Ano ang panlapi?

Ang panlapi o “suffix” sa wikang Ingles ay tumutukoy sa mga katagang ikinakabit

sa unahan, gitna, at hulihan ng salitang-ugat upang makabuo ng isa pang salita
na may panibagong kahulugan.

Halimbawa ng Panlapi
 um + iyak = umiyak
 in + talon = tinalon
 um+ sayaw = sumayaw
 an + tala = talaan
 in + isip = isipin

Uri ng Panlapi
Unlapi

Ang unlapi ay ang uri ng panlapi na matatagpuan sa unahan ng salita. Ang

madalas na ginagamit na unlapi ay um, na, nag, mag, mang, pa, pala at marami
pa.

Ilan sa mga halimbawa ng unlapi ay:

Unlapi Salitang-ugat Buong salita

um alis umalis

na hulog nahulog

nag lagay naglagay

mag aling magaling

pag dating pagdating

pala iyak palaiyak

Gitlapi

Ang gitlapi ay uri ng panlapi na matatagpuan sa gitna ng salitang-ugat. Ang

madalas na ginagamit na gitlapi ay um, at in. Nagagamit lamang ang gitlapi
kung ang salitang-ugat ay nagsisimula sa katinig.

Ilan sa mga halimbawa ng gitlapi ay:

Gitlapi Salitang-ugat Buong salita

 um gunaw gumunaw

um bawi bumawi

um sayaw sumayaw

in pagpalit pinagpalit

in gawa ginawa

Hulapi

Ang hulapi ay isang uri ng panlapi na matatagpuan sa hulihan. Ang madalas na

ginagamit na hulapi ay an, han, in at hin

Ilan sa mga halimbawa ng hulapi ay:

Hulapi Salitang-ugat Buong salita

an sukli suklian

an tala talaan

han pupunta pupuntahan

in pili piliin

hin bili bilihin

Halimbawa ng hulapi na panlapi

Kabilaan
Ang kabilaan ay tumutukoy kung ang panlapi ay nakalagay sa unahan at hulihan
ng isang salita.

Ilan sa mga halimbawa ng kabilaan ay:

Unlapi Salitang-ugat Hulapi Buong salita

pag mamahal an pagmamahalan

pala isip an palaisipan

pag ibig an pag-iibigan

ka ugali an kaugalian

pag laru an Paglaruan

Laguhan

Ang laguhan ay tumutukoy kapag mayroong panlapi sa unahan, gitna, at hulihan

ang isang salita.

Ilan sa mga halimbawa ng laguhan ay:

Unlapi Gitlapi Salitang-ugat Hulapi Buong salita

nag um sigaw an nagsumigawan

pag um sikap an pagsumikapan

mag in dugu an magdinuguan

 ipag um sigaw an ipagsumigawan

mag in bagoong an magbinagoongan

Paraan ng paglalapi
Ang paraan ng paglalapi ay tumutukoy sa pagbubuo ng salita sa pamamagitan
ng paglalagay ng mga panlapi sa salitang-ugat.

Pag-uunlapi

Ang pag-uunlapi ay ang paglalagay ng panlapi sa unahan kasunod ang

salitang-ugat.

Ilan sa mga halimbawa ng pag-uunlapi ay:

Panlapi Salitang-ugat Buong salita

nag dalamhati nagdalamhati

mag pakabait magpakabait

mang isda mangisda

labing walo labingwalo

pang luto panluto

Halimbawa ng pag-uunlapi
Pansinin ang mga panlaping nagtatapos /ng/. Ang ng ay nagiging m kapag ang
kasunod na tunog ay /p at b/, naging n naman kung ang kasunod na tunog
ay /d, l, r, s, t / at nanatiling ng kung ang mga tunog wala sa nabanggit sa mga
tunog na ito.

Paggigitlapi

Ang pagigitlapi ay ang paglalagay ng panlapi sa gitna ng salitang-ugat.

Ilan sa mga halimbawa ng paggigitlapi ay:

Panlapi Salitang-ugat Buong salita

um basa bumasa

in tapon tinapon

um sikat sumikat

in singil siningil

um sulat sumulat

Halimbawa ng paggitlapi
Paghuhulapi

Ang paghuhulapi ay ang paglalagay ng panlapi sa hulihan ng salitang-ugat.

Ilan sa mga halimbawa ng paghuhulapi ay:

Panlapi Salitang-ugat Buong salita

an lutu lutuan
 han tinakbu tinakbuhan

an aklat aklatan

in samba sambahin

han laba labahan

Halimbawa ng paghuhulapi
Pag-uunlapi at Paghuhulapi

Ang pag-uunlapi at paghuhulapi ay ang paglalagay ng panlapi sa unahan at

hulihan ng salitang-ugat.

Ilan sa mga halimbawa ng pag-uunlapi at paghuhulapi ay:

Unlapi Hulapi Salitang-ugat Buong salita

pag han buti pagbutihan

ka an bait kabaitan

ka an lusug kalusugan

pa han halaga pahalagahan

nag an hiyaw naghihiyawan

Halimbawa ng pag-uunlapi at paghuhulapi

Pag-uunlapi at Paggigitlapi

Ang pag-uunlapi at paggigitlapi ay ang paglalagay ng panlapi sa unahan at

gitna ng salitang-ugat.

Ilan sa mga halimbawa ng pag-uunlapi at pagigitlapi ay:

Unlapi Gitlapi Salitang-ugat Buong salita

mag um sikap magsumikap

i in kabit ikinabit

nag um sumamo nagsusumamo

Halimbawa ng pag-uunlapi at paggigitlapi

Paggigitlapi at paghuhulapi

Ang pagigitlapi at paghuhulapi ay ang paglalagay ng panlapi sa githa at

hulihan ng salitang-ugat.

Ilan sa mga halimbawa ng paggigitlapi at paghuhulapi ay:

Gitlapi Hulapi Salitang-ugat Buong salita

in an tabas tinabasan

in an wika winikaan

in han pagsabi pinagsabihan

Halimbawa ng pagigitlapi at paghuhulapi

Pag-uunlapi, Paggigitlapi at Paghuhulapi

Ang pag-uunlapi, paggigitlapi at paghuhulapi ay ang paglalagay o pagkakabit

ng panlapi sa unahan, gitna at hulihan ng salitang-ugat.

Ilan sa mga halimbawa ng Pag-uunlapi, Paggigitlapi at Paghuhulapi ay:

Unlapi Gitlapi Hulapi Salitang-ugat Buong salita

ipag um an sumpa ipagsumpaan

pag um an sikap pagsumikapan

mag in an dugu magdinuguan