Download as pdf
Download as pdf
You are on page 1of 14
TOM TAT LY THUYET VA BAI TAP TOAN 9 HINH HOC CHUONG |: HE THUC LUQNG TRONG TAM GIAC 1) Hé thire vé canh va during cao trong tam gide yudng: *AB?=BH. BC ; AC?=HC. BC A * AH? =BH.HC * AB. AC = AH. BC a AW ABP’ AG * AABC vudng tai A <> AB? + AC? = BC?( Binh ly Pythagore thuan , dao) AC, ; Cotga =—|= ole af A uc +f =90" thi ta ¢6 :Sinez Cosa=Sinf ; Tga=CotgB; Cotga=Tep B: {86 Inng gitic ciia mBt sé yée dic biét Ty so luong gide 30" 430 60" Sin i b B 2 2 2 Cos i v2 i a 2 2 Tg B 3 > 1 Cotg 3 B LU 3 3)Giai tam gitte vudng : a, b,c li d@ dai 3 canh cua tam gite ABC vudng tai A B *b=asinB=aCosC ; c=a.sinC=a. cosB *b=cteB=c.coigC ; .t2C = b.coigB a *AABC yudng tai A => BC= VAB+AC? AB= VBC'=AC> ; AC= VBC*=AB’ A : © @ AABC vudng tai A cd C= 30° AB= = © AABC vudng tai A cé B= 60° => AC = Eee CHUONG I~ DUONG TRON 1)Dinh nghia va sw xc dinh duvng tron: a) Dinh nghia : Tap hop cde diém cach diém O ¢6 dinh mot khoang khdng déi bing R 1a dung tron tim O, ban kinh R_ Ki higu : dung trén (0; R ) hay during tron (0 ) b) Vitri cia mot diém déi v6i dung tron : * Diém M nim wén dong tron (O;R) <= OM=R. * Dicm M nam ngoai duong ton (0 ;R) > OM>R. * Diém M nam trong dudng ton (O;R) <> OM I 1a trung di cia AB) \ ig | Dinh li do : dung kinh di qua trung diém etia mot day (diy khong 1a dung kinh ) thi vudng géc véi day d6 . (Dudng tron (O ) c6 OM edt AB tai I va - trung diém eta day AB => OM 1 AB tail) ‘ BVT the be at ak ate An bth 6 * Binh li : Trong met dung ON 5. a4 day bang nhau thi cach déu tam \ (Dung trdn (Oc AB= CD, O1 LAB tail, OK LCD tai K => O1= OK) + Hai day edich déu tim thi bing nhau ) (D. Tron (0) 6 OL LAB tail, OKLCD tai K, Ol= OK = AB = CD) 2)Vi tri twong di cia during thiing va dwing tron: Gi chi : d= OH 1i khoang cach tir tim d. tron (O, R) dén d thang a “Dudng thing vA duiyng tron khdng giao nhau : - Sédiémchung:0 ;-Hé thite:d>R *Dubng thing va dwéng tron cit nhau : ~S6 diém chung : 0 ;- Hé thie :dr> 0. * Hai dur tron khéng giao nha - $6 diém chung: 0 ;-Hé tite gi dy Rare G ngoai nhau: d>R+r Dungnhau:d AB=CD +sdAB> sdCD <> AB>CD Déi véi hai cung nho trong mot dudng tron hay hai duéng tron bang nhau . +AB=CD = AB=CD +AB>CD = AB>CD * Tinh chat - Dinh li: Sé do cia géc ndi tiép bang nira sé do ciia cung bi chan . - Hé qua : Trong m6t duéng tron : + Cie gde ndi tiép cing chin mOt cung hoje ede cung bing nhau thi bing nhau + Moi géc noi ti¢p chan nira dudng tron la gac yudng + Moi géc ndi tiép (nhé hon hay bing 90° )cé sé do bing nira s6 do géc 6 