სასწავლო კურსის პროგრამა (სილაბუსი)

სასწავლო კურსის სახელწოდება

შესავალი საკონსტიტუციო სამართალში

Introduction to Constitutional Law

სასწავლო კურსის კოდი: LAW12511G2-LS

აკადემიური უმაღლესი განათლების საფეხური

ბაკალავრიატი მაგისტრატურა დოქტორანტურა

სწავლების ენა

ქართული

ავტორი/ავტორები
გვარი, სახელი: რუხაძე ზაზა
სამუშაო ადგილი: სტუ, სამართლისა და საერთაშორისო ურთიერთობების ფაკულტეტი.
მ. კოსტავას გამზირი 77, VI კორპუსი, IX სართული, ოთახი 901ბ
თანამდებობა: პროფესორი
ტელეფონი: 557113311
ელ–ფოსტა: Zrukxadze_lew@yahoo.com
გვარი, სახელი: ჟვანია ვახტანგი
სამუშაო ადგილი: სტუ, სამართლისა და საერთაშორისო ურთიერთობების ფაკულტეტი.
მ. კოსტავას გამზირი 77, VI კორპუსი, IX სართული, ოთახი 901ბ
თანამდებობა: ასისტენტი
ტელეფონი: (995) 596 11 55 11
ელ–ფოსტა: vzhvania@ibsu.edu.ge

სასწავლო კურსის მიზანი

სასწავლო კურსის მიზანია სტუდენტს მისცეს ცოდნა საკონსტიტუციო სამართლის არსის,

კონსტიტუციონალიზმის ცნების და საკვანძო კონცეფციების, თანამედროვე სახელმწიფოს ძირითადი
მახასიათებლების თავისებურებების, სახელმწიფოს ტერიტორიული მოწყობისა და მმართველობის
ფორმების ევოლუციის, ხელისუფლების დანაწილებისა და ადამიანის ძირითადი უფლებების შესახებ.

დაშვების წინაპირობები

არ აქვს

-1- (სულ 14 გვ.)

სწავლის შედეგები
№ საგნის შესწავლის შედეგად მიღებული ცოდნა და შეძენილი უნარები
სასწავლო კურსის დასრულების შემდეგ სტუდენტი:

➢ აღწერს საკონსტიტუციო სამართლის არსს და მნიშვნელობას, წყაროების

თავისებურებებს და შექმნისა და ცვლილებების წესს, დემოკრატიული არჩევნების
ზოგად პრინციპებს (პარტიულ სისტემას), თანამედროვე სახელმწიფოს კონცეფციას,
კონსტიტუციონალიზმის ზოგად პრინციპებს, ადამიანის ძირითადი უფლებებისა და
თავისუფლებების მნიშვნელობას და როლს, მათი კლასიფიკაციის საფუძვლებს,
სახელმწიფოს ფორმებს, ხელისუფლების დანაწილების პრინციპსა და მათ შორის
გაწონასწორებისა და დაბალენსების პრინციპების არსებობის მნიშვნელობას;
➢ მოიძიებს საკონსტიტუციო სამართლის წყაროებს, მათთან დაკავშირებულ
სამეცნიერო ნაშრომებსა და სასამართლო პრაქტიკას, ადგენს კონსტიტუციური
ნორმის შინაარსს და დოგმატურ საწყისებს, ავლენს კონკრეტულ სიტუაცებში ამ
ნორმათა სწორი გამოყენების უნარს;
➢ ამზადებს დესკრიფციული შინაარსის მქონე ნაშრომს, ესეის, პრეზენტაციას და
წარადგენს მათ შესაბამისი აუდიტორიის წინაშე როგორც წერილობით, ისე ზეპირი
ფორმით; ამყარებს სათანადო კომუნიკაციას პროფესიული წრის
წარმომადგენლებთან, ერთვება დისკუსიაში კონსტიტუციონალიზმის ზოგად
პრინციპებთან დაკავშირებით და ეფექტიანად წარმოაჩენს მიღებულ ცოდნას;
➢ ავლენს კონსტიტუციონალიზმის ზოგადი პრინციპებისა და ძირითადი
ფასეულობების ცოდნას, ადამიანის უფლებების, სოციალური და დემოკრატიული
ფასეულობებისადმი ერთგულებას;
➢ ავლენს საკუთარი ცოდნის მუდმივ რეჟიმში განახლების შესაძლებლობას
კონსტიტუციური სამართლის სიაახლებისადმი თვალყურის მიდევნების უნარის
მეშვეობით.

სწავლის შედეგების მიღწევის (სწავლება-სწავლის) მეთოდები

ლექცია სემინარი (ჯგუფში მუშაობა) პრაქტიკული ლაბორატორიული პრაქტიკა

საკურსო სამუშაო/პროექტი

სწავლება-სწავლის მეთოდების შესაბამისი აქტივობები:

ვერბალური ახსნა–განმარტება; დისკუსია/დებატები; ინდუქცია, დედუქცია, ანალიზი; წიგნზე
მუშაობა; წერითი მუშაობა; პროექტის შემუშავება და პრეზენტაცია (ზეპირი, Power Point და სხვა);
დამოუკიდებელი სწავლა (ესეს, რეფერატის, პროექტის, მოხსენების მომზადება) და სხვა.

კრედიტების რაოდენობა: 6

-2- (სულ 14 გვ.)

