MOSES, MOSES -Rogelio R.

Sikat

Unang bahagi: Parte kung saan ginahasa si Aida

Aida: Huwag po! Huwag po! */iyak nito na tila nandidiri at nasasaktan habang umiiyak.

Mayor's son: Wala ka nang kawala sakin Aida, matagal kong hinintay ang pagkakataon na ito. */sambit
nito ng mapag-angkin at punong puno ng obsesiyon.

Aida: Huwag po! Tama na po, ayaw ko na (iyak nito).

Mayor's son: Sabi ng Tumigil ka eh, ang ingay mo. (sabay dagok dito)

Panahon: Kasalukuyan

ANA : (habang nagpupunas) Kumusta ang hiningi mong bakasyon, Regina?

REGINA: Binigyan ako, puwede ba nila akong hindi bigyan.

ANA : Biro mo namang mahigit na dalawampung taon ka na yatang nagtuturo. Noong dalaga ka pa, hindi
ba? Pwede ka nang magretiro.

REGINA: Sayang naman kung hindi ko matatapos ang aking serbisyo. Pero, hindi ako papasok hangga’t
hindi gumagaling si Aida.

ANA : Sinabi mong tuloy rin ang demanda?

REGINA: (tatayo, lalakad sa repriheradora upang kumuha ng inumin) Oo. Bakit hindi ko itutuloy? Kahit
ano pa nga ang kanilang sabihin. Dapat nga raw magdemanda, sobra naman daw talaga ang ginawa kay
Aida.

REGINA: ang dipirensiya nga lang daw, “mayor” itong kalaban ko. Ano sa akin kung “mayor”? ngayon
ba’t “mayor” siya’y libre na ang kanyang anak? Wala raw mangyayari. Iba raw ang lakas ng nasa poder.
Baka raw lalo pa tayong perwisyuhin.kababata pa’y wala nang prinsipyo! Mga bagong tapos pa ng
kolehiyo, mabuti pa iyong “ assistant principal” namin, matapang. Ang sabi’y “Ituloy mo, Mrs. Calderon,
‘you should really teach those people a lesson.”

ANA : (galit) Ituloy mo nga. Regina, nang madala. Sobra nang talaga ang anak ng “mayor” na iyan! Ang
kailangan talaga riyan ay bitay.

ANA : Mabuti pa sigurong hindi tayo umalis sa Gagalangin, Regina. Siguro, kung hindi tayo lumipat dito-

REGINA: Sino ang makaaalam na dito siya magkakaganyan?

ANA : Aywan ko, Regina, pero kung minsan nga’y naiisip kong kahit yata saan tayo pumunta, sinusundan
tayo ng trahedya.
REGINA: Hindi naman sa tayo’y sinusundan, Ana. (kukunot ang noo). Mabuti pang sabihin mong dahil sa
mga pagkakataon, o dahil sa mga kondisyon ngayon. Ibang-iba na talaga ngayon. Aywan ko rin, Ana.
Aywan ko.

ANA : (Pagkaraan ng ilang saglit, malumanay na) Naubos na nga pala ang gamot ni Aida, Regina. Iyong “
tranquilizer”.

REGINA: Magpabili tayo. Sino ba ang ating pagbibilhin? Si Tony?

ANA : Pabilhin mo na’t gabi na. Malapit na sigurong mag-alas- nuwebe.

REGINA: Gabi na pala.

REGINA: (tatawag) Tony!

TONY : Sandali po! Ikinakabit ko lang itong “daylight”.

ANA : Ano ba ang napapansin mo kay Aida? May pagbabago ka bang nakikita ? Hindi ba parang
lumalala?

REGINA: Hindi naman siguro, Ana. Mahusay ang gamot na ibinibigay sa kanya ng doktor. At sabi sa
ospital, magaling daw ang “psychiatrist” na tumitingin sa kanya. Talaga raw isa sa pinakamahusay dito sa
Pilipinas, sabi sabi rin ni Tony.

REGINA: (mamumuntong hininga) Tiyaga, tiyaga ang kailangan natin, Ana. Kaya hahabaan ko ang aking
bakasyon.

