Pozycje ułożenia

pacjenta ich zmiana

Julia Górska, I rok Pielęgniarstwo
Główne zasady przy prawidłowej zmianie pozycji ciała
chorego w łóżku

Dostosuj wysokość łóżka chorego do swojego wzrostu. Prawidłowa wysokość to

taka, która nie zmusza opiekuna do nadmiernego przechyłu w przód, który może
spowodować uraz kręgosłupa.
Używaj akcesoriów do przenoszenia chorego, przynajmniej podkładu płóciennego
służącego do poprawiania pozycji chorego.
Pamiętajmy to co czuje i mówi chory jest najważniejsze- jeśli komunikuje nam że jest
mu niewygodnie, ustal gdzie i co go uwiera bądź przeszkadza.
Zawsze pamiętajmy ze przed zmianą pozycji mówmy choremu co zamierzamy zrobić
i uzyskujemy zgodę.
Główne zasady przy prawidłowej zmianie pozycji ciała
chorego w łóżku

Jeśli chory jest leżący i zbyt słaby, aby samodzielnie zmieniać pozycje chorego
wykonuje opiekun (co ok. 2-3 godziny). Jeśli chory zgłasza, że jest mu niewygodnie,
należy zmieniać pozycje częściej.
Zbyt nagła zmiana pozycji chorego może wywołać zawroty głowy i nudności-
wszystkie czynności wykonuj powoli.
Materac odleżynowy nie zwalnia od konieczności zmiany pozycji chorego. Należy
sprawdzać czy materac nie jest zbyt napompowany
Jeśli chory nie chce zmieniać pozycji i leży np. tylko na jednym boku, należy
spokojnie porozmawiać i wyjaśnić zagrożenie powstawania odleżyn. Jeśli chory nie
chce rozmawiać, poproś o pomoc psychologa lub fizjoterapeutę.
Jak postępować, gdy chory porusza się o własnych
siłach lub za pomocą sprzętu ortopedycznego i
sygnalizuje swoje potrzeby fizjologiczne?
 Toaleta ciała u leżącego chorego

Pędzie polegać na ewentualnym podtrzymaniu za łokie, objęciu wpół i ostrożnym

przemieszczeniu chorego do toalety lub na krzesło toaletowe/wózek, lub wręcz tylko
gotowości do pomocy- asekuracji chorego.
Zapewnij warunki w których chory będzie czuł się bezpiecznie, intymnie, i zachowa
godność.
Pamiętaj że chory leżący, zanim wstanie z łóżka, powinien kilka minut posiedzieć na
łóżku. Nagłe podniesienie z łóżka może spowodować omdlenie.
 Toaleta ciała u leżącego chorego

Jeśli jest to możliwe zagwarantuj choremu swobodę w korzystaniu z toalety.

Zabezpiecz w poręcze, aby zapobiec wypadkom.
Jeśli jest to możliwe, pozwól choremu być samemu w łazience. Możesz zostawić
lekko uchylone drzewo lub umówić się na sygnał, kiedy chory chce wyjść z łazienki.
Pamiętajmy że chory może czuć się skrępowany asystą przy czynnościach. Zachowaj
spokój i zapewnij chorego o dyskrecji, szanuj jego prawo do prywatności.
 Toaleta ciała u leżącego chorego

Gdy jest potrzebna pomoc przy podtarcia, poproś chorego o nieznaczne przesunięcie
się do przodują desce i pochylenie się. Będziesz mieć możliwość dokładnego
wytarcia- nie nadwyrężając siłowo chorego ani siebie.
Jeśli chory nie da rady dojść do łazienki lub korzystrzanie z toalety wzmaga
dolegliwości, możesz korzystać z krzesła/ fotela toaletowego na kółkach.
Toaleta ciała u leżącego chorego używającego pieluchy

Po podtarcia bądź podmycia na siedząco poproś chorego o wstanie.

W razie potrzeby pomóż choremu podnieść się i przytrzymane się ściany, poręczy lub
batonika.
Przyłóż wcześniej przygotowaną pieluchę między nogami chorego, podciągnij do
góry.
Jedną ręka podtrzymaj pieluchę w okolicy nerek, a drugą sięgnij do przodu i naciągnij
pieluchę na brzuch
Odklej rzepy mocujące, nałóż boczne skrzydła pieluchy na przód i tył
 Toaleta ciała u leżącego chorego używającego
pieluchomajtek

Pieluchomajtki zmień gdy chory siedzi na toalecie. Zabrudzone rozerwij na szwach

bocznych.
Czyste pieluchomajtki załóż podnosząc kolejno stopy, naciągnij je gdy chory się
podniesie.
Jak postępować przy dolegliwościach chorego?
Chorzy pozostający w łóżku, opuszkach je tylko na skorzystanie z toalety, narażeni są na dolegliwości:

Związane ze zmianą ciśnienia przy wstawaniu (zawroty głowy, chwiejność,

omdlenia)
Zadbaj o stabilne poręcze boczne, zamontowane przy toalecie, aby chory mógł się
podeprzeć.
Przy zmianie pozycji mogą się pojawiać wymioty(może się przydac dodatkowa
miska)
W razie duszności zapewnij dopływ świeżego powietrza do łazienki.
W przypadku zasłabnięcia jak najszybciej zmień pozycje chorego na leżąca.
Delikatnie okryj kocem chorego, unieś nieco nogi chorego i wezwij pomoc.
Jak postępować przy dolegliwościach chorego?
Chorzy pozostający w łóżku, opuszkach je tylko na skorzystanie z toalety, narażeni są na dolegliwości:

Dolegliwości bólowe nasilające w pozycji siedzącej:

Dostosuj wielkość toalety do wzrostu i potrzeb chorego (użyj nakładek
podwyższających toaletę, podnóżków pod stopy).
Dolegliwości układu pokarmowego:
Warto zadbać o zbilansowana dietę aby wizyty w toalecie nie były ogromnym
wysiłkiem dla chorego
 Jak umyć chorego w łóżku?

Całkowita toaleta chorego leżącego nie powinna zająć dłużej niż 20-30 minut.
Najważniejsza jest dobra organizacja i wcześniejsze zaplanowanie działań.
 Jak umyć chorego leżącego?
Pamiętaj:

Zapamiętaj o odpowiedniej temperaturze w pomieszczeniu aby chory nie zamarzł.

Zapewnij warunki, w których chory będzie się czuł bezpiecznie, intymnie i zachowa
godność
Jeśli chory jest w kontakcie logicznym, powiedz co mu zamierzasz zrobic, uzyskaj
jego zgodę.
Umyj części ciała chorego wg. określonej kolejnosci, zachowaj zasady sanitarne przy
myciu chorego.
 Jak umyć chorego leżącego?

Używając gąbki wielokrotnego użytku lub myjki frotte pamietaj, że wcwilgotnym

środowisku rozwijają się na nich chorobotwórcze bakterie. Dlatego powinny być
każdorazowo wyparzone- wyprane ręcznie i przelane wrzątkiem.
Zawsze używaj dwóch różnych gąbek- jedną do górnej części ciała, drugą do mycia
chorego od pasa w dół. Powinny być różnych kolorach, aby ich nie pomylić. Ta sama
zasada dotyczmy ręczników. (W przypadku skolonizowania chorego przez
lekooporne bakterie albo wysoką zakaźność zawsze używaj produktów
jednorazowych
Jeśli stan chorego nie pozwala na wykonane oełnej toalety ciała, rozłóż mycie na
etapy i wykonuj je w ciągu dnia.
 Mycie chorego w łóżku
Krok po kroku:

Przygotuj wszystkie akcesoria i produkty potrzebne do wykonania toalety chorego

Załóż rekawiczki ochronne
Zabezpiecz pościel ceratą lub jednorazowymi podkładami
Zdejmij choremu górna część piżamy lub koszulę
Nakryj chorego kołdrą od pasa w dół, a klatkę piersiową okryj ręcznikiem.
Nalej ciepłej wody do miski, przygotuj dwie gąbki/myjki
Zacznij od umycia twarzy i uszu myją bez mydła (mydło często wysusza skórę i
podrażnia okolice oczu). Namoczonymi gazikami przetrzyj oczy w kierunku od
zewnetrznego do wewnetrznego
 Mycie chorego w łóżku
Krok po kroku:

U mężczyzny, gdy jest konieczność ogol twarz i nanieś balsam po goleniu.

Umyj lub/i wyjmij protezy i umyj je.
Umyj wlosy choremu
Umyj klatkę piersiową i brzuch. Odkryj klatkę piersiową, umyj ciało od szyjki do
brzucha, nie zapominając o pępku i okolicach bioder. Osusz ręcznikiem, posmaruj
balsamem, nakryj kołdrą lub drugim ręcznikiem. U kobiet należy zwrócić szczególną
uwagę na okolice pod , u osób z nadwagą na przestrzenie między fałdami skóry (to
miejsca szzególnie narażone na odparzenia).
 Mycie chorego w łóżku
Krok po kroku

Umyj plecy i pośladki. Jeśli chory jest ubrany w , zdejmij spodniego piżamy. Jeśli
chory używa wyrobów chorych (pieluch lub pieluchomajtek), zdejmij je na czas
mycia. Gdy problemem jest nietrzymanie moczu albo stolca podłóż pod chorego
czystą pieluchę, zostaw rozpiętą w celu ochrony pościeli lub podłóż podkład
jednorazowy.
Ułóż chorego w pozycji na boku. Wzdłóż jego pleców i pośladków połóż ręcznik.
Umyj plecy i pośladki. Osusz ręcznikiem i posmaruj balsamem do ciała i jeśli jest
potrzeba- maścią pośladkową.
Odwróć chorego na wznak, załóż górę od piżamy, koszulkę lub koszulę nocną. Nie
ściągaj jej jeszcze na pośladki.
 Mycie chorego w łóżku
Krok po kroku

Wymień wodę z miski do mycia.

