Professional Documents
Culture Documents
12simetri 2022 SS
12simetri 2022 SS
IMETR·
I - YANSIMA
4.Bask¬
Rn uzay¬nda bir A noktas¬n¬n verilen bir P noktas¬na göre simetri¼gi denilince, APA0 do¼
grusal
0 0
olmak üzere, jAP j = jPA j olacak şekildeki A noktas¬anlaş¬l¬r.
Örnek
A (1, 2) noktas¬n¬n P (3, 4) noktas¬na göre simetri¼
gi olan noktan¬n koordinatlar¬n¬
bulunuz.
Örnek
A (1, 1, 2, 2) noktas¬n¬n P (1, 2, 3, 4) noktas¬na göre simetri¼
gi olan noktan¬n
koordinatlar¬n¬bulunuz.
Örnek
A (1, 2, 3) noktas¬n¬n x = y = z do¼
grusuna göre simetri¼
gi olan noktan¬n koordinatlar¬n¬
bulunuz. (2013 - ÖABT)
Örnek
A (1, 2) noktas¬n¬n y = 3x 2 do¼
grusuna göre simetri¼
gi olan noktan¬n koordinatlar¬n¬
bulunuz.
Problem
x 1
R3 uzay¬nda A (1, 1, 1) noktas¬n¬n = y = z do¼grusuna göre simetri¼gi olan noktan¬n
2
koordinatlar¬n¬bulunuz.
Teorem
Herhangi bir A noktas¬n¬n, do¼grultusu !
u olan ve P noktas¬ndan geçen bir do¼gruya göre
simetri¼gi olan noktan¬n koordinatlar¬
D! E
PA, !u
A0 = 2 ! ! ! u + 2P A
u, u
ile bulunur.
Kan¬t.
Vektörlerde toplama işlemine
! ! ! ! 1 ! !
A d göre, PA0 = PH + HA0 = PH + AA0 şeklinde ifade edebiliriz. PH
! 2
vektörü, PA vektörünün, ! u vektörü üzerine dik izdüşümü oldu¼
gundan,
H
D! E
Aı PA, !u
!
P PH = ! ! ! u
u, u
yaz¬labilir.
Analitik Geometri ve Çözümlü Problemler (4.Bask¬) S·
IMETR ·
I - YANSIMA M.Özdemir, Alt¬n Nokta Yay¬nevi, 2020 13 / 88
S·
IMETR ·
I - YANSIMA
Örnek
A (1, 2, 3) noktas¬n¬n x = y = z do¼
grusuna göre simetri¼
gi olan noktan¬n koordinatlar¬n¬
bulunuz.
Örnek
R4 uzay¬nda A (1, 1, 1, 3) noktas¬n¬n
x 1 w 1
=y=z=
2 2
do¼
grusuna göre simetri¼
gi olan noktan¬n koordinatlar¬n¬bulunuz.
Problem
x 1 w 1
R4 uzay¬nda A (1, 0, 1, 0) noktas¬n¬n =y =z = do¼grusuna göre simetri¼gi olan
2 2
noktan¬n koordinatlar¬n¬bulunuz.
Problem
A (1, 2) noktas¬n¬n y = 3x 2 do¼grusuna göre simetri¼gi olan noktan¬n koordinatlar¬n¬bulunuz.
Teorem
Düzlemde bir A (x0 , y0 ) noktas¬n¬n, ax + by + c = 0 do¼grusuna göre, simetri¼gi :
2 (ax0 + by0 + c )
A0 = (x0 , y0 ) (a, b )
a2 + b 2
ile bulunur.
A n=(a,b)
ax+by+c=0
H u=(b,-a)
P
A/
Kan¬t.
ax + by + c = 0 do¼grusunun do¼ grultman vektörü : ! u = (b, a) vektörüdür. Bu vektöre dik
!
olan vektörü n = (a, b ) ile gösterelim. P noktas¬, ax + by + c = 0 do¼
grusu üzerinde bir
! ! !
nokta olmak üzere,DHA vektörü, PA vektörünün n vektörü üzerine dik izdüşüm vektörüdür.
! !E
! PA, n ! !
Buna göre, HA = ! ! ! n yaz¬labilir. AA0 = 2AH oldu¼gundan,
n, n
D! E D! E
PA, !
n PA, !
n
A0 A= 2 ! ! ! n ) A0 = A 2 ! ! ! n
n, n n, n
Örnek
A (1, 2) noktas¬n¬n y = 3x 2 do¼
grusuna göre simetri¼
gi olan noktan¬n koordinatlar¬n¬
bulunuz.
Çözüm
3x y 2 = 0 do¼gru denkleminde, a = 3 ve b = 1’dir. Buna göre,
2 (3 1 2 2) 8 9
A0 = (1, 2) (3, 1) = ,
10 5 5
2 (ax0 + by0 + c )
elde edilir. Not : A0 = (x0 , y0 ) (a, b )
a2 + b 2
Örnek
Düzlemde herhangi bir A (x0 , y0 ) noktas¬n¬n, y = x do¼
grusuna göre simetri¼
gi olan
0
noktan¬n, A (y0 , x0 ) oldu¼
gunu gösteriniz.
Çözüm
Teorem kullan¬l¬rsa,
2 (x0 y0 )
A0 = (x0 , y0 ) (1, 1) = (y0 , x0 )
2
elde edilir.
Problem
A (1, 1) noktas¬n¬n, y = x + 2 do¼grusuna göre simetri¼gi olan noktan¬n koordinatlar¬n¬bulunuz.
Problem
Düzlemde herhangi bir A (x0 , y0 ) noktas¬n¬n, y = mx + n do¼grusuna göre simetri¼gi olan
noktan¬n, koordinatlar¬n¬bulunuz.
Örnek
A (t, t 1) noktas¬n¬n y = 2x + 1 do¼
grusuna göre simetri¼
gi olan noktan¬n
koordinatlar¬n¬bulunuz.
Bir Do¼
grunun Bir Do¼
gruya Göre Simetri¼
gi
Bir d do¼grusunun, bir ` do¼grusuna göre simetri¼gi d 0 do¼
grusu olsun. d 0 do¼ grusunun
denklemini bulmak için, d do¼ grusu üzerindeki herhangi bir nokta parametrik olarak yaz¬l¬r. Bu
noktan¬n, ` do¼ grusuna göre simetri¼gi bulunarak, d 0 do¼
grusu üzerindeki bu noktay¬ifade eden
do¼gru, parametre yok edilerek bulunur. Ayr¬ca, bir do¼ grunun simetri¼ gi olan bir do¼gru için,
aşa¼
g¬dakilere de dikkat ediniz.
1. d do¼ grusu ile bir K noktas¬nda kesişiyorsa, d 0 do¼
grusu, ` do¼ grusu da bu kesişme
noktas¬ndan geçmesi gerekir.
2. d do¼grusu üzerindeki, herhangi bir P noktas¬n¬n, ` do¼ grusuna göre simetri¼ gi P 0 noktas¬
ise, P 0 noktas¬da d 0 do¼
grusunun denklemini sa¼ glamal¬d¬r.
3. ` do¼grusu, d ve d 0 do¼
grusunun aç¬ortay do¼ grusudur.
4. Düzlemde, d 0 do¼grusunun denklemi : d + k ` = 0 do¼ gru ailelerinin içinden bir do¼ grudur.
d
l
dı
Örnek
y = 2x grusunun, y = x + 1 do¼
1 do¼ grusuna göre simetri¼
gini bulunuz.
Örnek
x 1 y z
Uzayda = y = z do¼
grusunun, x 1= = do¼
grusuna göre simetri¼
gini bulunuz.
2 2 2
Teorem
Düzlemde, d1 : a1 x + b1 y + c1 = 0 do¼grusunun, ` : a2 x + b2 y + c2 = 0 do¼grusuna göre
simetri¼gi,
( a1 a2 + b 1 b 2 )
a 1 x + b 1 y + c1 = 2 ( a 2 x + b 2 y + c2 )
a22 + b22
do¼grusudur.
d1:a1x+b1y+c1=0
A
l :a2x+b2y+c2=0
α
K α d2
A/
Kan¬t.
Simetri do¼ grusu, a1 x + b1 y + c1 = 0 ve a2 x + b2 y + c2 = 0 do¼
grular¬n¬n arakesitinden geçen,
(a1 x + b1 y + c1 ) + k (a2 x + b2 y + c2 ) = 0 formunda bir do¼
grudur. Bu do¼ grunun e¼giminin,
a1 + a2 k
m2 = (*)
b1 + b2 k
oldu¼
gunu biliyoruz. Di¼
ger taraftan, simetri do¼
grusu aç¬ortay do¼
grusu oldu¼
gundan,
a1 a2
+
m1 m` b1 b2 a2 b 1 a1 b 2
tan α = = a a = ,
1 + m1 m` 1+
1 2 b 1 b 2 + a1 a2
b1 b2
a2
m2
m` m2 b2 a2 m2 b2
tan α = = a =
1 + m2 m` 1 m2
2 b2 m2 a2
b2
aç¬lar¬n¬n eşitli¼
ginden,
Kan¬t.
a2 b 1 a1 b 2 a2 m2 b2
=
b 1 b 2 + a1 a2 b2 m2 a2
olur ki, buradan,
a1 a22 a1 b22 + 2a2 b1 b2
m2 =
a22 b1 2a1 a2 b2 b1 b22
elde edilir. Buradan, ( ) eşitli¼
gi gözönüne al¬n¬rsa,
a1 a2 k a1 a 2 a1 b22 + 2a2 b1 b2
= 2 2
b1 + b2 k a2 b 1 2a1 a2 b2 b1 b22
eşitli¼
ginden,
2 ( a1 a2 + b 1 b 2 )
k=
(a22 + b22 )
bulunur.