ANA : Mahusay siguro iyong likidong “tranquilizer” na inihahalo ko sa pagkain niya. Biro mo, iyong tira
niyang pagkain, sinubok kong ipakain kay Sultan noong isang araw. Nakatulog ang pobreng aso.

REGINA: Iyon naman daw ang kailangan, sabi ng doctor- ang humupa ang kanyang nerbiyos.

REGINA: Sa Linggo ang punta dito uli ng doktor. Malalaman natin sa kanya kung kailangan pang ipasok sa
ospital si Aida o hindi.... (Maalala) Si Tony nga pala? Tony!

REGINA: Bumili ka na ng gamot. Nasa tokador iyong pera.

TONY : Opo. ( Ililigpit sa may ilalim ng hagdan ang kanyang mga gamit, at kukuha ng inumin. ) Saglit
lamang at Nauuhaw si Aida.

(Isang sasakyan ang hihinto sa tapat ng “apartment”. Maririnig ang pagkalapak na pagsasara ng pinto
nito, ang pagkahol ng aso).

REGINA: Sa atin ba iyon? (May kakatok sa kanilang pintuan).

ANA : Tingnan mo nga Benjamin.(Lalabas si Ben. Sa may “gate”)

Konsehal: Tao po? Nariyan ba si Mrs. Calderon?”

Ben:“Opo, sino po sila?

ANA : (Makikilala ang dumating) Si “mayor”, Regina! May kasama.

REGINA: (magugulat) Ano kayang kailangan?

ANA : (kinakabahan) Baka-aayusin ka.

BEN : (papasok) Gusto raw kayong makausap, Inay.

ANA : Bakit daw?

BEN : Aywan ko po.

REGINA : (napabuntong hininga) Papasukin mo. (Lalabas si Ben).

ALKALDE: (itataas ang kaliwang kamay, bahagyang yuyukod) “Good Evening”.

REGINA: Magandang gabi ho naman.

ALKALDE: Napasyal kami, Misis.

REGINA: (pabuntong hiningang ituturo ang upuan) Maupo kayo.

ALKALDE: (bago maupo) Misis, ang kasama ko nga ho pala’y si Konsehal Collas, Atty. Collas.

ALKALDE: (nakatingin kay Ben): Anak ho ninyo?

REGINA: Oho.

ALKALDE: Guwapo At listo. Listong bata. Hindi basta nagpapasok. (Mahihiyang pupunta si Ben sa silid-
kainan at doon mauupo.) Maupo naman kayo, Misis. Kami ho naman ni Konsehal ay ngayon lamang
napadalaw dito sa inyo.

ALKALDE: (lilinga-linga) Magandang “apartment” ito, a. Tingnan mo ang “Japanese Painting” nila,
konsehal. Di ba ganyan ang nakuha mo sa Tokyo?

KONSEHAL: (patango-tango) Masinop ang “ apartment” nila, “Mayor”.

ALKALDE: Ito ang sasabihin ng “comadre” mo na “Cozy”. Malaki siguro ang upa ninyo sa apartment na
ito Misis.

REGINA: Sa amin ho ito, inaakupa lang namin ang unang pinto.

ALKALDE: (tatawa) Dispensa, Misis! Dispensa. “An honest mistake”. Tingnan mo nga naman, konsehal, sa
kanila pala ito.

KONSEHAL: “Must have gotten a loan from the GSIS”.

ALKALDE: (nakatingin kay Tony) Anak din ninyo, Misis?

REGINA: Siya ho ang panganay.

ALKALDE: Marunong na tipo. “Scholarly type,” wika nga. “Law” siguro ang kinukuha, Misis?

REGINA: A.B. ho, sa UP.

ALKALDE: (magugulat) UP! Taga-UP rin pala konsehal. Pareho kayo. Ako ho, Misis- bakit ko ba nasasabi
ito’y hindi naman naitatanong?- at sa Francisco Law College lamang ang gradwado.(Tatapikin sa balikat
ang konsehal) Walang kuwentang eskwelahan. Kung sabagay, doon nagtapos si Carlos P. Garcia, ha,
konsehal? (Magtatawanan sila)Buweno, buweno ang ibig kong sabihi’y isa sa mga hindi natupad na
ambisyon ko iyang makapag-aral sa UP. Marunong ang anak ni Misis, konsehal.

