Koncepcja

siedliskowej
promocji zdrowia.
JAKUB NIEMIRSKI
ADAM WOLNY
ADAM WIECZOREK
KACPER WĘGRZYN
 • Koncepcja siedliskowa w dziedzinie
promocji zdrowia stanowi unikalne
podejście, które przenosi uwagę z
indywidualnych zachowań
Wprowadzenie zdrowotnych na społeczne
determinanty zdrowia.
do Koncepcji • Ta koncepcja ewoluowała w
Siedliskowe odpowiedzi na potrzebę holistycznego
zrozumienia zdrowia, ukazując, że
warunki społeczne odgrywają
kluczową rolę w kształtowaniu stanu
zdrowia jednostek.
Kontekstualizacja Koncepcji

Tradycyjne podejścia do zdrowia skupiały się głównie na

jednostce, jej zachowaniach i czynnikach genetycznych.

Z biegiem lat, zauważono, że wpływ społeczny na zdrowie

jest niezaprzeczalny.

Koncepcja siedliskowa powstała w odpowiedzi na

potrzebę uwzględnienia tego społecznego kontekstu w
ramach strategii promocji zdrowia.
Podstawowe
założenia
• Podstawowym założeniem
koncepcji siedliskowej jest
przekonanie, że zdrowie
jednostki jest ściśle związane z
warunkami społecznymi, w
jakich jednostka ta funkcjonuje.
• Czynniki takie jak edukacja,
status ekonomiczny, warunki
mieszkaniowe, dostęp do służby
zdrowia oraz kultura społeczna
wpływają na zdolność jednostki
do utrzymania zdrowego stylu
życia.
Holistyczne
podejście
• To podejście stawia na holistyczną
analizę społeczeństwa jako całości,
zamiast koncentrować się
wyłącznie na jednostkach.
• W kontekście siedliskowym zdrowie
jednostki jest rozumiane w
kontekście jej związku z szerokim
spektrum społecznych, kulturowych
i ekonomicznych czynników.
Wzajemne
oddziaływania
• Koncepcja siedliskowa podkreśla
wzajemne oddziaływania między
jednostką a jej otoczeniem
społecznym.
• Zdrowie staje się rezultatem
dynamicznego procesu, w którym
społeczeństwo wpływa na
jednostki, a jednostki, z kolei,
kształtują swoje środowisko
społeczne.
Wyłanianie
Nierówności
Społecznych
• Jednym z głównych aspektów tej
koncepcji jest rozpoznawanie roli
społecznych nierówności w
zdrowiu.
• Warunki społeczne, takie jak
dostęp do edukacji czy równość
ekonomiczna, mają bezpośredni
wpływ na zdrowie społeczności i
jednostek wchodzących w jej
skład.
Konieczność działań
na poziomie
społeczności
• Rozumienie siedliskowej koncepcji
implikuje konieczność działań na
poziomie społeczności.
• Poprzez edukację, poprawę
warunków mieszkaniowych,
rozwijanie infrastruktury
zdrowotnej i promowanie
aktywności społecznościowej,
można wpływać na społeczne
determinanty zdrowia.
Integracja Zdrowia
Jednostki z
Zdrowiem
Społeczeństwa

