yaşayan dünya dinleri ilk 4 ünite harika özetleri -kodlamaları !!

IV Dönem Yaşayan Dünya Dinleri 1 ve 4 Ünitler Arası (Anlaşılır

Bilgiler)

Ünite 1- Dinler Tarihine Giriş

Ünite 2- Hint Dinleri I Hinduizim-Cayinizm
Ünite 3- Hint Dinleri II Budizm-Sihizm
Ünite 4- Çin ve Japon Dinleri

***********************************************

Arkadaşlar! Yaşayan Dünya Dinleri kitabına daha biraz önce

bakabilme fırsatım oldu. Hinduizm bölümüne göz gezdirdim.
Açıkçası bilgiler karmakarışık! Dümdüz makale yazar gibi
hazırlanmış. Ne bir maddeleme var ne de önemli yerlerde bir
vurgu. Böyle olunca da zaten karışık bir din olan Hinduzim daha
da karışık bir hal almış.

Pek çok arkadaşın mesajından bu dersi anlamadıklarını dile

getirdiklerini gördüm. Bu şekilde gerçekten anlamak zor tabi.
Bu konuların özetini çıkarmak da çok zor. Kitaba göre yapılacak
özet de anlaşılmaz tahminimce. O yüzden anlaşılmayan bölümler
üzerinde durmak daha sade anlaşılır bir dille konuları izah etmek
kanımca daha faydalı olur.

Rumuz: barannn...
***********************************************

Arkadaşlar madem konu bulamıyorsunuz öncelikle Hinduzim'deki

Tanrı anlayışından bahsedeyim:

Hinduzim'de her ne kadar sayısız Tanrı var olduğu inancı

mevcutsa da aslında Hindular bir ve yüce olan Tanrı'ya inanırlar.
Bu bir ve yüce olan tanrı BRAHMAN'dır.

Brahman mutlak varlıktır mutlak gerçekliktir. O tüm mahlûkatın

yaratılışın gizemli kaynağıdır.

Hinduizm'de bir ve yüce olan bir tanrı varsa o halde diğerleri

nerden çıkmış diye düşünebilirsiniz.
Hinduizm'de var olan Brahman'ın insanlarca anlaşılması mümkün
değildir. O'nun yeryüzüne tezahürü insanların anlayabileceği
tarzda farklı şekillerde olur. Güneş ışığı nasıl ki bir prizmadan
geçtiğinde yedi farklı renkte yansıyıp görünüyorsa Brahman da
yeryüzüne farklı şekillerde yansır. İşte Hinduların üç büyük tanrısı
olan Brahma Vişnu ve Şiva Tanrı Brahman'ın yeryüzüne
yansımasıdırtezâhürüdür. Bunların herbiri farklı bir görevle ön
plana çıkar.
Yaratma Koruma Yok etme.

Hinduizm'de ruh kavramı oldukça önemli bir yer teşkil

eder.Hindulara göre ruh ölümsüzdür. Tanrı Brahman'ın bir
parçasıdır. Bu noktada Atman kavramı ortaya çıkar. Atman canlı
ve cansız tüm varlıkların en içindeki görünmez olan özdür güçtür
ruhtur.

Evren insanoğlu da dahil olmak üzere tüm içindekilerle birlikte

mutlak varlıktan ayrı ve bağımsız değildir bizzat mutlak varlığın
kendisidir. Atman Brahman'da çıkar ve tekrar ona
döner. Dolayısıyla Atman aynı zamanda Brahman'dır. Brahman
(Evrensel Ruh) ve Atman (Bireysel Ruh) tek bir birliği ifade eder.
Bundan haberdar olmamak kişinin her defasında yeni bir bedende
tekrar tekrar bu dünyaya gelmesine yol açar.

Hinduizm'de ruhun kurtuluşa erene kadar geçirdiği süreçler farklı

kavramlarla (samsara-karma-mokşa) ifade edilir. Bu kavramlar
kitapta aktarılmış. Ben biraz daha sade bir şekilde anlatmaya
çalışacağım:

SAMSARA; ruhun bir vücuttan diğer vücuda bir varlıktan diğer

varlığa ebedi olarak dolaşmasıdır. Dünyadaki doğum-ölüm-
yeniden doğum döngüsünü ifade eder ( Biz bunu reenkarnasyon
kavramıyla ifade ediyoruz).

KARMA: Ruhun bir sonraki vücudunu belirleyen ahlaki davranışlar

amellerdir. Başka bir ifadeyle bir hayatın bütün amellerinin daha
sonraki vücuda etkisidir. Bu bakımdan karma aslında bir sebep-
sonuç kanunudur diyebiliriz.

MOKŞA: Hinduizm'de kurtuluş Mokşa'dır (Budizm'de nirvanadır).

Ruhun samsara çarkından dolayısıyla bunun neden olduğu her
türlü acı ve kederden kurtularak mutlak aydınlığa kavuşmasıdır.
Mokşayla ruhun tekrar vücut bulması ortadan kalkar. Dolayısıyla
Hindu inancında mokşa kişinin kendisinin (Atman) yüce varlıkla bir
ve aynı olduğu gerçeğinin farkına varmasıdır.

Yani Hinduizm'de başta Brahman'dan ayrılan Atman tekrar ona

dönebilmek için Mokşa'ya ulaşmalıdır. Aksi halde her ölüm
sonrasında başka bir varlık olarak yeryüzüne dönebilir. Tabi
yeryüzünde bir sonraki beden bir öncekinin
yaşayışına(karma) amellerine bağlıdır. Eğer bir insan iyi ameller
yaptıysa bir sonraki bedeni daha üstün olacak ve her yeni bedenle
mokşaya bir adım daha yaklaşacaktır. tam tersinde ise yani kötü
ameller yaptığında ise daha alt bir bedende vücut bulacaktır.

