Program Nauczania Klarnet I Stopien

PAŃSTWOWA SZKOŁA MUZYCZNA
I i II stopnia w Pabianicach
PROGRAM NAUCZANIA
W SZKOLE MUZYCZNEJ I STOPNIA
SZEŚCIOLETNI I CZTEROLETNI
CYKL NAUCZANIA
PRZEDMIOT GŁÓWNY - KLARNET
Grzegorz Głaszcz
Program Nauczania zredagowany zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego

z dnia 28 lipca 2023 r. w sprawie podstaw programowych kształcenia w zawodach szkolnictwa artystycznego
(Dziennik Ustaw 2023 r. pod poz. 1754) wzorowany na programie nauczania klarnetu w Szkole Muzycznej I
stopnia autorstwa Michała Szerszenia (PSM w Katowicach)
Państwowa Szkoła Muzyczna I i II stopnia w Pabianicach
Program nauczania – klarnet w PSM I stopnia
Spis treści
WSTĘP str. 3
I. CELE KSZTAŁCENIA - WYMAGANIA OGÓLNE str. 4
II. TREŚCI NAUCZANIA - CELE SZCZEGÓŁOWE str. 5
III. WARUNKI NIEZBĘDNE DO REALIZACJI PROGRAMU NAUCZANIA str. 7
IV. OGÓLNE METODY NAUCZANIA str. 7
V. EFEKTY KSZTAŁCENIA NA KONIEC NAUKI W SZKOLE I STOPNIA str. 9
VI. ZADANIA DO REALIZACJI, WYKAZ PRZYKŁADOWEJ LITERATURY DLA

POSZCZEGÓLNYCH KLAS str. 10
WSTĘP
2
Program nauczania przedmiotu klarnet dla szkoły muzycznej I st. został napisany
w oparciu o aktualną Podstawę Programową. Jest ona skonstruowana z myślą o uczniu na
średnim poziomie zaawansowania i została potraktowana przez autora niniejszego programu jako
obowiązujące minimum. Materiał nauczania w zaproponowanym przeze mnie programie daje
uczniowi możliwość zdobycia podstaw umiejętności instrumentalnych. Ponadto uczniowie objęci
programem podstawowym mają możliwość rozwijania swoich umiejętności na poziomie
zgodnym z ich uzdolnieniami.
Nauczyciel realizujący program powinien aktywizować dziecko i zachęcać je do
doskonalenia umiejętności w toku proponowanych działań.
Należy podkreślić, że w przypadku uczniów o wyższym (niż średni) poziomie
zaawansowania realizuje się program o stopniu trudniejszym, dopasowany do potrzeb procesu
dydaktycznego.
Wykształcenie uzyskane przez absolwenta pierwszego etapu edukacyjnego przygotowuje
go do muzykowania zespołowego, czynnego uczestnictwa w tzw. amatorskim życiu muzycznym,
świadomego odbioru muzyki oraz kontynuacji nauki w szkole muzycznej II stopnia.
W nauczaniu początkowym pożądana jest aktywność rodziców w realizacji procesu

dydaktycznego. Dotyczy to obecności na lekcjach oraz współuczestniczenia w ćwiczeniach
z dzieckiem w domu. Zaangażowanie rodziców znacznie przyspiesza postępy dziecka w nauce
gry na klarnecie.
3
I. CELE KSZTAŁCENIA – WYMAGANIA OGÓLNE.
1. Wiedza.
Przyswojenie wiedzy z zakresu instrumentu głównego- klarnetu.
2. Umiejętności.
Wykształcenie podstawowych umiejętności gry na instrumencie.
3. Prezentacja publiczna.
4. Funkcjonowanie w środowisku artystycznym.
II. TREŚCI NAUCZANIA – WYMAGANIA SZCZEGÓŁOWE.
I. Przyswojenie wiedzy z zakresu instrumentu głównego- klarnetu.
1. Zasady bezpieczeństwa i higieny pracy;

