NBA-platform voor nieuws, achtergrond en debat Magazine Accountant TV App Nieuwsbrief Contact

Home Nieuws Home Carrière

Opinie > Opinie Feiten
> 2019 > 11 > Artikelen
en cijfers Dutch GAAP, nu in soorten en smaken Tuchtrecht Thema's  

OPINIE 14 november 2019

Dutch GAAP, nu in soorten

en smaken
 Leestijd van ongeveer 5 minuten  5 reacties

Het blijft een leuk woord: GAAP. In kleine letters geschreven geeft het
velen een mooi bruggetje naar de voor hen bodemloze saaiheid van het
vak. Met hoofdletters gaat het over de generally accepted accounting
principles. In juridische termen: de inrichtingsvoorschriften van de LAATSTE OPINIES
jaarrekening.
OPINIE Vandaag
Vroeger was Dutch GAAP overzichtelijk. Het was Titel 9 en daar bleef het bij.
Ja, oké, sommige ondernemingen besloten eind jaren negentig van de vorige Noblesse oblige: accountants
eeuw US-GAAP als hun primaire grondslag voor beleggers te gebruiken. En er moeten focus op publiek
belang nu waarmaken
werd zeer mondjesmaat gebruik gemaakt van een mogelijkheid om de
jaarrekening op te stellen volgens de voorschriften van een andere EU-lidstaat.
Het landschap veranderde ingrijpend aan het begin van deze eeuw. In het kader OPINIE 22 november 2019

van de Lissabon-agenda om de kapitaalmarkt in de Europese Unie tot de meest The slippery slope: van
concurrerende in de wereld te maken, werd IFRS tot verslaggevingstaal in de EU nepotisme naar corruptie
verheven. Dat was nogal wat: zevenduizend beursgenoteerde ondernemingen
moesten vanaf 2005 op grond van een EU-Verordening in de geconsolideerde OPINIE 18 november 2019
jaarrekening IFRS toepassen. De Lidstaat-GAAPs, zoals in Nederland Titel 9 in
AFM biedt perspectief
samenhang met de regels van de RJ, werden simpelweg overruled.

Voor niet-beursgenoteerde ondernemingen was het van belang dat de OPINIE 14 november 2019

Nederlandse wetgever gebruik maakte van een lidstaat-optie om IFRS toe te Dutch GAAP, nu in soorten
passen. Dat alles met ingang van 2005. Vanaf dat jaar was Dutch GAAP dus en smaken
eigenlijk een tweekoppig stelsel voor niet-beursondernemingen: of de eigen wet,
of IFRS toepassen. Vanaf 2007 kwamen daar overigens de fiscale grondslagen OPINIE 11 november 2019
voor kleine rechtspersonen (en inmiddels ook micro-rechtspersonen) bij. Een
Weg met de publicatieplicht
driekoppig stelsel zelfs. voor micro-entiteiten!
Maar het wordt nog ingewikkelder als we de RJ erbij betrekken. Waar die tot
MEER OPINIES
2005 redelijk getrouw de IFRS-standaarden overnam in zijn bundel, werd
daarna bewust een eigen koers gevaren. Deze strategiewijziging was nadrukkelijk
een gevolg van het feit dat RJ zijn beursgenoteerde doelgroep geamputeerd zag
worden en het streven naar convergentie met IFRS voor deze groep niet meer BRANDED CONTENT
gold. Het werd voortaan meer Netherlands first bij de RJ. Een nieuwe
standaard werd pas overgenomen als het in belang was van Nederland;
bijvoorbeeld door een verhoging van de kwaliteit in verhouding tot de
invoeringskosten. Het spreekt voor zich dat de werkgeversvertegenwoordigers
scherp waren op het laatste aspect.

