích” của Thiên Chúa;
mọi hành động, lời nói và toàn bộ cuộc sống của Ngài
đều mang “tính bí tích”.
ØĐây chính là chiều kích Kitô học của các Bí tích.
NGUỒN GỐC CỦA
CÁC BÍ TÍCH
qBên cạnh đó, cũng cần nhớ, tuy Giáo
Hội không thiết lập các Bí tích, nhưng
các Bí tích đã được Chúa Giêsu trao
cho Giáo Hội quản lý và cử hành.
Nghĩa là:
o Chỉ nơi Giáo Hội mới có các Bí tích.
o Thiên Chúa chỉ ban ơn khi các Bi tích
được cử hành bởi Giáo Hội và cho
Giáo Hội.
ØĐây chính là chiều kích Giáo Hội
học của các Bí tích.
NGUỒN qBí tích được cử hành bởi Giáo Hội:
o Tuy Đức Kitô là Đấng duy nhất thiết lập
GỐC CỦA và cử hành các Bí tích, nhưng Ngài làm
điều đó ngang qua Giáo Hội.
TÍCH nhân, luật lệ, tính hợp lệ, tính thành sự…
của các Bí tích dưới sự hướng dẫn của
Chúa Thánh Thần qua dòng thời gian.
o Giáo Hội có thẩm quyền làm điều đó vì
Giáo Hội là Thân Mình của Đức Kitô và
được thông phần vào bản chất của Ngài
là nguồn mạch mọi Bí tích. Nói cách
khác, chính Giáo Hội cũng là “bí tích”
của Đức Kitô.
NGUỒN
GỐC CỦA qBí tích được cử hành cho Giáo Hội:
CÁC BÍ
Kitô thiết lập không? Tại sao
không thấy chỗ nào trong Kinh
LỰC
o Nguyên tắc: “ex opera operato” = “thành
do sự” (do chính nghi thức cử hành, không
do yếu tố con người). Nói cách khác, chỉ cần
CỦA
cử hành và người lãnh nhận).
o Lý do: Để ơn Chúa sinh hoá trái nơi tâm
hồn, chúng ta luôn cần cộng tác với ơn
CÁC BÍ Chúa, với tất cả sự tự do và ý thức. Như
lời thánh Augustinô: “Chúa dựng nên con,
TÍCH
không cần hỏi ý con. Nhưng để cứu độ con,
Ngài cần con đáp lời.”
qCần tránh cả hai thái cực:
o Chối bỏ nguyên tắc “ex opera operato”. Vì sẽ gây
LỰC
o Lạm dụng nguyên tắc “ex opera operato”. Vì sẽ
gây tâm lý chủ quan, thờ ơ cho người lãnh nhận
vì nghĩ mình không cần chuẩn bị gì khi lãnh Bí
CỦA
tích.
qTóm lại, Giáo Hội chọn quan điểm trung dung:
o Chúng ta xác tín và an tâm: chính Đức Kitô cử
CÁC BÍ
và xây dựng các ngài, để các ngài sống
xứng đáng với các Bí tích mà các ngài
cử hành.
TÍCH
REVIEW
Chiều kích Chiều kích
thần linh nhân học
BÍ TÍCH
KIỆN
Kitô hữu:
1. Luôn đi liền với với việc công bố và
lắng nghe Lời Chúa:
BÍ TÍCH
nghĩa “mê tín”.
Việc cử hành Bí tích phải liên hệ với
ĐIỀU
các chiều kích khác của đời sống Kitô
hữu:
2. Luôn đi liền với với đời sống đức tin –
ĐỂ CỬ
ØNếu không có đức tin, Bí tích chỉ như trò
“phù phép”.
ØNếu không có đức cậy, Bí tích đánh mất đặc
HÀNH
tính cánh chung.
ØNếu không có đức ái, Bí tích như một việc
“giả hình”.
ĐỂ CỬ
ØBí tích thánh hoá chúng ta, nhưng cũng
đòi hỏi chúng ta sống xứng đáng với ơn
thánh hoá đó.
BÍ TÍCH
cần sống đời thánh thiện sau khi lãnh Bí
tích, để ơn ích của các Bí tích được
phát huy và duy trì nơi ta.