Uczeń:
a) określa warunki bezpieczeństwa i higieny pracy;
b) omawia czynniki wpływające na bezpieczeństwo.
2. Historia instrumentu i wiedza w zakresie literatury przedmiotu;
Uczeń:
a) omawia w zarysie historię klarnetu i jego odmiany;
b) wymienia reprezentatywne utwory klarnetowe oraz ich kompozytorów z różnych
epok;
c) wymienia wybitnych klarnecistów o znaczącym dorobku artystycznym
3. Budowa i pielęgnacja instrumentu;
Uczeń:
a) nazywa elementy budowy klarnetu, wyjaśnia sposób składania tych elementów
oraz określa zasady jego pielęgnacji;
4
b) orientuje się w rodzajach oraz parametrach stroików, klasyfikuje je według swoich

potrzeb oraz określa stopień ich zużycia.
4. Technika wykonawcza.
Uczeń:
a) omawia warsztat wykonawczy, w tym budowę aparatu oddechowego oraz jego
rolę w grze na klarnecie;
b) opisuje możliwości techniczne instrumentu;
c) wskazuje podstawowe czynniki mające wpływ na intonację
II. Wykształcenie podstawowych umiejętności gry na instrumencie.
1. Aparat gry:
Uczeń:
a) prezentuje poprawny aparat gry, w tym technikę oddechową i technikę zadęcia;
b) kontroluje prawidłową postawę, ułożenie rąk i palców podczas gry.
2. Technika gry;
Uczeń:
a) stosuje różne sposoby efektywnego przygotowania do gry;
b) posługuje się różnorodnymi technikami artykulacyjnymi, dynamiką, agogiką oraz
potrafi modulować barwę dźwięku z zachowaniem prawidłowej intonacji;
c) dysponuje biegłością techniczną pozwalającą na swobodne wykonywanie
utworów;
d) dysponuje prawidłową emisją dźwięku.
3. Interpretacja;
Uczeń:
a) interpretuje utwory zgodnie ze stylem danej epoki i ich budową formalną pod
kierunkiem nauczyciela;
b) wykazuje się w grze muzykalnością i wrażliwością artystyczną.
4. Specjalistyczna terminologia, notacja muzyczna;
Uczeń:
a) posługuje się specjalistyczną terminologią;
b) realizuje zasady notacji muzycznej;
5
c) czyta nuty a vista.

5. Samodzielna praca;
Uczeń:
a) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy;
b) realizuje proces ćwiczenia poszczególnych elementów warsztatu według
wskazówek nauczyciela;
c) kontroluje własną grę podczas ćwiczenia;
d) potrafi ocenić jakość wykonywanych zadań;
e) stosuje w działaniach praktycznych wiedzę z zakresu przedmiotów teoretycznych;
f) stosuje różne sposoby zapamiętywania tekstu nutowego;
g) korzysta z narzędzi pomocnych w ćwiczeniu;
h) planuje i organizuje systematyczną pracę.
6. Współpraca:
Uczeń:
a) realizuje zadania artystyczne w grze z innymi uczniami lub nauczycielem;
b) dostosowuje sposób gry do składu i aparatu wykonawczego, charakteru utworu
oraz roli wykonywanej partii;
c) współpracuje z akompaniatorem.
III. Prezentacja publiczna.
1. Praktyka estradowa:
Uczeń:
a) koncentruje się podczas występu;
b) opanowuje tremę;
c) stosuje zasady poprawnego zachowania podczas publicznej prezentacji;
d) wykonuje z pamięci część utworów za swojego repertuaru.
2. Prezentacja w mediach cyfrowych.
Uczeń:
a) korzysta z technologii informacyjnej i komunikacyjnej w realizacji zadań
artystycznych;
b) obsługuje sprzęt elektroniczny umożliwiający rejestrację swojej gry.
IV. Funkcjonowanie w środowisku artystycznym.
1. Rozwój artystyczny i zawodowy;
6
Uczeń:
a) analizuje własne kompetencje;
b) aktualizuje swoją wiedzę i rozwija umiejętności;
c) wykorzystuje różne źródła informacji w celu doskonalenia umiejętności;
d) dokumentuje i archiwizuje własne dokonania twórcze;
e) aktywnie uczestniczy w życiu artystycznym.
2. Etyka zawodowa;
Uczeń:
a) przestrzega zasad stycznych oraz utrzymuje właściwe relacje w środowisku;
b) przyjmuje odpowiedzialność za powierzone zadania artystyczne.
III. WARUNKI NIEZBĘDNE DO REALIZACJI PROGRAMU

NAUCZANIA
1. Sala lekcyjna dostosowana akustycznie.

