Professional Documents
Culture Documents
Tiểu Luận Của NCKH (1) .Docx.1.docx - final12.docxX.F
Tiểu Luận Của NCKH (1) .Docx.1.docx - final12.docxX.F
HỌC PHẦN:
ĐỀ TÀI:
PHÂN TÍCH TÁC ĐỘNG CỦA AI TỚI ÂM NHẠC VÀ HỘI HOẠ Ở
VIỆT NAM
Mục Lục
Trong lĩnh vực âm nhạc, trí tuệ nhân tạo (AI) mang lại không chỉ khả năng tạo ra
những bản nhạc mới mẻ mà còn có thể hợp tác trực tiếp với nghệ sĩ. Công nghệ AI đã
tiến xa hơn việc chỉ tạo ra những dòng nhạc tự động mà đã phát triển thành việc tạo ra
những bản nhạc hoàn chỉnh, mang đậm phong cách và cảm xúc riêng. Nhờ vào khả năng
phân tích âm thanh và hiểu được các yếu tố âm nhạc, AI có thể tạo ra những tổ hợp âm,
giai điệu và lời bài hát độc đáo khiến cho khán giả trở nên thích thú và bất ngờ.
Ngoài việc tạo ra âm nhạc, công nghệ AI cũng có thể được áp dụng trong lĩnh vực
hội họa để sáng tạo tranh và tác phẩm hội họa độc đáo. AI có khả năng học và nhận biết
các phong cách hội họa khác nhau, từ các trường phái cổ điển cho đến các xu hướng hiện
đại. Với sự kết hợp giữa khả năng tính toán và sáng tạo của con người, AI có thể tạo ra
những tác phẩm nghệ thuật độc đáo và đa dạng, mang đến cho người xem những trải
nghiệm thú vị và mới lạ.
Sự tiến hóa nhanh chóng này của AI đã tác động đến sự nghiệp, công việc, sự sáng tạo,
quyền sở hữu trí tuệ - chất xám của các nghệ sĩ trên toàn thế giới bao gồm Việt Nam. Vì
thế, nhóm đã chọn và nghiên cứu để phân tích: “Tác động của AI trong âm nhạc và hội
họa ở Việt Nam “.
1.2 Mục tiêu nghiên cứu
Mac tiêu nghiên cứu của chúng tôi sẽ tập trung vào việc phân tích tác động của AI
trong lĩnh vực Âm nhạc và Hội họa ở Việt Nam
1.2.1 Mục tiêu nghiên cứu tổng quát
Mac tiêu nghiên cứu tổng quát của đề cương "Phân tích tác động của AI trong lĩnh
vực Âm Nhạc và Hội Họa ở Việt Nam" sẽ phân tích, chứng minh cách mà trí tuệ nhân tạo
ảnh hưởng đến công việc của những nghệ sĩ đang hoạt động trong 2 lĩnh vực: Âm nhạc
và Hội họa tại Việt Nam.
5
- Lợi ích và tác hại của AI? Vì sao AI sẽ có tác động trực tiếp đến âm nhạc và hội họa ở Việt
Nam?
- Trong bối cảnh các công cụ AI ngày càng phát triển, làm cách nào để những người đang
hoạt động trong âm nhạc và hội họa bảo vệ được quyền lợi của mình nghề nghiệp, về sở hữu
trí tuệ?
- Làm cách nào để tận dụng các công cụ AI để bổ trợ cho việc sáng tạo trong âm nhạc, hội
họa nhưng không vi phạm quyền sở hữu trí tuệ?
6
- Strong AI: Có thể tạo ra thiết bị có trí thông minh và các chương trình máy tính
thông minh hơn con người.
- Weak AI: Các chương trình máy tính có khả năng mô phỏng hành vi của con người.
7
Và theo tài liệu tham khảo trong giáo trình, một số định nghĩa liên quan về Trí
tuệ nhân tạo như sau:
- Trí tuệ nhân tạo giúp tạo ra máy tính có khả năng suy nghĩ...máy tính có trí tuệ theo
đầy đủ nghĩa của từ này (Haugeland, 1985).
- Trí tuệ nhân tạo là khoa học nghiên cứu xem làm thế nào để máy tính có thể thực
hiện được những công việc mà hiện con người con làm tốt hơn máy tính (Rich and
Knight, 1991).
- Trí tuệ nhân tạo là khoa học nghiên cứu về các hoạt động trí não thông qua các mô
hình tính toán (Chaniak và McDemott, 1985).
- Nghiên cứu các mô hình tính toán để máy tính có thể nhận thức, lập luận, và hành
động (Winston, 1992).
- Trí tuệ nhân tạo nghiên cứu các hành vi thông minh mô phỏng trong các vật thể nhân
tạo (Nilsson, 1998).
