Bioezi Essei Boost 2023 With Answers

BIOEZI ESSEI BOOST 2023
SET 1
9 Rajah 9.1 menunjukkan pergerakan bolus makanan di dalam esophagus.

Diagram 9.1 shows the movement of bolus in an oesophagus.
esofagus
oesophagus
bolus
bolus
Rajah 9.1
Diagram 9.1
(a) Terangkan proses pergerakan bolus makanan sehingga ia memasuki perut.

Explain the process of movement of bolus un8l it enters the stomach.
P1- Peristalsis/pergerakan peristal?k

peristalsis/peristal8c movement
P2- Pengecutan dan pengenduran secara beritma otot licin sepanjang

esofagus
rhythmic contrac8on and relaxa8on of smooth muscle along the
oesophagus
P3 – menolak bolus melalui esophagus ke dalam perut

pushes the bolus through the oesophagus into stomach
[2 markah]
[2 marks]
Ha? adalah salah satu organ pen?ng yang terlibat dalam proses pencernaan
Liver is one of important organ involved in the process of diges8on.
(b) (i) Nyatakan dua kepen?ngan ha? dalam proses pencernaan.
1
State two the importance of liver in diges8on process.

[2 markah]
[2 marks]
P1- Menghasilkan hempedu
produce bile
P2 – Meneutralkan kim yang berasid

neutralize the acidic chyme
P3- Menyediakan keadaan berkali untuk ?ndakan enzim dalam duodenum prepare and
alkaline condi8on for enzyme ac8on in duodenum
P4 – mengemulsikan lipid dengan memecahkan lipid kepada ??san halus

bagi menambahkan luas permukaan untuk ?ndakan enzim lipase.
emulsify lipid by breaking down lipids into 8ny droplets to increase
surface area for lipase ac8vity
(ii) Huraikan fungsi ha? dalam asimilasi makanan tercerna.

Describe the func8on of liver in the assimila8on of digested food.
P1 – Ha? mensintesis protein plasma dan enzim di dalam ha?

liver synthesise plasma protein and enzymes from amino acids
P2 – asid amino berlebihan diuraikan oleh ha? melalui proses

pendeaminan untuk menjadi urea dan disingkirkan.
excess amino acid is broken down through deamina8on process to
form urea which is then expelled
P3 – Apabila bekalan glukosa ?dak mencukupi, ha? menukarkan asid

amino kepada glukosa
when glucose insufficient, liver convert amino acid into glucose
P4- Glukosa di dalam ha? digunakan untuk respirasi sel dan glukosa
berlebihan ditukarkan kepada glikogen dan disimpan di dalam ha?
Glucose in liver used for cellular respira8on and excess glucose
converted into glycogen and stored in liver.
P5- Apabila aras glukosa dalam darah menurun, glikogen ditukarkan

semula kepada glukosa.
when glucose level in blood decreases, glycogen is converted back to
glucose
P6- Apabila aras glikogen mencapai aras maksimum, glukosa berlebihan

ditukarkan kepada lemak.
when glycogen supply reach maximum, excess glucose converted to
fats.
[6 markah]
[6 marks]
2
Individu yang mempunyai masalah kesihatan berbeza mencari pakar

pemakanan untuk mendapatkan nasihat untuk makanan sihat harian mereka.
Individu P - Kegendutan
Individu Q - Kanser
Individu R - Masalah jantung
Individuals with different health problems seek the nutri8onist to get advice for
their daily healthy meals.
Individu P - Obese
Individu Q - Cancer
Individu R – Heart problem
(c) Sebagai pakar pemakanan, rancangkan hidangan berdasarkan Pinggan Sihat Malaysia
mengikut masalah kesihatan secara spesifik. Jus?fikasikan pemilihan tersebut.
As a nutri8onist, plan suitable meals based on “Pinggan Sihat Malaysia” according to their
specific health problem. Jus8fy the op8on.
[10 markah]
[10 marks]
Individu obesi? / Obese person
P1- pinggan separuh terdiri daripada buah-buahan dan sayur-sayuran,

seperempat pinggan beras perang, seperempat pinggan dada ayam
panggang dan air kosong.
half plate consists of fruits and vegetables, quarter plate of brown rice, quarter plate
of roasted chicken breast and plain water.
P2- buah-buahan dan sayur-sayuran mengandungi serat ?nggi yang

membantu pencernaan
fruits and vegetables contain high fiber that help in diges8on
P3 - mineral dan vitamin terhindar dari penyakit

minerals and vitamins avoid from diseases
P4- beras perang kurang kanji yang membantu mengurangkan pengambilan gula /
glukosa
brown rice has less starch that help to reduce intake of
sugar/glucose
P5 - dada ayam panggang mempunyai protein ?nggi dan kurang lemak

roasted chicken breast has high protein and less fat
P6 - elakkan makanan yang mempunyai lemak dan minyak.

avoid food that have fat and oil.
(atau jawapan yang sesuai dan relevan)
3
(or any suitable and relevant answer)
Individu Kanser / Cancer person
P1- setengah pinggan terdiri daripada buah-buahan dan sayur-sayuran,

seperempat pinggan nasi pu?h, seperempat piring ikan kukus / telur
rebus dan jus buah
half plate consists of fruits and vegetables, quarter plate of white rice, quarter plate of
steamed fish/boiled eggs and fruit juice

membantu pencernaan
P3 - jus buah mengandungi mineral dan vitamitn untuk meningkatkan

imuni?
fruit juice contains minerals and vitamins to increase the immunity
P4 - beras pu?h mengandungi karbohidrat ?nggi untuk memberikan

tenaga yang mencukupi semasa rawatan barah
white rice contains high carbohydrate to provide sufficient energy
during cancer treatment
P5- ikan kukus yang ?nggi protein yang membantu dalam penyembuhan
dan pemulihan ?su
steamed fish high in protein that help in healing and repairing 8ssues
Masalah jantung / Heart problem
P1- setengah pinggan terdiri daripada buah-buahan dan sayur-sayuran,

seperempat pinggan oat dan bijirin, seperempat pinggan salmon
panggang dan jus buah
half plate consists of fruits and vegetables, quarter plate of oats and
cereals, quarter plate of grilled salmon and fruit juice

membantu pencernaan
P3 - mineral dan vitamin terhindar dari penyakit

minerals and vitamins avoid from diseases
P4- oat dan bijirin sangat baik untuk mengurangkan kolesterol

oats and cereal are very good to reduce cholesterol
P5- Salmon panggang P5 mengandungi omega ?nggi yang baik untuk

meningkatkan HDL kolesterol baik
grilled salmon contain high omega which is good to increase good
cholesterol HDL
4
10 (a) Rajah 10.1 menunjukkan keratan rentas otak manusia.

Diagram 10.1 shows a cross sec8on of human brain.
Lobus X
Lobe X
Rajah 10.1 / Diagram 10.1
(i) Terangkan fungsi struktur P dan Q

Explain the func8on of structures P and Q
Struktur P
P1 – Serebrum / Cerebrum
P2 – Mengawal ?ndakan terkawal / emosi / pendengaran / penglihatan
Control controlled ac8ons / emo8on / hearing / sight
P3 – Menganalisis / mengintegrasi maklumat
Analysed / integrated informa8on
5
Struktur Q
P4 – Medulla oblongata / medulla oblongata
P5 – Mengawal ?ndakan luar kawal / denyutan jantung / pernafasan / contoh
Control involuntary ac8ons / heartbeat / breathing / example
At least one P/Q
[4 markah]
[4 marks]
(ii) Seorang lelaki telah mengalami kemalangan yang menyebabkan lobus X pada
kelenjar pituitari telah gagal berfungsi.
Terangkan kesan kegagalan fungsi lobus X pada kesihatan lelaki tersebut.
A man has had an accident and causing lobe X on the pituitary gland have failed
to func8on.
Explain the effect of failure lobe X func8on on the man's health.
P1 - lobus X ialah lobus anterior

lobe X is the anterior lobe
P2 - ADH ?dak dirembeskan
ADH is not secreted
P3 - tubul berlingkar distal kurang telap kepada air
distal convulated tubule less permeable to water
P4 - kurang air diserap semula (ke dalam kapilari darah)
less water reabsorbed (into blood capillaries)
P5 - air kencing banyak dan cair
urine is high volume and less concentrated
P6 - mengidap diabetes insipidus
diabetes insipidus occurs
P7 - mengalami penyahhidratan / sen?asa haus
dehydra8on and oXen feel thirsty
[6 markah]
[6 marks]
(b) Rajah 10.2 menunjukkan ak?vi? sekumpulan peminat pertandingan reali? nyanyian.
Diagram 10.2 shows the ac8vi8es of a group of a reality singing compe88on fans.
6
Semasa pertandingan berlangsung, kadar pernafasan peminat meningkat.

Terangkan hubungan antara kadar pernafasan dengan ak?vi? peminat pertandingan
tersebut.
During the compe88on, the breathing rate of the reality singing fans increases.
Explain the rela8onship between the breathing rate and the ac8vi8es of the reality
singing compe88on fans.
P1 – peminat pertandingan reality nyanyian teruja

the reality singing compe88on fans exited
P2 – kelenjar adrenal dirangsang oleh sistem saraf
adrenal gland will be s8mulated by nervous system
P3 – merembeskan lebih banyak adrenalina
secrete more adrenaline
P4 – adrenalina menyebabkan dengupan jantung lebih cepat
adrenaline causes heart to pump faster
P5 – lebih banyak darah mengalir ke sel
more blood flow to the cell
P6 – lebih banyak oksigen diangkut ke sel
more oxygen transport into the cell
P7 – adrenalina juga menyebabkan aras glukosa dalam darah meningkat
adrenaline also causes the glucose level in blood increase
P8 – lebih banyak glukosa dioksidakan oleh oksigen
more glucose oxidized by oxygen
P9 – kadar respirasi sel meningkat
rate of cellular respira8on increase
P10 – lebih banyak tenaga dihasilkan
more energy produced
[10 markah]
[10 marks]
7
11 (a) Rajah 11.1 menunjukkan perkembangan awal zigot dalam manusia.

Diagram 11.1 shows the early development of zygote in human.
Zigot
Zygote
Endometrium
Endometrium
Rajah 11.1
Diagram 11.1
Berdasarkah Rajah 11.1, terangkan perkembangan awal zigot bermula dari proses
I hingga proses IV
Based on Diagram 11.1, explain the early development of zygote star8ng from process
I to process IV.
Proses/ Process I
P1 – oosit sekunder bersenyawa dengan sperma di?ub fallopio
secondary oocyte fer8le to sperm at fallopian tube
P2 – menghasilkan zigot diploid
produce diploid zygote
Proses/ Process II
P3 – zigot membahagi secara mitosis
zygote divides by mitosis
P4 – membentuk embrio 2 sel / 4 sel / 8 sel
form a 2 cell / 4 cell / 8 cell embryo
Proses/ Process III

P5 – morula berkembang membentuk blastosista
morula develop to form blastocyst
Proses/ Process IV
P6 – blastosista menempel pada dinding endometrium
blastocyst implant at endometrium wall
P7 – dinding blastosista yang tebal berkembang membentuk embrio
thickened blastocyst wall develops into embryo
8
[5 markah]
[5 marks]
(b) Rajah 11.2 menunjukkan struktur X yang terdapat di endometrium semasa kehamilan.
Diagram 11.2 shows the structure X found in the endometrium during pregnancy.
Struktur X
Structure X
Rajah 11.2
Diagram 11.2
Bincangkan keberkesanan struktur X dalam Rajah 11.2 bagi memas?kan sistem

peredaran darah fetus dan ibu berfungsi secara op?mum.
Discuss the effec8veness of structure X in Diagram 11.2 in ensuring that the blood
circulatory system of the fetus and mother func8ons op8mally.
[10 markah]
[10 marks]
P1 - struktur X ialah plasenta

structure X is placenta
P2 - plasenta terbentuk daripada ?su endometrium dan ?su embrio
placenta is formed from endometrium 8ssue and embryo 8ssue
P3 - tapak pertukaran bahan antara fetus dan ibu
exchange site of substance between mother and foetus
P4 - glukosa / asid amino / an?body / oksigen meresap dari darah ibu ke
dalam kapilari darah fetus
glucose /amino acid / an8body / oxygen diffuse from mother blood into foetal blood
capillaries
P5 - karbon dioksida / urea meresap dari kapilari darah fetus ke dalam
darah ibu
carbon dioxide / urea diffuses from foetal blood capillaries into mother blood
P6 - plasenta ber?ndak sebagai organ endokrin
placenta acts as endocrine organ
P7 - merembeskan progesterone untuk mengekalkan ketebalan
9
endometrium
secrete progesterone to maintain endometrium thickness
P8 - menyebabkan darah ibu dan darah fetus ?dak bercampur
causes mother blood and foetus blood do not mix
P9 - untuk melindungi fetus dari bahan yang merbahaya / toksin / bakteria
to protect foetus from dangerous substances / toxin / bacteria
P10- menghalang salur darah fetus pecah akibat tekanan darah ibu yang
?nggi
prevent foetal blood from burst due to the mother high blood pressure
P11 - menghalang pengaglu?natan / penggumpalan darah berlaku
prevents agglu8na8on / blood clot occurs
(Any 10)
(c) Rajah 11.3 menunjukkan uterus Puan Z yang abnormal.

Diagram 11.3 shows the abnormal uterus of Mrs. Z.
ketiadaan serviks
absence of cervix
Cadangkan dan terangkan satu teknik yang sesuai untuk membantu Puan Z
mendapatkan anak yang mewarisi ciri-ciri gene?k Puan Z dan suaminya.
Suggest and explain an appropriate technique to help Mrs. Z to have a child who inherits
the gene8c traits of Mrs. Z and her husband.
[5 markah]
[5 marks]
P1 – Teknik persenyawaan in vitro / ibu tumpang

In vitro fer8liza8on / surrogate mother
P2 – oosit sekunder / ovum dari Puan Z diambil menggunakan laparoskop
Secondary oocyte / ovum of Mrs. Z is taken by laparoscope
P3 – bersenyawa dengan sperma suaminya
Fer8lise with her husband sperm
P4 – Dalam piring petri yang mengandungi larutan bernutrien
in petri dish contain nutrient solu?on
P5 – zigot berkembang membentuk embrio
zygote develops into embryo
P6 – embrio dipindahkan ke uterus ibu tumpang
Embryo transferred into surrogate mother uterus
10
P7 – untuk penempelan
For implanta8on
P8 – embrio berkembang menjadi fetus
embryo develop into foetus
Any 5
SET 2
9 (a) Rajah 9.1 menunjukkan pertukaran gas respirasi di antara T dan ?su badan.
Diagram 9.1 shows the exchange of respiratory gases between T and body 8ssue.
S R
sel darah merah kapilari darah

red blood cell blood capillary
S R
sel badan
body cell
(i) Bagaimanakah pertukaran gas R berlaku antara T dan kapilari darah?

How does gas R exchange take place between T and blood capillaries?
F : R ialah oksigen // R is oxygen

P1 : Tekanan separa R / oksigen di T/alveolus lebih ?nggi dari
kapilari darah
par8al pressure of R / oxygen in T / alveolus is higher than in
blood capillaries
P2 : R / oksigen meresap dari T / alveolus ke kapilari darah
R / oxygen diffuse from T / alveolus into blood capillaries
P3 : secara resapan ringkas
by simple diffusion
[2 markah]
[2 marks]
11
(ii) Bagaimanakah gas S diangkut dari sel badan ke T?

How does gas S is transported from body cell to the T?
P1 : bergabung dengan hemoglobin membentuk karbaminohemoglobin

bind with haemoglobin to form carbaminohaemoglobin
P2 : berpadu dengan air membentuk asid karbonik
bind with water to form carbonic acid
P3 : (asid karbonik) terurai kepada ion bikarbonat
(carbonic acid) break down into bicarbonate ion
[2 markah]
[2 marks]
(b) Seorang lelaki mengalami kemalangan yang menyebabkan otot interkostanya terkoyak
dan ?ga tulang rusuknya patah.
Bagaimanakah keadaan mempengaruhi mekanisma pernafasan lelaki tersebut?
Terangkan.
A man had an accident that caused his intercostal muscles to tear and his three ribs to
break.
How did the condi8on affect the man's breathing mechanism? Explain.
[6 markah]
[6 marks]
P1 : pengecutan otot interkosta (luar) kurang berlaku

intercostal (external) muscle contrac8on is less
P2 : daya ?dak/ kurang dipindahkan ke tulang rusuk
no / less force is transferred to the ribs
P3 : sangkar rusuk sukar dinaikkan ke atas / ke depan
ribcage is difficult to move upward / forward
P4 : otot diafragma sukar mengecut / kurang turun ke bawah /
kurang mendagar
diaphragm muscles are difficult to move downwars / flat /
less horizontal
P5 : pertambahan isipadu rongga toraks sangat sedikit
increase in volume of thoracic cavity is very small
P6 : pengurangan tekanan rongga torak juga sangat sedikit // tekanan
rongga torak lebih kurang sama dengan tekanan atmosfera
the reduc8on of the pressure of the thoracic cavity is also very small // the pressure
of the thoracic cavity is almost equal to the atmospheric pressure
P7 : hanya sedikit udara masuk ke dalam peparu
only a licle air enters the lungs
P8 : mengalami kesukaran bernafas / ?dak cukup oksigen
difficulty breathing / not enough oxygen
12
(c) Rajah 9.2 menunjukkan sistem respirasi bagi dua organisma, X dan Y.
Diagram 9.2 shows the respiratory systems for two organisms, X and Y.
Organisma R Organisma S
Organism R Organism S
Rajah 9.2
Diagram 9.2
(i) Terangkan persamaan struktur organ respirasi anatara dua organisma dalam Rajah
9.2
Explain the similarity of respiratory organ structure between two organisms in
Diagram 9.2
[4 markah]
[4 marks]
P1 : kedua-dua permukaan respirasi nipis setebal satu sel

both respiratory surfaces are thin one cell thick
P2 : kadar resapan gas cepat / mudah
rate of gas diffusion is faster / easily
P3 : kedua-dua mempunyai banyak struktur respirasi
both have many respiratory structure
P4 : maka jumlah luas permukaan bertambah
so total surface area increases
P5 : kedua-dua mempunyai jaringan kapilari darah yang banyak
both have many network of blood capillaries
P6 : untuk mengangkut gas respirasi dengan lebih cepat
for transport respiratory gaseous faster
(Mana-mana empat)
13
(ii) Banding dan bezakan mekanisma pernafasan bagi organisma R dan organisma S.
Compare and contrast breathing mechanism for organism R and organism S.
[6 markah]
[6 marks]
Persamaan / Similari8es:
S1 : kedua-dua organisma menjalani proses tarik dan hembus nafas

both organism undergo the process of inhala8on and exhala8on
S2 : kedua-dua (organisma) mekanisma melibatkan perubahan isipadu / tekanan
udara dalam rongga pernafasan
both (organisms) mechanism involves changes in the volume / pressure in the
respiratory cavity
S3 : kedua-dua organisma mempunyai struktur khas berotot
both organism have special muscular structures
S4 : untuk mengembang dan mengecutkan rongga pernafasan
to expand and contract the respiratory cavity
Perbezaan / differences:
Organisma R Organisma S
Organism R Organism S
P1 Insang / Gills Peparu /Lungs
P2 Mulut terbuka Lubang hidung terbuka
Mouth opens Nostril open
P3 Bukaan operculum tertutup Mulut / glo?s tertutup
Operculum opening closed Mouth / gloes closed
P4 Air yang mengandungi oksigen Udara masuk ke dalam lubang
terlarut memasuki mulut hidung
Water which contain dissolve Air enter through nostril
oxygen enter the mouth
P5 Air / oksigen terlarut melalui Udara memasuki peparu
insang Air enter the lungs
Water / dissolve oxygen through
gills
14
10 (a) Diagram 10.1 shows one of the ac?on of an?bodies.

Rajah 10.1 menunjukkan satu 8ndakan an8bodi.
(i) Terangkan ?ndakan an?bodi seper? yang ditunjukkan dalam Rajah 10.1.
Explain the ac8on of the an8body as shown in Diagram 10.1.
[2 markah]
[2 marks]
P1- pengaglu?nan / agglu8na8on
P2- an?bodi menggumpalkan patogen

an8bodies coagulate the pathogens
P3- Menjadikan patogen sasaran mudah untuk diperangkap dan

dimusnahkan oleh sel fagosit
make them an easy target to be trapped and destroyed by
phagocytes
mana-mana dua
(ii) Terangkan perbezaan di antara an?bodi dan an?gen.

