Professional Documents
Culture Documents
İhracat Bedellerinin Yurda Getirilmesi - Sunum
İhracat Bedellerinin Yurda Getirilmesi - Sunum
YURDA GETİRİLMESİ
UYGULAMASI
R. Bülent DEMİRBAĞ
6-7 Kasım 2023
info@bulentdemirbag.com
info@bulentdemirbag.com
info@bulentdemirbag.com
info@bulentdemirbag.com
-Türk Parası
-Döviz
-Kıymetli Madenler
32 sayılı -Sermaye
-Dış Ticaret KARAR Hareketleri
-Görünmeyen İşlemler
info@bulentdemirbag.com
DIŞ TİCARETLE İLGİLİ MEVZUAT
info@bulentdemirbag.com
Rejim Kararları
• İhracat
• İthalat
info@bulentdemirbag.com
Kambiyo Mevzuatı
info@bulentdemirbag.com
Gümrük Mevzuatı
info@bulentdemirbag.com
Diğer Mevzuat
• Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Mevzuatı
• Dış Ticarette Standardizasyon...
info@bulentdemirbag.com
info@bulentdemirbag.com
MAL/BELGE
HAREKETİ
TAHSİLAT/ÖDEME
İŞLEMLERİ
info@bulentdemirbag.com
İHRACAT REJİMİ
KARARI
GÜMRÜK DİĞER
İHRACAT MEVZUAT
MEVZUATI
KAMBİYO
MEVZUATI
info@bulentdemirbag.com
DIŞ TİCARET
info@bulentdemirbag.com
DIŞ TİCARET
BEDELLERİ
info@bulentdemirbag.com
İTHALAT
info@bulentdemirbag.com
İHRACAT
info@bulentdemirbag.com
info@bulentdemirbag.com
info@bulentdemirbag.com
ÖNCE ÜRÜN İHRACI
info@bulentdemirbag.com
info@bulentdemirbag.com
ÖNCE PARANIN ÖDENMESİ
info@bulentdemirbag.com
info@bulentdemirbag.com
info@bulentdemirbag.com
2018
info@bulentdemirbag.com
04.09.2018 - 2018-32/48
TEBLİĞ
180 Gün
%80
info@bulentdemirbag.com
2019
info@bulentdemirbag.com
31.12.2019 - 2019-32/56 TEBLİĞ
180 Gün
info@bulentdemirbag.com
31.12.2019 - 2019-32/56 TEBLİĞ
info@bulentdemirbag.com
İHRACAT BEDELİNİ
EN GEÇ YURDA GETİRME SÜRESİ
276 – 291 gün
info@bulentdemirbag.com
ANCAK...
İhracat bedellerinin
ödemeyi müteakip
“doğrudan ve gecikmeksizin”
ihracata aracılık eden bankaya
transfer edilmesi…
info@bulentdemirbag.com
TÜRKİYE CUMHURİYET MERKEZ BANKASI
info@bulentdemirbag.com
GENEL KURAL
180 GÜN
info@bulentdemirbag.com
İhracat Bedellerinin
Getirilmesi Zorunlu Olmayan
Ülkeler?
info@bulentdemirbag.com
33 Ülkeye Yapılan İhracatta
Döviz Getirme
Zorunluluğu Yok
info@bulentdemirbag.com
18. Kongo
1. Afganistan
19. Kuzey Kore
2. Angola
20. Küba
3. Belarus
21. Liberya
4. Benin
22. Lübnan
5. Cibuti
23. Mali
6. Dem. Kongo Cum.
Mısır
7. Etiyopya
24. Moldova
8. Fildişi Sahili
25. Nijerya
9. Filistin
26. Senegal
10. Gabon
27. Somali
11. Gana
28. Sudan
12. Gine
29. Suriye
13. Güney Sudan
Suudi Arabistan
14. İran
30. Tacikistan
15. Kamerun
31. Tanzanya
16. Kenya
32. Venezüella
17. Kırgızistan info@bulentdemirbag.com
33. Yemen
İhracat Bedellerinin %50’sinin
Yurda Getirilmesi Gereken Ülkeler?
