Vai trò lịch sử của chủ nghĩa tư bản

Vai trò tích cực:

 Thúc dẩy lực lượng sản xuất phát triển nhanh chóng: quá trình phát triển của chủ nghĩa tư bản
đã làm cho lực lượng sản xuất phát triển mạnh cùng với đó là quá trình giải phóng sức lao động,
nâng cao hiệu quả khám phá và chinh phục tự nhiên của con người. Chủ nghĩa tư bản có công
lớn trong cuộc cách mạng công nghiệp và hiện nay là cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4.
 Chuyển nền sản xuất nhỏ thành nền sản xuất lớn hiện đại: sự ra đời của chủ nghĩa tư bản đã
thúc đẩy chuyển kinh tế hàng hóa giản đơn lên kinh tế hàng hóa tư bản chủ nghĩa phát triển,
chuyển nền sản xuất nhỏ thành nền sản xuất tập trung quy mô lớn, hiện đại, nâng suất cao.
 Thực hiện xã hội hóa sản xuất: chủ nghĩa tư bản đã thúc đẩy nền sản xuất hàng hóa phát triển
mạnh cùng với đó là quá trình xã hội hóa sản xuất cả về chiều rộng và chiều sâu.

Những giới hạn phát triển của chủ nghĩ tư bản:

 Mục đích của nền sản xuất tư bản chủ nghĩa vẫn tập trung chủ yếu vì lợi ích của thiểu số giai cấp
tư sản:

Đó là do cơ sở kinh tế của chủ nghĩa tư bản là dựa trên chế độ chiếm hữu tư nhân tư bản chủ nghĩa về
tư liệu sản xuất, trong đó giai đoạn công nhân là những người lao động khong có tư liệu sản xuất, họ
phải bán sức lao động cho các nhà tư bản và bị bóc lột giá trị thặng dư.

 Chủ nghĩa tư bản đã và đang tiếp tục tham gia gây ra chiến tranh và xung đột ở nhiều nơi trên
thế giới:

Vì các cường quốc tư bản ra sức chiếm lĩnh thuộc địa, thị trường nhưng do sự phân chia lãnh thổ,thị
trường thế giới dựa vào sức mạnh của các cường quốc tư bản và do sự phát triển không đều về kinh tế
và chính trị của các nước tư bản dẫn đến chiến tranh đòi phân chia lại thị trường thế giới.

 Sự phân hóa giàu-nghèo trong lòng các nước tư bản và có xu hướng ngày càng sâu sắc:

Chủ nghĩa tư bản càng phát triển, tích lũy, tích tụ và tập trung tư bản càng cao, giá trị thặng dư mà các
tập đoàn tư bản độc quyền thu được càng lớn, làm cho thu nhập của giai cấp công nhân ngày càng giảm
tương đối, còn thu nhập của giai cấp tư sản thì ngược lại.