Explain the differences between an8body and an8gen.
[2 markah]
[2 marks]
P1- An?gen adalah bendasing yang memasuki tubuh badan
an8gen is foreign substances that enter the body
P2- An?gen adalah molekul protein yang terdapat pada dinding atau
membrane luar bagi patogen.
an8gen is protein molecule found on wall or external membrane of the
pathogen.
P3- an?bodi pula ialah protein yang dihasilkan oleh limfosit yang
berfungsi untuk memusnahkan an?gen.
an8body is a protein produced by lymphocytes that func8on to destroy
the an8gen
Mana-mana dua
15
(b) Rajah 10.2 menunjukkan peringkat dalam salah satu barisan pertahanan kedua.
Diagram 10.2 shows the stages in one of second line of defence.
Terangkan bagaimana proses

tersebut ber?ndak sebagai
barisan pertahanan kedua.
Explain how the process act as second line of defence.
[6 markah]
[6 marks]
P1- proses tersebut adalah fagositosis

the process is phagocytosis
P2- fagosit mengunjurkan pseudopodium kea rah bakteria dan mengepung

bakteria
phagocyte extends its pseudopodium towards the bacterium and
envelopes the bacteria
P3- Pengingesan bakteria membentuk fagosom

bacterial inges8on forms phagosome
P4- Fagosom bergabung dengan lisosom yang merembeskan lisozim

ke dalam fagosom
Phagosome combine with lysosomes that secretes lysozyme into the
phagosome.
P5- Bakteria di dalam fagosom dimusnahkan oleh lisozim

bacterium in the phagosome is destroyed by the lysozyme
P6- Fagosit menyingkirkan sisa mikroorganisma yang tercerna keluar sel phagocytes expel
the remains of the digested microorganism out of the
cell.
16
(c) Explain the comparison between ar?ficial ac?ve immunity and ar?ficial passive immunity.
Terangkan perbandingan di antara keimunan ak8f buatan dengan keimunan pasif buatan.
[10 markah]
[10 marks]
Similarities
P1- Memberi pelindungan daripada jangkitan penyakit
Protects the body from infectious diseases
P2- Melibatkan interaksi dia antara antibodi dan antigen
Involves interaction between antibodies and antigens
Difference
Diperolehi melalui Suntikan vaksin Vaccine Suntikan antiserum
Acquired through injection Antiserum injection
Bahan suntikan Vaksin ialah ampaian Antiserum ialah serum yang

Injected substance patogen yang mengandungi antibodi
lemah, mati atau tidak spesifik
virulen. Antiserum is a serum that
Vaccine is a suspension of contains specific antibodies.
pathogens that are
weakened, dead or non-
virulent
Tujuan Pencegahan Rawatan atau sekiranya

Purpose Prevention perlindungan
sena-merta diperlukan
Treatment or when
immediate protection is
required
Kesan Tidak memberi perlindungan Memberi perlindungan

Effect serta-merta serta-merta
Does not give immediate Gives immediate protection
protection
Tempoh keimunan Keimunan kekal untuk Keimunan bersifat

Immunity period tempoh masa sementara dan
yang lama tidak kekal lama
Immunity last for a long Immunity is temporary and
period of time does not persist
Waktu suntikan diberikan Suntikan vaksin diberi Suntikan antibodi tersedia

When injection is sebelum diberi dahulu
given dijangkiti penyakit
17
Vaccine injection is sekiranya terdapat risiko

administered before being tinggi untuk
infected dijangkiti atau sebaik
selepas dijangkiti
penyakit
Antibody injection is given
in advance if there is a high
risk of infection or
immediately after being
infected by a
disease
Antibodi Antibodi dihasilkan sendiri Antibodi diperoleh daripada

Antibody oleh sel limfosit Antibodies antiserum
are produced by the Antibodies are obtained
lymphocytes from
antiserums
Keperluan memberi Perlu diberi bagi Hanya perlu diberi

suntikan kedua (dos meningkatkan semula sekiranya aras
penggalak) aras antibodi melepasi aras antibodi dalam darah jatuh
The need to give a keimunan di bawah
second injection (booster untuk memberi aras keimunan dan pesakit
dose) perlindungan terhadap masih
penyakit dijangkiti penyakit tersebut
Must be given to boost the Is only given when the
level of antibodies above the antibody level
level of immunity as a in the blood drops below
protection against the the level of immunity and
disease the patient is still infected
by the disease
11 Rajah 11.1 menunjukkan makanan terubahsuai gene?c (GMF).

Diagram 11.1 shows a gene8cally modified food (GMF).
18
Diagram 11.1
Rajah 11.1
(a) Sebagai pengguna, terangkan kebaikan dan keburukan organisma terubahsuai gene?k
kepada kehidupan manusia.
As a consumer, explain the advantages and the disadvantages of gene8c modified food
towards human lives.
[5 markah]
[5 marks]
Kebaikan GMF
Advantages of GMF
P1- Mengatasi masalah bekalan makanan dunia melalui penghasilan

tanaman dan ternakan transgenik yang berkuali? ?nggi
Overcome worldwide food shortage by producing high quality transgenic crops and
livestock
P2- Kos penghasilan makanan menjadi lebih rendah
Reduce cost of food produc8on
P3- Meningkatkan kandungan nutrisi tanaman
Increase nutri8onal value of crops
P4- Mengurangkan masalah serangga dalam penanaman tumbuhan
Reduce problems of crops related to pests
P5- Mengurangkan penggunaan pes?sid
Reduce usage of pes8cides
P6- Hasil yang banyak menyebabkan harga makanan lebih murah dan mudah didapa?.
Increase in produc8on reduces price of food, thus increase food availability
Keburukan GMF
Disadvantages of GMF
P1- Spesies semula jadi akan terancam

Endangered natural species
P2- Terdapat kemungkinan kecil untuk gen yang dimasukkan ke dalam
GMF dipindahkan kepada manusia contohnya gen rintang an?bio?k
There is a slight possibility that the foreign gene in GMF may be
transferred to humans, for example, an8bio8c-resistance gene
P3- Kesihatan manusia mungkin terjejas dan kandungan gene?k manusia
mungkin terjejas.
May have adverse effects on human health and gene8c material
Mana-mana 5
(b) Sekarang, insulin boleh dihasilkan secara komersial melalui kejuruteraan gene?c untuk
menguba? pesakit diabetes mellitus. Rajah 11.2 menunjukkan bagaimana insulin di
hasilkan dengan menggunakan bakteria.
Nowadays, insulin can be commercially produced by gene8c engineering for pa8ents with
diabetes mellitus. Diagram 11.2 shows how the human insulin is produced by using
bacteria.
19
Bakteria
Bacterium DNA manusia
Human DNA
DNA rekombinan
Recombinant DNA
Berdasarkan rajah, huraikan penghasilan insulin melalui teknik kejuruteraan gene?k.

Based on diagram, describe the produc8on of insulin by gene8c engineering technique.
[5 markah]
[5 marks]
P1-Segmen DNA/gen/kod gene?c untuk penghasilan insulin

Segment of DNA / gene / gene code for insulin production
P2- Diambil daripada sel manusia/pancreas

taken from human cell / pancreas
P3- Disisipkan ke dalam bakteria

insert into bacteria
P4- Membentuk bakteria rekombinan DNA

form bacteria DNA recombinant
P5- Kultur/mengalami mitosis/belahan dedua

Culture / undergo mitosis / binary fission
P6- Membentuk lebih banyak bakteria rekombinan DNA

Forms more bacteria (DNA recombinant)
P7- menghasilkan insulin

Synthesis insulin
P8- Insulin diekstrak

Extraction of insulin
mana-mana 5
20
(c)
Bioteknologi ialah suatu bidang yang menggunakan teknologi untuk
memanipulasi organisma bagi tujuan menhasilkan produk biologi.
Bioteknologi melibatkan pelbagai disiplin sains dalam kehidupan.
Biotechnology is a field which u5lise technology to manipulate organism for

the produc5on of biological products. Biotechnology is applied in various
disciplines of sciences in life.
Berdasarkan pernyataan di atas, terangkan aplikasi bioteknologi dalam kehidupan.

Based on the statement above, describe the applica8ons of biotechnology in life.
[10 markah]
[10 marks]
Applica?on of biotechnology in life
Terapi Gen
Gene therapy
P1- Terapi gen digunakan untuk merawat atau mencegah suatu penyakit gene?k.
Gene therapy is used to treat or prevent gene8c diseases
P2- gen yang normal disisipkan ke dalam gen pesakit untuk menggan?kan gen yang
abnormal
a normal gene is inserted into the pa8ent to replace the abnormal
gene
P3- Antara penyakit yang dapat dirawat menggunakan kaedah terapi gen ialah sis?k
fibrosis, distrofi otot dan beberapa jenis kanser.
The diseases that can be cured by gene therapy are cys8c
fibrosis, muscular dvstrophy and a few tvpes of cancer.
Pemprofilan DNA
DNA Profiling
P4- Pemprofilan DNA ialah teknik forensik yang digunakan untuk mengenal pas? individu
berdasarkan DNA mereka.
DNA profiling is a technique used in forensic to iden8fy
individuals, based on their DNA
P5- DNA adalah unik bagi se?ap orang, kecuali kembar seiras.
This is due to the fact that an individual's DNA is unique, except
between iden8cal twins
P6 - Dengan menggunakan sampel DNA yang diekstrak daripada darah, air mani atau kulit,
seseorang individu itu dapat dikenal pas?
An individual can be iden8fied based on the DNA obtained
from his/her blood, semen (for male) or skin
21
Penghasilan Tumbuhan Bertoleransi Serangga Perosak

Produc8on of insect tolerant plant
P7 - Penggunaan baka kapas tebal yang bertoleransi kepada ulat perosak kapas
contohnya kapas Bt di ladang-ladang kapas telah mengurangkan penggunaan racun
perosak.
Farming cocon breed with high yield and resistant to pest Bt cocon in cocon farms
has reduced the use of pes8cides
P8- Tanaman Bt disun?k dengan gen daripada Bacillus thuringiensis (Bt), iaitu sejenis
bakteria tanah yang dapat mengeluarkan bahan racun
The Bt crop is injected with genes from Bacillus thuringiensis
(Bt), a type of soil bacteria that secretes toxins
Pembersihan Tumpahan Minyak

Cleaning oil spill
P9 - Bioremediasi merupakan satu kaedah untuk membersihkan bahan cemar dengan

menggunakan bakteria.
Bioremedia8on is a method which uses bacteria to clean up
environmental pollutants.
P10 – Kaedah ini berkesan untuk merawat pencemaran minyak akibat tumpahan minyak di
lautan.
it is effec8ve to treat oil spillage in the ocean
P11- Kebanyakan molekul di dalam minyak mentah petroleum dan
produk petroleum yang ditulenkan dapat diurai secara biologi
dengan menggunakan bakteria.
Most molecules in crude oil and purified oil products can be
degraded by bacteria
P12- Alcanivoran borkunnensis iaitu sejenis bakteria yang bergantung kepada minyak untuk
mendapatkan tenaga, telah digunakan dengan meluas untuk merawat tumpahan
minyak.
Alcanivorax borkumensisa type of bacteria that depends on oil for its source of
energy is widely used to treat oil spills
22
SET 3
9 Rajah 9.1 menunjukkan peringkat-peringkat yang berbeza dalam pembahagian sel.

Diagram 9.1 shows the different stages in cell division.
L M
K
(a) (i) Apakah pembahagian sel yang ditunjukkan dalam Rajah 9.1. Susun peringkat
pembahagian sel mengikut urutan yang betul.
What is the cell division shown by Diagram 9.1. Arrange the right sequence of
the cell division stages.
MITOSIS
L—M—K—N
[2 markah]
[2 marks]
(ii) Terangkan apakah yang berlaku kepada sel tumbuhan selepas peringkat N.
Explain what happen to the plant cell aXer stage N.
[2 markah]
[2 marks]
P1 - sitokinesis
cytokinesis
P2 – Vesikel kecil di dalam sel tumbuhan akan bergabung untuk menghasilkan

plat sel.
Small vesicle in plant cell will combine to form cell plat
23
P3 – Sel plat mengembang keluar dan bercantum dengan membran plasma.

Cell plat expand outward and combine with plasma membrane
P4 – Dinding sel baharu akan terbentuk dan diperkuatkan oleh serat selulos.
New cell wall will be form and it strengthen by cellulose fibres
(mana-mana 2)
(b) Rajah 9.2 menunjukkan pembentukan sel kanser di ?su epi?lium

Diagram 9.2 shows forming of cancerous cell at epithelial 8ssue
Sel tumor terhasil

A tumor is forming
Sel kanser membahagi Sel-sel Normal

Cancer cells dividing Normal cells
Terangkan dua cara yang digunakan untuk mengawal pertumbuhan sel kanser.
Explain two ways that are used to control the growth of cancer cell.
[6 markah]
[6 marks]
A.
P1 – Kimoterapi
Chemotherapy
P2 – penggunaan dadah akan membunuh sel kanser
the use of drugs to destroy cancer cells.
P3 –Menghalang sel kanser daripada membesar, membahagi dan menghasilkan lebih
banyak sel
Prevent the cancer cells from growing, dividing, and making more cells.
B.
P4 - Radioterapi
- radiotherapy
P5 – menggunakan dos radiasi yang ?nggi
uses high doses of radia8on
P6 – Radiasi berfungsi dengan memecahkan sebahagian kecil sel DNA / untuk
membunuh sel kanser dan mengecilkan tumor
24
Radia%on works by making small breaks in the DNA inside cells / to

kill cancer cells and shrink tumors.
C.
P7 - Pembedahan
surgery
P8 – membuang sel kanser yang terdapat di sesebuah kawasan.
removes cancer that is contained in one area.
P9 – Membuang sebahagian tumor dapat meningkatkan keberkesanan kaedah
rawatan yang lain.
Removing part of a tumor can help other treatments work becer.
( mana-mana 2 : A, B,C)
(c) Rajah 9.3 menunjukkan dua jenis pembahagian sel di dalam sel haiwan.
Diagram 9.3 shows two types cell division in animal cell.
Rajah 9.3
Diagram 9.3
Banding bezakan pembahagian sel X dan Y.

Compare and contrast cel division X and Y.
[10 markah]
[10 marks]
P1 – X (mitosis) menghasilkan sel soma?k diploid (2n) manakala Y (meiosis) menghasilkan
gamet haploid (n)
P1 – X (mitosis) produced diploid (2n) soma8c cells whereas Y (meiosis) produced haploid (n)
gametes
P2 – X menghasilkan sel anak perempuan yang sama secara gene?knya dengan sel induk
manakala Y menghasilkan sel yang unik secara gene?knya daripada sel induk
25
P2 - X produced daughter cell that are gene8cally iden8cal parent cell whereas Y produced
gene8cally unique from each other and parent cell.
P3 – X mengambil tempat / berlaku di seluruh badan, manakala Y hanya mengambil tempat

/ berlaku dalam organ pembiakan.
P3 - X takes place / occur all over the body, while Y only takes place / occur in the sex organs
P4 – X menghasilkan dua sel anak manakala Y menghasilkan empat sel anak.

P4 - X produced two daughter cells while Y produced four daughter cells
P5 – X mempunyai hanya satu peringkat pembahagian sel manakan Y mempunyai dua

peringkat pembahagian sel.
P5 - X has one stage of cell division whereas Y has two stage of cell division
10 (a) Blood cells M and N are both leucocytes.

Sel darah M dan N kedua-duanya adalah leukosit.
M N
Terangkan perbezaan dari segi struktur di antara sel darah M dan N.

Explain the differences in structure between the blood cells M and N.
[2 markah]
[2 marks]
N : Neutrophil / Neutrophil
-Bergranul/ Ganulocyte
- Nukleus berlobus/ Lobed nucleus
M: Monosit / Monocyte
- Tidak bergranul/ Agranulocyte
- Nukleus berbentuk sfera / sphere shape nucleus
26
(b) Rajah 10.2 menunjukkan sistem peredaran dan sistem limfa manusia.
Diagram 10.2 shows the human circulatory system and lymphatic system.
Sel badan
Body cell
Venul
Venule
Arteriol
Arteriole
Kapilari limfa
Lymph capillary
(i) Bincangkan pembentukan bendalir limfa dalam seseorang yang sihat.

Describe the formation of lymph in a healthy person.
[6 markah]
[6 marks]
P1: Di hujung arteriol, tekanan hidrostatik yang tinggi (akibat diameter
salur darah semakin mengecil)
At the end of the arterioles, high hydrostatic pressure (due to diameter blood vessels
are getting smaller)
P2: sebahagian besar kandungan plasma darah meresap keluar (kecuali sel darah
merah, plasma protein dan platlet)
most of the blood plasma content diffuses out (except for red blood cells, plasma
proteins and platelets)
P3:10% cecair interstitial meresap ke kapilari limfa
10% of the interstitial fluid diffuse into the lymphatic capillary
P4: untuk membentuk limfa
to form lymph
P5: Limfa akan mengalir ke saluran limfa yang lebih besar
The lymph will flow into larger lymphatic vessel
P6: limfa akan mengalir melalui nodus limfa
the lymph will flow through the lymph nodes
P7: yang akhirnya kembali ke peredaran darah
that finally returns back to the blood circulation
(mana-mana 6)
27
(ii) Rajah 10.3 menunjukkan kaki seorang wanita hamil. Buku lali, kaki dan jari-jari sering
bengkak semasa hamil kerana badan menyimpan lebih banyak air daripada biasa.
Diagram 10.3 shows legs of a pregnant woman. Ankles, feet and fingers oXen swell
a licle in pregnancy as the body is holding more water than usual.
Terangkan bagaimana kaki bengkak berlaku dalam perempuan hamil.

Explain how swelling of leg occurs in pregnant woman.
[6 markah]
[6 marks]
P1: Air yang berlebihan akan berkumpul di bahagian bawah badan, (terutamanya
jika cuaca panas atau berdiri terlalu lama)
The extra water tends to gather in the lowest parts of the body, (especially if the
weather is hot or if the pregnant mother has been standing a lot)
P2: fetus yang sedang berkembang dalam rahim memberi tekanan pada vena / salur
darah pelvis
Growing fetus in uterus put pressure on the pelvic vein/blood vessel
P3: tekanan melambatkan kembalinya darah ke peredaran darah
the pressure slows the return of blood to circula8on
P4: menyebabkan pengumpulan darah
cause pooling of the blood
P5: yang memaksa bendalir terkumpul di dalam ?su
which force fluid to accumulate in the 8ssues
P6: yang menyebabkan edema
that cause oedema
P7:(Pembengkakan secara beransur-ansur ini) tidak membahayakan ibu mahupun
bayi
(The gradual swelling) isn’t harmful to the mother or baby,
P8: tetapi ia menyebabkan ketidakselesaan.
but it can be uncomfortable
(mana-mana 6)
(c) Rajah 10.4 menunjukkan suatu prosedur angioplas? koronari untuk membuka arteri yang
sempit atau tersumbat. Arteri koronari terletak di jantung dan merupakan arteri yang
menyalurkan darah ke otot kardiak.
28
Diagram 10.4 shows coronary angioplasty that opens narrow or blocked arteries. The
coronary arteries are located at the heart and are the main arteries supplying blood to
cardiac muscle.
Angioplasti koronari dengan sten
Coronary angioplasty with stent
Arteri koronari yang

sempit
Narrowed coronary
artery
Jelaskan, mengapakah prosedur tersebut pen?ng kepada pesakit.

Jus8fy, why the procedure is important to a pa8ent.
[6 markah]
[6 marks]
P1: Prosedur ini melibatkan memasukkan sten (untuk sementara)

The procedure involves (temporarily) inser8ng
P2: ke dalam arteri yang sempit
into for narrowed artery
P3: di hujung sten terdapat belon kecil
a small balloon is at the end of stent
P4: (belon) dikembangkan (di bahagian sempit)
(balloon) inflated (at the narrowed part)
P5: untuk membesarkan lumen dalam arteri yang sempit
to widen the lumen in the narrowed artery
P6: untuk memas?kan darah mengalir secara normal ke otot kardiak
to ensure blood flows normally to the cardiac muscle
P7: Dapat mengurangkan sakit bahagian dada
Can reduce chest pain
P8: untuk mengelakkan serangan jantung/ angina/ penginfarkan miokardium
to prevent heart acack/ angina/ myocardial infarc8on.
(mana-mana 6)
29
11 (a) Rajah 11.1 menunjukkan suatu lukisan yang menggambarkan biodiversi?.

Diagram 11.1 shows a drawing of biodiversity.
Apakah yang dimaksudkan dengan biodiversi?? Nyatakan dua kepen?ngannya.

What is biodiversity? Give two reasons why is it important.
[4 markah]
[4 marks]
P1: Biodiversi? ialah kepelbagaian spesies tumbuhan dan haiwan Biodiversity is the
diverse species of plants and animals
P2: berinteraksi antara satu sama lain di bumi.
interac8ng with one another on earth.
Ia pen?ng kerana;
It important because
P1: Menyediakan pelbagai produk biologi kepada manusia.

Provides various biological products to humans.
P2: Untuk mengekalkan keseimbangan alam semula jadi.
To maintain the balance in nature.
P3: Membolehkan semua organisma bermandiri kerana mereka saling bergantung.
Enable all organisms to survive as they are interdependent.
P4: Warisan flora dan fauna yang kaya / menarik pelancong
Rich heritage of flora and fauna / acract tourists
Mana-mana dua
(b) Rajah 11.2 menunjukkan suatu hubungan antara ?kus dan burung hantu.
Diagram 11.2 shows a rela8onship between rat and owl.
30
Terangkan bagaimana perhubungan di antara dua organisma mengawal populasi kedua-

duanya.
Explain how the interac8on between the two organisms control each other’ s
popula8on.
[6 markah]
[6 marks]
P1: Interaksi mangsa-pemangsa
Prey-predator interac8on
P2: Apabila populasi pemangsa (burung hantu) ?nggi, populasi mangsanya (?kus) berkurang
When the popula8on of a predator (owl) is high, the popula8on of its prey (rat) decreases
P3: kerana mangsa dimakan oleh pemangsa
because the prey is eaten by the predator
P4: Apabila populasi mangsa menurun, makanan yang ?dak mencukupi untuk pemangsa
When the popula8on of the prey decreases, there is insufficient food for the predator
P5: mengakibatkan penurunan populasi pemangsa
results in a decrease of the predator popula8on
P6: Apabila populasi pemangsa rendah, populasi mangsa pulih dan meningkat
When the popula8on of predator is low, the prey popula8on recovers and increases
P7: mengakibatkan peningkatan populasi pemangsa (cukup makanan)
result in an increase in the popula8on of the predator (have enough food)
Mana-mana enam
(c) Rajah 11.3 menunjukkan ak?vi? yang dilakukan dengan hasrat untuk membangunkan
kawasan itu.
Diagram 11.3 shows an ac8vity carried out with the inten8on to develop the area.
31
Rajah 11.3
Diagram 11.3
Jika anda adalah pengurus projek yang terlibat, bentangkan

If you are the project manager involved, present
(i) kepen?ngan ak?vi? di Rajah 11.3 kepada pembangunan negara.

the importance of ac8vi8es in Diagram 11.3 to na8onal development.
[4 markah]
[4 marks]
F: Penyahutanan / Deforesta8on
P1 : memperolehi balak untuk tujuan pembinaan / perabot /kertas

To obtain 8mber for construc8on work / furniture / paper
P2 : Melombong mineral
Mineral mining
P3 : Membuka kawasan untuk menjalankan ak?vi? pertanian /
perindustrian
Opening new areas to carry out agricultural / industrial
ac8vi8es
P4 : untuk meningkatkan peluang pekerjaan / pendapatan /ekonomi
To increase job opportuni8es / income / economic
P5 : Membina kawasan perumahan / kemudahan infrastruktur
Building residen8al areas / infrastructure facili8es
P6 : Membangunkan sistem jalan raya untuk memendekkan masa
perjalanan / mengurangkan kesesakan lalu lintas
develop road system to shorten travelling 8me / reduce traffic
jam
Any 4
32
(ii) kesan nega?f ak?vi? tersebut kepada alam sekitar.

the nega8ve impact of such ac8vi8es on the environment.
[6 markah]
[6 marks]
P1 : menyebabkan tanah terdedah pada agen hakisan / hakisan

tanah
causes land to be exposed to agents of erosion / soil erosion
P2 : struktur tanah longgar / tanah runtuh
loosen soil structure / landslides
P3 : sungai jadi cetek / banjir kilat
shallowing of rivers / flash flood
P4 : memusnahkan habitat flora dan fauna
destroy habitats of flora and fauna
P5 : kepupusan organisma
ex8nc8on of organism
P6 : kehilangan biodiversity / sumber perubatan
loss of biodiversity / source of medicine
P7 : mengganggu kitar nitrogen / kitar air / kitar karbon
disrup8on of nitrogen cycle / water cycle / carbon cycle
P8 : kehilangan kawasan tadahan air
the lost of water catchment area
P9 : karbon dioksida meningkat di atmosfera / suhu bumi meningkat
carbon dioxide increase in atmosphere / temperature increase
P10 : kesan rumah hijau / pemanasan global/ perubahan iklim
green house effect / global warming / climate change
-
Any 6
33
SET 4
9 (a) Rajah 9.1(a) menunjukkan sendi manusia yang normal.

