Filipino Review

- Parabula
- Ang Pariseo at maniningil ng buwis
- Epiko
- Epiko ni Gilgamesh
- Elehiya
- Short Story

Parabula Definition:

Ang parabula ay isang anyo ng kwento o salaysay na karaniwang nagmumula sa Banal na Kasulatan
katulad ng bibliya. Ito ay nagmula sa salitang Griyego na "parabolé," na nangangahulugang
paghahambing o paglalarawan. Layunin ng parabula ang magturo ng wastong pag-uugali o magbigay
ng aral sa pamamagitan ng paglalarawan ng mga karakter, pangyayari, at sitwasyon. Sa pamamagitan ng
mga simpleng kwento at mga simbolismo, ang mga parabula ay naglalayong magbigay-liwanag sa mga
aral sa buhay at moral na mga konsepto. Halimbawa ng mga kilalang parabula mula sa Banal na
Kasulatan ay ang Parabulang ng Mabuting Samaritano at ang Parabulang ng Mangingisda ng Pahayag.

Katangian:

1. Maikli at simpleng kuwento: Ang mga parabula ay karaniwang maikli at diretsong kwento na
madaling maunawaan ng mga mambabasa. Hindi ito komplikado at madaling maipaliwanag ang mensahe
o aral nito.

2. Punô ng talinghaga: Ang mga parabula ay nagtataglay ng mga talinghaga o simbolikong elemento na
nagpapalalim sa kahulugan ng kuwento, nagbibigay-linaw sa mga pangyayari at nagpapalawig sa
kahulugan ng aral.

3. Itinutuwid ang maling pag-uugali: Layunin ng mga parabula na ituwid ang maling pag-uugali ng
isang tao sa pamamagitan ng paglalarawan ng mga karakter na nagpapakita ng maling desisyon o kilos, at
ipinapakita kung paano dapat baguhin ang pag-uugali upang maging mas mabuti at makabuluhan ang
pamumuhay.

Ang Pariseo at maniningil ng Buwis.

Ang Pariseo ay isang grupo ng mga dalubhasa o eksperto sa batas ng Moises sa Bibliya. Sila ay kilala sa
kanilang matinding pagpapatupad ng relihiyosong batas at tradisyon.
1. Pakitang-tao sa paningin ng Diyos: Ang mga Pariseo ay kadalasang itinuturing na "pakitang-tao" o
nagpapakita lamang ng kanilang kabutihan sa harap ng ibang tao. Subalit, sa paningin ng Diyos, ang
kanilang mga gawain ay maaaring walang tunay na kahulugan o motibasyon.

2. Mahilig mamintas o maghanap ng butas na ikasisira ng kapwa: Sa halip na magbigay ng

pagpapahalaga at suporta, ang ilang Pariseo ay kilala rin sa kanilang pagiging mapanira sa iba at sa
paghahanap ng mga butas o kasalanan ng kanilang kapwa upang sila'y maparatangan o mapahiya.

Sinabi rin niya ang talinghagang ito sa mga taong matuwid ang tingin sa sarili at hinahamak naman ang
iba. "May dalawang lalaking pumasok sa Templo upang manalangin, ang isa ay Pariseo at ang isa ay
maniningil ng buwis.

Tumayo ang Pariseo at nanalangin nang ganito: 'O Diyos, nagpapasalamat ako sa iyo sapagkat hindi
ako katulad ng iba na mga magnanakaw, mandaraya, mangangalunya, o kaya'y katulad ng maniningil ng
buwis na ito.

Dalawang beses akong nag-aayuno sa isang linggo at nagbibigay rin ako ng ikasampung bahagi mula sa
lahat ng aking kinikita.'

Samantala, ang maniningil ng buwis nama'y nakatayo sa malayo at di man lamang makatingin sa langit
Dinadagukan niya ang kanyang dibdib at sinasabi, 'O Diyos, mahabag po kayo sa akin na isang
makasalanan!'

Sinasabi ko sa inyo, ang lalaking ito'y umuwing matuwid sa harapan ng Diyos, at hindi ang Pariseo.
Sapagkat ang sinumang nagmamataas ay ibababa at ang nagpapakababa ay itataas.”

Epiko Definition:

Ang epiko ay isang uri ng tulang pasalaysay na naglalarawan ng mga kabayanihan at

pakikipagsapalaran ng pangunahing tauhan. Karaniwang naglalaman ito ng mga tagumpay, pakikidigma,
at iba pang mahahalagang pangyayari na nagpapakita ng katapangan at katangian ng pangunahing
karakter. Ang epiko ay kadalasang sinasalaysay sa pamamagitan ng salawikain o awit, at ito ay
naglalarawan ng kahalagahan ng kulturang kinabibilangan ng mga tauhan at lugar kung saan naganap ang
mga pangyayari. Isang halimbawa ng epiko ay ang "Iliad" ni Homer.

