Permbledhje e provimit te Latinishtes

Terminologjia greke
1 fq 68
Cancrophobia – frike nga kanceri
Myelalgia - dhimbje e palces se kurrizit
Adenopathia – semundje e gjendrave
Adenographia – grafi e gjendrave
Adenomalacia – zbutje e gjendrave
Derodynia – dhimbje ne qafe
Glossoscopia – ekzaminimi i gjuhes
Glossorrhagia – hemoragji e gjuhes
Phlebotomia – prerja e venes per te nxjerre gjak
Hydroaemia – hollim I gjakut (shtim I permbajtjes se ujit ne gjak)
Cystalgia – dhimbje ne fshikezen urinare
Spondylodynia – dhimbje e vertebrave
Spondylagra - dhimbje reumatizmale e vertebrave
Hydrophobia – frike nga uji
Cystoscopia ekzamini I ap.urinar me cistoskop
Glossotomia – prerje e gjuhes
Glossopathia – semundje e gjuhes
Histographia – pershkrim I indeve
Laryngoscopia – ekzaminim I laringut
hyperaemia, - mbushje me gjak/shtim I rrjedhjes se gjakut ne ndonje pj. trupi
melanglossia – nxierje e gjuhes
cystodynia – dhimbje ne fzhikezen urinare
histologia – dega e anatomise qe studion ndertimin,zhvillimin,funksionin e indeve
cystotomia – prerje e fshikezes urinare
dystonia – crregullim tensioni
myelopathia – semundje e palces kurrizore
myelomalacia – zbutje patologjike e palces kurrizore
phleborrhagia – hemoragji nga venat
phleborrhexis carje e venes
adenologia – shkenca qe merret me gjendrat
adenotomia – prerje/heqje e gjendrave
pharyngorhinoscopia – ekzaminimi I faringut dhe I hundes me rinoskop
pharyngorrhagia – rrjedhje gjaku nga faringu
hypodermaticus – nen lekure
hypoglossus (sublingualis) – nen gjuhe
hypertonia – tension I larte
hypotonia – tension I ulet
hypofunctio (subfunctio) – funksion I ulet(mosfunksionim)
gnathalgia – dhembje e nofulles se poshtme
haemotherapia – mjekim I semundjes me ane te futjes se gjakut
prophylaxis – parandalim I semundjes
apophysis – gunge ose e dale
3 fq 82
Adenoma – tumor epithelial ne ndertim te gjendrave
Anthrax - plasje
Dystopia – zhvendosje organesh
Dystonia – crregullim tensioni
Cardiopathia – semundje e zemres
Cardiectopia – zhvendosje e zemres
Cardialgia – dhimbje e zemres
Cardiologia – dega e mjekesise qe studion zemren
Phlebostatis – ndalim I perkohshem I gjakut venoz
Dysenteria – crregullim I zorreve
Hyperalgesia – rritje e ndjeshmerise ndaj dhimbjeve
Paediatria – dege e mjeksise qe studion semundjet e femijeve
Psychiatria – dege qe studion semundjet psikike
Pneumonia – pezmatim I mushkerive
Dyspepsia – crregullim I tretjes ushqimore
Adenectomia- heqje e gjendrave
Pathophobia - frike nga semundjet
Nihilismus – mungese besimi ne vleren mjekuese te barnave
Thermometria – matja e temperatures
Amnesia – humbje e kujteses
Hypermnesia – rritje patologjike e kujteses
Leucopenia – pakesim i rruazave te bardha te gjakut
Ablepsia - verbim
Pseudoblepsia – shikim I rreme
Cystoma – tumor cistik
Nephromegalia – zmadhim I veshkave
Haematopathia – semundje e gjakut
Myoma - tumor ne indin muskulor
Cystectomia – heqje kururgjikale e fshikezes se temthit