ALKALDE: Ang lagay nga ay naparaan nga kami roon sa "squatter area" sa may "highway", kaya ginabi
kami sa pagsasadya sa inyo.

REGINA: Para ipaurong sa akin ang demanda, “Mayor?”

ALKALDE: (magkikibit-balikat) Para - - para tayo’y magkausap.

ALKALDE:. Alam kong mabigat itong aming inilalapit sa inyo, kaya naman ako’y makumbabang naparito
sa inyo upang- upang wika nga’y ihingi ng tawad ang ginawa ng aking anak.

REGINA: Akala ba ninyo’y makukuha sa paghingi-hingi ng tawad ang ginawa ng inyong anak?

ALKALDE: Alam ko, alam ko, Misis.

REGINA: Ganoon pala’y bakit hindi natin ipaubaya sa husgado?

REGINA: Kayo ba’y may anak na babae, “Mayor?”

ALKALDE: (nakangiti pa rin) Alam ko ang itatanong ninyo. Mayroon. Tatlo. Paano kung isa sa kanila
ginawa iyon?

REGINA: Paano kung ang pinakamamahal ninyo sa tatlong anak na iyan ay ginahasa ng aking anak?

ALKALDE: Natural namang mararamdaman ko ang katulad ng nararamdaman ninyo ngayo, Misis.

REGINA: Hindi ko itinatanong kung ano ang mararamdaman ninyo. Ano ang gagawin ninyo? Tatahimik
ba kayo? Magdedemanda ba kayo? Ano ang gagawin ninyo? Kung sabagay, sino nga ba naman ang
matapang na mangangahas eh sa “mayor” kayo.

KONSEHAL: (sasaluhin ang alkalde) Sa ganitong anggulo natin tingnan. Malinaw kong nakikita ang inyong
punto. Ngayo'y kau-umpisa pa lamang nang kaso. Di ba ninyo inaalala ang inyong anak? Kung itutuloy
ninyong talaga ang demanda, ang kauna-unahang gagawin para mapatunayang ginahasa siya ay ang
ipaeksamen siya. Hindi mo maiaalis sa abugado ng kabila na hingin iyan.
ALKALDE: (sasang-ayon) Kawawa rin ang inyong anak. Ang ibig kong sabihi’y—

REGINA: Para patunayan kung siya’y ginahasa o hindi?

KONSEHAL: Para patunayan kung siya’y ginahasa o hindi.

REGINA: Kung hindi kayo kumbinsidong ginahasa nga ang aking anak ay bakit narito kayo?

ALKALDE: Para - - para huwag na ngang umabot diyan,Misis.

REGINA: Legalismo ninyong mga abugado!

KONSEHAL: Wala tayong magagawa, Misis. (Bahagyang tatawa) Ganyang talaga.

REGINA: Tusuhan, patalinuhan, pasinungalingan, diyan, diyan, kayo magaling!

KONSEHAL: Sa ilalim ng batas, walang kasalanan ang isang tao hangga’t hindi siya napapatunayang
nagkasala.

REGINA: Magandang dahilan ninyong mga abugado!... Mababando rin na ang anak ng “mayor” ang
gumahasa sa kanya!

KONSEHAL: (ngingiti-ngiti) Hindi kayo praktikal, Misis.

REGINA: Anong hindi praktikal?

KONSEHAL: Halimbawa nang napatunayang nagkasala ang anak ni “Mayor”-halimbawa lamang iyan, ano
naman ang inyong makukuha?

REGINA: Hustisya.

KONSEHAL: Hustisya. (Iiling) Ang tingnan ninyo’y ang panig ng inyong anak. Iyan ang isipin ninyo.

REGINA: Halos labingwalong taon mong pinalaki, inalagaan, kung maaari’y ipagkatagu-tago mo,
pinakaingat-ingatan mo, at pagkatapos, nag-aabang lamang ng bus na pauwi galing sa eskwelahan ay
bigla na lamang aagawin ng anak ninyo, dadalhin sa motel, sasaktan, paglalaruan,at pag-aaliwan!
Isasakay sa taksi, pauuwiin, halos hindi makagulapay. At pagkaraan niyan paparito kayo sa aki’t sasabihin
ninyong ako’y maging praktikal!?

