Download as docx, pdf, or txt
Download as docx, pdf, or txt
You are on page 1of 11

Ang ponema, mula sa salitang Espanyol na ‘Fonema,’ ay ang pinakamaliit na yunit ng tunog na

nagpapakita ng kaibahan ng isang salita mula sa isa pang salita ng partikular na wika. Sa
madaling salita, ito ang pundasyon kung saan itinatayo ang lahat ng iba pang elemento ng wika.
Ano ang Ponema?

Ang ponema (mula sa Espanyol na Fonema) ay isa sa mga yunit ng tunog na nagpapakita ng
pagkakaiba ng isang salita mula sa iba pang mga salita sa isang partikular na wika. Ang
pagkakaibang kahulugan ng mga salitang “baha” at “bahay” sa Filipino ay dulot ng pagkakaroon
ng karagdagang ponemang /y/ sa salitang “bahay”.

Ano ang ponemang segmental?

Ang mga ponemang segmental ay mga yunit ng tunog na makikita sa iba’t ibang letra o simbolo
ng isang wika. Ito ay nagpapakita ng mga pagbabago sa tunog na maaaring makaapekto sa
kahulugan ng isang salita.

May dalawang uri ng ponemang segmental: ang mga katinig (consonants) at patinig (vowels).
Ang mga katinig ay karaniwang kinakatawan ng mga tunog na nagaganap kapag may sagabal sa
daloy ng hangin sa loob ng ating bibig o lalamunan, samantalang ang mga patinig ay ang mga
tunog na nagaganap kapag walang sagabal sa daloy ng hangin.

Halimbawa, sa salitang Filipino na “bahay”, ang mga letrang b, a, h, a, at y ay kinakatawan ng


mga ponemang segmental. Ang pagbabago sa alinman sa mga ito (halimbawa, pagpapalit ng “b”
sa “m” upang maging “mahay”) ay magdudulot ng pagbabago sa kahulugan ng salita.

Ang mga ponemang segmental ay mahalaga sa estruktura ng mga salita at sa pagbuo ng mga
pangungusap dahil nagbibigay sila ng estruktura at kahulugan sa ating mga salita.

https://filipino.net.ph/ano-ang-ponemang-suprasegmental-at-segmental/

Ponemang Segmental
Makahulugang tunog na inirerepresenta ng simbolo at mga titik na
m a a a r i n g katinig o patinig.A n g A l f a b e t o n g F i l i p i n o a y b i n u b u o n g 2 8 l e t r a
ngunit 21 parin ang
m g a ponema hindi 28. Sapagkat magkaiba ang letra at tunog. Ang letrang F, halimbawa,nasim
ulang salitang Filipino, ay nasaalfabeto. Pero wala itong makahulugang
tunog,walang kaibahan ang kafe sa kape. isang bagay parin ang tinutukoy maging
ang bigkasay !kafe! o !kape!Ang ponema ay kinukulong sa dalawang pahilis na guhit" !!.
Ponemang patinig
" !a,e,i,o,u!.
Ponemang katinig
" !p,t,k,b,d,g,m,n,h,l,r,s,w,y, at #$% o impit na tunog sa dulong salita.&inatawag na ponemang
segmental ang mga makahulugang tunog na bumubuo samga salita dahil bawat tunog ay isang
segment o bahagingsalita. Para makabuo ngi sangsalita pinagdudugtung'dugtong ang mgatunog.
Halimbawa
" salitang laban ' ito ay may limang tunog na kumakatawan sa limangl etra. Mga
tunogna !l,a,b,a,n

https://www.scribd.com/doc/274047290/Ponemang-Segmental

https://www.slideshare.net/Jann3196/ponemang-suprasegmental-124120040
Ang wika ay isang napakahalagang bahagi ng
ating buhay.

Ito ay ginagamit natin araw-araw upang


magpahayag ng ating mga kaisipan, damdamin,
at karanasan.

Sa pag-aaral ng wika, isa sa mga konsepto na


mahalaga ay ang “ponemang segmental.”

Sa artikulong ito, tatalakayin natin ang


kahulugan ng ponemang segmental, ang mga
bahagi nito, at magbibigay tayo ng mga
halimbawa upang lubos na maunawaan ito.

Mga Nilalaman

 Ano ang Ponemang Segmental?


 Mga Bahagi ng Ponemang Segmental
o 1. Mga Patinig (Vowels)
o 2. Mga Katinig (Consonants)
o 3. Mga Diphthong
o 4. Mga Klaster (Consonant Clusters)
 Kahalagahan ng Ponemang Segmental
 Halimbawa ng Ponemang Segmental
o Pagkakaiba sa Patinig:
o Pagkakaiba sa Katinig:
o Pagkakaiba sa Diphthong:
 Pag-aaral ng Ponemang Segmental

Ano ang Ponemang


Segmental?
Ang ponemang segmental ay isang konsepto sa
linggwistika na tumutukoy sa mga tunog o mga
segmento ng tunog na gumagampan ng
mahalagang papel sa pagpapakahulugan ng mga
salita.

Ito ay binubuo ng mga ponema, na itinuturing na


mga pinakamaliit na yunit ng tunog sa wika.

Ang mga ponema ay nagbibigay-kahulugan sa


mga salita, at maaaring magkaiba ang mga ito
depende sa wika o diyalekto.

ad

Ang mga ponema ay nahahati sa dalawang


pangunahing uri: mga ponemang segmental at
mga ponemang suprasegmental.

Ang ponemang segmental ang ating tatalakayin


sa artikulong ito.

BASAHIN DIN ITO: Ano ang Katinig? Halimbawa at Kahulugan


Mga Bahagi ng Ponemang
Segmental
Ang ponemang segmental ay binubuo ng mga
tunog o segmento ng tunog na nagdadala ng
kahulugan.