tam cing chin mét cung | ( DuGng tron (O ; OA) co: (Duong tron ( O ) duéng kinh MN 6 : sd ABC tsaac ; ABC=7.A0c ) MPN=90" ; CFD=CED ) B 3) Tir gic nai tiép A Tir gidc ABCD c6 ABD=ACD =a (tir gide ABCD c6 ABD va ACDciing © can AD dudi mot ge « ) = tir gic ABCD ndi ticp ) D 4) Goce ti di tip tuyén va. ‘lye. cun, ‘So do cua géc tao bai tia tiép tuyén va day cung (di tir tigp diém ) bang a s6 do etia cung bj chin . © SdxaB= Asan * Trong mot duong iron 3d, do cla géc noi tip vi s6 do ctia gdc tao bai tia tiép tuyén va day cung cing chin mot cung thi bang nhau s * xAB=ACB ( Goe tao boi tia tigp tuyén va diy - cung :g6c ndi tigp cling chan cung AB ) $).Géc cé dinh & bén trong dwéng tron Sé do gée c6 dinh & bén trong dudmg tron bing nita ting sé do hai cung bj chin (mét cung nim gitra hai ean cia géc va cung kia nim giita cdc tia ddi ciia hai canh dé.) AEC = + sdAC +sdDB ) tif inh & bé HH ‘on: $6 do gée c6 dinh & bén ngoai dudng tron bing nia higu so do hai cung bj chin boi hai | (sd AB - sdCD ) canh etia géc Ta cd : sd Al DTégite nditiép: — * Dinh nghia : mot tir gide c6 bon dinh nam trén dung tron goi la tir gide ni tiép dong tron . ® Dinh li ( Tinh chat ) : Trong mot tit gide ngi tiép, tong s6 do hai goc doi dign bang 180° * Dinh li dao ( caich nhan biet ) Nie mot tir gide c6 tang sé do hai gic bing 180° thi tir gide dé ndi tiép fia tron. 8) Dé dai duéng tron (cdn goi 1a chu vi hinh tron), d6 dai ™~ cung tron ; * Dé dai dung tron (cn goi la chu vi hinh tron ) = / C=24R (Ra ban kinh dudng tron; 7 = 3,14 \ = ) *podaicung ton: 2, =28"° (Rta ban kinh duong tron; J ‘ aa Tg0° \ / nO la sé do dé cung . in tich hinh tron , di ‘h hinh quat tron ; * Dign tich hinh tron : S=2R * Dign tich hinh quat tron : _ AR*n? Lak an xe. cuvaci , = gy bayS=—A= CR lit bain kinh hinh trén jn’ la 96 do a6 hinh quat ; L,, la dO dai cung AB ; 3,14 ) CHUONG TV : HINH TRU - HINH NON - HINH CAU_ 1) HINH TRU : Quay hinh chit nh3t ABCD mot vong quanh canh CD cé dinh, hinh phat sinh ki { hinh try * Day 1a hai hinh tron bang nhau ( D ; AD ) va ( C ; CB ) thuge hai mit phing song song * Dudng thing CD la true hinh try . * AB la duromg sinh ( AB quét nén mat xung quanh hinh try ) a) Dién tich xung quanh ciia hinh tru : : Sxq= 2aR -h( R la ban kinh hinh tron day ) ;h lachicu cao hinh try . b) Dién tich toan phan : Sip = Sw + 2Saiy eo) Thé tich inh tru: V =x Rh | 2) HINH NON : Quay hinh tam gidc ABC vudng tai A mot vong quanh canh AB c6dinh, hinh phat sinh li HINH NON . * Day la hinh tron (A; AC) ; Dinh la B * BC la dung sinh ( BC