Rhizitis – pezmatim I rrenjes nervore
Glycyrrhiza – komball (bime)
Trichomycésis- myk I flokeve (semundje)
Hydrophthalmia – zmadhim I bulbit te syrit per shkak te shtimit te ujit
Myologia – dege e anatomise qe studion muskujt
Septicaemia - prania e baktereve ne gjak
3 fq 86
Dysergia – crregullim I kordinimit motor
Biopsia – studim mikroskopik per qellime diafnostike
Antibiotica - antibiotike
Haemophilia – semundje ku oganizmi kerkon gjak
Hydrophilus – uje dashes
Megalopsia – zmadhim I shikimit
Micropsia – zvogelim I shikimit
Gastroscopi – ekzaminim I stomakut
Gigantocyti – gjigandocite pa berthame
Erythrocytus - eritrocite
Hysterectomia – heqje e mitres
Polyphagia – te ngrenit jasht mase
Dacryadenalgia – dhimbje ne gjendrat e loteve
Hyperergia – aftesi reaguese e organizmit ndaj agjenteve alegjike
Hypertrophia – zmadhim jo I rregullt I organeve
Melanuria – prania e melanineve ne urine(urine me ngjyre jo normale )
Oligotrophia – te ushqyerit e pamjaftueshem te organizmit
Megalocyti – rruaza te kuqe shume te medha
Leucocytus - leukocite
Myodynia – dhimbje muskuli
Hysteralgia – dhimbje ne miter
Hysterodynia – dhimbje ne miter
Polyaemia – sasi e madhe gjaku ne organizem
Cytologia – shkenca qe merret me studimin e ndertimit dhe funksionimit te qelizave
Dacryorrhoea – rrjedhje kronike e loteve
Hypotrophia – humbje e funksionit te ndonje qelize apo indi
Melanglossia – nxirje e gjuhes
Ophthalmologia – shkenca per organet e te parit
Erythromegalia – zmadhim jonormal I eritrociteve
Leukaemia – leucemi/zbardhje e gjakut
Myohypotonia – tonus I ulet muskulor (mungese e tonusit muskulor)
Hysteropathia – semundje/ crregullim e mitres
Polytrophia - mbiushqyerje
Hydrophobia – frike nga uji
Myelopathia – semundje e palces kurrizore dhe indit mieloid
Pyocytus – qelize e qelbezuar
Dysphagia – gelltitje e veshtirsuar
Dystrophia – crregullime ne ushqimin e indeve , organeve
Microorganismus - mikroorganizma
Hypnotismus – venie ne gjume
Myotomia – prerje muskujsh me operacion
Polyuria – urinim I tepruar (shtim I sasise se urines se nxjerre
dysuria, - urinim me veshtiresi dhe me dhimbje
macrocyti – rruaza te kuqe te zmadhuara
oligaemia – pakesim I sasise se prgjth. Te gjakut ne organizem
polysaccharidae – polisaharide (prania e sasise se madhe te sheqerit)
phagocytes - fagocite
biosynthesis - boisinteza
fibromyoma – tumor I fibrave te muskujve
4 fq 92
Thermoplegia – goditje nga dielli
Dorsalgi – dhimbje e shpines
Lagochilia – goje lepuri
Laparometria – matje e hapsires se barkut
Gastrasthenia – dobesi e funksionimit te stomakut
Thermometer - termometer
Thermotherapia – termoterapi, perdorimi I nxehtesise per qellime mjekimi
Lagophthalmia – pamundesia e mbylljes se plote te kapakeve te syrit
pia mater — leptomeniny – cipa e holle e trurit
dura mater — pachymeninx – cipa e forte e trurit
electrocardiogramma -regjistrim elektrik I rrahjeve te zemres
chromatodysopsia – preceptim I crregullt I ngjyrave
