‫رایج ترین آفات و بیماری های گیاهان آپارتمانی‬

‫تیر ‪1401 ,26‬‬

‫‪‬‬

‫ارسال توسط حامد کبیری ایمانیان فرد‬ ‫‪‬‬

‫بهمن‬‫‪15‬‬
‫تقریبا همه ما در منازل خود از تعدادی از گیاهان آپارتمانی نگهداری می کنیم و به آنها عالقه زیادی داریم اما خیلی از مواقع ممکن است این‬
‫گیاهان در اثر ابتال به بیماری های مختلف از بین بروند‪ .‬جالب است که بدانید که بسیاری از این بیماری ها با روش هایی بسیار ساده و‬
‫تشخیص به موقع قابل درمان و حتی پیشگیری خواهند بود‪ .‬در این مقاله با انواع آفات و بیماری های گیاهان آپارتمانی مانند‪ :‬سفیدک گیاهان‬
‫آپارتمانی‪ ،‬قارچ گیاهان آپارتمانی ‪ ،‬علت زرد شدن برگ گیاهان آپارتمانی و … و روش های درمان آنها به طور جامع و کامل آشنا خواهید‬
‫شد‪.‬‬

‫توجه داشته باشید هرگونه گل و یا گیاه جدیدی که وارد محیط کار و محل زندگی خود می کنید می‌توانند با خود بیماری را وارد کنند‪ .‬چون‬
‫آفات و بیماری های گیاهی همانند بیماری های انسانی قابل انتشار و تکثیر هستند‪ .‬چیزی که باید یاد بگیریم‪ ،‬تشخیص یک گیاه سالم و یا بیمار‬
‫در مراحل اولیه خودش است‪.‬‬

‫‪ 6‬روش اولیه پیشگیری از وقوع بیماری های گیاهی‬

‫‪ .۱‬بررسی سالمت گیاه‪:‬‬
‫قبل از خرید نسبت به سالمت گیاه و نبود عالیم بیماری روی آنها اطمینان حاصل کنید‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫معاینه را از برگ ها مخصوصًا برگ های جوان که رنگی روشن دارند آغاز کنید در برگ های جوان عالئم بیماری و ضعف به سرعت و‬ ‫‪‬‬
‫روشنی آشکار می شوند‪.‬‬
‫به خاطر داشته باشید که پشت برگ ها را هم معاینه نمایید یعنی جایی که حشرات برای تجمع آنجا را دوست دارند‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫از آوردن گیاهانی که دارای حشرات رو و زیر برگ ها ‪ ،‬ساقه ها و یا ریشه های خود هستند و همچنین ساقه‌ها و ریشه های پوسیده دارند ‪ ،‬به‬ ‫‪‬‬
‫محل نگهداری گل و گیاه خود خودداری کنید‪.‬‬
‫عالوه بر بررسی شکل ظاهری گیاهان (ساقه‪ ،‬برگ و گل) ریشه آن‌ها را نیز بررسی کنید‪ .‬توجه داشته باشید که ریشه‌ها باید به رنگ سفید‬ ‫‪‬‬
‫باشند و ریشه‌های کم پشت و تیره نشانه خوبی نیست‪.‬‬

‫‪.۲‬توجه ویژه به شرایط آب و هوایی محل نگهداری گیاه با توجه به نوع و گونه آن‪:‬‬
‫اول از همه باید نور رسیده به گیاه بررسی شود‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫گیاهان آپارتمانی نیازی به نور مستقیم خورشید و تابش اشعه مستقیم ندارند‪.‬بعضی از گیاهان سایه دوست هستند و برخی به نور کامل یا‬ ‫‪‬‬
‫متوسط احتیاج دارند‪.‬‬
‫قرار دادن گیاهان پشت پنجره و در معرض تابش مستقیم نور خورشید باعث سوختگی برگ های گیاهتان می شود چون شیشه گاهی به مانند‬ ‫‪‬‬
‫یک عدسی عمل میکند و نور را روی قطره های آب غبار پاشی شده متمرکز کرده و در محل باعث سوختگی برگ ها می شود‪.‬‬
‫از قرار دادن گیاهان در کنار وسایل گرمایشی تا حد امکان خودداری کنید‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫‪.3‬چشم از گیاهان خود برندارید‪:‬‬
‫آسیبی که ممکن است از طرف حشرات به گیاهانتان وارد شود را جدی بگیرید‪ .‬ویروس‌ها و باکتری‌ها‪ ،‬اغلب می‌توانند از طریق حشرات از‬ ‫‪‬‬
‫گیاهی به گیاه دیگر سرایت کنند‪ .‬برخی از حشرات عامل انتقال ویروس‌ها از یک گیاه به گیاه دیگر هستند‪.‬‬
‫بیماریها می‌توانند از یک برگ آلوده به آفت و بیماری به برگ‌های سالم گیاه سرایت کنند‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫اگر تعداد برگ های آلوده کم بوده و ظاهر گیاهتتان را بدنما نمی کند برگ های آلوده را معدوم کنید‪ ،‬که تا جای ممکن از گسترش بیماری‬ ‫‪‬‬
‫جلوگیری شود‪.‬‬
 ‫‪.4‬دقت در هنگام آبیاری گیاهان‪:‬‬
‫همانطور که می دانید کمبود آب باعث خشکی گیاهان می شود و گیاه بعد از مدتی از بین میرود ‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫نیاز مصرفی آب در گیاهان مختلف بسته به نوع و گونه گیاه و شرایط نگهداری اعم از گرما ‪،‬سرما ‪ ،‬رطوبت و خشکی محل نگهداری‬ ‫‪‬‬
‫متفاوت است‪.‬‬
‫بسیاری از گیاهان مخصوصًا در هوای گرم تابستان نیاز به غبار پاشی دارند‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫سعی نکنید که گلدان‌ها را از آب لبریز کنید آب زیاد ممکن است باعث پوسیدگی ریشه ها شود و این پوسیدگی مکان خوبی را برای پرورش‬ ‫‪‬‬
‫قارچ‌ها به وجود می‌آورد که در دراز مدت باعث نابودی گیاه می‌شوند‪.‬‬
‫یکی از آسانترین روش های تشخیص زمان نیاز گیاه به آبیاری این است که انگشت خود را در داخل خاک گلدان فرو برده و خاک گلدان خود‬ ‫‪‬‬
‫را بررسی کنید‪.‬اگر تا یک بند از انگشتان خاک مرطوب نبود گیاه احتیاج به آبیاری دارد‪.‬‬
 ‫‪ .5‬استفاده درست از ضایعات برای ساخت کمپوست‪:‬‬
‫اگر می‌خواهید از ضایعات منزل که توانایی کمپوست شدن را دارند استفاده کنید‪ ،‬باید شرایطش را نیز فراهم کنید‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫برای تولید کود ورمی کمپوست الزم است که ضایعات به اندازه کافی تخریب شده و ساختار اولیه خود را از دست داده باشند‪ .‬برای اینکه‬ ‫‪‬‬
‫ضایعات به یک کمپوست خوب تبدیل شود‪ ،‬باید در یک محیط در بسته که گرمای الزم را داشته باشد‪ ،‬قرار بگیرد‪.‬‬
‫به هیچ وجه نباید از شاخ و برگ گیاهان آلوده برای ساخت کمپوست استفاده کرد‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫برای آشنایی کامل با روش ساخت یک کمپوست خانگی کلیک کنید‪.‬‬