De lakmoesproef kwam vervolgens toen de 'majeure projecten' van de IASB

werden afgerond en de nieuwe standaarden zo vanaf 2014 werden gepubliceerd.
Hoe zou de RJ de nieuwe strategie uitvoeren? In onderstaande tabel zien we de
resultaten.
Tijd voor Exact
Standaard Onderwerp Verwerking Door RJ geboden opties De jaarafsluiting van 2019 staat
door RJ (plug-in) weer voor de deur en een nieuw
IFRS 9 Financiële Niet Expected credit loss decennium breekt aan. 2020.
instrumenten overgenomen (impairment) model mag Jarenlang was dit een metafoor
worden toegepast in plaats voor de verre toekomst. Voor het
van RJ 290, mits dit moment waarop je kantoor
integraal en consistent volledig digitaal was en boekingen
gebeurt automatisch gingen. Exact voor
IFRS 15 Omzetverantwoording Niet IFRS 15 mag worden Accountancy is er klaar voor.
overgenomen met toegepast mits dit integraal Jouw kantoor ook? Doe de 2020
uitzondering van en consistent gebeurt check en ontdek hoe jij komend
enkele jaar meer waarde kan geven aan
verbeteringen van je klanten.
de bestaande
tekst
IFRS 16 Leases Belangrijkste deel IFRS 16 mag worden Doe de 2020 check 
(on-balance toegepast mits dit integraal
benadering lessee en consistent gebeurt
accounting) niet
overgenomen

We zien dus een eigen koers in het overnemen van de standaarden, naast de
geboden (plug-in) opties. Tja, en wat is Dutch GAAP nu inmiddels? Duidelijk is
dat er mengvormen ontstaan. We kunnen IFRS integraal toepassen, maar nu dus
ook deels toepassen op specifieke onderwerpen. Een Titel 9 jaarrekening met, al
dan niet afzonderlijke, toepassing van IFRS 9-impairment, IFRS 15 en IFRS
16.

Het is verleidelijk om de RJ te verwijten dat ze van de uitwerking van de

maatschappelijk aanvaardbare normen een rommeltje hebben gemaakt. Maar
toch kan ik de RJ wel begrijpen, omdat ik ook binnen mijn eigen Opleidingen
consultatiepraktijk zie dat er behoefte is aan verschillende 'smaken'. Het heeft
alles te maken met de zeer gevarieerde doelgroep van ondernemingen die RJ Regiosessie
toepassen. Belastingplan
2020
Een kijkje in de keuken: Er zijn veel (middel)grote zelfstandige ondernemingen die 28 november 2019, 
niets te maken hebben met IFRS en onversneden Titel 9/RJ toepassen. Maar ik Diverse locaties
zie ook veel ondernemingen die onderdeel zijn van een beursgenoteerde groep € 295.00 | PE 4
NBA Opleidingen
(bijvoorbeeld moeder in Frankrijk) en intern de administratie voeren op basis van
IFRS respectievelijk een door moeder uitgegeven IFRS-manual. De jaarafsluiting
Data Science: een
richting moeder, inclusief (interoffice) accountantsverklaring staat centraal in het
introductie
rapporterings/consolidatieproces en vindt kort na balansdatum plaats. 2 december 2019,

Badhoevedorp
De statutaire (titel 9) jaarrekening volgt een (flink) aantal maanden later, is min of € 495.00 | PE 6
meer een verplicht nummer en vaak ook voor de gebruiker minder relevant door NBA Opleidingen
een centraal treasury/cash pooling beleid en afgegeven garanties aan eventuele
schuldeisers. En niet te vergeten: er zijn vaak vele rechtspersonen binnen zo'n Eindejaarstips
groep. Men publiceert dan vaak Titel 9, maar bij voorkeur zo dicht mogelijk 9 december 2019,
Van der Valk Hotel
tegen de eigen IFRS-manual aan. Voor deze ondernemingen kunnen de plug-in 
Apeldoorn
opties aantrekkelijk zijn. € 300.00 | PE 5
RB College
Ten tweede moet de RJ ook aan zijn draagvlak denken, omdat zijn richtlijnen een
wettelijke status ontberen en tot stand komen op basis van overleg tussen Excel voor
werkgevers, accountants en gebruikers. Ze zijn de uitwerking van normen die Financials | 3
maatschappelijk als aanvaardbaar worden beschouwd; dit appelleert aan de A daags
van Accepted. Gegeven de gemengde doelgroep vraagt draagvlak om een 10 december 2019,