chromaturia – urine me ngjyre jo normale
dyschromia – crregullim I pigmentit te lekures
hypothermia – ulje e trmp. Se trupit
stomalgia – dhimbje ne goje
stomatologia - stomatologji
stomatorrhagia- hemorragji te mishrave te dhembeve
analgesia – analgjesi , mungese e ndjeshmerise se dhimbjeve
osteomyelalgia – dhimbje ne palcen kockore
myologia – miologji, dege qe studion muskujt
osteomalacia – zbutje e kockave
osteologia –dege qe studion kockat
osteotomia – prerje kirurgjikale e kockave
laparorrhagia – hemoragji barku
laparotomia – carje e barkut me operacion
phlebectasia – zgjerim I venave
gastrectasia – zgjerim I stomakut
gastrorrhaphia – qepje e stomakut
gastropexia – fiksim I stomakut ne murin e barkut
haémopexis- mpiksje e gjakut
hyposthenia – asteni e lehte
cystopexia – qepje, fiksimi I fshikezes urinare te muri I perparshem I barkut
hypersthenia- hiperstemi, fuqi e ngritur e oraganizmit
meningomalacia – zbutje e cipace te trurit
arteria meningéa – arteri I cipes se trurit
cardiologia – dhimbje e zemres
gingivectomia – heqje e mishit te dhembeve
ulectomia – heqja ne menyre kirurgjikale e indeve te dhembeve
cardialgia- dhimbje e zemres
cardiectasia – zgjerim I zemres
laparohysterectomia – heqja e mitres perms barkut
coeliohysterectomia – heqja e mitres
2 fq 99
Nicotinismus – helmim nga nikotina
Infantilismus – mungese per zhvillimin e organizmit
Fabismus – helmim nga ushqimi
Ergotismus – helmim nga mielli qe permban kerpudhen
digitalismus, - helmim nga preparatet e digitale
adenoidéus – I ngjashem me gjendrat
gastritis – pezmatim I stomakut
dermatitis – dermatit(pezmatim I lekures)
dactylomegalia – zmadhim I gishtave
hepatitis – pezmatim I melcise
dyplasia – crregullim ne zhvillimin e kockave/qelizes
metritis – infeksion I mitres
cephalalgia – dhimbje koke
cytologia – shkenca qe studion ndertimin e orgjines dhe funksionimin e qelizave
hypocardia – zhvendosje e zemres poshte vendit te saj te zakonshem
Oogenesis (ovogenesis) – procesi I formimit dhe zhvillimit te vezeve
Dermatexanthéma – demtime te lekures
Phlebosclerosis – ngurtesim I venave
Diplegia – paralyze e dyanshme
Tetraplegia – paralyze e 4 gjymtyreve
erythrolysis, - shkaterrim I eritrociteve
leucolysis – shkatarrim I leukociteve
glycogenesis - glikogjeneze
lipolysis – tretje e dhjamave
phrenoptosis – renie poshte diafragmes
gastroptosis – renie e stomakut
dyshidrosis - crregullim ne daljen e djerses
polyhidria – djersitje e shumte
polydipsia – pirje e nje sasie te madhe uji
radiotherapia – mjekim me ane te rrezeve
radiodermitis – pezmatim I lekures
anazoturia – mungese e azotit ne urine
pyocytus – qelize e qelbezuar
erythrophobia – frika nga e kuqja(gjaku)
phleborrhexis – carje e venes
phlebostasis – ndalim I gjakut venoz
phlebogramma – kurba e pulsit venoz
pharmacognosia – shkenca e drogave bimore e shtazore
haematopoesis – mpiksje e gjakut
uropoesis – formim i urines
epidrosis – djersitje e pjeseve te siperme te trupit

