Gereksiz sözcük kullanımı

Sene 2010 yılıydı ve ben İzmir’deydim. (sene-yıl)

 Ana, temel konumuzu, sorunumuzu, meselemizi münakaşa edip tartışarak bir çözüm yolu
bulabiliriz. (ana-temel)

 Bu konuda herkesin fikrini ve görüşünü almalısınız. (fikir-görüş)

 Yirmi dakika geçmesine rağmen program henüz, hâlâ başlamadı. (henüz-hâlâ)

 Güç ve müşkül zamanlarda üstüne düşeni yerine getirir. (güç-müşkül)

 Ben çok varlıklı, zengin biri değilim. (varlıklı-zengin)

 Neşeli, sağlıklı, şen bir görünüşü vardı. (neşeli-şen)

 Çocuk kitapları çocuklara, merhameti ve acımayı da öğretmelidir. (merhamet-acıma)

 Her dersin kendine özgü ilke ve prensipleri vardır. (ilke-prensip)

 Burada bana yeni olanaklar sağlayacak imkânlar bulamadım. (olanak-imkân)

 İlgi ve alakanızı esirgemeyeceğinizi biliyorum. (ilgi-alaka)

 Hepinize sonsuz teşekkürlerimi ve şükranlarımı sunuyorum. (teşekkür-şükran)

 “Herkesi eleştirip tenkit etmek bize hiçbir yarar sağlamaz.” (eleştiri-tenkit)

Sözcüğün yanlış anlamda kullanılması

 Mahalleler birbirine yaklaşık olarak kurulmuştu. =”yakın” sözcüğü kullanılmalıdır.

 Almanya’dan öğretim durumumu gösteren bir belge istiyorlar. Öğretim (=öğretme) eylemidir.
Bu cümlede öğrenim (=öğrenme) eylemi olmalıdır.

 Onların azımsadığı genç edebiyatçılar çok başarılı oldu. =”küçümsediği” sözcüğü

kullanılmalıdır.

 Başkanın konuşması bütün ülkede olumlu tepkiler yarattı. tepki (=bir olaya, bir güce karşı geri
tepme). Bu cümlede “etki” sözcüğü kullanılmalıdır.

 Çekimserliği yüzünden hiç hakkını arayamaz. =”çekingenliği” sözcüğü kullanılmalıdır.

 Çocuğun bütün vücudunu büyük büyük yaralar kapsamıştı. kapsamak (=içine almak). Bu
cümlede “kaplamıştı” sözcüğü kullanılmalıdır.

 Kaldırım kenarına ekilen kısa, geniş yapraklı ağaçlar trafik akımını engelliyordu. (“ekilen”
değil “dikilen”; “akımı” değil “akışı” olmalıdır)

 Yolun solundan giden taşıt aracı, hantallığından az daha kazaya neden oluyordu. (“taşıt aracı”
yerine “taşıma aracı” veya sadece “taşıt” denmelidir.)

 Basılan dergiler hangi yayımevi tarafından yayınlanacak. (“yayımevi” değil “yayınevi”dir;

“yayınlanacak” yerine de “yayımlanacak” denmelidir.)

 Romanın gelişme süresinde yapılan hatalar sonraki yıllarda giderildi. (süresince)

 Kısa süren yaşantısında yazar, ömrünü yazmakla geçirdi. (yaşamında)

  Bu iki sınıf arasındaki ayrıcalık tespit edilemedi. (farklılık)

 Bu binalar gerçekten çok yaklaşık yapılmış. (yanaşık)

 Size birazdan düğün resimlerini göstereceğim. (fotoğraflarını)

 Bir öğrenci sınıfta kalmışsa onun sınıfı geçmesini güçlendiren nedenleri araştırmak gerekir.
(güçleştiren, zorlaştıran)

 Bizden son öğretim durumunu gösteren bir belge istedi. (öğrenim)

 Vatandaşlarımız arasında din, dil, ırk ayrıntısı yapılamaz. (ayrımı)

 Bazı öğrenciler derste çok çekimserdir. (çekinkendir)