Rajah 9.1(b) menunjukkan sendi yang merosot akibat penyakit P.
Diagram 9.1 (a) shows a normal human joint.
Diagram 9.1 (b) shows the deteriora8ng joints due to disease P.
Rajah 9.1(a) Rajah 9.1(b)

Diagram 9.1(a) Diagram 9.1(b)
Terangkan masalah kesihatan yang di hidapi oleh orang tua apabila mengidap penyakit
sendi seper? dalam Rajah 9.1(b).
Explain the health problems faced by the elderly when suffering from joint disease as in
Diagram 9.1 (b).
[4 markah]
[4 marks]
P1 : artri?s / osteoarthri?s
arthri8s / osteoarthri8s
P2 : disebabkan oleh kekurangan bendalir synovia
due to lack of synovial fluid
P3 : tulang rawan pada sendi haus / nipis
car8lage in worn / thin joints
P4 : ligament memendek / kurang kekenyalan
ligament shortened / less elas8c
P5 : sendi sakit / bengkak / kurang fleksibel
sore / swollen / lesser flexible joints
P6 : sukar jalankan ak?vi? harian
difficult to carry out daily ac8vi8es
34
(b) Seorang atlet lambat terlambat ke tempat pertandingan menyebabkannya ?dak cukup
masa untuk melakukan senaman memanaskan badan.
Terangkan apa yang mungkin berlaku kepada atlet tersebut akibat kecuaian tersebut.
An athlete who is late to the compe88on causes him not enough 8me to do warm-up
exercises.
Explain what might have happened to the athlete as a result of the negligence.
[6 markah]
[6 marks]
P1 : kurang oksigen beredar dalam darah

Less oxygen travel in the blood
P2 : kadar degupan jantung ?dak cukup ?nggi
Heart beat rate not high enough
P3 : kapilari darah / arteriol mengecut / ?dak mengembang,
Blood capillaries / arterioles constrict / not dilate
P4 : pengaliran darah perlahan
Blood flow decreases
P5 : suhu otot ?dak cukup ?nggi
Temperature in the muscle not high enough
P6 : asid lak?k ?dak dapat disingkirkan sepenuhnya,
Lac8c acid not remove well
P7 : gen?an otot kurang elas?k / lentur
Fiber muscle less extensibility
P8 : pengecutan otot berlaku secara mendadak
Sudden contrac8on of muscle
P9 : menyebabkan kejang / kelesuan otot/ kecederaan otot
Causes muscle cramp / fa8gue/ injury
(c) (i) Rajah 9.2 menunjukkan dua jenis vertebra yang terdapat pada turus vertebra
manusia.
Diagram 9.2 shows two types of vertebrae found in the human vertebral column.
Vertebra M Vertebra N
Vertebrae M Vertebrae N
Banding dan bezakan diantara vertebra M dan vertebra N.

Compare and contrast between vertebrae M and vertebrae N.
[5 markah]
[5 marks]
35
Persamaan / similari8es:
S1 : kedua-dua vertebra mempunyai cuaran melintang / cuaran spina /

sentrum / salur saraf
Both vertebrae have transverse process / spinous process / centrum /
neural canal
M N
P1 Vertebra toraks Vertebra lumbar
Thoracic vertebrae Lumbar vertebrae
P2 Cuaran spina panjang Cuaran spina pendek

Long spinous process Short spinous process
P3 Cuaran melintang panjang Cuaran melintang pendek

Long transverse process Short transverse process
P4 Sentrum bersaiz sederhana Sentrum besar

Medium-sized centrum Large centrum
P5 Untuk menyokong berat tulang Untuk menyokong berat

rusuk bahagian bawah badan
To support the weight of the ribs To support the weight of the
lower body
P6 Bersendi dengan tulang rusuk Tidak bersendi dengan tulang
Joint with ribs rusuk
Not joint with ribs
1 S and 4 P
36
(ii) Rajah 9.3(a) menunjukkan sistem rangka manusia.

Rajah 9.3(b) menunjukkan sistem rangka burung.
Diagram 9.3 (a) shows the human skeletal system.
Diagram 9.3 (b) shows the bird skeleton system.
Rajah 9.3(a) Rajah 9.3(b)

Diagram 9.3(a) Diagram 9.3(b)
Bandingkan ciri-ciri dan struktur dalam sistem rangka manusia dan burung yang
membolekan pergerakannya berlaku dengan cekap.
Compare the features and structures in the human and bird skeletal systems that
allow for efficient movement.
[5 markah]
[5 marks]
S1 : kedua-dua organisma mempunyai sendi

Both organisms have joint
S2 : kedua-dua organisma mempunyai otot antagonis?k
Both organisms have antagonis8c muscle
S3 : kedua-dua organisma mempunyai tendon untuk menyambung tulang
dengan otot
Both organisms have tendon to connects bone and muscle
S4 : kedua-dua organisma mempunyai ligamen untuk menyambung tulang
dengan tulang
Both organisms have ligament to connect bone to bone
Rajah 9.3(a) / Diagram 9.3(a) Rajah 9.3(b) / Diagram 9.3(b)
P1 Jenis ototnya ialah biseps dan Jenis ototnya ialah pektoralis

triseps / biseps femoris dan minor dan pektoralis major
kuadrisep femoris Type of muscle is pectoralis
minor and pectoralis major
37
Type of muscle is biceps and

triceps / bicep femoris and
quadriceps femoris
P2 Biseps mengecut untuk Pektoralis major mengecut

membengkok lengan // otot untuk menarik sayap ke bawah
kuadriseps femoris mengecut Pectoralis major contracts to
untuk meluruskan be?s pulls the wing down
Biceps contracts to bend the
arm // quadriceps femoris
contracts to straightening the
calf
10 (a) Rajah 10.1 menunjukkan struktur bunga yang terlibat dalam proses pembiakan tumbuhan.
Diagram 10.1 shows the flower structure involved in the plant reproduc8on process.
Stigma
Stigma
P
Karpel Stamen
Carpel Stamen
Filamen
Filament
(i) Namakan P dan Q.

Name P and Q.
P – anter / anther
Q - ovul / ovule
[2 markah]
[2 marks]
(ii) Terangkan mengapa bunga dalam Rajah 10.1 mempunyai stamen dan karpel pada
bunga yang sama.
Explain why the flowers in Diagram 10.1 have a stamens and carpels on the same
flower.
38
[2 markah]
[2 marks]
P1 : merupakan bunga biseks

is a biseksual flowers
P2 : organ pembiakan jantan dan be?na pada bunga yang sama
Both male and female reproduc8ve organs at the same flower
P3 : organisma hermafrodit,
hermaphrodytes organism
Any 2
(b) Rajah 10.2(a) menunjukkan perkembangan yang berlaku di dalam P pada Rajah 10.1.
Rajah 10.2(b) menunjukkan perkembangan yang berlaku di dalam Q pada Rajah 10.1
Diagram 10.2 (a) shows the development that took place in P in Diagram 10.1.
Diagram 10.2 (b) shows the development that took place in Q in Diagram 10.1.
Rajah 10.2(a)
Diagram 10.2(a)
Rajah 10.2(b)
Diagram 10.2(b)
Terangkan persamaan dan perbezaan yang berlaku dalam Rajah 10.2(a) dan Rajah
10.2(b)
Explain the similari8es and differences that occur in Diagram 10.2(a) and Diagram
10.2(b)
[10 markah]
[10 marks]
S1 : kedua-dua menjalani proses meiosis

Both undergo meiosis
S2 : kedua-dua menjalani proses mitosis
Both undergo mitosis
S3 : kedua-dua menghasilkan gamet
Both produces gamete
39
Rajah 10.2(a) / Diagram 10.2(a) Rajah 10.2(b) / Diagram 10.2(b)
P1 Berlaku dalam pundi debunga di Berlaku di ?su nuselus dalam

anter/ P ovul/ Q
Occurs in pollen sacs in the Occurs in nucellus 8ssue in
anther / P ovule / Q
P2 Pembentukan debunga Pembentukan pundi embrio

Forma8on of pollen grains Forma8on of embryo sac
P3 Melibatkan sel induk debunga / Melibatkan sel induk pundi

sel induk mikrospora embrio / sel induk megaspora
Involved pollen mother cells / Involved embryo sac mother cell
microspore mother cells / megaspore mother cell
P4 Bermeiosis menghasilkan 4 sel Bermeiosis menghasilkan 4 sel

mikrospora tetrad megaspora
Meiosis to produce 4 microspore Meiosis to produce 4
cells / tetrad megaspore cell
P5 Se?ap tetrad berkembang 3 sel megaspora merosot dan 1

membentuk debunga // 4 sel berkembang // hanya 1 sel
debunga terbentuk megaspora berkembang
Each tetrad develops into a 3 megaspore cell degenerate
pollen grain // 4 pollen grain are and 1 cell develops// only 1
formed megaspore cell develop
P6 Nukleus debunga bermitosis Nukleus sel megaspora

sekali sahaja bermitosis 3 kali
Nucleus pollen grain mitosis Nucleus megaspore cell mitosis
once only 3 8mes
P7 2 nukleus terhasil 8 nukleus terhasil

2 nucleus produce 8 nucleus produce
40
(c) Rajah 10.3 menunjukkan karpel yang matang.

Diagram 10.3 shows a mature carpel.
Stil
Style
Ovari
Ovary
Rajah 10.3
Diagram 10.3
Huraikan proses persenyawaan ganda dua yang berlaku.

Describe the double fer8liza8on process that takes place.
[6 markah]
[6 marks]
P1 : s?gma merembeskan sukrosa /larutan gula

S8gma secretes sucrose /sugar solu8on
P2 : merangsang percambahan debunga / pembentukan ?ub debunga
S8mulate the germina8on of pollen grain / forma8on of pollen tube
P3 : ?ub debunga tumbuh kearah ovul,
Pollen tube grow down towards the ovule
P4 : nukleus penjana bermitosis membentuk dua gamet jantan
Genera8ve nucleus mitosis to form two male gametes
P5 : ?ub debunga rembeskan enzim untuk mencernakan ?su s?l
Pollen tube secrete enzyme to digest style 8ssue
P6 : ?ub debunga menembusi ovul melalui mikropil
pollen tube penetrate ovule through micropyle
P7 : nukleus ?ub merosot
tube nucleus degenerate
P8 : satu gamet jantan mensenyawakan sel telur menghasilkan zigot diploid
One male gamete fer8lizes egg cell to produce diploid zygote
P9 : satu lagi gamet jantan bercantum dengan dua nukleus kutub
membentuk nukleus endosperma triploid
another male gamete fuses with two polar nuclei to form a triploid
endosperm nucleus
mana-mana 6
41
11 (a) Rajah 11.1 menunjukkan sebahagian daripada sistem pencernaan manusia.

Diagram 11.1 shows a part of human disge8ve system.
Rajah 11.1
Diagram 11.1
Terangkan perbezaan proses pencernaan yang berlaku di perut dan di duodenum

Explain the differences between diges8on process in the stomach and in the duodenum
[5 markah]
[5 marks]
P1: Nilai pH di dalam perut ialah pH1.5 – 2.0 manakala nilai pH di dalam
duodenum ialah pH 7.6 – 8.6
the pH in the stomach is pH1.5 – 2.0 whereas the pH in the duodenum is
pH 7.6 – 8.6
P2: Pencernaan protein berlaku di dalam perut tetapi di dalam duodenum,

berlakunya pencernaan lipid, polipeptida dan kanji
The digestion of protein occurs in stomach but in duodenum the
digestion of lipid, polypeptide and starch occur
P3: Perut dalam keadaan berasid manakala duodenum dalam keadaan

beralkali.
The stomach has acidic condition whereas the duodenum has alkaline
condition
P4: Asid hidroklorik dirembeskan di dalam perut adalah untuk menyediakan

keadaan berasid manakala di dalam duodenum, jus hempedu
42
dirembeskan di dalam duodenum untuk menyediakan keadaan

beralkali.
Hydrochloric acid is secreted in stomach to prepare acidic condition
while in duodenum, bile is secreted by liver to prepare alkaline
condition.
P5: Di dalam perut, enzim pepsin dirembeskan manakala di dalam
duodenum, lipase, tripsin dan amilase pankreas dirembeskan.
In stomach, the pepsin enzyme is secreted whereas in duodenum the
lipase, trypsin and pancreatic amylase is secreted
P6: Di dalam perut, hasil pencernaan ialah polypeptida manakala di dalam

duodenum, peptide dihasilkan
In stomach, digestion product is polypeptide whereas in duodenum
peptide is produced
(b) Terangkan proses pencernaan, penyerapan dan asimilasi protein di dalam badan
manusia.
Describe the processes of protein digestion, absorption and assimilation in human body.
[10 markah]
[10 marks]
Pencernaan:
Diges8on :
P1 – pencernaan protein berlaku di dalam perut, duodenum dan usus kecil

the diges8on of protein occurs in stomach, duodenum and small intes8ne
P2 – di dalam perut, enzim pepsin menghidrolisiskan protein kepada polipep?da

in stomach the pepsin enzyme hydrolyses protein into polypep8des
P3 – di dalam duodenum, tripsin menghidrolisiskan polipep?da kepada pep?da

in duodenum, trypsin hydrolyses polypep8de into pep8des
P4 – di dalam usus kecil, pep?da dihidrolisiskan oleh erepsin untuk mengasilkan asid
amino
in small intes8ne, the pep8de is hydrolysed by erepsin to form amino acid
Penyerapan:
Absorp8on :
P5 – Asid amino diserap di dalam ileum padausus kecil
Amino acid is absorbed in the ileum of small inters8ne
P6 – Asid amino diserap oleh pengangkutan pasif ke dalam kapilari darah dan dibawa
kepada ha? (melalui vena portal hepar)
Amino acid absorbed by passive transport into blood capillary and bring to liver
(through hepa8c portal vein)
43
Asimilasi:
Assimila8on:
P7 – Dalam sel badan, asid amino digunakan untuk mensintesiskan protoplasma dan
juga membaiki ?su rosak.
In body cell, amino acid is used to synthesise new protoplasm and also repair
damaged 8ssues.
P8 – Asid amino digunakan untuk mensintesiskan hormon dan enzim dalam sel-sel
badan.
Amino acids are used to synthesise hormones and enzymes in body cells
P9 – Ha? mensintesiskan plasma protein dan enzim daripada asid amino.

The liver synthesises plasma protein and enzymes from amino acids.
P10 – Lebihan asid amino ?dak dapat disimpan di dalam badan dan dipecahkan melalui
proses pendeaminan untuk membentuk urea dan disingkirkan.
Excess amino acids cannot be stored in the body and are broken down through the
deamina8on process to form urea which is then expelled.
P11 – Apabila bekalan glukosa ?dak mencukupi, ha? akan menukarkan asid amino
kepada glukosa.
When the glucose supply is insufficient, the liver converts amino acids into glucose.
(mana-mana 10)
(c) Encik Ahmad mengalami pankreatitis (radang pancreas). Dia telah dinasihatkan oleh
doctor untuk mengubah cara pemakanannya untuk membantu proses pemulihan.
Cadangkan cara pemakanan yang sesuai untuk Encik Ahmad
Mr. Ahmad suffered from pancreatitis (inflammation of pancreas). He was advised by
the doctor to change his eating habits in order to improve his recovery process.
Suggest the appropriate dietary for Mr. Ahmad.
[5 markah]
[5 marks]
P1 – Pankreas ?dak dapat merembeskan enzim tripsin, lipase dan amilase dan hormon
insulin dan glukagon.
Pancreas cannot secrete enzyme trypsin, lipase and pancrea8c amylase and
hormone insulin and glucagon
P2 – Ubah cara memasak daripada menggoreng kepada rebus dan mengukus.

Change cooking style from frying to boiling and steaming.
P3 – Kurangkan makanan yang berlemak seper? daging merah, daging organ dan mayonis
kerana kekurangan enzim lipase.
Reduce ea8ng facy foods such as red meat, organ meat and mayonnaise because
they have low lipase enzyme.
P4 – Kurangkan makanan berkarbohidrat seper? nasi, tepung gandum, pastri.
44
Reduce food intakes with carbohydrates such as rice, flour and pastry kerana
kekurangan hormone insulin
P5 – Kurangkan makan makanan yang diproses seper? kerepek kentang dan sosej yang
mengandungi lebih banyak lemak tepu.
Reduce intakes of processed food such as potato chips an sausage that contains a
lot of unsaturated fat.
P6 – Elakkan minuman beralkohol dan berhen? merokok.

Avoid drinking alcohol and quit smoking.
P7 – Makan dalam kuan?? yang sedikit dan banyak kali kerana enzim yang
dirembeskan adalah sedikit.
Eat in small quan88es and mul8ple 8mes because less enzyme secre8on.
(mana-mana 5)
SET 5
9 (a) Rajah 9.1 menunjukkan struktur Y pada sistem integumen manusia.

Diagram 9.1 shows structure Y of the human integument system.
Bulu roma
Fine hair
Epidermis
Epidermis
Dermis
Dermis
Kelenjar peluh
Sweat gland
Rajah 9.1
Diagram 9.1
(i) Namakan struktur Y. Nyatakan barisan pertahanan dimana struktur Y terlibat.

Name structure Y. State the line of defence in which structure Y is involved.
Struktur Y : kulit
Structure Y : skin
Barisan pertahanan pertama

First Line of defence
45
[2 markah]
[2 marks]
(ii) Terangkan bagaimana struktur Y berfungsi dalam sistem pertahanan badan.

