1

Kaugaliang Pilipino, Mahalin at

Aralin 1
Panatilihin

Aralin 1: Kaugaliang Pilipino, Mahalin at Panatilihin

MELC/ Kasanayan:
Nakapagpapakita ng mga kaugaliang Pilipino tulad ng:
a. pagmamano
b. paggamit ng "po" at "opo"
c. pagsunod sa tamang tagubilin ng mga nakatatanda
(EsP3PPP- IIIa-b – 14)

Mga Inaasahan

Sa araling ito, babasahin mo ang kwentong “Pangaral ni

Tatay at Nanay”. Aalamin mo ang mga kaugaliang Pilipino na
binigyang- diin sa kwento.
Inaasahan sa pagtatapos ng araling ito ay maisasabuhay at
mamahalin mo ang mga kaugaliang Pilipino sa iba’t ibang
pagkakataon. Maipamamalas mo ang pagiging magalang sa
pagsagot sa mga nakatatanda at pagiging masunurin sa mga
tagubilin ng iyong magulang at nakatatanda.
Sa pagtatapos ng mga aralin, ikaw ay inaasahang:
Nakapagpapakita ng mga kaugaliang Pilipino tulad ng:
a. pagmamano
b. paggamit ng "po" at "opo"
c. pagsunod sa tamang tagubilin ng mga nakatatanda
(EsP3PPP- IIIa-b – 14)

Alam kong gusto mo nang magsimula sa aralin pero

sagutin mo muna ang unang gawain.

Paunang Pagsubok

Gumupit o gumuhit ng bituin. Lagyan ng bituin ang kahon kung

ito ay nararapat mong gawin o sabihin.

Modyul sa Edukasyon sa Pagpapakatao 3

Ikatlong Markahan: Una at Ikalawang Linggo
 2

“Maaari po
bang 1 “Magandang
gabi po, G.
3
magtanong?” Perez.”
Pagmama
no sa mga
nakatatan 2
da.

Gumagamit ng
“Aalis na po po at opo sa 5
ako ate.” 4 pakikipag-
usap.

Bago tayo magpatuloy, sagutan mo muna ang pagsasanay

bilang balik-aral sa nakaraang aralin.

Balik-tanaw

Basahin mo ang tula at sagutin ang mga tanong tungkol dito.

Ang Po at ang Opo
ni Rosalina Sebastian

Ang bilin sa akin ng ina’t ama ko

Maging magalangin mamumupo ako
‘Pag kinakausap ng matandang tao
Sa lahat ng lugar sa lahat ng dako.
“Pag ang kausap ko’y matanda sa
akin Na dapat igalang at dapat pupuin
Natutuwa ako na bigkas-bigkasin
Ang “po” at ang “opo” ng buong paggiliw.

Tanong?
1. Ano ang pamagat ng tula?
a. Ang Batang Magalang
b. Ang Po at ang Opo
c. Batang Masunurin
2. Anong kaugaliang Pilipino ang binigyang diin sa tula?
a. Pagiging masipag
b. Pagiging matulungin
c. Pagiging magalang

Modyul sa Edukasyon sa Pagpapakatao 3

Ikatlong Markahan: Una at Ikalawang Linggo
 3

3. Nararapat bang gamitin natin ang po at opo kapag tayo

ay nakikipag usap sa mga nakatatanda?
a. opo
b. hindi po
c. ewan ko
4. Buuin ang kasabihan “Ang batang magalang, ng
magulang.”
a. kinahihiya
b. dangal
c. ampon
5. Sino sa kanila ang nagpapakita ng pagiging magalang?
a. Si Ana na pasigaw sumagot sa magulang.
b. Si Chito na hindi kinakausap ang magulang.
c. Si Ysa na laging may po at opo kapag sumasagot
sa nakatatanda.

Pagpapakilala ng Aralin

Sa araling ito, babasahin mo ang isang kwento. Aalamin mo

ang mga kaugaliang Pilipino at aral na binigyang diin sa kwento.

