TS EN 12355 A1 - 2010 - TR 2011 Gıda Işleme Makinaları - Deri Soyma, Güvenlik Ve Hijyen Kuralları

You might also like

Download as doc, pdf, or txt
Download as doc, pdf, or txt
You are on page 1of 17

4 Riskler listesi

4.1 Genel

Bu madde ve ek C EN 1050’ye bağlı olarak ortaya çıkabilecek riskleri ve riskli durumları içerir, bu Avrupa
Standardında ele alındığı biçimiyle, soyma, yüzme ve zar kaldırma makineleri için önemli olan risk
değerlendirme ile belirlenmiştir.
Bu standardı kullanmadan önce, maddede belirtilen risklere sahip olup olmadıklarını anlamak için soyma,
yüzme ve zar kaldırma makinelerinde risk değerlendirmesi yapmak önemlidir.

4.2 Mekanik riskler

4.2.1 Besleme tablalı açık soyma makinesi

bölge 1
dönen dişli merdane ve yüksekliği ayarlanabilir bıçaklı bıçak tutucu (bkz resim 6).
İçine kaptırıldığında derinin ya da parmağın kopma riski
bölge 2
dönen dişli merdane ve sıyırıcı tarak(bkz resim 6).
Parmakların ya da elin içeri girme riski
bölge 3
dönen dişli merdane ve sabit makine parçaları (bkz resim 6).
Parmakların, elin ya da kolun alt kısmının içeri irme riski
bölge 4
dönen dişli merdane ve yüksekliği ayarlanabilir çift bıçak (bkz resim 10).
Parmakların içeri girme riski, parmakları, eli ya da kolun alt kısmını kesme riski

4.2.2 Otomatik soyma, yüzme ve zar kaldırma makinesi

bölge 1
dönen dişli merdane/taşıyıcı, yüksekliği ayarlanabilir bıçak tutucu ve bastırma merdaneleri ya da parmakları
(bkz resim 7).
Derinin ya da parmakların ayrılması, elin ya da kolun alt kısmının kaptırılması riski
bölge 2
döner bastırma merdaneleri ya da parmakları ve koruyucu kapak(bkz resim 7).
Parmakların ya da elin kaptırılma riski
bölge 3
Döner dişli merdane/taşıyıcı merdane ve sıyırma tarağı ya da sıyırma merdanesi (bkz res 7)
Parmakların ya da ellerin kaptırılma riski
bölge 4
döner dişli silindir/taşıyıcı merdane ve makine sabit parçaları (bkz res 7).
Parmakların, elin ya da kolun alt kısmının kaptırılma riski
bölge 5
döner taşıyıcı merdane ve sürücü ve koruyucu silindirler (bkz resim 7).
Parmakların ya da elin kaptırılarak ezilmesi.
bölge 6
döner dairesel bıçak (bkz resim 7).
parmakları ya da eli kesme riski
bölge 7
makine bileşenleri
koruyucu kapakların istemeden kapanması
eli ezme riski

res 6 açık soyma makinesi tehlike bölgeleri


1- bölge 1
2- bölge 3-
3- bölge 3
res 7- otomatik soyma ve zar kaldırma makinesi-tehlike bölgeleri

anahtar
1- bölge 1
2- bölge 2
3-bölge 3
4-bölge 4
5-bölge 5
6-bölge 6 (dairesel bıçak)
7-bölge 7

4.2.3 Açık yüzme ve zar kaldırma makinesi-besleme tablalı


bölge 1
döner taşıyıcı merdane ve bıçaklı sabit bıçak tutucu (bkz res 8).
. Derinin ayrılması riski
bölge 2
döner taşıyıcı silindir ve döner sıyırıcı silindir (bkz res 8).
Parmakların ya da elin kaptırılması/ezilme riski
bölge 3
döner taşıyıcı merdane/sabit makine parçalı sıyırma silindiri ve hava jet temizleme aleti (bkz resim 8).
Parmakların ya da elin ya da kolun alt kısmının kaptırılma riski.
otomatik yüzme ve zar kaldırma makineleri de otomatik soyma makinelerindeki riske sahiptir, bkz 4.2.2.
Anahtar
1- bölge 1
2- bölge 2
3- bölge 3
res 8 —açık yüzme ve zar kaldırma makinesi – tehlike bölgeleri

4.2.4 Sürücü sistemi


bölge 8
Dişli merdane, taşıyıcı merdane/sıyırıcı ve bastırma aleti sürücü sistemleri.
Parmakların ya da elin ezilme riski

4.3 Elektrikli riskler


4.3.1 Çalışan parçalarla doğrudan ya da dolayı temas
elektrik şokundan dolayı vücutta risk.
4.3.2 Yeterli güvenlik seviyesine sahip olmayan elektrikli bileşenler
. Arızalı kullanımdan dolayı mekanik hasar riski
4.4 Stabilite kaybından meydana gelen riskler
bölge 9
. Mobil soyma, yüzme ve zar kaldırma makineleri (resim 1 ve 3) makine devrilirse vücudu ezme riski
4.5 Gürültüden kaynaklanan riskler
Soyma, yüzme ve zar kaldırma makineleri, sesli iletişim ve akustik sinyalleri algılama ile alakalı kazalarda,
duyma bozukluğuna neden olan gürültüye sebep olabilirler.
4.6 Ergonomik prensiplere uymamaktan kaynaklanan riskler
sağlıksız vücut duruşları ya da aşırı efor
makine tasarımı esnasında insan eli, kolu ya da ayağı, bacağının yeterince düşünülmemiş olması.
vücuda zarar verme riski
4.7 Hijyenik prensiplere uyulmamış olmasından kaynaklanan riskler
mikrobiyolojik nedenler
gıda maddelerinde risk (bozulma)
gıda zehirlenmesinden ötürü tüketici sağlığına zarar verme riski
operatör enfeksiyonu
kimyasal nedenler
temizleme ve dezenfekte maddelerinin atıkları gıdayı bozup tüketiciye zarar verme riski yaratabilir
fiziksel nedenler
Ham maddelerden, makinelerden ya da başka kaynaklardan gelen sıkışmış maddeler tüketiciye zarar
verebilir.

