PROBLEMLER

PROBLEM. 12000 TL maliyetle kurulan evaporatif soğutucu ile 20 yıl boyunca her yıl 3000
TL para tasarruf edilecektir. Son üç yıl boyunca ise 2200 TL bakım masrafı olacağı tahmin
edilmektedir. Yıllık faiz oranının %8 olduğu durumda Net şimdiki değeri (NŞD) bulunuz.

𝑃𝑃 𝑃𝑃 𝑃𝑃
𝑁𝑁Ş𝐷𝐷 = −12000 + 3000 , %8,20 − 2200 , %8,3 %8,17
𝐴𝐴 𝐴𝐴 𝐹𝐹

NŞD=-12000+3000(9.8181)-2200(2.5771)(0.2703)

= -12000+29454-1532=15922
PROBLEM. 300 kg/h debi 20 oC sıcaklıktaki su % 85 verimli
bir ısı değiştirgecinde, 85 oC deki atık gaz ile ısıtılmaktadır.
a) Suyun çıkış sıcaklığını bulunuz.
b) 50 saat çalışma için yakıt tasarrufunu bulunuz.

cg=1.25 kJ/kgK, cs=4.18 kJ/kgK

η = 0.92 Hu=34485 kJ/m3 ,

T1 − T2 Q = ms cs ∆T
η= Q
T1 − T5 B=
= 300(4.18)(75.25 − 20) ηH u
20 − T2
0.85 = = 69283.5kJ / h
20 − 85 3464175
QT = 50Q =
0.92(34485)
= 50(69283.5kJ / h)
o
T2 = 75.25 C
= 3464175kJ
= 109 m3
 PROBLEM. 30oC sıcaklık ve %60 bağıl nemdeki taze hava, 26 oC sıcaklıktaki mahalden dönen hava
ile soğutma makinasına girmeden önce ısı geri kazanım eşanjöründe soğutuluyor. Isı eşanjörünün
verimi %85 ve soğutma makinasının COP değeri 3.4, hava debisi ms=2.4 kg/s , eşanjör maliyeti 15400
Tl, aylık faiz oranı %4 ise eşanjör maliyetinin geri dönüş süresini günde 10 saat ayda 30 gün çalışma
durumunda bulunuz
𝑇𝑇1 − 𝑇𝑇2 30 − 𝑇𝑇2
𝜂𝜂 = = = 0.85
𝑇𝑇1 − 𝑇𝑇4 30 − 26

𝑇𝑇2 = 26.6 ℃ > 𝑇𝑇ç yoğuşma olmaz

𝑇𝑇2 = 26.6℃
𝑔𝑔𝑔𝑔𝑣𝑣 � ℎ2 = 68 𝑘𝑘𝑘𝑘
𝑇𝑇1 = 30℃ 𝑘𝑘𝑘𝑘 𝑔𝑔𝑔𝑔𝑣𝑣 𝑤𝑤2 = 𝑤𝑤1 = 16 𝑘𝑘𝑘𝑘
� ℎ = 71 , 𝑤𝑤 = 16 , 𝑇𝑇ç = 21.5 ℃ 𝑘𝑘𝑘𝑘ℎ
𝜑𝜑1 = %60 1 𝑘𝑘𝑘𝑘 1 𝑘𝑘𝑘𝑘ℎ
 𝑄𝑄̇ 𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡 = 𝑚𝑚̇ 𝑠𝑠 ℎ1 − ℎ2
= 2.4 68 − 71 = 7.2𝑘𝑘𝑘𝑘

𝑄𝑄̇ 𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡 7.2

𝑊𝑊̇ 𝑐𝑐 = = = 2.12 𝑘𝑘𝑘𝑘
𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡 𝐶𝐶𝐶𝐶𝐶𝐶 3.4

ℎ 𝑔𝑔ü𝑛𝑛 𝑇𝑇𝑇𝑇 𝑇𝑇𝑇𝑇

𝑀𝑀𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡 = 10 30 2.12 𝑘𝑘𝑘𝑘 1.6 = 1017.6
𝑔𝑔ü𝑛𝑛 𝑎𝑎𝑎𝑎 𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘 𝑎𝑎𝑎𝑎

15400 = 1017.6 𝑃𝑃⁄𝐴𝐴 % 4𝑛𝑛

15400
𝑃𝑃⁄𝐴𝐴 , %4, 𝑛𝑛 = = 15.13 𝑛𝑛 = 23 − 24 𝑎𝑎𝑎𝑎 𝑎𝑎𝑎𝑎𝑎𝑎𝑎𝑎ı
1017.6
PROBLEM. Bir mahalin 25 C sıcaklık %50 bağıl nemde tutulması için belirlenen üfleme
havası entalpisi 45 kJ/kg dır.; entalpi kontrolünü dikkate alarak; 30 C, %60 bağıl nemdeki dış
hava için serbest soğutma durumunu belirleyiniz.