Burada bir noktaya dikkat çekmek gerek: Karma anlayışı

sonrasında sadece insan olarak yeni bir vücuttan söz edilmez. Bu
demektir ki bir insan amelleri neticesinde bir sonraki hayatında bir
bitki bir hayvan ve hatta bir taş olarak bile yeniden dönebilir.Bu
tamamen onun karmasına bağlıdır.

Bu konular kitapta çok karışık anlatılmış. O yüzden kendimce daha

açık ve anlaşılır bir şekilde ifade etmeye çalıştım. Umarım
aydınlatıcı olmuştur.

Rumuz: barannn...
***********************************************

Hinduizm'de amaç Mokşa'ya ulaşmaktır dedik. Peki mokşaya nasıl

ulaşılır?

Hindular Mokşa'ya ulaşabilmenin üç farklı yolu olduğuna inanırlar.

Bunlar:

1) Karma Marga: Karma amel marga yol demektir. Karma Marga

ise Amel-Eylem Yolu Görevler Yolu anlamına gelir.
Kişinin bulunduğu kasta ait yükümlülüklerinin yerine getirilmesini
temsil eder. Sıradan Hinduların seçtiği yoldur.

2) Cnana Marga: Bilgi yolu demektir. Kişinin bilgi toplayarak

analiz ederk araştırma yaparak yaşamı sorgulaması insan
hayatının anlamını ve amacını bilmek istemesi evreni araştırması
ve tüm sorulara cevaplar aramasını temsil eder. Felsefecilerin
seçtiği yoldur.

3) Bhakti Marga: Sevgi aşk yolu demektir. Bu kurtuluş yolunda

insanın bağlılığını ve sevgisini Evrensel Ruh'a yönlendirmesi söz
konusudur. Hint mistiklerinin seçtikleri yoldur.

Rumuz: barannn...
***********************************************

Bugün biraz da Budizm'den bahsedeyim. Önemli noktaları

maddeler halinde sunuyorum. Daha anlaşılır olur sanırım.

*Budizm özellikle Hinduizm'e onun tanrı anlayışına ve kast

sistemine karşı ortaya çıkmış bir dindir. Bu dinde amaçkurtuluşa
ulaşmaktır. Kurtuluş Nirvana'dır.

*Budizm'in kurucusu Siddhartha Gautama'dır.

*Gautama'nın tarihi şahsiyetiyle ilgili iki farklı görüşmevcuttur:

Birinci görüş; onun her türlü maddi imkana sahip olmasına

rağmen istediği mutluluğu elde edemeyen ve sürekli arayış
içerisinde olan bir genç olduğu yönündedir. Bu kabul tarzı daha
çok Batılı kaynaklarda karşımıza çıkar.

Buna göre Gautama bir prens olarak dünyaya gelmiş 29 yaşına

kadar rahatlık ve konfor içinde yaşamışancak yaşlılık hastalık ölüm
gibi dünya hayatının kaçınılmaz olayları karşısındaki kaygısı onu
arayışa sevketmiş ve bu süreç onun sarayı ve ailesini terk ederek
münzevi bir hayat tarzını benimsemesiyle sonuçlanmıçtır. Belli bir
süre münzevi bir hayat sürdüren Gautama bir gün Bodi Ağacı'nın
altında dört soylu gerçeği keşfetmiş ve aydınlanmıştır. O artık
uyanmış aydınlanmış anlamında Buddha olmuştur.

Buddha keşfettiği dört soylu gerçeği ilk önce beş müridi ile
paylaşmıştır. Bu Buddha'nın ilk vaazı olarak kabul edilir. Onun
öğretisini kabul eden bu beş kişi artık arhat (aziz)
olmuştur.Buddha bu dört soylu gerçeğe ulaşmak için sekiz dilimli
yol olduğunu belirtmiş ve geri kalan hayatı boyunca bu öğretisini
yaymak için faaliyetlerde bulunmuş 80 yaşında da vefat etmiştir.

İkinci görüş ise mitolojiktir ve bu Budistler arasında daha

yaygındır.

Buna göre Buddha dünyaya gelmeden önce gökte yaşayan

tanrısal bir varlıktır. İnsanlara yol göstermek için belli bir süre
insan bedeninde yaşamıştır. O aslında tanrısal cevherin dünyadaki
avataralarından sadece biridir. Dolayısıyla Buddha her ne kadar
insan suretinde görünse de gerçekte tanrısal bir varlıktır.

(Avatar: Tanrının herhangi bir bedene bürünerek yeryüzüne

inmesidir. Bu beden bir hayvan ya da bir insan bedeni olabilir.)

*Budizm'de temel kutsal metinler Pali Kanonu (Tripitaka/Üç

Sepet) dur.

Pali Kanonu 3'e ayrılır:

1) Viyana Pitaka: Sanga mensuplarının nasıl yaşaması gerektiğini

belirleyen kurallar
2)Sutta Pitaka: Buddha'nın sözlerinin yer aldığı metinler
3)Abhidhamma Pitaka: Budist öğretilerin felsefi yorumları

(Kanon sahih demektir. Kanonik metinler ise sahih kabul edilmiş

metinler anlamına gelir. Yani Pali Kanonu en eski metindir ve Pali
dilinde yazıldığı için bu adı almıştır. )

*Budizm'de inanç esasları Triratna (Üç Mücevher) olarak ifade

edilir.

Bu üç mücevher:

1) Buddha (Aydınlanmış Olan)

2) Dharma (Öğreti)
3) Sangha (Cemaat) dır.

Bunlar bir kimseyi Budist yapan esaslardır.

*Buddha'nın dharmasının (öğretisinin) iki yönü vardır:

1) Dört Soylu Hakikat

2) Varlığın Üç Özelliği

*Dört Soylu Hakikat

Birinci Hakikat: Dukkha (Acı ve Istırap) = Hayat acı ve ıstırap
doludur. Acı ve ıstırap dünyevî varoluşun temel özelliğidir.

İkinci Hakikat: Samudya (Acı ve Istırapın Kaynağı) = Tüm

ihtiraslar ve arzular acı ve ıstırabın temel kaynağıdır.

Üçüncü hakikat: Nirodha (Acı ve Istıraba Son Vermek) = cı ve

ıstırapları sona erdirmek arzu ve isteklerden vazgeçmeye bağlıdır.

Dördüncü Hakikat: Maggha (Acı ve Istıraplara son vermenin Yolu)

= Arzu ve isteklerin üstesinden gelmek sekiz dilimli yolu izlemekle
mümkündür.

*Sekiz Dilimli Yol

1) Doğru Anlama
2) Doğru Konuşma
3) Doğru Eylem (Davranış)
4) Doğru Yaşam
5) Doğru Çaba
6) Doğru Düşünme
7) Doğru Niyet
8) Doğru Yoğunlaşma (Tefekkür)

*Varlığın Üç Özelliği

1) Geçicilik (Anicca)
2) Acı (Dukkha)
3) Ruhun Yokluğu (Anatman)

Budizm'de herşeyin değişimi söz konusudur. Kalıcı olan hiçbirşey

yoktur. Ancak bu değişim birbirine bağımlıdır. Bir önceki bir
sonrakini etkiler. Dolayısıyla mevcut olanın varlığı bir öncekinin
varlığına bağlıdır. Herşey birbirine bağlı olduğuna göre bir şey
diğerleri olmadan var olamaz. Bu doğrultuda Budizm'de ruhun
varlığından da söz edilmez. İnsanın kendinden tamamen ayrı bir
varlığı olan ve değişmeyen bir ruhu yoktur.
Kitaptaki geçicilik (anicca) ruhun yokluğu (anatman) bağımlı
ortaya çıkış gibi kavramlar aslında bu benim anlattığım inanışla
alakalı konulardır.

Budizm'de ruh varlığından söz edilmemesine karşın tekrar

doğuş (reenkarnasyon) inancı mevcuttur. Bu nasıl olur diye
düşünebilirsiniz. Hemen açıklayım:

Budizm'de bir bedenden başka bir bedene geçiş ruhi bir olay değil
sebep-sonuç (karma) ilişkisine dayalı bir olaydır.
Daha iyi anlaşılması açısından bunu bir örnekle açıklamak
istiyorum:

Örneğin; bir bilardo topu kendinin aynı olan başka bir bilardo
topuna çarpar ve durur. Ancak ikinci top ilk toptan aktarılan
enerjiyle harekete geçer ve devinim devam eder. Burada birinci
top hareketini tamamladığında arkasında bir etki/bir eneji bırakır
ve bu etki/enerji ikinci topun hareket etmesine neden olur. Bu
durumda birinci toptan ikinci topa geçmiş olan bir enerji vardır.
İşte Budizm'deki tekrar doğuş anlayışı bununla benzerlik gösterir.

Arzular insanda bir hareket enerjisi yaratır. Ölümle birlikte hareket

biter beden yok olur. Ancak daha önce ortaya çıkmış olan
potansiyel hareket enerjisi hareketine devam edebileceği yeni bir
bedende varlığını sürdürür. Sonuçta bir önceki yaşamda arzular
tutkular ve eğilimler tarafından yaratılmış olan bu enerji yeni bir
bedenin hareketlerini yönlendirmeye devam eder. Bu yeni doğan
kişi eskisiyle ne tamamen aynıdır ne de farklıdır.
Dolayısıyla budizm'de ben veya ruh diye bir kavram yoktur. "Ben"
denilen şey evrendeki geçici olan bir varlığa verilen isimdir. İşte
bu durum Budizm'de anatman öğretisiyle ifade edilir.

Budizm'deki nirvana anlayışı Hinduizm'den farklılık

gösterir.Hinduizm'de nirvana (mokşa) daha önce bahsettiğim gibi
Tanrı Brahman'dan çıkan bir ruhun tekrar ona dönmesi olarak
algılanır. Budizm'de ise nirvana evrensel enerjiyle birleşmedir.

NOT: Budizm'de yaratıcı bir Tanrı fikri yoktur. Buna karşılık

Evrensel Enerji vardır. Yani Hinduizm'deki Tanrı Brahman'ın
(evrensel ruh)yerini Budizm'de Evrensel Enerji; Atman'ın (bireysel
ruh) yerini ise kişisel/bireysel enerji alır. Görüldüğü gibi
Hinduizm'deki "ruh" kavramı Budizm'de "enerji" kavramı ile ifade
edilmiştir.

Budizm'le ilgili söyleyebilşeceklerim bunlar. Bu yazdıklarımdan

sonra kitabı okursanız daha iyi anlayabilirsiniz.
Rumuz: barannn...
***********************************************

Bir dinin içerisindeki farklı yorum tarzlarına MEZHEP denir.

