Araling Panlipunan - Grade 3

Alternative Delivery Mode

Quarter 2 - Week 7: Kahulugan ng Opisyal na Himno ng Kinabibilanganng Lalawigan
at Iba pang Sining na Nagpapakilala ng Sariling Lalawigan at Rehiyon

First Edition, 2020

Republic Act 8293, section 176 states that: No copyright shall subsist in any work
of the Government of the Philippines. However, prior approval of the government agency or
office wherein the work is created shall be necessary for exploitation of such work of profit.
Such agency or office may, among other things, impose as a condition the payment of
royalties.
Borrowed materials (i.e., songs, stories, poems, pictures, photos, brand names,
trademarks, etc.) included in this book are owned by their respective copyright holders.
Every effort has been exerted to locate and seek permission to use these materials from
their respective copyright owners. The publisher and authors do not represent nor
claimownership over them.

Published by the Department of Education

Division of Malaybalay City

Development Team of the Module

Authors: Venice Jill S. Ponio & Nelinda D. Gumindan
Editor: Emejeda L. Nahial, MT-1
Reviewers: Virgilin R. Pizarro EPS-AP, Aba Q. Allaba PhD, PSDS
Illustrator:
Layout Artist: Manuel D. Dinlayan II, PDO II
Management Team:
Chairperson: Victoria V. Gazo, CESO V
Schools Division Superintendent

Co-Chairperson: Sunny Ray F. Amit

Asst. Schools Division Superintendent

Ralph T. Quirog
CES, CID

Members: Purisima J. Yap

EPS-LRMS

Virgilin R. Pizarro, EPS-AP

Aba Q. Allaba PhD, PSDS

Printed in the Philippines by Department of Education

Division of Malaybalay City
Office Address: Sayre Highway P-6, Casisang, Malaybalay City
Telefax: (088) 314-0094
Email Address: malaybalay.city@deped.gov.ph
Paunang Salita

Malipayong Pagsalmot sa Araling Panlipunan sa ikatulong grado, modyul

sa Kahulugan ng Opisyal na Himno sa Kinabibilangang Lalawigan at Iba pang
Sining na Nagpapakilala ng Sariling Lalawigan at Rehiyon.
Kini nga modyul gihimo sa mga magtutudlo sa Dibisyon sa Malaybalay
City subay sa K to 12 kurikulum giniyahan sa mga opisyales niining Dibisyon.
Kini nagtinguha nga makakat-on ang mga kabataan taliwala nga dili sila
makasulod sa eskwelahan tungod sa problema sa pandemya (Covid 19)

Pahimangno sa mga magtutudlo:

Kini naglangkob sa mga pamaagi aron makakat-on ang mga estudyante.
Gilauman nga inyo silang magiyahan sa paggamit niini.

Alang sa mga tinun-an:

Kini nga modyul gihimo aron mugiya kanimo sa pagsabot sa competency
nga angay makat-unan ug mahibal-an.

Pahimangno sa mga tinun-an:

1. Dili sulatan ug hugawan ang modyul. Ang inyong mga
tubag sa mga bulohaton isulat sa inyong papel.
2. Iganid sa pagtubag ang mga bulohaton.
3. Ibalik ang modyul sa maayong kondisyon sa petsa sumala sa
inyong gikasabotan sa imong magtutudlo.
4. Kung adunay mga pangutana o kalibog ayaw pagmakuli
sa pagkonsulta sa inyong magtutudlo. Itext o tawag niining
numero_________________ .

Kami nanghinaot nga pinaagi niini ikaw makasinati og

bulawanon nga pagtulon – an.

ii
 Alamin
Kini nga modyul gihimu aron mahibaloan nimu ang unod sa opisyal
nga himno o kanta sa imong lalawigan ug ang mga alampat nga nagpaila sa
imong kaugalingong lalawigan ug rehiyon.
Ang mga lalawigan sa atong rehiyon adunay nagkalain laing alampat
sama sa kanta ug sayaw nga gikan mismo sa lalawigan apan wala na kini
nailhan sa uban ilabi sa bag-ong henerasyon tungod sa modernong panahon og
mga modernong pamaagi sa pagkinabuhi.
Pinaagi niining modyul, imong mapasigarbo ug mahatagan og bili ang
opisyal nga himno ug ang mga alampat sa lalawigan tungod kay nagsimbolo
kini sa imong yutang gigikanan.
Mao kini ang sulod sa modyul:
Aralin 26 – Kahulugan sa Opisyal na Himno sa Gilangkobang
Lalawigan
Aralin 27 – Iba pang Sining na Nagpapakilala ng Sariling
lalawigan at Rehiyon
Niini nga pagtulun-an, gilaoman ka nga:
1. mahatagan ug kahulugan ang unod sa opisyal nga himno sa imong
lalawigan.
2. mahulagway ang gikalangkobang lalawigan; ug
3. mapasigarbo ang kinaiya sa imong lalawigan.
4. maila ang alampat nga kailhanan sa imong lalawigan ug rehiyon;
ug
5. mahatagan og bili ang mga alampat sa lalawigan.