1. Kabayanihan: Ipinapakita ng mga pangunahing tauhan ang kanilang katapangan at kahusayan sa mga
laban at pakikipagsapalaran.

2. Kapangyarihan: Maaaring magtaglay ang mga tauhan ng espesyal na kapangyarihan tulad ng mahika
o supernatural na lakas.
3. Damdamin: Gumigising ang epiko ng damdamin sa pamamagitan ng makulay na paglalarawan at mga
emosyonal na pangyayari.

Klasikong Epiko:

- Halimbawa: "Iliad" at "Odyssey" ni Homer, "Aeneid" ni Virgil, "The Divine Comedy" ni Dante
Alighieri.

Epiko sa Europa:

- Halimbawa: "El Cid," "Chanson de Roland," "Heliad," "The Nibelungenlied," "Beowulf."

Epiko sa Pilipinas:

- Halimbawa: "Ibalon" ng Bikol, "Hudhud ni Aliguyon" ng mga Ifugao, "Biag ni Lam-ang" ng Ilocano,
"Tuwaang" ng mga Bagobo.

Narito ang buod ng "Ang Epiko ni Gilgamesh," isang sinaunang tula mula sa Mesopotamia, na itinuturing
na isa sa pinakamatandang aklat sa mundo na patuloy na umiiral:

Epiko ni Gilgamesh:

- nagmumula noong 2100 BC

- Batay ito sa mga unang tula ng Sumerian tungkol sa isang historikal na hari ng Uruk na tinatawag na si
Gilgamesh.

Kwento:

- Si Gilgamesh, isang makapangyarihan at mayabang na hari, ang namumuno sa lungsod ng Uruk.

- Ang mga diyos, nababahala sa kanyang mapanupil na pag-uugali, ay lumikha ng Enkidu, isang
mabangis na tao, upang hamunin siya.
- Naging magkaibigan sina Gilgamesh at Enkidu at nagsasagawa ng mga pakikipagsapalaran, kabilang
ang pagpatay sa halimaw na nagbabantay ng gubat ng sedro, si Humbaba
- Si Ishtar, ang diyosa ng pag-ibig at digmaan, ay nainlab kay Gilgamesh ngunit ni-reject,leading her to
unleash a destructive bull on Uruk. Gilgamesh and Enkidu defeat the bull, but the gods punish Enkidu
with death.
- Devastated by the loss of his friend and facing his own mortality, Gilgamesh embarks on a quest for
immortality. He seeks out Utnapishtim, the sole survivor of a great flood and granted eternal life by the
gods. Despite various challenges, Gilgamesh fails to obtain immortality but gains wisdom and acceptance
of his own mortality.
Uri ng Paugnay:

1. Pangatnig:
- Ang pangatnig ay nag-uugnay ng dalawang salita, parirala, o sugnay upang magkaroon ng mas malinaw na
kahulugan. May dalawang uri ito:
- Paninsay: Ito ay nag-uugnay ng dalawang bahagi ng pangungusap na may magkaparehong kahulugan o
di-kaya'y di-gaanong kaugnay. Halimbawa: "at," "o," "ngunit."
- Pantulong: Ito ay nag-uugnay ng dalawang bahagi ng pangungusap na may magkaibang kahulugan o
magkaibang layunin. Halimbawa: "dahil," "kaya," "dahil sa," "kung."

2. Pang-angkop:
- Ang pang-angkop ay nag-uugnay ng isang pangungusap sa iba pang bahagi ng pangungusap upang maging mas
maayos at malinaw ang kahulugan. Halimbawa: "na," "sa," "ng," "para."

3. Pang-ukol:
- Ang pang-ukol ay nag-uugnay ng isang salita o parirala sa ibang salita o parirala upang ipahayag ang relasyon ng
mga ito. Halimbawa: "sa," "ng," "mula sa," "patungo sa."

Sa pamamagitan ng paggamit ng mga uri ng pang-ugnay na ito, mas nagiging maayos at malinaw ang pagpapahayag
ng mga ideya at kaisipan sa loob ng isang pangungusap o talata.