ĐIỀU
Việc cử hành Bí tích phải liên hệ
với các chiều kích khác của đời sống
Kitô hữu:
ĐỂ CỬ
ØChúng ta không lãnh Bí tích cho riêng
mình, nhưng còn để mang lại ơn cứu
độ cho toàn nhân loại và thế giới. Loan
BÍ TÍCH
Bí tích. Chúng ta cũng được các Bí tích
thúc đẩy và ban sức cho chúng ta ra đi
mang Chúa đến cho người khác.
ÂN SỦNG – NGHI THỨC – THỪA TÁC
VIÊN – THỤ NHÂN CỦA CÁC BÍ TÍCH
Khi nhắc đến một Bí tích cần nhớ vài điều căn bản:
Ø Các tên gọi
Ø Thuộc nhóm nào
Ø Ân sủng đặc thù: mỗi Bí tích sẽ mang lại những ân sủng đặc thù của riêng Bí tích đó.
Ø Nghi thức chính yếu: là nghi thức “cốt lõi” do Giáo Hội quy định mà khi cử hành sẽ làm cho Bí tích
đó thành sự (chất thể + mô thể).
Ø Thừa tác viên: người cử hành Bí tích
Ø Thụ nhân: người lãnh nhận Bí tích
Ø Điều kiện lãnh nhận: có sự khác nhau giữa các Bí tích
ÂN SỦNG – NGHI THỨC – THỪA TÁC
VIÊN – THỤ NHÂN CỦA CÁC BÍ TÍCH
STT BÍ TÍCH NHÓM ÂN SỦNG NGHI THỨC THỪA THỤ
ĐẶC THÙ CHÍNH YẾU TÁC VIÊN NHÂN
1 BT THÁNH TẨY
2 BT THÊM SỨC
3 BT THÁNH THỂ
4 BT HOÀ GIẢI
5 BT XỨC DẦU
BỆNH NHÂN
6 BT TRUYỀN
CHỨC THÁNH
7 BT HÔN PHỐI
ÂN SỦNG – NGHI THỨC – THỪA TÁC
VIÊN – THỤ NHÂN CỦA CÁC BÍ TÍCH
STT BÍ TÍCH NHÓM ÂN SỦNG NGHI THỨC THỪA THỤ
ĐẶC THÙ CHÍNH YẾU TÁC VIÊN NHÂN
1 BT THÁNH TẨY Khai tâm - Tha tội tổ tông và các - Vị chủ sự đổ - Thông - Mọi người
tội riêng. nước lên đầu thường: còn sống mà
- Tái sinh trong sự người lãnh nhận phó tế, linh chưa được
sống mới, trở nên ba lần và đọc mục, giám rửa tội.
con cái Chúa. công thức: “T, mục
- Kết hiệp với Chúa cha rửa con nhân - Ngoại
Kitô. danh Cha, và thường: bất
- Trao ban hồng ân Con, và Thánh kỳ ai, miễn
Thánh Thần. Thần.” là cử hành
- Tháp nhập vào Giáo theo ý
Hội. muốn của
- Là cửa ngõ dẫn vào Giáo Hội
đời sống thiêng liêng.
ÂN SỦNG – NGHI THỨC – THỪA TÁC
VIÊN – THỤ NHÂN CỦA CÁC BÍ TÍCH
BÍ ØLời nguyện
ØDấu thánh giá
TÍCH ØCác dấu chỉ riêng khác
Phân loại các Á bí tích: 4 nhóm
TÍCH
ØThánh hiến đồ vật dùng trong
phụng vụ
ØTrừ tà
Á BÍ TÍCH
TIÊU CHÍ BÍ TÍCH Á BÍ TÍCH
BẢN CHẤT Các dấu chỉ hữu hiệu để thông Các dấu chỉ mô phỏng theo các
ban ân sủng Bí tích
NGƯỜI THIẾT Chúa Kitô Giáo Hội
LẬP
SỐ LƯỢNG Có 7 Bí tích, không hơn không Có nhiều Á Bí tích, số lượng có
kém. thể thay đổi tuỳ hoàn cảnh sống
PHÂN LOẠI Chia 3 nhóm: khai tâm – chữa Chia 4 nhóm: chúc lành – thánh
lành – xây dựng cộng đoàn hiến con người – thánh hiến đồ
vật – trừ tà
1. Bí tích là gì?
2. Có mấy Bí tích? Phân nhóm thế nào?