Subukin
Pilia sa kahon ang insaktong ngalan sa hulagway ug isulat kini
sa blangko

1
 balalayan kalasangan bunturan
basakan kapatagan kapinyahan

1.___________________ 2. __________________

3. __________________ 4.__________________

5. ___________________

Kahulugan ng Opisyal na Himno ng

Kinabibilangang Lalawigan at Iba pang
Week 7 Sining na Nagpapakilala ng Sariling
lalawigan at Rehiyon
Ang mga lalawigan sa atong rehiyon adunay pormal nga komposisyon
nga maoy nailhan nga opisyal nga himno ug mga alampat nga nagpaila sa

2
kaugalingong lalawigan ug rehiyon. Importante nga ato kining mahibaloan ug
mapasigarbo tungod kay nagsimbolo kini sa atong lalawigan diin kita nagpuyo.

Balikan
Idrowing sulod sa lingin ang kon ang maong butang kina
importantihan nga hiyas nga gipakita sa selyo sa lalawigan. Kon ang
maong hiyas dili makita. Isulat ang inyong tubag sa inyong notbuk.

1. lanzones

2. Mt. Malindang

3. pinya

4. sapa

5. Gov. Arsenio A. Quibranza

Provincial Government Center

Tuklasin

Kantaha ug sabta kining Opisyal na Himno sa atong lalawigan. Kon

adunay internet sa panimalay mamahimo kini ninyong kantahon gamit
ang You Tube Channel.
Bukidnon Kanak ha Banuwa
(Binukid Version)
ni: Prudencio Caterial

Bisan pa hindun ah basakan, kapatagan

lalag kog ulia pastuhan, kapinyahan
3
dini ta Bukidnon alan-alan, kauyagan
kanak ha banuwa langit din piglambungan
 Suriin
Niini nga leksyon atong makat-onan ug mahatagan ug kahulugan ang
unod sa opisyal nga himno sa atong lalawigan ug ang mga alampat nga nagpaila
sa kaugalingong lalawigan ug Rehiyon.
Bukidnon Kanak Ha Banuwa
Ang opisyal nga himno sa Bukidnon gisulat aron mapukaw ang pagbati
sa mga taga lalawigan sa kaanyag sa yutang natawhan ug maipakita nga
mapasigarbohon sa kinaiyahan nga gihatag sa labaw nga makagagahom. Aron
usab mahatagan og bili ang kaanyag ug kaabunda sa palibot sama sa mga tag-as
nga buntod, kalasangan nga napuno sa mga kahoy ug uban pang mga tanom,
kapatagan nga lo-ag, kabukiran, basakan, kapinyahan, kabalayan, pastohan apil
na usab ang ulan, ug presko ug mabugnaw nga hangin.
Kaamulan Festival
Ang Kaamulan Festival nag gikan sa pulong binukid amul nga
nagkahulugan og panagtigom. Usa kini ka makabuluhang panagtigom sa mga
sakop sa tribu sa Bukidnon. Pwede kini nga usa ka ritwal sa pagkahimung datu
sa tribu, seremonya sa kasal, o selebrasyon sa pagpasalamat sa panahon sa ting -
ani o usa ka kasabutan sa kalinaw. Gasaulogon ang Kaamulan Festival sa
lalawigan sa Bukidnon sa siyudad sa Malaybalay sugod sa ikatulo nga semana
sa Pebrero hangtud sa ika petsa 10 sa Marso.
Isip usa ka lumadnong panagtigom, gisaulog sa Kaamulan ang mga
tradisyon nga gigikanan sa pito ka tribu nga orihinal nga nagmugna sa lalawigan
sa Bukidnon.Kini nga mga tribu gilangkoban sa tribung Bukidnon, Higaonon,
Talaandig, Manobo, Matigsalog, Tigwahanon, ug Umayamnon.
Binalbal Festival

