Witold Pilecki

pseudonimy „Witold", „Tomek", „Romek", nazwiska konspiracyjne: „Tomasz Serafiński", „Roman

Jezierski”, „Leon Bryjak", „Jan Uznański", „Witold Smoliński", kryptonim „T-IV".

Żołnierz niezłomny, żołnierz wyklęty. Jeden z sześciu najodważniejszych ludzi europejskiego ruchu
oporu w czasie II wojny światowej. Należał do pokolenia urodzonego pod zaborami, którego misją
było odzyskanie przez Polskę niepodległości, a gdy to się dokonało– praca dla wielkości wolnej
Ojczyzny.
Pokolenia wychowanego na ciągle żywych tradycjach powstań narodowych
i ukształtowanego przez zawołanie „Bóg – honor – Ojczyzna”.

Urodził się 13 maja 1901 r. w Ołońcu, mieście w Karelii, w północnozachodniej prowincji Rosji.
Pochodził z rodziny szlacheckiej o tradycjach niepodległościowych. Jego dziad, Józef Pilecki został
zesłany na Syberię za udział w Powstaniu Styczniowym, a majątek rodzinny na Nowogródczyźnie
uległ częściowej konfiskacie. Od 1910 rodzina Pileckich mieszkała w Wilnie, gdzie Witold uczył się
w szkole handlowej. Od 1914 należał do zakazanego przez władze rosyjskie harcerstwa.
W 1918 roku przedostał się na tereny odradzającej się Polski. Maturę zdał w 1921 r.

W latach 1918–1921 służył w Wojsku Polskim, walczył z Armią Czerwoną.

Jako kawalerzysta brał udział w obronie Grodna. W sylwestra 1919 r. dowodził harcerską
placówką w Ostrej Bramie, strzegąc obrazu Matki Bożej Ostrobramskiej.
5 sierpnia 1920 wstąpił do 211Pułku Ułanów i w jego szeregach walczył w Bitwie Warszawskiej.
Został dwukrotnie odznaczony Krzyżem Walecznych.

Witold ożenił się z Marią Ostrowską 7 kwietnia 1931 r. w Ostrowi Mazowieckiej.

Po ślubie zamieszkali w majątku Pileckich w Sukurczach. Maria nadal pracowała w szkole i
działała społecznie. Wkrótce na świat przyszły ich dzieci: syn Andrzej i córka Zofia. W Sukurczach
Pilecki założył Kółko Rolnicze, straż pożarną, otworzył mleczarnię. Chłopców z okolicznych wsi
uczył jeździectwa, utworzył z nich szwadron krakusów, z którym brał udział w konkursach
sportowych.

W 1934 roku Witold Pilecki awansował na podporucznika rezerwy.

W sierpniu 1939 został zmobilizowany, walczył w wojnie obronnej Polski jako dowódca plutonu w
szwadronie kawalerii 19 Dywizji Piechoty Armii Prusy. Pod jego dowództwem ułani zniszczyli 7
niemieckich czołgów oraz 2 nieuzbrojone samoloty. Ostatnie walki jego oddział prowadził jako
jednostka partyzancka. Pilecki rozwiązał swój pluton 17 października 1939 i przeszedł do
konspiracji.

Był jednym z twórców powołanej 9 listopada 1939 konspiracyjnej Tajnej Armii Polskiej (TAP).
Nadzorował i zakładał sieć tajnych skrytek na dokumenty, podziemną bibułę oraz broń palną.
Jedną z nich założył we własnym mieszkaniu. Na przełomie roku 1941/42 Tajna Armia Polska
weszła w skład Związku Walki Zbrojnej.

19 września 1940 r. Pilecki dał się aresztować w warszawskiej łapance. Trafił do obozu w
Auschwitz w nocy z 21 na 22 września 1940. Jako więzień nr 4859 był głównym organizatorem
konspiracji w obozie. W zorganizowanej przez niego siatce nazwanej przez Pileckiego ZOW
(Związek Organizacji Wojskowej) byli m.in.: Stanisław Dubois, Xawery Dunikowski i Bronisław
Czech.
Pilecki wyznaczył stworzonej przez siebie organizacji następujące cele:
- podtrzymywanie na duchu kolegów,
- przekazywanie współwięźniom wiadomości z zewnątrz obozu,
- potajemne zdobywanie żywności i odzieży oraz jej rozdzielanie,
- przekazywanie wiadomości poza druty KL Auschwitz.
Za swoją działalność konspiracyjną Pilecki, jeszcze jako więzień obozu, w listopadzie
1941, został awansowany do stopnia porucznika.
W nocy z 26 na 27 kwietnia 1943 roku Pilecki wraz z dwoma współwięźniami:
 Janem Redzejem i Edwardem Ciesielskim, zdołał uciec z obozu. Wzdłuż toru kolejowego
doszli do Soły a następnie do Wisły, przez którą przepłynęli znalezioną łódką.
Skontaktowali się z oddziałami AK, których dowództwu przedstawił swój plan ataku na
obóz. Projekt jednak nie uzyskał aprobaty.

11 listopada 1943 Pilecki odebrał awans rotmistrza.

W latach 1943 - 1944 służył w oddziale III Kedywu Komendy Głównej Armii Krajowej, m.in. jako
zastępca dowódcy Brygady Informacyjno -Wywiadowczej.
W Powstaniu Warszawskim początkowo walczył jako zwykły strzelec, później dowodził jednym z
oddziałów zgrupowania Chrobry II w tzw. Reducie Witolda, niezdobytej przez Niemców do końca
Powstania. W niewoli niemieckiej przebywał do 8 maja 1945, a w lipcu 1945 r. wyjechał do II
Korpusu Polskich Sił Zbrojnych we Włoszech.

W grudniu 1945 r. wrócił do Warszawy z dokumentami na nazwisko Roman Jezierski. Zdobywał

informacje o sytuacji w Polsce, w tym o żołnierzach AK i II Korpusu więzionych w obozach NKWD i
deportowanych do Rosji. Prowadził również wywiad
w Ministerstwie Bezpieczeństwa Publicznego (MBP) oraz MON i MSZ.

Mimo otrzymanych ostrzeżeń pozostał w kraju, gdzie 8 maja 1947 roku został aresztowany przez
UB. Pileckiego oskarżono o działalność wywiadowczą na rzecz rządu polskiego na emigracji. Po
brutalnych przesłuchaniach i procesie został skazany 15 marca 1948 r. na karę śmierci.
Wyrok wykonano 25 maja 1948 roku o godz. 21:30 w więzieniu mokotowskim
przy ul. Rakowieckiej poprzez strzał w tył głowy. Jego ciało potajemnie pogrzebano. Przez
kilkadziesiąt lat miejsce pochówku rotmistrza pozostawało nieznane. Po przeprowadzonych w
2012 roku ekshumacjach ustalono, iż został pochowany
w zbiorowej mogile w Kwaterze na Łączce na warszawskich Powązkach.

Wyrok skazujący Pileckiego został unieważniony we wrześniu 1990 roku przez

Sąd Najwyższy. W lipcu 2006 roku w uznaniu zasług i jego oddania sprawom Ojczyzny rotmistrza
Witolda Pileckiego pośmiertnie odznaczono Orderem Orła Białego, a w 2013- awansowano do
stopnia pułkownika.