Maikling Kwento:

Ang maikling kwento ay isang anyo ng panitikan na binubuo ng isang sangay ng salaysay na may iisang
kakintalan. Ito ay naglalaman ng isang madulang bahaging buhay na tinatalakay, at may isang
pangunahing tauhang may mahalagang suliranin. Ang pangyayari sa maikling kwento ay kadalasang
nagaganap sa loob lamang ng maikling panahon at mayroong tiyak na tema o mensahe na nais iparating
sa mambabasa. Ito ay isang masining na paraan ng pagpapahayag ng mga karanasan, damdamin, at
pag-unawa sa pamamagitan ng kathang-isip na mga pangyayari. Sa kabuuan, ang maikling kwento ay
isang mahusay na anyo ng panitikan na may kakayahan na makaapekto at magbigay ng kasiyahan o
kaalaman sa mga mambabasa sa maikling panahon.

Edgar alan poe - father of short storys

Ginoong O’Henry
Elemento ng Maikling Kwento:

1. Tauhan: Ito ang mga karakter sa kwento na nagtutulak sa pangyayari. Bilog - Nagbabago
Lapad - Pareho ang Ugali , kabilang ang kanilang mga katangian, motibasyon, at pagbabago sa kwento.

2. Tagpuan (Oras, Lugar, Panahon): Ang lugar at panahon kung saan naganap ang kwento. Nagbibigay
ito ng konteksto at ambience sa kuwento at maaaring magdala ng impluwensiya sa mga tauhan at
pangyayari.

3. Saglit na Kasiglahan: Ang bahagi ng kwento kung saan ipinakikilala ang mga tauhan at ang kanilang
sitwasyon. Naglalaman ito ng background information at nagpapakilala sa mga elemento ng kuwento.

4. Tunggalian: Ito ang sentral na konflikto o problema na kinahaharap ng mga tauhan. Maaaring
magsimula ito sa loob o labas ng tauhan, at nagtutulak sa pangunahing plot ng kwento.

- Tao laban sa Sarili: Isang tunggalian kung saan ang karakter ay nakikipaglaban sa kanyang sariling damdamin,
konsensya, o internal na pagsubok.

- Tao laban sa Lipunan: Ang karakter ay may tunggalian sa kanyang kapaligiran, lipunan, o sistema ng lipunan.

- Tao laban sa Tao: Ang tunggalian ay nangyayari sa pagitan ng mga tauhan, kung saan sila ay nagtatalo o
naglalaban.

- Tao laban sa Kalikasan: Ang tunggalian ay may kaugnayan sa kalikasan o pisikal na kapaligiran ng tauhan.

5. Kasukdulan: Ito ang pinakamataas na punto ng tensyon o damdamin sa kwento. Nagpapakita ito ng
pagpapasya o pagkakaroon ng kritikal na pangyayari na nagtutulak sa kwento patungo sa kalutasan.

6. Kakalasan: Ang paglutas o paglutas ng tunggalian, kung saan nailalabas ang resulta ng kasukdulan at
ang pagbabago o resolusyon sa kwento.

7. Katapusan: Ang pagsasara ng kwento na nagpapakita ng kahihinatnan o implikasyon ng mga

pangyayari. Naglalaman ito ng mga huling pagpapahayag o aral na nais iparating sa mga mambabasa.
Uri ng Maikling Kwento:

1. Kuwento Tauhan:Tunggalian at paglalakbay ng mga karakter.

2. Kuwentong Katutubong Kulay:May temang lokal o kultural na pumapaksa sa tradisyon at karanasan
ng isang lugar.
3. Kuwentong Sikolohiko: Nakatuon sa mga damdamin at isipan ng mga tauhan, nagpapakita ng
kanilang kahulugan sa kanilang sariling realidad.
4. Kuwentong Kakakatukan: Nagbibigay diin sa pag-iisip at paghuhusga ng mga tauhan sa kanilang
mga desisyon.
5. Kuwentong Bayan: Nagpapahayag ng mga tradisyonal na alamat at kuwento ng isang lugar o kultura.
6. Kuwentong Kabalaghan: Naglalaman ng mga elemento ng misteryo, kababalaghan, at supernatural na
mga pangyayari.
7. Madulang Pangyayari: Isang pangyayari o sitwasyon na naglalarawan ng isang mahalagang
kaganapan sa buhay ng mga tauhan.
8. Kuwentong Pagkikipagsapalnran: Nakatuon sa mga interaksyon at ugnayan ng mga tauhan, madalas
may kuro-kuro sa pagkakaibigan o pamilya.
9. Kuwentong Katatawanan: Naglalaman ng mga nakakatawang pangyayari at diyalogo, may layuning
magpatawa o magbigay aliw.
10. Kuwento ng Pagibig: May temang kaugnay ng pagmamahalan, romantiko o hindi, nagpapakita ng
iba't ibang uri ng pag-ibig at relasyon.