Pangaral ni Tatay at Nanay

ni Aurea U. Montera

(Larawan mula sa deped portal,orihinal na iginuhit ni Sofia S. Abordo)

Modyul sa Edukasyon sa Pagpapakatao 3

Ikatlong Markahan: Una at Ikalawang Linggo
 4

Ang mag-asawang sina Mang Lando at Aling Gloria ay

nakatira sa Barangay Sta. Lucia, Novaliches, Quezon City.
Nabiyayaan sila ng dalawang anak. Sila ay sina Sherlyn at Sherwin.
Si Mang Lando ay isang drayber ng pampasaherong dyip.
Mahirap ngunit masaya siya sa kaniyang trabaho. “SM Nova! SM
Nova! Sakay na po kayo. Paalis na po. SM Nova! SM Nova!”
Si Aling Gloria naman ay isang tindera ng kakanin sa
palengke tuwing umaga. Hindi kalakihan ang kita ngunit
malaking tulong na ito para sa kaniyang pamilya. “Biko, sapin-
sapin, suman po kayo riyan, bili na po kayo.”
Ang kanilang mga anak ay kapuwa nag-aaral sa Paaralang
Elementarya ng San Gabriel. Si Sherlyn, ang panganay ay nasa
Ikatlong Baitang at si Sherwin naman, ang bunso, ay nasa Unang
Baitang.
Sa loob ng silid-aralan. “Sherwin, bakit walang sagot ang
iyong takdang-aralin?” tanong ni Bb. Urenia. “Pasensiya na hindi
namin nagawa ni Nanay,” ang pangiti-ngiting sagot ni Sherwin.
“Pasensiya na po! Maging magalang sa pagsasalita,” ang
pagtatama ng kaniyang guro.
Pagkatapos ng klase ay pinuntahan ni Sherwin ang kaniyang
nakatatandang kapatid sa kaniyang silid-aralan. “Sherlyn! Hihintayin
kita sa covered court ha?” pasigaw na sabi ni Sherwin.“Sherwin, mas
matanda ang ate mo kaysa sa iyo kaya ate ang itawag mo sa
kaniya,” ang utos ng nakarinig na guro.
Tanghali na nang makauwi ang magkapatid at nadatnan
nilang masayang naghihintay ang kanilang nanay. “Kumusta
ang pag-aaral, mga anak? Ano ba iyan? Hindi man lang kayo
marunong magmano sa nanay!” ang nagtatampong sambit ni
Aling Gloria.
Sa hapag-kainan ay nakahain na ang tanghalian. “Mga anak,
kumain na tayo at pagkatapos magpahinga ay matulog na tayo.
Kailangan natin ng wastong pagkain at sapat na pahinga upang
lumakas ang ating katawan.”
“Kamote? Ayaw ko niyan. Isda lang ang kakainin ko.”
“Ayaw ko ring matulog. Hindi ako inaantok.” “Mga anak, umayos
kayo at makinig sa akin. Bukod sa wala kayong paggalang sa
matatanda’y wala pa kayong respeto sa pagkain. Dapat maging
magalang sa lahat ng pagkakataon.”
“Mga anak, mahalin ninyo ang nanay ninyo at maging
masunurin sa kaniya,” ang payo ng kanilang ama. “Patawad po,
Tatay. Sisikapin na po naming maging mabuting bata”ang
malumanay na paliwanag ni Sherlyn. “Mag-aaral na rin po ako
nang mabuti, Tatay,” ang natatakot namang sagot ni Sherwin. Araw
ng Sabado, maagang gumising ang mag-anak. “Magandang
umaga po, Tatay. Mano po,” ang magalang na bati ni Sherwin sa
ama.

Modyul sa Edukasyon sa Pagpapakatao 3

Ikatlong Markahan: Una at Ikalawang Linggo
 5

Sumama si Sherlyn sa nanay sa pagtitinda ng kakanin sa

palengke. “Biko, sapin-sapin, suman po kayo riyan. Ate, Kuya, bili
na po kayo. Masarap ang luto ng nanay ko!”
Sumama na rin si Sherwin sa tatay sa pamamasada ng dyip.
“Sakay na po kayo. SM Nova! SM Nova!” “Sherwin, larga na tayo.
May mga gagawin pa tayong proyekto mo, di ba? Sakay na anak.”
Sa kusina, abala na naman ang mag-ina pagkauwi sa bahay.
“Sherlyn, wala ka bang proyekto na gagawin, anak?”
“Wala pa po, Inay, kaya puwede kitang tulungan sa pagluluto.”
Lunes, inspirado si Sherwin na pumasok sa paaralan dahil
pasahan ng proyekto sa Filipino. Bago ang uwian ay tinawag siya
ng kaniyang tagapayo. “Sherwin, binabati kita! Ang ganda ng
proyekto mo. Ngunit dagdagan pa ang sipag sa pag-aaral.” “Opo,
Bb. Urenia, maraming salamat po!”
Pagkatapos ng klase, umuwi kaagad ang magkapatid. Sabik
na sabik na nilang makita ang kanilang mga magulang. “Nanay,
nandito na po kami. Magandang tanghali po. Mano po, Inay.”
Dumating na rin si Mang Lando kaya naupo na sila sa
hapag- kainan. “Hmmmmm… Ang sarap siguro ng gulay! Gusto
ko na ng gulay,” ang pagbibida ni Sherlyn.
Pagkatapos mananghalian ay masaya silang nagkuwentuhan,
nagbiruan at nagtawanan. Nanood din sila ng paborito nilang
pograma sa telebisyon. Mas masaya na ang kanilang tahanan dahil
naging magalang at masunurin na sina Sherlyn at Sherwin.
Dahil sa taglay nilang kagandahang-asal at walang araw na
hindi pagpasok sa klase, nakatanggap sila ng Gawad Parangal.
Sana taglay din natin ang magandang pag-uugali.

Sagutin ang mga tanong.

1. Sino ang magkapatid sa kuwento?
a. Sherly at Sharon
b. Sherlyn at Sherwin
c. Shiela at Erwin
2. Ano ang hanapbuhay ng mga magulang nila?
a. Si Mang Lando ay drayber. Tindera naman si Aling Gloria.
b. Si Mang Lando ay tinder. Guro naman si Aling Gloria.
c. Walang trabaho ang kanilang magulang.
3. Ano ang pinayo ni Mang Lando sa kanyang mga anak?
a.”Wala kayong paggalang sa matatanda at wala pa kayong
respeto sa pagkain.”
b. “Huwag magsinungaling.”
c. “Mga anak, mahalin ninyo ang nanay ninyo at maging
masunurin sa kaniya,”

Modyul sa Edukasyon sa Pagpapakatao 3

Ikatlong Markahan: Una at Ikalawang Linggo
 6

4. Kung ikaw ang isa sa mga anak ni Aling Gloria, paano

mo mapagagaan ang kaniyang mga trabaho sa bahay?
a. Tutulungan ko sya sa mga gawaing bahay at
pagtitinda kung wala akong pasok.
b. Matutulog at maglalaro ako buong araw.
c. Ikakalat ko ang aking mga laruan at kakainin ang
paninda ni nanay.
5. Anong kaugaliang Pilipino ang binigyang diin sa kwento?
a. Pagiging Magalang sa Nakatatanda
b. Pagsunod sa tagubilin ng magulang
c. a at b
Ngayon ay natutuhan mo na ang mga itinakdang layunin sa
araling ito. Ipagpatuloy ang aralin at sagutan ang mga inihandang
gawain.

Mga Gawain

Gawain 1.1 Lagyan ng √ ang larawan na nagpapakita ng

magandang kaugaliang Pilipino at X kung hindi.

1 2

3. 4.

Modyul sa Edukasyon sa Pagpapakatao 3

Ikatlong Markahan: Una at Ikalawang Linggo
 7
5.

Gawain 1.2 Lagyan ng ang patlang kung tama ang

ipinakita ng bawat sitwasyon at X kung hindi.

1. Bumibili ka sa tindahan. Nakita mo ang iyong Tiyo

na bumibili rin. Binati mo siya at ikaw ay nagmano.

2. Biglang dumating ang matalik na kaibigan ng iyong

nanay. Ikaw lang ang nadatnan sa bahay. Nagmano ka at siya ay
iyong pinatuloy.

3. Inutusan ka ng iyong tatay na pumunta sa iyong lolo

para maghatid ng ulam. Kumatok ka sa kaniyang pintuan, at
sinabing “Magandang tanghali po lolo. Narito po ang ulam na
ipinabibigay ni tatay.”

