BORULARDA AKIŞ FORMÜLLERİ

=m ρ=
Vort Ac ∫ ρ u (r )dA c

∫ ρ u (r )dAc
Ac
∫ ρ u (r )2π rdr
2
R

R 2 ∫0
Vort = 0
= u (r )rdr
ρ Ac ρπ R 2

atalet kuvvetleri Vort D ρVort D

Re
= = =
viskoz kuvvetler ν µ
4A
Hidrolik çap: Dh = c
P
Re ≤ 2300 la min er akış
2300 ≤ Re ≤ 4000 geçiş akışı
Re ≥ 4000 türbülanslı akış
GİRİŞ BÖLGESİ
Lh ,la min er ≅ 0.05 Re D D Lh ,türbülans ≅ 10 D
BORULARDA TAM GELİŞMİŞ LAMİNER AKIŞ
1 dP 2
=u (r ) (r − R 2 )
4 µ dx
1 dP 2
Vort = − R
8µ dx
𝜌𝜌𝜌𝜌𝐷𝐷2 ∆𝑃𝑃
V= � + (𝑧𝑧1 − 𝑧𝑧2 )�
32𝜇𝜇𝜇𝜇 𝜌𝜌𝜌𝜌
𝑅𝑅 2 − 𝑟𝑟 2
𝑢𝑢(𝑟𝑟) = 2𝑉𝑉𝑜𝑜𝑜𝑜𝑜𝑜 � �
𝑅𝑅 2
umaks = 2Vort
8µVort L
∆P = P1 − P2 =
R2
L ρVort2
Basınç kaybı ∆PK = f
D 2
8τ w
Darcy sürt. faktörü f =
ρVort2
2τ w
Fanning sürt. katsayısı Cf =
ρVort2
Her ikisi karşılaştırılırsa Cf = f / 4
64 µ 64
Dairesel boru, laminer akış =f =
ρ DVort Re
∆PK L Vort2
Yük kaybı hK
= f
=
ρg D 2g
W pompa , K  PK = ∨ ρ ghK = mgh
= ∨∆  K

Ortalama hız =Vort

(=
P1 − P2 ) R 2 ( P1 − P2 ) D 2
=
∆PD 2
8µ L 32 µ L 32 µ L
( P1 − P2 ) R 2
∆Pπ D 4
Hacimsel debi =∨ Vort
= Ac π=
R2
8µ L 128µ L

P1 −
= P2 ρ (α 2V22 − α1V12 ) / 2 + ρ g ( z2 − z1 ) + htürbün ,ç − hpompa , f + hK

Eğimli Borular
W sin θ =
Wx = ρ g ∨ eleman sin θ =
ρ g (2π rdrdx) sin θ
 µ d  du  dP
r =  + ρ g sin θ
r dr  dr  dx
1  dP 
u (r ) = + ρ g sin θ  (r 2 − R 2 )
4 µ  dx 
(∆P − ρ gL sin θ ) D 2
Ortalama hız Vort =
32 µ L
( ∆P − ρ gL sin θ ) π D 4
=
Hacimsel debi ∨ Vort
= Ac
128µ L
COLEBROOK bağıntısı

1 ε / D 2.51 
−2.0 log 
= +  (türbülanslı akış)
f  3.7 Re f
 
HAALAND bağıntısı

1  ε / D 1.1 6.9 
≅ −1.8log   +  türbülanslı akış
f  3.7  Re 
Akış Problemi Tipleri
−2
∨ 2 L   ε  ν D   
0.9

hK 1.07  ln  + 4.62     10−6 < ε / D < 10−2 ; 3000 < Re < 3 x108
gD 5   3.7 D  ∨   

0.04
 4.75 5.2

1.25  L ∨
2  9.4  L 
D 0.66 ε   + ν ∨
    10−6 < ε / D < 10−2 ; 3000 < Re < 3 x108
  ghK   ghk  
hK
Kayıp katsayısı KK = 2
V / 2g
V2
Yerel kayıp hK = K K
2g
V2 L V2 D
Eşdeğer uzunluk: hK = K K = f eşd → Leşd = KK
2g D 2g f
Li Vi 2 VJ2
Toplam yük kaybı (genel): hK ,toplam = hK , sürekli + hK , yerel = ∑i
fi
Di 2 g J
+ ∑ K K ,J
2g
Birbirine paralel bağlı iki borudaki hız ve debi oranları ise:
1/2 1/2
V1  f 2 L2 D1  ∨ 1 Ac ,1V1  f 2 L2 D1 
=   = =  
V2  f1 L1 D2  ∨ 2 Ac ,2V2  f1 L1 D2 
Pompalı ve Türbünlü borulama Sistemleri

P1 V12 P2 V22
+ α1 + z1 + hpompa , f = + α2 + z2 + htürbün ,ç + hK
ρg 2g ρg 2g
hpompa , f = ( z2 − z1 ) + hK
ρ ∨ ghpompa , f ρ ∨ ghpompa , f
W pompa ,mil = ve Welektrik
η pompa − motor η pompa − motor
a)Sürgülü Vana, kesit boyunca aşağı kayar;
b) Tablalı Vana, özel silindirik tapa ile geçiş kapatılır;
0
c) Köşe Vanası, tablalı vanaya benzer ama 90 dirsekle çalışır;
d) Çalpara (Çek Valf) Vana, tek yönde akışa izin verir;
e) Disk Vana, kesiti dairesel bir kapak ile kapatır.
Tablo 3: Açık vanalar, dirsekler ve T bağlantıları için Direnç katsayıları
 Şekil 15 90 Dirseklerde Direnç Katsayıları

Şekil 16 Kelebek Vana

Sürekli daralma koni açısı, 2θ { o } 30 45 60

Sürekli daralma için K 0.02 0.04 0.07