Definition Elehiya:

Ang elehiya ay isang tulang liriko na naglalarawan ng pagbubulay-bulay o guni-guni hinggil sa

kamatayan. Ito ay tula ng pagtatangis o pag-alaala sa mga nawala sa buhay

1. Tema - Ito ang kabuuang kaisipan sa elehiya. Kadalasan ito ay kongkretong kaisipan o batay
sa karanasan.
2. Tauhan - Tauhang pinapaksa na naka loob sa elehiya
3. Tagpuan - Lugar at panahon kung saan at kailan naganap ang elehiya.
4. Kaugalian o Tradisyon - Mga paniniwala, gawi o mga nakasanayan na lumutang sa elehiya.
5. Damdamin - Pagpapahayag ng saloobin o emosyon ng manunulat sa akda.
6. Simbolo - Ginagamit upang magpahiwatig ng mga ideya o kaisipang nakapaloob sa akda.
Mga Namayapa Kong Kababayan

Ang aking kababayan ay namatay sa krus... Sila'y namatay habang ang kanilang kamay ay
nakadipa sa gawing Silangan at Kanluran, habang ang natitira nilang paningin ay nakatitig sa kadiliman
nang matatag... Namatay silang tahimik
sapagkat ang sangkatauha'y nakapinid ang tainga sa kanilang pagtangis
Namatay sila dahil hindi nila nilingap ang kanilang kaaway
Namatay sila dahil mahal nila ang kanilang kapuwa
Namatay sila dahil nagtiwala sila sa sangkatauhan
Namatay sila dahil di nila pinahirapan ang mga tampalasan
Namatay sila dahil sila ang mga dinurog
na bulaklak at hindi ang mga nanyurak na mga paa Namatay sila dahil sila ang tagasulong ng
kapayapaan Namatay sila sa gutom sa lupain na sagana sa kabuhayan Sila'y namatay dahil ang mga
halimaw mula sa impiyerno ay nabuhay at sinira ang lahat ang kanilang pinagyamang palayan at
winasak ang lahat at kahuli-hulihan na natira sa kanila.
Namatay sila dahil ang mga ulupong at ang mga anak ng ulupong ay naghasik ng kamandag sa lugar ng
Holy Cedars at mga rosas at jasmin ay nilalanghap ang kanilang halimuyak.

Ang Kayamanan Ng Hari

Ang manggagawang si Abdul Karim, kasama ang asawang si Zeeba "ang maganda," ay nakatira sa isang
lambak na napaliligiran ng gulod na katatagpuan ng mga punongkahoy na namumunga.
Simple at karaniwan ang kagandahan ni Zeeba. Ngunit, dahil pinangalanan siyang Zeeba, inakala niyang
maganda siya. May dalawang anak sina Zeeba at Abdul Karim, Yusuf o Joseph, na tulad ng alam ninyo
ay binenta ng mga kapatid kaya napadpad sa Egypt at siyang sumunod na hari at ang babae si Fatima ay
ipinangalan kay Fatima, ang paboritong anak ni Mahomet, ang asawa ng bantog na si Ali.
Bilang manggagawa, hindi tumanggap ng bayad na pera si Abdul Karim. Binayaran lamang siya ng mga
butil at damit na sapat para sa kaniya at sa pamilya. Hindi niya kilala ang pera.