4. Isang gabi, nakadungaw si Lisa sa kanilang bintana.

Dumaan sa tapat ng kanilang bahay si Aling Susan, ang nanay ng
kaniyang kaibigan. Binati niya si Aling Susan nang pasigaw na
parang galit.

5. Si Linda ay isang batang matalino. Pagdating sa bahay

galing sa paaralan, magalang siyang nagsabi sa kaniyang
nanay na gusto na niyang kumain dahil mag-aaral pa siya ng
kaniyang mga aralin.

Tandaan

Isa sa kaugaliang Pilipino na dapat nating mahalin at

panatilihin ay ang pagmamano, paggamit ng “po” at
“opo” at paggamit ng iba pang magagalang na salita.

Modyul sa Edukasyon sa Pagpapakatao 3

Ikatlong Markahan: Una at Ikalawang Linggo
 8
Ang mabuting kaugalian ng mga Pilipino tulad ng
pagsunod sa tamang tagubilin o paalaala ng mga
nakatatanda ay hindi natin dapat kalimutan. Atin itong
isabuhay at pahalagahan.

Pag-alam sa mga Natutuhan

Kulayan ang tamang saloobin sa kaugaliang Pilipino na ginawa

sa bawat sitwasyon.

1. Sumusunod si Nancy sa tamang oras ng curfew.

2. Nagmano si Agnes sa kaniyang ina pag-uwi
nya mula sa paaralan.
3.Binilinan ka ng iyong ina na bantayan ang
iyong maliit na kapatid habang wala sya. Naglaro ka sa labas at
hindi binantayan ang iyong kapatid.
4.Laging gamit ni Rodolfo ang po at opo
sa pagsagot sa mga nakatatanda.
5.Hindi ka nag iingay sa klase dahil sinabihan kayo
ng inyong guro.

Pangwakas na Pagsusulit

Basahin ang mga sitwasyon sa ibaba. Isulat ang TAMA kung ito ay
nagpapakita ng kaugaliang Pilipino at MALI kung hindi.
1. Isinasabuhay ni Rus ang paggamit ng po at opo
sa pakikipag usap.
2. Nakita ko ang aking guro isang umaga. Binati ko siya
ng magandang umaga po.
3. Tinatawag ni Pablo na ate o kuya ang mga kalaro
niyang mas matanda sa kaniya.
4. Umalis si nanay at binilin na kunin ang kaniyang
sampay kapag umulan. Sinunod ni Isabel ang bilin ni nanay.
5. Sinisigawan ni Tony ang kaniyang lola tuwing siya
ay inuutusan.

Modyul sa Edukasyon sa Pagpapakatao 3

Ikatlong Markahan: Una at Ikalawang Linggo
 9

Pagninilay

Isulat sa loob ng puso ang kaugaliang Pilipino na isinasabuhay

mo. Ipaliwanag kung paano mo ito naipapakita.

Binabati kita sa ipinakita mong pagtitiyaga at

kahusayan.

Rubrik sa Pagwawasto: Bibigyan ka ng

Mga katangian ng sumusunod na puntos:
sagot: 5 – taglay ang 3
 Nakasulat ng pamantayan
kaugaliang Pilipino 3 – dalawang pamantayan
 Naipaliwanag kung paano lamang
ito ipinapakita. 1 – isang pamantayan
 Maayos at malinaw lamang
ang ideya

Kung mayroong bahagi sa modyul na ito na hindi mo

naunawaan mangyaring makipag-ugnayan ka sa iyong guro.

Modyul sa Edukasyon sa Pagpapakatao 3

Ikatlong Markahan: Una at Ikalawang Linggo
 10

Sagutang Papel
Pangalan:
Baitang at Pangkat:
Guro:

Paunang Pagsubok Balik tanaw Pagpapakilala sa

Aralin
1. 1.
2. 2.
3. 3.
4. 4.
5. 5.

Gawain 1.1 Gawain 1.2 Pag-alam sa

1. 2.
Natutuhan
1. 1.

2. 2.
3. 4.
3. 3.

4. 4.

5. 5.
5.

Pagninilay
Pangwakas
na
Pagsusulit
1.

2.

3.

4.

5.
Modyul sa Edukasyon sa Pagpapakatao 3
Ikatlong Markahan: Una at Ikalawang Linggo