Explain how structure Y func8on in the body's defence system.
[2 markah]
[2 marks]
P1 : bersifat liat untuk menghalang kemasukan patogen

it is tough to prevent the entry of pathogens
P2 : penanggalan sel ma? bagi menyukarkan pertumbuhan patogen
shedding of dead cell to make it difficult for pathogen to grow
P3 : merembeskan sebum yang mengandungi minyak / asid
Secre8on of sebum contain oil / acid
P4 : merembeskan peluh yang mengandungi enzim / lisozim untuk
memecahkan dinding sel bakteria
sweat secreted contain enzyme / lisozyme to break down the cell wall of
bacteria
Any 2
(iii) Struktur Y dalam Rajah 9.1 telah mengalami keradangan apabila tertusuk paku
yang tercemar.
Terangkan kesan gerak balas keradangan terhadap patogen yang telah menjangki?
struktur Y.
The structure Y in Diagram 9.1 has become inflamed when it is pierced with
contaminated nails.
Explain the effect of the inflamma8on response on pathogens that have infected
structure Y.
[6 markah]
[6 marks]
P1 : bahagian yang radang memengkak / menjadi merah / sakit

The inflamed area will swell / turn red / painful
P2 : ?su yang rosak membebaskan histamin
Damaged 8su release histamine
P3 : histamin merangsang gerak balas keradangan serta-merta
Histamine s8mulate immediate inflammatory response
P4 : histamin menyebabkan pengembangan kapilari darah
Histamine cause blood capillaries expand
P5 : lebih banyak darah mengalir ke kawasan jangkitan
More blood flow into infected area
P6 : histamin meningkatkan ketelapan kapilari darah terhadap sel fagosit
Histamine increases permeability of blood capillaries to phagocytes
P7 : sel fagosit / factor pembeku berkumpul di kawasan jangkitan
Phagocytes / cloeng factors accumulate in the infected area
P8 : mencetuskan mekanisme pembekuan
Triggered the blood cloeng mechanism
P9 : sel fagosit menjalankan fagositosis
Phagocytes carry out phagocytosis
P10 : memusnahkan pathogen / meneutralkan toksin
Destroys the pathogen / neutralize toxins
46
Any 6
(b) Rajah 9.2 menunjukkan dua kaedah bagaimana bayi memperoleh keimunan terhadap
penyakit.
Diagram 9.2 shows two methods on how the baby obtains immunity against disease.
Kaedah 1 Kaedah 2
Method 1 Method 2
Bandingkan keimunan yang diperoleh oleh bayi melalui dua kaedah tersebut.
Compare the immuni8es obtained by the baby through these two methods.
[10 markah]
[10 marks]
Persamaan / Similari8es:
S1 : kedua-dua memerlukan an?bodi

both need an8body
S2 : an?bodi digunakan untuk melawan penyakit / pathogen
an8body is used to fight disease / pathogen
S3 : kedua-dua diperolehi melalui sun?kan
both obtained through injec8on
S4 : kedua-dua melibatkan kos yang mahal
both involve expensive cost
S5 : kedua-dua boleh menyebabkan alergi / kesan sampingan
both caused allergy / side effect
Perbezaan / Differences:
Kaedah 1 Kaedah 2
Method 1 Method 2
P1 Keimunan aktif buatan Keimunan pasif buatan

Active artificial immunity Passive artificial immunity
47
P2 Antibodi dihasilkan oleh badan Antibodi diperoleh dari sumber yang

sendiri lain
Antibody produced by body itself Antibody obtained from other
sources
P3 Bertahan untuk tempoh yang lama Bertahan untuk tempoh yang singkat
Last for a longer period Last for short period
P4 Mengambil masa untuk memperolehi Keimunan segera

keimunan Instant immunity
Take time to obtained immunity
P5 Vaksin yang diambil mengandungi Antiserum mengandungi antibody

pathogen yang lemah / mati spesifik
Vaccine intake contain weakened / Antiserum contain specific antibody
killed pathogen
P6 Untuk pencegahan Untuk rawatan / perlindungan serta

For prevention merta diperlukan
For treatment / immediate protection
required
P7 Patogen merangsang limfosit untuk Antibodi sedia digunakan untuk

menghasilkan antibodi membunuh patogen
Pathogen stimulate lymphocyte to Antibody is ready to kill pathogen
produce antibody
48
10 (a) Rajah 10.1 menunjukkan sebahagian struktur nefron di dalam ginjal manusia.
Diagram 10.1 shows a part of the nephron structure in human kidney.
Arteriol eferen
Arteriol aferen Efferent arteriole
Afferent arteriole
T
Proses S
Process S
Rajah 10.1
Diagram 10.1
(i) Namakan struktur T dan proses S

Name structure T and process S
Struktur T : Kapsul Bowman
Structure T : Bowman’s capsule
Proses S : Ultaturasan
Process S : Ultrafiltra8on
[2 m
arkah]
[2 marks]
(ii) Terangkan proses S.
Explain process S.
[2 markah]
[2 marks]
P1: tekanan hidrosta?k yang ?nggi di glomerulus

high hydrosta8c pressure in the glomerulus
P2: menolak/ menuras semua bahan dalam plasma darah ke dalam kapsul
Bowman’s
pushes/ filters all substances in the blood plasma into Bowman’s capsules
P3: kec molekul bersaiz besar seper? eritrosit, plasma darah dan platl
small molecules such as erythrocytes, blood plasma and platelets
49
(b)
Murid J : makan semangkuk bubur nasi tawar dan segelas air

mineral
Student J : eats a bowl of plain rice porridge and a glass of
mineral water
Murid K : makan semangkuk bubur nasi tawar dengan sebiji

telur masin dan jeruk kobis masin tanpa minum air
Student K : eats a bowl of plain rice porridge with a salted egg
and pickled cauliflower without drinking water
Pengambilan makanan dan minuman mempengaruhi kandungan air dan garam dalam
badan.
Terangkan proses mengawal atur air dan garam dalam badan murid J dan murid K
masing-masing supaya tekanan osmosis darah dapat dikekalkan pada julat normal.
Intake of food and drinks affects the water and salt content in the body.
Explain the process of regula8ng water and salt in the bodies of student J and student K
respec8vely so that blood osmo8c pressure can be maintained at the normal range.
[10 markah]
[10 marks]
J K
J1 Tekanan osmosis darah rendah K1 Tekanan osmosis darah ?nggi
Osmo8c pressure is low Osmo8c pressure is high
J2 Kurang ADH dirembeskan oleh K2 Banyak ADH dirembeskan oleh

kelenjar pituitari kelenjar pituitari
Less ADH secreted by pituitary more ADH secreted by pituitary
gland gland
J3 Tubul berlingkar distal dan tubul K3 Tubul berlingkar distal dan tubul
pengumpul kurang telap kepada air pengumpul lebih telap kepada air
Distal convoluted tubule and Distal convoluted tubule and
collec8ng duct less permeable to collec8ng duct more permeable to
water water
J4 Kurang air diserap semula K4 Banyak air diserap semula
menyebabkan air kecing banyak menyebabkan air kecing sedikit dan
dan cair pekat
Less water reabsorb causes more More water reabsorb causes less
urine and dilute urine and concentrated
J5 Kelenjar adrenal merembeskan K5 Kelenjar adrenal merembeskan
banyak aldosterone kurang aldosterone
Adrenal gland secreted more Adrenal gland secreted less
aldosterone aldosterone
50
J6 Tubul berlingkar distal dan tubul K6 Tubul berlingkar distal dan tubul
pengumpul lebih telap kepada pengumpul kurang telap kepada
garam garam
Distal convoluted tubule and Distal convoluted tubule and
collec8ng duct more permeable to collec8ng duct less permeable to
salt salt
J7 Banyak garam diserap semula K7 Kurang garam diserap semula
menyebabkan air kencing kurang menyebabkan air kencing banyak
garam garam
More salt reabsorbed causes urine Less salt reabsorbed causes urine
has less salt has more salt
J8 Tekanan osmosis meningkat K8 Tekanan osmosis menurun kembali
kembali ke normal ke normal
Osmo8c pressure increased back to Osmo8c pressure decreased back to
normal normal
J – max 5
K – max 5
(c) Rajah 10.2 menunjukkan seorang lelaki pada musim sejuk.

Diagram 10.2 shows a man in the winter season.

Lelaki dalam Rajah 10.2 berpakaian sedemikian bagi memastikan suhu badannya kekal
pada julat normal.
Terangkan gerakbalas fizikal yang berlaku semasa pengawalaturan suhu badannya.
The man in Diagram 10.2 is dressed in such a way as to ensure that his body
temperature remains in the normal range.
Explain the physical reac8ons that occur during the regula8on of body temperature
[6 markah]
[6 marks]
51
P1 : suhu rendah di kesan oleh termoreseptor

Low temperature detected by termoreseptor
P2 : otot erector mengecut menyebabkan bulu menegak
Erector muscles contract causes hair erect
P3 : lapisan udara tebal terperangkap sebagai penebat,
Thick layer of air trapped as a insulator
P4 : menghalang kehilangan haba melalui kulit
Prevents loss of heat from the skin
P5 : pemvasocerutan / arteriol mencerut
Vasoconstric8on / arterioles constrict
P6 : kurang darah mengalir ke permukaan kulit,
Less blood flow to the surface of skin
P7 : kurang haba hilang secara radiasi / sinaran
Less heat loss by radia8on
P8 : kelenjar peluh ?dak dirangsang / perpeluhan ?dak berlaku
Sweat gland not s8mulated / no swea8ng
P9 : otot rangka mengecut dan mengendur supaya badan menggigil /
menghasilkan haba
skeletal muscles contract and relax so body shiver / generate heat
Any 6
11 (a) Rajah 11.1 menunjukkan sejenis mikroorganisma mul?sel.

Diagram 11.1 shows a type of mul8cellular microorganisms.
Sporangium
Sporangium
Hifa
Hyphae
Organisma dalam Rajah 11.1 dijumpai di atas organisma yang mereput dan dikawasan
yang gelap atau lembap.
Terangkan bagaimana organisma ini bermandiri.
Organism in Diagram 11.1 are found on decaying organisms and in dark or moist places.
Explain how this organism is survival.
52
[5 markah]
[5 marks]
F : kulat / Mucor sp / fungi

P1 : organisma heterotrof / saprofit
heterotrophs organism / saprophytes
P2 ; mempunyai hifa
have a hyphae
P3 : yang merembeskan enzim
which secretes enzyme
P4 : (enzim) menguraikan karbohidrat / kanji kepada glukosa
(enzyme) broken down carbohydrate / starch into glucose
P5 : hifa menyerap makanan yang tercerna / nutrien / glukosa
hyphae absorb digested food / nutrient / glucose
P6 : sporangium yang matang membebaskan spora
matured sporangium release spore
P7 : untuk pembiakan / menghasilkan individu baru
for reproduc8on / to produce new organism
(b) Rajah 11.2 menunjukkan beberapa organisma yang terlibat dalam kitar nitrogen.
Diagram 11.2 shows some organisms involved in the nitrogen cycle.
N2
Tumbuhan legum
Legume plants
Organisma pengurai
Decomposer organisms
53
Terangkan bagaimanakah organisma-organisma tersebut membantu tumbuhan yang lain

memperolehi unsur nitrogen dalam atmosfera untuk mensintesiskan protein.
Explain how these organisms help other plants acquire the nitrogen in the atmosphere to
synthesize proteins.
[10 markah]
[10 marks]
P1 : tumbuhan legume mempunyai nodul akar

Legume plants have a root nodules
P2 : (dalam nodul akar) terdapat bakteria pengikat nitrogen / Rhizobium sp
(in root nodules) have nitrogen-fixing bacteria / Rhizobium sp
P3 : menukarkan nitrogen dalam atmosfera kepada ion ammonium
Changes nitrogen from atmosphere into ammonium ions
P4 : melalui proses pengikatan nitrogen
By nitrogen-fixing process
P5 : najis haiwan /tumbuhan / haiwan ma? memgalami pereputan
Animal feaces / plant / animal die will decay
P6 : di mana protein (dalam ?su badan) diuraikan kepada ion ammonium
Where the protein (in body 8ssue) broken down into ammonium ion
P7 : oleh bakteria dan kulat saprofit
By bacteria and saprophy8c fungi
P8 : melalui proses ammonifikasi
By ammonifica8on process
P9 : ion ammonium ditukarkan kepada ion nitrit oleh Nitrosomonas sp
Ammonium ions are converted to nitrite ions by Nitrosomonas sp
P10 : ion nitrit ditukarkan kepada ion nitrat oleh Nitrobacter sp
Nitrite ions are converted to nitrate ions by Nitrobacter sp
P11 : melalui proses ni?fikasi
By nitrifica8on process
P12 : nitrat akan diserap oleh akar tumbuhan
Nitrate will be absorbed by plant roots
Any 10
(c) SMK Sri Idaman mempunyai pelbagai tumbuh-tumbuhan di taman botaninya. Seorang
guru baru di sekolah tersebut, Cikgu M berhasrat untuk mengelaskan tumbuh-tumbuhan
di taman tersebut.
Huraikan kaedah yang boleh digunakan oleh Cikgu M.
SMK Sri Idaman has a variety of plants in its botanical garden. A new teacher at the
school, teacher M plans to classify the plants in the garden.
Describe the methods that can be used by teacher M.
[5 markah]
[5 marks]
P1 : menggunakan kekunci dikotomi

Use a dichotomous key
P2 : (kekunci dikotomi) adalah alat untuk pengecaman organisma
(dichotomous key) is a tool to iden8fy organisms
54
P3 : berdasarkan ciri yang mudah diperiksa / dilihat / sepunya,

Based on obvious / observable / commonly features
P4 : perha?kan ciri fizikal utama kumpulan tumbuhan sehingga dapat
dibahagikan kepada dua kumpulan
observe the main physical characteris8cs of a group of plant so it can be divided
into two group
P5 : dalam se?ap kumpulan, cari satu atau lebih ciri yang dapat
membahagikan kumpulan organisma menjadi dua kumpulan yang
lebih kecil
in each group, find one or more characteris8cs that can further divide the group of
organisms into two smaller group
P6 : ulangi perkara ini berulang kali sehingga sampai pada satu organisma terakhir
repeat this over and over again un8l arrive at one final organism
P7 : pengkelasan kepada dua kumpulan mes? berdasarkan sifat yang
berlawanan
the classifica8on into two group must be based on opposite traits
P8 : is?lah yang digunakan mes?lah jelas
the terms used must be clear
Any 5
55
SET 6
9 Membran telur mempunyai ciri yang sama seperti tiub Visking.

Egg membrane has the same characteristic as a Visking tubing.
Rajah 9.1 menunjukkan perubahan aras air suling dalam osmometer telur.
Diagram 9.1 shows the changes of distilled water level in an egg osmometer.
Rajah 9.1
Diagram 9.1
(a) Terangkan perubahan tersebut.

Explain the changes.
P1: Membran telur bersifat telap memilih

Egg membrane is selective permeable.
P2: Air suling adalah hipotonik berbanding putih telur

Distilled water is hypotonic compare to egg white
P3: (Molekul) air meresap ke dalam (putih) telur /

Water (molecule) diffuse into the (white) egg
56
P4: secara osmosis

by osmosis
P5: (maka) aras air suling (dalam penyedut minuman)

meningkat
(thus) distilled water level (in drinking straw) incerase
[4 markah]
[4 marks]
(b) Rajah 9.2 menunjukkan graf hubungan antara perubahan jisim silinder kentang dan
kepekatan larutan sukrosa.
Diagram 9.2 shows a graph of the relationship between the changes in mass of potato
cylinder and the concentration of sucrose solution.
Perubahan jisim silinder kentang (g)

Changes in mass of potato cylinder(g)
Rajah 9.2 Kepekatan larutan sukrosa (M)

Diagram 9.2 Sucrose solu8on concentra8on (M)
Bandingkan perubahan jisim silinder kentang dan keadaan sel kentang dalam
larutan sukrosa pada kepekatan 0.2 M dan kepekatan 0.6 M.
Compare the changes in mass of potato cylinder and condition of potato cell in 0.2
M and 0.6 M of sucrose solution.
57
[8 markah]
[8 marks]
Perbezaan:
Difference:
Perubahan jisim selindar kentang dan Perubahan jisim kentang dan keadaan sel
keadaan sel kentang dalam larutan kentang dalam larutan sukrosa pada
sukrosa pada kepekatan 0.2M kepekatan 0.6M
The changes in mass of potato cylinder The changes in mass of potato cylinder and
and condition of potato cell in 0.2 M condition of potato cell in 0.6 M sucrose
sucrose solution solution
Jisim silinder kentang semakin meningkat Jisim silinder kentang semakin berkurang //
//Jisim awal lebih rendah berbanding jisim Jisim awal lebih tinggi berbanding jisim
P1: akhir akhir
Mass of potato cylinder increase // Initial Mass of potato cylinder increase // Initial
mass in lower than final mass mass in higher than final mass
Larutan sukrosa 0.2 M adalah hipotonik Larutan sukrosa 0.6 M adalah hipertonik
terhadap sel kentang terhadap sel kentang
0.2M sucrose solution is hipotonic to 0.6M sucrose solution is hipertonic to potato
P2: potato cell. cell
Tekanan osmosis larutan sukrosa 0.2M Tekanan osmosis larutan sukrosa 0.6M
adalah lebih rendah daripada sel kentang adalah lebih tinggi daripada sel kentang
Osmotic pressure of 0.2 M sucrose solution Osmotic pressure of 0.6 M sucrose solution is
P3: is lower than potato cell. higher than potato cell.
Keupayaan air larutan sukrosa 0.2M adalah Keupayaan air larutan sukrosa 0.6M adalah
lebih tinggi berbanding sel kentang lebih rendah berbanding sel kentang
Water potential of sucrose solution 0.2M is Water potential of sucrose solution 0.6M is
P4: higher than potato cell. lower than potato cell.
Air meresap masuk kedalam sel (secara Air meresap keluar dari sel kentang (secara
P5: osmosis) osmosis)
Water diffuses into the cell Water diffuse out of the cell (by osmosis)
(by osmosis)
Vakoul mengembang/saiz bertambah Vakoul mengecut / saiz mengecil

P6: Vacoule expand/increase in size Vacoule shrink/ small in size
Membran plasma ditolak ke arah dinding Membran plasma ditarik ke arah dinding sel
sel Plasma membrane is pulled away from cell
P7: Plasma membrane is pushed toward cell wall
wall
Sel dalam keadaan segah Sel mengalami plasmolisis

P8: Cell is turgid Cell is plasmolysed // undergoes plasmolysis
Persamaan:
58
Similarity:
S1: wujud perbezaan kepekatan antara larutan sukrosa dan sel kentang
there is a difference in concentration between the sucrose solution and potato cell.
S2: melibatkan pergerakan air masuk/keluar daripada sel//

melibatkan osmosis
involves the movement of water in/out of the cell // involve osmosis process
S3: merentasi membran telap memilih

across selective permeable membrane
Nota:
Maksimum 7P = 7m // sekurang-kurang=1S
(c) Penyataan berikut adalah kenyataan iklan daripada sebuah syarikat pengeluar
penapis air.
The following statement is an advertising statement from a water filter
manufacturing company.
Sekiranya anda mencari penapis air yang akan menyediakan air minuman
yang segar untuk rumah atau perniagaan anda, penapisan air secara osmosis
berbalik adalah salah satu kaedah penapisan air yang paling popular dan
menjimatkan kos.
If you’re looking for a water filter that will provide fresh drinking water for
your home or business, reverse osmosis water filtra8on is one of the most
popular and cost-effec8ve water filtra8on methods.
Terangkan bagaimana teknologi yang terdapat dalam iklan tersebut berfungsi untuk
mendapatkan air yang bersih.
Explain how the technology in the advertisement works to get clean water.
[4 markah]
[4 marks]
P1: Tekanan dikenakan ke atas air yang mempunyai bahan /garam

yang tinggi
Pressure is applied to water that has a high content /salt
P2: Menyebabkan air dipaksa meresap merentasi membran telap

memilih/separa telap
Causes water is forced to cross selective permeable membrane
59
P3: Membran telap memilih mempunyai liang kecil yang hanya

membenarkan air/partikel kecil merentasinya
Selective permeable membrane has small pores that only
allow water /small particle to pass through
P4: Bahan larut/garam/ mikroorganisma akan tertinggal

Soluble matter/salt/microorganisms will be left behind
P5: Air bersih akan dikumpulkan dalam tangki

Clean water will be collected in a tank.
10. (a) Rajah 10.1 menunjukkan turus vertebra pada manusia. Vertebra pada bahagian
berlainan turus vertebra adalah berbeza dari segi saiz dan bentuk.
Diagram 10.1 shows the human vertebral column. The vertebrae on different parts of
the vertebral column are different in size and shape.
Rajah 10.1
Diagram 10.1
Terangkan perbandingan di antara vertebra P dan Q.

Explain the comparison between vertebra P and Q.
[6 markah]
[6 marks]
60
Persamaan:
Similarity:
P1: Kedua-dua vertebra P dan Q mempunyai cuaran spina,

cuaran melintang, sentrum dan salur saraf.
Both vertebrae P and Q have spinous and transverse
processes, centrum and neural canal.
P2: Kedua-dua vertebra tidak mempunyai foramen melintang

Both vertebrae P and Q have no transverse foramen
Mana-mana 1
Any 1
Perbezaaan:
Differences:
Vertebra P Vertebra Q
Vertebrae P Vertebrae Q
P3: Vertebra P ialah vertebra P3: Vertebra Q ialah vertebra
toraks lumbar
Vertebrae P is thoracic Vertebrae Q is lumbar
Vertebrae vertebrae
P4: Terdiri daripada 12 turus P4: Terdiri daripada 5 turus

Vertebra Vertebra
Consists of 12 vertebrae Consists of 5 vertebrae
Column column
P5: Mempunyai cuaran spina P5: Mempunyai cuaran spina

yang panjang yang pendek
Has long spinous process Has short spinous
process
P6: Mempunyai cuaran P6: Mempunyai cuaran

melintang panjang melintang pendek
Has long transverse Has short transverse
process process
P7: Mempunyai sentrum P7: Mempunyai sentrum

bersaiz sederhana yang besar
Has medium-sized Has large centrum
centrum
61
(b) Rajah 10.2 menunjukkan postur seorang wanita yang sedang menggunakan telefon
pintarnya. Postur merujuk kepada posisi badan seseorang ketika duduk, baring,
berjalan dan berdiri.
Diagram 10.2 shows the posture of a woman who is using her smart phone. Posture
refers to a person’s body position when sitting, lying, walking and standing.
Rajah 10.2
Diagram 10.2
P1: Membongkok meletakkan beban yang tinggi pada turus

vertebra
Slouching will exert pressure on the vertebral column
P2: Menyebabkan keseluruhan turus vertebra tidak sejajar

Resulting the misalignment of the vertebral column
P3: Menghalang pengaliran darah

Prevent blood circulation
P4: Memberi tekanan pada saraf dan organ utama

Suppressing the nerves and vital organs
P5: Sakit kepala

Headache
P6: Sakit bahu dan leher

Shoulder and neck pain
P7: Kesukaran untuk bernafas

Breathing difficulty
P8: Sakit tulang belakang

Back pain
62
(c) Rajah 10.3 menunjukkan keadaan yang berlaku pada kaki seorang wanita yang
memakai kasut tumit tinggi untuk jangka masa yang lama.
Diagram 10.3 shows the condition that happened to the feet of a woman that wear
high heels for a long time.
Ketegangan
Strained
Tulang tumit dipaksa ke atas
Heel bone forced upwards
Pembengkakan
Swelling
Rajah 10.3
Diagram 10.3
Kasut tumit tinggi tidak sepatutnya digunakan untuk berjalan.

Terangkan mengapa memakai kasut yang sesuai boleh mengelakkan masalah pada
kaki.
High heels should not be used for walking.
Describe why wearing proper shoes can prevent problems of the feet.
[4 markah]
[4 marks]
P1: Kasut tumit tinggi menyebabkan berat badan tertumpu ke atas tapak
kaki bahagian depan
High heels cause the body weight focused on the front of the foot
P2: Ini boleh menyebabkan tisu lembut/sendi/tulang tumit//tisu otot/betis

menjadi regang // tisu tapak kaki menjadi bengkak
It can cause soft tissues/joint/heel bone/muscle tissues/culf
strained//Foot tissues become swelling
P3: Kasut yang sesuai mempunyai tapak yang kuat/fleksibel / berkusyen

The proper shoe has a good surface / flexible/ has a cushion
P4: mengelakkan kaki daripada permukaan yang keras

To prevent the feet from the hard surface
63
(d) Rajah 10.4 menunjukkan mekanisme gerak alih pada seekor serangga.
Diagram 10.4 shows the mechanism of locomotion in an insect.
Rajah 10.4
Diagram 10.4
Berdasarkan Rajah 10.4, terangkan tindakan otot dan penyesuaian pada kaki
belakang bagi membolehkannya melompat.
Based on Diagram 10.4, explain the action of the muscles and the adaptation of the
rear legs to enable the insect to jump.
[6 markah]
[6 marks]
P1: Belalang mempunyai otot-otot antagonis iaitu otot fleksor dan otot
ekstensor
A grasshopper has antagonistic muscles called the flexor and extensor
muscles
P2: Kaki belakang yang panjang, kuat dan berotot diadaptasikan untuk
melompat
Frog has long, strong and muscular hind legs which are adapted to
jumping
P3: Otot fleksor mengecut dan kaki belakang ditarik ke arah badan
Flexor muscle contract to flex the leg
P4: Kaki belakang dilipat dalam bentuk Z dan bersedia untuk melompat
The hind leg is folded into a Z shape and the frog is ready to jump/leap
P5: Apabila otot ekstensor mengecut, kaki belakang melurus

Extensor muscle contract causes the hind legs to straighten suddenly
P6: Kaki yang melurus menghasilkan lentingan yang menolak belalang

The force produced exerted to push the grasshopper
P7: ke hadapan dan ke udara

upwards and forwards
64
BAHAGIAN C
SECTION C
[20 markah]
[20 marks]
Jawab semua soalan dalam bahagian ini.