Isang araw, labis na natuwa ang kaniyang Panginoon sa ginagawa niya kaya binigyan siya ng sampung
krans na katumbas ng ilang dolyar. Para kay Abdul Karim, napakalaking kayamanan nito at tapos na ang
gawain niya para sa araw. Tumakbo siyang pauwi sa kaniyang asawa at ipinakita ang perang sa kaniya
ay kayamanan. Nasiyahan si Zeeba at kanilang mga anak, sina Joseph at Fatima.
"Paano natin gagastusin ang pera?" tanong ni Abdul Karim sa asawa at mga anak. "Binigyan din ako ng
bakasyon ng Panginoon. Kung mamarapatin ninyo, pupunta ako sa bantog na siyudad ng Meshed na
dalawampung milya ang layo rito. Pagkatapos mag-alay ng dalawang krans sa dambana ng banal na
Imam, tutungo ako sa bazaar at bibilhin ang lahat ng gusto ninyo.” Telang seda para sa bagong damit
ang bilin ni Zeeba, laruang kabayo at espada naman kay Yusuf o Joseph at panyong galing sa India at
ginintuang tsinelas naman ang bilin ni Fatima.
"Mapasasainyo lahat," ang wika ng ama. Kinuha niya ang malaking tungkod at sinimulan na ang
paglalakbay. Nang makababa mula sa bundok, namangha si Abdul Karim sa kahabaan ng siyudad at
nalula siya sa paghanga sa nakita niyang
mga simboryo kung saan kumikinang sa ginto, at mga maliliit na estatwa sa tuktok kung saan
nananawagan ang mga pari sa sambayanan para manalangin. Mula sa tarangkahan ng dambana,
humingi siya ng permisong pumasok at pinahihintulutan naman siya.
At nagwika ang pari ng, "Humango ka at ialay ang makakayanan mo para sa mosque at gagantimpalaan
ka ni Allah!" Kaya lumakad siya sa malawak na bulwagan sa kalagitnaan ng mga sumasamba mula sa
iba-ibang siyudad sa Asya. Buong kababaang loob na inialay niya ang dalawang piraso ng pera sa banal
na libingan. Tumungo siya pagkatapos sa kaingayan ng siyudad kung saan niya nakita ang mga bazaar.
Nakita niyang nasa isang lugar ang mga nagtitinda ng mga prutas, magkakasama naman ang nagtitinda
ng mga paso, alahero, panadero, at matadero. May lugar para sa bawat paninda sa bazaar hanggang sa
nakarating siya kung saan naroroon ang mga nagtitinda ng seda. Pumasok siya sa isa sa mga tindahan,
pinili ang inaakalang pinakamaganda sa seda ngunit laking gulat niya nang malaman ang
presyo-dalawang daang krans.
"Baka nagkakamali ka. Ganito ba ang tinutukoy mo?" sabay dukot sa bulsa ng mga krans sa kaniyang
bulsa.

"Oo, ganiyan nga," sagot ng katulong.

Parang nakita ni Abdul ang kalungkutan at sama ng loob ni Zeeba.
Isinalaysay ni Abdul kung paano siya nagkaroon ng mga krans. Iyon ay dahil ginantimpalaan siya ng
kaniyang Panginoon at binigyan pa ng bakasyon. Ang sampung krans na ibinigay sa kaniya ang
kauna-unahan niyang pagkakataong makahawak ng krans. Kaya pagkatapos magpunta at mag-alay ng
krans sa dambana, namili na siya ng mga hiling ng asawa at anak. Naunsiyami nga lamang siya sa 'di
inaasahang taas ng halaga ng sedang gusto ng asawa. Ganito rin ang naramdaman niya nang malaman
ang halaga ng kabayo at espadang pinabibili ni Yusuf at panyong galing sa India at ginintuang tsinelas
naman ni Fatima.
"Sinasayang ko lang ang oras ko sa pakikipag-usap. Mainam pa ay lisanin mo na ang tindahang ito.
Umuwi ka na,” wika ng katulong. “Ibili mo na lamang sila ng iba, umalis ka na at huwag nang babalik
pa,” dugtong pa niya.
Umuwing bigo si Abdul Karim dahil wala siyang nabili para sa asawa at mga anak. Nakasalubong niya
ang isang pulubing nanghihingi ng limos at nagwikang, "Ang sinumang naglilimos sa mahirap,
inaabutan ang Panginoon at ang isang katiyakan, susuklian siya ng Panginoon ng sandaang balik."
Sinagot siya ni Abdul, "Tanging sa iyo lamang ako maaaring makipagkasundo. Kaya heto, sa iyo na ang
walong krans na natitira sa akin. Gamitin mo sa paglilingkod sa Panginoon at huwag mo akong
kalilimutang bayaran nang sandaang ulit.”

Nang makarating si Abdul Karim sa kanilang tirahan, sinalubong siya ng asawa at mga anak ngunit wala
siyang naiabot isa man sa kanila. Nagalit si Zeeba at nagtungo sa Panginoon ng asawa. Ngunit higit na
nagalit ang Panginoon nang malamang ibinigay ang natitirang walong krans sa pulubi. Pinapunta niya
si Abdul at nilibak.
"Sinabi ba ng pulubing ibabalik sa iyo ang sandaang ulit? Mapapasaiyo?"
Hinagupit ng mga alipin ng Panginoon si Abdul nang sandaang ulit.
Kinabukasan, pinatawag muli ng Panginoon si Abdul Karim. Inutusan siyang maghukay sa kabukiran
hanggang sa lumabas ang tubig. Ganito nga ang ginawa ni Abdul. Nang makapaghukay na siya ng
tatlumpung piye, nakahukay na siya ng kasko. Napaliligiran ito ng puting bato ngunit hindi ito nadurog.
Naalala niyang nakakita siya ng ganitong uri ng mga bato sa Meshed. Nagpasiya siyang muling pupunta
sa siyudad upang madala ang mga bato. Itinago niya ang mga bato at hindi binanggit kaninoman.