info@bulentdemirbag.com
9 Ülkeye Yapılan İhracatta
info@bulentdemirbag.com
1- Azerbaycan
2- Cezayir
3- Fas
4- Kazakistan
5- Libya
6- Özbekistan
7- Tunus
8- Türkmenistan
9- Ukrayna
info@bulentdemirbag.com
YURDA GETİRME SÜRELERİ
• GENEL KURAL Fiili ihraç tarihinden itibaren 180 gün
info@bulentdemirbag.com
Fiili İhraç
Fiili İhraç Tarihi
info@bulentdemirbag.com
Fiili İhraç Tarihi
info@bulentdemirbag.com
İhracat Bedellerinin
Bankacılık Sistemiyle Doğrudan Ülkemize
Transferinin Mümkün Olmadığı
Bazı Ülkelere Yapılan İhracatta,
İhracat Bedellerinin Yurda Getirilmesi
Uygulamasında
Sağlanan Kolaylıklar Nelerdir?
info@bulentdemirbag.com
İhracat Bedellerinin
Bankacılık Sistemiyle
Doğrudan Ülkemize Transferinin Mümkün Olmadığı
Ülkelere Yapılan İhracat
info@bulentdemirbag.com
•Irak
•Libya
•Moritanya
info@bulentdemirbag.com
- İthalatçının Türkiye’deki bankalarda bulunan hesaplarından
info@bulentdemirbag.com
İhracat Bedellerinin
Yurda Getirilmesinde
Genel Uygulama Dışı İşlemler Nelerdir?
info@bulentdemirbag.com
İSTİSNALAR
info@bulentdemirbag.com
• İstisnalar
• 31 33 ülkeye Yapılan İhracat için Döviz Getirme
Zorunluluğu Yok
• 8 9 ülkeye yapılan ihracatta, ihracat bedelinin %50 sinin
yurda getirilmesi zorunlu, diğer kısmın tasarrufu serbest
• İhracatçının İthalatçı ile Yaptığı 180 Günü Geçen
Sözleşmelerinde 90 Gün Süre Tanınması
• İhracat Bedellerinin Bankacılık Sistemiyle Doğrudan
Ülkemize Transferinin Mümkün Olmadığı ülkeler olarak
Irak, Libya ve Moritanya’ya Yapılan İhracat
info@bulentdemirbag.com
İhracatçının İthalatçı İle Yaptığı
Sözleşmelere Göre;
180 Gün
veya
90 Gün
info@bulentdemirbag.com
İhracatçının İthalatçı ile Yaptığı
180 Günü Geçen Sözleşmelerde
90 Günü Geçemez.
info@bulentdemirbag.com
İhracat Bedelleri
Hangi Yollarla
Yurda Getirilebilir?
info@bulentdemirbag.com
İHRACAT BEDELİNİN TAHSİLİ
İhracat bedeli;
• Havale
• Efektif
• Çek
• Kredi Kartı
info@bulentdemirbag.com
İHRACAT BEDELİNİN TAHSİLİ
info@bulentdemirbag.com
İHRACAT BEDELLERİNİN
TAHSİL ŞEKİLLERİ
• Türk Parası
• Döviz
info@bulentdemirbag.com
İHRACAT BEDELLERİNİN
TAHSİL ŞEKİLLERİ
• İhracat Bedellerinin, Beyan Edilen Türk Parası veya Döviz
Üzerinden Yurda Getirilmesi Esas
info@bulentdemirbag.com
İHRACAT BEDELLERİNİN
TAHSİL ŞEKİLLERİ
• Genel Olarak; Bir Dövizin, İhracat Bedeli Olarak Alışının Yapılmasının
Talep Edildiği Durumlarda Bankalarca Dövizin Yurt Dışı Kaynaklı
Olması Aranıyor. İstisnası Var.
info@bulentdemirbag.com
İHRACATTA ÖDEME ŞEKİLLERİ
Satış sözleşmesinde belirlenen kurallar ve
uluslararası ticari uygulamalar çerçevesinde,
İhracatçıların yazılı beyanına istinaden
• Akreditifli Ödeme,
• Vesaik Mukabili Ödeme,
• Mal Mukabili Ödeme,
• Kabul Kredili Akreditifli Ödeme,
• Kabul Kredili Vesaik Mukabili Ödeme,
• Kabul Kredili Mal Mukabili Ödeme,
• Peşin Ödeme
• Banka Ödeme Yükümlülüğü
şekillerine göre
İHRACAT BEDELLERİNİN TAHSİLİ gerçekleştirilir.