Örnek
3x + 2y = 5 do¼
grusunun y x = 2 do¼
grusuna göre simetri¼
ginin denklemini bulunuz.
(ÖABT 2016)
Problem
x + 2y = 1 do¼grusunun x + y = 1 do¼grusuna göre simetri¼gi olan do¼grunun denklemini
bulunuz.
r
N A r
u
H
ω
Aı
Bir A noktas¬n¬n bir ω düzlemine göre simetri¼gi denilince, iki koşul sa¼
glanmal¬d¬r.
A + A0
1. = H noktas¬düzlem denklemini sa¼ glamal¬d¬r.
!2 ! !
! !
2. AA0 // N paralelli¼gi vard¬r. AA0 vektörü düzleme dik olmal¬d¬r. Yani, AA0 = λ N
sa¼glanmal¬d¬r.
Örnek
A (1, 2, 3) noktas¬n¬n x + y + z = 0 düzlemine göre simetri¼
gi olan noktan¬n
koordinatlar¬n¬bulunuz. (2013 ÖABT)
Örnek
A (1, 2, 3) noktas¬n¬n x + y + z = 5 düzlemine göre simetri¼
gi olan noktan¬n
koordinatlar¬n¬bulunuz.
Teorem
!
Bir A noktas¬n¬n, normali N olan ve P noktas¬ndan geçen bir ω düzlemine göre simetri¼gi olan
noktan¬n koordinatlar¬ D ! !E
AP, N !
A0 = A + 2 D ! ! E N
N, N
ile bulunur.
Kan¬t.
Vektörlerde toplama işlemine göre,
! ! ! ! !
PA0 = PA + AA0 = PA + 2AH
!
şeklinde ifade edebiliriz. AH vektörü,
! !
AP vektörünün, N D vektörü üzerine dik izdüşümü
! !E
! AP, N !
oldu¼ gundan, AH = D ! !E N yaz¬labilir. Buradan,
N, N
D ! !E D ! !E
AP, N ! AP, N !
A0 P=A P + 2 D ! ! E N ) A0 = A + 2 D ! ! E N
N, N N, N
elde edilir.
Örnek
A (1, 2, 3) noktas¬n¬n x + y + z = 5 düzlemine göre simetri¼
gi olan noktan¬n
koordinatlar¬n¬bulunuz.
Problem
A (1, 2, 3) noktas¬n¬n x + 2y z = 5 düzlemine göre simetri¼gi olan noktan¬n koordinatlar¬n¬
bulunuz.
Problem
A (1, 2, 3) noktas¬n¬n x + 3y + 2z = 5 düzlemine göre simetri¼gi olan noktan¬n koordinatlar¬n¬
bulunuz.
Bir Do¼
grunun Bir Düzleme Göre Simetri¼
gi
Örnek
x 1
Uzayda = y = z do¼
grusunun, x + z = 1 düzlemine göre simetri¼
gini bulunuz.
2
Problem
x
Uzayda = y = z do¼grusunun, x + y + z = 0 düzlemine göre simetri¼gini bulunuz.
2
Problem
x 1
Uzayda = y = z do¼grusunun, xoy düzlemine göre simetri¼gini bulunuz.
2
Çözümlü Problemler
Problem
A (1, 2, 3) noktas¬n¬n x + y + z = 5 düzlemine göre simetri¼
gi olan noktan¬n
koordinatlar¬n¬bulunuz.
Problem
(x 1)2 + (y 2)2 = 4 çemberinin, y = 2x 1 do¼
grusuna göre simetri¼
gi nedir?
Problem
x
A (1, 2, 3) noktas¬, = y, z = 1 do¼
grusu üzerindeki hangi noktaya en yak¬nd¬r?
2
Problem
x 1 w 1
R4 uzay¬nda A (1, 1, 1, 3) noktas¬n¬n =y=z= do¼
grusuna göre simetri¼
gi
2 2
olan noktan¬n koordinatlar¬n¬bulunuz.
Problem
x 1 w 1
R4 uzay¬nda A (1, 1, 1, 1) noktas¬n¬n =y =z = do¼grusuna göre simetri¼gi olan
2 2
noktan¬n koordinatlar¬n¬bulunuz.
Problem
x = y, z = 1 do¼
grusunun, x + y + z = 1 düzlemine göre simetri¼
gi nedir?
Problem
(x 1)2 +y 2 + (z 2)2 = 4 küresinin yoz düzlemine göre simetri¼
gi nedir?
