PHẦN VIII

BIẾN ĐỘNG KINH TẾ TRONG NGẮN HẠN

Tổng Cầu và
Tổng Cung
20
 Biến động trong Kinh tế ngắn hạn
qHoạt động kinh tế biến động từ năm
này sang năm khác.
ØTrong hầu hết các năm, sản xuất hàng
hóa và dịch vụ đều tăng.
ØTính trung bình trong 20 năm qua, sản
xuất ở Việt Nam đã tăng trưởng khoảng
7% mỗi năm.
ØTrong một số năm, tăng trưởng bình
thường không xảy ra, gây ra suy thoái.

Copyright © 2020 UEH

 Biến động Kinh tế trong ngắn hạn
qSuy thoái là
giai đoạn thu
nhập thực tế
giảm và tỷ lệ
thất nghiệp
gia tăng.
qTrì trệ là một
cuộc suy
thoái nghiêm
trọng.

Copyright © 2020 UEH

 BA DỮ KIỆN QUAN TRỌNG VỀ
BIẾN ĐỘNG KINH TẾ
qKinh tế biến động là bất thường và
không thể dự báo.
ØBiến động của nền kinh tế thường được
gọi là chu kỳ kinh tế.
ØHầu hết các biến số kinh tế vĩ mô biến
động cùng nhau.
ØKhi sản lượng giảm, thất nghiệp tăng
lên.

Copyright © 2020 UEH

Hình 1: Biến động Kinh tế ngắn hạn

(a) GDP thực

Tỷ đô la
năm 2005
$10,000

9,000 Real GDP

8,000

7,000

6,000

5,000

4,000

3,000

2,000
1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000
 BA DỮ KIỆN QUAN TRỌNG VỀ
BIẾN ĐỘNG KINH TẾ
qĐa số các đại lượng kinh tế vĩ mô
biến động cùng nhau.
ØHầu hết các biến số kinh tế vĩ mô đo
lường một số loại thu nhập hoặc sản xuất
biến động chặt chẽ với nhau.
ØMặc dù các biến số kinh tế vĩ mô biến
động cùng nhau, nhưng chúng lại biến
động theo lượng khác nhau.

Copyright © 2020 UEH

Hình 1: Biến động Kinh tế ngắn hạn

(b) Chi Đầu tư

Tỷ USD
2005

$1,800

1,600

1,400 Chi cho đầu tư

1,200

1,000

800

600

400

200
1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000
 BA DỮ KIỆN QUAN TRỌNG VỀ
BIẾN ĐỘNG KINH TẾ
qKhi sản lượng giảm, thất nghiệp tăng
lên.
ØNhững thay đổi trong GDP thực tế có
quan hệ tỷ lệ nghịch với những thay đổi
của tỷ lệ thất nghiệp.
ØTrong thời kỳ suy thoái, thất nghiệp gia
tăng đáng kể.

Copyright © 2020 UEH

Hình 1: Biến động Kinh tế ngắn hạn

(c) Tỷ lệ Thất nghiệp

% của LLLĐ

12

10

8 Tỷ lệ Thất nghiệp

0
1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000
 GIẢI THÍCH
BIẾN ĐỘNG KINH TẾ NGẮN HẠN
qBiến động Ngắn hạn khác với Biến động
Dài hạn như thế nào?
Ø Hầu hết các nhà kinh tế học tin rằng lý thuyết
cổ điển mô tả thế giới trong dài hạn nhưng
không phải trong ngắn hạn.
Ø Về lâu dài, những biến động trong cung tiền
ảnh hưởng đến các biến danh nghĩa nhưng
không ảnh hưởng đến các biến thực.
Ø Lý thuyết về tính trung lập của tiền tệ là không
phù hợp khi nghiên cứu những thay đổi hàng
năm của nền kinh tế.

Copyright © 2020 UEH

Mô hình Cơ bản của Biến động Kinh tế

qHai biến được sử dụng để xây dựng

mô hình phân tích các biến động ngắn
hạn.
ØSản lượng hàng hóa và dịch vụ của nền
kinh tế được đo bằng GDP thực tế.
ØMức giá tổng thể được đo bằng chỉ số CPI
hoặc chỉ số giảm phát GDP.