info@bulentdemirbag.com
PEŞİN DÖVİZ
info@bulentdemirbag.com
İhracatçının
Serbest Kullanımına Bırakılan
Dövizler
info@bulentdemirbag.com
İHRACATÇININ SERBEST
KULLANIMINA BIRAKILAN DÖVİZLER
• 33 ülkeye Yapılan İhracat için Döviz Getirme Zorunluluğu Yok
• 9 ülkeye yapılan ihracatta, ihracat bedellerinin %50’si
Hizmet ihracatı,
• Transit ticaret,
• Türkiye’de ikamet etmeyenlere özel fatura ile yapılan satış (Bavul Ticareti),
• Türkiye’de ikamet etmeyenlere KDV hesaplanarak yapılan satış,
• Mikro ihracat ve
• Serbest bölge işlem formu kapsamında gerçekleştirilen 5.000 ABD doları veya karşılığı
döviz ya da Türk lirasını geçmeyen tutardaki ihracat işlemlerinde
bedellerin tamamının
tasarrufu serbesttir.
info@bulentdemirbag.com
İHRACAT BEDELİ KABUL BELGESİ
Bankalarca
İhracat bedelleri yurda getirildiğinde,
yurda getirildiğine dair
İHRACAT BEDELİ KABUL BELGESİ
(İBKB)
düzenlenir.
info@bulentdemirbag.com
İHRACAT BEDELİ KABUL BELGESİ
info@bulentdemirbag.com
ÖNEMLİ
İhracatçılar,
Aracı Bankalara
İhracat Bedellerinin
Yurda Getirilme Süresi İçinde
veya
Vergi Dairelerince Yapılan İhtarname Süreleri İçerisinde
• İskonto,
• İndirim ve
• Mahsup
info@bulentdemirbag.com
İHRACAT HESABININ
KAPATILMASINDA İBRAZI ZORUNLU
BELGELER
• GB örneği/GB bilgileri
• İlgili İBKB’ler
• Satış faturası ile
• İndirim ve mahsup konusu belgeler
info@bulentdemirbag.com
İHRACAT İŞLEMLERİNDE
SORUMLULUK
İhracat bedelinin tahsilinden
ve
ihracat hesabının yurda getirme süresi içinde
(ek süreler dâhil)
kapatılmasından
ihracatçılar
sorumludur.
info@bulentdemirbag.com
Aracı bankalar;
hesapların kapatılmasını
izlemekle yükümlüdür.
info@bulentdemirbag.com
MÜCBİR SEBEP HALLERİ
-İthalatçı veya ihracatçı firmanın infisahı, iflası, konkordato ilan etmesi veya
faaliyetlerini daimi olarak tatil etmesi, firma hakkında iflasın ertelenmesi kararı verilmesi,
şahıs firmalarında firma sahibinin ölümü,
- Grev, lokavt ve avarya hali,
- İhracatçı veya ithalatçı memleket resmi makamlarının karar ve işlemleri ya da
muhabir bankaların muameleleri dolayısıyla hesapların kapatılmasının imkansız hale
gelmesi,
- Tabii afet, harp ve abluka hali,
- Malların kaybı, hasara uğraması veya imha edilmesi,
- İhtilaf nedeniyle dava açılması veya tahkime başvurulması.
info@bulentdemirbag.com
HAKLI DURUMLAR
Mücbir sebep halleri dışında kalan,
ancak bedel getirme süreleri içerisinde
ihracat bedelinin yurda getirilmesine engel olan ve resmi kayıtlarla
tevsik edilebilen durumlar…
Vergi Dairesi
değerlendirilebilir.
info@bulentdemirbag.com
İHRACAT HESAPLARININ
KAPATILMASI
• Bankalar
• Vergi Dairesi
info@bulentdemirbag.com
İhracat Hesaplarının Kapatılmasında
ARACI BANKA
• Peşin ödeme…
PEŞİN BEDEL KABÜLÜNÜ YAPAN BANKA;
info@bulentdemirbag.com
İhracat bedeli,
aracı bankadan farklı bir bankaya gönderilmiş ise;
info@bulentdemirbag.com
İHRACAT HESAPLARININ KAPATILMASI
info@bulentdemirbag.com
TERKİN
info@bulentdemirbag.com
TCMB GENELGESİNE GÖRE TERKİN
• Her Bir GB Bazında
15.000 ABD doları AÇIK BANKALAR
TCMB İHRACAT GENELGESİ -25.04.2022-
info@bulentdemirbag.com
TCMB GENELGESİNE GÖRE TERKİN
info@bulentdemirbag.com
TERKİN
• Mücbir Sebep/Haklı Durum
200.000 ABD Dolara Kadar Vergi Dairesi
info@bulentdemirbag.com
Genelge’ye göre ÖRNEK 1
15.000 ABD doları - TERKİN (15.000 ABD doları veya %10 (1.500 ABD doları))
= 15.000 - 15.000
AÇIK 0
info@bulentdemirbag.com
Genelge’ye göre ÖRNEK 2
100.000 ABD doları - TERKİN 15.000 ABD doları veya %10 (10.000 ABD doları)
= 100.000 - 15.000 =
AÇIK 85.000 ABD doları
info@bulentdemirbag.com
Genelge’ye göre ÖRNEK 3
160.000 ABD doları - TERKİN 15.000 ABD doları veya %10 ( 16.000 ABD doları )
= 160.000 - 16.000 =
AÇIK 144.000 ABD doları
info@bulentdemirbag.com
MEVZUATA UYMAYANLARA
UYGLANACAK YAPTIRIM?