Hindi kinailangang maghintay nang matagal ni Abdul. Dahil sa nasiyahan ang Panginoon sa ginawa
niyang paghuhukay, nakatagpo siya ng tubig kaya ginantimpalaan siya ng bakasyon. Dinala niya ang
mga bato sa Meshed ngunit itinago ang karamihan sa ilalim ng puno. Nagdala siya ng ilan at pumasok sa
isang pamilihan. Ipinakita ang mga bato at tinanong kung ibig nilang bumili ng mga batong katulad nang
sa hawak niya. May mga dala pa siya. Nanginginig pa, sinabihan ng namamahala ng shop na maghintay
siya. Sa kaniyang pagbabalik, kasama na niya ang pinuno ng mga pulis. Nang makita ng alahero ang
pinuno ng mga pulis, sumigaw siya na inosente siya at itinuro si Abdul. Kinapkapan si Abdul at
natagpuan sa kaniya ang mga mamahaling bato. Pinuntahan sina Zeeba at kanilang mga anak at dinala
sila ng limang daang sundalo sa kapitolyo.

Habang nangyayari ang mga ito, napanaginipan ng hari nang tatlong sunod-sunod na gabi ang Banal na
Propeta na nagsabing proteksiyonan at pangalagaan ang kaniyang kaibigan. Nagkalakas ng loob ang
hari sa ikatlong gabi na tanungin kung sino ang kaibigan ng propeta.
"Isang manggagawa na nagngangalang Abdul Karim. Sa kabila ng kahirapan inialay niya sa akin ang
sang-kalima sa krans na ibinigay sa kaniya. Ngayon, dahil sa natagpuan niya ang kayamanan ng hari,
parurusahan siya." Sinimulan na ng hari ang paglalakbay upang salubungin si Abdul. Nauna ang isang
daang sundalong nakasakay sa kabayo. Sumunod si Abdul na nakaupo sa kamelyo. Nakasunod sa kaniya
ang lumuluhang mga anak at kanilang ina. Sumunod pagkatapos ang mga

sundalo, binabantayan ang kayamanan ng hari. Pinaluhod ng hari ang kamelyong kinalululanan ni
Abdul at siya mismo ang nagkalag sa gapos ni Abdul. Naluha si Abdul, lumuhod sa hari at nagmakaawa
para sa mga mahal sa buhay at nagwika, "Kung papatayin ako, palayain na po ang mga inosenteng ito."
Itinayo ng hari si Abdul at nagwikang, "Naparito ako upang bigyan ka ng dangal at hindi upang patayin
ka. Kapag nakapagpahinga na, babalik ka sa iyong lalawigan hindi bilang isang bilanggo kundi bilang
gobernador. Nakahanda na ang sedang damit para kay Zeeba, ang kabayo at espada ni Yusuf at ang
panyong galing sa India at ginintuang tsinelas ni Fatima." Nabasa na ng hari ang lahat ng detalye ng
kaso ni Abdul.
Kaya, ang paggalang sa magulang at Panginoon ni Abdul at alay niya sa dambana ay tunay na bumalik
sa kaniya hindi lamang isang daang balik kundi higit pa sa inaasahan. At ang dambana at mahihirap ay
nakinabang nang malaki simula noon.

Characters:
1. Abdul Karim - A humble worker who receives a reward from his master, the King, for his dedicated
service.
2. Zeeba "ang maganda" - Abdul Karim's wife, who desires material possessions but learns a valuable
lesson about humility and gratitude.
3. Yusuf (Joseph) - Abdul Karim and Zeeba's son, who wants expensive items like a horse and sword.
4. Fatima - Abdul Karim and Zeeba's daughter, who desires luxurious items like silk clothes and golden
slippers.
5. The King - Bestows rewards upon Abdul Karim and ultimately shows mercy and justice.
Symbols:
1. The Krans - Represents wealth and material possessions. Initially perceived as valuable, but ultimately
brings disappointment and serves as a test of character.
2. The White Stones - Abdul Karim discovers valuable white stones while digging, symbolizing
unexpected fortune and blessings.
3. The Dream of the Holy Prophet - Symbolizes divine intervention and guidance, leading to Abdul
Karim's eventual exoneration and elevation to governorship.

Lesson:
The story teaches lessons about humility, gratitude, and the true meaning of wealth. Abdul Karim's
humility and devotion to his master, as well as his willingness to give generously despite his own poverty,
ultimately lead to his redemption and reward. It also underscores the importance of faith and divine
providence in overcoming life's challenges.