Numri njejes dhe shumes

Calor – caloris – calorum
Dolor – doloris – dolorum
Pollex – pollicis pollicum
Apex – apicis – apicum
Venter – ventris – ventrium
Gaster – gastris – gastrium
Sapo – saponis – saponum
Aether – aetheris – aetherum
Paries – parietis – parietum
Stapes – stapedis – stapedum
Comes – comitis – comitum
Vertex – verticis – verticum
Index -indicis – indicum
Carbo -carbonis – carbonum
Sudor – sudoris – sudorum
Doctor – doctoris – doctorum
Herpes – herpetis – herpetum
Donator – donatoris – donatorum
Limes – limitis – limitum
Umbo – umbonis – umbonum
Strabo – strabonis – strabonum
Adeps – adipis – adipum
Adductor – adductoris – adductorum
Flexor – flexoris – flexorum
Larynx – laryngis – laryngum
Sanguis – sanguinis – sanguinum
Abductor – abductoris – abductorum
Surditas – surditatis – surditatum
Extremitas – extremitatis – extremitatum
Cavitas – cavitatis – cavitatum
Forfex – forficis – forficum
Fames – famis – famum
Regio – regionis – regionum
Matrix – matricis – matricum
Cutis – cutis – cutium
Fornix – fornicis – fornicum
Cervix – cervicis – cervicum
Abrasion – abrasionis – abrasionum
Frons – frontis – frontium
Salis – salutis – salutum
Juventus – juventutis – juventutum
Cartilago – cartilaginis – cartilaginum
Origi – originis – originum
Curatio – curationis – curationum
Aetas – aetatis – aetatum
Flexio – flexionis – flexionum
Valetudo – valetudinis – valetudinum
Radix – radicis – radicum
Phalanx – phalangis – phalangum
Tuberositas – tuberositatis – tuberositatum
Avis – avis – avium
Appendix – appendicis – appendicum
Vertigo – vertiginis – vertiginum
Lanugo – lanuginis – lanuginum
Mors – mortis – mortium
Pars – partis – partium
Migratio – migrationis – migrationum
Frictio – frictionis – frictionum
Circulatio – circulationis – circulationum
Dilatatio – dilatationis – dilatationum
Semen – seminis – seminum
Germen – germinis – germinum
Abdomen – abdominis – abdominum
Guttur – gutturis – gutturum
Tempus – temporis – temporum
Genus – generis – generum
Pectus – pectoris – pectorum
Medicamen – medicaminis – medicaminum
Caput – capitis - capitum
Femur – femoris – femorum
Lac – lactis – lactium
Fel – fellis – fellium
Mel – mellis – mellium
Hepar – hepatis - hepatium
Iecur – iecoris – iecorum
Vulnus – vulneris – vulnerum
Cadaver – cadaveris – cadaverum
Ulcus – ulceris – ulcerum
Cochlear – cochlearis – cochlearum
Albumen – albuminis – albuminum
Crus – cruris – crurum
Viscus – visceris – viscerum
Occiput – occipitis – occipitum
Sinciput – sincipitis – sincipitum
Limen – liminis – liminum
Declive – declivis – declivium
Glomus – glomeris – glomerum
Pecter – pectinis – pectinum
Pecus – pecudis – pecudum
Murmur – murmuris – murmurum
Omen – ominis – ominium
Os – ossis – ossium (kocke)
Os – oris – orum (goje)
Ligamentum – ligamentum – ligamentorum
Culter – culteri – cultrorum
Ramus – rami – ramorum
Costa – costae – costarum
Stapes – stapedis – stapedum
Tabes – tabis – tabium
Arteria – arteriae – arteriarum
Manuale – manualis – manualium
Abdomen – abdominis – abdominum
Mens – mentis – mentum
Vulnus – vulneris – vulnerum
Pharmacopola – pharmacopolae – pharmacopolarum
Nervus – nervi – nervorum
Venter – ventri – ventorum
Origo – origonis – origionum
Cranium – crani – cranorum
Cor - cordis – cordium
Regio – regionis – regionum
Surditas – surditatis – surditatum
Sanguis – sanguinis – sanguinum
Ramus – rami – ramorum
Costa – costae – costarum
Stapes – stapedis – stapedum
Tabes – tabis – tabium
Arteria – arteriae – arteriarum
Manuale – manualis – manualium
Abdomen – abdominis – abdominum
Glandula – glandulae – glandularum
Remedium – remedii – remediorum
Gaster – gastri – gastrorum
Fames – famis – famum
Corpus – corporis – corporum
Morbus – morbi – morborum
Cartilago – cartilaginis – cartilaginum
Medicamen – medicaminis – medicaminum
Operatio – operationis – operationum
Cavum – cavi – cavorum
Collum – colli – collrum
Pollex – pollicis – pollicum
Homo – hominis – hominum
Medicus – medici – medicorum
Radix – radicis – radicum
Vena – venii – venorum
Cutis – cutis – cuticum
Animal – animalis – animalium
Aetas - aetatis – aetatum
Humerus – humeri – humerorum
Liber – libri – librorum
Fractura – fracturae – fracturarum
Radius – radii – radiorum
Exemplar – exemplaris – exemplarium
Tibia – tibiae – tibiarum
Cancer – Cancri – cancrorum
Venenum – veneni – venenorum
Calor – caloris – calorum
Rete – retis – retium
Flos – folii – foliorum
Salus – salutis – salutum
Pars – partis – partium
Hepar – hepatis hepatum
Sanguis – sanguinis – sanguinum
Cadaver – cadaveris – cadaverum
Dolor – doloris – dolorum
Fibula – fibulae – fibularum
Index – indicis – indicum
Pulmo – pulmonis – pulmonum
Auris – auris – aurium
Frons – frondis – frondium
Femur – feminis – feminum
Herba – herbae -herbarum
Oculus – oculi – oculorum
Tinctura – tincturae – tincturarum
Tendo – tendinis – tendinum