5 Güvenlik koşulları ve/veya önlemleri


5.1 Genel

Soyma, yüzme ve zar kaldırma makineleri bu maddede ve ek C’de belirtilen güvenlik önlemleri ve/veya
koruyucu tedbirlerle uyum göstermelidir. Ek olarak makine, ilgili ama önemli olmayan riskler için EN ISO
12100’e göre tasarlanmalıdır, bu riskler bu dokümanda ele alınacaktır (örneğin keskin köşeler)
EN 614-1, EN 953,EN 1005-3, EN 1088, EN 60204-1, EN 60529, EN ISO 12100, EN ISO 13849-1 ve EN
ISO 13857, gibi B standartların uygulanması ile azaltılacak riskler için üretimcinin bu B standardı tipi
koşullarını oluşturmak için risk değerlendirmesi yapması gerekir..

Bu spesifik risk değerlendirmesi makinenin genel risk değerlendirmesinin parçası olacaktır.


Risk azaltma aracı fiziksel düzenleme ile ya da yerleştirilmiş olan soyma, yüzme ya da zar kaldırma
makinesinin pozisyonu ile olacaksa, üretimci hangi risk azaltma aracını kullandığını bilgiye dahil etmeli,
koşulun sınırlama değerini ve eğer uygunsa doğrulama aracını belirtmelidir.
Risk azaltma aracı bir güvenlik sistemi ya da makineyi çalıştırma biçimi ile ilgiliyse, üretici kullanım
detaylarına bu bilgiyi dahil etmeli ve operatör çalışanlar için gerekli eğitim ilgilerini vermelidir.

5.2 Mekanik riskler

Soyma, yüzme ve zar kaldırma makineleri ek C doğrultusunda tasarlanmalı ve inşa edilmelidir ve aşağıda
belirtilen koşullara uygun olmalıdır. Güvenlik araçlarının kenetlenme sistemleri EN 1088:2005’in 4.2.1. ile
paralel olmalı ve kontrol sisteminin güvenlikle ilgili parçaları EN ISO 13849-1:2008. İle uyumlu olarak
tanımlanmış olan en az c seviye performans göstermelidir.

ek olarak kilitleme araçları:


hijyen koşullarını yerine getirmeli
mekanik hasarlara karşı koruma sağlamalı
temizleme ya da dezenfekte maddelerinin etkilerine karşı koruma sağlamalı
for sıvı deterjan (su) etkisine karşı koruma sağlamalı
EN 1088:1995-5.7 ile paralel olarak makine gövdesinde basitçe inşa edilerek gözden kaçmaya karşı
koruma sağlamalıdır.
Kullanım bilgilerinde üretimci kilitleme aracının günlük doğrulanması üzerine bilgi vermelidir.

5.2.1 İç besleme tablalı açık soyma makinesi


5.2.1.1 bölge 1

Kesme alanı ile döner merdane ve yüksekliği ayarlanabilir bıçaklı tutucu arasındaki boşluğa erişim
sınırlandırılmalıdır. Bu, örneğin, aşağıdaki tedbirler uygulanarak yapılabilir:

5.2.1.1.1 Döner dişli merdane ve bıçağın kesme köşesinin ucu arasındaki ayarlanabilir mesafe < 5,0 mm.
olmalıdır.

5.2.1.1.2 Bıçak ve bıçak tutucu bıçağın sadece belirtilen pozisyonda duracağı şekilde tasarlanmalıdır (bkz
res 9).

resim 9 —Belirlenen pozisyon için bıçak tasarımları

5.2.1.1.3 Tabla yüksekliği 800 mm ve 1050 mm arasında olduğunda dişli merdanenin bıçak ve tablanın ön
kısmı arasındaki serbest kısmının merdanenin çevresinin 35 derecesinden fazlası olmaması gerekir.
Sıradışı ölçüde uzun olan yuvarlak ürünlerde (jambon gibi) tabla yüksekliği > 800 mm için 90 dereceden
fazla olmayan dişli silindir serbest parçası kullanılabilir.

5.2.1.1.4. Dişli merdane sürücüleri için operasyon düğmesi kontrolü işletecek şekilde olmalıdır. Operatör
düğmeyi bıraktıktan 2 s sonra dişli merdanenin durması gerekir (bkz 5.3.1) Operasyon düğmesi, örneğin,
diz, diz kapağı,ön kısımdan çalışabilir ve istenmeyen çalışmaya karşı korunmalıdır.

5.2.1.1.5 Makinelerin norma konumlandırılması


Açık soyma makinesine erişim, operatör kısmı hariç, engellenmelidir.
Bu örneğin aşağıdaki tedbirler alınarak yapılabilir
ufak çalışma alanında makinenin normal konumlandırılması
Açık soyma makinesi bir tarafı duvara gelecek şekilde konumlandırılmalı. tabla ve konteynır yuvarlak
ürünleri alabilmeleri için diğer boş taraflara yerleştirilmeli(bkz resim 10 ve paragraf 7.1a).
Operatör açık soyma makinesinin önünde durur. Bu şekilde konumlandırarak diğer kişilerin açık soyma
makinesine erişimi engellenir.
Kesme hatlı çalışma alanında makinenin normal konumlandırılması
Açık kesme makinesi bir tarafı kesme hattına yaslanacak şekilde konumlandırılır. tabla ve konteynır
yuvarlak ürünleri almaları için diğer boş taraflara yerleştirilir. (bkz resim 11 ve paragraf 7)
Operatör açık soyma makinesinin önünde durur. Bu şekilde konumlandırarak diğer kişilerin açık soyma
makinesine erişimi engellenir.

Anahtar
1- Tabla ya da konteynır
2- Açık soyma makinesi
3-kesme duvarı
Anahtar
1- Tabla ya da konteynır
2- Açık soyma makinesi
3-kesme duvarı

resim 10 —açık soyma makinesi ufak çalışma alanı


resim 11 —kesme hattında açık soyma makinesi

5.2.1.1.6 Farklı konumlandırma olasılığı


Dişli merdaneye üçüncü kişilerin erişimi sabit koruyucu, örneğin koruyucu çit ile (bkz resim 12)
engellenebilir. Koruyucuların boyutları EN 294 ile uyumlu olmalıdır.

