Ocena działań Policji w zakresie bezpieczeństwa publicznego w opinii

mieszkańców Koszalina

Wstęp

Policja jest instytucją zaufania publicznego, cieszy się również dużym

zainteresowaniem mediów, za to z powodu działania w obszarze bezpieczeństwa oraz
porządku publicznego. Podlega nadto nieustannej obserwacji oraz społecznej ocenie.
Istotnym jest, iż opinia społeczna jest bardzo czułym wskaźnikiem akceptacji dla
wszelkich instytucji państwowych. Bezpieczeństwo oraz poczucie bezpieczeństwa
wywierają w ogromnym stopniu wpływ również na jakość życia ludzi w miastach, co
podkreślane jest także przez specjalistów w literaturze przedmiotu 1/2. Również relacje,
jakie zachodzą między mieszkańcami oraz Policją posiadają wyjątkową wagę oraz
odgrywają istotną rolę w skuteczności policyjnych działań3.

Praca, rola i zadania Policji w kwestii zapewniania bezpieczeństwa stanowi

często podejmowany temat badań naukowych, sprawozdań kontrolnych i innych
publikacji4/5/6/7. Jak podkreśla J. Mazur samo bezpieczeństwo jest też dyskutowane
pośród obywateli szczególnie, kiedy sami staja się ofiarami przestępstw 8. Natomiast
sukcesywnie realizowane badania opinii polskiego społeczeństwa pozwalają
dostrzec różnice w ocenie różną pracy policji na przestrzeni lat. Przykładem mogą być tu
badania CBOS9, dzięki którym można dostrzec, jak w ulegającej zmianom
rzeczywistości , zmienia się poczucie bezpieczeństwa obywateli oraz wizerunek Policji i
policjantów. Policja w Polsce odnosi wymierne sukcesy w walce z przestępczością,

1
Guzik R. 2000. Przestępczość w przestrzeni miejskiej Krakowa w wyobrażeniach jego
mieszkańców. [W:] I. Jażdżewska (red.), Miasto postsocjalistyczne – organizacja przestrzeni miejskiej i jej
przemiany. Konwersatorium wiedzy o mieście, Łódź, s. 201–204.
2
Kotus J., 2005. Społeczne dylematy w przestrzeni miejskiej. Bogucki Wydawnictwo Naukowe,
Poznań.
3
J. Fiebig, W. Pływaczewski, A. Tyburska, Prewencja Kryminalna, Szczytno 2004, s. 26.
4
Gwardyński, R. (2020). O mierze sprawności działania policji. Zeszyty Naukowe Państwowej
Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy, (3 (36)).
5
Gwardyński, R. (2020). Ocena sprawności działania Policji w zapewnieniu bezpieczeństwa
publicznego w latach 2015–2019 w Polsce. Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej
im. Witelona w Legnicy, (3 (36)).
6
Bogacka, E., & Siniecka, A. (2016). Poczucie bezpieczeństwa mieszkańców miasta. Przykład
Poznania. Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna, (33), 57-71.
7
Mazur, J. 2011. Ocena pracy Policji a poczucie bezpieczeństwa obywateli w oglądzie
socjologicznym. Przedsiębiorczość i Zarządzanie, 12(2 Informatyka w Zarządzaniu-Szanse i Zagrożenia,
87-102.
8
Bezpieczeństwo i zarządzanie kryzysowe − uwarunkowania xxi wieku. Współczesne aspekty
zarządzania kryzysowego, 2011 M. Wlodarczyk, A. Marijański (red), Przedsiębiorczość i Zarządzanie
Tom XII, Zeszyt 2, s. 96
9
https://www.cbos.pl/PL/publikacje/raporty.php
czego dowodzą liczne policyjne statystyki10. Jednak, jak pokreślą C. Tatarczuk „(…)
przeciętnego mieszkańca bardziej interesuje skuteczność działania Policji w dziedzinie
przestępczości pospolitej i zwalczania wykroczeń porządkowych, związanej z
bezpieczeństwem w jego miejscu zamieszkania, aniżeli jej medialne sukcesy w walce z
przestępczością zorganizowaną”11.

Celem niniejszej pracy było dokonanie oceny działań Policji w zakresie

bezpieczeństwa publicznego w opinii mieszkańców Koszalina.