‫‪.6‬اعتدال در استفاده از کود ها و تقویت کننده ها‪:‬‬

‫باید مراقب باشید که بیش از حد معمول کود به گیاه نرسد‪ ،‬چون این کار ریشه‌های گیاه را سوزانده و جذب آب آن را کاهش می‌دهد و این گیاه‬ ‫‪‬‬
‫را در برابر خشکی در سرما و گرما دچار مشکل می‌کند‪.‬‬
‫اگر به اندازه کافی کود به گیاهی نرسد‪ ،‬ضعیف می‌شود‪ .‬کمبود مواد مغذی باعث ریختن برگ‌ها و ضعیف شدن گیاه می‌شود و گیاهان ضعیف‬ ‫‪‬‬
‫بیشتر در معرض انواع بیماری قرار می‌گیرد‪.‬‬
‫توجه‪:‬‬

‫گیاهان خانگی گاهی اوقات با وجود بهترین عشق و مراقبت های شما دچار مشکالتی می شوند‪.‬اکثر اشکاالت و بیماری ها با گیاهان تازه‬
‫وارد می شوند‪.‬‬

‫هر ماه حداقل دوبار گیاهان خود را شستشو دهید تا فرصت خوبی برای رسیدگی دقیق برای آنها فراهم گردد‪.‬‬
‫شستشو و تمیز کردن را با شاخ و برگ ها‪ ،‬مخصوصًا شاخ برگ های تازه که رنگ آنها روشنتر است شروع نمایید‪.‬یعنی همانهایی که به‬
‫سرعت عالمت های تخریب یا بیماری را بروز می دهند‪.‬‬
 ‫شناخت عالئم بیماری گیاهان آپارتمانی و روش معالجه آنها‬
‫در شناسایی و مداوای بیماری های گوناگون خانگی دقت‪،‬هوشیاری و سرعت عمل از عوامل اساسی و موثر می باشند‪.‬‬

‫نباید اجازه دهید که توسعه بیماری به حدی برسد که از کنترل خارج شده و گیاهان را یکی پس از دیگری نابود کند‪.‬‬

‫در این قسمت به شرح تعدادی از بیماری های گیاهی که در بین گیاهان عمومیت بیشتری دارند می پردازیم و عالئم هر بیماری را با ذکر‬
‫علت و روش معالجه ی آن توضیح خواهیم داد‪.‬‬

‫آفات و حشرات گیاهی‪:‬‬

‫‪-۱‬شته ها ( ‪)Aphids‬‬

‫این حشره ی شپش مانند ریز اندازه ای به طول ‪ ۳‬میلی متر دارد‪،‬نوعی حشرٔه مکنده است که به رنگ های سبز‪،‬قرمز‪،‬زرد‪،‬قهوه ای و سیاه و‬
‫دارای اشکال گرد ‪ ،‬بیضی‪ ،‬و پهن هستند‪.‬این حشره در نوک و زیر برگ های گیاه تجمع کرده و با مکیدن شیره ی گیاه رشد آن را متوقف می‬
‫سازد‪.‬‬
‫در نتیجه‪،‬برگ های گیاه کمرنگ شده و همچنین باعث پیچیدگی برگ میشود که این پیچیدگی محل مناسبی برای تخم ریزی و پرورش الرو ها‬
‫است‪.‬‬

‫شته ها با ترشح ماده ای صمغی (عسل مانند) سبب جذب انگلها ی گیاهی سیاه رنگ می شوند ‪.‬گیاهان حساسی چون دیفن باخیا و سرخس ها و‬
‫انواع پیچک ها اکثرا به این آفت مبتال می گردند‪.‬‬