info@bulentdemirbag.com
YAPTIRIM
info@bulentdemirbag.com
İki
farklı
yaptırım
info@bulentdemirbag.com
1567 Sayılı Kanun,
3/1’inci Madde
• Kanun uyarınca çıkarılan kararlara uymayanlar
hakkında idari para cezası...
• 3.000 TL - 25.000 TL
2008-2023(*)
info@bulentdemirbag.com
1567 Sayılı Kanun
3/1’inci Madde
Cezalar:
2008-2024(*)
info@bulentdemirbag.com
1567 Sayılı Kanun,
3/3’üncü Madde
İhracat Bedellerini Yurda Getirmeyenler;
Vergi Müfettişleri
Hazine Kontrolörleri
info@bulentdemirbag.com
İHRACAT BEDELLERİNİN EN AZ %40’ININ
TCMB’YE SATILMASI
UYGULAMASI
info@bulentdemirbag.com
TCMB İHRACAT GENELGESİ
16 Ocak 2020
info@bulentdemirbag.com
31.12.2021 tarihli olarak belirtilen
26 No.lu DİP NOT
info@bulentdemirbag.com
15.04.2022 tarihli DİP NOT
info@bulentdemirbag.com
TCMB
03 Ocak 2022 ve 18 Nisan 2022 tarihli
UYGULAMA TALİMATLARI
info@bulentdemirbag.com
Banka Hesabına Gelen/Yatırılan İhracat Bedelinin
TCMB'ye Satılma Zamanı?
info@bulentdemirbag.com
TCMB’ye satış tarihi, İBKB’nin düzenlendiği tarih.
info@bulentdemirbag.com
TCMB'ye Satışlarda
Geçerli Olan Döviz Cinsleri?
info@bulentdemirbag.com
Daha önce
-03.01.12022 ile 17.04.2022 arası-
yalnızca
ABD DOLARI, EURO VE İNGİLİZ STERLİNİ cinsinden
ihracat bedellerinin %25’nin TCMB’ye satışı söz konusu idi
info@bulentdemirbag.com
İBKB veya DAB’da belirtilen tutarın
en az %40’ı
info@bulentdemirbag.com
İhracat Genelgesi Uyarınca
İndirim, İskonto ve Mahsup Tutarlarının
İBKB'den Düşülüp Düşülmeyeceği
info@bulentdemirbag.com
Tebliğ ve genelgede belirtilen
usul ve esaslar dahilinde
indirimler uygulandıktan sonra kalan meblağın ihracat bedeli olarak
banka hesabına aktarılması esas
İBKB,
indirimler uygulandıktan sonra ortaya çıkan bedel üzerinden
düzenleniyor
info@bulentdemirbag.com
Tebliğ ve genelge uyarınca
ihracat bedellerinin
banka hesaplarına alınması
zorunlu olmayan ülkelere yapılan
ihracatın bedelleri için
İBKB düzenlenmesi ve
dolayısıyla TCMB’ye satış yapılması ZORUNLU DEĞİL
info@bulentdemirbag.com
• Hizmet İhracatı,
• Mikro İhracat ve
• Transit Ticaret
bedellerinin
Bu bedeller için
İBKB düzenlenmesi ve
TCMB’ye satış söz konusu değil
info@bulentdemirbag.com
Terkin Sınırları İçerisinde Kalan
İhracat Bedellerinin
TCMB'ye Satış Uygulaması?
info@bulentdemirbag.com
Genelgede belirtilen terkin sınırları dahilindeki
ihracat bedelleri için
info@bulentdemirbag.com
Muafiyet Kapsamındaki İhracat Bedellerinin Banka
Hesabına Yatırılması
ve
DAB Düzenlenmesi Halinde Yapılacak Uygulama?
