1.

Unidadea IKASTETXEA
ERAKUNDE GISA
 1. Unidadea IKASTETXEA
ERAKUNDE GISA

Gaitasun orokorra
Pentsamendu kritikoa

Berariazko gaitasuna B.G.1.

Ikastetxea erakunde gisa azaltzen dituzten
ezaugarri eta aldagaiak aztertzea eta baita
antolaketa dinamika eta irakas praktika
baldintzatzen dituzten erakudearen ezaugarriei
buruzko pentsamendu kritikoa garatzea ere
1. Unidadea IKASTETXEA
ERAKUNDE GISA

Ikastetxeek beste motatako

erakundeekin partekatzen dituzten
ezaugarriak

A pesar de que podemos hallar muy diversas definiciones respecto

al concepto de Organización, dependiendo del modelo teórico del
que se parta, existe un conjunto de características que suelen ser
comúnmente reconocidas como identificadoras de una
organización (Muñoz y Román, 1989; Sáenz, 1993; Antúnez,
1993).
1. Unidadea IKASTETXEA ERAKUNDE GISA
1.-Erakundea PERTSONEK osatzen dute
2.- Erakundeko partaide eta kideek XEDE berdintsuak partekatzen diutzte
3.- ARAUAK ETA JARDUNBIDEAK eratzen dira erakundeen funtzionamendu
eragingorra bermatzeko. Erakundeko kideen arteko harremanak eta zereginak
zehaztu eta arautu egiten dira.

4.- GIZA-TESTUINGURU jakin batean sortzen da; ELKARRENGANAKO

ERAGINA DUTE; bai elkarteak gizartean, bai gizarteak elkartean.

5.- Elkarteak berezko KULTURA BAT ERATZEN DU; erakundeko kideek

partekazen dituzten balio eta sinesmenak erakundeari nortasuna eskeitzen diote.

6.- Martxan jartzean, BI MAILA bereiz daitekez:

• DINAMIKOA: Antolaketa (EKINTZA);
• ESTATIKOA: Egindako antolaketaren ondorioz sortzen den egitaraua,
estruktura (ONDORIOA ).
1. Unidadea IKASTETXEA ERAKUNDE GISA

beste motatako erakundeekin aldaraztuta

ikastetxeek dituzten ezaugarri
bereizgarriak

GONZÁLEZ GONZALEZ, M.T. (2003) (Coord.). Capítulo 2. Las organizaciones

escolares: dimensiones y características. En “Organización y Gestión de Centros
Escolares”. M.T. GONZÁLEZ (2003) (Coord.). Madrid: Pearson
1. Unidadea IKASTETXEA ERAKUNDE GISA
1.- XEDEEI HELBURU OROKORREI dagokienez:
1.1.- Argitasun falta: Hezkuntza integrala, giza eskubide eta bake-
hezkuntza, ….
• Hainbat interpretazio; baikotzak berea.
• Gainezko adostasunak?
Hori dela eta, ohikoa da bakoitzak berea (interpretatzen duena) egitea.

1.2.- ANIZTASUNA (Kuantitatiboa – helburu asko – eta Kualitatiboa – oso

ezberdinak direnak)

1.3.- Askotan ere, haien artean KONTRAESANKORRAK dira.

Arazo hau ekiditzeko EZINBESTEKOAK dira TALDE-ANALISIA, ADOSTASUNA

ETA HAUSNARKETA erakundearen helburuak eta haien ebaluazio indikadoreak
oso argi zehaztuz
 2.- TEKNOLOGIARI dagokionez (NOLA LORTU?): EKINTZAK,
PROZEDURAK, JARDUNBIDEAK.
Gutxienez, bi baldintza:
• Aipatutako xedeen argitasun falta eta aniztasuna.
• Ikasleak: Pertsonak dira eta noski, bakarrak eta aldakorrak.
Pertsonentzako teknologiak diseinatzea ez da gauza erreza .
Batzuekin funtzionatzen denak beste batzuekin ez du
funtzionatzen.

 3.- HARREMANEEI dagokienez:

• 3.1.- López Yáñez et al. (1994): «El centro escolar es una

organización muy participada» LAGUN ASKO eta OSO
EZBERDINAK dira PARTE HARTZEN DUTENAK.

• 3.2.- Isolamendu profesionala, komunikaziorik falta; Batzoitza

bere ikasgelan…..
4.- IZAERA SISTEMIKOAri dagokionez: ANTOLAKUNTZA AHULA.

Ikastetxeak SISTEMAK, (ERAKUNDE SISTEMIKOAK) dira:

Elkarren artean nolabait egituratuta dauden eta helburu jakin bat duten
elementu edo prozesuen multzoa.
Elementuren batean aldaketa bat sortzen bada, sistema osoan eragina izaten
du aldaketa honek.
Elementuen batuketa baino gehiago da, entitate berri bat sortzen da.

Hala eta guztiz ere, ikastetxeetan aipaturiko IZAERA SISTEMIKO HAU oso
ahula da, :
• Teknologiarik eza dela eta. Ez dago erakunde guztia konektatzeko gai den
teknologiarik (prozedurarik, ekintzarik, jardunbiderik).
• Autoritate, aginte sendo eta egonkorrarik eza dela eta.

Ikastetxe gehienetan elementu eta talde gehinenek dagokion autonomia baino

gehiagoz jokatzen dute
 Eta bukatzeko, ezin ditugu BESTE BALDINTZATZAILE BATZUK ahaztu:

1.- Ikastetxeek BALIABIDE MUGATUAK dituzte. Betiere, kanpotik eta batez ere erabaki
politikoak jasota.

Politika arloko teknikariek (gizartearen, boto-emaileen oniritziaren ikuspuntutik) zuzen-

zuzen aztertzen dute hezkuntza (irakasleriaren ordutegia, eskolaren antolakuntza, …)

2.- IRAKASLEEK HAINBAT FUNTZIO BETETZEN DUTE haien lanpostuan

(koordinatzailea, zuzendaria, teknologi berrien erabiltzailea, eleaniztasunaren
dinamizatzailea, hezitzaikea,….) eta erronka guzti hauei aurre egiteko prestakuntza
gutxi izanik. Askotan ere, eginkizun bat beste batekin kontrajarria izan daiteke.
(koordinatzailea: lankide eta nagusi)

3.- Oinarrizko hezkuntzan, ikaslea BEHARTUTA dago eta honek eragina zuzena du
eskolako antolakuntzan. «RECLUTAMIENTO FORZOSO».

4.- Hezkuntzak eragin zuzena du GIZARTE OSOAN . Hori dela eta, EDONORK (arlo
honetan aditua izango balitz bezala) ematen du bere iritzia hezkuntza sistemari buruz.