Mezhepler yapıları itibarı ile İTİKADİ-FIKHİ-SİYASİ olmak üzere 3
ana kategoriye ayrılır.
İTİKADİ MEZHEPLER: çeşitli inanç konularında farklı
yorumlamalara bağlı ortaya çıkmıştır.
FIKHİ MEZHEPLER: dini hayatın yaşanması veya ibadet
anlayışlarıyla ilgili farklı değerlendirmelerden çıkmıştır.
SİYASİ MEZHEPLER: dini cemaatin siyasal otorite ile ilişkileri yada
siyasal otoritelerin dine yönelik algıları sonucu çıkmıştır.
ORTODOKSİ-HETEREDOKSİ aynı din içerisindeki farklılaşmayı
ifade eder.
ORTODOKSİ: çoğunluğun inancını ifade eden yaygın egemen
anlayış.(bizde ehli sünnet)
HETERODOKSİ: doğru kabul edilen resmi öğretinin dışında kalan
anlayış(ehli sünnetin dışında kalanlar)
HERESİ: sapkınlık içinde olanlar(satanizm)
SENKRETİK DİN: melez (karıştırılmış) dinler. İslam+hindu= sih.
MONOTEİZM: 1 tanrıya innanış
DÜALİZM: 2 tanrıya inanış.
POLİTEİZM: birçok tanrıya inanış.
HENOTEİZM: birçok tanrıya inanmakla beraber 1 tanesini en
üstün güç kabul etmek.
GNOSTİZM: tanrı sezgi yolu ile bulunabilir inancı.
AGNOSTİZM: tanrı sezgi yolu ile bulunamaz.
PANTEİZM: doğa tanrıdır inancı.
DEİZM: tanrı doğayı yaratmıştır ve artık karışmamamktadır
inancı.
KRİSTOSENTRİK DİN: mesih merkezli din HIRİSTİYANLIK.
ETNOSENTRİK: seçilmişlik merkezli din YAHUDİLİK.
TEOSENTRİK: tevhid merkezli din İSLAM.

CAYİNİZM
CİNA:zafer kazanan tebiğ eden. yol her zaman aynıdır her cina bu
geleneği yeniden canlandırır.
TİRTHANKARALAR:insanları kurtuluşa götürecek yolu inşaa
edenler(24 tanedirlersonuncusu cayinizmin kurucusu
vardhmanadır)
TARİHSEL SÜREÇ:cayinizm ve budizmhinduizme karşı doğmuştur.
KURUCUSU:vardhamana-mahavira(büyük kahraman).
KUTSAL KİTAPLARI:agama. 3 ana bölümden oluşur.
1)purvalar(eski metinler) 2)angalar (dallar temel
metinler)3)angabahya(ikinci külliyat).
İNANÇLARI:üç mücevher 1)doğru inanç 2)doğru bilgi 3)doğru
davranış

Beş büyük yemin:

1)AHİMSA:yaşayan hiçbir canlıya zarar vermeme
2)SATYA:yalan söylememe.
3)ASETYA:çalmama
4:BRAHMA:bekar yaşama.
5)APRİGRAHA:dünyayı terk etme.
TANRI ANLAYIŞLARI:cayinlere göre tanrı vardır fakat evreni
yaratmamıştırsayısız tanrıya inanırlar.
İBADETLERİ:mabetlerdeki ibadet nesneleri tirthankaraların
heykelleridir.bu heykellere meyvepirinçsüt takdimi yapılır.kutsal
bayramları ajjsana dır.
MEZHEPLERİ:1)DİGAMBARA:hava
giyinenlerçıplaklar.2)SVETAMBARA:beyaz giyinenler

SİHİZM
sihlerin mensup olduğu dini grubu ifade
eder.şişya:öğrenci.şikşa:öğreti.
KURUCUSU:ilk guru guru nanak
KUTSAL METİNLERİ:guru grant sahib(sahibin derlemeleri).
İNANÇ ESASLARI:sihler tek tanrıya inanırlar.tanrı nam.putlara
tapınma yoktur.alkol ve uyuşturucu yasaktır.
İBADETLERİ:sih ibadetinin merkezini kutsal kitapları guru grant
sahib olşturur.ibadet onun huzurunda yapılır.müzisyenler
tarafından ilahiler söylenir.cemaat üyeleri tarafından kutsal kitap
okunur.ana mabetleri Amritsar daki Altın Mabet tir.
KHALSA:savaşçı azizler tarikatı.
khalsanın üyesi 5 temel şeyi üzerinde taşımalıdır.
1)KESH:uzun saç.
2)KANGA:tarak.
3)KACCA:dizlere kadar uzun beyaz don.
4)KARA:çelik bilezik.
5)KİRPAN:hançer.kılıç
her biri K ile başladığı için beş KS anlamında KAKKA olarak
adlandırılır.

SİH MEZHEPLERİ:
1)KESADHARİLER:beş ayır edici işareti (kakka)taşıyanlar.
2)SAHAJDAHARİLER:beş ayırt edici şeyi taşımayanlar.
DİĞER DİNLERE BAKIŞLARI:sih olmayanlarında kurtuluşa
ulaşacağına inanırlar

Rumuz: babil
***********************************************

Arkadaşlar, babil arkadaşımız kısa ve öz bir biçimde bazı konuları

özetlemiş. Allah razı olsun. o yüzden ben tekrar aynı konularla
ilgili bir şeyler yazma gereği duymadım. Ancak hint ve uzak doğu
dinleriyle ilgili bir kaç birşey söylemek istiyorum:

Öncelikle hint ve uzak doğu dinlerinde amaç hep kurtuluştur. Bu

dinlere göre kurtuluş yalnızca bireysel olabilir. Bu nedenle de
zaten hep bireysel kurtuluş fikrinin ön plana çıktığını görürüz.