 Uzun saçlı bir genç geldi, kendini bize tanıştırdı. (tanıttı)

 Vezüv etken bir yanardağdır. (etkin)

 Deterjandan elleri tahrip oldu. (tahriş oldu)

 Bu bölgenin kendine özgün gelenekleri vardır. (özgü)

 Camdan yankılanan ışık gözlerimi kamaştırdı. (yansıyan)

 Yazarın on dördüncü kitabı da yayınlandı. (yayımlandı)

 Belediyeler sık sık güz etkenlikleri yapıyor. (etkinlikleri)

 Çocukların birbirleriyle uygunluk içinde olmaları çok güzel. (uyum)

 Bu iki olay arasında hiçbir ayrıcalık yok. (ayrım)

 Fiyatlar çok pahalı olduğu için satışlar çok durgun. (yüksek)

 Kar yolu kapadığı için geçit servis yolundan sağlanıyordu. (geçiş)

Sözcüğün yanlış yerde kullanımı

Bu çevrede çok yardım eden olabilir bu çocuklara.

– Bu çevrede yardım eden çok olabilir bu çocuklara. (Doğrusu)

Eğitim dershanesi öğrencileri ücretsiz üniversite sınavına hazırlıyor.

– Eğitim dershanesi öğrencileri üniversite sınavına ücretsiz hazırlıyor. (Doğrusu)

Henüz bu dersin sağladığı yararlar öğrencilerimize tam olarak yansımış değil.

– Bu dersin sağladığı yararlar henüz öğrencilerimize tam olarak yansımış değil. (Doğrusu)

İzinsiz inşaata girilmez.

– İnşaata izinsiz girilmez. (Doğrusu)

Ders çalışırken ne kadar yorulursan, o kadar konuları anlaman güçleşir.

– Ders çalışırken ne kadar yorulursan, konuları anlaman o kadar güçleşir. (Doğrusu)

Rejimlerde tam yemeği kesmek insan sağlığına zarar verir.

– Rejimlerde yemeği tam kesmek insan sağlığına zarar verir. (Doğrusu)

Yeni elbisemi giymiştim ki kapı açıldı.

– Elbisemi yeni giymiştim ki kapı açıldı. (Doğrusu)
Yeni durağa gelmiştik ki otobüs de hemen geldi.
– Durağa yeni gelmiştik ki otobüs de hemen geldi. (Doğrusu)

Hakan çok iyi futbolcu ama fazla topla oynuyor.

– Hakan çok iyi futbolcu ama topla fazla oynuyor. (Doğrusu)

Bu çocuk seneye yüksek inşaat mühendisi olacak.

– Bu çocuk seneye inşaat yüksek mühendisi olacak. (Doğrusu)

Eski Adana milletvekillerinden biri daha ölmüş.

– Adana eski milletvekillerinden biri daha ölmüş. (Doğrusu)

Günde kırk kere limonlu salatalık turşusu satan dükkana uğrardı.

– Limonlu salatalık turşusu satan dükkana günde kırk kere uğrardı (Doğrusu)

Cesetler çok denizde kaldığından çürümüş.

– Cesetler denizde çok kaldığından çürümüş. (Doğrusu)

Burada her Allah’ın günü kaza oluyor.

– Burada Allah’ın her günü kaza oluyor. (Doğrusu)

Çelişen sözcük kullanımı

 Kesinlikle yarın gelebilirler.

 Şüphesiz bu sözleri bütün öğrenciler duymuş olmalı.

 Aşağı yukarı bundan tam yirmi yıl önceydi.

 Sözünü ettiğiniz şairin herhâlde on altıncı asırda yaşadığını zannediyorum.

 Eminim bu saatlerde eve gelmiş olmalı.

 Mutlaka bir gün çocukluk arkadaşlarını belki yine arayacak.

 Yanılmıyorsam, bu ikisinin aynı şey olduğunu tahmin ediyorum.

 Hiç şüphesiz bu olaya en çok üzülen başkan olsa gerek.