საათების განაწილება სტუდენტის დატვირთვის შესაბამისად (სთ.)
ლექცია: 30
სემინარი (ჯგუფში მუშაობა): 30
პრაქტიკული: -
ლაბორატორიული: -
საკურსო სამუშაო/პროექტი: -
პრაქტიკა: -
შუასემესტრული /დასკვნითი გამოცდა 2/3
დამოუკიდებელი მუშაობა: 85

ლექცია
№ თემების დასახელება და შინაარსი
1 საკონტიტუციო სამართალი და კონსტიტუციონალიზმის საფუძვლები
საკონსტიტუციო სამართლისა და კონსტიტუციონალიზმის ცნებები, არსი, მათი
ინსტიტუციური და შინაარსობრივი ელემენტები, ძალაუფლების შეზღუდვა, როგორც
კონსტიტუციონალიზმის ამოსავალი იდეა, საკონსტიტუციო სამართლის მოწესრიგების
სფერო, საკონსტიტუციოსამართლებრივი ურთიერთობები, საკონსტიტუციო სამართლის
სუბიექტები, საკონსტიტუციო სამართლის წყაროთა კლასიფიკაცია, სამართლებრივი აქტები,
ჩვეულებები და სასამართლო გადაწყვეტილებები.

ძირითადი ლიტერატურა:
კონსტიტუციონალიზმი, ზოგადი შესავალი, წიგნი I, თბილისი, 2018.
საკონსტიტუციო სამართლის არსი, მნიშვნელობა და წყაროები. კონსტიტუციის გადასინჯვა

ძირითადი ლიტერატურა:
2
შესავალი საკონსტიტუციო სამართალში / ვასილ გონაშვილი, ქეთევან ერემაძე, გიორგი
თევდორაშვილი, გიორგი კახიანი, გიორგი კვერენჩხილაძე, ნანა ჭიღლაძე. თბ., 2016;
კონსტიტუციონალიზმი, ზოგადი შესავალი, წიგნი I, თბილისი, 2018
კონსტიტუცია
კონსტიტუცია, როგორც ძირითადი და უზენაესი კანონი, კონსტიტუციის არსი და
მახასიათებლები, კონსტიტუციის ფუნქციები, კონსტიტუციის სახეები, კონსტიტუციათა
კლასიკური და თანამედროვე კლასიფიკაცია, გადასინჯვის წესი და კონსტიტუციის
3
სტრუქტურა, პრეამბულის სამართლებრივი ბუნება.

ძირითადი ლიტერატურა:
კონსტიტუციონალიზმი, ზოგადი შესავალი, წიგნი I, თბილისი, 2018
თანამედროვე სახელმწიფოს ცნება. კონსტიტუციის ძირითადი პრინციპები.

ძირითადი ლიტერატურა:
4
შესავალი საკონსტიტუციო სამართალში / ვასილ გონაშვილი, ქეთევან ერემაძე, გიორგი
თევდორაშვილი, გიორგი კახიანი, გიორგი კვერენჩხილაძე, ნანა ჭიღლაძე. თბ., 2016;
კონსტიტუციონალიზმი, ზოგადი შესავალი, წიგნი I, თბილისი, 2018

-3- (სულ 14 გვ.)

 ტერიტორიული მოწყობა

ძირითადი ლიტერატურა:
5
შესავალი საკონსტიტუციო სამართალში / ვასილ გონაშვილი, ქეთევან ერემაძე, გიორგი
თევდორაშვილი, გიორგი კახიანი, გიორგი კვერენჩხილაძე, ნანა ჭიღლაძე. თბ., 2016;

მმართველობის ფორმები

6 ძირითადი ლიტერატურა:
შესავალი საკონსტიტუციო სამართალში / ვასილ გონაშვილი, ქეთევან ერემაძე, გიორგი
თევდორაშვილი, გიორგი კახიანი, გიორგი კვერენჩხილაძე, ნანა ჭიღლაძე. თბ., 2016;
კონსტიტუცია და ადამიანის ძირითადი უფლებები და თავისუფლებები

ძირითადი ლიტერატურა:
7
შესავალი საკონსტიტუციო სამართალში / ვასილ გონაშვილი, ქეთევან ერემაძე, გიორგი
თევდორაშვილი, გიორგი კახიანი, გიორგი კვერენჩხილაძე, ნანა ჭიღლაძე. თბ., 2016;
კონსტიტუციონალიზმი, ზოგადი შესავალი, წიგნი I, თბილისი, 2018
არჩევნები

ძირითადი ლიტერატურა:
8
შესავალი საკონსტიტუციო სამართალში / ვასილ გონაშვილი, ქეთევან ერემაძე, გიორგი
თევდორაშვილი, გიორგი კახიანი, გიორგი კვერენჩხილაძე, ნანა ჭიღლაძე. თბ., 2016;
კონსტიტუციონალიზმი, ზოგადი შესავალი, წიგნი I, თბილისი, 2018
საკანონმდებლო ხელისუფლება (პარლამენტის არსი; პარმალენტის წარმოშობა;
ერთპალატიანი და ორპალატიენი პარლამენტები; სტატუსი; საქმიანობის ძირითადი
პრინციპები; ფორმირება; პარლამენტის სტრუქტურა).