Limang Daliring Bundok

Maaaring sabihin ng iba na ang Limang Daliring Bundok ang pinakamagandang tanawin sa Hilagang
Cyprus. Isang tanawing nakabibighani sa paningin ng mga turista. Tinataglay nito ang isang alamat kung
paano nabuo ang pangalang "Limang Daliring Bundok."
May isang alamat tungkol sa mayabang na taga-nayon na umibig sa reyna ng bayan at hiningi ang
kaniyang kamay upang sila ay makasal. Ninais ng reyna na maiwasan ang aroganteng lalaki at
napag-isipang humiling ng tubig mula sa isang bukal sa San Andreas sa rehiyon ng Karpaz. Ang tubig sa
sinasabing bukal ay mahiwaga at may kakayahang palaguin ang kalikasan at gumawa ng himala sa mga
nangangailangan ngunit tanging may busilak na puso lamang ang nagtatagumpay sa kaniyang naisin.

"Kung pagbibigyan mo ang aking hiling ay handa akong pakasalan ka," wika ng reyna.
Ikinagulat ng reyna ang kaniyang tinuran sa mga oras na iyon. Samantala, ikinatuwa naman ng lalaki at
taas-noong tumingin sa reyna at sa mga taumbayan.
"Inyong narinig ang sinabi ng aking pinakamamahal na reyna. Ihanda ang inyong mga sarili sa darating
na panahon sapagkat masasaksihan ng lahat ang kasalang pinapangarap ko," ang sabi ng lalaki. "Ano ba
ang iyong kahilingan, mahal ko? Alam ko naman na kayang-kaya kong gawin ang lahat para sa iyo!"
dagdag pa niya.
Umalis ang binata at sinimulan na ang paglalakbay upang makakuha ng hiling ng reyna. Samanta,
nagkaroon ng takot ang mga mamamayan kung sakaling pakasalan ng kanilang mahal na reyna ang binata
dahil sa ugali at paraan ng pakikitungo nito sa kapuwa. Pagkalipas ng ilang linggo ay wala pa rin ang
binata, dahilan upang ikatuwa ng mga mamamayan. Nagkasundo ang mga mamamayan ng Hilagang
Cyprus na kausapin at magsumamo sa reyna na bawiin agad ang kaniyang desisyon tungkol sa
pagpapakasal sa hambog na lalaki.
"Nagbalik na ang hambog na binata," sambit ng isang babaeng nagsisilbi, sa palasyo. Laking gulat ng
lahat nang biglang dumating ang binata. Nakatingin ang mga tao sa paligid sa dumating na binata at
napansing kaunti lamang ang kaniyang nakuhang tubig.
"Mahal na reyna, ako'y nagbalik dala ang iyong kahilingan. Nais kong bukas din ay maganap ang ating
pag-iisang dibdib na magbibigay sa akin ng kapangyarihan at kontrol sa mga mamamayan," pagmamalaki
niya.
Nadismaya ang reyna sa narinig at nagsalita.
"Hindi nagkamali ang taumbayan sa kanilang napansin sa iyo. Hindi ko pakakasalan ang isang hambog at
lalaking napakataas ang tingin sa sarili. Ikaw ang magiging dahilan ng pagbagsak ng kahariang ito kung
mamumuno ka bilang hari. Mabuting humanap ka na lamang ng ibang babae," ang matapang na salita ng
reyna.
"Matapos kong gawin ang iyong nais ay ganito ang iyong isusukli," sagot ng lalaki.

Sa sobrang inis ng binata, bilang ganti, ay ibinuhos niya ang mahiwagang tubig mula sa batis sa lupa. Ang
lupa ay nagliwanag at naging kulay itim dahil sa maitim na budhi ng lalaki. Gamit ang kamay ay dumakot
siya sa lupang nag- iba ang kulay at saka itinapon sa ulo ng mahal na reyna. Sa kabila nito, mabilis
namang nakayuko ang reyna at nakailag.
Sa oras na iyon ay nagliwanag muli ang lupa kung saan ibinuhos ang mahiwagang tubig. Laking gulat ng
mga tao nang unti-unting naglalaho ang lalaki hanggang sa magkaroon ng usok. Nagsilbing aral ang
pangyayari sa lahat na maging matimpihin, mabuti, at maunawain sa lahat ng bagay gayundin sa
pakikitungo sa kapuwa. Kinaumagahan naman, gayon na lamang ang pagkamangha ng lahat nang
makitang may bundok na nagsulputan na tila limang daliri ng kamay kung saan nakaharap ang lalaki nang
ihagis ang lupa sa ulo ng reyna. Mula noon, naniwala ang mga mamamayan na iyon ang simbolo ng
pagbibigay-proteksiyon ng kalikasan sa kaharian ng Cyprus.

