Wojna z Austrią i Prusami - rozprawienie się w ten sposób z rzeczywistymi i urojonymi przeciwnikami aktualnej władzy
1. Wojna w obronie rewolucji – 1792 r. – z Austrią i Prusami Sposoby nasilenia terroru:
a) Przyczyny wybuchu wojny z Austrią i Prusami - stawianie oskarżonych przed Trybunałem Rewolucyjnym, który mógł ich uniewinnić, albo - obawy w krajach sąsiedzkich, że rewolucja może się rozprzestrzenić skazać na śmierć - działania arystokracji francuskiej na rzecz interwencji wojsk obcych we Francji - 1793 r. – uchwalenie ustawy o podejrzanych, która nakazywała natychmiastowe b) Wobec rosnącego zagrożenia zewnętrznego francuskie Zgromadzenie Prawodawcze aresztowanie wszystkich podejrzanych o wrogość wobec nowego ustroju wypowiedziało wojnę Austrii - likwidacji przeciwników politycznych c) Przyczyny klęski wojsk francuskich • Kierownictwo Maximiliena Robespierre’a - zdrady dowódców wojsk • Skazanie na śmierć Dantona - Słabo wyszkoleni żołnierze francuscy - zaostrzona polityka przeciwko kościołowi katolickiemu: - źle wyposażone wojsko • Duchownych namawiano do porzucenia swoich funkcji i masowo - znajomość francuskich planów wojennych Austriaków od królowej Marii Antoniny aresztowano - brak dyscypliny w zrewolucjonizowanej armii • Niszczono kościoły i klasztory oraz ich wyposażenie - włączenie się Prus do wojny po stronie Austrii • Katolicyzm próbowano zastąpić deistycznym kultem istoty Najwyższej i Upadek monarchii nieśmiertelności duszy - 10.08.1792 r – powstanie ludności i decyzja Zgromadzenia o aresztowaniu króla • Zniesiono święta kościelne a na ich miejsce wprowadzono święta narodowe - przeprowadzenie wyborów powszechnych do nowego parlamentu zwanego Konwentem - walki z państwami koalicji i wsparcie najemców z Francji; zajmowanie kolejnych sąsiedzkich Narodowym: krajów - duże znaczenie uzyskali w nim jakobini i kordelierzy 4. W skutek wielkiego terroru śmierć poniosło ok 30-40 tyś osób - 22.09.1792 r. – obalenie monarchii i ogłoszenie republiki przez konwent narodowy Przewrót termidoriański i dyrektoriat - terror jakobinów: 1. Przewrót termidoriański - kara śmierci lub więzienia za arystokratyczne pochodzenie, utrzymywanie kontaktów z - organizatorami przewrotu – cześć Konwentu reprezentująca burżuazję emigrantami lub za odmowę wzniesienia okrzyku: Niech żyje Republika! - obalenie i egzekucja Maximiliena Robespierre’a – 9 thermidora (27 lipca) 1794 r. - 21.01.1793 r. – osądzenie Ludwik XVI przez Konwent Narodowy – skazanie na śmierć za zdradę ścięcie 2. Uchwalenie konstytucji roku III – 1795 r. Skutki egzekucji króla a. Władza ustawodawcza – dwuizbowy parlament 1. Wojna z wielką koalicją - rada pięciuset - 1793 r. – zawiązanie wielkiej koalicji antyfrancuskiej przez Austrię, Prusy, Holandię, Wielką - rada Starszych Brytanie, Hiszpanie, Portugalię, kraje włoskie i niemieckie b. Władza wykonawcza – pięcioosobowy dyrektoriat - działalność rojalistów (regalistów) c. Prawo wyborcze - Francja zdołała odeprzeć atak - czynne prawo wyborcze – wszyscy płacący podatek 2. Powstanie chłopskie w Wandei (1793-1796 r.) – celem przywrócenia monarchii - bierne prawo wyborcze – uzależnione od cenzusu majątkowego 3. Kluby polityczne w okresie republiki: Znaczenie rewolucji a. Żyrondyści – zamożna i średnia burżuazja b. Jakobini – drobnomieszczaństwo plusy minusy - powstanie republiki - ścięcie króla c. Sankiuloci – lud Paryża - likwidacja systemy feudalnego - straty ludnościowe, materialne i kulturowe Dyktatura Jakobinów - Trójpodział władzy - ogólny terror 1. 1793-1794 – okres dyktatury jakobinów – wielki terror - kształtowanie się społeczeństwa ludzi wolnych - recesje - 1793 r. – utworzenie Komitetu ocalenia Publicznego (pełni funkcję rządu) i równych - konflikty religijne i światopoglądowe 2. Wdrożenie przez jakobinów zmian, poprawiających położenie najuboższych mieszkańców - wprowadzenie konstytucji kraju: - zmniejszenie cen żywności - obniżenie cen żywności - doprowadzenie do świeckiego państwa - przekazanie chłopom użytkowej przez nich ziemi - obalenie monarchii - doprowadzenie do uchwalenia przez Konwent nowej konstytucji 3. Nasilenie terroru przez jakobinów Przyczyny nasilenia terroru: Republika francuska I. Obalenie monarchii i początek republiki • Rewolucjoniści pragną rozpowszechnić swoje idee i wstępują na drogę wojenną z Austrią. • Francuzi ponoszą klęski na froncie ( Do Austrii dołączają Prusy) • Uwięzienie Ludwika XVI • wrzesień 1972 r.- parlament znosi monarchię i ogłasza Francję republiką. • 1793- Ludwik XVI został skazany na śmierć (przez ścięcie na gilotynie) II. Terror Jakobinów Terror- stosowanie przemocy i okrucieństwa w celu zastraszenia lub zniszczenia przeciwnika. • Powstanie antyfrancuskiego sojuszu państw europejskich. • Przeciwnicy nowego ustroju próbowali odsunąć od władzy rewolucjonistów. • Rządy przejmuje radykalne stronnictwo jakobinów, którego przywódcą jest Maksymilian Robespierre. Jakobini- członkowie jednego z głównych klubów rewolucyjnych. • Jakobini wprowadzają terror w walce z przeciwnikami rewolucji • Powołano Trybunał Rewolucyjny (sąd) przed którym stawali przeciwnicy nowego porządku. III. Upadek rządów jakobinów • Społeczeństwo bało się jakobinów i kary śmierci • lipiec 1794- przywódcy jakobinów |Robespierr'em zostali aresztowani i skazani na śmierć. • Rządy przejęli umiarkowani zwolennicy rewolucji, którzy rozwiązali Trybunał Rewolucyjny i w roku 1795 ustanowili nową konstytucję. • Zapisano w niej, że władzę od tej pory przejmuje 5 – osobowy Dyrektoriat.