Resim 12 —dişli merdaneye üçüncü taraf personelin yan ya da arka taraftan erişimini engelleyecek
koruyucu örneği
5.2.1.1.7 Normal operasyon koşulları
Sadece yuvarlak ürünler (pikle domuz ya da jambon) açık soyma makinesinde işlenmelidir (bkz 5.2.1.1.10)
Düz ürünler (örneğin arka kısımlar) otomatik soyma makinesi ile paralel kullanılmalıdır (bkz 5.2.2)
5.2.1.1.8 Koruyucu eldivenlerin giyilmesi
soyma makinesi çalıştırılırken operatör sadece üretimcinin onayladığı koruyucu eldivenleri giymelidir.
Metal tel eldivenler ya da metal tel ile güçlendirilmiş eldivenler giyilmemelidir. (bkz 7.1 d)
açık soyma makinelerinde aşağıdaki yazı sürekli durmalıdır
“dikkat: metal tel eldiven ya da metal tel ile güçlendirilmiş eldiven
5.2.1.1.9 Operatör eğitimi
Üretimcinin operatörlerin uygulaması için güvenli çalışma prosedürleri tasarlamaları gerekir. Bunların eğitim
unsurları ve operatörlere verilecek tekrar eğitimlerin sıklığı ile birlikte kullanım yönergelerine dahil edilmesi
gerekir (bkz 5.2.1.1.10)
5.2.1.1.10 Üretimci yönerge el kitabında aşağıdakileri net bir biçimde tanımlayacaktır
uzun, yuvarlak ürünlerin işlenmesi ( 5.2.1.1.3);
küçük iş yerlerinde makinelerin normal konumlandırılması( 5.2.1.1.5, para 1);
kesme hatlı çalışma alanlarında makinenin normal konumlandırılması (5.2.1.1.5, parag. 2);
olası makine konumlandırma biçimi (5.2.1.1.6);
açık soyma makinelerinde normal operasyon koşulları (5.2.1.1.7);
koruyucu eldivenlerin giyilmesi (5.2.1.1.8);

işleme başlamadan önce operatör eğitimi (5.2.1.1.9).

5.2.1.2 - bölge 2
Dişli merdane ile sıyırıcı tarak arasındaki içeride çalışan tırmığa erişim engellenmelidir.bu, örneğin,
aşağıdaki önlemlerle yapılabilir
5.2.1.2.1 dişli silindir ve sıyırıcı tarak arasındaki açı > 90° olmalıdır(bkz resim 13).
5.2.1.2.2 sıyırıcı tarak kenetli olmalıdır. Sıyırıcı tarak kenetleme koşulları, bkz 5.2

anahtar
1-dişli merdane
2-Sıyırıcı tarak

1- dişli silindir
2- sıyırıcı tarak
3- Koruyucu bar

resim 13 —açık soyma makinesi sıyırıcılı dişli silindir

resim 14 — açık soyma makinesi, koruyucu barlı dişli silindir


5.2.1.3 - bölge 3
Döner dişli merdane ile makinenin sabit parçaları arasındaki içte çalışan tırmık arasına erişim
sınırlandırılmalıdır. Bu, örneğin, aşağıdaki tedbirlerle sağlanabilir 5.2.1.3.1 döner dişli merdane ve sabit
makine parçası arasındaki mesafe > 80 mm olmalıdır. (bkz resim 13).

5.2.1.3.2. Açı > 90° olmalıdır ve koruyucu bar ile dişli merdane arasındaki mesafe < 2,0 mm olmalıdır.
(bkz res 14). Kısa mesafeler koruyucu bar ile korunmalıdır.

5.2.1.4 - bölge 4
Bıçak tutucu üzerinde çift bıçak kullanıldığında, çift bıçağın dişli merdane ile içte çalışan tırmık
oluşturmaması gerekir. Bıçağın uç duruşu > 2 mm olduğunda bu başarılır. (bkz res 15)
anahtar
1 çift bıçak
2 bıçak tutucu

resim 15 —çift bıçağın bıçak tutucuya göre lokasyonu


5.2.2 otomatik soyma ve zar kaldırma makinesi
5.2.2.1 - bölge 1
Döner merdane/taşıyıcı merdane, yüksekliği ayarlanabilir bıçak tutucu ve döner bastırma
merdaneleri(bastırma parmakları arasındaki kesme köşesi ve içte çalışan tırmığa erişim engellenmelidir.

bu aşağıdaki tedbirler uygulanarak gerçekleştirilebilir


5.2.2.1.1 iç besleme tarafında
ürün, taşıyıcı bant vasıtasıyla dişli/taşıyıcı merdaneye ve bastırma merdaneleri/bastırma parmaklarına
verilecektir.
 koruyucu olmalıdır (örneğin tünel şeklinde kaplama)
kaplama hareketli ve kenetli olmalıdır(bkz res 16);
). Sabit bir kaplama temin edilmeli ve iç besleme açılışının üst köşesi trip araçla temin edilmelidir (trip bar
ya da ışıklı bariyer) (bkz res 17)
anahtar
1 hareketli koruyucu
anahtar
2-sabit kaplama
3-Trip bar
4-ışıklı sensör
resim 16 — Mobile sabit kaplamalı kenetleme düğmeli mobil kenetli koruyucu

Resim 17 —trip barlı sabit kaplama/ ışıklı sensör


tünel şeklindeki koruyucu bastırma merdanelerine/parmaklarına doğru devam etmelidir
(bkz resim 18);
iç besleme aracının üzerindeki tünel şeklindeki koruyucu kendine ya da ışıklı bariyerle kombine halde
(ESPE elektro duyarlı koruyucu ekipman) Tablo 1’de belirtilen boyutları karşılamalıdır (bkz res 18)
koruyucun sabit parçasının uzunluğu > 200 mm olmalıdır, ışıklı sensör kullanarak (bkz res19).
Tablo 1 —açılış yükseklik B ve C’nn iç çalışma noktasından mesafe A ile ilişkisi (boyutlar milimetre)

A = içte çalışan tırmığa mesafe


B = koruyucu ya da trip barın ön köşesindeki kontrol mesafesi de dahil olmak üzere açılış yüksekliği
C = koruyucunun bir ya da daha fazla ışıklı bariyerle kombine haldeki koruyucusunun açılış yüksekliği
anahtar
1-ürün
2-Sıyırıcı tırmık
3-sabit bar
anahtar
1-ışıklı bariyer
2-ürün
3-sabit bar

Res. 18 —Otomatik soyma makinesi- iç besleme güvenlik önlemleri


Res. 19 —otomatik soyma makinesi- iç ve dış besleme güvenlik önlemleri

Dişli silindir ve merdaneli silindir/merdaneli parmak, hareketli koruyucu kenetlendikten ya da trip bar,
ışıklı bariyer çalıştırıldıktan 2 s sonra çalışmayı durdurmalıdır. Koruyucu <50 N güç ile çalışabilecek şekilde
tasarlanmalı ya da döndürülmelidir.
Hareketli koruyucu ve düğme barının kenetleme koşulları, bkz 5.2. fotoelektrik aracın ESPE Tip 2 !EN
61496-1:2004 ile uyumlu olması gerekmektedir.