𝑇𝑇𝑚𝑚 = 25℃ 𝑘𝑘𝑘𝑘

� ℎ𝑚𝑚 = 51 ,
𝜑𝜑𝑚𝑚 = %50 𝑘𝑘𝑘𝑘

𝑇𝑇o = 30℃ 𝑘𝑘𝑘𝑘

� ℎo = 71 , ℎ𝑜𝑜 > ℎ𝑚𝑚 mekanik soğutma
𝜑𝜑o = %60 𝑘𝑘𝑘𝑘

𝑇𝑇o = 22℃ 𝑘𝑘𝑘𝑘 ℎ𝑚𝑚 > ℎ𝑜𝑜 > ℎ𝑠𝑠 kısmi serbest soğuma
� ℎ = 48 ,
𝜑𝜑o = %60 o 𝑘𝑘𝑘𝑘

𝑇𝑇0 = 18℃ 𝑘𝑘𝑘𝑘

� ℎ0 = 31 ℎ𝑜𝑜 < ℎ𝑠𝑠 serbest soğutma
𝜑𝜑0 = %40 𝑘𝑘𝑘𝑘
PROBLEM. Serbest soğutma özelliği olan iklimlendirme sisteminde dış hava 18 oC sıcaklık,
%40 bağıl nemde ; mahal 25 oC sıcaklık %50 bağıl nemdedir. Üfleme havasının entalpisi 45
kJ/kg ise ; entalpi kontrolü dikkate alınarak, tam serbest soğutma yapılıyorsa dış hava oranını;
kısmi serbest soğutma ise veya mekanik soğutma yapılıyorsa birim kütle debisi için çekilen ısı
miktarını bulunuz. (gerekliyse min dış hava oranı %20 dir.)

𝑘𝑘𝑘𝑘 𝑔𝑔𝑔𝑔𝑣𝑣 𝑚𝑚̇ 𝑟𝑟 ℎ𝑟𝑟 + 𝑚𝑚̇ 0 ℎ0 = 𝑚𝑚̇ s ℎs

𝑇𝑇𝑚𝑚 = 25℃
� ℎ = 51 , 𝑤𝑤 = 10
𝜑𝜑𝑚𝑚 = %50 𝑚𝑚 𝑘𝑘𝑘𝑘 𝑚𝑚 𝑘𝑘𝑘𝑘ℎ
𝑚𝑚̇ 𝑟𝑟 𝑚𝑚̇ 0
ℎ + ℎ = ℎs
𝑚𝑚̇ 3 𝑟𝑟 𝑚𝑚̇ 3 0
𝑇𝑇0 = 18℃ 𝑘𝑘𝑘𝑘 𝑔𝑔𝑔𝑔𝑣𝑣
� ℎ = 31 , 𝑤𝑤 = 5.1
𝜑𝜑0 = %40 0 𝑘𝑘𝑘𝑘 0 𝑘𝑘𝑘𝑘ℎ �1 − 𝑃𝑃)ℎ𝑟𝑟 + 𝑃𝑃ℎ0 = ℎs

1 − 𝑃𝑃 51 + 𝑃𝑃31 = 45
ℎ0 < ℎ𝑠𝑠 olduğundan serbest soğutma bölgesindedir.
𝑃𝑃 = 0.3
PROBLEM. 25 oC,%50 bağıl nemde tutulan mahal için aşağıdaki iklimlendirme sistemi kullanılmaktadır.
Dış hava(1) sisteme %60 bağıl nem, 30 oC sıcaklıkta girmektedir. Üfleme havasının debisi 2 kg/s dir.

a)Tam serbest soğutma yapılıyorsa m6/m3 oranını, kısmi serbest soğutma veya mekanik soğutma yapılıyorsa
soğutucudan çekilen ısı miktarını bulunuz. Üfleme havasının sıcaklığı 19 oC ve mutlak nemi 9grv/kgh dır.
(gerekliyse min taze hava miktarı %20 dir)

w = 0.0098kg / kg
ϕ m = %50   m
o 
→ hm = 50.34kJ / kg
Tm = 25 C   o
T yt , m = 17.89 C

h = 71kJ / kg
ϕ1 = %60   1
o 
→ w1 = 0.0161kg v / kg a
T1 = 30 C   o
Ts = 19o C  Tç = 21.5 C
 → {hs = 42kJ / kg
ws = 9 grv / kg h 
h1 > hm olduğundan mekanik soğutma bölgesindedir(min taze hava kullanılmalıdır.)

mr hr + m1h1 = m s h2 mr wr + m1w1 = ms w2
mr m1 mr m
hr + h1 = h2 wr + 1 w1 = w2
ms ms
ms ms
(1 − P)hr + Ph1 = h2
(1 − P) wr + Pw1 = w2
(1 − 0.2)50.34 + (0.2)71 = h2
(1 − 0.2)9.8 + (0.2)16.1 = w2
h2 = 54.47 kJ / kg
w2 = 11.06 g v / kg h