9 ძირითადი ლიტერატურა:
შესავალი საკონსტიტუციო სამართალში / ვასილ გონაშვილი, ქეთევან ერემაძე, გიორგი
თევდორაშვილი, გიორგი კახიანი, გიორგი კვერენჩხილაძე, ნანა ჭიღლაძე. თბ., 2016;
კონსტიტუციონალიზმი, რედ. დიმიტრი გეგენავა, გიორგი გორაძე, მარიამ ჯიქია, ტომი II,
თბილისი, 2020
საკანონმდებლო ხელისუფლება (პარლამენტის უფლებამოსილებები; პარლამენტის
საქმიანობა; პარლამენტის წევრი;).

ძირითადი ლიტერატურა:
10
შესავალი საკონსტიტუციო სამართალში / ვასილ გონაშვილი, ქეთევან ერემაძე, გიორგი
თევდორაშვილი, გიორგი კახიანი, გიორგი კვერენჩხილაძე, ნანა ჭიღლაძე. თბ., 2016;
კონსტიტუციონალიზმი, რედ. დიმიტრი გეგენავა, გიორგი გორაძე, მარიამ ჯიქია, ტომი II,
თბილისი, 2020
სახელმწიფოს მეთაური

11 ძირითადი ლიტერატურა:
შესავალი საკონსტიტუციო სამართალში / ვასილ გონაშვილი, ქეთევან ერემაძე, გიორგი
თევდორაშვილი, გიორგი კახიანი, გიორგი კვერენჩხილაძე, ნანა ჭიღლაძე. თბ., 2016;
-4- (სულ 14 გვ.)
 კონსტიტუციონალიზმი, რედ. დიმიტრი გეგენავა, გიორგი გორაძე, მარიამ ჯიქია, ტომი II,
თბილისი, 2020
აღმასრულებელი ხელისუფლება

ძირითადი ლიტერატურა:
12 შესავალი საკონსტიტუციო სამართალში / ვასილ გონაშვილი, ქეთევან ერემაძე, გიორგი
თევდორაშვილი, გიორგი კახიანი, გიორგი კვერენჩხილაძე, ნანა ჭიღლაძე. თბ., 2016;
კონსტიტუციონალიზმი, რედ. დიმიტრი გეგენავა, გიორგი გორაძე, მარიამ ჯიქია, ტომი II,
თბილისი, 2020
საკონსტიტუციო კონტროლი

ძირითადი ლიტერატურა:
13 შესავალი საკონსტიტუციო სამართალში / ვასილ გონაშვილი, ქეთევან ერემაძე, გიორგი
თევდორაშვილი, გიორგი კახიანი, გიორგი კვერენჩხილაძე, ნანა ჭიღლაძე. თბ., 2016;
კონსტიტუციონალიზმი, რედ. დიმიტრი გეგენავა, გიორგი გორაძე, მარიამ ჯიქია, ტომი II,
თბილისი, 2020
სასამართლო ხელისუფლება

ძირითადი ლიტერატურა:
14 შესავალი საკონსტიტუციო სამართალში / ვასილ გონაშვილი, ქეთევან ერემაძე, გიორგი
თევდორაშვილი, გიორგი კახიანი, გიორგი კვერენჩხილაძე, ნანა ჭიღლაძე. თბ., 2016;
კონსტიტუციონალიზმი, რედ. დიმიტრი გეგენავა, გიორგი გორაძე, მარიამ ჯიქია, ტომი II,
თბილისი, 2020
ადგილობრივი თვითმმართელობა

15 ძირითადი ლიტერატურა:
შესავალი საკონსტიტუციო სამართალში / ვასილ გონაშვილი, ქეთევან ერემაძე, გიორგი
თევდორაშვილი, გიორგი კახიანი, გიორგი კვერენჩხილაძე, ნანა ჭიღლაძე. თბ., 2016;

სემინარი
№ თემების დასახელება და შინაარსი
1 საკონტიტუციო სამართალი და კონსტიტუციონალიზმის საფუძვლები
2 საკონსტიტუციო სამართლის არსი, მნიშვნელობა და წყაროები. კონსტიტუციის გადასინჯვა
კონსტიტუცია
3
დისკუსია-2 ქულა
თანამედროვე სახელმწიფოს ცნება. კონსტიტუციის ძირითადი პრინციპები.
4
დისკუსია-2 ქულა
ტერიტორიული მოწყობა
5
დისკუსია-2 ქულა
მმართველობის ფორმები
6
დისკუსია-2 ქულა
კონსტიტუცია და ადამიანის ძირითადი უფლებები და თავისუფლებები
7
დისკუსია-2 ქულა

-5- (სულ 14 გვ.)

 არჩევნები
8
დისკუსია-2 ქულა
საკანონმდებლო ხელისუფლება (პარლამენტის არსი; პარმალენტის წარმოშობა;
9 ერთპალატიანი და ორპალატიენი პარლამენტები; სტატუსი; საქმიანობის ძირითადი
პრინციპები; ფორმირება; პარლამენტის სტრუქტურა).
საკანონმდებლო ხელისუფლება (პარლამენტის უფლებამოსილებები; პარლამენტის
10 საქმიანობა; პარლამენტის წევრი;).
დისკუსია-2 ქულა
სახელმწიფოს მეთაური
11
დისკუსია-2 ქულა
აღმასრულებელი ხელისუფლება
12
დისკუსია-2 ქულა
13 საკონსტიტუციო კონტროლი
სასამართლო ხელისუფლება
14
დისკუსია-2 ქულა
15 ადგილობრივი თვითმმართელობა

სტუდენტის ცოდნის შეფასების სისტემა

შეფასება ხდება 100 ქულიანი სკალით.

