Sprawność działania - opisywaniem i badaniem sprawności działania zajmuje się
prakseologia, która określa wymiary sprawności działania, nazywane również zasadami
sprawnego działania, do których zaliczają się: skuteczność, ekonomiczność i korzystność. Skuteczność Skuteczność działania jest związana z osiągnięciem zamierzonego skutku. Działanie jest skuteczne, jeśli konkretny cel został osiągnięty. Pojęcie skuteczności może mieć różne stadium nasilenia, gdyż działanie może być całkowicie skuteczne, jeśli cel został w pełni osiągnięty, lub częściowo skuteczne, jeśli skutek osiągnięto tylko w pewnym stopniu. Natomiast działanie uznajemy za nieskuteczne, jeżeli cel nie został wcale osiągnięty. Ekonomiczność Ekonomiczność działania jest określona stosunkiem wyniku użytecznego (rezultatu) [W] do nakładów [K], gdzie: W : K > 1 oznacza działanie ekonomiczne, W : K = 1 oznacza działanie neutralne z punktu widzenia ekonomiczności, W : K < 1 oznacza działanie nieekonomiczne. Ekonomiczność występuje w postaci wydajności lub oszczędności. Wydajność oznacza osiąganie najlepszego efektu przy określonych nakładach, natomiast oszczędność to osiąganie zamierzonego efektu przy wykorzystaniu najniższych nakładów. Wydajność jest to zatem ekonomiczność rozpatrywana ze względu na uzyskane wyniki, natomiast oszczędność – ekonomiczność rozpatrywana jest ze względu na koszty Korzystność Korzystność działania występuje, gdy uzyskany wynik użyteczny [W] jest większy od poniesionych nakładów [K] (Wynikami użytecznymi są wszystkie skutki działania oceniane pozytywnie zarówno zamierzone jak i niezamierzone. Nakładami natomiast wszelakie skutki negatywne przewidywalne i nieprzewidywalne. Miarą wszystkich skutków jest ich cenność dla przedmiotu działania). Działanie korzystne to takie, dla którego cenność wyników użytecznych jest większa niż cenność kosztów W>K. W przypadku działania niekorzystnego relacja ta jest odwrotna W<K. Sprawność działania jest związana z przyjęcie postępowania zgodnie z cyklem działania zorganizowanego. Cykl działania zorganizowanego sprowadza się do przyjęcia określonych etapów postępowania. Przykładowo, cykl działania zorganizowane według H.L. Le Chateliera obejmuje następujące etapy: 1. Postawienie jasnego, ściśle określonego celu. 2. Zbadania środków i warunków niezbędnych do zastosowania, aby osiągnąć zamierzony cel. 3. Przygotowanie środków i warunków. 4. Wykonanie zamierzonych czynności zgodnie z przyjętym planem. 5. Kontrola otrzymanych wyników i wyciągniecie z nich wniosków. Funkcje zarządzania mają swoje źródło w cyklu działania zorganizowanego. Funkcje zarządzania są to zbiory rozłącznych czynności pogrupowanych w określony sposób, do których zalicza się: planowanie, organizowanie, motywowanie, kontrolowanie. Planowanie to przewidywanie przyszłości, ustalanie celów organizacji i opracowywanie sposobów ich osiągania. Efektem planowania jest opracowanie strategii firmy i sposobów wcielenia jej w życie (Określanie celów organizacji i sposobów ich realizacji). Organizowanie to dobór odpowiednich zasobów i działań tak, aby dobrze, oszczędnie i szybko zrealizować opracowane plany (Określanie najlepszego sposobu grupowania zadań i zasobów). Motywowanie to działania skłaniające ludzi do pracy na rzecz organizacji i kierowanie ich zachowaniami (Oddziaływanie na postawy i zachowania ludzi, tak aby działania jednostki były zgodne z celami organizacji). Kontrolowanie to obserwowanie przebiegu osiągania celów organizacji i wprowadzanie na bieżąco niezbędnych korekt oraz porównywanie efektów z założeniami i celami (Sprawdzanie stopnia osiągniecia zdań i celów).