Ito ay kinabibilangan ng mga sumusunod na


bahagi:

1. Mga Patinig (Vowels)


Ang mga patinig ay mga tunog na nagmumula sa
malayang paggalaw ng dila, labi, at iba pang
bahagi ng bibig. Sa Filipino, mayroong limang
pangunahing patinig: /a/, /e/, /i/, /o/, at /u/.

Halimbawa ng mga salitang may mga patinig ay


“araw,” “elepante,” at “ilaw.”

2. Mga Katinig (Consonants)


Ang mga katinig ay mga tunog na nagmumula sa
paghadlang ng mga bahagi ng bibig.

ad
Mayroong iba’t ibang uri ng mga katinig, tulad ng
mga labial (katulad ng /p/, /b/), alveolar (katulad
ng /t/, /d/), at iba pa.

Halimbawa ng mga salitang may mga katinig ay


“puno,” “bahay,” at “doktor.”

3. Mga Diphthong
Ang mga diphthong ay binubuo ng dalawang
patinig na sunud-sunod na binibigkas sa iisang
tunog. Halimbawa nito ay ang “ay” sa salitang
“aray” at ang “oy” sa salitang “alloy.”

4. Mga Klaster (Consonant Clusters)


Ang mga klaster ay binubuo ng dalawang o higit
pang mga katinig na sunud-sunod na binibigkas.
Halimbawa nito ay ang “bl” sa salitang “blusa”
at ang “ng” sa salitang “ngipin.”

BASAHIN DIN ITO: Ano ang Retorika? Halimbawa at Kahulugan

Kahalagahan ng Ponemang
Segmental
Ang ponemang segmental ay may malaking
papel sa pagpapakahulugan ng mga salita.

Sa pamamagitan ng wastong paggamit ng mga


ponema, naaayos natin ang mga tunog upang
mabuo ang mga salita.

ad

Kapag nagkakaroon ng pagkakaiba sa


pagbigkas ng mga ponema, maaaring mag-iba
ang kahulugan ng isang salita.

Halimbawa, ang pagkakaiba sa pagbigkas ng


mga patinig sa mga salitang “tubig” at “tobig” ay
nagdudulot ng pagkakaiba sa kahulugan.

Sa unang halimbawa, ang “u” ay binibigkas nang


malamlam na patinig, habang sa pangalawang
halimbawa, ang “o” ay binibigkas nang may
malakas na patinig.

Sa ganitong paraan, maipapakita natin kung


paano nagiging mahalaga ang ponemang
segmental sa pagpapakahulugan ng mga salita.
Halimbawa ng Ponemang
Segmental
Narito ang ilang halimbawa ng mga salita na
nagpapakita ng ponemang segmental:

Pagkakaiba sa Patinig:
 “puno” at “puno” – Sa unang halimbawa, ang “u”
ay binibigkas nang malamlam na patinig,
samantalang sa pangalawang halimbawa, ang
“u” ay binibigkas nang may malakas na patinig.
Ito ay nagdudulot ng pagkakaiba sa kahulugan
ng dalawang salita.
 “pula” at “pila” – Sa pagkakaiba sa pagbigkas ng
“u” at “i,” nagiging magkaibang salita ang “pula”
(kulay) at “pila” (pagsususpinde).

Pagkakaiba sa Katinig:
 “bibig” at “bibig” – Sa unang halimbawa, ang “b”
ay binibigkas nang may patinig na sumusunod,
samantalang sa pangalawang halimbawa, ang
“b” ay binibigkas nang mag-isa. Ito ay
nagdudulot ng pagkakaiba sa tunog ng
dalawang salita.
 “tabla” at “tala” – Sa pagkakaiba sa paggamit ng
mga katinig na “b” at “l,” nagiging magkaibang
salita ang “tabla” (isang uri ng kahoy) at “tala”
(listahan).

BASAHIN DIN ITO: Ano ang Kasabihan? Kahulugan at Halimbawa

Pagkakaiba sa Diphthong:
 “aray” at “alay” – Ang pagkakaiba sa pagbigkas
ng diphthong “ay” at “ay” ay nagbibigay-
kahulugan sa dalawang salita. Ang “aray” ay
nangangahulugang sakit, habang ang “alay” ay
nangangahulugang handog.

Sa mga halimbawang ito, mahihinuha natin ang


kahalagahan ng tamang paggamit ng ponemang
segmental upang magkaroon ng wastong
kahulugan ang mga salita.

Ang maling pagbigkas o pagsasama-sama ng


mga ponema ay maaaring magdulot ng kalituhan
sa komunikasyon.
Pag-aaral ng Ponemang
Segmental
Sa pag-aaral ng wika, mahalaga ang maayos na
pag-unawa sa ponemang segmental.

Ito ay nagbibigay-daan sa mga linggwista na


maanalisa ang mga tunog sa wika, kung paano
ito binibigkas, at kung paano nagbabago sa iba’t
ibang sitwasyon o konteksto.

Ang pag-aaral ng ponemang segmental ay


nakakatulong sa masusing pag-unawa sa mga
proseso ng wika at kung paano ito nagagamit sa
pang-araw-araw na buhay.

Sa huli, ang ponemang segmental ay


nagpapakita kung gaano kahalaga ang wastong
pagbigkas at paggamit ng mga tunog sa wika.

Ito ay nagbibigay-kahulugan sa mga salita,


nagpapadala ng mensahe, at nagpapalaganap ng
kultura.

Sa pamamagitan ng pag-unawa sa konseptong


ito, mas naging mapanuri tayo sa ating
pakikipagtalastasan at mas nauunawaan natin
kung paano gumagana ang likas na yaman ng
wika.

You might also like