Answer all ques8ons in this sec8on.
11. Rajah 11.1 menunjukkan laluan biskut yang dimakan oleh seorang remaja perempuan yang
bergerak melalui salur alimentari.
Diagram 11.1 shows the pathway of a biscuit eaten by female teenager which passes through
her alimentary canal.
Kelenjar S
Gland S Biskut
Biscuit
Hati
Liver
Rajah 11.1
Diagram 11.1
(a)(i) Biskut mengandungi kanji.

Terangkan peranan kelenjar S dalam pencernaan biskut di dalam mulut.
Biscuit contains starch.
Explain the role of the gland S in the digestion of biscuit in the mouth.
[2 markah]
[2 marks]
P1: Kelenjar S ialah kelenjar air liur

Gland S is salivary gland
P2: Kelenjar air liur merembes air liur yang mengandungi

amilase (air liur.)
Salivary gland secretes saliva which contain (salivary)
amylase
65
P3: Amilase (air liur) menghidrolisis kanji dalam biskut kepada

maltosa.
Amylase hydrolyses starch in the bread into maltose.
P4: Dalam keadaan neutral/pH 7.

In a neutral condition/pH 7.
(a)(ii) Biskut yang dimasak oleh ibu remaja itu sangat sedap. Dia makan biskut tersebut
dengan banyak.
Terangkan fungsi hati untuk memastikan kandungan glukosa di dalam badannya
kembali normal.
The biscuits cooked by the teenager’s mother were delicious. She had eaten the
biscuits a lot.
Explain the function of the liver to keep the glucose content in her body back to
normal.
[3 markah]
[3 marks]
P1: Hati menjalankan proses asimilasi (makanan tercerna)

Liver undergoes assimilation (of digested food)
P2: Aras glukosa tinggi/ meningkat di dalam darah Suzanne

Glucose level is high/ increase in Suzanne’s blood
P3: Glukosa berlebihan ditukar kepada glikogen

Excess glucose is converted to glycogen
P4: oleh insulin

By insulin
P5: Hati bertindak sebagai tempat penyimpanan nutrien

Liver act as storage of nutrients
P6: Glikogen disimpan di dalam hati.

Glycogen is stored in the liver.
P7: Aras glukosa menurun dan kembali normal.

Glucose level decreases and back to normal.
66
(b) Jadual 11 menunjukkan tiga tabiat pemakanan bagi tiga individu yang berbeza P, Q
dan R.
Table 11 shows three eating habits of three different individuals P, Q and R.
Tabiat pemakanan
Ea%ng habits
P Q R
Mengambil makanan Pengambilan diet ?nggi Takut untuk
?dak mengikut waktu kandungan garam mengambil sebarang
yang teratur. secara berlebihan. makanan.
Food is not taken at Intake of high salt Afraid to eat any food.
regular 8me. content in the diet
excessively.
Jadual 11
Table 11
Terangkan bagaimana tabiat pemakanan mempengaruhi tahap kesihatan setiap

individu tersebut.
Explain how the eating habits affect the level of health in each individual.
[10 markah]
[10 marks]
P1: A: Gastritis
Gastritis
P2: Jus gastrik bertindak pada lapisan epitelium perut

Gastric juice act on the epithelium lining of the stomach
P3: Menyebabkan keradangan/ kakisan dinding perut

Cause irritation/corrosion to the stomach wall
P4: Boleh mengakibatkan ulser (gaster)

Can lead to (gastric) ulcer.
P5: B: Hipertensi/ Tekanan darah tinggi

Hipertension/ High blood pressure
P6: Garam berlebihan menyebabkan tekanan osmosis darah

meningkat
Excess salt cause blood osmotic pressure increase.
P7: Boleh menyebabkan strok/ penyakit kardiovaskular

Can cause stroke/ cardiovascular disease
P8: C: Anoreksia nervosa

Anorexia nervosa
P9: Penyakit gangguan psikologi

Psychological disorder
67
P10: Kehilangan berat badan dan otot melampau

Severe loss in body weight and muscle reduce
P11: Ketidakseimbangan nutrien.

Nutrients imbalance
P12: Mengakibatkan sistem pencernaan terjejas

Resulting in an impaired digestive system
(c) Gizi seimbang bagi seseorang individu dipengaruhi oleh pelbagai faktor seperti
keadaan kesihatan dan gaya hidup. Setiap individu perlu bijak memilih makanan
mengikut keperluan nutrien masing-masing.
Balanced diet for an individual is influenced by various factors such as health
condition and lifestyle. Each individual needs to choose food wisely according to
their respective nutritional needs.
Sebagai pakar nutrisi kanak-kanak, cadangkan hidangan yang sesuai bagi seorang
kanak-kanak yang mengalami masalah kurang berat badan dan bantut.
Terangkan cadangan anda.
As a children’s nutritionist, suggest a serving that is suitable for a child who is
underweight and stunted.
Explain your suggestions.
[5 markah]
[5 marks]
S1: Mengambil banyak makanan/ nasi/roti yang mempunyai

karbohidrat.
Consume lots of foods/rice/bread that have carbohydrates
P1: Membekalkan banyak tenaga untuk pertumbuhan.

Supplies a lot of energy for growth
S2: Mengambil banyak makanan/ ikan/ daging/ayam yang

mempunyai protein.
Consume lots of foods/fish/meat/chicken that have proteins
P2: Merangsang pertambahan sel/ membaiki sel rosak

Stimulates cell growth/ repairs damaged cells
S3: Pengambilan makanan yang mengandungi lemak yang

tinggi
Consumption of foods high in fat
P3: Penebat haba / tenaga simpanan

Heat insulation / energy storage
S4: Makan banyak sayur-sayuran dan buah-buahan

Eat a lot of vegetables and fruits
P4: Mengandungi vitamin/mineral

Contains vitamin/mineral
68
P5: Menghalang badan dari dijangkiti penyakit/ mengekalkan

kesihatan badan
Prevent the body from getting infected/ maintain the health
of the body
S5: Minum banyak susu yang mengandungi kalsium

Drink plenty of milk that contains calcium
P6: Membina tulang yang kuat/sihat.

Build strong/healthy bones
SET 7
9 (a) Rajah 9.1 menunjukkan aplikasi sejenis pembahagian sel dalam kehidupan seharian.
Teknik P dan teknik Q dilakukan di dalam makmal bagi menghasilkan produk yang dapat
meningkatkan kualiti dan kuantiti dalam pengeluaran makanan secara komersial.
Diagram 9.1 shows the application of a type of cell division in daily life. Technique P and
technique Q are carried out in the laboratory to produce products that can increase the
quality and quantity of food production commercially.
Daging
Meat
Teknik P
Technique P
Anak pokok
Plantlets
Teknik Q
Technique Q
69
Rajah 9.1
Diagram 9.1
Terangkan bagaimana kedua-kedua teknik tersebut dapat menghasilkan produk secara
komersial.
Explain how both of the techniques able to produce products commercially.
[6 markah]
[6 marks]
Teknik P:
Technique P:
P1: Teknik P mengaplikasi mitosis

Technique P applied mitosis
P2: Teknik pengkulturan menggunakan sel stem daripada haiwan

Culturing technique using stem cells from animals
P3: untuk menghasilkan daging tanpa menternak haiwan

To produce meat without rearing animals
P4 : sel baharu dihasilkan tanpa proses persenyawaan

New cells are produced without the process of fertilisation
P5 : sel baharu mempunyai kualiti/ciri baik daripada sel induk

New cells have good quality/characteristics from the parent’s
Cells
P6: dapat menghasilkan produk dalam masa yang singkat

Able to produce products in short time
P7: dan dalam kuantiti yang banyak

and high quantity
P8: serta kos efektif

Also cost effective
Mana-mana 3
Any 3
Teknik Q:
Technique Q:
P1: Teknik Q mengaplikasi mitosis

Technique Q applied mitosis
P2: Teknik pengkulturan tisu/pengklonan daripada tumbuhan

Tissue culture/cloning technique from plants
P3: untuk menghasilkan anak pokok/klon baharu

To produce platelets/new clones
P4: sel baharu dihasilkan tanpa proses persenyawaan
70
New cells produced without the process of fertilisation
P5: eksplan membesar dalam larutan kultur medium yang

(mengandungi hormon pertumbuhan)
explants grow in culture medium (that contains growth
hormone)
P6: bagi membentuk kalus yang seterusnya berkembang menjadi

embrio
to form callus that develop into embryo
P7: sel baharu mempunyai kualiti/ciri baik daripada sel induk

New cells have good quality/characteristics from parent’s cells
P8: dapat menghasilkan produk dalam masa yang singkat

Able to produce products in short time
P9: dan dalam kuantiti yang banyak

And high quantity
P10: serta kos efektif

Also cost effective
Mana-mana 3
Any 3
(b) Rajah 9.2 menunjukkan ketidaknormalan yang berlaku dalam satu peringkat semasa
Meiosis I.
Diagram 9.2 shows an abnormality that occurred in a stage during Meiosis I.
n+1
n+1
n-1
Tak disjungsi
Nondisjunc5on n-1
Rajah 9.2
Diagram 9.2
Terangkan kesan tak disjungsi kepada seorang individu.

Explain the effect of nondisjunction to an individual.
[4 markah]
[4 marks]
71
P1: kromosom homolog gagal berpisah secara normal

Homologous chromosomes fail to separate normally
P2: semasa anafasa I dalam meiosis

During anaphase I in meiosis
P3: kerana gentian gelendong tidak terbentuk/gagal berfungsi

Because spindle fibre fails to form/function
P4: menyebabkan gamet mempunyai bilangan kromosom yang tidak

normal/mempunyai 22 atau 24 kromosom
causing gametes that have abnormal number of chromosomes/has
22 or 24 chromosomes
P5: Jika persenyawaan antara gamet normal dan gamet abnormal ini
berlaku, zigot akan membawa 47 kromosom/45 kromosom
If fertilisation between the normal gamete and abnormal gamete
occurs, the zygote will carry 47 chromosomes/45 chromosomes
P6: boleh menyebabkan penyakit genetik/sindrom Down

Can cause genetic disease/Down syndrome
Mana-mana 4
Any 4
(c) Rajah 9.3 menunjukkan perkembangan kanser dalam satu organ.

Diagram 9.3 shows the development of cancer in an organ.
Sel kanser
Cancer cells
Peringkat awal Peringkat akhir

Early stage Final stage
Rajah 9.3
Diagram 9.3
(i) Terangkan faktor yang boleh menyebabkan pembentukan sel kanser.
Explain the factors that can cause formation of cancer cells.
[5 markah]
[5 marks]
72
F1: Bahan pengawet

Preservative chemicals
F2: Karsinogen di dalam asap rokok

Carcinogens in the cigarette smoke
F3: Sinar pengionan/sinar-X/sinar radioaktif/sinar gama/beta/sinar

ultra ungu
Ionising rays/X-ray/radioactive rays/gamma/beta rays/ultra
violet rays
F4: seperti benzena/formaldehid

Such as benzene/formaldehyde
F5: faktor genetik

Genetic factors
F6: bakteria/virus
Bacteria/virus
P1: yang menyebabkan sel normal menjalani mitosis tidak terkawal

That causes normal cells undergo uncontrolled mitosis
P2: sel membahagi secara berterusan

Cells divide continuously
P3: membentuk tumor

Forming tumour
Mana-mana 3F+2P
Any 3F+2P
(ii) Berdasarkan Rajah 9.3, huraikan bagaimana sel yang normal boleh berubah
membentuk sel kanser dan akibatnya kepada organ tersebut.
Based on Diagram 9.3, describe how normal cells can change to form cancer cells
and the consequences to the organ.
[5 markah]
[5 marks]
P1: Tumor membesar daripada sel tunggal

Tumour grows from a single cell
P2: Tumor yang malignan dikenali sebagai kanser

Malignant tumour is called cancer
P3: Sel kanser bersaing dengan sel normal di sekitarnya untuk

mendapatkan nutrien
cancer cells compete with surrounding normal cells to get
nutrients
P4: Sel kanser merebak melalui salur limfa dan salur darah ke
bahagian organ/tubuh yang lain
cancer cells spread through lymph vessels and blood vessels to
other parts of the organ/body
73
P5: Sel kanser yang merebak ke bahagian peparu yang lain

menyebabkan kanser bertukar dari peringkat awal ke peringkat
akhir
cancer cells spread to other parts of organ/lungs causing the
cancer to change from early stage to final stage
P6: menyebabkan kerosakan/kegagalan fungsi organ/peparu/

Kesukaran bernafas/sesak nafas
Causes damage/failure of function of organ/lungs/difficulty in
Breathing/suffocation
P7: akhirnya membawa maut

Finally cause death
Mana-mana 5
Any 5
10. Rajah 10.1 menunjukkan satu mekanisme yang berlaku di dalam badan manusia jika terdapat
kecederaan.
Diagram 10.1 shows a mechanism that occurs in the human body if there are injuries.
Eritrosit
Salur darah pecah Erythrocyte
Blood vessel ruptured
Platlet
Platelets
Rajah 10.1
Diagram 10.1
(a) (i) Terangkan bagaimana mekanisme ini berfungsi untuk menutup salur darah yang
pecah.
Explain how the mechanism works to close the ruptured blood vessel.
74
[5 markah]
[5 marks]
P1: Platlet tergumpal, sel rosak dan faktor pembeku membentuk

trombokinase
Coagulated platelet, damaged cells and clotting factor forms
thrombokinase
P2: Trombokinase menukarkan protrombin kepada trombin

Thrombokinase converts prothrombin into thrombin
P3: dengan bantuan ion kalsium dan vitamin K

with the aid of calcium ions and vitamin K
P4: Trombin memangkin penukaran fibrinogen kepada fibrin

Thrombin catalyses the conversion of fibrinogen to fibrin
P5: Fibrin ialah sejenis gentian protein bebenang

Fibrin is a threadlike protein fibre
P6: Fibrin membentuk jaringan pada permukaan luka

Fibrin forms network on the wound surface
P7: eritrosit terperangkap pada fibrin

erythrocytes traps on fibrin
P8: Luka ditutup

wound closed
Mana-mana 5
Any 5
(ii) Terangkan mengapa mekanisme ini perlu berlaku.

Explain why the mechanism needs to occur.
[2 markah]
[2 marks]
P1: menghentikan kehilangan darah pada bahagian salur darah yang

terluka
stop the loss of blood on the injured blood vessel
P2: mencegah kemasukan mikroorganisma melalui salur darah yang

terluka
prevent the entrance of microorganisms through the injured blood
vessel
P3: mengekalkan tekanan darah

maintain the blood pressure
Mana-mana 2
Any 2
75
(b) Rajah 10.2 menunjukkan kecederaan pada salur darah seorang kanak-kanak yang
menghidap penyakit X.
Diagram 10.2 shows injured blood vessel of a child with illness X.
Salur darah tercedera

Injured blood vessel
Penyakit X
Illness X
Normal
Normal
Rajah 10.2
Diagram 10.2
Terangkan punca penyakit X dan akibatnya kepada kanak-kanak tersebut jika

kecederaan yang lebih serius berlaku.
Explain the cause of illness X and the consequences to the child if more serious injury
occurs.
[3 markah]
[3 marks
F1: X ialah penyakit hemofilia

X is haemophilia
F2: Merupakan penyakit keturunan

Is a hereditary illness
F3: Disebabkan oleh kekurangan faktor tertentu dalam darah

Caused by lack of certain clotting factor in blood
F4: Menghalang pembekuan darah

Prevent blood from clotting
P1: Menyebabkan pendarahan yang berlebihan

Cause excessive bleeding
P2: Boleh menyebabkan kematian

Can cause death
Mana-mana 2F + 1P
Any 2F + 1P
76
(c) Jadual 10 menunjukkan antigen dan antibodi yang menentukan kumpulan darah
manusia.
Table 10 shows the antigen and antibody that determined human blood group.
Kumpulan darah Antigen pada sel darah Antibodi dalam serum

merah darah
Blood group Antigen on red blood cells Antibody in the blood
serum
A Antigen A Anti-B
Antigen A Anti-B
B Antigen B Anti-A
Antigen B Anti-A
AB Antigen A dan Antigen B Tiada

Antigen A and Antigen B Not present
O Tiada Anti-A dan Anti-B

Not present Anti-A and Anti-B
Jadual 10
Table 10
Berdasarkan Jadual 10, terangkan perkaitan di antara antigen dan antibodi dalam
kesesuaian kumpulan darah penderma dan penerima.
Based on Table 10, explain the relation between antigen and antibody in compatibility of
blood group of donor and recipient.
[10 markah]
[10 marks]
P1: Dalam serum darah terdapat antibodi tertentu

There’s certain antibody in the blood serum
P2: Pada permukaan sel darah merah, terdapat antigen tertentu

On the surface of red blood cells, there is certain antigen
P3: Antibodi dalam serum darah boleh bertindak terhadap antigen

pada sel darah yang tidak sepadan
Antibody in blood serum can act against antigen on the
incompatible red blood cells.
P4: jika penderma dan penerima tidak sepadan, sel darah merah
penerima akan mengalami pengaglutinan (penggumpalan)
If the donor and the recipient not compatible, red blood cell of
the recipient will experience agglutination (coagulation)
P5: Kumpulan darah A, mempunyai antigen A pada sel darah

merah dan antibodi anti-B dalam serum
Blood group A, has antigen A on the red blood cell and
antibody anti-B in the serum.
77
P6: Kumpulan darah B, mempunyai antigen B pada sel darah

merah dan antibodi anti-A dalam serum
Blood group B, has antigen B on the red blood cell and
antibody anti-A in the serum.
P7: Kumpulan darah AB, mempunyai antigen A dan antigen B

pada sel darah merah, dan tiada antibodi dalam serum
Blood group AB, has antigen A and antigen B on the red
blood cell and no antibody in the serum.
P8: Kumpulan darah O, tidak mempunyai antigen pada sel darah

merah dan mempunyai antibodi anti-A dan anti B dalam
serum Blood group O, did not has antigen on the red blood
cell and has antibody anti-A and anti-B in the serum.
P9: Individu dengan kumpulan darah A, boleh menderma darah

kepada kumpulan darah A dan AB.
Individual with blood group A, can donate blood to blood
group A and AB.
P10: Individu dengan kumpulan darah B, boleh menderma darah

kepada kumpulan darah B dan AB.
Individual with blood group B, can donate blood to blood
group B and AB.
P11: Individu dengan kumpulan darah AB, boleh menderma darah

kepada kumpulan darah AB.
Individual with blood group AB, can donate blood to blood
group AB
P12: Individu dengan kumpulan darah O, boleh menderma darah

kepada kumpulan darah A, B, O dan AB.
Individual with blood group O, can donate blood to blood
group A, B, O and AB.
P13: Individu dengan kumpulan darah A, boleh menerima darah

daripada kumpulan darah A dan O.
Individual with blood group A, can accept blood from blood
group A and O.
P14: Individu dengan kumpulan darah B, boleh menerima darah

daripada kumpulan darah B dan O.
Individual with blood group B, can accept blood from blood
group B and O.
P15: Individu dengan kumpulan darah AB, boleh menerima darah

daripada kumpulan darah A, B, AB dan O. / Individual with
blood group AB, can accept blood from blood group A, B, AB
and O.
P16: Individu dengan kumpulan darah O, boleh menerima darah

daripada kumpulan darah O.
Individual with blood group O, can accept blood from blood
group O.
78
P17: Individu dengan kumpulan darah O merupakan penderma

universal
Individual with blood group O is a universal donor
P18: Individu dengan kumpulan darah AB merupakan penerima

universal
Individual with blood group AB is a universal recipient.
Mana-mana 10
Any 10
11. Rajah 11.1 menunjukkan struktur nefron di dalam ginjal manusia.

Diagram 11.1 shows a nephron structure in human kidney.
Proses L
Process L
Rajah 11
Diagram 11
(a) (i) Namakan K dan nyatakan penyesuaian K untuk menjalankan fungsinya.
Name K and state the adaptation of K to carry out its function.
[2 markah]
[ 2 marks]
P1: Berlingkar//panjang
Convoluted// long
P2: (berlingkar) luas permukaan yang besar

(convoluted) high total surface area
(ii) Terangkan proses L.

Explain process L.
[ 3 markah]
[ 3 marks]
P1: Proses rembesan
Secretion process
P2: Penyerapan semula ion

Reabsorption of ions
79
P2: melalui pengangkutan aktif

by active transport
(b) Rajah 11.2 menunjukkan dua remaja dengan makanan kegemaran mereka.
Diagram 11.2 shows two teenagers with their favourite foods.
Remaja X Remaja Y
Teenager X Teenager Y
Rajah 11.2
Diagram 11.2
Pengambilan makanan tertentu mempengaruhi persekitaran dalaman badan.