2. Wyposażenie sali: fortepian lub pianino, pulpit, lustro, metronom.
3. Wyposażenie szkoły: sprzęt audiowizualny.
4. Sala koncertowa lub kameralna.
5.
IV. OGÓLNE METODY NAUCZANIA
Nauczanie indywidualne, to szczególna forma pracy z uczniem. Umożliwia ona

dostosowanie metod i materiału nauczania do indywidualnych możliwości technicznych
7
i percepcyjnych dziecka oraz pozwala na osiąganie lepszych efektów pracy. Podstawowe metody
to:
 omówienie nowego problemu lub nowego materiału;
 demonstracyjna forma przedstawienia omawianego problemu lub materiału;
 werbalne i demonstracyjne przedstawienie zasad prawidłowych nawyków
wykonawczych - dbałości o dźwięk, prawidłowej interpretacji, strony technicznej;
 przedstawienie sposobów pracy nad nowymi problemami technicznymi
i interpretacyjnymi.
Podstawową zasadą nauczania gry na instrumencie jest dobór odpowiedniego programu,

który powinien być dostosowany do aktualnych umiejętności ucznia. Wybrany materiał nie może
znacznie przekraczać jego możliwości. Zwiększanie trudności musi odbywać się stopniowo,
w miarę rozwijania się techniki ucznia. Jednak w przypadku ucznia wyjątkowo zdolnego
i systematycznego program "na wyrost" na pewno zmobilizuje go do bardziej wytężonej pracy.
Istotnym elementem jest również rozbudzanie zainteresowania muzyką i grą na
instrumencie. Odbywa się ono poprzez wspólne słuchanie muzyki – wykonań „na żywo”
podczas koncertów szkolnych i pozaszkolnych, a także polecanie uczniom wysłuchania
i obejrzenia dobrych nagrań zarejestrowanych na nośnikach CD i DVD oraz udostępnianych na
portalu Youtube i innych. Powinno też odbywać się w korelacji z przedmiotami
ogólnomuzycznymi.
Możliwość wprowadzenia przedmiotu zespół instrumentalny w IV klasie 6-letniego i III
klasie 4-letniego cyklu nauczania co pozytywnie wpłynęłoby na rozwój muzykalności i słuchu
oraz wyrabianie zbiorowej dyscypliny i współodpowiedzialności.
Nauczanie indywidualne jest formą zajęć wymagającą od nauczyciela odpowiedzialności

i mądrości, ponieważ swoją postawą wpływa on na kształtowanie postawy początkującego adepta
sztuki.
W przypadku ucznia posiadającego opinię poradni psychologiczno-pedagogicznej
o specyficznych trudnościach w uczeniu się lub inną opinię takiej poradni, program i wymagania
edukacyjne muszą być dostosowane do jego potrzeb rozwojowych i edukacyjnych
oraz możliwości psychofizycznych.
8
V. EFEKTY KSZTAŁCENIA NA KONIEC NAUKI W SZKOLE

I STOPNIA
Uczeń:
a) szanuje dziedzictwo kulturowe swojego i innych narodów;
b) przestrzega zasad kultury, etyki i prawa autorskiego;
c) posiada wiedzę niezbędną do rozwijania gry na instrumencie i do świadomego uczestnictwa
w życiu muzycznym;
d) kreatywnie realizuje zadania, wykazując się wrażliwością artystyczną;
c) podejmuje inicjatywy wynikające z rozwijania pasji muzycznej;
e) publicznie prezentuje swoje dokonania artystyczne;
f) gra na instrumencie, posługując się prawidłowo aparatem gry;
g) czyta nuty ze zrozumieniem w zakresie umożliwiającym mu wykonanie a vista
nieskomplikowanych utworów muzycznych;
h) wykorzystuje umiejętności i wiedzę ogólnomuzyczną w zakresie niezbędnym do zrozumienia
i wykonywania utworów;
i) świadomie wykorzystuje słuch muzyczny w działaniach praktycznych;
j) realizuje wskazówki wykonawcze ze zrozumieniem;
k) ocenia jakość wykonywanych zadań;
l) pracuje w zespole pod nadzorem osoby odpowiedzialnej za realizację projektu, biorąc
współodpowiedzialność za efekt końcowy tej pracy;
ł) komunikuje się i współpracuje z członkami zespołu;
m) buduje relacje oparte na zaufaniu;
n) prezentuje postawę proaktywną;
o) organizuje swoją pracę indywidualną;
p) systematycznie rozwija swoje umiejętności;
r) wykorzystuje techniki informacyjne i komunikacyjne;
s) przewiduje skutki podejmowanych działań;
t) stosuje sposoby radzenia sobie ze stresem;
9
VI. ZADANIA DO REALIZACJI, WYKAZ PRZYKŁADOWEJ