quét nén mat xung quanh hinh nén ) * DO dai AB la chicu cao hinh non ; Duéng thing AB la true hinh nén . a) Dién tich xung quanh hinh nén : w= ARI (R Li ban kinh hinh tron day ; | lid dai dudng sinh ) b) Dign tich toan phan : Sp =Syy + Sy, ©) Thé tich hinh nén : V = Fak (Ch li chiéu cao hinh non ) 3) Hinh edu: Quay nita hinh tron tam O, ban kinh R mt vong quanh duéng kinh AB c6 dinh thi hinh phat sinh 1a hinh cau tim O , ban kinh R a) Dign tich mat edu: S = 47 R*(R 1 ban kinh hinh cau ) b) Thé tich hinh cau : = 5 CAC KIEN THUC CAN LUU ¥Y VA HOC THUOC DE AP DUNG LAM TOAN sina Cosa 2) Néu SinB a>o * Neu Cotgf < Cotga < Cotg thi p> a> a 3) Mitri cia mat diém déi véi dwivng trdn : a) Diém M nim trén dudng tron (O; R ) <> OM =R b) Diém M nim ngoai durdng tron (O; R ) <> OM>R c) Diém M nam trong durong tron ( 0; R) <> OM OH =R 10) Dudng tron (0 ) ndi tiép tam gidic ABC ( Tam gic ABC ngoai tigp dudng tron (0) ) thi O chinh la giao diém ba duong phan gide trong clia tam gide cla ABC .. 11) Dudng tron (0 ) ngoai tigp tam giée ABC (Tam gide ABC ndi tigp dung tron (O )) thi O chinh la giao diém ba dudmg trung true cia tam giie cla ABC . 12) Trong mot duréng trin hai cung chin bai hai {1 day song song thi bing nhau . (fo) 13)" Trong mot duréng trim duréng kinh di qua , ] / — diém chinh gitta ciia m6t cung thi di qua trung - digm cua day cang cung dy. ** Trong mot dudng tron dudmg kinh di qua trung diém cua mot day khong di qua tam thi di qua diém chinh giita ctia cung cding day ay. 12) Duong tron (0) co AB // DC (AB va CD 14) Dung tron (0 ) 6 PQ Ia durdng kinh ; NINIAaday-canyh Mibe IN va PQM) NM = {I} => Pla diém chinh gitta eta cung NM=> pN=pm_ !3) Dudng trén (0) ¢6 PQ la dudng kin! 15) Trong mot dudng tron durong kinh di qualaiday Omid NaeRN ah ANT ving dda voi day cng cung ay va nguge lai . trung diém ciia diy NM Trong mot dudng tron hai cung bi han a) Budng tron (0) oo elediem chink plus cua cin CD o> OE LCD b) Durig trén (0) c6 OF L CD ( Ethude cung CD) => E li diém chinh gitta cia cung CD hay sdCE = sd ED = Lsacp bn Auda teams ABOTVIA Kish thane atin ADEN nai 17) Vai da gic déu ngi tiép dudng tron (0; R) = a) Néu Iue gide déu c6 canh Kia thi a=R. b) Néu hinh vudng c6 canh lib thib=Rv?2 . c) Néu tam gide déu c6 canh lac thie =R V3. 18) Dudmg tron (0; R) e6 AB=60° thi AB la canh etia luc gide déu ngi tigp > AB=R . 19) Bung tran (0; R) cé CD=90° thi CD la canh cia hinh vudng ngi tiép > CD = R V2 20)Dutmg tron (0; R ) co EF =120°thi EF la canh ciia tam gidie déu ngi tiép => EF = Rv . 