5.2.2.2 - bölge 2
Merdane ve koruyucu arasındaki içte çalışan tırmığa erişim sınırlı olmalıdır. Bu aşağıdaki tedbirlerle
sağlanabilir.

5.2.2.2.1 Dış besleme kısmında bir sıyırıcı tırmık, dönen bastırma merdaneleri ve koruyucu arasında
bulunmalıdır. Bastırma merdaneleri ve sıyırıcı tırmık arasındaki açı > 90°olmalıdır ve bastırma merdaneleri
ve koruyucu arasındaki mesafe 25 mm ± 1,0 mm olmalıdır (bkz res 19)
5.2.2.3 - bölge 3
döner dişli merdane ve sıyırıcı tarak arasındaki tırmığa erişim engellenmelidir. Bu aşağıdaki tedbirlerle
sağlanabilir. Güvenlik koşulları bkz 5.2.1.2.bölge 2

5.2.2.4 - bölge 4
Döner dişli silindir ile sabit makine parçaları arasındaki içte çalışan tırmığa erişim engellenmelidir. Bu
aşağıdaki tedbirler uygulanarak sağlanabilir: Güvenlik koşulları bkz 5.2.1.3 Bölge 3

5.2.2.5 - bölge 5
taşıyıcı ve sürücü ve geri dönüş merdaneleri arasındaki içte çalışan tırmığa erişim engellenmelidir. Bu
aşağıdaki tedbirleri uygulayarak sağlanabilir.taşıyıcı ve sürücü ve geri dönüş merdaneleri arasındaki
tırmığa sabit koruyucu yerleştirilir (ör, kenar kaplamalar)

5.2.2.6 - bölge 6
dış besleme kenarındaki dairesel bıçakların kesici kenarlarına erişim engellenmelidir. Bu aşağıdaki tedbirler
uygulanarak sağlanabilir:
 ürün taşıyıcı bant aracılığı ile dairesel bıçaklardan uzaklaştırılmalıdır ve
 ve bir koruyucu temin edilmelidir (örneğin tünel şeklinde kaplama)
 kaplama hareketli ve kenetli olmaldır (bkz res 16)
 eğer sabit kaplama kullanılmışsa, dış besleme açılışının üst kenarına trip aracı (trip bar ya da ışıklı
bariyer) temin edilmelidir (bkz res 17)
 kaplamanın boyutları Tablo 1’de verilen ölçüleri karşılamalıdır (bkz 5.3.1.1.1);
 Hareketli koruyucu ve trip aracının kenetlemeleri için koşullar, bkz 5.3. ışıklı bariyer !EN 61496-
1:2004’e göre ESPE tip 2 olmalıdır.

5.2.2.7 - Bölge 7
makine açma bileşenlerinin, örneğin koruyucuların, kapalı pozisyona düşmesi engellenmelidir. Bu
aşağıdaki tedbirleri uygulayarak sağlanabilir

5.2.2.7.1 Açık konumdaki hareketli güvenlik koruyucusu denge noktasından yeterince uzakta olmalıdır.

5.2.2.7.2 Açık pozisyonda denge noktasından yeterince uzakta olmadığında, karşı ağırlık ya da yay temin
edilmelidir.

5.2.3 Kombinasyon soyma ve zar kaldırma makinesi


Kombinasyon soyma ve zar kaldırma makinesi otomatik ya da iç besleme tablalı açık soyma makinesi
olarak kullanılabilir.

5.2.3.1 eğer bir kombinasyon Kombinasyon soyma ve zar kaldırma makinesi basma merdaneli/ basma
parmaklı kombinasyon makinesi olarak kullanılıyorsa, 5.2.2.’deki güvenlik koşullarını karşılamalıdır.

5.2.3.2
eğer bir kombinasyon Kombinasyon soyma ve zar kaldırma makinesi basma merdaneli/ basma parmaklar
olmaksızın kullanılıyorsa ve iç besleme tablalı açık soyma ve zar kaldırma makinesi kaplaması gibiyse
5.2.1 ve 5.2.4’deki güvenlik koşullarını karşılamalıdır.

5.2.4 iç besleme tablalı açık yüzme ve zar kaldırma makinesi


5.2.4.1 - bölge 1
döner taşıma silindiri ve sabit bıçak arasındaki kesme köşesi ve çapraz alan erişim sınırlandırılmalıdır. Bu
aşağıdaki tedbirlerle sağlanabilir

5.2.4.1.1 döner taşıyıcı silindir ve bıçağın kesme kenarı arasındaki mesafe < 0,5 mm olmalıdır.
5.2.4.1.2 Bıçak ve bıçak tutucu, Bıçağın sadece tanımlanmış biçimde yerleştirilebileceği biçimde
tasarlanmalıdır (bkz resim 5 ve 9)