დადებითი შეფასებებია:
• (A) - ფრიადი - შეფასების 91-100 ქულა;
• (B) - ძალიან კარგი - შეფასების 81-90 ქულა;
• (C) - კარგი - შეფასების 71-80 ქულა;
• (D) - დამაკმაყოფილებელი - შეფასების 61-70 ქულა;
• (E) - საკმარისი - შეფასების 51-60 ქულა.
უარყოფითი შეფასებებია:
• (FX) - ვერ ჩააბარა - შეფასების 41-50 ქულა, რაც ნიშნავს, რომ სტუდენტს ჩასაბარებლად მეტი
მუშაობა სჭირდება და ეძლევა დამოუკიდებელი მუშაობით დამატებით გამოცდაზე ერთხელ
გასვლის უფლება;
• (F) - ჩაიჭრა - შეფასების 40 ქულა და ნაკლები, რაც ნიშნავს, რომ სტუდენტის მიერ ჩატარებული
სამუშაო არ არის საკმარისი და მას საგანი ახლიდან აქვს შესასწავლი.

შეფასების ფორმები, მეთოდები და კრიტერიუმები:

შეფასების ფორმები შეფასების მეთოდები და კრიტერიუმები
მიმდინარე აქტივობა მიმდინარე აქტივობის შეფასება - 30 ქულა.
10 დისკუსია, თითოეული 2 ქულა, სულ 20 ქულა
პრეზენტაცია - 10 ქულა.

დისკუსია ფასდება 2 ქულით:

2 ქულა - აქტიურად მონაწილეობს დისკუსია. აქვს თამამად
მსჯელობის და საკუთარი აზრის არგუმენტირების უნარი,
ამავდროულად ეს მსჯელობა და აზრი სამართლებრივად
გამართულია. მსჯელობისას იყენეს დარგობრივ

-6- (სულ 14 გვ.)

ენას/იურიდიულ ტერმინოლოგიას. აქვს ძლიერი ლოგიკური
შეკამათების და შეწინააღმდეგების უნარი. მეტყველებს
გამართული ენით, რაც გასაგებია აუდიტორიისთვის. აქვს
პრობლემის დანახვის უნარი.
1.5 ქულა - მონაწილეობს დისკუსია. აქვს მსჯელობის და
საკუთარი აზრის არგუმენტირების უნარი, ამავდროულად ეს
მსჯელობა და აზრი სამართლებრივად გამართულია, იყენებს
დარგობრივ ენას/იურიდიულ ტერმინოლოგიას. აქვს
ლოგიკური შეკამათების და შეწინააღმდეგების უნარი.
თუმცა აკლია თვითდაჯერება და დაზუსტებისთვის
მიმართავს აუდიტორიას. მეტყველებს გამართული ენით,
რაც გასაგებია აუდიტორიისთვის.
1 ქულა - მონაწილეობს დისკუსია. მოჰყავს არგუმენტები,
თუმცა არ არის თვითდაჯერებული და დარწმუნებული
აზრის სისწორეში. მის მსჯელობაში არის მცირედი
ფაქტობრივი შეცდომები. სუსტად, თუმცა იყენებს
დარგობრივ ენას/იურიდიულ ტერმინოლოგიას. შეკამათების
და შეწინააღმდეგების უნარი მწირია. მეტყველებს
გაუბედავად და ოდნავ გაუგებარად.
0.5 ქულა - იშვიათად მონაწილეობს დისკუსია.
არგუმენტები სუსტი და ხშირად ალოგიკურია. მსჯელობა
სუსტია - ნაწილობრივ სამართლებრივად გაუმართავია.
იურიდიული ტერმინოლოგია/დარგობრივი ენა საკმაოდ
მწირია. მსჯელობს ფრაგმენტულად. არ აქვს შეკამათების და
შეწინააღმდეგების უნარი. მეტყველებს გაუგებრად.
0 ქულა - არ მონაწილეობს დისკუსია.

თემატური პრეზენტაცია - 10 ქულა.

10 ქულიანი პროექტიდან წერითი ნაწილი ფასდება 5
ქულით, ზეპირი პრეზენტაციის ნაწილი ფასდება 5 ქულით.
თემატური პროექტის წერითი ნაწილის შეფასების
კრიტერიუმები:
5 ქულა - აკადემიური წერის სტანდარტები დაცულია,
როგორც შინაარსობრივი, ისე ტექნიკური. თემის
სტრუქტურა აგებულია ძლიერი ლოგიკითა და
თანმიმდევრობით. დაცულია შესავალი ნაწილის, ძირითადი
ნაწილის და დასკვნის ნაწილის მოთხოვნები. ბიბლიოგრაფია
სათანადოდ ჩამოყალიბებულია და სრულად ემთხვევა
სქოლიოებში გამოყენებულ ლიტერატურას. თემის ყველა
რეკვიზიტი ასახულია (თავფურცელი, სარჩევი, აბრევიატურა
ან სხვა). სრულყოფილად გამოკვეთილია თემის მიზანი,
ამოცანები, აქტუალობა, პრობლემატიკა, თემის
დამუშავებისას გამოყენებული მეთოდი ან/და სხვა სხვა).
შინაარსი ზუსტად პასუხობს სათაურს/ქვესათაურებს).
მსჯელობა ლოგიკური და თანმიმდევრულია. სტუდენტი

-7- (სულ 14 გვ.)