𝑤𝑤𝑠𝑠 = 𝑤𝑤3 < 𝑤𝑤2 olduğundan soğutma makinesinde

yoğuşma vardır. Dolayısıyla 3
noktasında hava doymuştur.
ϕ 3 = %100  h3 = 35kJ / kg
→
w3 = 9 grv / kg h  T3 = 12.5 o C

𝑄𝑄̇ = 𝑚𝑚̇ 𝑠𝑠 ℎ3 − ℎ2
𝑄𝑄̇ = 2 35 − 54.47 = −38.94 𝑘𝑘𝑘𝑘
b) Isı geri kazanım eşanjörü ve evaporatif soğutucu ilavesi sonucunda tasarruf edilen enerjinin yıllık
maliyetini bulunuz. Soğutma makinasının COP değeri 3.2, yıllık çalışma süresi 1200 h, elektrik birim fiyatı
1.26 TL dir.
w = 0.0098kg / kg
ϕ m = %50   m
o 
→ hm = 50.34kJ / kg
Tm = 25 C   o
T yt , m = 17.89 C

Ts = 19 o C 
 → {hs = 42kJ / kg
ws = 9 grv / kg h 

h = 71kJ / kg
ϕ1 = %60   1
o 
→ w1 = 0.0161kg v / kg a
T1 = 30 C   o
Tç = 21.5 C
 Tg − Tç T5 − T6
ε= =
Tg − Tyg T5 − Tyt ,5
25 − T6
0.9 =
25 − 17.89

T6 = 18.6 o C

𝑇𝑇2 < 𝑇𝑇ç olduğundan yoğuşma olur. Bu nedenle 2 noktasında

hava doymuş olur.

ϕ2 = 1 
o 
→ {h2 = 61 kJ / kg
T2 = 20.88 C 

h2 > hm olduğundan min taze hava kullanılmalıdır.

mr hr + m2 h2 = m s h3 mr wr + m2 w2 = ms w3
mr m mr m2
hr + 2 h2 = h3 wr + w2 = w3
ms ms ms ms
(1 − P)hr + Ph2 = h3 (1 − P ) wr + Pw2 = w3
(1 − 0.2)50.34 + (0.2)61 = h3 (1 − 0.2)9.8 + (0.2)15 = w3
h3 = 52.47 kJ / kg w3 = 10.84 g v / kg h

𝑤𝑤3 > 𝑤𝑤4 olduğundan yoğuşma olur. Bu nedenle 4

noktasındaki hava doymuş olur.
𝑄𝑄̇ = 𝑚𝑚̇ 𝑠𝑠 ℎ4 − ℎ3

𝑄𝑄̇ = 2 35 − 52.47 = −34.94 𝑘𝑘𝑘𝑘

𝑄𝑄𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡 = 38.94 − 34.94 = 4 𝑘𝑘𝑘𝑘

𝑄𝑄𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡 4
𝑊𝑊𝑐𝑐 = = = 1.25 𝑘𝑘𝑘𝑘
𝐶𝐶𝐶𝐶𝐶𝐶 3.2

Tasarrufun yıllık parasal değeri:

ℎ 𝑇𝑇𝑇𝑇 𝑇𝑇𝑇𝑇
𝑀𝑀𝑀𝑀 𝑦𝑦ı𝑙𝑙𝑙𝑙ı𝑘𝑘 = 1.25𝑘𝑘𝑘𝑘 1200 1.26 = 1890
𝑦𝑦ı𝑙𝑙 𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘 𝑦𝑦ı𝑙𝑙
PROBLEM. Isıtma kapasitesi(QH) 10 kW olan ısı pompası ile 135 kg /h debideki su 20 oCden
60 oC ye ısıtılmaktadır. Günde 24 saat sıcak su istenilen bir durumda ısı pompasının günlük
çalışma süresini bulunuz. cs=4.18 kJ/kgK

𝑄𝑄̇ 𝑆𝑆 = 135(4.18) 60 − 20 = 22572𝑘𝑘 𝐽𝐽⁄ℎ

𝑄𝑄̇ 𝑆𝑆,𝑔𝑔ü𝑛𝑛 = 24 ℎ⁄𝑔𝑔 ü𝑛𝑛 22572 𝑘𝑘𝑘𝑘⁄ℎ = 541728 𝑘𝑘 𝐽𝐽⁄𝑔𝑔 ü𝑛𝑛

𝑘𝑘𝑘𝑘 𝑘𝑘𝑘𝑘
541728 = 10 𝑡𝑡
𝑔𝑔ü𝑛𝑛 𝑠𝑠

𝑠𝑠 ℎ
𝑡𝑡 = 54172 = 15
𝑔𝑔ü𝑛𝑛 𝑔𝑔ü𝑛𝑛
PROBLEM. Şekildeki ısı pompalı kurutma sisteminde 2.6 kg/s debideki nemli hava kondensere 30oC
sıcaklık ve %50 bağıl nemde girmekte ve 46oC de ürün üzerine üflenmektedir. Kondenserden atılan
ısının yetersiz kalması durumunda elektrikli bir ısıtıcı kullanılmaktadur.
Isı pompasının kondenserinden atılan ısı 30 kW, ısı pompasının ısıtma etkinlik katsayısı(COP) 3 ise
elektrikli ısıtma sistemine karşı tasarruf edilen enerji miktarını bulunuz.