Dikkat ettiyseniz kitapta bu dinlerin net bir Tanrı anlayışlarının

olmadığını net bir yaratılış kavramına yer verilmediğini ya da net
bir ahiret anlayışına sahip olmadıklarını görürsünüz. Bu saydığım
inançların hiçbirinde net bir şekilde ifade edebileceğiniz bir anlayış
yoktur.

Burası çok önemli aslında. Zaten konuları çok zor gösteren ve

iyice içinden çıkılmaz bir hale sokan neden tam da budur.

Bizler bu dinleri öğrenmeye çalışırken hep kendi inancımızla bir

kıyaslamaya gideriz.
Bizdeki Tanrı ve yaratılış anlayışının ahiret hayatının karşılığını bu
yeni karşılaştığımız dinlerde ararız.
Oysa bir dinde yer alan bir anlayış bir kavram bir inanç başka bir
dinde olmayabilir. Kaldı ki İslam gibi ilahi bir dinle uzak doğu
dinlerini kıyaslamak mümkün değildir.

İslam ya da diğer ilahi dinler net bir tanrı ve yaratılış anlayışına

sahiptir ve bu dinlerde bu kavramlar çok önemlidir. Olmazsa
olmazdır. Tüm kurallar bu doğrultuda işler. Daha açık bir ifadeyle
bunlar imanın şartıdır. Ancak hint ve uzak doğu dinleri bunlar
üzerinde çok fazla durmaz. Onlar için dünyanın nasıl yaratıldığı
çok da önemli değildir. Onlar için önemli olan tek şey kurtuluştur.
Dünyanın nasıl yaratıldığını bilmek bireysel kurtuluşa giden yolda
kişiye bir fayda sağlamaz.
Tabi biz kendi inancımız doğrultusunda bu dinleri anlamaya
çalıştığımızda doğal olarak tüm öğeleri birbirine karıştırıyoruz. Bu
nasıl bir din? Tanrısız bir din olur mu? Ama bu anlayış evrenin
yaratılışını açıklamıyor ki? gibi sorulara takılıp kalıyoruz. Bu da
öğrenmemizi zorlaştırıyor.

Bu yüzden arkadaşlar bu dinleri bu söylediğim hususlara dikkat

ederek anlamaya çalışın!

Aslında önemli olan bu dinlerdeki yabancı kavramları ezberlemek

değil onların mantığını kavramak!
Bir dinin felsefesini mantığını anladığınızda zaten bu kavramları
öğrenmeniz de zor olmaz. Kitap bu yönden malesef çok eksik. Ben
de bu eksiği gidermek ve anlayarak bu dersi geçmeniz için
elimden geleni yapmaya çalışıyorum. Bir faydam dokunursa ne
mutlu...

Rumuz: barannn...
***********************************************

TAOİZM

Kurucusu: Lao-Tse

Temel Kutsal Kitabı: Tao Te King (Tao'nun ve Onun Erdemli

Kitabı)

Diğer Kutsal Kitaplar:

1) Tai-shang Kan-Ying Pien (Cevap ve Karşılıkta Bulunma)
2) Yin-Chih Wen (Sessiz Yol)
3) Taoist Kanon / Tao Tseng

İnanç Esasları:

1) Tao: Yol dünyayı yöneten sebep dünyanın doğal düzeni her

türlü hareketi meydana getiren güç ezeli ve ebedi değişmeyen
cisim olmayan hiçbir tasvire sığmayan

2) Yin ve Yang: Kainattaki herşeyin oluşumunu sağlayan iki zıt

ilke
Yin: Olumsuz kötü karanlık dişi yıkıcı...
Yang: Olumlu iyi aydınlık erkek yapıcı...

3) Ahiret İnancı: Ahiret inancı Budizm'in etkisiyle gelişmiştir.

İnsanlar bu dünyada yaptıkları iyi veya kötü işlerin karşılığını hem
bu dünyada hem de gelecek dünyada görecektir.

Mezhepler:

1)Simyacı Ekol: Sihir ve büyüye dayalıdır.

2)Mistik Ekol: Varlık ancak mistik meditasyon ve duygu ile
keşfedilebilir.
3)Ferdiyetçi Ekol: Herşey kadere bağlı olarak gelişir. Ferdin refahı
herşeyin üstündedir.
4)Legalist Ekol: Herşeyin bir kuralı vardır.
5)Ch'an Mezhebi: Meditasyonu ve sezgiyi temel alır. Mahayana
Budizmi ile Taoist tabiat felsefesinin karışımıdır.

KONFÜÇYANİZM

Kurucusu: Kung Fu Tzu (Konfüçyüs)

Kutsal Kitapları: 5 Klasik + 4 Kitap

5 Klasik

1) Değişiklikler Kitabı (Yi King) = En eski kutsal metin; ****fizik

olaylar sembolik anlatımlar
2) Tarih Kitabı (Şu King) = En eski tarih kitabı; eski çin
imparatorlarına ait sözler tarihi bilgiler
3) Şiirler Kitabı (Şi King) = En eski şiir derlemesi
facebook.com/ilahiyatonlisans
4) Törenler Kitabı (Li King) = Dini ritüeller ayinler ritüellere ait
açıklamalar
5) İlkbahar ve Sonbahar Yıllıkları (Şun Kiyu King) = Lu ülkesinin
12 yöneticisi hakkında bilgiler

4 Kitap
1) Konfüçyüs'ün Konuşmaları
2) Mensiyüs'ün Sözleri
3) Orta Yol Doktrini
4) Büyük Bilgi (Konfüçyüsün ahlak siyaset ve eğitime dair
görüşlerini ihtiva eder.)
İnanç Esasları:

Tanrı: Tien (Gök Tanrı)

Yin-Yang: Evren Yin ve Yang'ın karşılıklı etkileşimi sonucu
oluşmuştur. (Taoizm'de bu iki zıt ilke açıklanmıştır.)
Ahiret İnancı: Öldükten sonraki hayatın iyi ve huzurlu olması bu
dünyadaki hayata bağlıdır.