ზედმიწევნით ფლობს საკითხს. მოძიებული და
გამოყენებული აქვს სასწავლო კურსის ფარგლებში
სილაბუსში მითითებული ლიტერატურა და ამავდროულად
სხვა ოფიციალური წყაროები.
4 ქულა - აკადემიური წერის სტანდარტები დაცულია,
როგორც შინაარსობრივი, ისე ტექნიკური. თემის
სტრუქტურა აგებულია ლოგიკური თანმიმდევრობით.
დაცულია შესავალი ნაწილის, ძირითადი ნაწილის და
დასკვნის ნაწილის მოთხოვნები. ბიბლიოგრაფია სათანადოდ
ჩამოყალიბებულია. თემის რეკვიზიტები ასახულია
(თავფურცელი, სარჩევი, აბრევიატურა ან სხვა).
გამოკვეთილია თემის მიზანი, ამოცანები, აქტუალობა.
შინაარსი პასუხობს სათაურს/ქვესათაურებს). მსჯელობა
ლოგიკურია. სტუდენტი კარგად ფლობს საკითხს.
გამოყენებული აქვს სათანადო ლიტერატურა.
3 ქულა - აკადემიური წერის სტანდარტები
დამაკმაყოფილებელია. თემის სტრუქტურა
დამაკმაყოფილებელია. დაცულია შესავალი ნაწილის,
ძირითადი ნაწილის და დასკვნის ნაწილის მოთხოვნები.
ბიბლიოგრაფია ჩამოყალიბებულია. თემის რეკვიზიტები
დამაკმაყოფილებელია (თავფურცელი, სარჩევი,
აბრევიატურა ან სხვა). გამოკვეთილია თემის მიზანი.
შინაარსი პასუხობს სათაურს/ქვესათაურებს, თუმცა
არასრულყოფილია. მსჯელობა ფრაგმენტულია. სტუდენტი
ფლობს საკითხს. გამოყენებული აქვს სასწავლო კურსის
სილაბუსში მითითებული ლიტერატურა.
2 ქულა - აკადემიური წერის სტანდარტები ხარვეზულია.
თემის სტრუქტურა დამაკმაყოფილებელია. შესავალი
ნაწილის, ძირითადი ნაწილის და დასკვნის ნაწილის
მოთხოვნები დამაკმაყოფილებელია. ბიბლიოგრაფია
არასრულყოფილია. თემის რეკვიზიტები
დამაკმაყოფილებელია (თავფურცელი, სარჩევი,
აბრევიატურა ან სხვა). სუსტად არის გამოკვეთილია თემის
მიზანი. შინაარსი ზუსტად ვერ პასუხობს
სათაურს/ქვესათაურებს. მსჯელობა ხარვეზული და
ფრაგმენტულია. სტუდენტი კარგად ვერ ფლობს საკითხს.
გამოყენებული ლიტერატურა ძალიან მწირია და რიგ
შემთხვევაში არაოფიციალურია.
1 ქულა - აკადემიური წერის სტანდარტები დაცული არ არის.
თემის სტრუქტურა ქაოტურია და ალოგიკური. შესავალი
ნაწილის, ძირითადი ნაწილის და დასკვნის ნაწილის
მოთხოვნები დაცული არ არის. ბიბლიოგრაფია
არასრულყოფილია. თემის რეკვიზიტები ასახული არ არის
(თავფურცელი, სარჩევი, აბრევიატურა ან სხვა). არ არის
გამოკვეთილია თემის მიზანი. შინაარსი ზუსტად ვერ

-8- (სულ 14 გვ.)

პასუხობს სათაურს/ქვესათაურებს. მსჯელობა ხარვეზული
და ფრაგმენტულია. სტუდენტი არ ფლობს საკითხს.
გამოყენებული ლიტერატურა არარელევანტურია.
0 ქულა - წერილობითი ნაშრომი არ არის წარმოდგენილი.