‫پیشگیری و مبارزه با شته ها در گیاهان آپارتمانی‪:‬‬

‫همانند بسیاری از آفات‪ ،‬بهترین کنترل برای شته‌ها روش دفاعی است‪ .‬گیاهان سالم و نیرومند کمتر از گیاهان ضعیف‪ ،‬گلدانی و تحت‌فشار‪،‬‬
‫مستعد پذیرش آفات هستند‪.‬گزینه‌های کنترلی زیادی وجود دارد که بیشتر آن‌ها غیر شیمیایی هستند‪.‬‬
 ‫مبارزه غیرشیمیایی‪:‬‬

‫در قدم اول بهترین روش برای آلودگی‌های سبک این است که شته ها را با انگشتان دست خود یا یک اسفنج پنبه‌ای از بین ببرید‪ .‬می توانید از‬
‫یک جریان قوی آب استفاده و آنها را در آب غوطه‌ور کنید‪ .‬اگر گیاهتان شاخه های ظریفی دارد که تحمل اسپری را ندارد‪ ،‬می‌توانید تمام گیاه‬
‫را در آب فرو برده تا شته‌ها از بین بروند‪ .‬گیاه را وارونه بچرخانید و بخشی از شاخ و برگها را با یک سطل آب تمیز در دمای اتاق بشویید‪.‬‬
‫از صابون های حشره‌کش موجود در بازار و یا یک ماده شوینده بدون اسانس استفاده کنید‪،‬که به گیاهتان آسیب نرساند‪ .‬صابون را در یک‬
‫غلظت ضعیف با آب مخلوط‌کنید (با ‪ 1‬قاشق چای‌خوری در هر گالن شروع کرده و در صورت لزوم افزایش دهید)‪ .‬بر روی گیاهان اسپری‬
‫کرده‪ ،‬روی قسمت زیرین برگ‌ها تمرکز کنید‪.‬روغن چریش هم می توتند برای از بین بردن شته ها به روش غیرشیمیایی مناسب باشد‪ .‬روغن‬
‫چریش از درخت چریش گرفته‌شده و درنتیجه کامًال آلی است‪ .‬عالوه بر خواص حشره‌شناسی آن‪ ،‬چریش نیز یک قارچ‌کش است و مزایای‬
‫سیستمیک دارد (به این معنی که گیاه آن را جذب می‌کند تا بتواند حشرات را کنترل کند که مستقیم با آن‌ها تماس نداشته باشد)‪.‬‬

‫مبارزه شیمیایی‪:‬‬

‫با سم ماالتیون ‪ ۲‬در هزار می توان نسبت به مبارزه و دفع این آفت در فضای باز اقدام کرد منوط بر اینکه سمپاشی در دو نوبت و هر نوبت‬
‫به فاصله ی ‪ ۱۵‬روز یک بار صورت گیرد‪.‬پس از خشک شدن سم گیاه را با آب تمیز بشویید‪.‬در هنگام سمپاشی با پارچه نازکی دهان و بینی‬
‫خود را بسته و یا از ماسک استفاده نمایید‪.‬‬
‫به هیچ وجه استفاده از سم به خاطر خطراتی که دارد در آپارتمان توصیه نمی شود‪.‬در مواردی که حشره زدگی زیاد می باشد بهتر است که‬
‫گلدان را معدوم نموده و یا کلیه شاخه های آلوده را چند سانتی متر باالتر از خاک گلدان چیده و دور بیندازید‪.‬چنانچه از گیاه مراقبت کامل‬
‫نمایید جوانه های آن به زودی ظاهر شده وبه رشد خود ادامه می دهند‪.‬‬

‫‪-‬این حشره بیشتر روی برگ های رنگین نظیر حسن یوسف مشاهده می شود چنانچه این حشره به موقع شناسایی و کنترل‬
‫نشوند مرگ کلیه گیاهان حتمی است‪.‬‬

‫‪-2‬کنه تار عنکبوتی خالدار (‪)Spotted spider Mite‬‬

‫این حشره به نام‌های کنٔه عنکبوتی‪ ،‬کنٔه دونقطه‌ای و کنه تارتن هم شناخته‌می‌شود‪ .‬از نشانه های ابتدایی آلودگی کنه دونقطه‌ای ایجاد لکه‌های‬
‫کلروتیک روی برگ گیاه و پیدا شدن خالهای قهوه‌ای و زرد رنگ می‌باشد‪.‬‬
‫روی برگ‌های کلفت ممکن است این لکه‌ها ایجاد نشوند‪ .‬علت ایجاد این لکه‌ها این است که کنه از سلول‌های سطح زیرین برگ تغذیه می‌کند و‬
‫آن را از کلروفیل که رنگ سبز را به برگ می‌دهد خالی می‌کند‪ .‬این سلولها بدون کلروفیل‪ ،‬سفید یا برنزه به نظر می‌رسند‪ .‬آلودگی شدید باعث‬
‫می‌شود برگ‌ها کامًال بی‌رنگ و خشک شوند و در نهایت ریزش کنند‪ .‬جمعیت باالی کنه باعث بی برگی کامل بوته‌ها شده و گیاه به‌طور کامل‬
‫از بین می‌رود‪.‬‬
‫کنه تارهای نازکی درمسیر حرکتش می‌تند‪ .‬معموالسطح زیرین برگ‌ها کامًال از تار پوشیده می‌شود‪ .‬وقتی تعداد کنه‌ها زیاد است تارها سراسر‬
‫بوته‌های گیاه را می‌پوشانند‪ .‬آلودگی شدید روی گیاه باعث می‌شود برگ‌ها پیچیده و قهوه‌ای شوند و سپس ریزش کنند‪.‬گیاهانی نظیر‬
‫شفلرآ‪،‬آسپارگوس‪،‬سرخس و کاکتوس ها به این آفت دچار می شوند‪.‬‬