İbadetler:

1) Tanrı'ya Ruhani Varlıklara ve İlahlara Dua-İbadet

2) Atalara Saygı
3) Kutsal Varlıklara Kurban Sunmak
4) Konfüçyüs'e Yapılan İbadet

Mezhepler:

1) Zu Ksi'nin Mezhebi: Konfüçyüs'ün öğretileri mistik olarak

yorumlanır.
2) Vang Yangming'in Mezhebi: Konfüçyüs'ün öğretileri rasyonel
(aklî) olarak açıklanır.

***Bu iki din arasındaki temel fark Taoizm'in mistisizme

Konfüçyanizmi'n ise rasyonel düşünceye önem vermesidir.

***Her iki dinde de Yin ve Yang prensibi zirvede oturur.

***Her iki dinde de net bir tanrı ve ahiret anlayışı yoktur. (Bir
önceki mesajımda bundan bahsetmiştim.Okumanızda fayda var.)

***Taoizm'de vu-vey (iş yapmadan çok iş yapmak) prensibi

hakimdir. Bu anlayış hareket etmeden hareket ettirmeyi esas alır.
(Tao'nun kendisi hiç hareket etmediği halde evrende uyumlu bir
işleyiş vardır).

***Konfüçyüs zamanın geleneksel Çin dinini kabul eder. Kendisini

bir din kurucusu olarak görmez bir ahlak öğreticisi olarak ön plana
çıkarır. Gayesi ideal insanlardan meydana gelen ideal bir toplum
oluşturmaktır. Buna geçmişin iyi bir yorumunu yaparak
başlamıştır. İyi bir toplum için iyi bir devlet şarttır. Dolayısıyla
öğretilerinde daha çok yöneticilere yönelik tavsiyelerde
bulunmuştur. Öğretisinde mistik öğretilere ölümden sonraki
yaşama ruhani doğa üstü varlıklara çok fazla değinmez.
Rasyonalist açıklamalarda bulunur.

***Taoizm'de ilk önceleri amaç bu dünyada hayatın ebedi olarak

sürdürülmesi olmuş bu nedenle de ölümsüzlüğün elde edilebilmesi
için meditasyon yoga aşırılıklardan uzak durmak sakin ve sade bir
hayat sürmek gibi uygulamalara önem verilmiştir. Daha sonraları
bu anlayış tamamen değişmemekle birlikte farklı dinlerle etkileşim
sonucunda farklılaşmıştır (Örneğin Tanrıların sayısı)

ŞİNTOİZM

Kurucusu: Yok
En yüce Tanrı: Amaterasu= Güneş Tanrıçası (Sembolü=Sekiz
Köşeli Ayna)

Diğer Önemli Tanrılar:

*Susanova=Fırtına ve Deniz Tanrısı (Sembolü=Kılıç)

*Atago= Ateş Tanrısı
*Tsukiyomi= Ay Tanrısı
*İnari=Gıda Tanrısı (Sembolü=Tilki)

Temel Kutsal Kitapları:

1) Kojiki (Eski olayların hikayesi)

2) Nihongi (Kojiki'nin Yorumu)

İkinci Dereceden Önemli Kutsal Kitapları:

1) Fudoki
2) Kogo-Shui
3) Shojiroku
4) Engi-Shiki

Kami: Tanrısal varlığın her yerde mevcut olan belirtileri.

(Şintoizm'de ölen herkes kami olur. Ancak her kami tanrı değildir.
Sadece önemli kişilerin kamileri tanrıya dönüşür. Bu nedenle de
tanrı sayısı giderek artar.)

En Önemli Bayram: Matrusi Bayramı (Tanrıyı çağırmak Onun

hizmetinde bulunmak anlamına gelir)

Diğer Bayramlar:

Toşikgoy: Mahsulü Koruma Bayramı

Kanna-niname: Hasat İçin Tanrı'ya Teşekkür Bayramı
Oh-harere: Dini temizlik Bayramı

Meiji Şintoizmi Mezhepleri:

1) Koshito veya İmparatorluk Şintoizmi= Güneş tanrıçası

Amaterasu ve imparatorluk ailesinin ataları adına yerine getirilen
ritüelleri içeir.

2) Jinja veya Tapınaklara Ait Şintoizm=Geleneksel Şintoizm'e ait

bütün inanç ve ritüelleri ve bunlara bağlı uygulamaları teşkilatları
içerir.

3) Kyoha veya Mezheplere Ait Şintoizm= Bireyin dini eğitimine ve

inancına önem verir. En meşhur olanı Tenrikyo mezhebidir.

4) Minkan veya Popüler Şintoizm= Şintoizm Konfüçyanizm ve

Budizm'in karışımıdır.

*Bunların dışında Şintoizm'de pek çok mezhep vardır.

En ilginç olanı Fokko Mezhebidir (Katoliklikteki teslis inancını kabul

eder.)