5.2.4.1.3 Döner taşıyıcı silindirin dairesel noktasında diş yivlerine mesafe < 2,5 mm olmalıdır ve yiv
derinliği < 2,0 mm olmalıdır. (bkz resim 20)
anahtar
1- yivsiz taşıma silindiri
2- yivli taşıma silindiri
Resim 20 —zar kaldırma makinesi - taşıma silindiri güvenlik tedbirleri
5.2.4.1.4 Taşıma silindiri için operasyon düğmesi kontrol tutan araç olmalıdır. Operatör operasyon düğmesi
durdurduktan sonra taşıyıcı silindirin durması 2 s’yi geçmemlidir (bkz 5.3.1) bu düğme ayak, diz kapağı, ön
bölge ile çalışıyor olabilir ve istenmeyen şekilde devreye girmeye karşı korumalı olmalıdır.
5.2.4.1.5 güvenlik koşulları
ufak çalışma alanında normal makine kurulumu için (bkz 5.2.1.1.5, paragraf 2 ve resim 10)
kesme hatlı çalışma alanında normal makine kurulumu için (bkz 5.2.1.1.5, paragraf 2 ve resim 11)
daha ileri kurulum için (bkz 5.2.1.1.6 ve resim 12)
5.2.4.1.6 Normal operasyon koşulları
Açık zar kaldırma makineleri sadece düz ve yuvarlak ürünlerin derisinin kaldırılması için kullanılmalıdır.
5.2.4.1.7 koruyucu eldiven giyilmesi
açık zar kaldırma makinesi kullanılırken, operatör sadece üreticinin önerdiği eldivenleri giymelidir.
Metal tel eldivenler ya da metal telle desteklenmiş eldivenler giyilmemelidir (bkz 7.1 d) açık zar kaldırma
makinesinin üzerinde her zaman şu not durmalıdır
“ dikkat: metal tel eldivenlerle ya da metal telle desteklenmiş eldivenler giymeyiniz.
5.2.4.1.8 operatör eğitimi
Üretimcinin operatörler tarafından uygulanacak güvenli çalışma prosedürlerini tasarlaması gerekir. Bu,
kullanım yönergelerine (bkz 5.2.4.1.9) eğitim öğeleri ve operatörlere yeniden verilecek eğitim sıklığı ile
birlikte dahil edilmelidir.
5.2.4.1.9 yönerge el kitabındaki bilgi
: üretimcinin aşağıdakileri net olarak tanımlaması gerekir
makinenin ufak çalışma alanlarında normal kurulumu (bkz 5.2.4.1.5, paragraf 1);
makinenin kesme hatlı çalışma alanlarında normal kurulumu (bkz 5.2.4.1.5, paragraf 2);
makinenin ileri kurulumu ( bkz 5.2.4.1.5, paragraf 3);
zar kaldırma makinelerinde normal operasyon koşulları (bkz 5.2.4.1.6);
koruyucu eldiven giyilmesi (bkz 5.2.4.1.7);
işe başlamadan önce operatör eğitimi (bkz 5.2.4.1.8).
5.2.4.2 – bölge 2
döner taşıyıcı merdane ve sıyırma merdanesi arasındaki çapraz alana erişim engellenmelidir. Bu aşağıdaki
tedbirlerle sağlanabilir
5.2.4.2.1 Bu silindirlerin rotasyon yönü, sıyırma silindirinin yivlerinin biçimi ve silindirlerin dairesel hızı
çapraz alanda risk oluşturmamalıdır.
5.2.4.2.2 Alternatif olarak eğer bir risk oluşuyorsa, bir koruyucu temin edilmelidir. (ör, koruyucu kaplama )
Koruyucunun kaldırılabilir ve kenetli olması gerekir.
5.2.4.2.3 kenetleme koşulları 5.2’ye göre olmalıdır..
5.2.4.3 - Bölge 3
döner dişli silindir ve sabit makine parçaları ya da hava jet temizleme aracı arasındaki çapraz bölgeye
erişim engellenmelidir. Bu aşağıdaki tedbirlerle sağlanabilir
güvenlik koşulları bkz 5.2.1.4.
5.2.5 otomatik zar kaldırma makinesi
otomatik yüzme ve zar kaldırma makinelerinde güvenlik önlemleri 5.2.2 ile uygun olmalıdır.
5.2.6 sürücü sistemi
bölge 8
sürücü sistemi üzerindeki tehlike noktalarına erişim engellenmelidir. Bu aşağıdaki tedbirlerle sağlanabilir
5.2.6.1 Sürücü sistemlerinde koruyucular (örneğin kapılar) EN 953:1997-3.2’ye göre temin edilmelidir.
Koruyucular sabit, kaldırılabilir ve kenetli olabilir.