4
 Ang Binalbal Festival usa katinuig nga kasaulogan kada unang adlaw sa
Enero nga gihimo sa Tudela Misamis Occidental. Usa kini ka talagsaong
kasaulogan sa pagsugat sa mga taga Tudela sa Bag-ong tuig. Nag gikan ang
Binalbal sa Cebuanong pulong nga Balbal nga nagpasabot multo o maligno.
Busa ang mga nagalangkob niini mga nakasuot ug mga maskara aron
makahadlok tan-awon.
Kaliga Festival
Ang Kaliga Festival tinuig nga kasaulugan sa lungsod sa Gingoog isip
Chartered City sa ilalom sa Republic Act No. 2668 niadtong ika 23 sa Hulyo
1960. Ang pulong nga Kaliga pulong Higaonon nga ang bout pasabot awit sa
pagsaulog. Kining maong sayaw usa ka pagpasalamat sa abunda nga ani,
malampuson nga pagpangaso, pagbiyahe, pagdeklara sa bag-o nga Datu ,
pagpanganak , kaayuhan sa sakit ug malipayong kinabuhi.
Ang Ozamiz Cathedral Bamboo Pipe Organ
Ang ikaduha sa pinakadako nga bamboo pipe organ sa Pilipinas. Aron
mahimo kining maong pipe organ, nangayo ug tabang si Padre Lavery sa usa ka
pari si Padre Herman Schablitzki. Ang mga naghimo niining pipe organ nga nag
-gikan pa sa nasud sa Germany. Nahuman ang paghimu niini niadtong May 31,
1967. Anaa kini nakabutang sa sulod sa Immaculate Conception Cathedral sa
Lungsod sa Ozamiz.
Diyandi Festival
Usa ka ritwal ang diyandi nga gilangkoban sa grupong puro babae.
Kining maong ritwal pagabuhaton sa gawas sa Cathedral sa lungsod sa Iligan sa
panahon sa pagkanaug sa imahe ni senyor San Miguel. Sulod sa siyam ka
adlaw, ang mga babae nga mga lumad, Maranao ug Higaonon naga novena kada
adlaw. Kini nga kasaulugan naghulagway sa ilang Patron si San Miguel nga
nakigbatok sa mga demonyo.
Kagay-an Festival
Ang Kagay-an Festival usaka dakong pista nga gisaulog sa lungsod sa
Cagayan de Oro. Kini gisaulog sa mga Kagay-anon aron sa paghatag og bili sa
ilang patron santo si San Agustin sa Hippo, gaisaulog kining maong pista sa
matag tuig kada bulan sa Agosto.
Lanzones Festival
Ang Lanzones Festival usa ka tinuig nga selebrasyon sa pasalamat alang
sa abunda nga ani sa prutas nga lanzones. Usa sa mga tropical nga prutas ang

5
Lazones. Makit-an kini sa Habagatang baybayon sa Mindanao. Dalag ang kolor
niini kung mahinog. Mao kini ang nag-unang produkto ug importanteng
panginabuhian sa lalawigan sa Camiguin. Nailhan kini sa ngalan sa
Buwahanon.
Ang opisyal na himno ug ang mga alampat sa atong lalawigan
kinahanglan kantahon, sayawon ug ipasigarbo nga adunay pagtahod ug
paghigugma tungod kay simbolo kini sa atong lalawigan.

Pagyamanin
Buluhaton 1 (Unang Adlaw)
Isulat sa linya ang nawala nga pulong aron makompleto ang himno sa kanta.
Bukidnon Kanak Ha Banuwa
(Binukid Version)
Kompositor: Prudencio Caterial
Bisan pa hindun ah basakan, kapatagan
lalag kog ulia pastuhan, kapinyahan
dini ta Bukidnon alan-alan, kauyagan
kanak ha banuwa _______4.din piglambungan
______1. ha matangkaw pig aldawan, kalamagan
Kalasan makupal alan alan kauyagan
_____ 2. ha maluwag singanam, 5. ________,
hatungkay madagway alan alan kauyagan.
buntoran3., ____________
Buluhaton 2 (Ikaduhang Adlaw)
Tubaga kining mga pangutana. Isulat ang inyong tubag sa limpyo nga papel.
1. Unsa ang mga kinaiyahan sa lalawigan nga gihisgotan sa kanta o himno?
2. Ngano nga kinahanglan nga hatagan nato og bili, higugmaon ug angay nga
ipasigarbo ang atong lalawigan?
3. Angayan ba nga ampingan nato ang atong kinaiyahan?
4. Kung papilion ka, asa nimo gusto magpuyo sa imong
yutang natawhan o sa ubang nasud ?nganu man?
5. Sa unsa nga paagi mapakita nimu ang imong paghatag og
bili sa atong lalawigan?