Copyright © 2020 UEH

Mô hình Cơ bản của Biến động Kinh tế

qMô hình cơ bản về Tổng Cầu và Tổng Cung

Ø Nhà kinh tế học sử dụng mô hình Tổng Cầu và
Tổng Cung để giải thích những biến động ngắn
hạn trong hoạt động kinh tế xung quanh xu
hướng dài hạn.
Ø Đường Tổng Cầu thể hiện số lượng hàng hóa và
dịch vụ mà các hộ gia đình, doanh nghiệp và
chính phủ muốn mua ở mỗi mức giá.
Ø Đường Tổng Cung thể hiện số lượng hàng hóa
và dịch vụ mà các doanh nghiệp lựa chọn để
sản xuất và bán ở mỗi mức giá.

Copyright © 2020 UEH

 Hình 2: Đường Tổng Cầu và Tổng Cung

Mức giá

Tổng Cung

Mức giá
cân bằng

Tổng Cầu

0 Sản lượng Cân bằng Sản lượng

 ĐƯỜNG TỔNG CẦU
qBốn thành phần của GDP (Y) đóng
góp vào Tổng Cầu hàng hóa và dịch
vụ.
Y = C + I + G + NX

Copyright © 2020 UEH

Hình 3: Đường Tổng Cầu

Mức giá

P2
1. Khi mức giá
Tổng Cầu
chung giảm...

0 Y Y2 Sản lượng

2. ... sẽ làm tăng Cầu số

lượng hàng hóa và dịch vụ
Tại sao Đường Tổng Cầu dốc xuống?

qMức giá và Mức tiêu dùng: Hiệu ứng

Của cải
qMức giá và Đầu tư: Hiệu ứng Lãi suất
qMức giá và Xuất khẩu ròng: Hiệu ứng
Tỷ giá Hối đoái

Copyright © 2020 UEH

Tại sao Đường Tổng Cầu dốc xuống?

qMức Giá và Mức Tiêu dùng: Hiệu ứng

Của cải
ØMức giá giảm khiến người tiêu dùng cảm
thấy giàu có hơn, do đó khuyến khích họ
chi tiêu nhiều hơn.
ØSự gia tăng chi tiêu của người tiêu dùng
có nghĩa là Lượng Cầu hàng hóa và dịch
vụ lớn hơn.

Copyright © 2020 UEH

Tại sao Đường Tổng Cầu dốc xuống?

qMức giá và Đầu tư: Hiệu ứng Lãi suất

ØMức giá thấp hơn làm giảm lãi suất, điều
này khuyến khích chi tiêu nhiều hơn cho
đầu tư.
ØChi tiêu đầu tư tăng lên có nghĩa là
Lượng Cầu hàng hóa và dịch vụ lớn hơn.

Copyright © 2020 UEH

Tại sao Đường Tổng Cầu dốc xuống?

qMức giá và Xuất khẩu ròng: Hiệu ứng

Tỷ giá Hối đoái
ØKhi mặt bằng giá giảm làm cho lãi suất
giảm, tỷ giá hối đoái thực giảm (số đo
tăng) sẽ kích thích xuất khẩu ròng.
ØSự gia tăng xuất khẩu ròng có nghĩa là
sẽ cần một Lượng Cầu hàng hóa và dịch
vụ lớn hơn.

Copyright © 2020 UEH

Tại sao Đường Tổng Cầu
có thể dịch chuyển?
qĐộ dốc xuống của đường tổng cầu cho
thấy mức giá giảm làm tăng Lượng
Cầu tổng thể của hàng hóa và dịch vụ.
qTuy nhiên, nhiều yếu tố khác ảnh
hưởng đến lượng cầu hàng hóa và dịch
vụ ở bất kỳ mức giá nhất định nào.
qKhi một trong những yếu tố khác thay
đổi, đường tổng cầu dịch chuyển.

Copyright © 2020 UEH

Tại sao Đường Tổng Cầu
có thể dịch chuyển?
qDịch chuyển Đường Tổng Cầu xuất
phát từ thay đổi...
ØTiêu dùng
ØĐầu tư
ØMua sắm của Chính phủ
ØXuất khẩu ròng

Copyright © 2020 UEH

Hình 3a: Dịch chuyển Đường Tổng Cầu
Mức giá

P1

D2

Tổng Cầu, D1

0 Y1 Y2 Tổng Sản lượng

Copyright © 2020 UEH
 ĐƯỜNG TỔNG CUNG

qTrong dài hạn, Đường Tổng Cung là thẳng

đứng.
qTrong ngắn hạn, Đường Tổng Cung dốc lên
phía trên.