𝑇𝑇𝑔𝑔 = 30℃ 𝑘𝑘𝑘𝑘 𝑔𝑔𝑔𝑔𝑣𝑣

� ℎ = 65 , 𝑤𝑤 = 14
𝜑𝜑𝑔𝑔 = %50 𝑔𝑔 𝑘𝑘𝑘𝑘 𝑔𝑔 𝑘𝑘𝑘𝑘ℎ

𝑤𝑤ç = 𝑤𝑤𝑔𝑔 = 14 𝑔𝑔𝑔𝑔𝑣𝑣 ⁄𝑘𝑘𝑘𝑘ℎ 𝑘𝑘𝑘𝑘

� ℎç = 81
𝑇𝑇ç = 46 ℃ 𝑘𝑘𝑘𝑘
 𝑄𝑄̇ ℎ𝑎𝑎𝑎𝑎𝑎𝑎 = 𝑚𝑚̇ ℎ ℎç − ℎ𝑔𝑔

𝑄𝑄̇ ℎ𝑎𝑎𝑎𝑎𝑎𝑎 = 2.6 81 − 65 = 41.6 𝑘𝑘𝑘𝑘

𝑄𝑄̇ ı𝑠𝑠ı𝑡𝑡ı𝑐𝑐ı = 𝑄𝑄̇ ℎ𝑎𝑎𝑎𝑎𝑎𝑎 − 𝑄𝑄̇ 𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘 = 41.6 − 30 = 11.6 𝑘𝑘𝑘𝑘

𝑄𝑄̇ 𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘 30
𝑊𝑊̇ 𝑐𝑐𝑐𝑐𝑐𝑐𝑐𝑐 = = = 10 𝑘𝑘𝑘𝑘
𝐶𝐶𝐶𝐶𝐶𝐶 3

𝑊𝑊̇ 𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡 = 𝑊𝑊̇ ı𝑠𝑠ı𝑡𝑡ı𝑐𝑐ı + 𝑊𝑊̇ 𝑐𝑐𝑐𝑐𝑐𝑐𝑐𝑐

𝑊𝑊̇ 𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡 = 11.6 + 10 = 21.6 𝑘𝑘𝑘𝑘

𝑊𝑊̇ 𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡 = 41.6 − 21.6 = 20 𝑘𝑘𝑘𝑘

PROBLEM: Şekilde görülen sistemde, bir ısı
makinasının yoğuşturucusundan 49 C de çıkan
sudan ısı pompası kullanılarak soğutma kulesi
öncesi ısı geri kazanım uygulaması
yapılmaktadır.
Soğutma kulesine giren suyun debisi 7000 kg/h,
ısı pompasının evaporatörüne giren su 4000
kg/h,ısıtılan suyun debisi 3000kg/h ise.
a)Suyun verilen sistemle ya da doğalgaz
kullanılarak ısıtılması durumunda enerji
tüketimini karşılaştırınız. Isı pompası ve ısı
eşanjörün toplam fiyatı 15000 TL, doğal gaz
kazanının fiyatı 4000 TL, faiz oranı %10 ,
ekonomik ömür 20 yıldır. Bir yılda çalışma saati ℎ1 = 266.7 𝑘𝑘 𝐽𝐽⁄𝑘𝑘 𝑔𝑔
2800 h dir.
Hu=34500 kJ/m3 ,
ℎ2 = 287 𝑘𝑘 𝐽𝐽⁄𝑘𝑘 𝑔𝑔
b) Suyun evaporatörden çıkış sıcaklığını
bulunuz. η = 0.85 ℎ3 = 156.1 𝑘𝑘 𝐽𝐽⁄𝑘𝑘 𝑔𝑔
 3000 ∗ 4.18 65 − 46
𝑄𝑄̇ 𝑇𝑇𝑇𝑇,𝑃𝑃 = = 66.18𝑘𝑘𝑘𝑘
3600