Characters:
1. The Proud Villager - A boastful man who seeks the hand of the town's queen in marriage.
2. The Queen - The wise and discerning ruler of the town, who tests the character of the proud villager.
3. The Townsfolk - Concerned citizens who fear the consequences of the proud villager marrying their
queen.
4. The Servant - Attendant to the queen, who witnesses the events unfold in the palace.

Symbols:
1. The Magic Water - Represents purity of heart and the ability to bring blessings or calamity depending
on one's intentions.
2. The Blackened Soil - Symbolizes the dark intentions and arrogance of the proud villager, leading to
negative consequences.
3. The Illuminated Ground - Reflects the restoration of harmony and protection brought by the queen's
decision and the magical water.

Lesson:
The tale illustrates the importance of humility, kindness, and wisdom in dealing with others and the
environment. The proud villager's arrogance leads to his downfall, while the queen's wisdom and integrity
restore balance and harmony to the kingdom. It emphasizes the need to respect nature and treat others
with compassion and understanding. Additionally, the formation of the Five Finger Mountain serves as a
symbol of nature's protection over the kingdom, reinforcing the importance of environmental stewardship
and respect.

Uri ng Teoryang Pampanitikan

1. Realismo - Ang pananaw na nagtatampok sa realisticong paglalarawan ng buhay at lipunan,

kadalasang walang pagpapalubag o pagsisinungaling.

2. Klasismo - Ang pagtampok sa mga akda o kaisipan na nagtataglay ng mataas na uri, kalidad, at
dignidad, kadalasan ay nakabatay sa karanasan ng mga nasa mayamang uring lipunan.

3. Romantisismo - Ang pananaw na nagtatampok sa damdamin, imahinasyon, at kalayaan ng indibidwal,

kadalasan ay naglalaman ng mga tema tungkol sa pag-ibig, kalikasan, at paghahanap ng kahulugan.

4. Humanismo - Ang pagbibigay-diin sa halaga ng dignidad, kalayaan, at karapatan ng tao, at

pagpapakita ng pakikisama at pagmamalasakit sa kapwa.

5. Naturalismo - Ang pagtatampok sa impluwensya ng likas na kalikasan at kapaligiran sa pag-uugali at

kapalaran ng mga tauhan.

6. Feminismo - Ang pananaw na nagtatampok sa pantay-pantay na karapatan at oportunidad ng mga

kababaihan, at pagtutol sa diskriminasyon at karahasan laban sa kanila.

7. Eksistensyalismo - Ang pananaw na naglalaman ng mga suliranin at pagtatanong hinggil sa

kahalagahan ng pagiging, kalayaan, at kahulugan ng buhay.

8. Sosyolohikal - Ang pagsusuri sa lipunan at karanasan ng mga tao sa pamamagitan ng panitikan, na

may diin sa mga isyu ng lipunan, pulitika, at kultura.

9. Arketaypal - Ang pagsusuri sa mga simbolo, istruktura, at tema sa pamamagitan ng paggamit ng mga
archetype o modelo na matatagpuan sa iba't ibang kultura at panahon.

10. Pormalismo - Ang pagsusuri sa estruktura, estilo, at anyo ng panitikan, kadalasan ay naglalaman ng
pagsusuri sa wika, salita, at porma.

11. Dekonstruksyon - Ang pagtuklas at paglantad sa mga kontradiksyon, kabiguang-loob, at iba't ibang
interpretasyon sa likod ng teksto o kaisipan.

12. Marksismo - Ang pagsusuri sa lipunan, kultura, at panitikan batay sa pananaw ng mga teoryang
pang-ekonomiya at panglipunan na isinulong ni Karl Marx at iba pang mga pilosopo.
Mga Pang-uring Nagpapasidhi Ng Damdamin:

1. Pag-uulit ng Pang-uri:
- Halimbawa: Mainit na mainit ang damdamin ng mga nagtatalo kanina.
- Halimbawa: Magandang-maganda ang tinig ng mga Pilipino kapag binibigkas ang sariling wika.

2. Paggamit ng mga Panlaping:

- Halimbawa: Napakasakit, Pagkasaya-saya, Kaysarap, Pinakamalupit Ubod ng Ligaya, Lubhang
Masaya

3. Pagpapasidhing Anyo ng Pandiwa:

- Halimbawa: Mapagkasipag, Magpakahusay, Magpakasanay

4. Paggamit ng mga Pangungusap na Walang Paksa/Sambitla:

- Halimbawa: Sugod!, Grabe!, Ang tapang!, Naku!