Rozdział 3

Metodologia badań

3.1.Problemy Badawcze:

Problem badawczy jest swoistym pytaniem które określa jakość oraz wymiar
pewnej niewiedzy , a także cel i granice pracy naukowej. Jednakże sformułowanie
problemu badawczego od badacza wymaga posiadania pewnego zakresu wiedzy o
interesującej go tematyce, natomiast jej źródło stanowi literatura przedmiotu. Jak
wskazują metodolodzy, celem poprawnego sformułowania problemu trzeba spełnić kilka
warunków. Owa poprawność polega zatem na wyczerpaniu zakresu problemu, wzięciu
pod uwagę zależności pomiędzy zmiennymi, a także na zastosowaniu empirycznego
rozstrzygnięcia. Można stwierdzić zatem, iż sformułowanie problemu badawczego
stanowi opis celów oraz uwarunkowań określonego problemu, które zostają
przedstawione z odpowiednią szczegółowością, a więc tak, by możliwe było
odpowiednie zaplanowanie badania. Problemy badawcze muszą być także istotne z
punktu widzenia rozwoju teorii oraz istotne dla praktyki, nie tylko prawidłowo
sformułowane, ale również prawdziwe i sprawdzalne empirycznie12.

Problemem badawczym niniejszej pracy jest odpowiedź na pytanie:

Jak mieszkańcy Koszalina oceniają działania Policji w zakresie

bezpieczeństwa publicznego?

10
https://isp.policja.pl/isp/aktualnosci/15846,Podsumowujemy-2020-rok-w-Policji.html
11
C. Tatarczuk, Ocena realizacji podstawowych zadań Policji i jej wpływu na poczucie
bezpieczeństwa Polaków w świetle badań społecznych w latach 2007-2009 , [w] Zarządzanie
bezpieczeństwem w sektorze publicznym i biznesie, T. Białas, M. Grzybowski, I. Tomaszewski (red),
Wydawnictwo Wyższej Szkoły Administracji i Biznesu im. Eugeniusza Kwiatkowskiego w Gdyni ,
Gdynia 2009 s. 70
12
B. Klepacki (2009), Wybrane zagadnienia związane z metodologią badań naukowych,
Warszawa, s. 41
 W celu rozwiązania problemu głównego badacz wysunął również trzy
problemy szczegółowe?

1. Jak mieszkańcy Koszalina oceniają działania Policji w zakresie

bezpieczeństwa w miejscach publicznych?

2. Jaki jest wizerunek Policji w opinii mieszkańców Koszalina?

3. Jakie oczekiwania mają mieszkańcy Koszalina względem Policji?

3.2.Hipotezy:

Hipotezę można określić jako przypuszczenie, pozbawioną pewności wypowiedź,

czy badawcze założenie b, jakiego celem jest wyjaśnienie jakiś zdarzeń czy i faktów,
bądź też prognozowanie o możliwości wystąpienia nowych. Hipotezy są stawiane celem
odkrycia określonych praw oraz uogólnień13.

Upraszczając hipotezę można rozumieć jako przypuszczenie, dotyczące

rzeczywistości, zaś jej sprawdzenie czyli dokonanie oceny prawdziwości hipotezy,
odbywa się za sprawą porównania stanu hipotetycznego ze stanem faktycznym. Hipoteza
może zostać także określona poprzez jej usytuowanie w cyklu badawczym. W takim
rozumienia stanowi ona twierdzenie naukowe , które zostało formułowane jeszcze przed
dowodem naukowym14.

W empirycznych badaniach, gdy badacz podejmuje się sprawdzenia, czy dana

hipoteza jest prawdziwa, może on sformułować pytanie rozstrzygnięcia, o jakiego
fałszywości albo prawdziwości rozstrzygać będzie wynik badania. Owo twierdzenie
może mieć jednostkowy charakter, lub postać historycznej generalizacji , a nawet postać
ogólnego prawa nauki15.

Hipoteza główna:

Większość mieszkańców Koszalina pozytywnie ocenia działania Policji w

zakresie bezpieczeństwa publicznego.

Hipotezy szczegółowe:

1. Większość mieszkańców Koszalina pozytywnie ocenia działania Policji w

zakresie bezpieczeństwa w miejscach publicznych.
13
Stachak S., Podstawy metodologii nauk ekonomicznych, Książka i Wiedza, Warszawa 2006.,
s. 89
14
Witczak H., Natura i kształtowanie systemu zarzadzania przedsiębiorstwem, Wydawnictwo
Naukowe PWN, Warszawa 2008
15
Nowak S., Metodologia badan społecznych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007.,
s. 35
 2. W opinii większości mieszkańców Koszalina wizerunek Policji jest
pozytywny.