Copyright © 2020 UEH

 ĐƯỜNG TỔNG CUNG
qĐường Tổng Cung dài hạn - LRAS
ØTrong dài hạn, sản xuất hàng hóa và
dịch vụ của một nền kinh tế phụ thuộc
vào nguồn cung cấp lao động, vốn, tài
nguyên thiên nhiên và vào công nghệ
sẵn có được sử dụng để biến các yếu tố
sản xuất này thành hàng hóa và dịch vụ.
ØTrong dài hạn, mức giá không ảnh hưởng
đến các biến số này.

Copyright © 2020 UEH

 Hình 4: Đường Tổng Cung trong dài hạn

Mức giá
Tổng Cung
trong dài hạn
LRAS

P2
2. ... không ảnh hưởng
1. Thay đổi Cung số lượng hàng hóa
mức giá... dịch vụ trong dài hạn.

0 Tỷ lệ SL tự nhiên Tổng Sản lượng

 ĐƯỜNG TỔNG CUNG
qĐường Tổng Cung dài hạn - LRAS
ØĐường Tổng Cung dài hạn là đường
thẳng đứng tại mức tỷ lệ sản lượng tự
nhiên.
ØMức sản xuất này còn được gọi là sản
lượng tiềm năng hoặc sản lượng toàn
dụng.

Copyright © 2020 UEH

Tại sao Đường LRAS dịch chuyển?

qBất kỳ sự thay đổi nào trong nền kinh

tế làm thay đổi tỷ lệ sản lượng tự
nhiên sẽ làm dịch chuyển đường Tổng
Cung dài hạn.
qSự thay đổi có thể được phân loại
theo các yếu tố khác nhau trong mô
hình cổ điển ảnh hưởng đến sản
lượng.

Copyright © 2020 UEH

Tại sao Đường LRAS dịch chuyển?

qĐường LRAS dịch chuyển khi có sự

thay đổi của...
ØLao động
ØVốn
ØTài nguyên thiên nhiên
ØKiến thức Công nghệ

Copyright © 2020 UEH

Hình 5: Tăng trưởng và Lạm phát trong Dài hạn

2. ... và tăng trưởng

lượng cung tiền làm
dịch chuyển Tổng Cầu... Tổng Cung
LRAS1980 LRAS1990 LRAS2000

Mức giá
1. Trong dài hạn,
tiến bộ công nghệ
dịch chuyển đường
P2000 Tổng Cung trong
dài hạn....
4. ... và dẫn đến
lạm phát liên tục.
P1990
Tổng Cầu
AD2000
P1980
AD1990

AD1980

0 Y1980 Y1990 Y2000 Tổng SL

3.... dẫn đến tăng Sản lượng...

Một cách mới để mô tả
Tăng trưởng và Lạm phát trong dài hạn
qCác biến động ngắn hạn về sản lượng
và mức giá nên được coi là sự dao
động so với các xu hướng liên tục
trong dài hạn

Copyright © 2020 UEH

Tại sao Đường Tổng Cung dốc lên phía trên
trong ngắn hạn?
qTrong ngắn hạn, sự gia tăng của mức
giá chung trong nền kinh tế có xu
hướng làm tăng số lượng hàng hóa và
dịch vụ được cung cấp.
qMức giá giảm có xu hướng làm giảm
lượng hàng hóa và dịch vụ được cung
cấp.

Copyright © 2020 UEH

Hình 6: Đường Tổng Cung ngắn hạn SRAS

Mức giá
SRAS

P2
1. Giảm mức 2. ... làm giảm cung lượng
giá... hàng hóa và dịch vụ
trong ngắn hạn.

0 Y2 Y Sản lượng
Tại sao Đường Tổng Cung dốc lên phía trên
trong ngắn hạn?

qLý thuyết Tiền lương Kết dính

qLý thuyết Giá cả Kết dính
qLý thuyết Sự Ngộ nhận

Copyright © 2020 UEH

Tại sao Đường Tổng Cung dốc lên phía trên
trong ngắn hạn?
qLý thuyết Tiền lương Kết dính
ØMức lương danh nghĩa chậm được điều
chỉnh, hoặc là "cứng nhắc" trong ngắn
hạn:
üTiền lương không điều chỉnh ngay lập tức khi
mức giá giảm.
üMức giá thấp hơn làm cho việc làm và sản
xuất ít có lợi hơn.
üĐiều này khiến các công ty giảm ngay số
lượng hàng hóa và dịch vụ.

