REPORTED SPEECH dolaylı aktarım

GENEL KULLANIM;

Dolaylı aktarımdaki en önemli nokta, zamanları bir tık geriye taşımaktır. Onun dışında öznemizi de değiştirmemiz
gerekmektedir. Aktarım kısmındaki sabit kuralımız ise özne + said (that) yapısıdır;

• Simple Present > Simple Past

➢ I eat an apple > He said (that) he ate an apple

• Present Continuous > Past Continuous

➢ I am eating an apple > He said (that) he was eating an apple

• Present Perfect Continuous > Past Perfect Continuous

➢ I have been eating an apple > He said (that) he had been eating an apple

• Simple Past > Past Perfect

➢ I ate an apple > He said (that) he had eaten an apple

• Past Continuous > Past Perfect Continuous

➢ I was eating an apple > He said (that) he had been eating an apple

• Future Tense > Would

➢ I will eat an apple > He said (that) he would eat an apple

• Future Continuous > Would

➢ I will be eating an apple > He said (that) he would be eating an apple

• Future Perfect > Would

➢ I will have eaten an apple > He said (that) he would have eaten an apple

• am / is / are going to > was / were going to

➢ I am going to eat an apple > He said (that) he was going to eat an apple

• Present perfect / Past perfect / Past perfect continuous zaman değişimine uğramaz!
• Eğer aktarma fiilimiz gelecek zamanda ise dolaylı cümlemizi zamanda geriye taşımamıza gerek kalmıyor;
➢ I will asked Craig where he went yesterday
Zaman yapıları gibi modalları da geçmişe taşıyoruz;
• Can > Could

➢ I can eat an apple > He said (that) he could eat an apple

• May > Might

➢ I may eat an apple > He said (that) he might eat an apple

• Have to > Had to

➢ I have to eat an apple > He said (that) he had to eat an apple

• Diğer modallar zaman değişimine uğramaz!

İşaret zamirleri de geçmişe taşınmak durumunda;
➢ This > That / These > Those / Here > There
Hatta, zaman zarflarını dahi geçmişe taşımak zorunda kalıyoruz…
➢ Now > Then

➢ Today > That day

➢ Tonight > That night

➢ Tomorrow > The following day

➢ Next... > The following...

➢ Last... > The previous...

➢ ...ago > ...before

➢ At the moment > At that moment

Dönüşüm yapamadığımız yani geçmişe taşıyamadığımız durumlar ise şöyle; Aynı gün yaşanan olayı aktarıyorsak,

aktarma cümlesinde Simple Present Tense kullansak bile, aynı gün yaşandığı için geçmişe taşıyamıyoruz;
➢ I saw a UFO today > He said (that) he saw a UFO today
Tarih boyunca geçerliliğini koruyan ve fizik kuralları gibi şeyleri aktarırken de zamanı geriye alamıyoruz;
➢ The Earth circles around the Sun > Our teacher said (that) the Earth circles around the Sun

➢ The French Revolution lasted from 1789 to 1799 > Our teacher said (that) the French Revolution lasted

from 1789 to 1799

Aynı şekilde If’li koşul cümlelerini de aktarırken zamanda geriye taşıyamıyoruz ama öznelere el gezdirmemiz
mümkün;

➢ If she were your true friend, she would give you a call once in a while > He told me (that) if she were my

true friend, she would give me a call once in a while

Bağlaçlı cümlelerle de dönüşüm yapamıyoruz;
➢ While I was sleeping on the couch I had a nice dream > He said (that) while he was sleeping on the couch
he had a nice dream
Told ile de bu yapıları kullanabiliriz. Tell’in anlamı bir şeyin kime söylendiyi olduğu için, tell kelimesinden sonra bir
nesne zamiri gelmelidir;
➢ He told me (that) he was really busy

emir / tavsiye / rica / uyarı / tehdit / öneri CÜMLELERİYLE KULLANIMI;

Olumlu ve olumsuz emir cümleleri de kurabiliriz. Bu durumda özneden sonra bir to ve hemen ardından yapılması
emir verilen eylem yani fiil gelir;

➢ He told Bill to turn around and raise his hands [olumlu emir]

➢ He told me not to move a muscle [olumsuz emir]

Said ve told yerine başka fiiller koyarak da bu yapıyı kullanmamız mümkün;
➢ Turn around and raise your hands > He ordered me to turn back and raise my hands [emir]

➢ You should drink lots of water > The doctor advised me to drink lots of water [tavsiye]

➢ Could I borrow your pen for a minute? > He asked me to borrow my pen for a minute [rica]

➢ Do not eat the vegetables before you wash them > Their mother warned the children not to eat the
vegetables before they wash them [uyarı]

➢ Don’t come any closer or I’ll jump! > He threatened to jump if we come any closer [tehdit]

➢ Shall we go somewhere quiet? > He offered to go somewhere quiet [öneri]

Eğer bu cümle gerund özelliği taşıyan bir fiil alsaydı veya öyle bir fiil ile kullansaydık, o zaman şöyle olurdu;
➢ He suggested going somewhere quiet

evet - hayır SORU CÜMLELERİYLE KULLANIMI;

Soru cümlelerini aktarmanın ise iki yolu var. Evet - Hayır soru cümleleri ve wh- soru cümleleri. Evet - Hayır soru
cümlelerini aktarırken, if veya whether kelimelerinden yardım alıyoruz. Evet, if kelimesinin böyle bir anlamı daha
var! Bu, cümleye [-olup -olmadığı] gibi anlamlar katıyor. Said veya told yerine asked fiilini kullanmayı da aklımızda
tutuyoruz;
 ➢ Are you from Korea? > He asked us if / whether we were from Korea

➢ Did you enjoy the party? > She asked me if / whether I had enjoyed the party

➢ Will the guests stay over? > My wife asked me if / whether the guests would stay over

➢ Can I call you by your first name? > The man asked the woman if / whether he could call her by her first
name

• Bu kullanımı daha da pekiştirmek için cümle sonuna or not kelimesini de katabiliriz;

➢ Are you from Korea? > He asked us if / whether we were from Korea or not

➢ Did you enjoy the party? > She asked me if / whether I had enjoyed the party or not

• Ama whether yapısı ayrıcalıklı davranarak, or not kelimesini hemen kendisinden sonra da alabilir;
➢ Are you from Korea? > He asked us whether or not we were from Korea

➢ Did you enjoy the party? > She asked me whether or not I had enjoyed the party

• Peki, ne zaman if ne zaman whether kullanıyoruz? Farklı bir olasılığın sunulmadığı cümleler’de hem if hem de

whether kullanabiliriz;
➢ Did you enjoy the party? > She asked me if / whether I had enjoyed the party or not

➢ My wife asked me if / whether he could call her by her first name or not
• Sadece whether’in kullanıldığı durumlar ise en fazla iki olasılığın olduğu cümleler. Birden fazla olasılık olduğu için
de doğal olarak bir or getirmemiz gerekiyor ve bu duruma ortaya [şöyle mi yoksa şöyle mi] anlamı çıkıyor. Aslında
whether, Noun Clause olarak kullanılmaktadır ki, burada da bu kullanımı anlatılacaktır;

➢ My wife asked me whether the guests would stay over or they would stay at a hotel
• Yine sadece whether’in kullanıldığı bir durum da özne pozisyonunda kullanıldığı cümleler;
➢ Whether she is 29 or 30 years old isn’t an obstacle to get the job

➢ Whether or not to swim is up to you

• Sadece whether’in kullanıldığı başka bir durum da umursamazlık ve kayıtsızlık belirtilen cümleler. Bu kullanım ise

[olsa da, olmasa da] anlamı taşır;

➢ Whether you like it or not, I’m coming with you
• Sadece whether’in kullanıldığı bir diğer durum da -mek, -mak mastar ekinin kullanıldığı cümleler. Bu kullanım ise

[yapsam mı, yapmasam mı] anlamı taşır;

➢ I couldn’t decide whether to stay or (to) leave
• Whether’in kullanıldığı son durum da bu yapının edatla kullanıldığı durumlar. Bu kullanımda da [-olup -olmadığı]
anlamı taşır;

➢ I’ve been thinking about whether I had left my wallet at home

 • Sadece if’in kullanıldığı durumlardan birisi ikiden de fazla olasılığın olduğu cümleler;
➢ She looks in her thirties but I don’t really know if she is 30, 31 or 29 years old
 If’in kullanıldığı bir diğer alan ise, aktarma fiilimiz geçmiş zaman’da olsa bile eğer genel, herkes tarafından bilinen bir
durumdan bahsediyorsak If yapısını kullanırız ve zamanı da bir tık geriye taşımamıza gerek kalmaz. Çünki taşırsak, o
herkes tarafından bilinen durumun artık var olmadığı anlamına gelir;
 I asked if the Nile is the longest river in the world

Wh- SORU CÜMLELERİYLE KULLANIMI;

• Wh- soru cümlelerinde ise soru cümlesini aktarırken cümleyi olumlu hale getirerek aktarıyoruz;
➢ Where do you go every day? > He asked me where I went every day

➢ Who is that man? > I asked you who that man was [olumlu cümleye döndüğü için to be fiili, yani was
cümle sonuna geldi ki, gelmese ve who’dan sonra kullanılsaydı, cümle yine soru cümlesi yapısında kalırdı]

• Wh- sorularında asked yerine wonder veya wanted to know da kullanabiliriz;

➢ Why is she crying? > I wondered why she was crying

➢ Where will you be tomorrow around 03:00 PM? > My friend wanted to know where I would be the
following day around 03:00 PM

• Who ve what kelimeleri özne olarak da kullanıldığından, bu yapılarla soru cümlesi aktarırken cümleyi olumlu
yapmaya gerek kalmıyor;

➢ Who knows the answer? > The teacher asked who knew the answer

➢ What happened there? > We wondered what had happened there

• Eğer cümlemiz that’li değilse ve wh- ile kullanılması gereken bir cümle ise, wh- yapıları ise vermek
istediğimiz anlamı veremiyor ise o zaman hiç düşünmeden whether kullanırız;

 My dad asked me whether I was talking to my mum on the phone