‫راه های پیشگیری و مبارزه با کنه تارتن خالدار‪:‬‬

‫استفاده از ارقام گیاهی که نسبت به کنه مقاوم هستند‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫جلوگیری از گرم شدن بیش از حد دمای خانه‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫آبیاری متعادل تاثیر زیادی درجلوگیری ازخسارت كنه دارد‪ .‬بیشترین خسارت کنه روی گیاهانی است که دچار تنش آبی هستند‪.‬‬ ‫‪‬‬
 ‫به محض مشاهده اولین نشانه‌های وجود کنه (شامل تار‪ -‬نقره‌ای شدن سطح برگ و…) برگ‌ها را با آب کامًال شستشو دهید طوری که زیر‬ ‫‪‬‬
‫برگ کامًال شسته شود‪ ،‬چون محل تجمع کنه زیر برگ هاست زیرا کنه از بافت زیر برگ‪ ،‬آسان‌تر تغذیه می‌کند‪.‬‬
‫جدا کردن و کندن برگ‌های آلوده و خارج کردن این برگ‌ها از محیط خانه‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫شستشو با آب خالی ‪ ۳‬بار در هفته و بعد از آن استفاده از یک کنه‌کش‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫استفاده از روغن ولک تابستانه‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫‪-‬در مورد حشره زدگی های شدید مبارزه شیمیایی با استفاده از سموم کنه کش اختصاصی یا حشره کش – کنه کش مانند‬
‫مايتاك‪،‬مروسید‪،‬امایت‪،‬نیسورون‪ ،‬نئورون و دانیتول و …‪( .‬استفاده ي متناوب از كنه كشهاي مختلف الزامي است تا از بروز مقاومت در کنه‬
‫ها به سموم کنه کش پیشگیری و جلوگیری شود)‪.‬‬

‫‪-3‬شپشک آرد آلود (‪)Mealy bugs‬‬

‫شپشک های آرد آلود یا شته های پشمالو‪ ،‬حشرات مکنده ای هستند که می توانند در کوتاهترین زمان باعث آسیب جدی به گیاه‬
‫شوند‪ .‬شپشک ها عسلک یا شیره عسلی تولید می کنند که ماده ای چسبناک بوده و باعث جذب مورچه ها روی گیاه شده و همچنین سبب رشد‬
‫قارچ های سیاه در گیاه می شوند‪ .‬شپشک آرد آلود تقریبًا در همه ی مناطق یافت می شوند‪.‬این حشرات را پودر سفید رنگی شبیه به آرد‬
‫پوشانیده است محل تجمع آنان بیشتر در درزهای نوک برگ هایی که در سایه واقع شده اند می باشد‪.‬گونه دوم این حشره‪،‬حشره های دم‬
‫کوتاهی هستند که گاهی تا شش هزار عدد تخم می گذارند که با مکیدن شیره گیاهان‪،‬آنها را پژمرده و خشک می نمایند‪.‬‬

‫گیاهانی که بیشتر مورد حمالت این حشره قرار می گیرند عبارتند ازساکولنت ها و کاکتوس ها‪،‬حسن یوسف ها‪،‬کروتون ها‪،‬دراسنا ها‪،‬سرخس‬
‫ها و نخل ها می باشند‪.‬آلوده شدن گیاهان توسط شپشک آرد آلود به سرعت رخ می دهد و بشکل قابل مالحظه ای نیز تکثیر و انتشار می یابند‪،‬‬
‫و موجب ضعیف شدن و یا حتی مرگ گیاه نیز می شوند‪.‬‬

‫راه های مبارزه و پیشگیری از آلودگی ‪:‬‬

‫برای مبارزه با شپشک آرد آلود‪ ،‬باید از کوددهی بیش از حد گیاهان جلوگیری کنید‪ .‬شپشک های آرد آلود در خاک غنی از نیتروژن رشد می‬ ‫‪‬‬
‫کنند‪ ،‬بنابراین مراقب باشید که گیاهان خود را فقط در صورت لزوم تغذیه کنید‪.‬‬
‫با استفاده از یک پارچه یا دستمال کاغذی ‪ ،‬شپشک آرد آلود را حذف کنید و مطمئن شوید که آنها را حتمًا له کرده اید نه اینکه فقط شپشک ها‬ ‫‪‬‬
‫را جابجا کرده باشید‪ .‬اگر از پارچه برای له کردن شپشک ها استفاده کردید بالفاصله آنها را با آب بشویید‪ .‬و اگر از دستمال کاغذی استفاده‬
‫کردید‪ ،‬آن را در یک کیسه پالستیکی گذاشته و آنها را دور بیندازید‪.‬‬
‫به یاد داشته باشید که باید کیسه های تخم شپشک آرد آلود را نیز بررسی کنید و آنها را نیز حذف کنید‪ .‬کیسه های تخم شپشک آرد‬
‫آلود مانند توپ های پنبه ای کوچک (تخم ها توسط شپشک ها با پوشش پشمی شکل پوشانده می شوند) هستند که به گیاه وصل می باشند‪.‬‬
‫می توانید شپشک های آرد آلود را با یک اسفنج پنبه ای که کمی به الکل آغشته کرده اید‪ ،‬خشک کنید‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫گیاه آلوده را با مواد شوینده ی مالیم و آب بشویید و با این کار نیز می توانید به کنترل شپشک آرد آلود کمک کرده باشید‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫گیاهان خانگی آلوده به شپشک آرد آلود را با یک آبپاش روغنی یا صابونی اسپری کنید‪ .‬با این کار رشد شپشک آرد آلود متوقف شده یا این‬ ‫‪‬‬
‫آفات خشک می شوند و در نهایت از بین می روند‪ .‬با این حال‪ ،‬ممکن است کیسه های تخم این آفات در مکان هایی از گیاه قرار گرفته‬
‫باشند که نمی توان آن مناطق را به آسانی اسپری کرد‪.‬‬
‫– اسپری آفت کش مخصوص کنترل شپشک آرد آلود‪ ،‬بمنظور دستیابی سریع به نتیجه ی مطلوب استفاده می شود‪ .‬البته استفاده از اسپری‬
‫های آفت کش‪ ،‬تنها یک راه حل کوتاه مدت برای کنترل شپشک آرد آلود می باشند و نباید بعنوان تنها روش کنترل هجوم آفات استفاده شوند‪.‬‬
‫اگر گیاهان داخل خانه به شدت توسط شپشک آرد آلود‪ ،‬آلوده شده اند‪ ،‬گیاه را دور بیندازید‪ .‬گاهی اوقاتکنترل شپشک آرد آلود غیرممکن‬ ‫‪‬‬
‫بوده بنابراین بهترین روش جایگزین کردن گیاه آلوده به آفت با یک گیاه سالم می باشد‪.‬‬
‫‪.4‬آفات سپردار (‪:)Scales‬‬