𝑄𝑄̇ 𝐻𝐻 = 𝑄𝑄̇ 𝑇𝑇𝑇𝑇,𝑃𝑃 = 𝑚𝑚̇ 𝑅𝑅 ℎ2 − ℎ3

66.18 = 𝑚𝑚̇ 𝑅𝑅 287 − 156.1

𝑚𝑚̇ 𝑅𝑅 = 0.5057 𝑘𝑘 𝑔𝑔⁄𝑠𝑠

𝑊𝑊̇ 𝑐𝑐 = 𝑚𝑚̇ 𝑅𝑅 ℎ2 − ℎ1

𝑊𝑊̇ 𝑐𝑐 = 0.5057 287 − 266.7 = 10.29𝑘𝑘𝑘𝑘

ℎ 𝑇𝑇𝑇𝑇 𝑇𝑇𝑇𝑇
𝑀𝑀𝑒𝑒 𝑦𝑦ı𝑙𝑙𝑙𝑙ı𝑘𝑘 = 10.29 𝑘𝑘𝑘𝑘 2800 0.22 = 6339
𝑦𝑦ı𝑙𝑙 𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘 𝑦𝑦ı𝑙𝑙
𝑄𝑄̇ 𝑇𝑇𝑇𝑇𝑇𝑇 = 3000 ∗ 4.18 ∗ 65 − 18 = 589380 𝑘𝑘 𝐽𝐽⁄ℎ

𝑄𝑄̇ 𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘 589380 𝑘𝑘 𝐽𝐽⁄ℎ 𝑚𝑚3

𝐵𝐵̇ 𝑑𝑑𝑑𝑑 = = = 20.1
𝜂𝜂𝐻𝐻𝑢𝑢,𝑑𝑑𝑑𝑑 0.85 34500 𝑘𝑘𝑘𝑘 ℎ
𝑚𝑚3

𝑇𝑇𝑇𝑇 𝑚𝑚3 ℎ 𝑇𝑇𝑇𝑇

𝑀𝑀𝑑𝑑𝑑𝑑 = 0.55 3 20.1 2800 = 30951
𝑦𝑦ı𝑙𝑙𝑙𝑙ı𝑘𝑘 𝑚𝑚 ℎ 𝑦𝑦ı𝑙𝑙 𝑦𝑦ı𝑙𝑙

𝑁𝑁Ş𝐷𝐷, 𝑃𝑃 = 15000 + 6339(𝑃𝑃⁄𝐴𝐴 , %10,20)

𝑁𝑁Ş𝐷𝐷, 𝑃𝑃 = 15000 + 6339 8.5136 = 68968 TL

𝑁𝑁Ş𝐷𝐷, 𝐾𝐾 = 4000 + 30951(𝑃𝑃⁄𝐴𝐴 , %10,20)

𝑁𝑁Ş𝐷𝐷, 𝐾𝐾 = 4000 + 30951 8.5136 = 267507 TL

𝑄𝑄̇ 𝐿𝐿 = 𝑚𝑚̇ 𝑅𝑅 ℎ1 − ℎ4 = 55.89 𝑘𝑘𝑘𝑘

𝑄𝑄̇ 𝑆𝑆𝑆𝑆 = 𝑄𝑄̇ 𝐿𝐿 = 𝑚𝑚̇ 𝐴𝐴𝐴𝐴 ∗ 4.18 ∗ 𝑇𝑇𝑔𝑔 − 𝑇𝑇ç

55.89=(4000/3600)4.18 (49-𝑇𝑇ç )

𝑇𝑇ç = 37℃
PROBLEM. Bir kanaldan hava akışı esnasında 0.07 kg/s hava kaçağı olduğu tespit edilmiştir. Havayı
basınçlandıran kompresöre verilen iş 400 kJ/kg dır. İşletmenin yılda 4200 saat çalıştığı düşünülürse
kaçak yerlerinin kapatılmasıyla elde edilecek yıllık enerji tasarrufunu ve parasal tasarrufu bulunuz.
Motor verimi:0.92, Elektrik fiyatı: 0.22 TL/kWh

Tasarruf edilen iş miktarı:

W=mw
=0.07kg/s.400kJ/kg
=28kW

Enerji tasarrufu=28kW.4200h/yıl/0.92=127826kWh/yıl

Para tasarrufu=(127826kWh/yıl).(0.22TL/kWh)=28122TL/yıl
PROBLEM. 100 kPa basınç 25 oC sıcaklıktaki yakıtın(metan) %20 fazla hava ile yakıldığı kazanın
bacasından çıkan baca gazının debisi 25000 Nm3/h’tir. Bir ısı geri kazanım cihazı ile baca gazının sıcaklığı
330 oC’den 40 oC’ye düşürülmektedir. Baca gazından yapılan duyulur ve gizli ısı kazançlarının toplamını
bulunuz. Baca gazının çiğ noktası sıcaklığı 55oC, bu sıcaklıkta su buharının yoğuşma ısısı 2370 kJ/kg, baca
gazının özgül ısısı cbg=1.2 kJ/Nm3oC’dir.