Problem
y z
x = y = z do¼
grusunun, x = = do¼
grusuna göre simetri¼
gi nedir?
2 3
Problem
Düzlemde denklemleri k : y = 2x + 4 ve d : y = x olan do¼
grular veriliyor. k do¼
grusunun
d do¼
grusuna göre simetri¼ grunun denklemini bulunuz. (ÖABT ·IÖ - 2013)
gi olan do¼
BÖLÜM TEST·
I-·
IZDÜŞÜM -S·
IMETR·
I
SORU
x 1 z 1
=y = grusu üzerindeki hangi nokta, d¬ş¬ndaki A (1, 1, 1) noktas¬na en yak¬n
do¼
2 2
noktad¬r?
9 1 9 11 1 11 10 1 10 7 2 7 2 2
A) , , B) , , C) , , D) , , E) , ,3
7 7 7 9 9 9 9 18 9 9 9 9 7 7
SORU
x + y + 2z = 5 düzleminin, A (1, 1, 1) noktas¬na en yak¬n oldu¼
gu koordinatlar¬bulunuz.
7 7 4 1 1 4 19 19 1 1 1 7
A) , , B) , , C) , , D) , , E) (2, 0, 1)
6 6 3 6 6 3 14 14 7 3 3 6
SORU
x z
A (1, 1, 1) noktas¬n¬n = y = do¼ grusuna göre simetri¼
gi olan noktan¬n koordinatlar¬n¬
2 2
bulunuz.
11 1 11 2 2 7 2 7 10 1 10 13 6 13
A) , , B) , ,3 C) , , D) , , E) , ,
9 9 9 7 7 9 9 9 9 18 9 9 9 9
SORU
A (1, 1, 1) noktas¬n¬n x + 3y + 2z = 5 düzlemine göre simetri¼
gi olan noktan¬n koordinatlar¬n¬
bulunuz.
6 3 5 2 4 2 1 1 5 7 2 7 6 4 5
A) , , B) , , C) , , D) , , E) , ,
7 7 7 7 7 7 7 7 7 9 9 9 7 7 7
SORU
Uzayda A ( 2, 3, 3) noktas¬n¬n xy düzlemine göre simetri¼ gi B noktas¬ve B noktas¬n¬n orjine
göre simetri¼
gi C noktas¬olarak belirleniyor. C noktas¬n¬n koordinatlar¬aşa¼
g¬dakilerden
hangisidir? (ÖABT ·IÖ - 2013)
A) (2, 3, 3) B) ( 2, 3, 3) C) (2, 3, 3) D) ( 2, 3, 3) E) (2, 3, 3)
SORU
Uzayda A (1, 2, 3) noktas¬n¬n, x = y = z do¼ grusuna göre simetri¼
gi olan noktan¬n koordinatlar¬
aşa¼
g¬dakilerden hangisidir? (ÖABT - 2013)
A) (3, 2, 1) B) (1, 2, 4) C) (3, 5, 2) D) (2, 4, 3) E) (5, 4, 3)
SORU
x + 2y = 1 do¼ grusunun x + y = 1 do¼
grusuna göre simetri¼
gi olan do¼
grunun denklemi
aşa¼
g¬dakilerden hangisidir? (ÖABT - 2014)
A) y = 2 + 2x B) y = 2 2x C) y = 1 2x D) y = 2x + 1 E) y = 2x 1
SORU
Uzayda, A (1, 2, 0) noktas¬ve x + y = 2 düzlemi veriliyor. A noktas¬n¬n bu düzleme göre
simetri¼
gi olan noktan¬n orjine uzakl¬
p g¼¬kaç birimdir? (ÖABT - 2015)
A) 1 B) 2 C) 3 D) E) 3
SORU
Düzlemde, x y = 1 do¼ grusuna göre yans¬may¬veren dönüşüm aşa¼
g¬dakilerden hangisidir?
A) x 0 = 2x + y + 1, y 0 = x 1 B) x 0 = 2x y + 1, y 0 = x + 1
C) x 0 = 2x + y 1, y 0 = x 1 D) x 0 = 2x + y 1, y 0 = x + 1
0
E) x = y + 1, y 0 = x 1
SORU
y = x 2 1 e¼grisinin x + y = 1 do¼
grusuna göre simetri¼
gi hangisidir?
2
A) x = y + 2y + 1 B) x = y 2 2y + 1 C) x = y 2 + 2y 1
2
D) x = y + 2y + 1 E) x = y 2 2y 1
SORU
x 1
= y , z + 2 = 0 do¼ grusunun x + y 2z = 8 düzlemi üzerindeki dik izdüşüm do¼
grusu,
2
aşa¼
g¬daki vektörlerden hangisine paraleldir?
A) (3, 2, 4) B) (4, 2, 1) C) (1, 3, 5) D) (3, 1, 2) E) (4, 2, 3)
KAYNAK