 Şüphesiz sanatçı bu alanda çok başarılı eserler vermiş olmalı.

 Kesinlikle söyleyebilirim ki tedavi hastayı ayağa kaldırabilir.

 Gönderdiğim paketi eminim bugüne kadar almış olmalısınız.

 Müdür Bey bu adam için: “Çok mütevazı, burnundan kıl aldırmayan biridir.” diyor.

 Artık kesinlikle böyle bir hataya düşmeyebilir.

 Okulu bitireli hemen hemen tam on yıl oldu.

 Elbette onunla birlikte gitmiş olabilirler.

 Kuşkusuz duyduğum onun sesi olmalı.

 Eminiz ki iradeli bir insan olan öğretmenimiz bu sorununu da herhalde çözmüştür.

 Üç ayrı yerde başlayan yangında mutlaka kasıt ihtimali var diyorlar.

 Aşağı yukarı tam beş yıldır görüşemiyoruz.

  Kısmen de olsa kendimi ona karşı tamamen sorumlu hissediyorum.

 Galiba gücü bu işi kotarmaya kesinlikle yetmeyecek.

 Bu önlemler hiç şüphesiz sorunu giderebilir.

Mantık Hatası

 Aşağıya indiğimizde arabamızı çalınmış olarak bulduk. (Araba ya vardır ya da yoktur; çalınmış
olarak bulunamaz.)

 Bu yılki salgın hastalıkta hayvan ölümü sayısı 275 olarak gerçekleşti. (275 sayısı, hayvan
ölümü sayısı değil, ölen hayvan sayısıdır.)

 Bir koltukta ölü olarak uyanmak istemiyorum. (Öldükten sonra uyanmak mümkün değildir.)

 Otomobilin bagajından bir kamyon dolusu silah çıktı. (Otomobilin bagajına bir kamyon dolusu
silah sığmaz.)

 Bütün bildiklerimi ve bilmediklerimi oğluma öğretmek istiyorum. (Bildiklerimizi öğretebiliriz

ama bilmediklerimizi öğretemeyiz.)

 Bugün yapılan antrenmanda iki futbolcu arasında sözlü bir tartışma geçti. (Antrenman
sırasında, futbolcular arasında elbette sözlü tartışma yapılacaktır. O anda yazılı bir tartışma
olamaz.)

 İlk kez gerçekleşen gösteriye katılım rekor düzeydeydi. (İlk kez yapılan bir gösteriye gelen
izleyici sayısının, rekor düzeyde olup olmadığı bilinemez.)

 Yangında ihmal var. (İhmal, yangında değildir; ancak yangının çıkmasına neden olan kişilerin
ihmali söz konusu olabilir.)

 Yarının mutlu günlerine özlem duyuyorum. (Özlem yaşanmış olana duyulur; gelecekte
yaşanılması beklenen şey umut/ümid edilir.)

• Bu yazıyı değil okumak, anlamak bile imkânsız.

— Bu yazıyı değil anlamak, okumak bile imkânsız. (Doğrusu)

• Bölgeyi iyi tanımasına rağmen her yeri gezdi.

— Bölgeyi iyi tanımamasına rağmen her yeri gezdi. (Doğrusu)

• Bırakın patates doğramayı yemek bile yapamaz o.

— Bırakın yemek yapmayı, patates bile doğrayamaz o. (Doğrusu)

• Seninle değil şehir içinde gezmek, dünya turuna bile çıkılmaz.

— Seninle değil dünya turuna çıkmak şehir içinde bile gezilmez. (Doğrusu)
• Önümüzdeki haftanın önemli programlarından bazılarını sizlere hatırlatmaya çalıştık.

— Önümüzdeki haftanın önemli programlarından bazılarını sizlere tanıtmaya çalıştık. (Doğrusu)

• Beyin zarı iltihapları iyi tedavi edilmezse ölüme; hatta sara nöbetlerine dahi yol açabilir.

— Beyin zarı iltihapları iyi tedavi edilmezse sara nöbetlerine; hatta ölüme dahi yol açabilir. (Doğrusu)