Baca gazıın 40 ℃ ye düşmesi halinde geri kazanılan duyulur ısı:

𝑁𝑁𝑚𝑚3 𝑘𝑘𝑘𝑘
𝑄𝑄̇ 𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑 = 25000 1.2 330 − 40 ℃ ⁄3600 = 2416.67𝑘𝑘𝑘𝑘
ℎ 𝑁𝑁𝑚𝑚3 ℃

Gizli ısı: 𝑄𝑄̇ 𝑔𝑔𝑔𝑔𝑔𝑔 = 𝑚𝑚ℎ

̇ 𝑓𝑓𝑓𝑓

𝐶𝐶𝐻𝐻4 + 1.2 2(𝑂𝑂2 + 3.76𝑁𝑁2 → 𝐶𝐶𝐶𝐶2 + 2𝐻𝐻2 𝑂𝑂 + 0.4𝑂𝑂2 + 9𝑁𝑁2

𝑛𝑛𝑏𝑏𝑏𝑏 = 𝑛𝑛𝐶𝐶𝑂𝑂2 + 𝑛𝑛𝐻𝐻2𝑂𝑂 + 𝑛𝑛𝑂𝑂2 + 𝑛𝑛𝑁𝑁2 = 1 + 2 + 0.4 + 9 = 12.4 𝑚𝑚𝑚𝑚𝑚𝑚

 �
𝑃𝑃𝑃𝑃 = 𝑛𝑛𝑅𝑅𝑇𝑇
� 𝑏𝑏𝑏𝑏
𝑃𝑃𝑏𝑏𝑏𝑏 𝑉𝑉𝑏𝑏𝑏𝑏 𝑛𝑛𝑏𝑏𝑏𝑏 𝑅𝑅𝑇𝑇
=
𝑃𝑃𝑦𝑦 𝑉𝑉𝑦𝑦 � 𝑦𝑦
𝑛𝑛𝑦𝑦 𝑅𝑅𝑇𝑇
𝑚𝑚3 𝑘𝑘𝑘𝑘
100 2016 = 𝑛𝑛𝑦𝑦 8.315 25 + 273 𝐾𝐾
ℎ 𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘
𝑉𝑉𝑏𝑏𝑏𝑏 𝑛𝑛𝑏𝑏𝑏𝑏 25000 12.4
= =
𝑉𝑉𝑦𝑦 𝑛𝑛𝑦𝑦 𝑉𝑉𝑦𝑦 1 𝑛𝑛̇ 𝑦𝑦 = 81.36 𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘 𝑙𝑙⁄ℎ

𝑉𝑉𝑦𝑦 = 2016 𝑚𝑚3 ⁄ℎ

𝑛𝑛̇ 𝐻𝐻2𝑂𝑂 = 2 81.36 = 162.72 𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝐻𝐻2𝑂𝑂 ⁄ℎ

𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝐻𝐻2𝑂𝑂 𝑘𝑘𝑘𝑘 𝑘𝑘𝑘𝑘𝐻𝐻2𝑂𝑂

𝑚𝑚̇ 𝐻𝐻2𝑂𝑂 = 162.72 18 = 2929
ℎ 𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘 ℎ

2929 2370
𝑄𝑄̇ 𝑦𝑦𝑦𝑦ğ = 𝑚𝑚ℎ
̇ 𝑓𝑓𝑓𝑓 = = 1928.25 𝑘𝑘𝑘𝑘
3600

𝑄𝑄̇ 𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡 = ̇ 𝑄𝑄𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑 +𝑄𝑄

̇ 𝑦𝑦𝑦𝑦ğ = 2416.67 + 1928.5 = 4345 𝑘𝑘𝑘𝑘
PROBLEM. 14000kW ısı kapasiteli bir kazanda alt ısıl değeri 27000 kJ/m3 olan bir gaz yakıt 0.80
verimli bir kazanda yakılmaktadır. Oluşan baca gazının hacmi yakılan yakıt hacminin 14 katıdır.
a) Bir ısı geri kazanım cihazı ile baca gazı sıcaklığı 320 oC den 140 oC ye düşürülmektedir. Son
durumda kazan verimini ve saatteki yakıt tasarrufunu bulunuz.(cbg=1.5 kJ/m3). Baca gazının çiğ
noktası sıcaklığı 55oC dir.

. 14000
B= = 0.648m 3 / s = 2333m 3 / h
0.8(27000)
 𝑁𝑁𝑁𝑁3 𝑘𝑘𝑘𝑘
𝑄𝑄̇ 𝑏𝑏𝑏𝑏 = 32662 1.5 3
320 − 140 ℃ ⁄3600 = 2445𝑘𝑘𝑘𝑘
ℎ 𝑁𝑁𝑁𝑁 ℃

′
𝑄𝑄̇ 𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘 14000
𝜂𝜂 = = = 0.93
𝑄𝑄̇ 𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘 14000
− 𝑄𝑄̇ 𝑏𝑏𝑏𝑏 − 2445
𝜂𝜂𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘 0.8