‫این حشره فلس دار بوده و به شکل لکه های بیضی شکل در زیر برگ ها و در طول رگبرگ های اصلی نمایان می گردد‪.‬و چون رنگی سبز‬
‫یا زرد گونه دارند مشاهده آنها جز در موارد حشره زدگی شدید با چشم غیر مسلح مشکل است‪.‬این حشره زدگی ساقه ی گیاه را پوسته پوسته‬
‫کرده و گاهی برجستگی هایی روی برگ ها و ساقه ها به وجود می آورند که در نتیجه گیاه زرد رنگ شده و می میرد‪.‬سپرداران معموًال کلیه‬
‫اعضای هوایی گیاه از قبیل ساقه‪ ،‬تنه‪ ،‬شاخه‪ ،‬برگ و میوه درختان میوه را مورد حمله قرار می دهند‪ .‬این حشرات با فرو بردن خرطوم خود‬
‫به داخل نسج گیاهی ضمن ترشح مواد سمی از خرطوم خود‪ ،‬از شیره گیاهی نیز تغذیه می نماید‪ .‬در اثر خسارت شدید‪ ،‬پوست درخت ساختار‬
‫خود را از دست می دهدو موجب ترک خوردن پوست و ضعف شدید درخت میگردد‪.‬گیاهانی چون آرالیاه ها‪،‬دراسنا ها‪،‬سرخس ها‪،‬فیکوس‬
‫ها‪،‬و پیچک ها مورد حمله این حشره قرار می گیرند‪.‬‬
 ‫راه های مبارزه و پیشگیری از آلودگی ‪:‬‬

‫مبارزه فیزیکی‪:‬‬

‫به آرامی با آب و صابون و با برس نرمی پولک ها را از روی برگ ها پاک کرده سپس همه ی گیاه را با آب ولرم بشویید‪.‬‬

‫مبارزه شیمیایی‪:‬‬

‫در حشره زدگی های شدید ازسم های حشره کش برای مبارزه استفاده کنید‪.‬پس از خشک شدن سم گیاه را با آب ولرم بشویید‪.‬‬

‫از انجایی که این نوع از شپشکها پوششی دارند که موجب محافظت از آنان می شود بنابراین استفاده از سموم تماسی در مورد آنان چندان‬
‫موفقیت آمیز نیست زیرا این سموم حتما باید با بدن حشره تماس یابد تا موثر باشد بنابراین باید از سموم سیستمیک استفاده کرد‪ .‬این سموم وارد‬
‫جریان شیره گیاهی می شوند و حشره زمانی که از شیره گیاهی مصرف می کند مسموم شده و از بین می رود‪.‬بهتر است از سموم سيستميک‬
‫مانند کنفیدور ‪،‬اتیون ‪،‬متاسیستوکس و…نيز جهت مبارزه استفاده کرد‪.‬‬

‫از سموم پیرتروم و ماالتیون در دو نوبت با فاصله ‪ ۱۵‬روز یکبار نیز میتوانید استفاده نمایید‪.‬‬

‫‪ -5‬کرم ها ‪)Worms( :‬‬

 ‫وقتی که خاک به آسانی آب را جذب نمی کند حضور تعداد زیادی از این کرم را در خاک به ما خبر می دهد‪.‬اگر بعد از آبیاری این کرم ها‬
‫خودشان را نمایان نکردند ‪،‬شما باید به کمک فضوالتشان ‪،‬آنها را شناسایی کنید ‪.‬فضوالت کرم خاکی به صورت گلوله هایی گلی بر سطح‬
‫خاک گلدان نمایان می شوند و خاک حالتی سوراخ سوراخ پیدا می کند ‪.‬گیاه نیز به مرور پژمرده شده و از پایین ساقه شروع به خشک شدن‬
‫می کند و در این زمان ممکن است که شما مشاهده کنید که سر شاخه ها کامال شاداب هستند ‪ ،‬اما بخش پایینی گیاه دچار ریزش برگ و‬
‫پژمردگی شده است ‪.‬‬

‫اگر گیاهی که از آن خوب مراقبت می کردید ‪ ،‬ناگهان خشک شد ‪ ،‬خاک گلدان را خالی کنید و اگر کرم های خاکی را در آن مشاهده کردید ‪،‬‬
‫مطمئنا همین ها باعث مرگ گیاه بوده اند ‪.‬‬