*Ch'an Mezhebi Japonya 'da Zen Budizm'i olarak ortaya çıkmıştır.

Budizm ile Taoist tabiat felsefesinin karışımından meydana
gelmiştir. Bu mezhep meditasyonu ön plana çıkarır.

HİNDUİZM

Hinduizm fenomen bir dindir

devlet dini ilan eden ülke: nepal
kutsal metinler
sruti:vahiy
smriti:gelenek
vedalara: agamada denir = bilgi demektir
rşi:gören
deva:faydalı zararlı insan düzenini sağlayan
puja:ibadet
ramakrişna:nihai olarak bütün dinleri aynı hedefe giden farklı
yollar der
gandhi:hint ahlak lideridir
bütün dinler basamaktır diyen :vivekananda
dinler aynı ağacın dallarıdır diyen:gandhi

BUDİZM

sangha:cemaat
dharma:doktrin
vinaya:disiplin
tibet budizmi:lamaizm
devlet dini ülkeleri:tayland kamboçya laos

sidharta budadır

ailede:guatama
babada:suddhodana
anne adı:maya

7.kahin kondanna onun buda olacağını demiş

*mara:kötü tanrı onla mücade etmiş

dharmacakra:yasanın tekerliği
*budhada yorum tercümesi:tanjur
*söz tercümesi:kanjur
önemli*hakikate ulaşıp öğretmeyen budaacceka
öğreten ise:samma sambudha
önemli*budizmde nirvanaya ulaşmakta arhat

hinduda mokşa ulaşmak civan mukti iledir

5 ahlaki yasa anca sila

kesişlerin hayatını düzenleyen:vinaya pitaka

en eski manastır hayatı budadadır

meditasyonlar

1) samhata:ateş ölü beden buda

2)vipassana:düşünce dikkat gözlem budaya has meditasyon
budur
ilk vaaz:isipatanada

CAYİNİZM

lokakaşa:evrenin en üstü demek

arhat:ulu
şramna:gezici derviş
*önemli
digamabaralar:gök giyinenler
svetambaralar:beyaz giyinenler
kurucusu :vardhamana kşitriyaya mansup
arhat budada:aziz cayinizmde:ulu geçiyor
kutsal metin dilleri genel:arşa
varlık hakkında gerçeğin tam olarak bilenememesi:syadvada
cayinizm ataist din olarak bilinir ama tanrıya inanırlar tanrıların
evreni yarattığına inanmazlar
normal dünya hayatlarını devam ettirenler:laik
*digambaralar kadınların hava giyinemiyeceklerini bu nedenlede
kurtuluşa muktedir olamayacaklarına inanırlar.
kadınlar ancak erkek bedenine yeniden bedenlemeyle kurtuluşa
erer

Rumuz: hande29
***********************************************

Soru: Budizm i din olarak kabul eden ve Budizm in gelismesine

katkısı olan kral kimdir?
Cevap: Mauryan kralı Aşoka

Soru: Hint dinlerindeki cemaat kavramı nedir?

Cevap: Sangha

Soru: Konfüçyüs'ün en önemli takipçisi kimdir?

Cevap: Mensiyüs
Soru: Cin deki Ch Budizmi Japonya da hangi isimle anılır?
Cevap: Zen Budizmi

Soru: Cayinizm de var olan herhangi bir canlıya zarar vermemeye

ne denir?
Cevap: Ahimsa

Soru: Milel ve Nihal yazarı kimdir?

Cevap: Şehristani

Soru: Milel ve Nihal yazarı Şehristani yi karşılaştırmalı dinler

alanında ilk özgün eser veren yazarlar arasında zikreden kişi
kimdir?
Cevap: Eric Sharp

Soru: Rig-veda da yazılanlara göre Puruşa nin kollarını hangi kast

oluşturur?
Cevap: Kşatriyalar

~~~~~
- hinduizmde tanrı vişnunun yeryüzünde bozulan ekolojik sosyal
ve ahlaki düzeni eski haline getirmek için dünyaya inişini ifade
eden kavram AVATARdır.

- budizmin kurucusu goutama siddharthadır.budizmin kutsal

metinlerine TRİPİTAKA denir.budhanın sözvaaz ve düşüncelerini
içeren metinlere SUTTA PİTAKA denir.
~~~~~

cayinizm bayramı: pajjsana

budizm bayramı:vesak

sintoizm bayramı:

1.matrusi bay.
2.tosikgay bay.
3.kanna.niname bay.
4.oh-harehe bay.
~~~~~

1. İnsanı diğer canlılardan ayıran en önemli özelliği

nedir?(Akıl,ahlak ve irade)

2. Ruh göçü, tenasüh de denilen, ölen canlıların ruhlarının başka

bir bedenle yeniden hayata döndükleri inancına ne ad
verilir? (Reenkarnasyon)

3. İnsanları dünya ve ahirette mutlu etmek amacıyla Allah

tarafından gönderilen ilahi kurallar ve ilkelere ne ad verilir?(Din)

4. Sosyal bilimler alanında Tektanrıcılığı ifade etmek için kullanılan

terim hangisidir? (Monoteizm)

5. İslam Dini ıstılahında eşi benzeri olmayan, tek bir ilaha

inanmaya ne ad verilir? (Tevhid)

6. Sosyal bilimler alanında Çoktanrıcılığı ifade etmek için kullanılan

terim hangisidir? (Politeizm)

7. Hinduizmin kaç tanrısı vardır? (Brahma, Vişnu, Şiva)

8. Hinduizmin yaratıcı tanrısına ne ad verilir? (Brahma)

9. Hinduizmin koruyucu tanrısına ne ad verilir? (Vişnu)

10. Hinduizmin yok edici tanrısına ne ad verilir? (Şiva)

11. Şintoizm’de güneş tanrısına (baş tanrıya) ne ad

verilir?(Amaterasu)

12. Şintoizm’de ay tanrısına ne ad verilir? (Tsukiyami)

13. Şintoizm’de fırtına ve deniz tanrısına ne ad verilir?(Susanova)

14. Şintoizm’de ateş tanrısına ne ad verilir? (Atago)

15. Şintoizm’de gıda tanrısına ne ad verilir? (İnari)

16. Tanrının duyular ve akıl ile değil ancak sezgi ve keşif yoluyla
bilinebileceğini iddia eden gizemcilik inancına ne ad
verilir? (Gnostizm)

17. İnsanın tanrıya ilişkin bir bilgisinin olamayacağını, var ya da

yok olduğunun kanıtlanamayacağını iddia eden Bilinemezcilik
inancına ne ad verilir? (Agnostizm)