თემატური პროექტის ზეპირი ნაწილის შეფასების

კრიტერიუმები:
5 ქულა - ჯგუფის წევრებს შორის ფუნქციები
განაწილებულია. თითოეული პასუხისმგებელია როგორც
საკუთარი ინდივიდუალური ნაწილის სისწორესა და
სიზუსტეზე, ასევე, მთლიანი პროექტის გამართულობაზე.
პრეზენტაციის ვიზუალური მხარე და შემოქმედებითობა
კარგია. პრეზენტაციის შინაარსობრივი ნაწილი
სრულყოფილია. მასალის ცოდნა და საკითხის ფლობა
სრულყოფილია. საკითხის გადმოცემისა და
აუდიტორიასთან კომუნიკაციის დამყარების მეთოდი
ეფექტურია. ჯგუფის წევრებს შორის გუნდური მუშაობის
ნიშნები კარგად არის გამოხატული. შესრულებული სამუშაო
კარგად ახსნილია. სტუდენტების დრესკოდი შეესაბამება
გარემოს. საკითხის გადმოცემისას გამოყენებულია
დარგობრივი ენა/იურიდიული ტერმინოლოგია. მეტყველება
გამართული და გასაგებია. აუდიტორიის შეკითხვებზე
სცემენ არგუმენტირებულ პასუხს.
4 ქულა - ჯგუფის წევრებს შორის ფუნქციები
განაწილებულია. თითოეული პასუხისმგებელია როგორც
საკუთარი ინდივიდუალური ნაწილის სისწორესა და
სიზუსტეზე, ასევე, მთლიანი პროექტის გამართულობაზე.
პრეზენტაციის ვიზუალური მხარე კარგია. პრეზენტაციის
შინაარსობრივი მხარე კარგია. შემოქმედებითობა მწირია.
მასალის ცოდნა და საკითხის ფლობა კარგია. საკითხის
გადმოცემისა და აუდიტორიასთან კომუნიკაციის
დამყარების მეთოდი კარგია. შესრულებული სამუშაო
გასაგებად ახსნილია. ჯგუფის წევრებს შორის გუნდური
მუშაობის ნიშნები გამოხატულია. სტუდენტების დრესკოდი
შეესაბამება გარემოს. საკითხის გადმოცემისას
გამოყენებულია დარგობრივი ენა/იურიდიული
ტერმინოლოგია. მეტყველება გამართული და გასაგებია.
აუდიტორიის შეკითხვებზე სცემენ არგუმენტირებულ
პასუხს.
3 ქულა - ჯგუფის წევრებს შორის ფუნქციები
განაწილებულია. თითოეული პასუხისმგებელია საკუთარი
ინდივიდუალური ნაწილის სისწორეზე. პრეზენტაციის
ვიზუალური მხარე კარგია. შემოქმედებითობა მწირია.
პრეზენტაციის შინაარსობრივი მხარე ნორმალურია. მასალის
ცოდნა და საკითხის ფლობა კარგია. საკითხის გადმოცემისა

-9- (სულ 14 გვ.)

 და აუდიტორიასთან კომუნიკაციის დამყარების მეთოდი
ნორმალურია. შესრულებული სამუშაო ახსნილია. ჯგუფის
წევრებს შორის გუნდური მუშაობის ნიშნები გამოხატულია
დამაკმაყოფილებლად. სტუდენტების დრესკოდი
შეესაბამება გარემოს. საკითხის გადმოცემისას
გამოყენებულია დარგობრივი ენა/იურიდიული
ტერმინოლოგია, თუმცა მწირად. მეტყველება გასაგებია.
აუდიტორიის შეკითხვებზე სცემენ პასუხს.
2 ქულა - ჯგუფის წევრებს შორის ფუნქციები არათანაბრად
არის განაწილებული. თითოეული პასუხისმგებელია
საკუთარი ინდივიდუალური ნაწილის სისწორეზე, თუმცა
ამავდროულად საჭიროებენ დახმარებას. პრეზენტაციის
ვიზუალური მხარე დამაკმაყოფილებელია.
შემოქმედებითობა მწირია. პრეზენტაციის შინაარსობრივი
მხარე დამაკმაყოფილებელია. მასალის ცოდნა და საკითხის
ფლობა დამაკმაყოფილებელია. საკითხის გადმოცემისა და
აუდიტორიასთან კომუნიკაციის დამყარების მეთოდი
სუსტია. შესრულებული სამუშაო დამაკმაყოფილებლად
ახსნილია. ჯგუფის წევრებს შორის გუნდური მუშაობის
ნიშნები მწირად არის გამოხატული. სტუდენტების
დრესკოდი სრულად რელევანტური არ არის გარემოსი.
საკითხის გადმოცემისას გამოყენებული დარგობრივი
ენა/იურიდიული ტერმინოლოგია არადამაკმაყოფილებელია.
მეტყველება გასაგებია. აუდიტორიის შეკითხვებზე პასუხის
გაცემა უჭირთ.
1 ქულა - ჯგუფის წევრებს შორის ფუნქციები არათანაბრად
არის განაწილებული. თითოეულის პასუხისმგებლობა არ
არის გამოკვეთილი. პრეზენტაციის ვიზუალური მხარე
შეუსაბამოა. შემოქმედებითობა არ არის. პრეზენტაციის
შინაარსობრივი მხარე ძალიან მწირია. მასალის ცოდნა და
საკითხის ფლობა ფრაგმენტულია. საკითხის გადმოცემისა
და აუდიტორიასთან კომუნიკაციის დამყარების მეთოდი
არაეფექტურია. შესრულებული სამუშაო ახსნა
არასრულყოფილია. ჯგუფის წევრებს შორის გუნდური
მუშაობის ნიშნები არ არის გამოხატული. სტუდენტების
დრესკოდი არარელევანტურია. საკითხის გადმოცემისას არ
არის გამოყენებული დარგობრივი ენა/იურიდიული
ტერმინოლოგია. მეტყველება არ არის გამართული და
გამოხატული აზრი გაუგებარია. აუდიტორიის შეკითხვებზე
პასუხს ვერ სცემენ.
0 ქულა - პრეზენტაცია საერთოდ არ არის წარმოდგენილი ან
ჯგუფის წევრი არ მონაწილეობს პრეზენტაციის წარდგენაში.

შუასემესტრული შუასემესტრული გამოცდის მაქსიმალური შეფასება - 30

გამოცდა ქულა.

-10- (სულ 14 გვ.)

10 ტესტი, თითოეული 1 ქულა, სულ 10 ქულა;
5 ღია კითხვა, თითოეული 2 ქულა, სულ 10 ქულა;
1 თეორიული საკითხი - 10 ქულა.