Hội hoạ
Theo Hà Thị Minh Chính (2019), Mỹ Thuật học chương 2, trang 16 “Hội hoạ” là
loại hình nghệ thuật tạo hình, dựa vào nội dung, đề tài, tác phẩm thể hiện mà phân chia
thành những thể loại nhỏ hơn.
Bức tranh vẽ về con người và bộc lộ cá tính, tính cách, đặc điểm riêng về ngoại hình,
nội tâm được gọi là tranh chân dung.
Tác phẩm vẽ về con người nhưng những con người chung trong các sinh hoạt, hoạt
động, công việc lại được gọi là tranh sinh hoạt.
Ngoài ra, người ta còn dựa vào đặc điểm, tính chất, hình thức thể loại hay khuôn khổ của
bức tranh mà Hội hoạ có thể phân chia thành các thể loại: Hội hoạ giá vẽ và tranh tường
(bích hoạ).
Ngoài hai cách phân chia trên, còn cách phân chia thể loại dựa vào đặc điểm địa lý
của từng quốc gia, từng khu vực (phương Đông, phương Tây).
8
Âm nhạc
Trong giáo trình “Âm nhạc cơ bản” (Phạm Thị Thu Hà, 2009 Âm nhạc được định
nghĩa như sau: “Âm nhạc là nghệ thuật lấy âm thanh làm phương tiện biểu hiện, khắc họa
cuộc sống và thể hiện tư tưởng tình cảm con người. Âm nhạc có tính trừu tượng nó không
thể hiện đầy đủ các chi tiết thực chỉ mô tả chung nhưng tạo cho ta cảm giác, hứng thú
mạnh mẽ và sự liên tưởng phong phú. Tính trừu tượng của âm nhạc gắn với trí tưởng
tượng của con người. Âm nhạc là tiếng nói tình cảm sâu sắc, nó đi thẳng trực tiếp vào trái
tim con người và không thể diễn tả bằng lời. Nghệ thuật âm nhạc có khả năng lớn tác
động đến nền giáo dục tình cảm. Thể hiện được những tư tưởng tiến bộ của thời đại. Nó
góp phần tích cực thúc đẩy xã hội phát triển.”
Quyền sở hữu trí tuệ
Căn cứ khoản 1 Điều 4 Luật Sở hữu trí tuệ 2005 (sửa đổi 2009, 2019), quyền sở hữu
trí tuệ là quyền của tổ chức, cá nhân đối với tài sản trí tuệ, bao gồm quyền tác giả và
quyền liên quan đến quyền tác giả, quyền sở hữu công nghiệp và quyền đối với giống cây
trồng. Cụ thể:
- Quyền tác giả là quyền của tổ chức, cá nhân đối với tác phẩm do mình sáng
tạo ra hoặc sở hữu.
- Quyền liên quan đến quyền tác giả (sau đây gọi là quyền liên quan) là quyền
của tổ chức, cá nhân đối với cuộc biểu diễn, bản ghi âm, ghi hình, chương trình
phát sóng, tín hiệu vệ tinh mang chương trình được mã hóa.
- Quyền sở hữu công nghiệp là quyền của tổ chức, cá nhân đối với sáng chế,
kiểu dáng công nghiệp, thiết kế bố trí mạch tích hợp bán dẫn, nhãn hiệu, tên
thương mại, chỉ dẫn địa lý, bí mật kinh doanh do mình sáng tạo ra hoặc sở hữu
và quyền chống cạnh tranh không lành mạnh.
9
- Quyền đối với giống cây trồng là quyền của tổ chức, cá nhân đối với giống
cây trồng mới do mình chọn tạo hoặc phát hiện và phát triển hoặc được hưởng
quyền sở hữu.
Nguyễn Ngọc Hồng Dương (2022), Bảo vệ quyền tác giả đối với tác phẩm
của trí tuệ nhân tạo, Tạp chí Công Thương - Các kết quả nghiên cứu khoa học và
ứng dụng công nghệ, Khoa Pháp luật thương mại quốc tế, Trường Đại học Luật Hà Nội
(https://tapchicongthuong.vn/bai-viet/bao-ve-quyen-tac-gia-doi-voi-tac-pham-cua-tri-
tue-nhan-tao-89469.htm). Nghiên cứu đã nêu ra những khả năng sáng tạo của AI. Nghiên
cứu cho rằng AI có khả năng tạo ra các tác phẩm văn học, nghệ thuật chất lượng cao,
tương đương với tác phẩm do con người tạo ra. Tuy nhiên, pháp luật hiện hành của nhiều
quốc gia, trong đó có Việt Nam, chưa công nhận AI là tác giả của tác phẩm do nó tạo ra.