~~~~~

Aklınızda kalması için kodlama yapacağım;

=> Puruşa'nın;

Ağzından: Brahminler (çünkü bu kasttaki ler rahiplerdir hep

konuşurlar )
Kollarından: az öncede yazdım Kşatriyalar (çünkü bu sınıftakiler
askerlerdir bunlar gücü oluşturur pazuları düşünün )
Kalçalarindan: Vaişyalar (bunlar da işadamlari çiftçi falan yanı bel
kemiğini oluşturur )
Ayaklarından: Şudralar (yoksul hizmetçi ve köle sınıfı olduğu için
tüm yükü bunlar çeker herkesi enayi gibi taşır)

=> Budizm in yayılmasında katkısı olan kral Aşoka yı

unutmamanız için şu cümlemi okuyun:
Buda ile Kral AŞoKa nin aralarında aşk dedikoduları varmış. Aşoka
ile aşk iyi bir bağlantı. Biraz saçma oldu ama zaten saçma şeyler
akılda kalır.

=> Şimdi biraz akrostiş tekniğini uygulamak istiyorum.

Konfüçyanizm deki kutsal kitapların isimlerini kodlayalım;

*Değişiklikler Kitabı (Yi King)

buradaki değişikliği de Yişiklik diye değiştirirsek kitabın isminin Yi

olduğunu unutmayız

*Tarih Kitabı (Şu King)

burada farklı bir yol izleyelim ve şu cümleyi düşünelim: ŞUtarih

dersi de çok zor bee

*Şiirler Kitabı (Şi King)

Şiirin "Şi" si unutmamamız için yeterli

*Törenler Kitabı (Li King)
yine farklı yol izleyelim ve Jet LI diye bir karatecinin öldüğünü ve
onun adına tören yapıldığını düşünelim

*Ilkbahar ve Sonbahar Yıllıkları (Şun Kiyu King)

dikkat ederseniz diğer kitap isimlerine göre burada bağlacı

saymazsak üç kelime var böyle akılda kalabilir

*Mensiyüs ün Sözleri (Mong Tse)

Mensiyüs ün M si ile Mong un M sinden çağrışım yapabiliriz

=> Çok ince bir hafıza tekniğim daha var arkadaşlar. Sintoizm
deki tanrıların sembolleriyle ilgil;

Güneş tanrıçası Amaterasu bildiğiniz gibi Yamato kabilesinin

kamisi olarak baş kami sayılıyor. Simgesi ise sekiz köşeli ayna.
Niye sembolü ayna? Çünkü bu tanrıça hepsinin başı olduğundan
kendini çok beğeniyor ve her fırsatta soluğu aynanın önünde
alıyor.

Gıda tanrısı Inari nin simgesi tilki. Tilki gıdaları çalarak mideye
indiriyor da ondan.

Fırtına ve deniz tanrısının adı Susanova. Adının Susanova olma

sebebi deniz tanrısı olduğu için dili damağı kuruyor ve çok susuyo
zavallıcık. Simgesi de kılıçmış. Saçma ama elindeki koca kılıçla
fırtına çıkarmaya çalışıyor terbiyesiz şey ne olacak

=> Hinduizm ve bu dinden cikan dinlerin itikadina göre

reenkarnasyona ugrayan sahislarin bu hale ugramalarindaki
sonsuz gidiş gelis döngüsüne samsara deniliyordu. Bu kavramı
unutmamak için samsarayi sansara benzetebiliriz. Sansar iki de
bir gidip gelerek yaramazlik yaparak erzagimizı çalmış bizi aç
bırakmış.

Rumuz: mehtap21
***********************************************

Ben de şrutisdeki vedaları RUSYA olarak kodladım

Rig veda
Sama veda
Yacur veda
Atharva veda

smritileri de PeDeRiM OLARAK

Puranalar
Dharma-şatralar
Ramayanalar
Mahabharatalar

vedalardaki 3 tanrı da USA amerika yani

Usaş(şafak)
Surya(güneş)
Agni (ateş)

kast sistemi de Bu KoVa Şu

Brahmanlar
Kşatriyalar
Vaişyalar
Şudralar

mokşayı gerçeklerştirmek için izlenen 3 yol da BaCaK

Bhakti-marga
Cnana marga(ben canan diyorum
Karma marga

CAYİNZMDEKİ 5 BÜYÜK YEMİN DE KASABA DEĞİL ASABA

Ahimsa
Satya
Asteya
Brahma
Aprigraha....