info@bulentdemirbag.com
Muafiyet kapsamındaki ihracat bedelleri için
ihracat bedeli olduğunun tevsik edilmesi amacıyla
İBKB veya DAB düzenletilmesi halinde
bu bedellerin de en az %40’ının TCMB’ye satılmasının gerekli olduğu…
Bu bedellerin
sadece Türk lirasına çevrilmesi için
bir DAB düzenlenmesi halinde
TCMB’ye satış yapılmaz.
info@bulentdemirbag.com
TCMB'ye Satışa Esas
%40’ın Hesaplanmasında
Dikkate Alınacak
Tutar?
info@bulentdemirbag.com
%40’lik döviz satış tutarı
İBKB’ye bağlanacak tutar üzerinden
info@bulentdemirbag.com
ÖRNEK
-Terkin dikkate alınmadan hesaplama-
info@bulentdemirbag.com
İhracat Bedelinin
Tamamına veya Bir Kısmına
İBKB Düzenlenmesi için
Talimat Verilene Kadar
Dövizlerin
Hesapta Tutulması Zorunlu mudur?
info@bulentdemirbag.com
Hayır, zorunlu değildir.
Bedel ihracatçının kullanımına bırakılarak İBKB
daha sonra düzenlenebilir.
Ancak İBKB düzenlenmesi için talimat verildiği gün
İBKB tutarının en az %40’ının TCMB döviz satışı
için müsait olması gerektiği...
info@bulentdemirbag.com
TL'ye Çevrilen İhracat Bedelinin
Sonradan Dövize Dönüştürülüp
Dönüştürülmeyeceği?
info@bulentdemirbag.com
İhracat bedelinin
en az %40’ının TL’ye çevrilmesinden sonra
ihracatçı tarafından
TL’nin tasarrufunun serbest olduğu,
isterse tekrar döviz alabileceği…
info@bulentdemirbag.com
Peşin İhracat Bedelleri İçin Uygulama nasıl
olacaktır?
info@bulentdemirbag.com
Tebliğ kapsamında İBKB düzenlenen tüm ihracat
bedellerinin en az %40’ı TCMB’ye satışa konu
olacaktır.
info@bulentdemirbag.com
26 Ocak 2023 tarihli Resmi Gazete’de
TCMB tarafından 2023/5 sayılı Tebliğ ve
info@bulentdemirbag.com
Tebliğ hükümlerinden faydalanabilmek için
“..firmaların yurt dışı kaynaklı dövizlerinin Merkez Bankasına satılması
ile Türk lirası vadeli mevduat ve katılma hesaplarına dönüştürülmesi”
gerekmektedir.
info@bulentdemirbag.com
• TCMB tarafından 2023/5 sayılı Tebliğ’de yeni tanımlar yapılmıştır:
info@bulentdemirbag.com
Tebliğ’de belirtilen imkanlardan yaralanabilmek için;
1- Firma,
2- Yurt dışı kaynaklı döviz,
3a- Bu dövizlerin TCMB satışı veya
3b- Bu yolla elde edilen TL’nin Türk lirası vadeli mevduat ve katılma
hesaplarına dönüştürülmesi,
gerekmektedir.
Bunun dışında Tebliğ’den yararlanabilmek için bazı ek şartların yerine
getirilmesi de öngörülmüştür.
info@bulentdemirbag.com
Bunun dışında Tebliğ’den yararlanabilmek için bazı ek şartlar
1-Yurda getirilen yurt dışı kaynaklı dövizin en az %40’ının Merkez Bankasına satışı,
2-Yurda getirilen yurt dışı kaynaklı dövizin en az yüzde 40’ı Merkez Bankasına satıldıktan sonra
getirilen dövizin kalan kısmının dönüşüm kuru üzerinden TCMB’ye satışı veya bu yolla elde edilen
TL’nin Türk lirası vadeli mevduat ve katılma hesaplarına dönüştürülmesi,
3- Firmalarca, Merkez Bankasınca belirlenecek süre boyunca Merkez Bankasına satılan tutardan
daha fazla döviz alımı yapmama taahhüdünde bulunulması, sonrası;
taahhüt sahibi firmalara
info@bulentdemirbag.com
R. Bülent DEMİRBAĞ – Döviz İhracat Yatırım
info@bulentdemirbag.com
TEŞEKKÜR EDERİM...
R. Bülent DEMİRBAĞ
info@bulentdemirbag.com
info@bulentdemirbag.com