LITERATURA.

TEMA 8
O TEATRO GALEGO ENTRE 1936 E 1975
A XERACIÓN DOS 50 E O GRUPO DE RIBADAVIA

O TEATRO SUFRIU AÍNDA MÁIS QUE OS OUTROS XÉNEROS AS CONSE-

CUENCIAS DA GUERRA E A POSTERIOR DITADURA, AO SER IMPENSABLE XOHANA TORRES fixo teatro sociopolítico. A outra banda
UN ESPECTÁCULO PÚBLICO TEATRAL EN GALEGO; A SÚA SUPERVI- do Iberr (1965) é unha alegoría do exilio, protagonizada
VENCIA É POSÍBEL GRAZAS AO LABOR DOS ESCRITORES DO EXILIO. por unha familia de refuxiados dividida ideoloxicamente.
BERNARDINO GRAÑA dá unha visión crítica sobre o
No exilio bonaerense desenvolveuse unha importante acti- poder do diñeiro e a vida alienada, como en Vinte mil pesos
vidade teatral. Buenos Aires, compañía “Maruxa Villanueva” de crime.
Varela Buxán foi a encargada de estrear en 1941 Os vellos non
deben de namorarse.
Outros autores desta xeración son FRANCO GRANDE e
ARCADIO LÓPEZ CASANOVA.
EN GALICIA, O PANORAMA TEATRAL EN GALEGO É DESOLADOR.
A fundación da editorial Entre 1965-1980 mellora a situación social e económica e
“Galaxia” (1950) foi iso propicia o aumento a actividade teatral pero segue a ser o
decisiva no proceso de xénero menos cultivado. En 1965 nace o grupo teatral “O
recuperación. Só algúns Facho”, dirixido por MANUEL LOURENZO, fundador, dous anos
escritores cultivaron a despois, do primeiro grupo independente: o Teatro Circo.
dramaturxia, ao tempo que
cultivaron outros xéneros. TEATRO INDEPENDENTE: Nos 70, o teatro indepen-
manifestacións teatrais non comer- dente espállase por toda
ciais nin subvencionadas e de ca- Galiza, converténdose nun
Entre 1950 e 1965 , o réxime imposibilita practicamente a rácter semiprofesional, (inclúe o fenómeno de extraordinaria
universitario, teatro da rúa…), vitalidade.
estrea das obras, polo que estas ficaban inéditas ou eran todas elas socialmente compro-
“teatro para ler”. Dirixido a unha minoría intelectual, botaba metidas Superando numerosos atran-
man dos mitos da traxedia clásica grega para expor conflitos Obxectivos: cos económicos e institucionais,
actuais, con influencia do existencialismo. – Rescatar o teatro das salas desenvolven, alén da divul-
convencionais para achegalo gación cultural, unha función
ao público en todo tipo de lo- política, de loita contra a
ÁLVARO CUNQUEIRO, cais, tanto urbanos como rurais. ditadura.
para moitos o mellor – Romper co concepto de com-
dramaturgo galego. pañía estable do teatro burgués
e apostar pola itinerancia e a
– En O incerto señor don creación colectiva.
Hamlet, príncipe de – Pescudar novos métodos para
Dinamarca (1958) a creación e a representación
reflexiona sobre a cun afán experimental, aberto a
identidade e a existencia todo tipo de influencias.
cunha orixinal lectura – Crear unha rede teatral no país
freudiana do personaxe As Mostras de Teatro de Ribadavia organizadas pola A.C.
shakespeariano, ampliado “Abrente” entre1973 e1980 supuxeron unha extraordinaria
con elementos do Edipo e inxección de vitalidade: foron punto de encontro para moitos
do Orestes gregos. grupos teatrais independentes, estimulou a moitos autores e o
– A noite vai coma un río (1960), moi lírica, preséntanos unha seu éxito motivou a aparición de certames noutros lugares.
dama en tempo de guerra, en espera dun amante inexis- Algúns autores do Grupo de Ribadavia (ou Grupo Abrente)
tente. que continuaron activos posteriormente, son:
CARVALHO CALERO, dramaturgo antes e despois da EULOXIO R. RUIBAL, autor experimental, comezou escri-
guerra, con técnicas realistas (A farsa das zocas ) ou bindo obras comprometidas e influídas pola técnica cine-
simbolistas (A sombra de Orfeo). matográfica (Zardigot).
JENARO MARINHAS DEL VALLE escribe moitas pezas de MANUEL LOURENZO, actor, dramaturgo, director teatral,
reflexión ética e política, con intención pedagóxica. En A conferenciante, tradutor galego, e dinamizador de diferen-
revolta aborda o problema da emigración. tes iniciativas teatrais foi unha das figuras máis importantes
e prolíficas durante catro décadas, cultivou tres ciclos: ciclo
mítico (Electra), histórico e experimental.
Tamén nesta época publican obras teatrais algúns membros
da Xeración dos 50:
ROBERTO VIDAL BOLAÑO foi –
DANIEL CORTEZÓN. Na busca dun drama nacional gale- como Manuel Lourenzo- prolífico e
go, fai unha revisión de importantes personaxes da historia polifacético autor. Seguiu dous
de Galicia (Prisciliano). camiños diferentes: dun lado, textos
simbólicos con raíces populares;
MANUEL MARÍA, autor dunha copiosa dramaturxia de doutro, textos máis complexos
carácter reivindicativo (infantil, autos, farsas, dramas épi- cunha visión pesimista da vida
cos): Auto do taberneiro, Barriga verde… (Cochos, Criaturas…)