3. Większość mieszkańców Koszalina oczekuje od Policji skuteczności oraz

szybkiego przybywania na miejsce zdarzenia.

3.3.Zmienna niezależna

Głównymi zmiennymi w badaniu naukowym są zmienne niezależne i zmienne

zależne. Zmienną niezależna jest zmienna, jaką badacz manipuluje w badaniu. Zmienna
zależna to zmienna, jaką mierzy, dokonuje jej pomiaru, jaka nie manipuluje w badaniu,
czyli ta, której wartość jest „zależna" od wartości zmiennej niezależnej.

W niniejszym badaniu zmienną niezależną jest płeć, wiek i miejsce zamieszkania

respondentów.

3.4.Zmienna zależna

W przyjętym problemie głównym wyróżniono globalną zmienną zależną, jaką

jest poczucie bezpieczeństwa mieszkańców Koszalina. Natomiast zmiennymi zależnymi
było postrzeganie działań Policji przez mieszkańców w kwestii zapewniania
bezpieczeństwa w miejscach publicznych, zapewniania bezpieczeństwa w miejscu
zamieszkania .

3.5.Technika zbierania danych

Metodologia badań została zdeterminowana poprzez cele pracy oraz podjęte

problemy i hipotezy badawcze. Badacz posłużył się metodami empirycznymi, które są
wykorzystywane celem zgromadzenia nowych faktów 16. Techniki badawcze stanowią
skonkretyzowane sposoby realizowania badań. Są one podporządkowane metodom
badawczym. Wybór techniki badawczej jest również podyktowany umiejętnościami i
możliwościami badacza17. Techniki badawcze stanowią zatem praktyczne czynności ,
jakie muszą zostać zastosowane zgodnie z przyjętym w świecie nauki algorytmem, które
w konsekwencji umożliwiają uzyskanie sprawdzonych faktów lub informacji czy

16
M. Pelc, Elementy metodologii badań naukowych, Akademia Obrony Narodowej, Warszawa
2012, s. 55
17
P. Sowizdraniuk. Współużyteczność metod oraz technik i narzędzi badawczych w badaniu
bezpieczeństwa [w] Nauki o bezpieczeństwie. Wybrane problemy badań A. Czupryński, B. Wiśniewski, J.
Zboina (red.) Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej im. Józefa Tuliszkowskiego
Państwowy Instytut Badawczy, Józefów 2017, s. 77
opinii18. W badaniu wykorzystano metodę ankietową, która odgrywa istotną rolę w
wszelkich naukach oraz badaniach społecznych

W badaniu została wykorzystana technika badawcza w postaci ankiety. Ankieta

stanowi natomiast zbiór pytań, jakie są stawiane pisemnie w celu uzyskania odpowiedzi,
jakie mają posłużyć do rozwiązania problemu19. Otrzymane odpowiedzi są
opracowywane statystycznie, natomiast wyniki interpretowane. Narzędziem badawczym
był autorski kwestionariusz ankiety, składający się z 11 pytań o charakterze zamkniętym.
Wzór ankiety został załączony na końcu niniejszej pracy.

Wielkość próby badawczej to 370 osób. Badacz zastosował zasadę doboru

dwustopniowego, a zatem warstwowego, co pozwoliło mieszkańcom wszystkich dzielnic
Koszalina na wejście do próby oraz doboru losowego dla każdej warstwy.
Przeprowadzone badania ankietowe objęły mieszkańców obojga płci oraz w różnych
grupach wiekowych. Dzięki temu badacz mógł również zbadać związek między opinią,
dotyczącą działania Policji w zakresie bezpieczeństwa publicznego oraz cechami
socjodemograficznymi. Uzyskane w wyniku ankiety odpowiedzi umożliwiły ukazanie
stanowiska mieszkańców Koszalina, dotyczącego działalności Policji w zakresie
zapewniania bezpieczeństwa.

