Wydział Geoinżynierii, Wrocław, 19 stycznia 2024

Górnictwa i Geologii
Politechniki Wrocławskiej

Hydrogeologia
Sprawozdanie z ćwiczenia
pt. „Uziarnienie”

Szymon Pasek
Jakub Boradyn
Sebastian Czerwiński

Grupa: Piątek 13:15 dr inż. Monika Derkowska-Sitarz

1. Wstęp
Analiza sitowa jest metodą pomiaru zawartości określonych frakcji w próbie piasku,
żwiru lub pospółki.
Na podstawie zbadanych podczas analizy sitowej zawartości frakcji w próbie można określić
właściwości hydrogeologiczne gruntu, takie jak:
- średnicę miarodajną ziarna,
- powierzchnię właściwą,
- średnicę miarodajną kanalika,
- współczynnik filtracji,
- wysokość wzniosu kapilarnego.

2. Część doświadczalna
2.1. Metodyka
Pobrano oraz zważono próbkę gruntu, następnie przesiewano ją przez 10 min. Po oddzieleniu
poszczególnych frakcji zważono zawartość każdego sita.

2.2. Obserwacje
2.2.1. Analiza sitowa
Badana próbka miała masę 501,94 g, zawartość poszczególnych frakcji przedstawiono w
tabeli 1. oraz w na rysunku 1.
Tab. 1. Wyniki pomiarów masy na sitach

Zawartość Zawartość
Rozmiar
Średnica Procentowa cząstek o cząstek o
oddzielonej Masa frakcji
oczek w sicie zawartość frakcji średnicy średnicy
frakcji
większej mniejszej

mm mm g % % %
>2 2,00 0,01 0,00 0,00 100,00
2,0-1,0 1,00 3,23 0,64 0,64 99,36
1,0-0,5 0,50 137 27,29 27,94 72,06
0,5-0,25 0,25 309,1 61,58 89,52 10,48
0,25-0,125 0,12 50,4 10,04 99,56 0,44
0,125-0,063 0,60 0,5 0,10 99,66 0,34
<0,063 0,01 1,7 0,34 100,00 0,00
Suma 501,94 100,00
Ziarna o średnicy 2mm - 0,05mm należą do frakcji piaskowej, natomiast ziarna o średnicy
d<0,05mm należą do frakcji pylastej, w badanej próbce pojawia się znikoma ilość frakcji
żwirowej, gdzie d>2mm.
Wskaźniki d10 = 0,19 mm, d50 = 0.38 mm i d60 = 0,45 mm odczytano z wykresu. Na podstawie
tych wartości obliczono niejednorodność uziarnienia:
U= d60/ d10 = 0,45/0,19 = 2,37

Wyniki obliczeń średnicy miarodajnej ziaren przedstawiono w tabeli 2. Średnica miarodajna

badanej próbki gruntu to 0.34 mm.
Tab. 2. Wyniki obliczeń

Udział Średnica
Rozmiar oddzielonej Średnica oczek
masowy i-tej miarodajna i- gi/di
frakcji w sicie
frakcji gi tej frakcji di

mm mm - mm mm-1
>2 2 0 2,77 0
2,0-1,0 1 0,01 1,39 0,005
1,0-0,5 0,5 0,27 0,69 0,394
0,5-0,25 0,25 0,62 0,35 1,777
0,25-0,12 0,12 0,1 0,17 0,593
0,12-0,06 0,6 0,00 0,08 0,012
<0,06 0,01 0,0034 0,02 0,158
Suma gi/di 2,938
dm 0,340

2.2.2. Współczynnik porowatości określonu przy badaniu współczynnika filtracji w aparacie

Wiłuna
N=0.049
Powierzchnia właściwa
1
s = 6*(1- 0,049)* = 2,07 cm-1
0,340

Średnica miarodajna kanalika

Փm=0,0116mm
 Współczynnik filtracji
- wg wzoru Hazena
k10 = 1,16 * 0,19 2 = 0,041 [cm/s]

- wg wzoru Seelheima

k10 = 0,357 * 0,38 2 = 0,051[cm/s]

-wg wzoru Carmana-Kozeny
1 𝑔∗𝑐𝑚−3 ∗ 981 𝑐𝑚∗ 2.07−2 ∗ 0,049
k = 5 ∗ 2,07∗ 10−2𝑔 ∗ 𝑐𝑚−1 ∗170,22𝑐𝑚−2 = 5,65*10-5 [cm/s]
wnioski
Porównanie otrzymanych wyników wartości współczynnika filtracji na podstawie
analizy uziarnienia z wartością określoną na aparacie wiłuna (k10 = 0,049 cm/s),
pokazuję delikatną rozbieżność, lecz nie jest ona bardzo duża, może to wynikać z
błędu szacowania wyników, błędów pomiarowych oraz gęstości ziaren jak i
temperatury wody.

Wznios kapilarny
2.07
hk = 0,049 ∗ 1 𝑔 ∗ 𝑐𝑚−3 ∗981 𝑐𝑚∗𝑠−2 = 43,06 cm

3. Wnioski z doświadczenia

Na podstawie przeprowadzonego doświadczenia możemy zaobserwować

Współczynniki filtracji które prezesują się następująco

- wg wzoru Hazena 0,041 [cm/s]

- wg wzoru Seelheima [cm/s]

-wg wzoru Carmana-Kozeny 5,65*10-5 [cm/s]

Oraz wznios kapilarny na poziomie 43,06 cm