თითოეული ღია კითხვა ფასდება 2 ქულით:

2 ქულა - პასუხი სრულყოფილია, სტუდენტი ზედმიწევნით
ფლობს საკითხს. იყენებს შესაბამის იურიდიულ
ტერმინოლოგიას, მისი მსჯელობა ლოგიკური და
თანმიმდევრულია. პასუხი კონკრეტულია და ზუსტად
ასახავს დასმული კითხვის შინაარსს.
1.5 ქულა - პასუხი სწორია. სტუდენტი ფლობს საკითხს.
იყენებს სათანადო იურიდიულ ტერმინოლოგიას. მისი
მსჯელობა ლოგიკურია, თუმცა არა კონკრეტული და
მცირედით ცდება დასმული კითხვის შინაარსს.
1 ქულა - პასუხი დამაკმაყოფილებელია. სტუდენტი
ფრაგმენტულად ფლობს საკითხს. სრულად ვერ იყენებს
სათანადო იურიდიულ ტერმინოლოგიას. მსჯელობა
არათანმიმდევრულია.
0.5 ქულა - პასუხი ხარვეზულია, აღინიშნება ფაქტობრივი
შეცდომები, თუმცა სტუდენტს ზოგადი წარმოდგენა აქვს
საკითხზე. იურიდიული ტერმინოლოგია გამოყენებული არ
არის.
0 ქულა - პასუხის არასწორია.

10 ქულიანი თეორიული საკითხი ფასდება:

9-10 ქულა - პასუხი სრულია. საკითხი ზუსტად და
ამომწურავად არის გადმოცემული. პროფესიული
ტერმინოლოგია დაცულია. სტუდენტი ზედმიწევნით
კარგად ფლობს განვლილ მასალას, ღრმად და
საფუძვლიანად აქვს ათვისებული სავალდებულო
ლიტერატურა. შეცდომა არ არის. მსჯელობა მაღალ დონეზეა.
7-8 ქულა - პასუხი სრულია, თუმცა შეკვეცილი.
ტერმინოლოგიურად გამართულია. არსებითი შეცდომა არ
არის. სტუდენტი კარგად ფლობს პროგრამით
გათვალისწინებულ განვლილ მასალას. ათვისებული აქვს
სავალდებულო ლიტერატურა. მსჯელობა კარგია.
5-6 ქულა - პასუხი არასრულია. პროფესიული
ტერმინოლოგია ნაკლოვანია. სტუდენტი ფლობს პროგრამით
გათვალისწინებულ მასალას, მაგრამ აღინიშნება
ნაკლოვანებები. არის ფრაგმენტული მსჯელობა.
3-4 ქულა - პასუხი არასრულია. პროფესიული
ტერმინოლოგია მცდარია. საკითხის შესაბამისი მასალა
გადმოცემულია ნაწილობრივ. სტუდენტს არასაკმარისად
აქვს ათვისებული სავალდებულო ლიტერატურა. აღინიშნება
რამდენიმე არსებითი შეცდომა.

-11- (სულ 14 გვ.)

 1-2 ქულა - პასუხი ნაკლოვანია. პროფესიული
ტერმინოლოგია არ არის გამოყენებული. პასუხი არსებითად
მცდარია. გადმოცემულია საკითხის შესაბამისი მასალის
მხოლოდ ცალკეული ფრაგმენტები.
0 ქულა. პასუხი საკითხის შესაბამისი არ არის ან საერთოდ
არაა მოცემული.

თითოეული ტესტს გააჩნია 4 სავარაუდო პასუხი და სწორი

პასუხი ფასდება 1 ქულით.

მიმდინარე აქტივობისა და შუასემესტრული გამოცდის

მაქსიმალური შეფასება - 60 ქულა, მინიმალური
კომპეტენციის ზღვარი - 30 ქულა.

დასკვნითი/დამატებითი დასკვნითი/დამატებითი გამოცდის მაქსიმალური შეფასებაა

გამოცდა 40 ქულა, მინიმალური 11 ქულა.
10 ტესტი, თითოეული 1 ქულა,ს ულ 10 ქულა;
2 ღია კითხვა, თითოეული 5 ქულა, სულ 10 ქულა;
1 კაზუსი -10 ქულა.

10 ქულიანი კაზუსი ფასდება შემდეგნაირად:

9-10 ქულა - პასუხი სრულია. საკითხი ზუსტად და
ამომწურავად არის გადმოცემული. პროფესიული
ტერმინოლოგია დაცულია. სტუდენტი ზედმიწევნით
კარგად ფლობს განვლილ მასალას, ღრმად და
საფუძვლიანად აქვს ათვისებული სავალდებულო
ლიტერატურა. შეცდომა არ არის. კაზუსი უნაკლოდ არის
ამოხსნილი. მსჯელობა მაღალ დონეზეა.
7-8 ქულა - პასუხი სრულია, თუმცა შეკვეცილი.
ტერმინოლოგიურად გამართულია. არსებითი შეცდომა არ
არის. სტუდენტი კარგად ფლობს პროგრამით
გათვალისწინებულ განვლილ მასალას. ათვისებული აქვს
სავალდებულო ლიტერატურა. მსჯელობა კარგია.
5-6 ქულა - პასუხი არასრულია. პროფესიული
ტერმინოლოგია ნაკლოვანია. სტუდენტი ფლობს პროგრამით
გათვალისწინებულ მასალას, მაგრამ აღინიშნება
ნაკლოვანებები. არის ფრაგმენტული მსჯელობა.
3-4 ქულა - ქულა. პასუხი არასრულია. პროფესიული
ტერმინოლოგია მცდარია. საკითხის შესაბამისი მასალა
გადმოცემულია ნაწილობრივ. სტუდენტს არასაკმარისად
აქვს ათვისებული სავალდებულო ლიტერატურა. აღინიშნება
რამდენიმე არსებითი შეცდომა.
1-2 ქულა - ქულა. პასუხი ნაკლოვანია.პროფესიული
ტერმინოლოგია არ არის გამოყენებული. პასუხი არსებითად
მცდარია. გადმოცემულია საკითხის შესაბამისი მასალის

-12- (სულ 14 გვ.)

