8 10.

Sınıf
Felsefe
Felsefi Okuma ve Yazma

1. ve 2. soruları aşağıdaki parçaya göre yanıtlayınız.

“Şu tablo yağlı boyadır.” yargısında bulunan kişi, tablonun “yağlı boya olma” niteliğine sahip olduğunu ileri sürmekte-
dir. Bu yargının doğruluğu; tablonun gerçekten bu niteliğe sahip olup olmama durumuna bağlıdır. Bu gibi yargılar ile
“Şu tablo güzeldir.”, “Sana vurmam ahlaken yanlış.” gibi yargılar arasında bir farklılık bulunmaktadır. Bu yargıları dile
getirdiğimizde biz, tablonun güzelliği ifade ettiğini, birine vurma eyleminin ise ahlaken yanlışlık gibi bir niteliğe sahip
olduğunu mu söylüyoruz? Böylece doğru ya da yanlış olabilecek bilişsel bir ifade mi ortaya koyuyoruz? Yoksa bu ifa-
delerde biz sadece doğru ya da yanlış olma durumunu değil aksine tabloya bakmanın bizde olumlu duygusunu dışa
vurup, birine vurmamak gerektiğini mi emrediyoruz?

1. Bu parçada geçen felsefi kavramları aşağıya yazınız.

…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………

2. Bu parçada ele alınan temel felsefi problemin ne olduğunu aşağıya yazınız.

…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………

3.
Acaba düşünce kanaatle eşit mi? Kanaat yani ‘opinion’ dediğimiz şey düşünceyle aynı mı? Yapılan tartışmalar
şunu gösteriyor bize, kanaat ile düşünce aynı değil. Kanaat herkesin söyleyebileceği, herkesin üzerinde ko-
nuşabileceği ifadelerden oluşuyor ve dolayısıyla bizi afallatıcı herhangi bir durum yok. Bizim bir şey üzerinde
afallamamız için o şeyin biraz farklı olması gerekiyor. Biliyorsunuz bu mesele Platon'un mağara alegorisinde de
tartışılmıştır. Platon iki dünyayı birbirinden ayırır: Görünen dünya ve idealar dünyası. Platon’un temel çerçevesi
aslında görünen dünyanın “opinionlar”dan, kanaatlerden oluştuğu, imajlardan oluştuğu ve bizim bir şekilde bu
dünyanın dışına çıkıp tefekkür edici düşünce boyutuna sahip olan “idealar dünyası”na ulaşmamız gerektiğidir.
Ama bunun bir başka kanadı daha var. O da şu: Hepimiz Bourdieu ismini duymaktayız, yani, Pierre Bourdieu
önemli sosyologlardan birisi. O’nun çok güzel bir kavramı var: Fast Food Thinker / Fast Food Düşünürleri. Buna
göre kanaat acaba sadece genel insan kategorilerine ait bir durum mudur yoksa televizyonda, medyada sıkça
gördüğümüz ve bize paketlenmiş iletileri ileten insanlarda da böyle bir durumdan bahsedebilir miyiz? Acaba tele-
vizyonda izlediğimiz, medyada takip ettiğimiz insanlar, her gün bize aynı şeyleri söyleyen profesör, akademisyen,
entelektüel dediğimiz insanlar Heidegger’in söylediği gibi çerçevelenmiş bir bakış içerisinde bazı şeyleri bizlere
aktarmıyor mu? Ve biz bunlara düşünce diyebilir miyiz? Bizi afallatıcı etkinlikler mi bunlar? Dolayısıyla burada da
bir sıkıntı var gördüğünüz gibi.

Bu parçayı tutarlılık gösteren, anlamlı bir bütünlük oluşturan, felsefenin ana konuları olan varlık, bilgi ve
değer alanlarına vurgu yapan, en az 5 cümleden oluşacak şekilde bir paragrafla yorumlayınız.

…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………

MEB ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

 8 10. Sınıf
Felsefe
Felsefi Okuma ve Yazma

4. “Sokrates’e göre sorgulanmamış bir hayat yaşanmaya değmez.”

Bu sözden hareketle anlamlı bir bütünlük içinde, tutarlılık gösteren, sistematik ve temellendirilmiş, en az
8 cümleden oluşan felsefi bir deneme yazınız.

…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………

MEB ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü