Professional Documents
Culture Documents
Mana Paribhsha RSBK
Mana Paribhsha RSBK
Mana Paribhsha RSBK
MANA PARIBHASHA
(WEIGHTS AND MEASURE)
GUIDED BY:
PRESENTED BY: DR.SUDESH BORA SIR
AKANKSHA LOHIYA DR.SHWETA ZADE MAM
01AY21BAMS1048 DR.ARATHI MAM
2ND YEAR
Mana:
• Mana is defined as the system of measurement, based on
the measures of weight, length, or capacity.
3 TYPES:
"त्रसरेणर्
ु ुधैः प्रोक्तस्त्त्रिंशता परमाणभु ैः ।। त्रसरेण् ु तु पर्ाुर्नाम्ना विंशी
ननगद्र्ते ।
जालान्तरगते ानौ र्त्सक्ष् ू मिं दृश्र्ते रजैः ॥ त्र् त्त्र िंशत्तमो ागैः परमाणैःु स
कध्र्ते। जालान्तरगतैः सर् ू ुकरवंशी ववलोक्र्ते ॥"
(Sa. Pra. 1/15-17)
2. MARICI, RAAJIKA, SARSHAPA, YAVA, GUNJA,
MASHA, SHANA and KOLA:
Magadha māna
• Māgadhīya pautava mäna (measures of weight or
mass) is more
• elaborately explained by Acharya Sharngadhara.
• He begins by taking paramanu (atom) as smallest unit
of measurement.
• 30 such atoms will make up one vamshi which is the
first measuring unit of weight.
• One vamshi is the floating dust particle seen in a beam
of light entering a dark room.
THE MEASURING UNITS ARE GIVEN BELOW;
30 PARMANU 1 VAMSHI
6 VAMSHI 1 MARICHA
6 MARICHA 1 RAJIKA
3 RAJIKA 1 SARSHAPA
8 SARSHAPA 1 YAVA
4 YAVA 1 GUNJA
(Ratti/Rakti)125gms
6 GUNJA 1 MASHA
(rajamasa,hema,dha
nyaka) 750gms
4 MASHA 1 SHANA
(Tanka , Dharan)
3gms
2 SHANA 1 KOLA
(Kshudraka,Vataka,drankashana) 6gms
2 KOLA 1 KARSHA,12gm
(pänimānika, akşa, akşapicu, pänitala, kiñcitpāņi,
tinduka, vidālapadaka, şodaśikā, karamadhya, ha
msapada and suvarna)
2 KARSHA 1SHUKTI
(astamika=ashtana)24gms
2 SUKTI 1 PALA 48gms
(mustiramra,chaturtika,prakunca,shoda
shi, and bilva)
2PALA 1 PRASRTI(prasrata, ardhaanjali) 96gms
2 PRASRTI 1 KUDAVA
192 gms (anjali , ardha sharavaka ,ashta
mana=ashtasukti)
2 KUDAVA 1 SHARAVA ( manika) 384gms
2 SHARAVA 1 PRASTHA 786gms
4 PRASTHA 1 ADHAKA
(bhajana and karmsapätra) 3.072 kgs
4 ADHAKA 1 DRONA 12.288kgs
(kalasa,nalvana,unman,ghtha
and rashi)
2 DRONA 1 SHURPA (kumbha) 24.576 kgs
र्को द्वादशभ गौरसषुपैः प्रोच्र्ते र्ुधैः। र्वद्वर्ेन गुज्ज्जा ्र्ास्तत्त्रगुञ्जो वल्ल उच्र्ते ॥
माषो गुञ्जाभ रष्टाभ ैः सप्तभ वाु वेत्क्वच त ् ।। ्र्ाच् तम ु ाुषकैः शाणैः स
ननष्कष्टङ्क एव । गद्र्ाणो मार्कैः षभ ैः कषुैः ्र्ाद्दशमाषकैः ।। तुष्कषुैः पलिं
प्रोक्तिं दशशाणभमतिं र्ुधैः । तुष्पलश् कुडविं प्र्िाद्र्ाैः पूवव
ु न्मताैः ।।
(Sa. Pra. Kha.1/39-42)
SHARANGDHAROKTA PAUTAVA MANA CHART:
KALINGA MANA:
12 GAURASARSHAPA 1 YAVA
4. Thus all the above units though seem diverse from each other,
eventually they stand for same metric unit.
मवृ क्ष
ृ वेणल ु ोहादे ाुण्डिं र्च् तरु ङ्गलम ् ॥ वव्तीणं तिोच् िं
तन्मानिं कुडविं वदे त ् । (Sa. Pra. Kha. 1/35)
PAYYA MANA:
• Linear measures or the 'measures of length', the details of
these measuring units are also found in bits and pieces.
22 ANGULA 1 ARATNI; 16.5 inches; 41.91 cm (elbow joint and little fingertip)
4 HASTA 1 VYAMA ; 72 inches; 182.88 cms (middle finger tips of both stretched
hands)
KALA MANA:
• Kāla māna, the measuring units of time are mentioned at
different instances in the classics. They may be put
together as below.