KONSEHAL: Nariyan na tayo, Misis, nariyan na tayo.

REGINA: Hindi babaing damputin ang anak ko. Makakaalis na kayo. Hindi ko iuurong ang demanda. Kung
sa inyo ang sinasabi ninyong huwes, sasabihin ko sa aming abugadong hilinging malipat sa ibang huwes.

KONSEHAL: Hindi siya ganoong napakahina para hindi maalis ang sinumang kakalabanin niyang huwes.
Sino na ngayon ang nakapaghuhuwes nang hindi lumalapit sa pulitiko? Dudulog kayo sa itaas? Sino ang
nasa itaas? Pulitiko? Ilang boto ang maaring ibigay – sa kanya ni “Mayor”? Makikisama rin sila!
REGINA: Kayong masasamang pulitiko!

KONSEHAL: (nakatawa) Masasamang pulitiko. Ganyan ang buhay ngayon, Misis. May nakita na ba
kayong anak ng kongresista na kanilang nagalaw? Anak ng Senador? Anak ng Gobernador? Anak ng-
“mayor”?

REGINA: Tama, pumatay man kayo’y hindi kayo nagagalaw!

KONSEHAL: Ay, Misis. “Be practical.”

ALKALDE: Alam kong malaking perwisyo ang nagawa ng aking anak sa inyo – ibig kong tanggapin ninyo
ang kahit kaunting tulong na ito

KONSEHAL: “ That check is for ten thousand. Pay to cash. Be practical.”

REGINA: (sasampalin ang alkalde) Akala ba ninyo’y mabibili ninyo’y mabibili ninyo ako? Layas! Layas!
( Nababaghang tatayo ang alkalde at dadamputin konsehal ang sobre. Lalapit sina Tony).

ALKALDE: (hindi makapaniwala, nakangiti ngunit ngani-nganing sampalin si Regina) Sa buong buhay ko,
Konsehal, ngayon pa lang ako nasampal. Pero hindi bale. (kay Regina) Dinadaan ko kayo sa pakiusapan
pero gusto ninyong magkademonyuhan. Pasensiyahan tayo. Ituloy ninyo!

REGINA: (humihingal) Akala ng mga taong iya’y sila ang batas.

TONY: (galit ngunit matimpi) Sa kasalukuya’y sila nga, Inay.

REGINA: (nanginginig) Lalabas din ang katotohanan at mananaig ang katarungan!

TONY: Kay gandang sabihin! “Justicia” o justicia poetica”? Hustisyang talaga o hustisyang Diyos-ko-
bahala ka na?

REGINA: Kailangang maputol ang ganito!

TONY: (malakas) Paano?

REGINA: Hindi ako titigil hangga’t hindi siya nabibilanggo!

TONY: (kinukuyom ang palad) Tatlo lamang ang nagkakaroon ng hustisya dito sa atin. Iyong malalakas,
iyong makapangyarihan, iyong mayayaman. Kung simple kang tao, mahina ka. Kung mahirap ka,
lolokohin ka, tatakutin ka, pasensiya ka, magtiis ka. Kadalasang nagkakasama-sama pa iyan: lakas,
kapangyarihan, yaman.

REGINA: (tutop ang mukha) Walang kaso sa akin magkaubus-ubos man ang ating kabuhayan!

TONY: (patuya) Sasayangin ninyo ang inyong minana't pinaghirap-hirapang ipundar?

TONY: Ang demanda ninyo’y kamukha lamang ng kung kayo’y nasusukol sa binggit ng bangin at malaki
pa ang agwat ng kabilang pampang. Alam ninyong sa pagtalon ay hindi ninyo maaabot ang kabilang
pampang!. Tatalon kahit alam na alam ninyong kayo’y mahuhulog. Bakit pa kayo magdedemanda?