Terangkan proses pengawalaturan yang berlaku dalam badan remaja X dan remaja Y
masing-masing supaya dapat mengekalkan persekitaran dalaman yang optimum.
Intake of certain foods affect the internal environment of the body.
Explain the regulatory process in the bodies of teenager X and teenager Y respectively so
that the optimum internal environment can be maintained.
[10 markah]
[10 marks]
Remaja X
Teenager X
P1 Tekanan osmosis darah tinggi

Osmotic pressure is high
P2 Banyak ADH dirembeskan oleh kelenjar pituitari

more ADH secreted by pituitary gland
80
P3 Tubul berlingkar distal dan tubul pengumpul lebih telap

kepada air
Distal convoluted tubule and collecting duct more
permeable to water
P4 Banyak air diserap semula menyebabkan air kecing sedikit

dan pekat
More water reabsorb causes less urine and concentrated
P5 Kelenjar adrenal merembeskan kurang aldosterone

Adrenal gland secreted less aldosterone
P6 Tubul berlingkar distal dan tubul pengumpul kurang telap

kepada garam
Distal convoluted tubule and collecting duct less permeable
to salt
P7 Kurang garam diserap semula menyebabkan air kencing

banyak garam
Less salt reabsorbed causes urine has more salt
P8 Tekanan osmosis menurun kembali ke normal

Osmotic pressure decreased back to normal
Mana-mana 5
Any 5
Remaja Y
Teenager Y
P9: Aras gula darah meningkat

Blood sugar levels increase
P10: Sel beta (β) dalam kelompok sel Langerhans pankreas

dirangsang
Beta (β) cells in pancreatic Langerhans cells are stimulated
P11: untuk merembes hormon insulin ke dalam darah

to secrete insulin into the blood.
P12: Insulin merangsang penukaran glukosa berlebihan kepada

glikogen
Insulin stimulates the conversion of excess glucose into
glycogen to be
P13: disimpan di dalam hati dan sel otot

stored in the liver and muscle cells
P14 Di dalam sel adipos, insulin menukarkan glukosa

berlebihan kepada lemak
In adipose cells, insulin converts excess glucose to fat
P15 Insulin merangsang sel hati dan sel otot untuk

menggunakan glukosa dalam proses respirasi sel.
Insulin stimulates the muscle cells to use glucose in the
process of cell respiration
81
P16 Aras gula darah kembali normal

Blood sugar levels go back to normal
Mana-mana 5
Any 5
(c) Rajah 11.3 menunjukkan teknologi moden yang telah banyak membantu pesakit yang
menghadapi masalah ginjal. Misalnya, mesin hemodialisis telah membantu ramai
pesakit yang mengalami kegagalan ginjal untuk terus hidup. Selain itu, penyelidikan
sedang dijalankan untuk menghasilkan ginjal kultur yang dipercayai dapat menjalankan
semua fungsi ginjal yang sihat bagi menggantikan ginjal yang rosak.
Diagram 11.3 shows modern technology that has greatly helped patients with kidney
problems. For example, haemodialysis machines have helped many patients with kidney
failure to survive. Furthermore, research is underway to produce cultured kidney that is
able to carry out all the functions of a healthy kidney.
Darah keluar Stem sel

Blood out Stem cells
Cecair dialisis
keluar
Dialysis fluid out
Tisu ginjal
Membran Kidney 8ssue
penuras
Cecair dialisis Filtering
masuk membrane
Dialysis fluid in
Ginjal kultur
Cultured kidney
Darah keluar
Blood out
Rajah 11.3
Diagram 11.3
Cadangkan bagaimana kecekapan mesin hemodialisis dapat ditingkatkan.

Huraikan ciri-ciri yang perlu ada pada ginjal kultur bagi membolehkannya menggantikan
ginjal yang rosak.
Suggest how to increase the efficiency of haemodialysis machine.
Describe the characters of the cultured kidney in order to replace the damaged kidney.
[5 markah]
[5 marks]
82
Mesin hemodialysis
Hemodialysis machine
H1: Menambah bilangan membran penuras

Increase the number of filtering membrane
H2: Meningkatkan JLP

Increase TSA
H3: Lebih banyak bahan kumuh boleh disingkirkan

More waste product can be removed
H4: Masa rawatan dapat dipendekkan

Duration of treatment shorter
Ginjal kultur
Cultured kidney
G1: Mengelakkan penolakan organ oleh sistem imun badan

Prevent organ rejection by the body immune system
G2: (Kerana) menggunakan sel stem pesakit

(Because) using patient’s stem cell
G3: (Ginjal kultur) dapat menyingkirkan bahan kumuh seperti

ginjal asal.
(Cultured kidney) can remove waste substance like the original
kidney
G4: Kualiti hidup dapat ditingkatkan

life quality can be uplifted
SET 8
9. Rajah 9.1 menunjukkan dua jenis neuron dalam sistem saraf.

Diagram 9.1 shows two types of neurone in nervous system.
Neuron X Neuron Y
Neurone X Neurone Y
83
(a) (i) Namakan neuron X dan neuron Y.

Name neurone X and Y.
Neuron X: Neuron motor

Neurone X Motor neurone
Neuron Y: Neuron deria

Neurone Y Sensory neurone
[2 markah]
[2 marks]
(ii) Nyatakan peranan neuron X dan neuron Y dalam sistem saraf.

State the role of neurone X and neurone Y in nervous system.
Neuron X: Memindahkan impuls dari saraf tunjang/neuron geganti ke efektor

Neurone X To transmit impulse from spinal cord/relay neurone to effector
Neuron Y: Memindahkan impuls dari reseptor ke saraf tunjang/neuron

Neurone Y geganti
To transmit impulse from receptor to spinal cord/relay neurone
[2 markah]
[2 marks]
(b) Rajah 9.2 menunjukkan pemindahan neurotransmiter dan sejenis dadah merentasi sinaps.
Diagram 9.2 shows the transmission of neurotransmitter and a type of drug across the
synapse.
Bonggol sinaps
Synap8c knob
Dadah Vesikel sinaps
Drug Synapse vesicle
Neurotransmiter
Neurotransmicer
Neuron penerima Protein reseptor

Receptor neurone Receptor protein
84
Seorang pesakit telah disuntik dengan sejenis dadah bagi mengurangkan rasa sakit.
Terangkan bagaimana dadah tersebut dapat mengurangkan kesakitannya.
A patient was injected with a type of drug to reduce pain.
Explain how the drug can reduce the pain.
[6 markah]
[6 marks]
P1: dadah yang disuntik adalah dadah penenang/morfin

The injected drug is depressant /morphine
P2: dadah ini menghalang pembebasan neurotransmiter oleh vesikel

sinaps
drug block the release of neurotransmitter by synaptic vesicle
P3: resapan neurotransmiter merentasi celah sinaps berkurang

diffusion of neurotransmitter across synaptic cleft is reduced
P4: dadah bergabung dengan protein reseptor

drugs bind to receptor protein
P5: menghalang neurotransmiter bergabung dengan protein reseptor

block neurotransmitter from binding to receptor protein
P6: protein reseptor (pada neuron penerima) tidak mencetuskan

impuls
receptor proteins (at receptor neurone) do not trigger impulses
P7: tiada impuls dihantar ke otak

no impulses are transmitted to the brain
P8 : maka tiada tafsiran rasa sakit oleh otak

thus, there is no interpretation of pain by the brain
(c) Rajah 9.3 menunjukkan dua gerak balas yang berbeza oleh individu P dan Q.
Diagram 9.3 shows two different responses by individuals P and Q.
Gerak balas P Gerak balas Q

Response P Response Q
85
Bandingkan gerak balas P dan Q.

Compare response P and Q.
Perbezaan:
Difference:
Gerak balas P Gerak balas Q

Response P Response Q
D1 : Tindakan Sentakan lutut Menendang bola

Knee jerk action Kicking the ball
D2 : Tindakan refleks Tindakan terkawal

Refleks action Voluntary action
D3: Melibatkan 2 neuron// Melibatkan 3 neuron // neuron

neuron deria dan neuron deria, neuron geganti dan neuron
motor motor
Involve 2 neurones Involve 3 neurones// sensory
//sensory neurone and neurone,relay neurone and
motor neurone motor neurone
D4: Tindakan berlaku secara Tindakan disedari/

automatik /cepat tanpa mengikut kehendak
disedari The actions are realised / at will
The action happened
automatically/quick without
being noticed
D5: Tidak dikawal oleh otak Dikawal oleh otak / serebrum
Is not controlled by the Is controlled by brain/ serebrum
brain
D5: Rangsangan adalah ketukan Rangsangan adalah cahaya dari
(pada tendon lutut) objek
The stimulus is knock (on The stimulus is the light from the
the knee tendon) object
D6: Reseptor adalah reseptor Reseptor adalah reseptor cahaya

regang The receptor is light receptor
The receptor is stretch
receptor
Persamaan:
Similarity:
S1: Efektor adalah otot rangka

The effector is skeletal muscle
S2: Gerak balas adalah kaki diluruskan /ditendang ke

atas/hadapan
The response is the leg is straightened/kicked
up/forward
86
S3: Melibatkan pengaliran impuls

Involve impulse transmission
S4: Melibatkan rangsangan

Involve stimulus
[10 markah]
[10 marks]
10. (a) Ginjal berfungsi sebagai organ perkumuhan dengan menyingkirkan bahan kumuh yang
bertoksik seperti urea, asid urik, ammonia dan kreatinina.
Rajah 10.1 menunjukkan keratan membujur sebahagian daripada nefron ginjal.
The kidneys function as excretory organs by getting rid of toxic wastes such as urea, uric
acid, ammonia and creatinine.
Diagram 10.1 shows part of the renal nephron.
Arteriol aferen
Afferent arteriole
Arteriol eferen
Efferent arteriole
P
(i) Namakan P dan Q.

Name P and Q.
P : Glomerulus / Glomerulus
Q : Kapsul Bowman / Bowman’s capsule
[2 markah]
[2 marks]
(ii) Berdasarkan Rajah 10.1, terangkan proses yang berlaku di antara P dan Q.
Based on Diagram 10.1, explain the process that occurs between P and Q.
P1: Proses ultraturasan berlaku

The ultrafiltration process takes place
P2: Disebabkan oleh tekanan hidrostatik yang tinggi dalam P / glomerulus
87
Due to high hydrostatic pressure in the P / glomerulus
P3: (sebahagian) plasma darah terturas ke dalam Q / Kapsul Bowman

(partial) of blood plasma is filtered into the Q / Bowman capsule
P4: Kecuali sel darah merah / protein plasma / platlet

Except red blood cells / plasma proteins / platelets
[2 markah]
[2 marks]
(b) Rajah 10.2 menunjukkan seorang buruh yang sedang bekerja pada hari yang panas.
Diagram 10.2 shows a labourer working on a hot day.
Apabila buruh tersebut membuang air kecil, air kencing yang dihasilkan sangat pekat
dan sedikit kuantitinya.
Terangkan mengapa.
When the labourer urinates, the urine produced is very concentrated and low in volume.
Explain why.
[6 markah]
[6 marks]
P1: Pada hari yang panas, buruh berpeluh dengan banyak

On a hot day, labourer sweats profusely
P2: Tekanan osmosis darah meningkat

The osmotic pressure of the increases
P3: Perubahan ini dikesan oleh osmoreseptor di hipotalamus

The change is detected by osmoreceptors in the hypothalamus
P4: Menyebabkan kelenjar pituitari lebih dirangsang

Causes the pituitary gland to be more stimulated
88
P5: Maka, lebih banyak ADH dirembeskan

Thus, more ADH is secreted
P6: Dinding tubul berlingkar distal / duktus pengumpul lebih telap terhadap air
The wall of the distal convulated tubule / collecting duct is more permeable
to water
P7: Lebih banyak air diserap semula ke dalam kapilari darah

More water is reabsorbed into the blood capillaries
P8: Tekanan osmosis darah turun / kembali ke julat normal

Blood osmotic pressure decreases / returns to normal range
[Mana-mana 6]
[Any 6]
(c) Rajah 10.3 menunjukkan dua sistem yang terlibat dalam koordinasi manusia.
Diagram 10.3 shows two systems involved in human coordination.
Otak
Brain Kelenjar
pituitari
Saraf tunjang Pituitary gland
Spinal cord
Sistem Y
Sistem X System Y
System X
Nyatakan perbandingan di antara sistem X dan sistem Y.

State the comparison between the system X and system Y.
[10 markah]
[10 marks]
89
Persamaan:
Similarity:
S1: Kedua-dua sistem menghantar isyarat ke efektor

Both systems send a signal to the effector
S2: Kedua-dua sistem menghasilkan gerak balas

Both systems produce a response
Perbezaan:
Differences:
Sistem X Sistem Y
System X System Y
D1: Sistem saraf Sistem endokrin
Nervous system Endocrine system
D2: Sistem terdiri daripada Sistem terdiri daripada kelenjar

neuron / otak / saraf tunjang endokrin / darah
The system consists of The system consists of endocrine
neurons / brain / spinal cord glands / blood
D3: Isyarat adalah dalam bentuk Isyarat adalah dalam bentuk

elektrik / impuls kimia / hormon
The signal is in bioelectric The signal is in chemical form /
form / impulse hormone
D4: Isyarat dihantar melalui Isyarat dihantar melalui aliran

gentian saraf / neuron darah
Signals are sent through Signals are sent through the
nerve fibers / neurone bloodstream
D5: Penghantaran isyarat sangat Penghantaran isyarat perlahan

cepat Signal transmission is slow
Signal transmission is very
fast
D6: Gerak balas adalah serta Gerak balas adalah lambat

merta The response was not immediate
The response was immediate
D7: Melibatkan satu organ Melibatkan beberapa organ

sasaran sahaja // organ sasaran
sasaran terhad Involves several target organs
Involved one target organ
only // limited target organ
D8: Tempoh kesan / gerak balas Tempoh kesan / gerak balas

adalah pendek adalah panjang
The duration of the effect / The duration of the effect /
response is short response is long
90
D9: Mengawal tindakan terkawal/ Mengawal pembiakan /

tindakan luar kawal pertumbuhan // mengawalatur
Control voluntary action / persekitaran dalam
involuntary action Control reproduction / growth //
regulate the internal
environment
11 (a) (i) Dasar Teknologi Hijau Negara (DTHN) telah dilancarkan pada Julai 2009 yang
menekankan pertumbuhan ekonomi dan pembangunan lestari negara.
Nyatakan definisi teknologi hijau.
The National Green Technology policy (NGTP) was launched in July 2009,
emphasising the economic growth and sustainable development of the country.
State the definition of green technology.
[ 2 markah]
[2 marks]
P1: Teknologi hijau merujuk kepada pembangunan dan aplikasi produk,

peralatan serta sistem untuk memelihara alam sekitar serta alam semula
jadi
Green technology refers to the development and application of products,
equipment and systems to preserve the environment and nature
P2: Dengan meminimumkan atau mengurangkan kesan negatif daripada

aktiviti manusia
By minimising or reducing the negative effects of human activities
(ii) Rajah 11.1 menunjukkan satu aplikasi teknologi hijau yang menggunakan sisa buah-
buahan.
Diagram 11.1 shows an application of green technology using fruit wastes.
91
Cadangkan amalan berdasarkan konsep teknologi hijau yang dapat dilakukan oleh
seorang suri rumah untuk melestarikan alam sekitar.
Suggest the practices based on the concept of green technology that can be carried
out by a housewife to sustain the environment.
[4 markah]
[4 marks]
P1: Menghasilkan ekoenzim daripada sisa buah-buahan sebagai agen

pembersihan
Produces eco-enzymes from fruit wastes as cleaning agents
P2: Mengitar semula sisa dapur dan sisa makanan untuk menghasilkan baja
semula jadi /organik
Recycle kitchen wastes and food wastes to produce natural /organic
fertilisers
P3: Menghasilkan biogas daripada sisa pepejal organik

Produces biogas from organic solid wastes
P4: Menghasilkan tepung daripada kulit pisang sebagai bahan pembuatan

bioplastik
Produce flour from banana peel as a bioplastic manufacturing material
P5: Menghasilkan baja foliar daripada sisa dapur untuk disembur pada daun
tumbuhan sebagai penggalak tumbesaran
Produce foliar fertilizer from kitchen wastes to be sprayed on the plant
leaves as a growth promoter
(b) Satu kajian yang dijalankan oleh sekumpulan murid terhadap sampel air hujan yang
dikumpulkan dari kawasan perindustrian mendapati nilai pH sampel air hujan tersebut
rendah. Ini memberi kesan terhadap alam sekitar.
Huraikan pernyataan di atas.
A study conducted by a group of students on rainwater samples collected from industrial
areas found that the pH values of the rainwater samples were low. This affects the
environment.
Describe the above statement.
[4 markah]
[4 marks]
P1: Udara di kawasan perindustrian telah dicemari oleh proses

industry yang melepaskan gas-gas berasid / pencemaran berlaku.
The air in industrial areas is polluted by industrial processes that
emit acidic gases /air pollutions occur
92
P2: Menghasilkan sulfur dioksida / nitrogen dioksida / karbon

monoksida
Produce Sulphur dioxide / nitrogen dioxide / carbon monoxide
P3: Gas berasid ini larut dalam wap air / hujan

These acidic gases dissolve in water vapour / rain water
P4: Membentuk asid sulfurik / asid nitrik / asid karbonik

Forming sulphuric acid / nitric acid / carbonic acid
P5: Ini membawa kepada pembentukan hujan asid

This leads to the formation of acid rain
P6: Hujan asid menyebabkan tanah berasid

Acid rain causes the soil to become acidic
P7: Tanah tidak sesuai untuk tanaman. Maka mengurangkan hasil

pertanian
The soil is not suitable for crops. Thus, reduces the yield of crops.
P8: Hujan asid menyebabkan air sungai / bekalan air minuman menjadi
berasid
Acid rain causes river water / supply of drinking water to become
acidic
P9: Hujan asid merosakkan tanaman /mengurangkan pertumbuhan

tanaman
Acid rain damage plants / reduce growth of plants
P10: Hujan asid juga menyebabkan kematian hidupan akuatik

Acid rain also causes the death of aquatic organism
P11: Hujan asid juga mengkakis kereta /jambatan keluli / batu /

mengakibatkan kerosakan pada bangunan
Acid rain also corrodes cars / steel bridges/ stonework/ causes
damage to buildings
[Mana-mana 4P]
[Any 4P]
(c) Rajah 11.2 menunjukkan penyahhutanan di hutan hujan tropika. Walau bagaimanapun,
pakar alam sekitar bimbang tentang kesan buruk aktiviti tersebut.
Diagram 11.2 shows deforestation in tropical rainforest. However, the environmentalists
are worried about the bad effects of the acitivity.
93
Rajah 11.2
Diagram 11.2
Sekiranya anda ialah seorang pakar alam sekitar, bincangkan kesan baik dan kesan buruk
penyahhutanan kepada manusia dan alam sekitar.
If you are an environmentalist, discuss the good and bad effects of deforestation to
human and environment.
[10 markah]
[10 marks]
Kesan baik
Good effects:
G1: Perluasan kawasan diperlukan untuk pengeluaran hasil tanaman /

pengeluaran ternakan
Increased area needed for plant crop production / livestock production
G2: Perluasan kawasan diperlukan untuk tujuan industri/ penempatan

baharu / perumahan / perbandaran / pembangunan
Increase the area for industries/new
settlement/housing/township/development
G3: Lebih banyak peluang pekerjaan dibuka dan pengangguran akan

berkurang
More job opportunities are created and unemployment will decrease
G4: Meningkatkan pertumbuhan ekonomi dan penduduk mempunyai

pendapatan yang lebih tinggi
Increase economic growth and people have higher income
G5: Meningkatkan kemudahan infrastruktur

Improve infrastructure facilities
94
G6: Perkembangan sistem jalan raya untuk memendekkan masa perjalanan

/ mengurangkan kesesakan lalu lintas
Develop road system to shorten travelling time / reduce traffic jam
G7: Membangunkan kediaman / industri untuk menampung pertambahan

penduduk
Develop residence / industries to accommodate the increase in
population
G8: Penggunaan tanah yang berlebihan untuk pertanian intensif kerana

peningkatan permintaan untuk bekalan makanan.
Excessive land use for intensive agriculture due to increased demand
for food supply
Kesan buruk:
Bad effects:
B1: Penyahhutanan untuk membuka kawasan penempatan baharu

menyebabkan peningkatan hakisan tanah / tanah runtuh / banjir kilat
Deforestation to open new settlement areas causes increased soil
erosion/ landslides/ flash floods
B2: Penggunaan racun perosak / baja yang berlebihan dalam pertanian

untuk meningkatkan hasil tanaman
Excessive use of pesticides / fertilisers in agriculture due to increase
crop yields
B3: Penggunaan tanah yang berlebihan untuk pertanian intensif kerana

peningkatan permintaan untuk bekalan makanan
Excessive land use for intensive agriculture due to increased demand
for food supply
B4: Menyebabkan pencemaran air / eutrofikasi dan mengurangkan sumber

makanan dalam ekosistem
Causes water pollution / eutrophication and reduce food resources in
the ecosystem
B5: Penggunaan / pembakaran bahan api fosil secara berlebihan untuk

bekalan elektrik
Excessive use / burning of fossil fuels for electricity supply
B6: Menyebabkan kesan rumah hijau / pemanasan global / pencemaran

udara
Cause greenhouse effect / global warming / air pollution
95
B7: Pencemaran disebabkan oleh bahan buangan domestik/sampah

/kumbahan meningkat menyebabkan pencemaran air / udara / terma
berlaku
Pollution due to domestic waste / rubbish / sewage increases causing
water / air / thermal pollution to occur
B8: Habitat semula jadi flora dan fauna musnah

Natural habitats of flora and fauna are destroyed
B9: Mengurangkan kepelbagaian biologi / kepupusan flora dan fauna

Reduced biodiversity / extinction of flora and fauna
B10 Gangguan rantai makanan menyebabkan ekosistem tidak seimbang
Disruption of food chain leads to unbalanced ecosystem
Mana – mana 10 (G + B)
Any 10 (G + B)
SET 9
9 (a) Rajah 9.1 dan Rajah 9.2 menunjukkan dua jenis variasi yang dikaji oleh murid tingkatan 5.
Diagram 9.1 and Diagram 9.2 shows two types of variation studied by form 5 students.
Rajah 9.1 Rajah 9.2

Diagram 9.1 Diagram 9.2
Jadual 1 menunjukkan dapatan kajian tersebut.

