SĄDY Z UDZIAŁEM ŁAWY PRZYSIĘGŁYCH

- sądy przysięgłe w Anglii wiązały się z praktyką powoływania od 12 w przysiężników – ich rola sprowadzała się do
czynności oskarżycielskich wobec osób podejrzanych o popełnienie przestępstwa
- od 13 w sędziowie przy wyroku odwoływali się do pomocy ludzi obeznanych z miejscowymi stosunkami
- uznanie winy lub niewinności przerzucone na przysięgłych
- przysięgli mieli status świadków, których zadaniem było orzeczenie o winie podsądnego na podstawie posiadanej
przez nich wiedzy na temat rozstrzyganej sprawy
- 18 w – uzyskanie statusu gremium niezależnego od sadu i powołanego do wyrokowania o winie

- wielka ława – grand jury – ława oskarżająca, złożona z 23 przysięgłych, uznaje projekt oskarżenia za zasadny, odsyła
sprawę do sędziego oraz lawy mniejszej lub umarza postepowanie; początkowo członkowie wielkiej lawy mogli
zasiadać w malej ale naruszało to zasadę obiektywizmu – zakaz stosowania w 1352 r.

- mała lawa – petty jury – orzeka w sprawach karnych, w skład wchodzi 12 przysięgłych, decydują jednomyślnie o
winie lub niewinności oskarżonego, kare wymierza sędzia królewski; rozdzielenie wyrokowania między dwa organy –
sędziowie przysięgli (ustalenie winy), sędziowie zawodowi (orzeczenie kary)

- ława dla spraw cywilnych – przyjęcie orzeczenia o istniejącym stanie faktycznym sprawy, na podstawie tych ustaleń
sędziowie zawodowi wydawali wyrok

SEDZIOWIE POKOJU

- sądownictwo angielskie
- wiek 12, panowanie Henryka II
- bezpośredni sędziowie królewscy i powoływani przez króla sędziowie (strażnicy) pokoju
- upadek dawnych sądów lokalnych

- funkcja strażników pokoju było zapewnienie bezpieczeństwa m.in. przez przekazywanie schwytanych więźniów
sędziom objazdowym
- wykonywali sadownictwo na sesjach kwartalnych – 4 razy w roku
- orzekanie przy udziale ławy przysięgłych

SADY TYPU ŁAWNICZEGO

- organ władzy miejscowej w miastach i wsiach lokowanych na prawie niemieckim w 13-18 wieku
- powoływany przez właściciela gruntowego lub ogół mieszkańców

- sąd wielki – np. roki wielkie gajone – odbywały się 3 razy do roku

- sąd ławniczy na potrzeby bieżące i zbierający się co 2 tygodnie

- ławniczy sąd nadzwyczajny – zwoływany w nagłych przypadkach kryminalnych

- nadawanie mocy prawnej finansowym transakcjom, testamentom, umowom

- nie miała wpływu na niektóre poważniejsze kwestie
- spod jurysdykcji wyłączona szlachta, duchowieństwo, żydzi