5.2.6.2 Makine operasyonunu değiştirmek ya da temizik için koruyucuların kaldırılması gerekirse bu


koruyucuların kenetli olması gerekir.
! Sabit sistemler ya da sabit koruyucular bu koruyuculara ya da koruyucular kaldırıldığında makineye bağlı
kalmalıdır.
koruyucuların kenetlenmesi için koşullar bkz 5.2
5.3 elektrikli riskler
elektrikli ekipman !EN 60204-1:2006". İle uyumlu olmalıdır
5.3.1 düğme araçlarının durma fonksiyonu
düğme araçlarının durma fonksiyonu 9.2.2, kategori 0 - EN 60204-1.ile uyumlu olmalıdır
5.3.2 acil durma aracı
Münferit makinelerde acil düğmesi kurulumundan vazgeçilebilir çünkü acl durmayı gerektirecek bir risk
yoktur. Klasik off düğmesine operatör pozisyonundan kolayca ulaşılabilmesi gerekir.
5.3.3 su girişine karşı koruma
5.3.3.1 koruma IP dereceleri
elektrikli operasyon bileşenleri EN 60529 doğrultusunda aşağıdaki koruma derecelerine uyumlu olmalıdır
IP X5 dış elektrikli operasyon bileşenleri:
makine üzerinde;
makine üzerindeki kontrol kutusu üzerinde;
İşleme alanına yerleştirilmiş kontrol kutusu üzerinde
IP X3 iç elektrikli operasyon bileşenleri
; IPX5 koruma derecesine sahip kapalı gövde makine ve açık alt yüzey
Su jetinin doğrudan ya da dolaylı etkisi karşı koruma sağlandığından, örneğin, kapak ile emin
olunmalıdır.
IP X2 iç elektrikli operasyon bileşenleri
 IP X5.koruma derecesine sahip tamamen kapalı gövde makinede kondens suya karşı koruma örneğin
kapakla sağlanmalıdır.
kontrol kutusu ilavesinde.
IP X0: iç elektrikli operasyon bileşenleri
IP X5.koruma derecesine sahip tamamen kapalı gövde makinede kondens suya karşı koruma
parmakların ve ellerin arka kısmının EN 60529’a göre tasarlanmış elektrik aracı tasarımı ile çalışır
noktalara temas etmediğini garanti etmelidir.
5.3.3.2 kapaklar
soyma, yüzme, ve zar kaldırma makinelerinin basınçlı su ile temizlenmesi öngörülmüşse, suyun iç elektrikli
operasyon bileşenlerine teması engellenmelidir. Bu aşağıdaki tedbirlerle sağlanabilir.
5.3.3.2.1 Dış elektrik operasyon bileşenleri kapaklarla kapatılmalıdır.
5.3.3.2.2 kapaklar kapatıldığında OFF düğmesinin kullanımını engellememelidir. (bkz resim 21).
5.3.3.2.3 Dış operasyon bileşenleri üzerindeki kapaklar ON düğmelerinin işletilmesi için açılabilir.
5.3.3.2.4 Zar düğmeleri ya da benzeri sistemler kullanıldığında, eğer zar düğmeleri ya da benzeri sistemler
basınçlı su ile temizlenmeye tarsım ve kurulum olarak uygunsa kapaklara gerek yoktur.
5.3.3.2.5 Kullanma yönergelerinde üretimci kapakların kullanımını tanımlamalıdır.
Not: Soyma, yüzme ve zar kaldırma makinelerinin basınçlı su ile temizlenmesi hedeflenmemiştir.
Ancak bu yöntemin uygulanmada asla kullanılmayacağını garantilemek de zordur ve bu maddede belirtilen
koşullar elektrikten kaynaklanan riskleri azaltmak içindir.
anahtar
1-OFF
2-ON
3-koruma kapağı (OFF)
resim 21 — ON / OFF kapaklı düğme
5.3.4 ON- and OFF-switch
5.3.4.1 Soyma, yüzme ve zar kaldırma makinelerinde ON ve OFF düğmeleri bulunması gerekir.
Düğmeler makinenin operatör kısmına yerleştirilmeli (bkz resim1). ON düğmesi istenmeyen biçimde
devreye girmeye karşı korunmalıdır. (koruyucu yaka ile olabilir)
5.3.4.2 Kullanım kitapçığında üretici açık soyma, deri yüzme ve membran çıkarma makineleri her
kullanıldıktan sonra hemen OFF düğmesine basılması gerektiğini belirtmiştir.
5.3.5 Elektromagnetik yeterlilik testi (bkz 4.4.1 - !EN 60204-1:2006")
Eğer elektrikli/elektronik bileşenler kullanılacaksa üretimci ekipmanın kullanım için kurulacağı yerde EN
61000-6-3 ya da EN 61000-6-4’de belirtilen seviyenin üzerinde elektromanyetik rahatsızlık yaratmadığını
garanti etmelidir.

Ayrıca, ürünün güvenle çalışabilmesi için elektromanyetik rahatsızlıklara karşı yeterli dayanıklılığı olmalı ve
EN 61000-6-1 ya da EN 61000-6-2 belirtilen tür ve seviyeden rahatsızlıklara maruz kaldığında tehlikeye
düşmemelidir. Eğer üretimci sadece EMC direktifine uygun olarak işaretlenmiş bileşenleri seçer ve onları
tedarikçi önerilerine ve !EN 60204-1:2006", 4.4.2.’dekilere uygun olarak kullanırsa bu koşul karşılanmış
kabul edilecektir.

5.3.6 çark eksenli soyma, yüzme ve zar kaldırma makineleri


çark eksenli soyma, yüzme ve zar kaldırma makineleri yönerge el kitabı şunları belirtmelidir: makine
hareket ettirilmeden önce kapatılmalı ve ana girişin bağlantısı kesilmelidir ve

Makine hareket ettirilirken elekirik tedarik kablosu hasar görmemelidir


5.4 stabilite kaybından kaynaklı riskler
5.4. Soyma, yüzme ve zar kaldırma makineleri normal çalışma koşulları altında yuvarlanmayacak,
kaymayacak devrilmeyecek şekilde tasarlanmalıdır (çarklar ve ayak konumları) Makineler mobil olabilir.,
5.4.2 Mobil soyma, yüzme ve zar kaldırma makineleri stabil olmalıdır. Minumum 2 destek silindiri ya da 2
ayak) ve onların dönmesini ya da yuvarlanması engelleyen iki pivot kastoru.
5.4.3 Üretimci kilitleme aracının ve zemin kalitesinin üzerine yönerge el kitabında kurulu bilgisi vermelidir.
5.4.4 Tablo 2’ye göre test edilmiş makineler durdukları bölgede kaymamalı, yuvarlanmamalı ya da
sarsılmamalıdır.
5.5 gürültü azaltma
Gürültü azaltma tasarım sürecinin bir parçası olmalıdır dolayısıyla EN ISO 11688-1’da verilen ölçümleri göz
önünde bulundurmalıdır. Uygulanan ses indirgeme tedbirlerinin başarısı aynı aileden başka makine
parçaları ile ilgili gerçek ses emisyon değerleri üzerinden değerlendirilir (bkz ek A)

5.6 ergonomik koşullar


5.6.1!4.8 -EN ISO 12100-2:2003", EN 614-1 ve EN 1005-1 to EN 1005-3’de belirtilen ergonomik
prensiplere dikkat edilmelidir.
5.6.2 Kullanıcının ergonomik hedeflere ulaşabilmesi için gerekli herhangi bir bilgi üretimci tarafından
yönerge el kitabında temin edilecektir.
5.6.3 Hareketli bıçak tutucular üzerindeki kulplar manipülasyon efort 250 N aşılmayacak şekilde tasarlanıp,
yerleştirilecektir.
5.7 hijyen ve temizleme
Makineler EN 1672-2’ye göre, aşağıda belirtilen koşullarda tasarlanmalıdır.
Hijyen bölgeleri bkz resim 22.