‫راه های مبارزه و پیشگیری از آلودگی ‪:‬‬

‫استفاده از خاک های بسته بندی شده و تا حد امکان پرهیز از به کار گیری خاک های باز و یا خاک گلدانی دیگر‪:‬‬ ‫‪‬‬
‫ممکن است که شما خاک را کامال دیده باشید و هیچ گونه کرمی در آن وجود نداشته باشد و خاک کامال خشک باشد ‪ ،‬اما تخم های کرم خاکی‬
‫درون خاک باشند و بعد از اولین آبیاری ‪ ،‬سر از تخم بیرون بیاورند و شروع به فعالیت کنند ‪.‬‬

‫شست و شو و ضد عفونی کردن گلدان ‪:‬‬ ‫‪‬‬

‫اگر گلدان پالستیکی باشد ‪ ،‬به راحتی با شسته می شود ‪ ،‬ولی برای گلدان های سفالی بهتر است که از آب جوش برای شست و شو استفاده‬
‫شود ‪.‬‬

‫استفاده از پایه ‪:‬‬ ‫‪‬‬

‫گلدان رو روی یک پایه و یا درون زیر گلدانی قرار دهید و یا از گلدان های پایه دار استفاده کنید ‪.‬هرگز گلدان را درون حیاط قرار ندهید ! با‬
‫این کار کرم های خاکی به راحتی وارد گلدان می شوند ‪.‬بهتر است که در زیر گلدان چیزی قرار دهید تا کف گلدان از زمین فاصله داشته باشد‬
‫تا کرم های خاکی نتوانند وارد گلدان شوند‪.‬‬

‫استفاده از سم ‪:‬‬ ‫‪‬‬

‫از سم های مخصوص نیز می توان استفاده کرد ‪ ،‬اما توجه داشته باشید که استفاده از سم ‪ ،‬باعث از بین رفتن تمامی موجودات درون خاک و‬
‫باکتریها می شود و همانند آکواریوم ‪ ،‬سیکل گلدان نیز از بین می رود ‪ ،‬برای همین حتی توصیه می شود که از آب بدون کلر برای آبیاری‬
‫گیاهان استفاده شود تا باعث از بین رفتن باکتری های مفید خاک نشود ‪.‬‬
 ‫تعویض خاک ‪:‬‬ ‫‪‬‬
‫در زمانی که کرم های خاکی به درون گلدان راه پیدا می کنند ‪ ،‬ممکن است که تنها راه چاره تعویض خاک و ضد عفونی گلدان باشد ‪.‬بهتر‬
‫است که در این مواقع ‪ ،‬ریشه گیاه ضد عفونی شده و بعد درون گلدان قرار بگیرد ‪.‬‬

‫‪-6‬آفت مینوز برگ ‪)Leaf Miners(:‬‬

‫مینوز برگ دارای انواع مختلفی می باشد‪ ،‬که همگی از نظر ظاهری با یکدیگر مشابه بوده و اثرات تخریبی یکسانی نیز بر روی گیاه دارند‪.‬‬
‫این مینوزها مگس های سیاه رنگی هستند که خود بی ضرر بوده اما الروهای آنها برای گیاه ایجاد مشکل می کند‪ .‬در اکثر موارد این آفت‪،‬‬
‫خود را با رد پایی منحنی و موجی شکل با رنگ های زرد یا سفید نمایان می کند و مسیر خود را در داخل برگها باز می کند‪ ،‬از این طریق‬
‫می توان با دنبال کردن منحنی های سفید رنگ آفت را یافت؛ اما برخی اوقات ممکن است آسیب های این نوع آفت به شکل نقطه ای و یا لکه‬
‫ای خود را نمایان کنند‪.‬‬

‫روش مقابله با آفت ‪Leaf Miners‬‬

‫یکی از روش های رایج در از بین بردن این نوع از آفات‪ ،‬استفاده از آفت کش های مخصوص موجود در بازار است‪ .‬اما مهمترین نکته در‬
‫استفاده از آفت کش ها‪ ،‬زمان استفاده از آنهاست‪ .‬زیرا باید مطمئن باشید که این آفت کش به الرو ها نیز می رسد و آنها را از بین می برد‪ ،‬در‬
‫غیر اینصورت عملیات سم پاشی کار بیهوده ای بوده است‪ .‬برای اینکه متوجه شوید چه زمانی برای این کار مناسب است‪ ،‬تعدادی از برگ‬
‫های بیمار را داخل کیسه پالستیکی قرار داده و هر روز بررسی کنید که ببینید چه زمانی مگس های سیاه کوچک از داخل الرو به بیرون می‬
‫آیند‪ ،‬در همین زمان یک هفته کامل و هر روز از سم آفت کش مخصوص بر روی آفت اسپری کنید‪ .‬برخی آفت کش های مینوز برگ نیز‬
‫وجود دارند که تاثیر مستقیم بر روی الرو ها داشته و در هر زمانی از سال می توانید از آنها استفاده کنید‪ ،‬چرا که دیگر نیازی به منتظر‬
‫ماندن برای بیرون آمدن مگس ها از الرو ندارید‪ ،‬و این نوع از آفت کش مستقیما بر روی الرو ها تاثیر خواهد گذاشت‪.‬‬