LITERATURY DLA POSZCZEGÓLNYCH KLAS
Ze względu na dużą liczbę utworów w literaturze klarnetowej nie jest możliwe

wyszczególnienie wszystkich pozycji mających zastosowanie w nauczaniu w szkole I stopnia.
Dlatego też poniższy spis należy traktować jako propozycje autora niniejszego programu
z zastrzeżeniem że utworów będzie rokrocznie przybywać, dzięki różnorakim działaniom
nauczyciela.
CYKL SZEŚCIOLETNI
Klasa I
Zadania do realizacji
1. Podstawowe wiadomości o instrumencie i jego historii; znajomość budowy i zasad

pielęgnacji.
2. Prawidłowa postawa podczas gry; właściwe trzymanie instrumentu.
3. Prawidłowe wydobycie dźwięku.
4. Wykształcenie właściwego oddechu.
5. Umiejętność grania z nut – czytanie krótkich melodii i ćwiczeń w prostych układach
rytmicznych, w tempie wolnym i umiarkowanym.
6. Umiejętność grania z pamięci i z akompaniamentem.
Sposoby realizacji zadań,
1. Przeprowadzenie zabaw ruchowych przygotowujących do prawidłowej postawy podczas
gry
2. Stosowanie ćwiczenia usprawniających pracę obu rąk z zastosowaniem techniki
przygotowawczej(ćwiczenie gam, etiud, wprawek)
3. Stosowanie zabaw dydaktycznych, które umożliwiają zdobycie wiedzy teoretycznej
i praktycznej w zakresie prawidłowego oddechu.
4. Stosowanie ćwiczeń rozwijających biegłość palcową.
5. Kształcenie świadomej kontroli aparatu gry poprzez obserwację pozycji ucznia przed
lustrem.
6. Stosowanie ćwiczeń nad precyzją rytmiczną (klaskanie tematów rytmicznych z głośnym
liczeniem, ćwiczenie z metronomem)
7. Przeprowadzenie zabaw rytmicznych ze śpiewaniem – rozwijają one pamięć i
ugruntowują poczucie rytmu, pozwalają odróżniać wartości rytmiczne
8. Systematyczne czytanie z uczniem nowych utworów lub ich fragmentów – rozwijanie
umiejętności czytania a vista, wytyczenie kierunku pracy w domu, unikanie błędów w
pierwszym etapie pracy, a w przyszłości podniesienie jakości samodzielnie
podejmowanych działań
10
9. Prezentacja utworów przez nauczyciela, słuchanie nagrań.

10. Omówienie przez nauczyciela wybranych poję z zakresu historii instrumentu, zasad
muzyki niezbędnymi podczas pracy nad utworami.
Wymagania programowe
1. Gamy i pasaże durowe do 1 znaku przykluczowego w dostępnej skali – artykulacja non

legato i legato, dynamika mezzoforte.
2. Ćwiczenia kształtujące prawidłowe wydobycie dźwięku i właściwy oddech (szkoły gry,
etiudy i ćwiczenia).
3. Drobne utwory solo i z akompaniamentem.
Materiał nauczania
A. Brzozowski: Szkoła na klarnet, CEA, Warszawa

F. Demnitz- Szkoła na klarnet
Willy Schneider- Erstes Klarinettenspiel
T. Hejda: Szkoła na klarnet, cz. 1, PWM, Kraków
C. Paul Herfurth: A Tune a Day for Clarinet
Jaques Lancelot- 20 Etiud
A. Adamski: Tęczowe nutki
Drobne utwory dla początkujących
Klasa II

2. Kształtowanie dźwięku.
3. Technika oddechu.
4. Umiejętność grania artykulacją non legato i legato.
5. Nauka czytania nut a vista.
6. Rozwijanie umiejętności samodzielnego ćwiczenia.
7. Rozwijanie umiejętności grania z pamięci i z akompaniamentem.
8. Rozwijanie umiejętności grania w duecie.