REGINA: Tingnan mo, Tony. Palagay ko nga’y ako at si Aida ay sadyang pinili ng Diyos para rito. Makinig
ka: kung sa anak ng mahirap na iskwater niya ginawa iyon, tatahimik na lamang sila. Lulunukin na nila
ang kanilang dignidad at tatanggapin ang pera. Ngayon, kung sa anak-mayaman naman niya ginawa
iyon, magdadalawang-isip ang magulang, mahihiya silang mabulgar ang nangyari. Hindi nila iibiging
masira ang kanilang reputasyon! Tatahimik din sila.Nagkamali sila, Tony at lalaban ako!

TONY: Ang ipanlaban ninyo sa napakalaking bato’y ang inyong mga kuko!

REGINA: Kay laki ng ipinagbago mo, Tony. Paano ang ibig mong mangyari? Huwag nang lumaban, iurong
na ang demanda?

TONY: Mula nang mapatay si Itay ay sinimulan ko nang isipin kung ano ang batas na nararapat dito sa
atin. At sa lahat ng libro’y sa Bibliya ko pa nakita ang sagot. Ang sabi ng ama ni Itay, “ Kapag buhay ang
inutang, buhay din ang magiging kabayaran, na para bang may sisingil para sa atin. Ito’y hindi isang
pamahiin, hindi isang kasabihan- ito’y isang simpleng batas na inihabilin ng Diyos kay Moses. Sapagka’t
hindi ba sinabi sa Exodus na “buhay sa buhay”?.Itong nangyari kay Aida’y mas masahol pa sa
pagkamatay. Ngayon, ito ang mga kahatulang nararapat nating sundin: “mata sa mata, ngipin sa ngipin…
apoy sa apoy , sugat sa sugat, latay sa latay”. At ito ang aking gagawin: ako ang gaganti sa kanya.

REGINA: Gaganting paano?

TONY: Papatayin ko siya.

REGINA: (manghihilakbot) Tony!

REGINA: Lawakan mo ang iyong pagtingin, Tony. Ang ikinagagalit mo’y dahil lamang sa mga personal na
karaingan.

TONY: Lawakan! Ang kay Itay ay isa lamang sa matagal at laganap nang kawalang- katarungan!

REGINA: Nakaraan na iyon, Tony.

TONY: Hindi pa ba kayo nadadala? Hanggang ngayon ba’y naniniwala pa kayo?

ANA: Ninenerbiyos na naman si Aida, Regina.Nanlalamig mula pa kanina. Parang takot na takot. Nakabili
na ba ng gamot?

REGINA: Ang gamot nga pala. Sino ang bibili?

ANA: Akala ko ba’y si Tony?

(Iiling-iling na papanhik si Tony).

REGINA: Hindi ba puwedeng ipagpabukas na ang pagbili? Ano’ng oras na ba?

ANA: Mag-aalas-onse na siguro.

REGINA: Gabi na, Ana.

ANA: Nasa iyo iyan, Regina. Pero si Aida-

TONY: (patungo sa pinto) Lalakad na ako.

ANA: Alam mo ang pupuntahan mong botika?

REGINA: Magtaksi ka na.

ANA: Umuwi ka kaagad. Kailangan ni Aida iyan.

REGINA: (pagkalabas ni Tony) Kinakabahan ako, Ana.

BEN: Umalis na ang kuya?

REGINA: Oo. Bakit?

BEN: (parang takot) May dala siyang baril.

REGINA: Baril?

BEN: Huwag ko raw sasabihin sa inyo. Sa malaking kahon sa ilalim ng kama niya kinuha.

REGINA: (hindi makapaniwala) Saan kukuha ng baril iyon?

BEN: Baril, Inay? Kitang-kita ko.

REGINA: (sasapuhin ang mukha) Diyos ko, ano kaya ang kanyang gagawin?

BEN: Hinahanap ang anak ng”mayor”. Hindi ko na siya nakikitang nag-aaral kung gabi. Baka hindi na siya
maging “scholar” sa susunod na semestre.

REGINA: (galit) Nalalaman mo pala’y hindi mo sinasabi?