Umyj okolice intymne chorego. Załóż czystą pieluchę.
Wmień wodę z miski na czystą.
Umyj nogi chorego. Połóż ręcznik wzdłóż nogi. Zegnij nogę chorego i zanurz stopę w
wodzie. Gdy nie można zgiąć nogi, połóż pod podudzie zwinięty koc lub ręcznik w
taki sposób, aby rant miski nie wrzynał się w ciało chorego. Przy dolegliwościach
związanych z przykurczami nóg zastąp miskę miękkim, nadmuchiwanym basenikiem
dla dzieci.
 Mycie chorego w łóżku
Krok po kroku

Umyj udo, podudzie i stopę chorego. Osusz, pamiętając o przestrzeniach między

palcami Gdy jest taka potrzeba obetnij paznokcie Na koniec posmaruj kremem. W ten
sam sposób umyj drugą nogę.
Jeśli chory używa piżamy, załóż spodnie od piżamy
Ułóż chorego w pozycji najwygodniejszej dla niego. Okryj kołdrą
Uporządkuj najbliższe otoczenie chorego.
 Jak umyć włosy
choremu?

Chory leżący powinien mieć mytą

głowę i włosy raz w tygodniu
Basen do mycia głowy- wykonany
jest z tworzywa sztucznego, ma
nadmuchiwane brzegi z wycięciem
na szyje oraz odpływ wody w
postaci rurki.
Mycie włosów chorego z użyciem basenu do mycia głowy
Instrukcja mycia głowy chorego z użyciem basenu:

Obniż wezgłowie łóżka, wyjmij poduszki

Zabezpiecz łóżko veratą, jednorazowym podkładem lub ręcznikiem.
Unieś chorego za ramiona i połóż pod głowę ręcznik.
Przygotuj basen do mycia głowy, połóż go na wysokości głowy chorego.
Umieść rurkę odprowadzającą wodę z basenu w pojemniku/wiadrze na podłodze.
Jeszcze raz unieś chorego za ramiona i połóż basen do mycia głowy (tak, aby
wgłębienie przeznaczone na szyje znalazło się na wysokości karku).
Mycie włosów chorego z użyciem basenu do mycia głowy
Instrukcja mycia głowy chorego z użyciem basenu:

Podtrzymując chorego opuść głowę tak,aby szyja wygodnie leżała we wgłębieniu.

Rozczesz włosy
Przygotuj dzbanek z wodą lub napełnij prysznic (worek w zestawi z basenem),
sprawdź temperaturę wody.
Polej wodą głowę i włosy, nanieś na dłóń , masując umyj skórę głowy i włósy, spłucz
wodę.
Wysuń basen- strojąc z prawej strony chorego chwyć lewą ręką pod ark chorego,
unieś lekko , prawą ręka wysuń basen (aby głowa chorego znalazła się poza nim),
opuść głowę chorego na ręcznik i otul ją.
Mycie włosów chorego z użyciem basenu do mycia głowy
Instrukcja mycia głowy chorego z użyciem basenu:

Basen wyjmij obiema rękoma, uważając aby pozostałą woda znajdująca się w nim nie
zalała twarzy chorego. Wylej wodę.
Pod otuloną ręcznikiem głową chorego podłóż poduszkę, rozwiń ręcznik. Nanieś
odżywkę do włosów, rozczesz włosy i wysusz suszarką
Mycie włosów chorego z użyciem zwykłej miski
Instrukcja mycia głowy:

Jeżeli chory leży w łóżku medycznym

Wysuń głowę chorego poza rant łóżka. Jeśli wezgłowia łóżka nieda się wyjąć, możesz
przesunąć chorego do rant łóżka. Jeśli wezgłowia łóżka nie da się wyjąć, możesz
przesunąć chorego do rantu długiej części łóżka.
Zwiń poduszkę i wsuń pod barki chorego, co zapewni lepsze podparcie i odciąży
kark.
Połóż jednorazowy podkład lub ceratę.
Podstaw dużą miskę tak, aby kark znalazł się na rancie miski (gdy chory nie jest w
stanie utrzymać główy poproś kogoś o pomoc).
Mycie włosów chorego z użyciem zwykłej miski
Instrukcja mycia głowy:

Po umyciu i spłukaniu włosów, jedną ręką chwyć za kark chorego i unieś na tyle aby
móc wyjąć miskę.
Czynności mycia głowy chorego z użyciem miski wykonuj w podobny , jak opisany
przy myciu z użyciem basenu.
Dziękuję za uwagę!
Źródło: bliskochorego.pl