gry.
2 Stosowanie ćwiczeń usprawniających pracę obu rąk z zastosowaniem techniki
przygotowawczej(ćwiczenie gam, etiud, wprawek).
3. Stosowanie ćwiczeń rozwijających biegłość palcową (ćwiczenie gam, etiud, wprawek)
4. Wprowadzenie zabaw nad precyzją rytmiczną (ćwiczenie z metronomem)
pierwszym etapie pracy.
11
lustrem.
7. Prezentacja utworów przez nauczyciela
8.. Wprowadzenie zabaw dydaktycznych, utrwalających i rozwijających praktyczną wiedzę
w zakresie prawidłowego oddechu.
10. Branie udziału w organizowanych przez szkołę warsztatach muzycznych, lekcjach
otwartych, skierowanych do odpowiedniej grupy wiekowej
11. Słuchanie wskazanych przez nauczyciela nagrań (np. serwis Youtube) w celu kształcenia
umiejętności rozróżniania podstawowych gatunków muzycznych
12. Przedstawienie przez nauczyciela zasad dobrego wychowania oraz
kulturalnego zachowania się w miejscach publicznych (sale koncertowe, teatry)
13. W obszarze działań przygotowujących ucznia do samodzielnej pracy nad zadanymi
problemami, na każdym etapie nauki nauczyciel objaśnia uczniowi pracę domową i
sposób jej realizacji, wskazując sposoby ćwiczenia. Nauczyciel rozwija u ucznia proces
sprzężenia zwrotnego, poprzez korektę błędów na lekcji. Stopniowo, w miarę rozwoju i
zaawansowania umiejętności ucznia pozostawia mu coraz więcej swobody w sposobach
pracy nad zadanym materiałem.
14. Omówienie przez nauczyciela stopnia zrealizowanych przez ucznia założeń muzycznych
po każdym występie i udzielenie wskazówek do dalszej pracy.
15. Nagrywanie występów – to forma pozwalająca uczniowi dokładnie obejrzeć i
. przeanalizować swój aparat gry, zachowanie na estradzie oraz ocenić stopień
zrealizowania celów artystycznych
16. Kształtowanie przez nauczyciela umiejętności współpracy ucznia z pianistą –
akompaniatorem lub kolegami z zespołu
17. Omówienie przez nauczyciela różnych technik zapamiętywania utworów
1. Gamy i pasaże durowe do 2 znaków przykluczowych w obrębie dwóch oktaw –

artykulacja non legato i legato, pochody tercjowe – w wolnym tempie.
2. Minimum 10 etiud i ćwiczeń zawierających różne problemy techniczne.
3. Minimum 4 drobne utwory z akompaniamentem.
4. Drobne duety.
Program przesłuchania śródrocznego
- dwie gamy (jedna przygotowana, druga do wyboru z gam do 2 znaków przykluczowych),

- etiuda lub ćwiczenie na różne problemy techniczne dostosowane do umiejętności ucznia,
- utwór z akompaniamentem np.: miniatura lub 1-2 części utworu cyklicznego
- etiuda lub utwór z akompaniamentem wykonany z pamięci.
Program egzaminu promocyjnego
Dwa utwory z akompaniamentem o różnym charakterze (jeden z nich wykonany z pamięci)

Materiał nauczania
A. Brzozowski: Szkoła na klarnet, CEA cz.I i II,
12

Willy Schneider- Erstes Klarinettenspiel
A. Kasperek: Szkoła na klarnet
F. Zitek- 60 Etiud
B.Jaskrowski- Etiudy na klarnet dla początkujących
A. Adamski: Tęczowe nutki
J.M. Allerme: Clarinet Hits Vol. 1, Vol 2
I. Wyczyński: Łatwe utwory, PWM
Łatwe utwory na klarnet z akompaniamentem (I inne o podobnym stopniu trudności)
Klasa III
1. Doskonalenie techniki zadęcia i oddechu.

2. Kształtowanie dźwięku ze zwróceniem uwagi na barwę.
3. Stopniowanie dynamiki.
4. Poszerzanie skali instrumentu.
5. Rozwijanie biegłości palców.
6. Doskonalenie artykulacji legato i non legato.
7. Realizacja ozdobników (przednutki, mordenty).
8. Nauka gry a vista.
9. Rozwijanie umiejętności gry zespołowej, z pamięci oraz z akompaniamentem.
10. Kształtowanie samodzielnej pracy nad utworem.
11. Praktyka estradowa.
1. Przeprowadzenie zabaw ruchowych utrwalających prawidłową postawę podczas

gry.
pierwszym etapie pracy
lustrem.
13

1. Gamy i pasaże durowe i molowe do 2 znaków przykluczowych w obrębie dwóch, trzech

oktaw – artykulacja non legato i legato, pochody tercjowe – w tempie umiarkowanym.
4. Duety.