Shprehjet e terminologjise latine

Ush 2 fq 22
Linea nuschae = linja e qafes (vija e zverkut)
Crista nuchae = kreshta e qafes Fovea nuchae = gropa e qafes
Papilla lingue = maja e gjuhes
Ruga palatinae mudhosje e qiellzes =
Vita cellularum = jeta e qelizave
Incisura mandibulae = carje e nofulles se poshtme
Tinctura belladonnae = tretesire me baze alkooli e e helmarines
Aqua amygdalarum lengu I bajameve
Vena portae = vena hyrese
Massa pilularum = masa e pilulave
Spina scapulae kreshta e shpatulles
Valvulae venarum= valvulat e venave
Fissura orbitae plasaritje(carje) e zvagres se syrit
Calumna vertebrarum shtylla kurrizore
Capitula costarum = kokezat e brinjeve
Vale collega-mirupafshim koleg
'Bis repetite-perserisni 2 here
Dividite exacte-ndani saktesisht
Discite praeparare-mesoni te pergatisni
Recipe quantum satis-merr aq sa te nevojitet

Ush 2 fq 32

Fundus oculi food (sip e brendshme) I syrit

Bulbus oculi kokerrdhok I syrit
Musculus longus colli = muskuli I gjate I qafes Capitula costarum = kokeza e brinjeve
Papilla nervi optici = maja e nervit optic
Angulus oculi kendi I syrit
Cancer stomachi = kancer I stomakut
Fractura digiti= thyerje e gishtit
Morbi oesophagi semundjet e ezofagut.
Dorsum sellae = shpina e shales
Dorsum manus = shpina e dores
In cavo nasi = ne zgavren e hundes
Catarrhus ventriculi = pezmatimi I stomakut
Ligamentum nuchae = ligament 1 qafes (lidhja e qafes) , qafes dhe shpatulles
Musculi dorsi colli scapulae muskujt e shpines Morbi nervorum = semundjet e nervave
Bacillus tetani = bacit tetanit/bakter i tetanosit
Corda tympani korda e daulles se veshit
Morbi gingivarum et labiorum -- semundje e mishrave te dhembeve dhe buzeve
Decoctum foliorum salvia = zierje e gjetheve te sherebeles
Manubrium sterni = derrasa e kraharorit (doreze e stermumit)
Ramus mandibule = dege e nofulles se poshtme
Crista humeri = kreshta e humerusit
Receptum - recete
Formula remediorum -formule medikamentesh
Formula remediorum simplex-recete e thjeshte e barnave
Formula remediorum composita-recete e perbere e barnave
Verte-ktheje
Inscriptio-mbishkrim, kreu i recetes
Invocatio-porosia e mjekut per pergatitjen e barit
Designatio materiarum-regjistrimi I elementeve perkatese te barit
Subscriptio-nenshkrim
Signatura-te shenuarit/udhezimi (pjesa ku tregohet menyra e perdorimit te barit)
Nomen aegroti-emri i te semurit Nomen medici-emri i mjekut
Recipe-merr
Basis-baza/ perberesi baze I barit
Remedium cardinale basis\princeps- substanca kryesore
Remedium adiuvans- substance ndihmese
Remedium corrigens- substance korrigjuese
Remedium constituens\formans\excipiens- substance formuese
Da in oblatis-jepe ne kapsula amidonike
Da in ampullis-jep ne ampula Da in vitro nigro-jep ne ene te zeze
pro dosi-per doze
Misce ut fiat pulvis-perzieje qe te behet pluhur
Dentur tales doses numero 20-te jepen 20 doza te tilla
Divide in partes aequales numero 10- ndaje ne 10 pjese te barabarta
Misce fiant pilulae numero 30- perziejeje te behen 30 pilula
Pro me-per mua( mjekun)
Pro auctore-per vete mjekun
Ad usum proprium-per perdorim vetjak te mjekut
Ad usum internum-per perdorim te brendshem
Ad usum externum-per perdorim te jashtem
Bis repetatur-te perseritet 2 here
Repetatur-te perseritet
Cito-shpejt
Citissime- shume shpejt
Statim- menjehere /ne cast
Pro uso interno-per perdorim te brendshem
Pro uso externo-per perdorim te jashtem
Pro uso proprio-per perdorim vetjak (te mjekut)
Gratis-falas
Ex tempore-urgjentisht
Signetur suo nomine (S.S.N)-te shenohet emri I tij
Formula magistralis-recete zyrtare
Formula officinalis- recete zyrtare
Secundum artem- sipas rregullit Relation medica-relacion I mjekut
Aures animalium = veshet e kafsheve
Os ilium = kocke e ijeve
Volnus capitis = plage e kokes
Fractura ossium thyerja e kockave te kembes
Radix dentium = rrenja e dhembit Iniecto pro extraction dentis = injektim per heqjen e dhembit
Ossa corporis humanis = kockat e trupit te njeriut
Regio cardis = rajoni (zona) e zemres
Euxatio ossis pedis sinistri - dalja e kockes se kembes se majte
Ngrirje kufome - rigor mortis
Per os npm gojes
Per iniectionem - me ane te injeksionit
Per rectum = me ane te zorres se trashe
Falx durae matris=cipa e forte e trurit ne forme drapri
Lobus hepatis dexter = lobi I djathte I melcise
Pelvis plana rachitica = legen I sheshte I deformuar (rakitik)
Ante/post operationem = perpara/ pas operacionit
Apex linguae- maja e gjuhes Apex pulmonis et radicis dentis- maja e mushkerise dhe e rrenjes se dhembit
Circulation sanguinis = qarkullimi I gjakut
Dura/pia mater- cipa e forte /e bute e trurit
Fractura ossium pedis - thyerje e kockave te kembes
Frons quadrata = ball katror Foramina aurium et narium = vrimat e vesheve dhe hundes
Iniectio pro extraction dentis - injektim per heqjen e dhembit
Lege artis sipas rregullave
Regio cardis regjoni I zemres =
Mors subita = vdekje e shpejte
Pro auctore = per mjekun
Sanatio per primam intetionem sherim qe me tentativen e pare
Dilatatio cordis = zgjerim I zemres
Phalanges digiti fatangjet zgjatimet) e gishtave