‫شما می توانید برای از بین بردن طبیعی برای گیاهان آپارتمانی خود بدون سم های آفت کش‪ ،‬از روغن چریش نیز استفاده کنید‪ .‬این روغن به‬
‫صورت طبیعی از تعداد الرو های بالغ کاسته و در نتیجه کار‪ ،‬تعداد تخمهایی که مگسهای بالغ میگذارند نیز کاهش می یابد‪ .‬روش طبیعی‬
‫دیگر استفاده از زنبورهای پارازیتوئید است که وظیفه خوردن و از بین بردن مینوز برگها را دارد‪.‬‬

‫‪ 15‬نشانه بیماری در گیاهان‪:‬‬

‫‪ .1‬گیاهان کم پشت با گل های کم‬

‫دلیل‪ :‬نور کم و ضعیف‬

‫درمان‪ :‬بیشتر گیاهانی که داخل منزل نگهداری می شوند روزانه به ‪ 14‬ساعت نور آفتاب نیاز دارند‪ .‬در مورد میزان نور الزم برای هر‬
‫گیاهی که در منزل دارید اطالعاتی را کسب کنید و به مستقیم یا غیرمستقیم بودن نور یا نیاز به سایه هم توجه کنید‪.‬‬

‫‪ .2‬گل های کم و شاخ و برگ زیاد‬

‫دلیل‪ :‬کود نیتروژنی زیاد‬

‫درمان‪ :‬اغلب گیاهان خانگی فقط یک بار در ماه به کود نیاز دارند و در ماه های سردتر این مقدار کمتر هم می شود‪ .‬برای کوددهی برنامه‬
‫ریزی داشته باشید و از آن بیشتر کود ندهید‪.‬‬

‫‪.3‬ریزش برگ ها‬

‫ریزش برگ ها ممکن است به دالیل زیر اتفاق بیفتد‪:‬‬

‫ریزش برگ های مسن تر که به تدریج انجام می شود و زیاد محسوس نیست و طبیعی میباشد‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫آبیاری زیاد یا کم‪ .‬در مورد آبیاری زیاد برگ های زرد شده و به حالت نرم ریزش می کند و در مورد آبیاری کم برگ ها‬ ‫‪‬‬
‫پژمرده و خشک می شوند‪.‬‬
 ‫تغییر درجه حرارت ناگهانی محیط زیست گیاه موجب ریزش برگ های آن می گردد‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫وارد شدن تنش به گیاه و ریزش ناگهانی برگ ها که ممکن است ناشی از هوای ناگهانی گرم یا سرد باشد و یا به دلیل تغییر‬ ‫‪‬‬
‫مکان گیاه اتفاق بیفتد‪.‬‬
‫نور کم‬ ‫‪‬‬
‫‪ .4‬زرد شدن برگ ها‬

‫زرد شدن برگ ها به دالیل زیر اتفاق می افتد‪:‬‬

‫زرد شدن برگ های مسن پایین گیاه خصوصًا در گیاهان بند دار نظیر یوکا و دراسینا طبیعی است‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫آبیاری بیش از حد مخصوصًا در زمستان‬ ‫‪‬‬
‫آبیاری کم یا خشک هوا که در این صورت نوک برگ ها و حاشیه آن نیز زرد و خشک می شود‬ ‫‪‬‬
‫کمبود مواد غذایی‬ ‫‪‬‬
‫نور شدید آفتاب و رطوبت کم‬ ‫‪‬‬
‫هوای آلوده‬ ‫‪‬‬
‫کمبود ازت‬ ‫‪‬‬
‫دمای پایین یا کم بودن جای گلدان برای ریشه ها‬ ‫‪‬‬
‫زهکشی ضعیف خاک‬ ‫‪‬‬
‫درمان‪ :‬اگر آب و هوا ناگهان تغییر کرد‪ ،‬نباید گیاه را نزدیک بخاری بگذارید تا به تغییر ناگهانی محیط زیست واکنش بدهد‪ .‬گلدان را چک کنید تا زهکشی مناسب و‬
‫کافی داشته باشد و ریشه های گیاه در گلدان جای مناسبی داشته باشند‪.‬‬

‫‪-‬اگر برگ ها زرد شده ولی محکم وسالمند علت این امرمعموال وجود آهک در کود و خاک گیاه است علت دیگر این امر استفاده از آب‬
‫آهکدار یا آب سنگین جهت آب دادن به گیاه است‪.‬‬

‫‪ .5‬برگ های سوخته‬

‫دلیل‪ :‬نور مستقیم زیاد‬

‫درمان‪ :‬گیاه را از مقابل نور مستقیم آفتاب به جایی با نور غیرمستقیم منتقل کنید‪ ،‬برگ های آسیب دیده را هرس کنید و آبیاری عمیق و گهگاه‬
‫را ادامه دهید تا ریشه بهتر رشد کند‪ .‬از کوددهی زیاد خودداری کنید‪ ،‬زیرا این کار سوختگی گیاه را تشدید می کند‪.‬‬

‫‪.6‬سبز شدن برگ های رنگی‬

‫دلیل‪:‬کوچک و تنگ شدن برگ های باالی گیاه و نیز باریک شدن ساقه گیاه توضیح ساده این حالت این است که نور کافی به گیاه نمی رسد‬

‫درمان‪ :‬در این حالت گلدان حاوی گیاه را به پنجره نورگیر نزدیک کنید‪.‬‬

‫‪ .7‬قهوه ای شدن نوک برگ ها‬

‫دلیل‪ :‬کود یا آفت کش زیاد‪ ،‬خاک خشک‪ ،‬دمای پایین‪ ،‬هوای داغ‪ ،‬نمک انباشته یا فاسد شدن ریشه‬