′
𝑄𝑄̇ 𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘 14000 𝑁𝑁𝑚𝑚3 𝑁𝑁𝑚𝑚3
𝐵𝐵 = ′ = = 0.558 = 2007
𝜂𝜂 𝐻𝐻𝑢𝑢 𝑘𝑘𝑘𝑘 𝑠𝑠 ℎ
0.93(27000 �
𝑁𝑁𝑁𝑁3

𝑌𝑌𝑌𝑌𝑌𝑌ı𝑡𝑡 𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡 = 2333 − 2007 = 326 𝑁𝑁 𝑚𝑚3 ⁄ℎ

b)Baca gazı sıcaklığı 320 oC den 40 oC ye düşürülmesi durumunda kazan verimini ve saatteki yakıt
tasarrufunu bulunuz. Baca gazının çiğ noktası sıcaklığı 55oC, bu sıcaklıkta su buharının yoğuşma ısısı
2370 kJ/kg ve baca gazı içindeki su buharı 4000 kg/h dır.

𝑁𝑁𝑚𝑚3 𝑘𝑘𝑘𝑘
𝑄𝑄̇ 𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑 = 32662 1.5 3
320 − 40 ℃ ⁄3600 = 3810.6 𝑘𝑘𝑘𝑘
ℎ 𝑁𝑁𝑚𝑚 ℃

4000 2370 𝑄𝑄̇ 𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡 = ̇ 𝑄𝑄𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑 +𝑄𝑄

̇ 𝑦𝑦𝑦𝑦ğ = 3810.6 + 2633 = 6443.6 𝑘𝑘𝑘𝑘
𝑄𝑄̇ 𝑦𝑦𝑦𝑦ğ = 𝑚𝑚ℎ
̇ 𝑓𝑓𝑓𝑓 = = 2633 𝑘𝑘𝑘𝑘
3600

′′
𝑄𝑄̇ 𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘 14000
𝜂𝜂 = = = 1.27
𝑄𝑄̇ 𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘 14000
− 𝑄𝑄̇ 𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡 − 6443.6
𝜂𝜂𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘 0.8

𝑄𝑄̇ 𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘
′′
14000 𝑘𝑘𝑘𝑘 𝑁𝑁𝑁𝑁3 𝑁𝑁𝑁𝑁3
𝐵𝐵 = ′′ = = 0.408 = 1470
𝜂𝜂 𝐻𝐻𝑢𝑢 𝑘𝑘𝑘𝑘 𝑠𝑠 ℎ
1.27(27000 3 �
𝑁𝑁𝑁𝑁
𝑌𝑌𝑌𝑌𝑌𝑌ı𝑡𝑡 𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡 = 2333 − 1470 = 863 𝑁𝑁 𝑚𝑚3 ⁄ℎ
PROBLEM. Yalıtımsız bir düzlem duvarın toplam ısı transfer katsayısı 1.6 W/m2K dir. 1 cm kalınlığında
yalıtım yapılması durumunda ısı kaybının yalıtımsız durumdaki ısı kaybına oranını bulunuz. Yalıtım
malzemesinin ısı iletim katsayısı 0.05 W/mK, iç ortam sıcaklığı 25 oC, dış ortam sıcaklığı 0oC ve ısı transfer
alanı 100 m2 dir.

1 1 1 Yalıtımsız –o
𝐾𝐾𝑜𝑜 = = 1.6 𝑅𝑅𝑜𝑜 = = = 0.625 𝑚𝑚2 𝐾𝐾 ⁄𝑊𝑊
𝑅𝑅𝑜𝑜 𝐾𝐾𝑜𝑜 1.6 Yalıtmlı- y

𝑸𝑸̇ 𝒐𝒐 = 𝐾𝐾𝑜𝑜 𝑨𝑨∆𝑻𝑻 = 1.6 100 25 − 0 = 4000 𝑾𝑾

1 1
𝐾𝐾𝑦𝑦 = = = 1.21 𝑊𝑊 ⁄𝑚𝑚2 𝐾𝐾
𝐿𝐿𝑦𝑦 0.01
𝑅𝑅𝑜𝑜 + 0.625 +
𝑘𝑘𝑦𝑦 0.05

𝑸𝑸𝒚𝒚 = 𝐾𝐾𝑦𝑦 𝑨𝑨∆𝑻𝑻 = 1.21 100 25 − 0 = 3025 𝑾𝑾

𝑸𝑸̇ 𝒚𝒚 3025
= = 0.76
̇
𝑸𝑸𝒐𝒐 4000
 PROBLEM . Yalıtımsız bir düzlem duvarın toplam ısı transfer katsayısı 2.1 W/m2K dir. Isı transferini %30
azaltabilmek için gerekli yalıtım kalınlığını bulunuz.Yalıtım malzemesinin ısı iletim katsayısı 0.04 W/mK, iç
ortam sıcaklığı 24 oC, dış ortam sıcaklığı 0oC ve ısı transfer alanı 170 m2 dir.

