8.

GAIA
OSASUN HEZKUNTZA. ATSEDENARI, HIGIENEARI ETA HAURREN
JARDUERARI BURUZKO JARRERA ETA OHITURAK. ISTRIPUEN
PREBENTZIOA, LEHEN LAGUNTZAK ETA HAUR GAIXOTASUNAK.
HEZKUNTZAN ESKU-HARTZEKO IRIZPIDEAK.

Nº 1
 0. SARRERA

OSASUN HEZKUNTZA. ATSEDENARI, HIGIENEARI ETA HAURREN JARDUERARI BURUZKO

JARRERA ETA OHITURAK. ISTRIPUEN PREBENTZIOA, LEHEN LAGUNTZAK ETA HAUR
GAIXOTASUNAK. HEZKUNTZAN ESKU-HARTZEKO IRIZPIDEAK.

ISTRIPUEN PREBENTZIOA,
OSASUN HEZKUNTZA LEHEN LAGUNTZAK ETA
HAUR GAIXOTASUNAK

ATSEDENARI, HIGIENEARI HEZKUNTZA

ETA HAURREN ESKU-HARTZEKO IRIZPIDEAK
JARDUERARI BURUZKO
JARRERA ETA OHITURAK
14.GAIA
 0. SARRERA

● Osasuna bermatzea ezinbesteko alderdia da.

● Irakasleek lehen sorospen inguruko ezagutza izatea gomendagarria da

● X Dekretua ezagutzea garrantzitsua da 6. artikuluan Haur Hezkuntzaren printzipio pedagogikoaren inguruan

aritzen da
14.GAIA

1
 1. OSASUN- HEZKUNTZA

BI KONTZEPTU DEFINITU BEHAR DITUGU

(Osasun Erakundeak)

Osasuna, ongizate fisiko, mental eta sozialaren egoera

Osasuna erabatekoa da eta ez bakarrik gaixotasun eza (1946)

Osasun hezkuntzaren oinarria da pertsonak bizitza

Osasun Hezkuntza osasuntsu baten ohiturak hartzera eta mantentzera
bultzatzea. (1969)
14.GAIA

2
 1.1 Osasun hezkuntza eta X dekretua

HARMONIAN HAZTEN eremuak du harreman estuena osasunaren gaiarekin. Konpetentzia

espezifikoak eta ebaluazio irizpideak aztertuko dira eta ondoren oinarrizko jakintzak.

INGURUNEA ERREALITATEA
DESKUBRITZEN, KOMUNIKATZEN ETA
HARMONIAN HAZTEN IRUDIKATZEN
GOZATZEN ETA
AZTERTZEN
14.GAIA

9
 Harmonian Hazten eremuaren konpetentzia espezifikoak eta ebaluazio irizpideak
14.GAIA

3
 Harmonian Hazten eremuaren oinarrizko jakintzak
14.GAIA

3
 2. ATSEDENARI, HIGIENEARI ETA HAURREN JARDUERARI BURUZKO JARRERA ETA OHITURAK

Ohitura, gauzak egiteko, pentsatzeko edo sentitzeko modu bat da, behin eta berriro egitean erraz
jarraitzen dena. Bi urtetik aurrera, ohitura batzuk praktikatzea garrantzitsua izango da. Horretarako,
ohiutrak ezartzeko arauak ezagutu behar ditugu

1 3
Adin kronologikoa
Gozamena eta konprentsioa

2 4
Imitazioa eta hitzen
Ordutegia finkoa izatea
elkarketa
14.GAIA

6
 2.1 Atsedenari buruzko jarrera eta ohiturak

Atsedena oso garrantzitsua izango da adin honetan; beraz, hau zaintzea ezinbestekoa izango da
bai egunean zehar baita lo egitea ere eta eskolan erakutsi behar zaio (erlaxazioa eta siesta).

Nola egin dezakegu hau? Eskolan jarduera atsedenarekin eta loarekin elkartzen erakutsi behar
zaio. une zehatz batzuetan, erlaxatu beharko da. Musika, erritmoa eta bere adinarentzat egokiak diren
jarduera desberdinen bitartez egingo da.

5 urtetik aurrera ez du
5 urte baino lehen 6 hilabeterekin 16 2-3 urte bitartean siesta egiten eta
siesta beharra oru inguru lo 12 ordu lo gauean 11 ordu lo
14.GAIA

7
 2.2 Higieneari buruzko jarrera eta ohiturak

Norbanako higienea: organismoaren eta osasunaren mantentzera bideratze adera egin

beharreko zaintzak
Jarrera eta ohitura batzuk:

Gorputzarenak Garbiketa pertsonalak ikasi behar du, 4 urtetik

aurrera bainua bakarrik egin dezan estimulatu
behar da. Garbiketa ohiturak trasmititzeko
edozein momentu aprobetsatu behar dugu.