21) Tam gide déu e6 eanh la a thi $ = va duéng cao h 22) Néu tir gile ABCD ¢6 DAC = DBC thi tir giie ABCD noi tigp durémg tron . 23)Ox’ ld tia phan gidic cua gée xOt; Oy’ la tia phan gide ctia goe Cy va goc xOt ke bil vGi géc tOy suy ra Ox’ 1 Oy’ => x'0y' = 90° Néu CA va CB la hai tiép tuyén ctta diromg tron (0) (A va B a > 1a hai tiép digm ) thi : ny + CA=CB;OA 1 CA;OB 1 CB [J © +0 1 AB; OC li dudng trung true cata AB l, + OC Ia tia phan gide ctia goe AOB ; CO li tia phan gidée ctia goe ACB = B 25) Duimg tron (0; R) cd OB=R vi OB L AC tai B => AC la tip tuyén eta duéng tron (0) 26) a) Durdng tron ( 0) c6 AB la dong kinh va B la diém chinh gitra cua cung MN (tite lit sd NB =sd mp=Lsd NM )=> AB 1 NMtail b)Durong tron ( O) cd AB li duromg kinh va AB NM tai I => B ladiém chinh gitta cia cung MN (tire la sd NB=sd MB =tsd NM ) c) Hthude cung AN = sd AN =sd AH + sd HN d) sdNB=sd MBva B MN thi B la diém chinh giita cung MN DAISO CHUONG I CAN BAC HAI, CAN BAC BA 1) Can bie hai * Cn bie hai sé hoe cia sé thea 2 0, kihigu Va lisdx 2 Oma x’ * a>0, c6 hai can bic hai li hai so doi nhau Ja vi- va . Taco (Ya) * Can bic hai cia 0140 3 Voia>0;b>0tacd:a>b oVa>vb ifs) = * JA xae dinh (co nghia)> AO * * c6 nghia ( xde dinh ) <=> B>0O An® A 20 -AnQ@A<0 + VAB=VANB ; VAVB=VAB (voi A 20;B20); VA°B=|A|vB (Voi B 2 0) + RB. coin 20:20): FAB ve as 20: g-4:4 B (vi A 20;B20 ); iB) ( Véi AB 20; B20) . 7 cOnghia(xiedinh)<>Be0vaiA>0 5° in =ial-{ » A_ANB 1 VA +B +(VA-VB) wo (VéiB> 0): Tr eae aE D___ CVA +VB)-DWA-VB) (y . : ‘ze a ae” in (Vai A 20;B20;A 4B) * A-2VA +1=(VA-1)7: (VA +1) =A42VA +1 (VIA 2 0) * A? -2AB+B? =(A-B)? ; A-2VAB +B=((WA-VBY (Voi A 20:B20) *A?-BP=(A-B)(A+B) ; A-B= (YA-VByVJA+vB) *A)-B)=(A—B)(A?+AB+B?) ; VA +B =(JA+VB\A- JAB +B) *(A-B)'= A}—3A°B +3AB*—B? ; ( VA+B P= A+2BVA +B (V6 A> 0) * xP? x22 = (x14 x2 P—Qxaxe 3 x + x82 = (x1 + x2 PP 3xrxa(xi + x2) - *(xj-m2 P= x? Ixixa => |x,—x,/= fet, —2ex, * AtVA=VAWVA+1) CA 20); A-1= (VA-1)(VA+1) * (VX-B) =(B-VJA) =a-2BVA+B° + VA+VB VA-VB_ (JA +B) +(VA -VBY VA-VB VA +B A-B (W6i A>0;B20;A4B) % 1 i i ah oan nh Jaeger vot vn ( Véi moi s6 te nhiénn ) % oR RW wih + BN 1k BY (Véi A 20;B20;A 4B) * Bay hing ding thire ding nhé: Binh phuong eta mot t6ng : ( A + By= A? +2AB + BP 2) Binh phuong cia mot hiéu : ( ae B)= A?-2AB+ B? 3. Higweiebinh phueng: A-B)A+B) 4)Lap phuong cia mot :(A+B Aj +3A?B + 3AB? +B? a. Ap phuong cia mét tong: ECA +B)}= A}+3A2B + 3AB? +B} Lap phuong cia mot higu: (A -B )'= A’ -3A*B +3AB?-B* ane cic lap phuong : A +B A+B)(A?