Ush 5/91
Foramen rotundum = vrima te rrumbullakta
Vulnus capitis-plage ne koke
pectoris = shtrengim (dhimbje) kraharori
Musculus obliquus abdominis externum = muskuli perkulshem I jashtem I barkut
(Foramen apices dentis = vrima e majes se dhembit Curation morbi renum = kurimi I semundjes se veshkes
Oleum iecoris aselli =vaj peshku
Tempus operationis-kohe e operacionit
Foramen lacerum cranii = vrime e shqyer(e carjeve) e kafkes
Apex capitis fibulae - maja e kokes se fibules
Sectio anatomica cadaveris = prerje anatomike e kadavrave
Albumen in urina seu albuminuria-semetim I albumines ne urine (semundje e veshkave e permbajtje te larte albumin n
urine)
Os scaphoideum - kocka skafoide
Fractura ossium pedis - thyerje e kockave te kembes
Crux mortis kryqi I vdekjes
Pulvis secalis cornute =pluhur thekre me brire (substance qe ndalon hemoragjine)
Calcar calcanei = pj e kockes se thembres
Os calcanei - kocka e thembres

Ush 4/81
Tumor et rubor in pede hominis = enjtje dhe skuqja ne kemben e njeriut
Apex pulmonis = cepi I mushkrise
Margo inferior, margo posterior = buze e poshtme/pasme
Incisura cardiaca pulmonis sinistri = carja kardiake e mushkrise se majte
Paries membranaceus tracheae = muri membranor I trakese
Musculus abductor pollicis longus = muskuli I gjate largues i gishtit te madh
Musculus extensor indicis= muskuli qe shtrin gishtin tregues
Sangius occultus - gjak i fshehte
Tendo calcaneus = tendina e thembres
Radix sensoria = rrenjet ndijore
Pars nasalis pharynges = pjese hundore e faringut
Ush 4 fq 85
Tuberositas deltoidea humeri = gungezat ne forme delte te krahut
Articulatio sacroiliaca dextra = artikulacioni sakroiliak I djathte
Radix oculomotoria = rrenja e nervit qe leviz syrin
Solution aquosa = tretesire ujore
Transfusio sanguinis - futja e gjakut ne organizem
Extractio radicis dentis = heqja e rrenjes se dhembit