Hortzeria Eskuilaren eta pastaren erabilera egokia erakutsi

behar zaie. Erregulatu ahoarengan ondorio
negatiboak izan ditzaketen ohiturak (azkazalak
jan, gozokien kontsumoa…)

Eliminaziozkoa Esfinterren kontrola lortzen denean egunez,

gaueko kontrola izatera pasako gara. Kaka
egitera ohitu behar zaie ordutegi batean eta
eskuak garbitu ostean.
14.GAIA

8
 2.3 Jarduerari buruzko jarrera eta ohiturak

Zer da jarduera fisikoa? gastu energetikoa sortzen duen hezur muskuluak sortutako gorputz
mugimendu guztiak

Ume txikien kasuan (2-4 urte) Handiagoak direnean (4-6 urte)

jarduerek helbur uespezifikoagoak
mugimenduak
dituzte
globalagoak izaten dira

Ume batek jarduera fisikoa burutzen duenean:

14.GAIA

22
 3. ISTRIPUEN PREBENTZIOA, LEHEN LAGUNTZAK ETA HAUR GAIXOTASUNAK

Osakidetzak ikastetxeentzat Osasun Larrialdiak eskolan irakasleentzako gida dokumentua sortu du. Bertan,
istripu edo gertakarien aurrean nola jokatu aipatzen da. Dokumentuak, hiru atal bereizten ditu:
14.GAIA

24
 3.1 Istripuen prebentzioa

komenigarria da lehen laguntzei buruzko

Atentzio medikoa
informazioa duen norbait egotea.
ISTRIPUAK PREBENITZEKO

Sendaketak
egiteko gela

Zer egin dezakegu Ohitura eta

eskolan? portaera egokiak
irakatsi

Eskolako puntu arriskutsuen ardura berezia

Instalazioak egoera onean egon daitezen

Eskolako aztertu (kableak, entxufeak…)
segurtasun
baldintzak
Autobusean, gidariaz gain beste arduradun
14.GAIA

bat joan

5
 3.2 Lehen sorospenak

Istripuen aurrean nola jokatu?

Erredurak: ur hotzarekin hoztu Suteengantik egindako erredurak: lurrera bota eta

bueltak eman

Mozketak ea zauriak: zauria ondo garbitu Asfixia eta itotzea: aire purua arnastu

Garbiketa produktuekin intoxikatzea: ura limoia edo o Medikamentuen irenstea: botaka egin ditzan saiatu
ozpinarekin edan behar du. Inkontziente badago ez
egin botaka egitea.

Erortzea: izotza jarri Botika kutxa izan, osagai ezberdinekin

14.GAIA

14
 3.2 Lehen sorospenak

Botika kutxa:
14.GAIA

14
 3.3 Haur gaixotasunak

Ikastetxean infekzioak kontrolatzeko gida ere aurkitzen da, hiru ataletan egituratua dago:

1 Gaixotasun transmitigarrei buruzko oinarrizko informazioa

3.3.1 eta haietako bakoitzarekin hartu beharreko prebentzio
neurri zehatzak

2 Higiene jardun egokiak: esku garbiketa, eztula eta

3.3.2 doministikuak, ingurua, gainazalak, objektuak garbitzkeo…

3
3.3.3 Txertaketa egutegiaren eguneratzea
14.GAIA

26
 4. HEZKUNTZAN ESKU HARTZEKO IRIZPIDEAK
4.1. Esku hartzeko irizpideak

Zentroaren ezaugarriak
Osasunerako hezkuntza Hezkuntza Sisteman

Bizitza osasuntsu baterako

Gelako kontzeptuak
programazioa
Bizitza osasuntzu baterako Haurren ezaugarriak
gaitasunak
integratu behar da

Osasun beharrak identifikatu

Ikastetxeko Osasun kondizioak analizatu

hezkuntza
proiektuan Instalazioen segurtasuna eta
higienea

Helduen alkohol eta tabako

kontsumoa kontrolatu

Proposamen
Helburuen konkrezioa
pedagogikoan
14.GAIA

29
 4. HEZKUNTZAN ESKU HARTZEKO IRIZPIDEAK
4.1. Esku hartzeko irizpideak
Eskolako filosofia eta kultura garrantzitsuak izango dira osasuna sustatzeko:

Eskola
Eskolaren Eskolaren ingurune
osasungarriko
ingurune soziala fisikoa
politikak

Lotura Banakako osasun

komunitarioak trebetasunak
14.GAIA

15
 4.2 Osasun arloa eta hezkuntza arloa koordinatzeko prozedurak

Osasun arloa eta hezkuntza arloa koordinatzeko prozedurak, ebi modalitate ditu, eta horiek lau
faseetan zatitzen dira:
14.GAIA

16
 5. ONDORIOAK

Haurrak txikitatik hezi behar dira osasunaren hezkuntzan, beraien osasun psikologiko, emozional eta
fisikoa babesteko ohitura onak sustatuz eta horretan hezkuntzak oso paper garrantzitsua du. Aldi
berean, eskolak istripu eta gaixotasunen aurrean prebentzio eta eskuhartze egokiak izatea behar
beharrezkoak dira.
14.GAIA

32