 მხოლოდ ცალკეული ფრაგმენტები.
0 ქულა - პასუხი საკითხის შესაბამისი არ არის ან საერთოდ
არაა მოცემული.

ღია კითხვა ფასდება 5 ქულით:

5 ქულა - პასუხი სრულყოფილია, სტუდენტი ზედმიწევნით
ფლობს საკითხს. იყენებს შესაბამის იურიდიულ
ტერმინოლოგიას, მისი მსჯელობა ლოგიკური და
თანმიმდევრულია. პასუხი კონკრეტულია და ზუსტად
ასახავს დასმული კითხვის შინაარსს.
4 ქულა - პასუხი სწორია. სტუდენტი ფლობს საკითხს.
იყენებს სათანადო იურიდიულ ტერმინოლოგიას. მისი
მსჯელობა ლოგიკურია, თუმცა არა კონკრეტული და
მცირედით ცდება დასმული კითხვის შინაარსს.
3 ქულა - პასუხი მწირია. სტუდენტი ფლობს განვლილ
მასალას, მაგრამ აღენიშნება ნაკლოვანებები. საკითხი
გადმოცემულია ნაწილობრივ. იურიდიული
ტერმინოლოგია/დარგობრივი ენა ნაკლოვანია.
სამართლებრივი მსჯელობა ფრაგმენტულია.
2 ქულა - პასუხი დამაკმაყოფილებელია. სტუდენტი
ფრაგმენტულად ფლობს საკითხს. სრულად ვერ იყენებს
სათანადო იურიდიულ ტერმინოლოგიას. მსჯელობა
არათანმიმდევრულია.
1 ქულა - პასუხი ხარვეზულია, აღინიშნება ფაქტობრივი
შეცდომები, თუმცა სტუდენტს ზოგადი წარმოდგენა აქვს
საკითხზე. იურიდიული ტერმინოლოგია გამოყენებული არ
არის.
0 ქულა - პასუხის არასწორია.

თითოეული ტესტს გააჩნია 4 სავარაუდო პასუხი და სწორი

პასუხი ფასდება 1 ქულით.

ძირითადი ლიტერატურა

1. შესავალი საკონსტიტუციო სამართალში, ვასილ გონაშვილი, ქეთევან ერემაძე, გიორგი

თევდორაშვილი, გიორგი კახიანი, გიორგი კვერენჩხილაძე, ნანა ჭიღლაძე. თბ., 2016;
2. კონსტიტუციონალიზმი, რედ. დიმიტრი გეგენავა, ტომი I, თბილისი, 2018
3. კონსტიტუციონალიზმი, რედ. დიმიტრი გეგენავა, გიორგი გორაძე, მარიამ ჯიქია, ტომი II,
თბილისი, 2020

დამხმარე ლიტერატურა

1. ანდრაშ შაიო, ხელისუფლების თვითშეზღუდვა, კონსტიტუციონალიზმის შესავალი, მ.

მაისურაძის თარგმანი, თ. ნინიძის რედაქტორობით, თბილისი, 2003
2. ლევან იზორია, თანამედროვე სახელმწიფო თანამედროვე ადმინისტრაცია, თბილისი, 2009, 20-
49 გვ.

-13- (სულ 14 გვ.)

 3. ა. დემეტრაშვილი, ი. კობახიძე, კონსტიტუციური სამართალი, თბილისი, 2014
4. პ. ცნობილაძე, საქართველოს კონსტიტუციური სამართალი, ტ.I, თბ. 2004
5. გ. კვერენჩხილაძე, საქართველოს მთავრობის კონსტიტუციის სტატუსი (საქართველოს
კონსტიტუციის 78-ე მუხლის კომენტარი), თანამედროვე საკონსტიტუციო სამართალი, წიგნი
I, გ. კვერენჩხილაძისა და დ. გეგენავას რედაქტორობით, თბილისი, 2012
6. ვ. გაული, კონსტიტუციის შემუშავება და მიღება საქართველოში, თბილისი, 2002
7. გ. კახიანი, საკონსტიტუციო კონტროლი საქართველოში, თეორია და კანონმდებლობის
ანალიზი, თბილისი, 2011.

სილაბუსის ავტორი/ავტორები ზაზა რუხაძე

ვახტანგ ჟვანია

სამართლისა და საერთაშორისო ურთიერთობების ფაკულტეტის

ხარისხის უზრუნველყოფის სამსახურის ხელმძღვანელი მარიამ ჯიქია

საჯარო სამართლის დეპარტამენტის უფროსი ავთანდილ კალმახელიძე

დამტკიცებულია
სამართლისა და საერთაშორისო ურთიერთობის
ფაკულტეტის საბჭოს სხდომაზე
24 დეკემბერი, 2020
ფაკულტეტის საბჭოს თავმჯდომარე ირაკლი გაბისონია

-14- (სულ 14 გვ.)