ŻRÓDŁA WSPÓŁCZESNOŚCI 12.

10

Hezjod - muzy i bogowie

Kultura grecka - niesprawiedliwa, ale nauczyła nas stawiać pytania, kwestionować i wątpić.

1. Kim są muzy? Patrinkami fikcji.

Hezjod - jeden z dwóch poetów stawiających się na początku greckiej literatury (obok
Homera). Mniej tajemniczy od Homera, autor teogonii i prac i dni. Mizogin.
Umieszcza sma siebie w swoim poemacie, pisze o sobie nei tylko jako o chłopie, ale
też jako o poecie, który zrobywa laury poetyckei za swoje dzieła. Wg legendy byl
pojedynek między Hezjodem a Homerem i Hezjod zwyciężył, bo chwalił pracę a nie
walkę; to co kunstruktywne a nie wojnę. Grecy uważali ten wybór za głupi, bo Homer
był pieśniarzem wyższych sfer życia,a Hezjod o zwykłych ludziach, którzy muszą
pracować, by przeżyć.

TEOGONIA

- Helikon, siedziba muz

- Hezod zobaczył tanczace boso muzy i Zeusa spotkał i w ogóle wszystkich bogów
- Muzy odezwąły się do Hezjoda, uczyły go śpiewu, ale na początku odezwąły się
trochę niemiło (“zakały”, “brzuchy jedynie”), skarciły go za to, że ludzie mają
skłonność do zamykania się w użytkowym podejściu języka
- z takiego podejścia do języka, który pomaga się komunikować i zaspokajać
potrzeby wychodiz kontrast do tego, co potrafią muzy, czyli kłamstwa
- muzy - część wspólna między światem bogów a ludzi. Są otoczką chwały, ktorą
otaczają się bogowie, są blaskiem, który jest dostrzegalny dla człowieka. Jeśli nie
dzięki literaturze, to człowiek do świata bogów nie ma raczej wstępu
- muzy to sługi bogów ale też mają zdolnośc od świątecznego przeżywania świata.
zdolność ta wiąże się z pytaneim o rzeczy, które są ponad bezpośrednie potrzeby
życiowe
- muzy są pierwowzorami pojęcia niewygodnego narratora

Pojęcie niewygodnego narratora - pojawia się często we współczesnej teorii

literatury, często stosowany w nowożytnej powieści (np. Don Kichot albo Nabokov i
Lolita). Nie możemy mieć do nich zaufania, ale są wiarygodni w zagubieniu.
Bohaterowie kłamią, ale w swoim kłamstwie są prawdziwi. Współcześnie -
Masłowska. Z punktu widzenia literatury, cała literatury jest widziana z perspektywy
pardoksu kłamcy. Literatura opowiadajac o rzeczach poddaje je pod w,ątpliwość id aj
emożliwosć negocjacji znaczeń, pokazuje że istnieją sprzeczne punkty widzenia.

(Powieść pojawiła się w takim momencie dziejów, kiedy ludzie zdają sobie sprawę z
tego, że nie wiedzą, jaki sposób widzenia jest tym właściwym i jaki kształt powinny
obrać sprawy ludzkie. )

Porównanie z pesymistyczną mądrością Koheleta

Pokazuje, że perspektywa cżłowieka, który sięga ponad tu i teraz są daremne. Wszystko
zależy od boga nie od nas. Niepamięć ogarnia to co było i to co będzie. Wszystkie nasze
starania, to co robimy ktos już to kiedyś robił, tylko o tym zapomjinamy. ULOTNOŚĆ. Jedyne
co możemy zrobić, to cieszyć się chwilą, rpacą, towarzystwem, jedzeniem, miłością, tu i
teraz. Człowiek, który ma większe ambicje niż zwierzę niczym nie różni się od zwierząt.
Z punktu widzenia Hezjoda, człowiek jest rywalem bogów, wg Koheleta absolutnie nie.