-AB+B?) 7) Higu cae lap phurong : -B°=(A-B)( A? +AB+B?) (CHUONG IL HAM SO BAC NHAT 1) Ham s6 bac nit: a) Ham s6 bie nhat la ham s6 duge cho boi céng thire y= ax + b (a #0 )trong dé a , b li cae 86 thye xde dinh ( khi b= 0 ta c6 ham sé dang y= ax ) b) ) Ham so bac nhat y = ax + b xde dinh voi moi so thye x , déng bien trén R khi a> 0 va nghich bign én Rkhiaa) # ap *(d)) =(dz) <> aj=arva by = bz *(di)t(d2) ar ad 3). Hé phuong trinh bac nhit hai * Hé hai phuong trinh bac nhat hai an cé dang : (nf a ne ) (tong 46 ax+ by—e vae'x + b'y=c" licde phuong trinh bac abit hai dn’) *Néu cae phuong trinh (1) va (2) cd nghiém chung thi nghigm chung dé goi la nghiém cua hé (1). Néu cdc phisong trinh (1) va (2) khéng c6 nghigm chung, ta néi_hé (1) v6 nghiém vo nghiém . * Giai hé phuong trinh (1) bang minh hoa hinh hgc.Ta vé céc dudng thing thing (d)) : ax +by =e Va (ds) : a’x + b'y =’ trén cing mat phing toa do Oxy . +( di) va (dz) ct nhau : Hé (1) c6 nghiém duy nhit . +(di)/(d2) :Hé(1)c6 vénghigm. +(di)=(d2) :H@(1)c6 v6 so nghiém . 4) Hé phuong trinh trong duong : Hai hé phuong trinh tuong duong goi li tuong dong v6i nhau khi chting c6 eting mot tip nghiém §) Hé hai phwong trinh bic nhit hai an : Bye By Sy St *(d)) cat (dz) <> Hé (1) co nghiém duy nhat (di) song song véi (ch) <> Hé (1) v6 nghigm y=- *(d)) ting vai (d2) <> Hé (1) vo 86 nghigm ax+by=e, (d) a ax +byy= 6)Giai hg phuong trink bing phurong phap thé va phuong phap con dais a)Quy tic thé :Quy tic thé ding dé bien déi mot hé P/t thanh hé PTTD .Q/ t thé gom hai bude sau * Buée 1 :Tir mét phuong trinh hé da cho ( coi la phuong trinh thir nhat), ta dién m@t an theo an kia rai thé vao phurong trinh thir hai dé duge phuong trinh méi ( chi cén mot an ) # Bude 2: Ding phuong trinh méi dé thay thé cho phuong trinh thir hai trong hé( phuong trinh thir ani cling thuéng duge. thay thé b boi hé thite bicu dién mot an theo an kia c6 duge 6 bude | ) b) Quy tie cdng dai sé: ding dé bien déi mét hé PT thanh hé PTTT .Quy tée thé gom hai bude sau * Buée 1 Céng hay trir timg ve hai p/t cua he phuong trinh da cho dé duge mot hé phuong trinh moi * Buse 2:Ding phurong phap thay the cho mot trong hai p/t ctia hé (va gitr nguyén phuong trinh kia) 7) Giai bai toan biing cach lip hé phwong trinh : Cae bude gidi bai ton bang cach lip hé Phirong trinh BUOC |: Lap hg phwong trinh : -Chon an s6 va dat digu kign thich hap cho an s6 . - Biéu dién céc dai hrgng chia biét theo an va céc dai long da biét - Lp phirong trinh biéu thi méi quan hé giita cde dai hrong BUOC 2: Giai hg phuong trinh . - BUGC 3 : Tra loi, Kiém tra xem trong cic nghigm cua hé phuong trinh, nghiém nao thod min dicu kign cia An, nghigm nao khong thod man, ri két ludin . 