Table 1 shows the results of the study.
Julat panjang jengkal/cm 15-16 17-18 19-20 21-22 23-24

Ranges of handspan/cm
Bilangan murid 3 10 12 4 1
Number of students
Ciri Kebolehan menggulung lidah

Characteristic Ability to roll tongue
Trait Boleh Tidak boleh
Traits Able Unable
96
Bilangan murid 20 10
Number of students
Jadual 1
Table 1
(i) Nyatakan jenis variasi bagi Rajah 9.1 dan Rajah 9.2.
State the type of variation for Diagram 9.1 and Diagram 9.2.
Rajah 9.1 : Variasi selanjar

Diagram 9.1: continuous variation
Rajah 9.2 : Variasi tak selanjar

Diagram 9.2: discontinuous variation
[2 markah]
[2 marks]
(ii) Terangkan perbezaan jenis graf yang diperoleh berdasarkan Jadual 1.

Explain the different types of graphs obtained based on Table 1.
[2 markah]
[2 marks]
Julat panjang jengkal Keupayaan menggulung lidah
Ranges of handspan Ability to roll tongue
P1 Graf taburan normal Graf taburan diskrit / graf bar
Normal distribution graph Discrete distribution graph/ bar
graph
P2 Menunjukkan perbezaan ciri Perbezaan ciri adalah ketara/ tiada

yang tidak ketara/ ada nilai nilai perantaraan
perantaraan The difference in characteristics is
The difference in distinct
characteristics is not distinct
P3 Ciri bersifat kuantitatif/boleh Ciri bersifat kualitatif/ tidak boleh

diukur diukur
The characteristics are The characteristics are
quantitative/ can be measured qualitative/cannot be measured
(iii) Kebolehan menggulung lidah adalah ciri yang boleh diwariskan dari induk kepada anak.
Ability to roll tongue is a characteristic that can be inherited from parent to offspring.
Berdasarkan Hukum Mendel Pertama, lukis rajah skema untuk menunjukkan

pewarisan kebolehan menggulung lidah jika ayah dan ibu adalah heterozigot.
Based on Mendel First Law, draw a schematic diagram to show the inheritance of ability
to roll tongue if the father and the mother are heterozygote .
[6 markah]
[6 marks]
97
Dapat melukis rajah skema untuk menunjukkan pewarisan kebolehan menggulung lidah
jika ayah dan ibu adalah heterozigot.
Able to draw a schematic diagram to show the inheritance of ability to roll tongue if the
father and the mother are heterozygote.
Contoh Jawapan:
Sample Answers:
Induk, P Ayah X Ibu

Parent, P Father Mother
Fenotip : Boleh menggulung lidah boleh menggulung lidah
Phenotype Able to roll tongue able to roll tongue
Genotip : Ll Ll
Genotype
Gamet : L l L l
Gametes
Meiosis:
Meiosis
Persenyawaan:
Fertilisation
Generasi anak: LL Ll Ll ll
Offspring generation
Fenotip anak: boleh menggulung lidah tidak boleh

Offspring phenotype able to roll tongue unable
Nisbah : 3 : 1
Ratio
P : kebolehan menggulung lidah adalah trait dominan

Ablity to roll tongue is a dominant trait
Mana-mana 6P
Any 6P
(b) Rajah 9.3 menunjukkan suatu penyakit yang disebabkan oleh mutasi dalam manusia.
Diagram 9.3 shows a type of disease that caused by mutation in human.
Sel normal
Normal cell
Sel berbentuk sabit

crescent-shaped cells
98
Bincangkan tentang faktor yang menyebabkan penyakit tersebut dan kesannya kepada
kesihatan individu.
Discuss about the factors that caused the disease and the effects on the health of individual.
[10 markah]
[10 marks]
Faktor penyebab
Causing factors
P1: mutasi gen berlaku

Gene mutation occurs
P2: terdedah kepada mutagen/sinaran radioaktif/sinar-X/sinaran ultra ungu/logam

berat/virus/bakteria
Exposed to mutagen/ radioactive/X-ray/ultraviolet rays/heavy metals/ virus/bacteria
P3: perubahan kepada urutan bes bernitrogen pada gen yang

menghasilkan hemoglobin
Sequence change in nitrogenous bases that produces
haemoglobin
P4: penggantian bes berlaku/ satu bes (T) digantikan dengan bes
baharu (A)
base substitution occur/ a base (T) is replaced with a new
base (A)
P5: mempengaruhi urutan asid amino dalam polipeptida

dihasilkan
Affects sequence of amino acids in a polypeptide produced
P6: protein baharu yang dihasilkan tidak berfungsi/

menghasilkan haemoglobin yang tidak normal
New protein produced does not function/produced abnormal
haemoglobin
Kesan kepada kesihatan

Effects on health
P7: mengidap penyakit anemia sel sabit

Suffering from sickle cell anaemia
P8: kekurangan sel darah merah/anemia

Lack of red blood cells/ anaemia
P9: sel kekurangan oksigen

Lack of oxygen in cells
P10: lesu/pucat
Fatigue/ pale
99
P11: sakit pada tulang

Pain at bones
P12. Tumbesaran terbantut

Stunted growth
Mana-mana 10P
Any 10P
10 (a) Rajah 10.1 menunjukkan penghantaran impuls saraf merentasi celah P.

Diagram 10.1 shows the transmission of nerve impulse across gap P.
Celah L
Gap L
Neuron penerima
Receiving neurone
Rajah 10.1
Diagram 10.1
(i) Nyatakan bahan M dan satu contoh bahan M.

State the substance M and one example of M.
Bahan M: Neurotransmiter
Substance M: Neurotransmitter
Contoh : asetilkolina/ noradrenalina/ serotonin/ dopamina

Example: acetylcholine/ noradrenaline/ serotonin/ dopamine
[2 markah]
[2 marks]
(ii) Terangkan penghantaran impuls merentasi celah L.

Explain the transmission of impulse across the gap L.
P1: Apabila impuls (elektrik) tiba di bonggol sinaps, vesikel

sinaps membebaskan neurotransmiter /M ke dalam sinaps/
celah P
When the (electrical) impulses arrive at the synapse knob,
synaptic vesicles release neurotransmitters/ M into the
synapse/ P
100
P2: Neurotransmiter meresap melalui sinaps dan bergabung

dengan protein reseptor pada dendrit neuron penerima.
Neurotransmitters diffuse through synapse and bind with
receptor proteins on the dendrites of the receiving neuron.
P3: Penggabungan neurotransmiter dengan reseptor merangsang

pencetusan impuls yang baharu di neuron penerima.
The binding of neurotransmitter with the receptor
stimulates the initiation of the new impulse in receiving
neurone.
[2 markah]
[2 marks]
(b) Rajah 10.2 (a) dan (b) menunjukkan dua jenis dadah yang berbeza kategori.
Diagram 10.2 (a) and (b) shows two types of drugs from different categories.
Amfetamin menyebabkan perlakuan agresif Morfin menghilangkan rasa kesakitan

Amphetamine causes aggressive behaviour Morphine relieves pain
Rajah 10.2 (a) Rajah 10.2 (b)
Diagram 10.2 (a) Diagram 10.2 (b)
Huraikan bagaimana dua jenis dadah ini mempengaruhi penghantaran impuls saraf
merentasi celah L.
Describe how these type of drugs affects the transmission of impulses across gap L.
P1: Amfetamin adalah sejenis dadah perangsang.

Amphetamine is a type of stimulant.
P2: Vesikel sinaps dirangsang untuk merembeskan lebih banyak

neurotransmiter.
Synaptic vesicles are stimulated to secrete more neurotransmitters.
P3: Kepekatan neurotransmiter meningkat di ruang sinaps.

The concentration of neurotransmitters increases in the synapse.
101
P4: Kelajuan penghantaran impuls bertambah/ aktiviti saraf meningkat

Speed up the transmission of impulses/ nerve activities increase.
P5: Morfin adalah sejenis dadah penenang.

Morphine is a type of depressant drug.
P6: Boleh merencat perembesan/ penghasilan neurotransmiter pada sinaps.

Can inhibit the releasing/ production of neurotransmitter at synapse.
P7: Kelajuan penghantaran impuls berkurang/ aktiviti saraf menurun.

Slow down the transmission of impulses/ nerve activities decrease.
[6 markah]
[6 marks]
(c) Rajah 10.3 menunjukkan dua situasi berbeza yang dialami oleh individu P dan Q.
Diagram 10.3 shows two different situations experienced by individual P and Q.
Individu P Individu Q
Individual P Individual Q
Rajah 10.3
Diagram 10.3
Banding dan bezakan mekanisme homeostasis yang berlaku dalam badan individu P dan
individu Q untuk mengawalatur suhu badan mereka.
Compare and contrast the mechanism of homeostasis that occurs in the body of the
individual P and the individual Q to regulate their body temperature.
[10 markah]
[10 marks]
Persamaan:
Similarity:
102
S1: Kedua-duanya dikesan oleh termoreseptor (di hipotalamus/

kulit)
Both is detected by thermoreceptors (in the hypothalamus/
skin)
S2: Kedua-duanya akan menyebabkan suhu badan kembali

kepada normal.
Both will cause the body temperature to return to normal.
Perbezaan:
Difference:
Individu P Individu Q
Individual P Individual Q
P1: Otot erektor kurang dirangsang/ Otot erektor dirangsang/ mengecut
mengendur Erector muscle is stimulated/ contract
Erector muscle is less stimulated/
relax
P2: Bulu roma condong pada Bulu roma berdiri/menegak
permukaan kulit Fine hair stand/ erect
Fine hair lower towards the skin
P3: Lapisan udara nipis terperangkap/ Lapisan udara tebal terperangkap/

haba dibebaskan dengan cepat bertindak sebagai penebat untuk halang
A thin layer of air trapped/ heat kehilangan haba
can be released quickly A thick layer of air trapped/ acts as an
insulator that prevent loss of the heat
P4: Kurang pengecutan dan Pengecutan dan pengenduran otot

pengenduran otot rangka rangka bertambah
The skeletal muscle contract and The skeletal muscle will contract and
relax less relax more
P5: Badan tidak menggigil Badan menggigil

The body does not shiver The body will shiver
P6: Arteriol mengembang/ Arteriol mencerut/ Pemvasocerutan
Pemvasodilatan berlaku berlaku
Arterioles dilate/ vasodilation Arterioles constrict/ vasoconstriction
P7: Lebih banyak darah mengalir ke Kurang darah mengalir ke permukaan

permukaan kulit kulit
More blood flow to the skin surface Less blood flow to the skin surface
P8 Lebih banyak haba disingkirkan ke Kurang haba disingkirkan ke

persekitaran secara radiasi persekitaran secara radiasi
More heat lost to the environment Less heat lost to the environment
through radiation through radiation
P9: Kelenjar peluh dirangsang Kelenjar peluh tidak dirangsang
The sweat gland is stimulated The sweat gland is not stimulated
P10: Lebih banyak peluh dihasilkan Tiada peluh dihasilkan

More sweat is produced Sweating does not happen.
103
P11: Haba diserap untuk menyejatkan Tiada haba diserap untuk menyejatkan
peluh/ menyejukkan kulit peluh/ menyejukkan kulit.
Heat is absorbed to evaporate No heat is absorbed to evaporate sweat/
sweat/ to cool the skin to cool the skin
P12: Kelenjar adrenal kurang Kelenjar adrenal dirangsang

dirangsang Adrenal gland is stimulated
Adrenal gland is less stimulated
P13: Hormon adrenalina kurang Lebih hormon adrenalina dirembeskan

dirembeskan More adrenaline is secreted
Less adrenaline is secreted
P14: Kelenjar tiroid tidak/kurang Kelenjar tiroid dirangsang

dirangsang The thyroid gland is stimulated
The thyroid gland is not/less
stimulated
P15: Hormon tiroksina kurang Lebih hormon tiroksina dirembeskan

dirembeskan More thyroxine is secreted
Less thyroxine is secreted
P16: Kadar metabolisme berkurang/ Kadar metabolisme meningkat/ lebih
tiada haba berlebihan dijana banyak haba dijana
The metabolic rate decrease/ No Increase the metabolic rate/ More heat
excess heat is generated for the is generated for the body
body
Sekurang-kurangnya satu S + mana-mana 9P

At least one S + any 9P
11 (a) Rajah 11.1 menunjukkan keadaan yang dialami oleh seorang wanita yang hamil.
Wanita tersebut mendapatkan nasihat doktor berkaitan simptom yang dialami seperti
kaki yang bengkak.
Diagram 11.1 shows the condition experienced by a pregnant woman. The woman gets
advice from the doctor regarding her symptoms that is swelling of the feet.
Kaki bengkak
Swollen feet
Rajah 11.1
Diagram 11.1
104
Berdasarkan Rajah 11.1, bincangkan bagaimana kehamilan menyebabkan simptom kaki

yang bengkak.
Based on Diagram 11.1, discuss how pregnancy caused the symptom of swollen feet.
[5 markah]
[5 marks]
P1: Kaki wanita hamil mengalami edema

The pregnant woman is having oedema
P2: Wanita hamil memerlukan bekalan darah dan nutrien yang lebih banyak bagi
menampung perkembangan fetus
Pregnant woman requires more blood and nutrients supply to support the
development of the foetus
P3: Maka lebih banyak bendalir tisu dihasilkan

More tissue fluids are produced
P4: Bendalir tisu yang berlebihan berkumpul dalam ruang antara sel
Excess tissue fluid accumulated in the spaces between the cells
P5: Foetus yang membesar menekan vena /kapilari limfa

The growing foetus press on the vein/lymphatic capillary
P6: Menyebabkan bendalir tisu tidak dapat dikembalikan ke sistem peredaran

darah
bendalir tisu tidak dapat dikembalikan ke sistem peredaran darah
causing tissue fluid unable to be returned to the blood circulatory system
causing tissue fluid unable to be returned to the blood circulatory system
(b) Rajah 11.2 menunjukkan perkembangan pembentukan plak pada dinding dalam arteri.
Diagram 11.2 shows the development of the formation of plaque in the inner wall of
artery.
Plak
Plaque
Perkembangan pembentukan plak

Development of plaque forma8on
Rajah 11.2
105
Diagram 11.2
(i) Namakan penyakit yang berlaku kepada salur darah tersebut dan bahan yang
membentuk plak tersebut.
Name the disease that occurred to the blood vessel and the substance that formed the
plaque.
[2 markah]
[2 marks]
Penyakit : aterosklerosis//arteriosclerosis
Disease : atherosclerosis/arteriosclerosis
Bahan plak : kolesterol/lipid/tisu otot yang mati/platlet yang

bergumpal//kalsium
Substance of plaque : cholesterol/lipids/dead muscle
tissues/coagulated platelets//calcium
(ii) Jika penyakit yang berlaku dalam Rajah 11.2 melibatkan arteri koronari, bincangkan
kesannya kepada sistem kardiovaskular.
If the disease that occurred in Diagram 11.2 involved artery coronary, discuss the effect
of the condition to the cardiovascular system.
[3 markah]
[3 marks]
P1: Plak menyumbat/menyempitkan lumen arteri koronari

Plaque clog/narrow the lumen of coronary artery
P2: menyebabkan kekurangan bekalan oksigen ke otot jantung

causing insufficient oxygen supply to the heart muscles
P3: menyebabkan angina/sakit dada yang kuat

causing angina/severe chest pain
P4: Jika arteri tersumbat sepenuhnya, menyebabkan serangan

jantung/penginfarkan miokardium
If artery is completely blocked, causing heart attack/myocardial infarction
106
(c) Rajah 11.3 menunjukkan keadaan yang dialami oleh ibu dan fetus semasa kehamilan.
Ibu mempunyai kumpulan darah Rhesus negatif manakala fetus mewarisi kumpulan
darah bapa iaitu Rhesus positif.
Diagram 11.3 shows the situation experienced by the mother and foetus during
pregnancy. Mother has Rhesus negative blood group while the foetus inherited father’s
blood group Rhesus positive.
Kehamilan seterusnya
Kehamilan pertama Subsequent pregnancy
First pregnancy
An?bodi an?-D
An8-D an8body
Rajah 11.3
Diagram 11.3
(i) Bincangkan mengapa fetus pada kehamilan seterusnya mengalami komplikasi yang
teruk berbanding fetus pada kehamilan pertama.
Discuss why foetus in the subsequent pregnancy undergoes severe complication than
foetus in the first pregnancy.
[6 markah]
[6 marks]
P1: Semasa melahirkan anak pertama, serpihan sel darah merah

fetus yang mengandungi antigen D merentasi plasenta dan
masuk ke dalam sistem peredaran darah ibu
During the first child birth, fragments of foetal red blood cells
that contain antigen D cross placenta and enter the blood
circulatory system of mother
P2: Akibatnya, limfosit ibu menghasilkan antibodi anti-D

As a result, mother’s lymphocyte produced antibody anti-D
P3: Kemudian antibodi anti-D merentasi plasenta kembali ke dalam

sistem peredaran fetus
Then antibody anti-D cross the placenta to return to foetal
circulatory system
P4: Antibodi tersebut memusnahkan sel darah merah fetus

The antibody destroys foetal red blood cell
107
P5: Namun begitu antibodi tersebut tidak cukup untuk memberi

kesan kepada anak pertama /hanya menyebabkan anemia
However, the antibody is not enough to give effect to the first
child/only cause anemia
Kepekatan antibodi anti-D yang semakin bertambah dalam

P6: darah ibu (dalam kehamilan seterusnya)
The concentration of antibody anti-D increases in mother’s
blood in (subsequent pregnancy)
yang memusnahkan sel darah merah fetus dalam kehamilan

P7: seterusnya
that destroy foetal red blood cells in the second/third pregnancy
Menyebabkan gejala penyakit eritroblastosis

fetalis/penggumpalan/pengagglutinan sel darah merah
P8: Causing symptoms of erythroblastosis
fetalis/clumping/agglutination of red blood cells
Boleh menyebabkan kematian/kecacatan akal

Can cause death of foetus/mental retardation
P9:
Mana-mana 6P
Any 6P
(ii) Cadangkan rawatan yang perlu diambil oleh ibu bagi mengatasi masalah berkaitan
faktor rhesus semasa kehamilan akibat kumpulan darah ibu dan anak yang berbeza.
Suggest the treatment that should be taken by the mother to overcome the problem
related to rhesus factor during pregnancy due to different blood group of mother and
foetus.
[4 markah]
[4 marks]
P1: Ibu diberi rawatan globulin anti-Rhesus

Mother is given anti-Rhesus globulin treatment
P2: Selepas kelahiran anak pertama

After giving birth to the first child
P3: Untuk mencegah pembentukan antibodi anti-D dalam darah ibu

To prevent the formation of anti-D antibody in mother’s blood
P4: Oleh itu tiada antibodi anti-D yang akan merentasi plasenta pada
kehamilan kedua
Therefore, no anti-D antibody will cross the placenta in second pregnancy
108
P5: Eritroblastosis fetalis/penggumpalan dapat dicegah dalam kehamilan

seterusnya
Erythroblastosis fetalis/agglutination can be prevented in subsequent
pregnancy
Mana-mana 4P
Any 4P
SET 10
9. Gregor Mendel telah mengemukakan prinsip untuk menerangkan mekanisme pewarisan secara
saintifik. Beliau telah menjalankan eksperimen dan mengemukakan Hukum Mendel I dan Hukum
Mendel II. Dalam eksperimen pewarisan monohibrid, Mendel telah menggunakan tumbuhan
kacang pis baka tulen.
(a) (i) Apakah yang dimaksudkan dengan baka tulen?

What is meant by pure breed?
[2 markah]
[2 marks]
P1 : pokok yang dihasilkan melalui pendebungaan sendiri
plants are produced through self-cross
P2 : mempunyai trait sama dengan induk dari segi

kandungan gen
have similar traits to its parent plant in terms of
genetic contents
(ii) Nyatakan Hukum Mendel Pertama.

State Mendel’s First Law.
[2 markah]
[2 marks]
P1 : Hukum Segregasi
Law of segregation
P2 : Ciri sesuatu organisma dikawal oleh sepasang alel

A characteristic of an organism is controlled by a pair of alleles
P3 : hanya satu daripada pasangan alel ini akan diwariskan ke dalam gamet.
only one of the allelic pair is inherited in a gamete.
109
(b) Pernyataan berikut adalah mengenai satu kajian pewarisan dihibrid.
• Dua induk dengan genotip BBHH dan bbhh telah mengalami kacukan silang
Two parents with genotype BBHH and bbhh are cross
• Alel B mewakili trait biji bulat, alel b mewakili trait biji kedut, manakala alel H mewakili trait
hijau, alel h mewakili trait kuning
Allele B represents round seed trait, allele b represents constricted seed, while allele H
represents green trait, allele h represents yellow trait
• Anak yang terhasil daripada kacukan tersebut mengalami pendebungaan sendiri dan
menghasilkan generasi F2
Offspring produced from the crossing undergoes self-pollination and produced F2 generatio
• Terdapat empat jenis fenotip yang terhasil di dalam generasi F2
There are four types of phenotypes produced in F2 generation
The following statement is about a study of dihybrid inheritance.
Biji Bulat, hijau Biji kedut, kuning

Round seed, green wrinkle seed, yellow
Genotip induk: X
BBHH bbhh
Parent genotype
Persenyawaan
Fertilisation
Genotip F1
Genotype F1 BbHh
Fenotip Semua Biji Bulat, Hijau

phenotype all seed round, green
Induk 2 (F1) BbHh BbHh

parental 2 (F1) X
Meiosi
Gamet
Gamete s
bh
B Bh b bh B Bh b
H H H H
Kacukan gamet dari Induk 2 menggunakan segi empat Punnet:
Gamete cross from parental 2 using Punnet square:
Gamet
betina BH Bh bH bh
Gamet jantan
BH BBHH BBHh BbHH BbHh
Bh BBHh BBhh BbHh Bbhh
110
bH BbHH BbHh bbHH bbHh

bh Bbhh Bbhh bbHh bbhh
Genotip F2 BBHH, BBHh, Bbhh bbHH bbhh

BbHh, BBhh bbHh
BbHH
Fenotip F2 Biji bulat Biji bulat Biji kedut Biji kedut
warna hijau warna warna hijau warna kuning
kuning
Nisbah Fenotip
9 3 3 1
F2
Daripada genotip F2, nisbah fenotip F2 diperolehi dan 4 jenis fenotip dikenal pasti.
From F2 genotype, F2 phenotype ratio and 4 types of phenotype are identified.
(b) Huraikan dengan menggunakan rajah skema genetik, proses pembentukan empat jenis
fenotip di dalam generasi F2 tersebut.
Describe by using genetic scheme diagram, the process of formation of four types of
phenotype in F2 generation.
[8 markah]
[8 marks]
(c) Pernyataan berikut adalah mengenai ciri-ciri penyakit akibat daripada mutasi kromosom.
The following statement is about characteristics of a disease caused by chromosomal
mutation.
• Lelaki yang mandul dengan testis kecil yang gagal menghasilkan sperma
A sterile man with small testes that fail to produce sperms
• Mempunyai suara dan buah dada seperti wanita
Possesses voice and chest similar to those of a woman
• Mempunyai kaki dan tangan yang panjang
Has long legs and hands
Mutasi kromosom telah menyebabkan keabnormalan kromosom.