Rozdział 4

Analiza badań własnych

4.1. Ogólna ocena pracy Policji przez respondentów

Za pomocą badania ankietowego zbadano ogólną opinię o pracy Policji wśród

mieszkańców Koszalina. Mieszkańcy wypowiadali się raczej dobrze o pracy Policji w
swoim mieście. Zadeklarowali, iż patrole Policji pojawiają się często w ich okolicy, co w
większości przypadków wpływa pozytywnie na poczucie bezpieczeństwa. Większość
mieszkańców miała również bezpośrednio styczność z Policją, najczęściej podczas
kontroli drogowej (79%). Mieszkańcy ci pozytywnie oceniają swoje doświadczenia,
mówią o kulturze i profesjonalizmie policjantów. Jednakże poziom wyszkolenia
policjantów nie jest przez nich oceniany jako bardzo wysoki, takiej odpowiedzi udzieliło
jedynie 3 procent respondentów. Zdecydowana większość badanych uważa jednak, iż
poziom wyszkolenia policjantów jest średni. Takiej odpowiedzi udzieliło 54 procent
badanych.
18
. T. Majewski, Ankieta i wywiad w badaniach wojskowych, Warszawa 2002, s. 8.
19
Sztumski J. (1995), Wstęp do metod i technik badań społecznych, Wydawnictwo Śląsk,
Katowice, s. 130-133
 rys. 1. Poziom wyszkolenia Policjantów w opinii mieszkańców Koszalina

4.2. Poczucie bezpieczeństwa w środowisku lokalnym

Ogólna ocena poczucia bezpieczeństwa mieszkańców Koszalina jest wysoka.

Oceny pozytywne, dotyczące bezpieczeństwa w mieście stanowiły 65 procent wszystkich
odpowiedzi. Wpływ na postrzeganie bezpieczeństwa miał wiek respondentów, ponad
połowa osób poniżej 20 lat i ponad połowa między 20 oraz 39 rokiem życia dokonała
oceny pozytywnej. Mniej pozytywnych ocen bezpieczeństwa zostało wystawionych
przez mieszkańców powyżej 60 lat. Mieszkańcy Koszalina dobrze ocenili poziom
bezpieczeństwa w swoich dzielnicach zamieszkania. Odpowiedzi pozytywnych udzieliło
89 procent respondentów. Tylko 9 procent badanych nie czuje się bezpiecznie w swoim
miejscu zamieszkania. 73 procent badanych porusza się po najbliższej okolicy bez obaw
również po zmroku. Można zatem wyciągnąć wniosek, iż ulice i osiedla Koszalinie są
przez mieszkańców postrzegane jako stosunkowo spokojne oraz bezpieczne.

rys. 2. Ogólna ocena poczucia bezpieczeństwa w środowisku lokalnym w opinii

mieszkańców Koszalina

Mieszkańcy Koszalina oceniają wysoko bezpieczeństwo w miejscu swojego

zamieszkania i w najbliższej okolicy. Większość z nich (51 %) nie obawia się żadnych
zagrożeń, najwięcej natomiast respondentów zadeklarowało, iż obawia się niszczenia
mienia przez wandali (39%), osób agresywnych, albo będących pod wpływem różnych
środków (23%), a także brawurowo jeżdżących kierowców (19%).

4.3. Wizerunek Policji w oczach respondentów

Ponad połowa mieszkańców Koszalina jako najważniejsze oczekiwania wobec

Policji uznaje skuteczność oraz szybkie przybywanie na miejsce zdarzenia. Spełnienie
tych oczekiwań w znaczniej mierze jest zależne od obecności patroli w okolicy ich
miejsca zamieszkania , a także od otwartości na problemy oraz niesienia pomocy. Mniej
więcej jedna czwarta respondentów oczekuje od Policji również uczciwości. Mniej
więcej jedna piąta mieszkańców jest zdania, iż najbardziej istotne jest niezwłoczne
przyjmowanie zawiadomień , jakie zależy z kolei od możliwości łatwego skontaktowania
się z Policją. Mieszkańcy Koszalina oczekują również łatwości kontaktu z
dzielnicowym.

rys. 3 Oczekiwania mieszkańców Koszalina względem Policji

Z przeprowadzonych badan wynika, iż Policja cieszy się pozytywnym

wizerunkiem w oczach mieszkańców Koszalina. Uważają oni, iż patrole pojawiają się z
wystarczającą częstotliwością na ulicach miasta, a kulturę i profesjonalność
funkcjonariuszy oceniają pozytywnie, jednak uważają, że Policja powinna być lepiej
wyszkolona. Większość Koszalinian nie czuje obaw, poruszając się w swojej okolicy,
nawet po zmroku, a na ich poczucie bezpieczeństwa wpływa obecność patroli
policyjnych.

Zakończenie

Wyniki przeprowadzonego badania wskazują na zależność między skutecznością

działania Policji, a poczuciem bezpieczeństwa mieszkańców Koszalina. Większość
młodszych wiekiem mieszkańców miasta czuje się zupełnie bezpiecznie w miejscu
swojego zamieszkania, poczucie bezpieczeństwa spada wraz z wiekiem respondentów,
jednak wyraźne obawy o własne bezpieczeństwo żywi bardzo niewielu mieszkańców.