Pjesa latine e recetes

Pjesa e recetes qe i drejtohet farmacistit shkruhet ne gjuhen latine,ndersa ajo qe i drejtohet pacientit shkruhet ne gjuhen
amtare.
Pjesa latine e recetes fillon me fjalen Recipe (Merr) – veta e 2 njejes/menyra urdherore,dhe shkurtimisht perdoret Rp
Pas fjales Recipe vjen pjesa kryesore e recetes ku rradhiten elementet e recetes dhe sasia e tyre.
Substancat shkruhen ne gjuhen latine.Cdo element bari shkruhet ne kryerradhe dhe me shkronje te madhe.Me shkronje te
madhe shkruhen dhe emrat e bimeve mjekesore,kurse mbiemrat e tyre me shkronje te vogel.
Neqoftese nuk mjafton vendi per te shkruar emrin dhe mbiemrin me 2 a me shume fjale,atehere kalohet ne rreshtin
pasardhes.Fjala nuk ndahet ne mes.Fjala e kaluar ne rreshtin tjeter shkruhet pak me djathtas.
Doza shkruhet me shifra arabe ne krahun e djathte ne nivelin e ilacit perkates.Njesia matese – gram
Sasia e lengjeve shkruhet poashtu me shifra arabe,por kur eshte shume e vogel shenohet me pika.Perpara shenimit te nr te
pikave vendoset fjala guttas,shkurt gtts.
Nese 2 a me shume substanca kane te njejten sasi,shifra shkruhet ne nivelin e substances se fundit dhe para shifres
shenohen shkronjat aa.
Receta me vetem 1 element – e thjeshte
Receta me 2 a me shume elemente – e perbere
Pjesa latine e recetes mbaron me fjalet : Misce (Perziej)
Da (jep)
Signa (sheno)
M.D.S – receta e perbere
D.S – receta e thjeshte

Perberja e recetes
1 – Inscriptio (mbishkrimi)
Shkruher emri i institucionit ku punon mjeku qe ka leshuar receten dhe adresa e tij.Shenohet poashtu dega,reparti dhe nr I
regjistrimit.

2 – Nomen aegroti (emri i te semurit )

Shenohet emri,mbiemri,mosha dhe adresa e te semurit.

3 – Invocatio (Thirrja)
Permban porosine e mjekut drejtuar farmacistit per marrjen e substancave medikamentoze dhe pergatitjen e barit qe i
nevojitet te semurit.
Kjo pjese fillon me fjalen latine Recipe,shkurt Rp

4 – Praescriptio (Pershkrimi)
Eshte pjesa me e rendesishme e recetes.
Behet pershkrimi i substancave dhe sasise qe duhet per pergatitjen e barit.
Receta e thjeshte – 1 substance medikamentoze
Receta e perbere – 2 ose me shume substance medikamentoze

Rendesia e substancave ne receten e perbere behet sipas rolit qe kane ne efektin mjekues.Keshtu:
Remedium basis – substanca kryesore
Remedium adiuvans – substanca ndihmese
Remedium corrigens – Substanca ndreqese
Remedium constituens – Substanca formuese

5 – Subscriptio (Nenshkrimi)
Ne kete pjese,mjeku i jep udhezime farmacistit se cfare veprimesh duhen kryer me substancat e pershkruara,cfare forme I
duhet dhene barit si dhe ne cfare sasie,ene dhe paketimi duhet leshuar.
Ne kete pjese jepet urdhri Misce (Perziej),shkurt M.
Me pas fjala fiat (Te behet),shkurt f.
Urdhri i leshimit te barit nga famacisti behet me fjalen Da (jep),shkurt D.

6 – Signatura (Te shenuarit)

Ne kete pjese shenohet menyra e perdorimit te barit dhe frekuenca e marrjes se tij.
Fillon me fjalen latine Signa (Sheno),shkurt S.
Kjo porosi jepet edhe gojarisht por edhe shkruhet ne paketim.
Pas ketij shkurtimi,ne gjuhen amtare shkruhet sasia e dozes qe duhet marre,sa here ne dite duhet perdorur dhe koha e
pirjes.
Kjo pjese e recetes duhet shkruar paster,qarte dhe kuptueshem ne shqip sepse lidhet direct me te semurin.

7 – Nomen medici (Emri i mjekut)

Shkruhet emri i mjekut qe ka leshuar receten.Shkronjat duhen te plota dhe te lexueshme.
Pastaj vihet nenshkrimi i mjekut,vula e institucionit dhe data e leshimit te recetes.
Nese ilaci duhet shpejt,mbi te majtas dhe pjerrtas shenohet cito (shpejt).
Ne fund te recetes shenohet Signeteur suo nomine (S.S.N) – te shenohet ne etikete permbajtja e barit