Copyright © 2020 UEH

Tại sao Đường Tổng Cung dốc lên phía trên
trong ngắn hạn?
qLý thuyết Giá cả Kết dính
ØGiá của một số hàng hóa và dịch vụ điều
chỉnh chậm do điều kiện kinh tế thay
đổi:
üMức giá giảm bất ngờ khiến một số công ty
vẫn giữ bán hàng ở mức giá cao hơn.
üĐiều này làm giảm doanh số bán hàng, khiến
các công ty giảm số lượng hàng hóa và dịch
vụ mà họ sản xuất.

Copyright © 2020 UEH

Tại sao Đường Tổng Cung dốc lên phía trên
trong ngắn hạn?
qLý thuyết về Sự Ngộ nhận
ØNhững thay đổi trong mức giá tổng thể
tạm thời đánh lừa các nhà cung cấp về
những gì đang xảy ra trên thị trường mà
họ bán sản phẩm:
üMức giá thấp hơn gây ra nhận thức sai lầm
về giá tương đối.
üNhững nhận thức sai lầm này khiến các nhà
cung cấp giảm số lượng hàng hóa và dịch vụ
được cung cấp.

Copyright © 2020 UEH

Tại sao Đường Tổng Cung Ngắn hạn SRAS
dịch chuyển?
qDịch chuyển khi có sự thay đổi về:
ØLao động
ØVốn
ØTài nguyên thiên nhiên
ØCông nghệ
ØMức giá mong đợi.

Copyright © 2020 UEH

Tại sao Đường Tổng Cung Ngắn hạn SRAS
dịch chuyển?
qMức giá dự kiến tăng lên sẽ làm giảm
lượng hàng hóa và dịch vụ được cung
cấp và dịch chuyển Đường Tổng Cung
ngắn hạn sang trái.
qMức giá dự kiến giảm làm tăng lượng
hàng hóa và dịch vụ cung cấp và dịch
chuyển Đường Tổng Cung ngắn hạn
sang phải.

Copyright © 2020 UEH

 Hình 7: Cân bằng Dài hạn

Mức giá
LRAS
SRAS

Giá cân bằng A

Tổng Cầu

0 SL tự nhiên Sản lượng

 HAI NGUYÊN NHÂN
GÂY BIẾN ĐỘNG KINH TẾ
qNhững tác động của sự dịch chuyển
Tổng Cầu
ØTrong ngắn hạn, sự dịch chuyển Tổng
Cầu gây ra những biến động trong sản
lượng hàng hóa và dịch vụ của nền kinh
tế.
ØVề lâu dài, sự dịch chuyển Tổng Cầu ảnh
hưởng đến mặt bằng giá chung nhưng
không ảnh hưởng đến sản lượng.

Copyright © 2020 UEH

Hình 8: Sự sụt giảm Tổng Cầu

2. ... gây ra giảm SL trong ngắn hạn...

Mức giá

LRAS
SRAS AS

AS2

3. ... nhưng theo

thời gian, Đường SRAS
P A dịch chuyển...

P2 B
1. Giảm sút Tổng Cầu...
P3 C
Tổng Cầu
AD
AD2
0 Y2 Y Sản lượng
4. ... và mức SL trở
về mức tự nhiên.
Copyright © 2020 UEH
 HAI NGUYÊN NHÂN
GÂY BIẾN ĐỘNG KINH TẾ
qDịch chuyển bất lợi của Tổng Cung
ØSự sụt giảm một trong những yếu tố
quyết định làm dịch chuyển Đường Tổng
Cung sang trái:
üSản lượng giảm xuống dưới tỷ lệ sản lượng tự
nhiên.
üTỷ lệ thất nghiệp tăng cao.
üMức giá tăng lên.

Copyright © 2020 UEH

 Hình 10: Dịch chuyển bất lợi của Tổng Cung

1. Dịch chuyển bất lợi của

Tổng cung trong ngắn hạn...