ANA: (papalapit kay Regina) Hindi mo sila masisisi, Regina, lalo pa nga’t pagkaraang marinig ang
pinagsanib ng alkalde at ng konsehal. Ang hustisya’y hustisya lamang, kung madali itong naibibigay at
naibibigay nang pantay-pantay. Papanhik na ako. “Ben, abangan mo ang pagdating ng kuya mo”

TABING

( bababa si Aida. Tutuloy siya sa komedor, may hahanapin sa kabinet. Matatabing niya ang isang bote ng
gamot at ito’y mahuhulog ng malakas. Magigising si Regina).

REGINA: (parang naalimpungatan): Sino iyan? Aida!

AIDA: (mahina) Ang gamot, Inay?

REGINA: (maaalala) Si Tony? Wala pa?

AIDA: Bakit pa?

REGINA: Bumili ng gamot. Anong oras na ba?

AIDA: Pasado alas-dos na po siguro.

REGINA: (kinabahan) Umaga na. Saan kaya nagsuot ang Antoniong ito?

AIDA: May nabasag po akong bote…. May dugo kayo, Inay.

REGINA: Saan?

AIDA: O, akala ko’y may dugo sa inyong palad.

AIDA: Lagi kong naiisip ang luma nating bahay, Inay.

REGINA: Bakit?

AIDA: Aywan. Basta lagi ko lang naiisip. Parang gusto ko pang naroon tayo. Parang natatakot ako dito.

REGINA: (nakatingin sa palad) Bakit ka naman matatakot dito?

AIDA: Sabi niya’y huwag raw tayong magsusumbong. Hindi ako natatakot kung ako. Pero baka kayo o si
Ben- o si Kuya. Naparito raw siya at ang kanyang mga kasama. Marami silang mga dalang baril. .

REGINA: Huwag mo nang isipin iyan. Hindi nila gagawin iyon. Hindi nila aanuhin ang kuya mo.

AIDA: Huwag naman sana nilang sasaktan, ano, Inay?

REGINA: Oo, hindi nila sasaktan.

AIDA: Anong sinasabi ni Kuya tungkol sa nangyari?

REGINA: Wala, wala namang sinasabi.. Oh Siya, siya panhik ka na.

AIDA: Kayo?

REGINA: Hihintayin ko siya. Ano na kayang oras?

AIDA: Umaga na.

REGINA: Umaga na?

(Papanhik si Aida. Maiiwan sa komedor si Regina)

(Isang taksi ang pasagadsad na hihinto sa kanilang tapat.)

REGINA: Tony! Ano’ng nangyari sa iyo?

Aida : Kuya?

( halos yakap ni Regina si Tony na sapo ang duguang kaliwang balikat. Mapapaupo si Tony, hawak ni
Regina).

REGINA: Ano’ng nangyari sa iyo?

(Sesenyasan siya ni Tony na huwag maging maingay).

TONY: Aalis tayo rito, Inay. Dali! Gigisingin ninyo sina Ben.

AIDA: (sa itaas, pakalabog na babangon at manggigising) Tiya Ana! Ben! Ben!

REGINA: (matatag) Hindi, Tony. Hindi tayo aalis. Susuko ka.

TONY: Inay!

REGINA: (kakapkapin kay Tony ang baril) Bigay mo sa akin ang baril.

TONY: (pipigilin ang kamay ng ina) Kailangan ko ito, Inay. Tiyak nila akong papatayin. Madali silang
makagagawa ng dahilan.

REGINA: (aagawin ang baril at ipapaloob ang baywang ng damit niyang pambahay) Susuko ka, Tony.

REGINA: Ibang krimen Kaysa sa nangyari kay Aida.!

TONY: (magugulat) At ako’y kriminal?

REGINA: Pinatay mo siya.

TONY: “Huwag ninyong sasaktan ang sinumang balo o ulila sa amang bata,”habilin ng Diyos kay Moses. “
Kapag sila’y inyong sinaktan sa anupamang paraan at silang lahat ay tumawag sa akin, ang panawagan
nila’y tiyak kong diringgin. At ang poot ko’y maglalatang, at kayo’y papatayin ko sa tabak.” Naglalatang
ang poot ng Diyos sa masasamang kamay na umagaw at humahawak ngayon ng kanyang tabak!
Sasabihin ninyong ako’y kriminal? Saan paano kanino ako hihingi, hahanap at makapagtatamo ng
katarungan? Sino ang magbibigay? Inay, ang kidlat ng Diyos ay ihahagis ng kamay ng naaapi at ang tabak
ng hustisya ay itataga sa lipunan ng mga pinagkakaitan ng katarungan.