Materiał nauczania

B. Jaskrowski: Etiudy na klarnet dla początkujących
14
L. Kurkiewicz: Wybór etiud I ćwiczeń, z. I PWM

F. Zitek- 60 Etiud
R. Clerisse: Vieille Chanson, A. Leduc, Paris
W. A. Mozart: Trio
V. Gunovsky: Romantyczny walczyk
C.M Weber: Sonatina
R. Berthelot - En Brcant L'ourson
Klasa IV

3. Rozwijanie świadomości muzycznej – frazowanie.
8. Realizacja ozdobników (przednutki, mordenty, tryle).

1. Stosowanie ćwiczeń usprawniających pracę obu rąk z zastosowaniem techniki
lustrem.
7. Wprowadzenie zabaw dydaktycznych, utrwalających i rozwijających praktyczną wiedzę
15


oktaw – artykulacja legato, non legato, pochody tercjowe, dominanta septymowa –
w tempie umiarkowanym.
3. Minimum 4 utwory z akompaniamentem.
4. Duety.
- dwie gamy do trzech znaków (jedna przygotowana, druga do wyboru przez komisję),
Dwa kontrastujące utwory z akompaniamentem (jeden z nich wykonany na pamięć)
Materiał nauczania

L. Kurkiewicz: Wybór etiud I ćwiczeń, z. II PWM
F. Demnitz: Elementarschule fur Klarinette,
16

W. A. Mozart: Trio
W. A. Mozart Sonatina
C.M Weber: Sonatina
H. Klose - Derniere Pensee
Dowolne utwory o podobnym poziomie trudności.
Klasa V
1. Dalsze doskonalenie techniki zadęcia i oddechu.

5. Kontrola intonacji.

lustrem.
otwartych, skierowanych do odpowiedniej grupy wiekowej.
17

oktaw – artykulacja non legato i legato, pochody tercjowe, – w tempie umiarkowanym.
4. Duety.
Dwa kontrastujące utwory z akompaniamentem (jeden z nich wykonany na pamięć) np. sonata,
część koncertu, miniatura
Materiał nauczania
18

L. Kurkiewicz: Wybór etiud I ćwiczeń, z. III PWM
C. Bärmann: Zbiór 24 etiud na klarnet z fortepianem, PWM, Kraków
V. Tucek: Koncert B-dur na klarnet i fortepian
A. Kozeluch: Koncert Es-dur na klarnet i fortepian
G. Finzi: Five bagatelles for clarinet (wybrane części)
C. Stamitz: Koncert nr 3, B-dur na klarnet i fortepian
Klasa VI

6. Wykorzystanie pełnej skali instrumentu.
7. Dalsze rozwijanie biegłości palców.
8. Doskonalenie artykulacji legato i pojedynczego staccato;
9. Realizacja ozdobników (przednutki, mordenty, tryle, obiegniki).

lustrem.
19


oktaw – artykulacja legato i non legato, pochody tercjowe, dominanta septymowa – w
tempie umiarkowanym.
3. Minimum 3 utwory z akompaniamentem, w tym utwór cykliczny.
4. Duety.
- dwie gamy do czterech znaków (do wyboru przez komisję),

- etiuda o charakterze technicznym,
Program egzaminu końcowego:
Utwór cykliczny (2 części) i miniatura (jeden z nich wykonany na pamięć)
Materiał nauczania
20

P. Rytel – Romans
G. Piernee – Canzonetta
Anonim. opr. J. Kratochvil - Variazioni in B Del Signiore L.
C. M. Weber: Koncert f-moll na klarnet i fortepian
W. Lutosławski: Preludia Taneczne (wybrane części)
CYKL CZTEROLETNI
Klasa I
1. Podstawowe wiadomości o instrumencie i jego historii; znajomość budowy i zasad

pielęgnacji.
3. Prawidłowe wydobycie dźwięku.
4. Wykształcenie właściwego oddechu.
5. Umiejętność grania z nut.
6. Umiejętność grania artykulacją non legato i legato.
7. Rozwijanie umiejętności samodzielnego ćwiczenia.
8. Umiejętność grania z pamięci i z akompaniamentem.
9. Kształcenie umiejętności grania w duecie.