𝑸𝑸̇ 𝒐𝒐 = 𝑲𝑲𝑲𝑲∆𝑻𝑻 = 2.1 170 24 − 0 = 8568 𝑾𝑾

𝑸𝑸̇ 𝒚𝒚 = 0.7𝑸𝑸̇ 𝒚𝒚𝒚𝒚𝒚𝒚ı𝒕𝒕ı𝒎𝒎𝒎𝒎ı𝒛𝒛 = 0.7 8568 = 5997.6 𝑾𝑾

1 1 1
𝐾𝐾𝑜𝑜 = 𝑅𝑅𝑜𝑜 = = = 0.476 𝑚𝑚2 𝐾𝐾 ⁄𝑊𝑊
𝑅𝑅𝑜𝑜 𝐾𝐾𝑜𝑜 2.1

1 1
𝐴𝐴∆𝑇𝑇 170(24 − 0)
𝐾𝐾𝑦𝑦 = = 𝑄𝑄𝑦𝑦 = = = 5997.6 𝑊𝑊
𝐿𝐿𝑦𝑦 𝐿𝐿𝑦𝑦 𝐿𝐿𝑦𝑦 𝐿𝐿𝑦𝑦
𝑅𝑅𝑜𝑜 + 0.476 + 𝑅𝑅𝑜𝑜 + 0.476 +
𝑘𝑘𝑦𝑦 0.04 𝑘𝑘𝑦𝑦 0.04

−3
𝐿𝐿𝑦𝑦 = 8.17 10 m = 8.17 mm
PROBLEM. 1 cm ve 0.4 cm çapındaki borular ısı iletim katsayısı 0.045 W/mK olan bir malzeme ile yalıtılacaktır.
Dış yüzey ısı taşınım katsayısı 15 W/m2K, ise kritik yalıtkan kalınlığını bulunuz. Borular yalıtıldığı zaman ısı
transferi miktarı nasıl değişir.

𝑘𝑘𝑦𝑦 0.045
𝑟𝑟𝑦𝑦 = = = 3. 10−3 𝑚𝑚 = 3 𝑚𝑚𝑚𝑚
ℎ2 15

1 cm çapındaki boru için

𝑟𝑟𝑏𝑏 = 5 𝑚𝑚𝑚𝑚 > 𝑟𝑟𝑦𝑦 =3 mm ısı transfer miktarı sürekli azalır.

0.4 cm çapındaki boru için

𝑟𝑟𝑏𝑏 = 2 𝑚𝑚𝑚𝑚 < 𝑟𝑟𝑦𝑦 =3 mm ısı transfer miktarı rc değerine kadar artar sonra azalır.
PROBLEM . 2 cm dış çapında cidar sıcaklığı 3 C olan bir boru üzerine 7 cm yalıtım yapılmıştır. 30oC
sıcaklık %40 bağıl neme sahip ortamdan yalıtıma giren su buharının yoğuştuğu yalıtım kalınlığını
bulunuz. ısı yalıtım malzemesinin ısı iletim katsayısı 0.04 W/mK, dış yüzey ısı taşınım katsayısı 38
W/m2K dir

𝑄𝑄𝑟𝑟 𝑇𝑇1 − 𝑇𝑇0 𝑇𝑇1 − 𝑇𝑇0

𝑞𝑞𝑟𝑟 = = 𝑟𝑟𝑦𝑦 =
𝐿𝐿 1 1 𝑅𝑅
𝑙𝑙𝑙𝑙 +
2𝜋𝜋𝑘𝑘𝑦𝑦 𝑟𝑟1 2𝜋𝜋𝑟𝑟𝑦𝑦 ℎ2

30 − 3 30 − 3
𝑞𝑞𝑟𝑟 = = = 3.26 𝑊𝑊 ⁄𝑚𝑚
1 8 1 𝑅𝑅
𝑙𝑙𝑙𝑙 +
2𝜋𝜋 0.04 1 2𝜋𝜋8 38

𝑇𝑇1 − 𝑇𝑇ç 21.5 − 3

𝑇𝑇0 = 30℃
� 𝑇𝑇ç = 21.5 ℃ 𝑞𝑞𝑟𝑟 =
1 𝑟𝑟𝑦𝑦,ç = 1 𝑟𝑟𝑦𝑦,ç = 3.26 𝑊𝑊 ⁄𝑚𝑚
𝜑𝜑0 = %60 𝑙𝑙𝑙𝑙 𝑙𝑙𝑙𝑙
2𝜋𝜋𝑘𝑘𝑦𝑦 𝑟𝑟1 2𝜋𝜋 0.04 1

𝑙𝑙𝑙𝑙𝑙𝑙𝑦𝑦,ç = 0.7 𝑟𝑟𝑦𝑦,ç = 𝑒𝑒 0.7 =2.016 cm