anahtar
1 gıda alanı
2 yıkama alanı
3 gıda dışı alan

Resim 22 —Açık soyma, yüzme ve zar kaldırma makineleri ve otomatik soyma ve zar kaldırma
makinelerinin hijyen alanları
5.7.1 gıda alanı
EN’e göre tanımlanmış olan aşağıdaki bileşenler gıda alanı olarak değerlendirilecektir
dişli merdane;
taşıma merdane;
sıyırma merdane;
bastırmalı merdane;
bıçak aracı;

bıçak tutucu;
sıyırma tarağı;
sıyırma tırmığı;
;iç besleme ve dış besleme tabla üst yüzey
iç besleme ve dış besleme taşıyıcı araç dış yüzey
makine gövde üst yüzey ve arka taraf
İç ve dış yüzey koruyucu kaplamalar
5.7.2 yıkama alanı
EN 1672-2’e göre tanımlanmış olarak aşağıdaki bileşenler yıkama alanı olarak kabul edilecektir
makine gövde ön taraf;
operasyon bileşenleri hariç sağ ve sol dış makine yüzeyleri;
. Hava jet temizleme aracı
5.7.3 gıdaya ait olmayan alan
gıdaya ait olmayan alan diğer tüm yüzeyleri içine alır
5.7.4 yüzey koşulları
yüzeyin tasarımı EN 1672-2 koşulları ile uyumlu olmalıdır.
Maksimum yüzey sertliği ek B’deki koşullara göre olmalıdır.
5.7.5 temizleme
5.7.5.1 Gıda alanındaki tüm yüzeylerin temizlenmesi ve dezenfeksiyonu kolay olmalı. Temizleme sıvılarının
kolayca akacağı şekilde tasarlanmalılar.
5.7.5.2
Gıda alanındaki bazı bileşenlerin temizlenmesi kolay değildir, örneğin dişli silindir, bıçak aletinin temizliği
zordur. Yönerge kitabında üretimci temizleme ve dezenfeksiyon materyallerinin düzgün temizleme ve
çıkarmasını sağlamak için özel direktifleri belirtmelidir ve uygun temizleme deterjanı kullanımını
belirtmelidir. (bkz 7.1).
!bkz 5.3.1.1 ve 5.3.1.4 EN 1672-2:2005."
5.7.6 diğer hijyen koşulları
5.2.2’de tanımlanan makineler domuz çene kemiği kesmede kullanıldığında aşağıdaki hijyen koşullarını
uygulayarak enfeksiyondan kaynaklanabilecek özel risklere karşı koruma sağlanmalıdır.
Makinenin enfeksiyon alabilecek tüm parçalarını temizleyip, dezenfekte edecek temizleme ve
dezenfeksiyon donanımına sahip olması gerekir.
Makinede koruyucu donanım olmalıdır böylece çevresi dezenfekte sıvısından ve temizleme
deterjanından etkilenemez.
Makinenin dış ayak kenarında bir denetim pozisyonu olmalıdır böylece kesme sonuçları gözlemlenebilir.
5.7.7 operatörün korunması
Üreticinin operatörün giymesini tavsiye ettiği uygun koruma giysilerini, örneğin eldivenler, önlükler diğer
koruyucu giysiler, ile ilgili bilgiyi yönergelere dahil etmesi gerekir. Ayrıca iş bittiğinde yapılacak temizlik,
koruyucu kıyafetlerin yıkanması ya da atılması ile ilgili bilgileri de aktarmalıdır..
6 Güvenlik ve hijyen koşullarının ve tedbirlerinin doğrulanması
madde 5,7 ve ek C’de belirtilen güvenlik ve hijyen koşulları ve tedbirlerinin doğrulanması denetim,
hesaplama ve test yöntemi ile yapılabilir. Bu metodlar aşağıdaki makinelere uygulanır
tam kurulu
Ya da
kısmen demonte.
Bazı testler için demonte gerekebilir. Kısmen demonte makinenin doğrulama işlemi sonuçlarını geçersiz
kılmaması gerekir.
Kabul kriteri madde 5 ve 7 ve ek C veya bu maddenin detaylı koşullarını takip etmelidir.

Bölüm/ Test yöntem


5.2.1 boyutların ölçülmesi
durma zamanının ölçülmesi
elektrikli diagramın doğrulanması
ON düğmesi ile fonksiyonel test
sıyırma tarağındaki kenetleme aracının görsel denetimi ve fonksiyon testi
5.2.2 boyutların ölçülmesi
durma zamanının ölçülmesi
elektrikli diagramın doğrulanması

koruma kapağı fonksiyonel test


koruma kapağındaki kenetleme aracının görsel denetimi ve fonksiyon testi

5.2.3
time boyutların ölçülmesi
durma zamanının ölçülmesi
elektrikli diagramın doğrulanması
ON düğmesi ve koruma kapağı ile fonksiyonel test
koruma kapağındaki kenetleme aracının görsel denetimi ve fonksiyon testi

5.2.4 time boyutların ölçülmesi


durma zamanının ölçülmesi
elektrikli diagramın doğrulanması
ON düğmesi ve koruma kapağı ile fonksiyonel test

Görsel denetim
5.3 Madde 18 of EN 60204-1:2006’e göre testler her makinede yapılmalı
Bileşenlerin ve alt montajların kullanımı ve uygulaması ile ilgili olarak EMC performans ya da döküman
inceleme fonksiyon testi. Koruma kapağı IP kod doğrulama fonksiyonel testi.
5.4 İstenmeyen çark pozisyonunda 10 derece eğimli yüzeyle hesaplama ya da konum testi. Çarklar kilitli
olacak. Bu pozisyonda hedeflenen maksimum oranda ürünü yükleyerek fonksiyon testi yapılır.

Kısmi demonte makinesi ile pozisyon testi fonksiyonel test görsel denetim

5.5 ek A’ya göre gürültü emisyon ölçümü


5.6 güç ölçümü
Fonksiyonel test
Görsel denetim
5.7 yüzey sertliği ölçümü
EN ISO 4287:1998’e göre, bkz normatif referanslar yarıçaplar ve yiv ölçümü görsel denetim, özellikle
kayak dikişleri

7.1 gerekli bilginin temin edildiğinin doğrulanması


7 Kullanıcı için Talimatlar
Kullanıcı bilgileri, EN 12100-2:2003'ün 6. maddesinin şartlarını yerine getirmelidir. Bir talimat kılavuzu temin edilir.