‫درمان‪ :‬به بیشتر گیاهان خانگی حداکثر ماهی یک بار باید کود داد‪ .‬گلدان ها را در سینی ها کم عمق پر از ماسه بگذارید و آنها را پر از آب‬
‫کنید تا رطوبت اطراف گلدان افزایش یابد (گلدان باید روی ماسه و باالتر از سطح آب قرار بگیرد)‪ .‬یک بار در ماه آب کافی در باالی خاک‬
‫بریزید تا نمک اضافی از آن خارج شود‪.‬‬

‫‪ .8‬برگ های کوچک یا پژمرده شدن گیاه‬

‫دلیل‪ :‬خاک زیاد خیس یا خشک است‬

‫درمان‪ :‬روتین آبیاری برای خودتان درست کنید که گهگاه ولی عمیق باشد تا رشد ریشه افزایش یابد و از فاسد شدن ریشه جلوگیری شود‪ .‬اگر‬
‫به فاسد شدن ریشه شک دارید‪ ،‬گیاه را از گلدان درآورید و سیستم ریشه ها را بررسی کنید و ریشه های عفونی (نوک سیاه شده ریشه ها با‬
‫پوسیدگی چسبناک) را ببرید و با مخلوط گلدانی استریل و یک گلدان جدید‪ ،‬جای گیاه را عوض کنید‪.‬‬

‫‪ .9‬خال های روی برگ ها‬

‫دلیل‪ :‬خال های برگی قارچی‪ ،‬خال های آبی‬

‫درمان‪ :‬اگر گیاه شما عفونی شده است‪ ،‬باید آن را از گیاهان دیگر جدا کنید و برگ های عفونی را ببرید‪ .‬برای پیشگیری از خال دار شدن باید‬
‫تهویه هوا را بیشتر کنید یعنی فاصله بین گلدان ها را افزایش دهید و مواظب باشید که هنگام آبیاری‪ ،‬آب روی برگ ها نپاشد‪.‬‬

‫‪.10‬پژمردگی‬

‫دالیل ‪ :‬یکی خشکی زیاد – طوالنی خاک گلدان و دیگری آب بسیار فراوان است ‪.‬‬

‫درمان‪:‬اگر علت آب زیاد است برای مدتی به گیاه آب ندهید همچنین می تواند به علت کیفیت خاک و نیر تغییر مکان گیاه در اثر عدم استفاده‬
‫از امکانات قبلی ‪ ،‬گیاه به اصطالح قهر کرده باشد بهتر است تغییر مگان گیاه در تاریکی مطلق انجام گیرد‪.‬‬

‫‪.11‬پوسیدگی‬

‫دلیل‪ :‬پوسیدگی بیمار بودن گیاه یا شرایط نامساعد رشد ‪ ،‬آب دادن زیاد در زمستان و یا ریختن آب روی برگ ها در شب می باشد‪.‬‬

‫‪ .12‬زرد شدن نوک برگ ها و سپس قهوه شدن آنها‪ :‬کل برگ ممکن است بمیرد‬

‫بیماری‪ :‬سیاه تاول‬

‫درمان‪ :‬برگ های عفونی را ببرید‪ .‬از اسپری کردن آب به برگ ها اجتناب کنید‪.‬‬

‫‪ .13‬رشد قارچ پودری سفید روی شاخ و برگ ها‬

‫دلیل‪ :‬کپک پودری‬

‫درمان‪ :‬تهویه هوای اطراف گلدان را بیشتر کنید و شاخ و برگ عفونی را قطع کنید‪.‬‬

‫‪ .14‬ریشه های نرم قهوه ای و سیاه‪ ،‬گیاهان پژمرده‬

‫دلیل‪ :‬فاسد شدن ریشه یا ساقه‬

‫درمان‪ :‬از آبیاری زیاد پرهیز کنید‪ .‬گیاه عفونی را حذف کنید‪ ،‬ریشه های فاسد شده را قطع کنید و با ترکیب گلدانی استریل و گلدان تمیزی‪،‬‬
‫جای گیاه را عوض کنید‪.‬‬

‫‪ .15‬رشد نکردن و از ریخت افتادن گیاه‬

‫بیماری‪ :‬کپک بوتریتیس‬

‫درمان‪ :‬گیاه بیمار را ایزوله کنید و قسمت های عفونی را ببرید‪ .‬تهویه هوا در اطراف گلدان را با افزایش فاصله بین گلدان ها‪ ،‬بیشتر کنید‪.‬‬

‫رایج ترین بیماری های گیاهان آپارتمانی‬

 ‫پوسیدگی‬ ‫‪‬‬

‫کال پوسیدگی ساقه ها نشانه آبیاری زیاد مخصوصا در فصل زمستان است ‪.‬آبیاری زیاد و انباشته شدن آب در گلدان باعث خفگی و پوسیدگی‬
‫ریشه ها می شود که در نهایت گیاه را از بین میبرد‪.‬‬

‫روش مبارزه ‪ :‬گیاه را در محل گرم نگه داشته و برای مدت کوتاهی از آبیاری آن خودداری کنید تا خاک آن کامال خشک گردد سپس با‬
‫فواصل بیشتری به آن آب بدهید‪.‬‬

‫سفیدک‬ ‫‪‬‬
‫پیدایش سفیدک روی ساقه ها و برگ ها در فواصل فصل تابستان به دلیل تعداد زیادی گیاه یا گلدان نزدیک به هم و یا آب زیاد می باشد‪.‬‬

‫روش مبارزه‪ :‬به طور کلی انواع پوسیدگی ها و سفیدک ها و زنگ های گیاهی ناشی از آلودگی خارجی است و برای مبارزه باید از پودر‬
‫قارچ کش استفاده کرد که از محل معتبری تهیه گردیده است‪.‬‬