Buluhaton 3 (Ikatulong Adlaw)

6
Idibuho ang imong lalawigan base sa gihisgotan sa himno o awit ug kolori kini.
Himoa kini gamit ang bondpaper.

Buluhaton 4 (Ikaupat nga Adlaw)

Ilha ang mosunod nga lugar sa hanay A ug pilia sa hanay B ang alampat sa
maong lalawigan. Isulat kini sa blangko.
A B.
_________1. Ozamis City a. Kagay-an Festival
_________2. Bukidnon b. lazones Festival
_________3. Camiguin c. Kaamulan Festival
_________4. Tudela, Misamis d. Cathedral
Occidental BambooPipe Organ
_________5. Cagayan de Oro City e. Binalbal Festival

Buluhaton 5. (Ikalimang Adlaw)

Ilha ug pangitaa sa kahon ang gihisgutan sa pahayag nga alampat o simbolo sa
lalawigan. Isulat sa inyong papel ang insakto nga tubag.

Binalbal Festival Diyandi Festival

Kaliga Festival Cathedral Bamboo Pipe Organ
Kaamulan Festival Lanzones

1.Mao kini ang nag-unang produkto ug importanteng

panginabuhian sa lalawigan sa Camiguin _______________.
2.Kining maong ritwal gabuhaton sa gawas sa Cathedral sa
lungod sa Iligan sa panahon sa pagkanaug sa imahe ni
senyor San Miguel. __________________________.
3. Nahuman ang paghimu niini niadtong May 31,
1967.________.
4. Usa katinuig nga kasaulogan kada unang adlaw sa Enero
nga gihimo sa Tudela Misamis
Occidental. __________________.
5. Nag gikan kini sa pulong binukid amul. __________________.

Isaisip
Sa inyong papel, pagsulat og duha hangtod tulo ka pahayag nga naghulagway sa
imong lalawigan base sa musunod nga pangutana.
1. Nganong importante ang pag-ila ug paghatag og bili sa

7
 opisyal nga himno ug uban pang alampat sa imong lalawigan?
2. Giunsa nimu pagpakita nga imong gipasigarbo ang mga alampat sa
imong lalawigan.

Isagawa
Buhata kini nga adunay pagtahud ug paghigugma sa imong lalawigan.
1. Kantaha ang opisyal nga himno sa imong lalawigan. Kantaha kini nga
mapasigarbohon.

Tayahin
Isulat sa blangko ang pulong nga sakto kung ang pahayag
naghisgot sa opisyal nga himno ug alampat sa imong lalawigan dili sakto kung
wala naghisgot. Himoa kini sa inyong papel.
__________ 1. Ang atong lalawigan abunda sa kinaiyahan nga kinahanglan
protektahan ug alimahan.
__________2. Bisan asa kita paingon nagpabilin sa atong kasing- kasing
ang kaanyag sa atong yutang natawhan.
__________3. Atong higugmaon ug ipasigarbo ang atong lalawigan.
__________4. Kantahon lang ang opisyal na himno sa lalawigan kon adunay
kasal.
__________5. Atong ipasigarbo ang alampat sa atong lalawigan.
pinaagi sa pag-apil sa tinuig nga kalihokan sa lalawigan sama
sa Kaamulan Festival.

Susi sa Pagwawasto

Balikan Pagyamanin
Subukin Buluhaton 1
1. 1.Buntod
1 . bunturan
2. balalayan 2. 2. patag
3. kapinyahan 3.balalayan
3. 4.langit
4. basakan
4. 5.uranan
5. kalasan
5. Buluhaton 2
Isagawa Gamitin ang rubric
sa pagwawasto.
Gamitin ang rubric
8
bilang batayan sa
Buluhaton 3
pagwawasto ng sagot .
Gamitin ang rubric
 Buluhaton 5
1.lanzones
2.Diyandi Festival
3. Cathedral Bamboo
Pipe Organ
4. Binalbal Festival
5. Kaamulan Festival

Sanggunian
Kopya ng opisyal na himno na Bukidnon Kanak ha Banuwa sa
https://www.youtube.com/results?search_query=Bukidnon+Kanak+ha+Banuwa
Orihinal na larawan kinunan ng manunulat ng modyul sa sitio ng
Candiisan, Can-ayan Malaybalay City at Barangay Dalwangan , Malaybalay City
https://tl.wikipedia.org/wiki/Misamis_Occident
https://tl.wikipedia.org/wiki/Lanao_del_Norte
https://tl.wikipedia.org/wiki/Misamis_Oriental
https://tl.wikipedia.org/wiki/Bukidnon
https://bukidnon.gov.ph/2012/11/09/provincial-seal/
http://www.camiguin.gov.ph/province

9
For Inquiries or feedback, please write or call:

Department of Education – Division of Malaybalay City

Office Address: Sayre Highway P-6, Casisang, Malaybalay City

Telefax: (088) 314-0094

Email Address: malaybalay.city@deped.gov.ph