7.1 Talimat Kılavuzu

Talimat kılavuzu, asgari olarak aşağıdaki bilgileri içermelidir:

a) Makinenin, bıçağın ve bıçak tutucunun

 Nakliyesi, konumlandırılması

 depolanmasına yönelik bilgiler;

b) Devreye almaya yönelik bilgiler:

 bağlantı ve kurulum şartlarına yönelik bilgiler

c) Makinelere yönelik bilgiler:

 Makine, koruyucu kapaklar ve diğer güvenlik cihazlarına yönelik bilgiler;

 Güvenlik aletleri vasıtasıyla ortadan kaldırılamayacak açık soyma makineleri üzerindeki tehlikelere yönelik
bilgiler

 kesme kalınlığının ayarlanmasına yönelik bilgiler

 Farklı besleme masalarının açık soyma makineleriyle kullanımına yönelik bilgiler;

 Talimat kılavuzu (ve makinenin performansını tanımlayan herhangi bir satış literatürü) işbu Avrupa Standardının
Ek-A's uyarınca belirlenen ve tanımlanan hava kökenli ses emisyonuna istinaden aşağıdaki bilgileri içerir:

 Çalışma istasyonlarında A-ağırlıklı ses basıncı seviyesinin 70 dB(A)’yı geçtiği ve 70 dB(A)’yı geçmediği
durumlar belirtilmelidir.

 Çalışma istasyonlarında zirve C-ağırlıklı anlık ses basıncı değerinin 63 Pa’yı (20 µPa’ya istinaden 130 dB)
geçmesi.

 Çalışma istasyonlarında A-ağırlıklı emisyon ses basınç seviyesinin 80 dB(A)’yı aştığı yerlerde, makine
tarafından yayılan A-Ağırlıklı ses gücü seviyesi.

Ses yayım değerlerinin belirsizlik göstermesi durumunda; bu değerleri kapsayan "K", belirtilmelidir. Ölçüm
sırasında makinenin çalışma koşulları ve ölçüm yöntemleri tanımlanmalıdır.

 Elektrik tesisatı ve elektrik şemasına yönelik bilgiler (EN 602024-1:2006’nın 17. maddesine bakınız)

d) Normal çalışma koşullarına yönelik bilgiler:

 Tekerleklerdeki kilitleme cihazlarının kullanımına yönelik bilgiler;


 Makinenin durmasına sebep olan ve açık soyma, deri yüzme ve zar çıkarma makinelerinin her kullanımının
ardından derhal devreye sokulacak olan kapama şalterinin çalıştırılmasına yönelik bilgiler

 Elektrik güç kablosunun kullanımına yönelik bilgiler; makinenin hareket ettirilmesinden önce kapatılmalı, elektrik
fişinin bağlantısı kesilmesi ve elektrik güç kablosu hareket ettirilirken zarar verilmemelidir.

 Soyma makinelerinde yalnızca yuvarlak ürünlerin işlenmesine izin verilmesine yönelik bilgiler ve otomatik
soyma makinelerinin düz ürünler için kullanılması zorunluluğuna yönelik bilgiler

 Otomatik soyma makinelerinde düz ürünlerin işlenmesine yönelik bilgiler

 AÇMA düğmesinin ayak, diz veya göbekle çalıştırılmasına yönelik bilgiler

 Açık soyma makineleri ve zar çıkarma makineleri ile çalışırken meydana gelebilecek olan tehlikeler hakkında
bilgiler

 Düz ve yuvarlak ürünlerin işlenmesi için soyma makinelerinin kombine şekilde kullanımına yönelik bilgiler

 Açık soyma makinesi ve zar çıkarma makinelerinin kullanılması sırasında, imalatçının tavsiye ettiği üzere
koruyucu eldiven kullanımına yönelik bilgiler ve metal yüzük, örgü eldiven veya metalik tel örgü eldiven
kullanımının yasaklanmasına yönelik bilgiler

 Otomatik soyma makinelerindeki ürünlerin elle ileri itilmemesine yönelik bilgiler

 Otomatik soyma makinelerinin arızalarıyla güvenli bir şekilde ilgilenilmesine yönelik bilgiler;

 Koruma ve kenetleme cihazlarının günlük teyidine yönelik bilgiler;

e) Temizlemeye yönelik bilgiler:

 Temizlik işlemi, imalatçının veri föyüne istinaden temizlik malzemesi, dezenfekte etme işlemi, imalatçının veri
föyüne istinaden dezenfektan, durulama malzemesi ve zehirli tehlikelerden kaçınma amacıyla tavsiye edilen
uygulama süresinin tanımı.

 Uygun olmayan temizlik maddelerine yönelik bilgiler

 Domuz alt çenesinin işlenmesi sırasında temizlik ve dezenfekte işlemine yönelik bilgiler

 Temizlik ve dezenfekte işlemi prosedürleri ile kişisel koruyucu ekipman kullanılmasına yönelik bilgiler

 Makinelerin tazyikli su ile temizlenmesi sırasında harici elektrikli bileşenler üzerinde muşamba kullanımına
yönelik bilgiler ve muşamba ile örtülen alanların genel temizlik sırasında nasıl temizleneceğine ilişkin bilgiler

 Bıçak, bıçak tutucu ve bastırma merdanelerinin kurulumu ve sökülmesi ile tel eldivenlerin kullanımına yönelik
bilgiler.

 Temizlik amaçlarına yönelik olarak korumaların sökülmesi ve kurulmasına yönelik bilgiler

f) Bakıma yönelik bilgiler:

 Çalışma prosedürlerine istinaden, denetleme ve bakım operasyonlarının icra edilmesi ve bunların gerçekleşme
sıklığına yönelik bilgiler

 Yağlama malzemelerinin kullanımına yönelik bilgiler


35
- uygun olmayan yağlama malzemelerine yönelik bilgiler

Bu görevlerin yerine getirilmesi için gerekli olan çizimler

 Bu unsurlar, operatörlerin sağlık ve güvenliğini etkilediğinde kullanılacak olan yedek parçaların


özellikleri ve yedek parçaların tanımı ve listesi

Elektrik şemaları

7.2 Operatör eğitimi

Operatörler; soyma, yüzme ve zar çıkarma makinelerinin kullanımı, temizlenmesi, nakliyesi ve


kurulumuna yönelik tehlikeler ve uygulanacak olan önlemler hakkında eğitilmelidir. Makinelerin
normal kullanım, temizlik, nakliye ve kurulumu için gerekli olan eğitim unsurlarını tanımlayan bilgiler
verilir.

NOT: Operasyon yapan personelin, kurulum sırasında, asgari düzeyde yarı yılda bir olmak üzere, eğitimin belirli
aralıklarla tekrarlanması hususunda, imalatçının temsilcisi veya makinenin tedarikçisi tarafından bilgilendirilmesi
tavsiye edilmektedir.

You might also like