1. Zabawy ruchowe przygotowujące do prawidłowej postawy podczas gry
2. Ćwiczenia usprawniające pracę obu rąk z zastosowaniem techniki przygotowawczej
(ćwiczenie gam, etiud, wprawek)
3. Zabawy dydaktyczne, które umożliwiają zdobycie wiedzy teoretycznej
i praktycznej w zakresie prawidłowego oddechu
4. Ćwiczenia rozwijające biegłość palcową
5. Kształcenie świadomej kontroli aparatu gry ( ćwiczenie przed lustrem)
21
6. Praca nad precyzją rytmiczną (klaskanie tematów rytmicznych z głośnym liczeniem,

ćwiczenie z metronomem)
7. Zabawy rytmiczne ze śpiewaniem – rozwijają one pamięć i ugruntowują poczucie
rytmu, pozwalają odróżniać wartości rytmiczne
pierwszym etapie pracy, a w przyszłości podniesienie jakości samodzielnie
podejmowanych działań
9. Prezentacja utworów przez nauczyciela, słuchanie nagrań.
muzyki niezbędnymi podczas pracy nad utworami
1. Gamy i pasaże durowe do 1 znaków przykluczowych w dostępnej skali – artykulacja non

legato i legato, dynamika mezzoforte.
2. Ćwiczenia kształtujące prawidłowe wydobycie dźwięku i właściwy oddech (szkoły gry,
etiudy i ćwiczenia).
3. Drobne utwory solo i z akompaniamentem.
Materiał nauczania
A. Brzozowski: Szkoła na klarnet, CEA, cz.1 i 2 Warszawa

F.Demnitz- Szkoła na klarnet
J.Lancelot- Etiudy
Łatwe utwory na klarnet z akompaniamentem (i inne o podobnym stopniu trudności)
Klasa II

6. Artykulacja legato i non legato.
7. Realizacja ozdobników (przednutki, mordenty).
22


gry.
lustrem.

oktaw – artykulacja non legato i legato, pochody tercjowe – w tempie umiarkowanym.
23

4. Duety.

Materiał nauczania
J. Lancelot- Etiudy
F. Zitek- Etiudy
W. A. Mozart: Trio
C.M Weber: Sonatina
Utwory z akompaniamentem o podobnym stopniu trudności.
Klasa III

24


lustrem.

oktaw – artykulacja non legato i legato, pochody tercjowe, dominanta septymowa –
w tempie umiarkowanym.
25
4. Duety.
Dwa kontrastujące utwory z akompaniamentem (jeden z nich wykonany na pamięć)
Materiał nauczania

J. Lancelot- Etiudy
F. Zitek- Etiudy
F. Demnitz: Elementarschule fur Klarinette, C.F. Peteres, Frankfurt, Leipzig, London, New York
P. Rytel – Romans
Klasa IV

6. Wykorzystanie pełnej skali instrumentu.
7. Dalsze rozwijanie biegłości palców.
8. Doskonalenie artykulacji legato i pojedynczego staccato;
9. Realizacja ozdobników (przednutki, mordenty, tryle, obiegniki).
26


lustrem.

oktaw – artykulacja non legato i legato, pochody tercjowe, gama na stopniach, dominanta
septymowa – w tempie umiarkowanym.
3. Minimum 3 utwory z akompaniamentem, w tym utwór cykliczny.
4. Duety.
27
- dwie gamy do czterech znaków (do wyboru przez komisję),

- etiuda o charakterze technicznym,
Program egzaminu końcowego:
Utwór cykliczny (2 części) i miniatura (jeden z nich wykonany na pamięć)
Materiał nauczania

F. Demnitz: Elementarschule fur Klarinette, C.F. Peteres, Frankfurt, Leipzig, London, New York
P. Rytel – Romans
C. M. Weber: Koncert f-moll na klarnet i fortepian
W. Lutosławski: Preludia Taneczne (wybrane części)
28

Program Nauczania Klarnet I Stopien

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Program Nauczania Klarnet I Stopien

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

PAŃSTWOWA SZKOŁA MUZYCZNA

PRZEDMIOT GŁÓWNY - KLARNET

Program Nauczania zredagowany zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego

I. CELE KSZTAŁCENIA - WYMAGANIA OGÓLNE str. 4

II. TREŚCI NAUCZANIA - CELE SZCZEGÓŁOWE str. 5

III. WARUNKI NIEZBĘDNE DO REALIZACJI PROGRAMU NAUCZANIA str. 7

IV. OGÓLNE METODY NAUCZANIA str. 7

V. EFEKTY KSZTAŁCENIA NA KONIEC NAUKI W SZKOLE I STOPNIA str. 9

VI. ZADANIA DO REALIZACJI, WYKAZ PRZYKŁADOWEJ LITERATURY DLA

W nauczaniu początkowym pożądana jest aktywność rodziców w realizacji procesu

I. CELE KSZTAŁCENIA – WYMAGANIA OGÓLNE.

II. TREŚCI NAUCZANIA – WYMAGANIA SZCZEGÓŁOWE.

I. Przyswojenie wiedzy z zakresu instrumentu głównego- klarnetu.

1. Zasady bezpieczeństwa i higieny pracy;

b) orientuje się w rodzajach oraz parametrach stroików, klasyfikuje je według swoich

II. Wykształcenie podstawowych umiejętności gry na instrumencie.

c) czyta nuty a vista.

III. WARUNKI NIEZBĘDNE DO REALIZACJI PROGRAMU

1. Sala lekcyjna dostosowana akustycznie.

IV. OGÓLNE METODY NAUCZANIA

Nauczanie indywidualne, to szczególna forma pracy z uczniem. Umożliwia ona

Podstawową zasadą nauczania gry na instrumencie jest dobór odpowiedniego programu,

Nauczanie indywidualne jest formą zajęć wymagającą od nauczyciela odpowiedzialności

V. EFEKTY KSZTAŁCENIA NA KONIEC NAUKI W SZKOLE

VI. ZADANIA DO REALIZACJI, WYKAZ PRZYKŁADOWEJ

Ze względu na dużą liczbę utworów w literaturze klarnetowej nie jest możliwe

1. Podstawowe wiadomości o instrumencie i jego historii; znajomość budowy i zasad

9. Prezentacja utworów przez nauczyciela, słuchanie nagrań.

1. Gamy i pasaże durowe do 1 znaku przykluczowego w dostępnej skali – artykulacja non

A. Brzozowski: Szkoła na klarnet, CEA, Warszawa

1. Prawidłowa postawa podczas gry; właściwe trzymanie instrumentu.

Sposoby realizacji zadań,

1. Gamy i pasaże durowe do 2 znaków przykluczowych w obrębie dwóch oktaw –

Program przesłuchania śródrocznego

- dwie gamy (jedna przygotowana, druga do wyboru z gam do 2 znaków przykluczowych),

Program egzaminu promocyjnego

Dwa utwory z akompaniamentem o różnym charakterze (jeden z nich wykonany z pamięci)

A. Brzozowski: Szkoła na klarnet, CEA cz.I i II,

F. Demnitz- Szkoła na klarnet

1. Doskonalenie techniki zadęcia i oddechu.

Sposoby realizacji zadań,

1. Przeprowadzenie zabaw ruchowych utrwalających prawidłową postawę podczas

10. Branie udziału w organizowanych przez szkołę warsztatach muzycznych, lekcjach

1. Gamy i pasaże durowe i molowe do 2 znaków przykluczowych w obrębie dwóch, trzech

Program przesłuchania śródrocznego

- dwie gamy (jedna przygotowana, druga do wyboru z gam do 2 znaków przykluczowych),

Program egzaminu promocyjnego

Dwa utwory z akompaniamentem o różnym charakterze (jeden z nich wykonany z pamięci)

A. Brzozowski: Szkoła na klarnet, CEA, Warszawa

L. Kurkiewicz: Wybór etiud I ćwiczeń, z. I PWM

1. Doskonalenie techniki zadęcia i oddechu.

Sposoby realizacji zadań,

umiejętności rozróżniania podstawowych gatunków muzycznych

1. Gamy i pasaże durowe i molowe do 3 znaków przykluczowych w obrębie dwóch, trzech

Program przesłuchania śródrocznego

Program egzaminu promocyjnego

Dwa kontrastujące utwory z akompaniamentem (jeden z nich wykonany na pamięć)

B. Jaskrowski: Etiudy na klarnet dla początkujących

I. Wyczyński: Łatwe utwory, PWM

1. Dalsze doskonalenie techniki zadęcia i oddechu.

Sposoby realizacji zadań,

1. Stosowanie ćwiczeń usprawniających pracę obu rąk z zastosowaniem techniki

1. Gamy i pasaże durowe i molowe do 3 znaków przykluczowych w obrębie dwóch, trzech