(Maliban sa panginginig at abut-abot na paghingal ni Aida ay matahimik silang lahat. Sa labas, maririnig
na ang mga sirenang papalapit).

TONY: Nariyan na sila!( Tatayo, magpapalinga-linga).

REGINA: (nakasunod) Susuko ka, Tony.

Pulis: Calderon, napapaligiran ka na namin. Sumuko ka na

REGINA: Buksan mo ang pinto, Ben.

Ben: Maayos siyang susuko. Halikayo, narito siya.

(Bunot ang mga baril, papasok ang mga pulis, karamiha’y nakauniporme, ang ila’y nakasibilyan at may
mga taling panyo sa ulo).

Regina: Hayan siya. (ituturo si Tony)

(Papasok ang alkalde, bunot ang baril. Itututok nito ang baril kay Tony nguni’t matatabig ni Regina. Sa
dingding tatama ang bala).

REGINA: Maayos siyang susuko,”Mayor”. Hayan, nariyan ang aking anak, arestuhin ninyo.

(Pagtutulung-tulongan ng mga pulis si Tony. Malakas na mapapatili si Aida. Makalawang

makapagpapaputok si Regina bago maagaw ng isang pulis ang kanyang baril. Babagsak si Tony).

ALKALDE: Bakit mo binaril?

REGINA: Kapag sinaktan ng ibang bata ang ating anak, at tayo’y walang magawa sa nanakit sa kanya, di
ba ibinubuhos natin ang parusa sa ating anak? Ang sabi ninyo’y aarestuhin ninyo ang aking anak ano ang
inyong ginagawa?

PULIS1: Inaaresto!

REGINA: Inaaresto?

PULIS II: Dadalhin namin sa presinto!

REGINA: Dito pa lamang ay pinapatay na ninyo!

PULIS III: Paano’y nanlalaban!

REGINA: Nanlalaban?

PULIS II: “Resisting arrest!”

PULIS I: Nagtatangkang tumakas!

REGINA: O! O!

ALKALDE: Pinatay niya ang aking anak!

REGINA: Kayo ang batas kapag inyong ANAK?!

PULIS I: Dadalhin namin sa husgado!

REGINA: Husgado, huh anong husgado!

PULIS II: Bakit ba marunong ka pa sa husgado?

PULIS III: Sa hustisya!

REGINA: Hustisya! Hustisya! Alam ba ninyo ang kahulugan ng hustisya? Kayo, “Mayor” alam ba ninyo
ang kahulugan niyan?

(Ubus-lakas siyang sasampalin ng alkalde at siya’y babagsak. Mapapayakap sa kanya si Ben).

PULIS I: Posasan iyan.

PULIS II: Masyadong makatuwiran!

REGINA: (umiiling) Hindi ninyo nalalaman, “Mayor”, ang kahulugan niyan. Hindi ninyo nalalaman.
(Malakas) Kayo, lahat kayo, hindi ninyo nalalaman ang kahulugan niyan!

PULIS III: Binaril mo ang sarili mong anak!

PULIS I: “Parricide!”

ALKALDE: Pananagutan mo ito.

REGINA: Pananagutan mo ito.(nanghihinang sambit habang tumatawa na umiiyak)

PULIS II: Halina! Halina Sa presinto!

PULIS III: Doon ka makipagdebate.

ALKALDE: Dalhin ninyo!

REGINA: (napoposasang ilalabas): O, dalhin ninyo ako kahit saan. Sa presinto, sa korte, sa husgado, kahit
saan! Dalhin ninyo ako kahit saan. Pananagutan ko ang pagkamatay ng aking anak. Pinatay ko ang aking
anak! Sasabihin ko sa lahat na pinatay ko ang sarili kong anak. Pinatay ko ang aking anak!

~Wakas ~