Jelaskan bagaimana keabnormalan ini berlaku?
Chromosomal mutation leads to abnormalities in chromosomes.
Clarify how the abnormalities happened?
[8 markah]
[8 marks]
P1 : Perubahan bilangan kromosom berlaku,

Changes in chromosome number happen
P2 : kerana kromosom homolog gagal terpisah semasa anafasa I

meiosis
because of homologous chromosome failed to separate during
anaphase I meiosis I
111
P3 : kerana kromatid kembar gagal terpisah semasa anafasa II meiosis.

because sister chromatid failed to separate during anaphase II
meiosis II.
P4 : disebabkan gentian gelendong yang gagal terbentuk semasa

meiosis.
caused by spindle fibres are failed to form during meiosis
P5 : tak disjungsi berlaku

Non-disjunction occurs
P6 : menyebabkan bilangan kromosom menjadi tidak normal.

causing the chromosomal number to become abnormal
P7 : Gamet yang terbentuk kehilangan satu atau lebih kromosom/

memperoleh satu atau lebih kromosom
Gamete formed loose one or more chromosome/receiving one or
more chromosome.
P8 : semasa spermatogenesis atau semasa oogenesis.

during spermatogenesis or during oogenesis.
P9 : Persenyawaan yang melibatkan gamet yang tidak normal akan

menghasilkan zigot yang berkembang menjadi individu yang
mempunyai ciri-ciri tidak normal.
Fertilisation involving abnormal gamete will produce zygote
that develop into individual with abnormal characteristic.
P10: Individu ini mengalami perubahan fenotip

This individual is having a change in phenotype.
Mana-mana 10P
Any 10P
10. Rajah 10.1 menunjukkan sistem endokrin manusia.

Diagram 10.1 shows the human endocrine system.
112
Otak
Brain
Kelenjar R
Gland R
Kelenjar Tiroid
Hormon P Thyroid gland
Hormone P
Hormon Q
Hormone Q
Kelenjar adrenal
Adrenal gland
Rajah 10.1
Diagram 10.1
(a) (i) Namakan hormon P dan hormon Q yang dirembeskan oleh kelenjar R.
Name hormone P and Q which are secreted by the gland R.
[2 markah]
[2 marks]
Hormon P: Hormon perangsang tiroid

Hormone P Thyroid stimulating hormone
Hormon Q: Hormon Adrenokortikotrof

Hormone Q Adrenocorticotropic hormone
(ii) Kelenjar R merupakan kelenjar utama dalam sistem endokrin.
Terangkan mengapa.
Gland R is the main gland in the endocrine system.
Explain why.
[2 markah]
[2 marks]
P1 : Kelanjar R adalah kelanjar pituitari

Gland R is pituitary gland
P2 : merembeskan hormon yang mengawal rembesan kelenjar

endokrin yang lain
secretes hormone that control the secretion of other endocrine
glands
113
(b) Rajah 10.2 menunjukkan dua orang pelajar sedang meluncur di gelanggang meluncur ais.
Diagram10.2 shows two students are skating on an ice-skating rink.
Rajah 10.2
Diagram 10.2
Terangkan bagaimana kelenjar endokrin terlibat dalam pengawalaturan suhu badan

mereka.
Explain how the endocrine glands involve in regulating their body temperature.
[6 markah]
[6 marks]
P1: Penurunan suhu dikesan oleh termoreseptor (pada kulit)

The drop in temperature is detected by thermoreceptors (on the skin)
P2: (Termoreseptor) mencetus impuls

(Thermoreceptors) trigger impulses
P3: Impuls dihantar ke kelenjar tiroid

Impulses are sent to the thyroid gland
P4: Kelenjar tiroid merembeskan hormon tiroksina

The thyroid gland secretes the hormone thyroxine
P5: Metabolisma sel meningkat

Increased the cell metabolism
P6: Menyebabkan penghasilan haba meningkat

Causes increased heat production
P7: Impuls dihantar ke kelenjar adrenal

Impulses are sent to the adrenal glands
P8 : Kelenjar adrenal merembeskan hormon adrenalin

The adrenal glands secrete the hormone adrenaline
P9: Meningkatkan kadar metabolisme
114
Increased the cell metabolism
P10. Menyebabkan penghasilan haba meningkat

Causes increased heat production
P11 : Mengecutkan salur darah

Contracts the blood vessels
P12: Kurang darah mengalir ke kulit

//kurang haba terbebas ke persekitaran
Less blood flows to the skin
// less heat is released to the environment
P13: Suhu badan meningkat dan kembali kepada suhu normal

Body temperature rises and returns to normal temperature
Nota : P5/P9 -terima sekali sahaja

P6/P10 – terima sekali
115
(c) Rajah 10.3 menunjukkan graf perubahan kepekatan glukosa dan kepekatan insulin dalam
darah individu X dan Y dalam tempoh 3 jam selepas makan kek coklat.
Diagram 10.3 shows a graph of changes in glucose concentration and insulin
concentration in the blood of individual X and Y within 3 hours after eating chocolate cake.
Concentra8on of glucose in blood (mg/dL)

Kepekatan glukosa dalam darah (mg/dL)
Individu X
Individual X
Individu Y
Individual Y
Masa (jam)
Time (hour)
Concentra8on of insulin in blood (U/ml)
Kepekatan insulin dalam darah (U/ml)
Individu Y
Individual Y
Individu X
Individual X
Masa (jam)
Time (hour)
Makan kek coklat
Eat chocolate cake
Rajah 10.3
Diagram 10.3
116
Berdasarkan Rajah 10.3,

Based on Diagram 10.3,
• Terangkan perbezaan perubahan kepekatan glukosa dan kepekatan insulin dalam

darah individu X dan Y dalam tempoh 3 jam.
Explain the differences in blood glucose concentration and the concentration of
insulin in the blood between individual X and Y within 3 hours.
• Terangkan bagaimana pengawalaturan kepekatan glukosa berlaku dalam individu Y.

Explain how the regulation of glucose concentration occurs in individual Y.
[10 markah]
[10 marks]
F1 : Selepas memakan kek coklat, kepekatan glukosa darah individu X lebih tinggi
berbanding individu Y
After eating chocolate cake, the blood glucose concentration of individual X is
higher than that of individual Y
P1 : kerana kek coklat mengandungi glukosa/karbohidrat/ gula

because chocolate cake contains glucose/ carbohydrates/ sugar
F2 : kepekatan glukosa dalam darah individu Y menurun selepas 0.5 jam, manakala
kepekatan glukosa dalam darah individu X terus meningkat selama 2 jam
the concentration of glucose in the blood of individual Y decreases after 0.5
hours, while the concentration of glucose in the blood of individual X continues
to increase for 2 hours
P2 : disebabkan oleh kepekatan insulin dalam darah individu Y yang tinggi /

meningkat dengan banyak
due to high / increased concentration of insulin in the blood of individual Y
F3 : selepas 3 jam memakan kek coklat, kepekatan glukosa darah individu Y turun /
kembali ke aras asal, manakala kepekatan glukosa darah individu X masih tinggi
daripada aras asal
after 3 hours of eating chocolate cake, the blood glucose concentration of
individual Y drops / returns to the original level, while the blood glucose
concentration of individual X is still higher than the original level
P3 : kerana individu X merembeskan insulin yang sedikit // kepekatan insulin dalam

darah individu X adalah rendah
because individual X secretes small amount of insulin // the concentration of
insulin in the blood of individual X is low
P4 : Ini menyebabkan individu X mengidap kencing manis / diabetes melitus

this caused the individual X to have diabetes/diabetes mellitus
E1 : apabila aras glukosa dalam darah meningkat, sel beta Langerhans pankreas
diransang
117
when blood glucose level increases, pancreas Langerhans beta cells are
stimulated
E2 : (sel beta Langerhans) merembeskan hormon insulin

(Langerhans beta cells) secrete insulin hormone
E3 : ke dalam aliran darah

into the bloodstream
E4 : insulin meransang sel hati / sel otot menggunakan / mengoksidakan glukosa

insulin stimulates liver cells / muscle cells to use / oxidize glucose
E5 : insulin merangsang menukaran glukosa berlebihan kepada glikogen

insulin stimulates the conversion of excess glucose to glycogen
E6 : untuk disimpan di dalam sel hati / sel otot

to be stored in liver cells / muscle cells
E7 : insulin menukarkan glukosa berlebihan kepada lemak di dalam sel adipos

insulin converts excess glucose to fat in adipose cells
E8 : kepekatan glukosa yang tinggi dalam darah individu Y diturunkan ke julat normal
the high concentration of glucose in the blood of individual Y is reduced to the
normal range
E9 : Individu Y adalah sihat
individual Y is healthy
Nota :
F – sekurang-kurangnya 1
P - sekurang-kurangnya 1
E - sekurang-kurangnya 1
O – maksimum 7
11 Pernyataan berikut merujuk kepada penggunaan kawalan biologi sebagai alternatif kepada
kawalan secara kimia.
The following statement refers to application of biological control as an alternative to chemical
control.
Agen kawalan biologi merupakan teknologi berkonsepkan ekologi yang mengawal

serangan serangga perosak sayuran tanah ?nggi seper? kubis, salad dan tomato.
Diadegma semiclausum (penyengat parasit), Cotesia vestalis (penyengat parasit) dan
Coenosia exigua (langau) merupakan contoh agen kawalan biologi yang terbuk?
berkesan mengawal serangan serangga perosak.
Biological control agent is a technology based on ecological concepts that control pest
attack on highland vegetables such as cabbages, lettuces and tomatoes. Diadegma
semiclausum (parasitic wasp), Cotesia vestalis (parasitic wasp) and Coenosia exigua
(tiger fly) are some examples of biological control agents which have been proven to be
effective in controlling the attacks of pests.
118
(a) Terangkan bagaimana kawalan biologi berkesan mengawal serangan serangga perosak.
Explain how biological control is effective in controlling the attacks of pests.
[5 markah]
[5 marks]
P1 : (Kawalan biologi ialah cara) mengawal populasi haiwan perosak dengan

menggunakan musuh semula jadinya.
(Biological control is a way to) control the population of pests using their natural
enemies.
P2 : Cara ini dapat mengurangkan penggunaan racun serangga

It is a way to reduce the usage of pesticides.
P3 : mengurangkan pencemaran alam sekitar

reduce environmental pollution
P4 : menjamin kualiti / sekuriti makanan

safeguard the quality / security of food
P5 : selamat kepada pengguna (kerana secara semulajadi)

safe for consumers (because it is natural)
P6 : (memulihara) kestabilan ekosistem dengan mengurangkan spesies perosak

(Conserving) the stability of the ecosystem by reducing the pests species
119
(b) Petikan akhbar berikut ialah tentang suatu pembangunan yang tidak lestari.
The following paper article is on unsustainable development.
Projek Bukit Fraser mungkin membawa kepada pembangunan Hdak terancang

Fraser's Hill project may lead to overdevelopment
Veena Babulal and T.N. Alagesh – Ogos /August 23, 2020 @ 1:00pm
KUALA LUMPUR: Ketua Persatuan Ekopelancongan dan Pemuliharaan Malaysia Andrew J.

Sebas?an berkata ancaman itu bukan hanya kepada kawasan pembangunan, tetapi lebih
besar kepada Kompleks Hutan Bukit Fraser kerana melibatkan kawasan ekologi yang sensi?f
sejak awal lagi. Beliau berkata kompleks hutan itu, yang merangkumi enam hutan simpanan
kekal, terancam akibat perubahan penggunaan tanah untuk pembalakan, perlombongan,
pertanian dan infrastruktur, sebelum hotel ber?ngkat ?nggi itu dimasukkan ke dalam
perancangannya.
KUALA LUMPUR: Ecotourism and Conservation Society Malaysia head Andrew J. Sebastian
said the threat was not just to the area of the development, but the greater Fraser's Hill
Forest Complex due to the precedent being set in the ecologically-sensitive area. He said the
forest complex, which includes six permanent reserved forests, was under threat due to land
use changes for logging, mining, agriculture and infrastructure, before the high- rise hotel
was thrown into the mix.
Sebagai pemaju, wajarkan projek pembangunan tersebut.

Cadangkan langkah-langkah pemeliharaan, pemuliharaan dan pemulihan ekosistem di
kawasan tersebut.
As a developer, justify the development project.
Suggest steps for preservation, conservation and restoration of the ecosystem in that
area.
[10 markah]
[10 marks]
F: Tidak wajar kerana akan menyebabkan ketidakstabilan ekosistem
No, because it will cause the ecosystem to be unstable.
Pemeliharaan
Preservation.
120
P1 : Tidak melakukan sebarang pembangunan di hutan yang belum diteroka // hutan

dikekalkan pada keadaan sedia ada.
Do not do any development in unexplored forests // forests are maintained in their
current condition.
P2 : Diwartakan sebagai hutan simpan ( contohnya hanya boleh untuk penyelidikan /

pendidikan sahaja)
Gazetted into forest reserve (for example, only for research / education)
Pemuliharaan
Conservation
P3 : Mengawal jumlah pokok yang ditebang

Control the number of trees cut down
P4 : Melakukan pembangunan pada kawasan yang sedia ada

Carry out development on existing areas
P5 : Mengelakkan faktor yang boleh menyebabkan kebakaran hutan.

Prevent the factors that can cause forest fires.
P6 : Sentiasa memeriksa jumlah kawasan yang sudah di teroka untuk mengelakkan

lebih banyak kawasan dibuka
Always check the number of areas that have been explored to avoid more areas
being opened
P7 : Melindungi hutan dari penyakit/ virus/ perosak dan lain-lain, supaya jumlah hutan
dapat dipulihara
Protect forests from diseases/ viruses/ pests and others, so that the amount of forest
can be conserved
P8 : Penggunaan hasil hutan yang optimum untuk mengelakkan pembaziran //

meminimumkan pengambilan hasil hutan
Optimal use of forest products to avoid wastage // minimize the uptake of forest
products
P9 : Penguatkuasaan undang-undang oleh pihak berwajib

Law enforcement by the authorities
Pemulihan
Restoration
P10 : Menanam semula pokok/penghutanan semula

Replanting trees/reforestation
P11 : Memperbaiki pembangunan yang sedia ada// tidak menambah pembangunan di

kawasan baharu
Improve existing development // do not add development in new areas
P12 : Mengambil kira keseimbangan spesis flora dan fauna (untuk keseimbangan
ekosistem)
Take into account the balance of flora and fauna species (for ecosystem balance)
F-1
Sekurang-kurangnya :
121
At least :
P1-P2 : 1
P3-P9 : 1
P10-P12 : 1
(c) Rajah 11 menunjukkan bangunan hijau yang merupakan satu konsep pembinaan yang
bercirikan teknologi mesra semula jadi. Matlamat utama konsep ini adalah
menggunakan sumber semula jadi secara cekap yang merangkumi tenaga, air dan bahan.
Diagram 11 shows a green building which is a building concept that has the
characteristics of nature-friendly technology. The main purpose of the concept is efficient
use of natural resources such as energy, water and materials.
Rajah 11
Diagram 11
Dengan menggunakan teknologi mesra semula jadi, jana idea tentang bangunan hijau
impian anda.
Nyatakan kelebihan idea anda.
By using nature-friendly technology, generate idea on your dream green building.
State the advantage of your ideas.
[5 markah]
[5 marks]
P1 : Panel solar menukarkan tenaga solar kepada tenaga elektrik

(contohnya untuk pencahayaan di dalam bangunan)
Solar panel convert solar energy to electrical energy
P2 : Sistem tadahan air air hujan digunakan untuk menyiram pokok dan mencuci
tandas
Rain water collecting system used to water the plants and
wash the toilet
122
P3 : Bahan pembinaan bangunan menggunakan bahan kitar semula (terima contoh

bahan yang sesuai)
Material for building use recycled materials (accept any suitable material)
Kelebihan:
Advantage:
P4 : Mengurangkan kesan negatif terhadap kesihatan manusia akibat daripada

pembangunan/bronkitis/asma/batuk/sesak nafas/gatal-gatal kulit
Reduces the negative effect to the human health due to
development/bronchitis/asthma/coughing/difficulty in breathing/skin itchiness
P5: Mengurangkan kesan negatif terhadap alam sekitar akibat daripada aktiviti
pembinaan/pencemaran air/udara/tanah
Reduces the negative effect on the environment due to construction
activity/water/air/soil pollution
P6 : Menjimatkan kos operasi, penyelenggaraan dan

pembinaan/menjimatkan penggunaan tenaga
elektrik/mengurangkan penggunaan bahan api fosil
Save the operation, maintenance and construction costs/save
electrical energy/reduce usage of fossil fuels
Mana-mana lima
Any five
KERTAS SOALAN TAMAT / END OF QUESTION PAPE
123

Bioezi Essei Boost 2023 With Answers

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

You might also like

Bioezi Essei Boost 2023 With Answers

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Bioezi Essei Boost 2023 With Answers

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

BIOEZI ESSEI BOOST 2023

9 Rajah 9.1 menunjukkan pergerakan bolus makanan di dalam esophagus.

(a) Terangkan proses pergerakan bolus makanan sehingga ia memasuki perut.

P1- Peristalsis/pergerakan peristal?k

P2- Pengecutan dan pengenduran secara beritma otot licin sepanjang

P3 – menolak bolus melalui esophagus ke dalam perut

(b) (i) Nyatakan dua kepen?ngan ha? dalam proses pencernaan.

State two the importance of liver in diges8on process.

P2 – Meneutralkan kim yang berasid

P4 – mengemulsikan lipid dengan memecahkan lipid kepada ??san halus

(ii) Huraikan fungsi ha? dalam asimilasi makanan tercerna.

P1 – Ha? mensintesis protein plasma dan enzim di dalam ha?

P2 – asid amino berlebihan diuraikan oleh ha? melalui proses

P3 – Apabila bekalan glukosa ?dak mencukupi, ha? menukarkan asid

P5- Apabila aras glukosa dalam darah menurun, glikogen ditukarkan

P6- Apabila aras glikogen mencapai aras maksimum, glukosa berlebihan

Individu yang mempunyai masalah kesihatan berbeza mencari pakar

Individu obesi? / Obese person

P1- pinggan separuh terdiri daripada buah-buahan dan sayur-sayuran,

P2- buah-buahan dan sayur-sayuran mengandungi serat ?nggi yang

P3 - mineral dan vitamin terhindar dari penyakit

P5 - dada ayam panggang mempunyai protein ?nggi dan kurang lemak

P6 - elakkan makanan yang mempunyai lemak dan minyak.

(or any suitable and relevant answer)

Individu Kanser / Cancer person

P1- setengah pinggan terdiri daripada buah-buahan dan sayur-sayuran,

P2- buah-buahan dan sayur-sayuran mengandungi serat ?nggi yang

P3 - jus buah mengandungi mineral dan vitamitn untuk meningkatkan

P4 - beras pu?h mengandungi karbohidrat ?nggi untuk memberikan

Masalah jantung / Heart problem

P1- setengah pinggan terdiri daripada buah-buahan dan sayur-sayuran,

P2- buah-buahan dan sayur-sayuran mengandungi serat ?nggi yang

P3 - mineral dan vitamin terhindar dari penyakit

P4- oat dan bijirin sangat baik untuk mengurangkan kolesterol

P5- Salmon panggang P5 mengandungi omega ?nggi yang baik untuk

10 (a) Rajah 10.1 menunjukkan keratan rentas otak manusia.

Rajah 10.1 / Diagram 10.1

(i) Terangkan fungsi struktur P dan Q

P1 - lobus X ialah lobus anterior

Rajah 10.2 / Diagram 10.2

Semasa pertandingan berlangsung, kadar pernafasan peminat meningkat.

P1 – peminat pertandingan reality nyanyian teruja

11 (a) Rajah 11.1 menunjukkan perkembangan awal zigot dalam manusia.

Proses/ Process III

Bincangkan keberkesanan struktur X dalam Rajah 11.2 bagi memas?kan sistem

P1 - struktur X ialah plasenta

(c) Rajah 11.3 menunjukkan uterus Puan Z yang abnormal.

Rajah 11.3 / Diagram 11.3

P1 – Teknik persenyawaan in vitro / ibu tumpang

sel darah merah kapilari darah

Rajah 9.1 / Diagram 9.1

(i) Bagaimanakah pertukaran gas R berlaku antara T dan kapilari darah?

F : R ialah oksigen // R is oxygen

(ii) Bagaimanakah gas S diangkut dari sel badan ke T?

P1 : bergabung dengan hemoglobin membentuk karbaminohemoglobin

P1 : pengecutan otot interkosta (luar) kurang berlaku

P1 : kedua-dua permukaan respirasi nipis setebal satu sel

S1 : kedua-dua organisma menjalani proses tarik dan hembus nafas

10 (a) Diagram 10.1 shows one of the ac?on of an?bodies.