Mức giá
LRAS
AS2
SRAS
AS

B
P2
A
P
3. ... và mức
giá sẽ tăng.

Tổng Cầu

0 Y2 Y Sản lượng
2. ... gây ra giảm SL...
Những tác động của Dịch chuyển Tổng Cung

q Đình trệ kèm Lạm phát

ØDịch chuyển nghịch chiều của Tổng Cung
gây ra đình lạm-stagflation - một thời
kỳ vừa suy thoái và vừa lạm phát.
üSản lượng giảm và giá cả tăng.
üCác nhà hoạch định chính sách có thể tác
động đến Tổng Cầu nhưng không thể bù đắp
đồng thời cả hai tác động bất lợi này.

Copyright © 2020 UEH

Những tác động của Dịch chuyển Tổng Cung

qChính sách trong Suy thoái

ØCác nhà hoạch định chính sách có thể
phản ứng với suy thoái theo một trong
những cách sau:
üKhông làm gì cả và đợi giá và lương điều
chỉnh.
üTriển khai các chính sách kích cầu (làm tăng
Tổng cầu) bằng cách sử dụng chính sách tài
khóa và tiền tệ.

Copyright © 2020 UEH

 Hình 11: Thích nghi với dịch chuyển bất lợi của
Tổng Cung
1. Khi Tổng Cung ngắn hạn
giảm...

Mức giá

Tổng Cung Tổng Cung

dài hạn AS2 ngắn hạn AS

P3 C 2. ... các nhà hoạch định chính

P2 sách có thể thích ứng với sự
A chuyển dịch này bằng cách mở
3. ... làm choP rộng Tổng Cầu (kích cầu)...
mức giá gia
tăng nhiều
hơn... 4. ... nhưng giữ sản lượng AD2
ở mức tự nhiên.
Tổng Cầu AD

0 Mức SL tự nhiên Sản lượng

 Summary
qAll societies experience short-run
economic fluctuations around long-
run trends.
qThese fluctuations are irregular and
largely unpredictable.
qWhen recessions occur, real GDP and
other measures of income, spending,
and production fall, and
unemployment rises.
Copyright © 2020 UEH
 Summary
qEconomists analyze short-run
economic fluctuations using the
aggregate demand and aggregate
supply model.
qAccording to the model of aggregate
demand and aggregate supply, the
output of goods and services and the
overall level of prices adjust to
balance aggregate demand and
aggregate supply.
Copyright © 2020 UEH
 Summary
qThe aggregate-demand curve slopes
downward for three reasons: a
wealth effect, an interest rate effect,
and an exchange rate effect.
qAny event or policy that changes
consumption, investment,
government purchases, or net exports
at a given price level will shift the
aggregate-demand curve.

Copyright © 2020 UEH

 Summary
qIn the long run, the aggregate supply
curve is vertical.
qThe short-run, the aggregate supply
curve is upward sloping.
qThe are three theories explaining the
upward slope of short-run aggregate
supply: the misperceptions theory,
the sticky-wage theory, and the
sticky-price theory.
Copyright © 2020 UEH
 Summary
qEvents that alter the economy’s
ability to produce output will shift the
short-run aggregate-supply curve.
qAlso, the position of the short-run
aggregate-supply curve depends on
the expected price level.
qOne possible cause of economic
fluctuations is a shift in aggregate
demand.
Copyright © 2020 UEH
 Summary
qA second possible cause of economic
fluctuations is a shift in aggregate
supply.
qStagflation is a period of falling
output and rising prices.

Copyright © 2020 UEH

 GLOSSARY
1. aggregate-demand curve a curve that
shows the quantity of goods and services
that households, firms, the government,
and customers abroad want to buy at
each price level
2. aggregate-supply curve a curve that
shows the quantity of goods and services
that firms choose to produce and sell at
each price level
3. depression a severe recession

Copyright © 2020 UEH

 GLOSSARY
4. model of aggregate demand and
aggregate supply the model that most
economists use to explain short-run
fluctuations in economic activity around
its long-run trend
5. natural rate of output the production of
goods and services that an economy
achieves in the long run when
unemployment is at its normal rate
6. recession a period of declining real
incomes and rising unemployment
7. stagflation a period of falling output and
rising prices
Copyright © 2020 UEH
Kết thúc Chương 20
20