Koszalinianie obawiają się przede wszystkim zagrożeń ze strony wandali, osób

pod wpływem alkoholu lub narkotyków oraz zbyt brawurowo jeżdżących kierowców.
Przeważająca liczba mieszkańców miała również bezpośrednią styczność z pracą Policji,
najczęściej podczas kontroli drogowych. Oceniają oni pracę policjantów pozytywnie,
przede wszystkim wymieniając jako zalety funkcjonariuszy ich kulturę osobistą oraz
profesjonalizm.

Mieszkańcy Koszalina są zdania, iż w pracy Policji najbardziej liczy się

skuteczność oraz szybkie przybywanie na miejsce zdarzenia. Cenią sobie obecność
patroli na ulicach swojego miasta, a także fakt, iż Policja jest otwarta na problemy
mieszkańców. Uważają, że z Policją oraz z dzielnicowym winien być zapewniony łatwy i
szybki kontakt, zaś od policjantów oczekują nie tylko fachowości i uprzejmości, ale
również uczciwości.

Bibliografia:

1. Bezpieczeństwo i zarządzanie kryzysowe − uwarunkowania xxi wieku.

Współczesne aspekty zarządzania kryzysowego, M. Wlodarczyk, A.
Marijański (red), Przedsiębiorczość i Zarządzanie Tom XII, Zeszyt 2, s.
96, 2011
2. Bogacka, E., Siniecka, A. Poczucie bezpieczeństwa mieszkańców miasta.
Przykład Poznania. Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna, 2016 ,
3. Guzik R.. Przestępczość w przestrzeni miejskiej Krakowa
w wyobrażeniach jego mieszkańców. [W:] I. Jażdżewska (red.), Miasto
postsocjalistyczne – organizacja przestrzeni miejskiej i jej przemiany.
Konwersatorium wiedzy o mieście, Łódź, 2000
4. Gwardyński, R., O mierze sprawności działania policji. Zeszyty Naukowe
Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy, (3
(36)), 2020
 5. Fiebig, J.. Pływaczewski W, Tyburska A., Prewencja Kryminalna,
Szczytno 2004,
6. Klepacki B., Wybrane zagadnienia związane z metodologią badań
naukowych, Warszawa, 2009;
7. Majewski T., Ankieta i wywiad w badaniach wojskowych, Warszawa
2002,
8. Mazur, J. Ocena pracy Policji a poczucie bezpieczeństwa obywateli w
oglądzie socjologicznym. Przedsiębiorczość i Zarządzanie, 12(2
Informatyka w Zarządzaniu-Szanse i Zagrożenia, 2011;
9. Nowak S., Metodologia badan społecznych, Wydawnictwo Naukowe
PWN, Warszawa 2007;
10. Pelc M., Elementy metodologii badań naukowych, Akademia Obrony
Narodowej, Warszawa 2012;
11. Sowizdraniuk P. Współużyteczność metod oraz technik i narzędzi
badawczych w badaniu bezpieczeństwa [w] Nauki o bezpieczeństwie.
Wybrane problemy badań A. Czupryński, B. Wiśniewski, J. Zboina (red.)
Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej im. Józefa
Tuliszkowskiego Państwowy Instytut Badawczy, Józefów 2017;
12. Stachak S., Podstawy metodologii nauk ekonomicznych, Książka
i Wiedza, Warszawa 2006;
13. Sztumski J., Wstęp do metod i technik badań społecznych, Wydawnictwo
Śląsk, Katowice, 1995 ;
14. Tatarczuk C., Ocena realizacji podstawowych zadań Policji i jej wpływu
na poczucie bezpieczeństwa Polaków w świetle badań społecznych w
latach 2007-2009 , [w] Zarządzanie bezpieczeństwem w sektorze
publicznym i biznesie, T. Białas, M. Grzybowski, I. Tomaszewski (red),
Wydawnictwo Wyższej Szkoły Administracji i Biznesu im. Eugeniusza
Kwiatkowskiego w Gdyni , Gdynia, 2009;
15. Witczak H., Natura i kształtowanie systemu zarzadzania
przedsiębiorstwem, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2008
źródła internetowe
1. https://www.cbos.pl/PL/publikacje/raporty.php
2. https://isp.policja.pl/isp/aktualnosci/15846,Podsumowujemy-2020-rok-w-
Policji.html