• Koncepcja siedliskowa
dąży do integracji zdrowia
jednostki z zdrowiem
społeczeństwa. Poprzez
skupienie uwagi na
społecznych
determinantach,
• Ta koncepcja przyczynia
się do budowy bardziej
zrównoważonych i
zdrowszych społeczeństw.
Integracja Zdrowia
Jednostki z Zdrowiem
Społeczeństwa
• Koncepcja siedliskowa stanowi
odpowiedź na potrzebę
rozszerzenia perspektywy promocji
zdrowia, uwzględniając społeczne
konteksty, w których jednostki żyją i
funkcjonują.
• W miarę jak społeczeństwa
ewoluują, koncepcja ta staje się nie
tylko teoretycznym fundamentem,
ale także praktycznym narzędziem
do tworzenia efektywnych
programów poprawy zdrowia
społeczności.
Społeczne
Determinanty
Zdrowia:
• Podstawowym założeniem
tej koncepcji jest
przekonanie, że zdrowie
jednostki jest silnie związane
z cechami społeczności, w
której jednostka mieszka.
• Elementy takie jak edukacja,
dochód, mieszkanie, dostęp
do opieki zdrowotnej i
kultura społeczna kształtują
warunki życia społeczności i
mają wpływ na zdrowie
jednostki.
Związek Zdrowia
Społeczności ze
Zdrowiem
Jednostki
• Koncepcja siedliskowa zakłada,
że poprawa warunków
społecznych przyczyni się do
korzyści zdrowotnych dla
większej liczby ludzi.
• Istnieje przekonanie, że
wprowadzenie zmian na
poziomie społeczeństwa może
wpływać na zdrowie jednostek
bardziej efektywnie niż
interwencje skierowane
bezpośrednio do jednostek.
Działania na
Poziomie
Społeczności
• Praktyczne zastosowanie
koncepcji siedliskowej obejmuje
interwencje ukierunkowane na
społeczności.
• Edukacja zdrowotna, poprawa
warunków mieszkaniowych,
rozwój infrastruktury zdrowotnej i
promowanie aktywności
społecznościowej stanowią
przykłady działań, które mają
na celu poprawę zdrowia
społeczności jako całości.
Rola Kultury i
Kontekstu
Społecznego
• Koncepcja siedliskowa
podkreśla również znaczenie
perspektywy kulturowej i
kontekstu społecznego w
analizie zdrowia.
• Cechy społeczności, takie
jak wartości, normy i
zwyczaje, mają istotny
wpływ na zdrowie jednostek.
• Wprowadzenie zmian w tych
obszarach może przynieść
trwałe korzyści zdrowotne.
Eliminacja
Nierówności
Społecznych
• Jednym z kluczowych celów
koncepcji siedliskowej jest
promowanie równości
zdrowotnej.
• Poprzez koncentrację na
społecznościach o niższym
statusie społeczno-
ekonomicznym, ta koncepcja
dąży do eliminacji nierówności
społecznych w zdrowiu.
• Przykłady skutecznych programów
opartych na koncepcji siedliskowej
obejmują inicjatywy mające na celu Przykłady
poprawę dostępu do edukacji
zdrowotnej, rozwijanie infrastruktury opieki
Skutecznych
zdrowotnej w ubogich społecznościach Programów
oraz promowanie zdrowego stylu życia na
poziomie społeczności.
Wyzwania i krytyka

• Mimo swoich zalet, koncepcja

siedliskowa nie jest pozbawiona
wyzwań.
• Niektórzy krytykują ją za zbyt
ogólną perspektywę, brak
uwzględnienia indywidualnych
różnic czy ograniczenia w
dostępie do zasobów
społeczności.
Przyszłość Koncepcji
Siedliskowej
• Przyszłość koncepcji siedliskowej
w promocji zdrowia może wiązać
się z jeszcze głębszym
zrozumieniem społecznych
determinant zdrowia,
zintegrowaniem jej z innymi
teoriami oraz dostosowaniem do
zmiennych warunków społeczno-
kulturowych.
Podsumowanie

• Koncepcja siedliskowa stanowi

istotne podejście, które podnosi
znaczenie społeczności w
kształtowaniu zdrowia jednostki.
• Jej skuteczność polega na tym,
jak efektywnie interweniuje w
społeczności, przyczyniając się
do trwałej poprawy zdrowia,
rozwoju programów
zdrowotnych, a także na
krytyce ze strony osób, które
uważają, że niektóre z jej
założeń mogą być zbyt ogólne i
trudne do zastosowania w
praktyce.