8) Ham sé va dé thj cia ham etia ham sé y = ax? (a # 0) a) Tinh chat cia ham sé y= ax? (a # 0) * Neu a> 0 thi ham s6 nghich bién khi x <0 va dong bien khi x > 0. * Néua<0 thi him sO dong bién khi x <0 vi nghich bien khi x > 0 b)D6 thj cia ham cia ham s6 y = ax? (a 4 0) la mot dudng cong di qua goc toa do va nhan true img, Duong cong do duge goi ld mot Parabol véi dinhO . * Néw a> 0 thi do thi nim phia trén true hoanh , O ki diém thap nhat eta dé thi. * Néua <0 thi dé thi nim phia dudi tryc hoanh , O 1a diém thap nat cua dé thi . 9)Phuong trinh bac hai mot an ( ndi gon 14 phuong trinh bie hai ) 1d phuong trinh 6 dang ax? + bx +¢=0 trong d6 x la an; a,b, ¢ li nhimg sé cho trude goi liv eae hé so va a # 0 a) Céng thire nghigm cua phuong trinh ax? + bx +c =0(a #0) ;A=b*—4ac +Va 2a va * Néw A> 0 thi phuong trink co hai nghigm phn bigt : x, i * Néu A=0 thi phuong trinh c6 nghigm kép xi =x2=~ 2a * Néu A <0 thi phuong trinh v6 nghi¢m b) Cong thire nghiém thu gon cia phuong trinh ax? + bx +c =0(a #0) A= b?—ac(b'= © hay b=2b") ' ove * Néu A’ > 0 thi phirong trinh cé hai nghiém phan biét : * Néu A’ =0 thi phuong trinh e6 nghigm kép x1 =x2=- © a * Neu A’ <0 thi phirong trinh v6 nghigm c) Néua +b +c=0 thi phuong trinh ax? + bx + ¢=0( a # 0) c6 nghigm x = | va x2 = 2 d) Néua~b + ¢=0 thi phurong trinh ax? + bx +¢= 0 (a #0) c6 nghigm xi =- 1 vax 10) Hg thre Vitte : Néu x) va x2 1a hai nghi¢m cua phuong trinh ax® + bx + ¢=0(.a 4 0) thi 11) Néu hai s6 x; va x2 c6 tng trinh x2 — Sx +P =0 ( Diéu kign xt #x2vatich P=x) .x2thi x) va x2 ld hai nghiém cia phuong —4P >0) 12) Néu x) va x2 Hi hai nghigm cia phuong trinh ax? + bx += 0(a 4 0) vax1 s x2 la hai nghiém d6i nhau thi 13) Néu x) va x2 ki hai nghigm cia phone trinh ax? + bx +6 =0(a # 0) vaxy : x2 la hai nghiém b x,#x)=-2 nghich dao cia nhau thi * xpx, = 551 a 14) Véi moin eN* , taco: 1 _ (n+ Dvn-nfoet (n+tvn-nJoet 1 (nttWaendnel (ntifn-wmel) and) va Jet 15) Céng thite tinh kho’ing ciich d gitta hai diém A(xi 3 y1) Va BO ; y2) ki d= AB= Y(xs-x,) +(¥s-¥,) 16) Phuong trinh bae hai ax? + bx + ¢ = 0 (a 20) c6 nghiém xy , x2 thi diéu kign dé mot phurong trinh bac hai; = Cé hai nghigm dirong bi: A > 0, P>0vaS>0; -Céhainghigmam la; A> 0,P>O0vaS<0; - C6 hai nghiém trai dau la: A>0 ;P-<0 19 VR=B {Pe : *|Al=IBleeat=p? > JA=VBoa-B(A>0;B>0) 18) weet, (eax) (sue) 19) (xp- xe =xi) = 3x2) xo +3xix2 (x) = x2)’ = 3X1 xa x1 -x2)

You might also like