Postilion Hotel
flexibele benadering waarin rekening wordt gehouden met de specifieke situatie
Bunnik
van de rechtspersoon. In wezen dezelfde flexibiliteit die de wetgever biedt aan € 2195.00 | PE 24
kleine rechtspersonen die drie stelsels tot hun beschikking hebben. Alex van Groningen

En ten derde zijn de vervangende regels natuurlijk door de EU goedgekeurde en Auxilium

door beursondernemingen toegepaste IFRS standaarden, die over het algemeen Inspiratiedag over
meer regels en uitleg bevatten en ook uitgebreidere toelichtingen van leiderschap,
ondernemingen vergen. De verslaggevingskwaliteit zal er als zodanig niet onder samenwerken en
lijden. omdenken van
problemen! 
Het belangrijkste wat er uiteraard tegen in gebracht kan worden is onderlinge 11 december 2019,
Militair Museum
vergelijkbaarheid tussen de NL-GAAP-toepassers. Kengetallen en ratio's zijn
Soesterberg
bijvoorbeeld moeilijker vergelijkbaar als een Titel 9 onderneming IFRS 16 € 195.00 | PE 4
toepast ten opzichte van gewone Titel 9 onderneming. Denk aan solvabiliteit en Auxilium
EBITDA. Maar als tegenargument voer ik aan dat jaarrekeninganalyse altijd adviesgroep
gepaard moet (blijven) gaan met een zorgvuldig oordeel naar de kwaliteit van de
winst en het vermogen. Er zijn genoeg opties binnen zowel IFRS als Titel 9 die tot Praktijkopleiding
verschillende accountinguitkomsten kunnen leiden. En dan niet te spreken van de AA MKB
8 april 2020,
significante managementoordelen in de toepassing van het stelsel.
Roermond en 
Eindhoven
Feit is en blijft dat we wel moeten beseffen dat Dutch GAAP inmiddels een € 9900.00
veelvormig stelsel is, dat niet zo eenvoudig valt te standaardiseren. Dat laatste is Avans+
zeker gezien de samenloop met de elektronische wijze van deponeren volgens
een vastgelegde XBRL-taxonomie een belangrijk aspect om rekening mee te
houden. Ook de elektronische weg moet immers de mengvormen aankunnen. De
lezer van het eindproduct (de jaarrekening) moet vooral weten dat
ondernemingen de smaken kunnen variëren: laat hem vooral het etiket op de
verpakking goed doornemen!

Wat vindt u van deze opinie?

Reacties   56  0

Spelregels debat

Deel dit artikel

   

Ralph ter Hoeven

Ralph ter Hoeven is partner bij Deloitte Accountants en

hoogleraar externe verslaggeving aan de Rijksuniversiteit
Groningen.
Lees alles van Ralph ter Hoeven

Aanmelden nieuwsbrief
Ontvang elke werkdag (maandag t/m vrijdag) de laatste
nieuwsberichten, opinies en artikelen in uw mailbox.

Bent u NBA-lid? Dan kunt u zich ook aanmelden via uw ledenprofiel

op MijnNBA.nl.
 Uw e-mail adres Aanmelden

Accountant is een uitgave van de Koninklijke Nederlandse

Beroepsorganisatie van Accountants (NBA).

ACCOUNTANT.NL THEMA'S
Home Aansprakelijkheid Accountantsdag Arbeidsmarkt
Nieuws Arbeidsrecht Assurance Beroep met toekomst
Opinie Corporate governance Dag van de Financial Derivaten
Carrière Externe verslaggeving Financiële instellingen Financiering
Feiten en cijfers Fiscaal Flex-bv Fraude en witwassen
Artikelen Fraude in praktijk ICT Integrated reporting
Kantoormanagement Kwaliteit en toezicht Lerend vermogen
Mkb Ondernemingsrecht Onderzoek en wetenschap
Opleiding Overheid Pensioen
Privacy Professioneel-kritische Publiek belang
instelling
Samenstellen Semi-publieke sector
SBR
Statistical auditing Van de Helpdesk
Subsidies

© 2019 NBA (0.0.0.0) Contact Disclaimer Privacyverklaring Cookieverklaring Spelregels debat Volg ons op Twitter NBA.nl