Frijda N. (2000).

Emocje są
funkcjonalne – na ogół.
Data @06/03/2023

Rodzaj
Literatura - konwersy
notatki

Prowadzący dr Jowita Wycisk

https://drive.google.com/file/d/1Gb_DTI5_4Y46EFyVgiQZGC8qQ3S54Aji/view?
Materiały
usp=drivesdk

Data
wcześniejsza

1. Co to znaczy, że emocje są:

FUNKCJONALNE
Spełniają określoną funkcje (np strach pobudza do ucieczki)

AFUNKCJONALNE
Emocje takie są pozbawione funkcji (np tęsknota, smutek, żal)

DYSFUNKCJONALNE
Takie emocje są szkodliwe i negatywnie wpływają na odczuwającego je osobnika (np fobie i
napady lęku)

2. Jakie są funkcje:
REAKTYWNOŚCI EMOCJONALNEJ
Emocje są mechanizmem sygnalizowania istotności

Pokazują, że dzieje się coś istotnego z punktu wiedzenia jednostki oraz zadań
realizowanych przez jej system poznawczy

Emocje sygnalizują rozbieżność między faktycznym stanem rzeczy a „celem”

Emocje są sygnałami o charakterze poza-przekonaniowym, wzbudzającymi określoną

relacje między „celem” a bieżącym stanem rzeczy.

Zatem to właśnie „cele” nadają zdarzeniom ich emocjonalną wartość

„Cele” oznaczają interesy jednostki, w znaczenia „sprawy dotyczące, obchodzące kogoś”

EMOCJI POZYTYWNYCH

Frijda N. (2000). Emocje są funkcjonalne – na ogół. 1

 Emocje pozytywne mają wartość wzmocnienia - sygnalizują, że jest się na właściwej
drodze.

Są wzbudzane zdarzeniami sprzyjającymi realizacji interesów jednostki

Sygnalizują, że aktywność człowieka dobrze służy realizacji jego celów

Że może już się rozpocząć aktywność konsumpcyjn

Że posiadane zasoby będzie można przeznaczyć do realizowania innych celów

EMOCJI NEGATYWNYCH
Emocje negatywne sygnalizują różne rodzaje konieczności.

Są wzbudzane zdarzeniami zagrażającymi bądź przeszkadzającym realizacji interesów

człowieka.

Sygnalizują konieczność podjęcia jakichś działań, które służą naprawie bieżącego stanu
rzeczy lub zapobieganiu nadchodzącym nieprzyjemnościom.

3. Co to znaczy, że ogólna użyteczność emocji

nie przesądza o użyteczności każdego ich
przejawu?
„Emocje są pożyteczne jako pewien typ zjawiska, co jeszcze nie znaczy,
że użyteczna jest każda pojedyncza emocja. Żal nie jest pożyteczny, ale
pożyteczne są te możliwości organizmu, dzięki którym może on żal
odczuwać.”

4. Czy według Frijdy smutek i poczucie winy

to emocje funkcjonalne, czy nie? Jak Frijda
uzasadnia swoje stanowisko?
Frijda podaje przykłady sytuacji, w których poczucie winy i smutek to emocje
funkcjonalne:

SMUTEK:

Funkcjom apatii towarzyszącej smutkowi może być ułatwienie zerwania nieudanego

związku (Klinger, 1975)

Bierność w trakcie „przychodzenia do siebie” po zerwaniu związku umożliwia

oszczędzenie energii, reinterpretacje i nadanie biegowi spraw nowego znaczenia
(Klinger, 1975)

Głęboki ból fizyczny może motywować organizm do bezruchu co ułatwia proces

powrotu do zdrowia (Bolles, Fanselow, 1980)

Frijda N. (2000). Emocje są funkcjonalne – na ogół. 2

 Funkcja żalu wiąże się z antycypacją i zapobieganiem utracie w przyszłości (Averill,
1968)

POCZUCIE WINY:

Służy jako regulator kontaktów społecznych, motywując zachowania, które

zapobiegają pojawieniu się emocji

Wiedza, że jakieś postępowanie może doprowadzić do poczucia winy, zapobiega

takiemu postępowaniu

Powoduje że możemy zapobiegać niepożądanymi biegowi rzeczy

Finalnie stwierdza:

„Jeżeli chodzi o emocje afunkcjonalne, ich przykładem są smutek i żal.

Starałem się wprawdzie przedstawić ich możliwe funkcje, jednak
analizy te nie brzmią zbyt przekonująco, a w każdym razie nie
dowodzą funkcjonalności wszystkich elementów składających się
na te emocje.”

5. Czy dana emocja może być

funkcjonalna lub dysfunkcjonalna? Od czego to
zależy?
„Wszystkie emocje można uważać za funkcjonalne w wypadku
umiarkowanego ich natężenia, za szkodliwe zaś w wypadku natężenia
krańcowego lub w pewnych szczególnych kontekstach.”

Dana emocja może być też równocześnie funkcjonalna w aspekcie społecznym i

a/dysfunkcjonalna w aspekcie indywidualnym.

Niektóre emocje mogą również okazywać się funkcjonalne w specyficznych warunkach.

Np. nieśmiałość będąca postrzegana jako wada w kulturze zachodniej jest przydatna
osobom żyjącym w kulturach, które cenią zróżnicowanie statusu społecznego i ról
społecznych

Frijda N. (2000). Emocje są funkcjonalne – na ogół. 3