Điều này gây khó khăn cho việc bảo vệ quyền lợi của các chủ thể tạo ra và sử dụng tác
phẩm được tạo ra bởi AI.
Bài báo đã đề xuất một số giải pháp để giải quyết vấn đề này bao gồm:
- Có thể cân nhắc việc công nhận AI là tác giả đối với tác phẩm do AI tạo ra.
- Nếu không công nhận AI là tác giả thì có thể quy định rằng chủ sở hữu quyền tác giả đối
với tác phẩm được tạo ra bởi AI là người tạo ra AI, nhà đầu tư và lập trình viên.
- Cần quy định rõ các điều kiện bảo hộ, phạm vi bảo hộ và trách nhiệm pháp lý đối với tác
phẩm được tạo ra bởi AI.
Việc nghiên cứu về khía cạnh quyền tác giả của AI là một vấn đề quan trọng trong bối
cảnh AI đang phát triển mạnh mẽ. Quá trình xây dựng khung pháp luật phù hợp để bảo vệ
11
quyền tác giả đối với tác phẩm được tạo ra bởi AI sẽ góp phần thúc đẩy sự phát triển của AI
và bảo vệ quyền lợi của các chủ thể liên quan.
Ngoài nước
WIPO (2019), Các vấn đề chính phát sinh từ AI và phản hồi chính sách, Xu hướng
công nghệ: Trí tuệ nhân tạo (trang 120). Bài báo đã cung cấp cái nhìn tổng quan về
những thách thức mà AI mang đến cho xã hội và cách thức các quốc gia giải quyết những
thách thức đó. Bài báo là tài liệu tham khảo hữu ích cho các nhà hoạch định chính sách
và các tổ chức, cá nhân quan tâm đến AI. Bài báo đã chỉ ra 5 thách thức chính mà AI
mang đến bao gồm:
- Tác động đến vấn đề việc làm: AI có thể thay thế con người trong một số công
việc, dẫn đến tình trạng thất nghiệp, bất bình đẳng trong xã hội và cạnh tranh với các
quốc gia cung cấp lao động giá rẻ.
- Đe dọa an ninh: AI được sử dụng cho mục đích quân sự hoặc thực hiện tấn công
mạng, gây ra những mối đe dọa an ninh mới.
- Vấn đề bảo mật dữ liệu: AI có khả năng xử lý một lượng lớn dữ liệu, do đó cần
có các biện pháp bảo mật dữ liệu để tránh bị lợi dụng.
- Tương lai của siêu trí tuệ: AI sẽ phát triển thành siêu trí tuệ, vượt qua trí tuệ của
con người, dẫn đến những tác động chưa thể lường trước.
biểu diễn âm nhạc SaxEx, dựa trên chương trình này, máy tính có khả năng tạo ra các
bài biểu diễn độc tấu nhạc jazz chất lượng cao dựa trên dữ liệu của các nghệ sĩ đã biểu
diễn trước đó. Trong nghiên cứu cũng chỉ ra nhược điểm của hệ thống này về khả năng
truyền cảm từ những tác phẩm tạo nên từ chương trình máy tính nhưng những kĩ thuật đó
có thể sẽ có khả năng thay thế công việc của con người trong tương lai.
Những nghiên cứu, báo cáo trên đã có đề cập về những vấn đề mà AI đã đem đến,
kể cả tích cực và tiêu cực. Tuy nhiên, vẫn chưa có nghiên cứu nào đề cập đến vấn đề AI
sẽ tác động đến âm nhạc và hội họa tại Việt Nam. Vì thế, đó là động lực cũng như cơ sở
để nhóm quyết tâm xây dựng đề cương nghiên cứu này, góp ích một phần nhỏ chất xám
của mình cho xã hội nói chung và nền âm nhạc, hội họa tại Việt Nam nói riêng.
Dữ liệu sơ cấp: Lấy từ bảng khảo sát vì nhóm sẽ tổng hợp dữ liệu từ 50 nghệ sĩ ở cả
hai lĩnh vực âm nhạc và hội hoạ nên việc lấy thông tin từ bảng khảo sát sẽ giúp tiết kiệm
thời gian cho đôi bên và sẽ giúp nghệ sĩ thoải mái hơn khi trả lời các câu hỏi.
Dữ liệu thứ cấp: Nguồn dữ liệu sẽ được thu thập qua các kết quả, nhận định, kết luận
từ các công trình nghiên cứu trong và ngoài nước về tác động của AI trong 2 lĩnh vực âm
nhạc và hội họa như : Dentons (2020); Nước Úc tiếp cận tới Trí tuệ nhân tạo – Bài học từ
WIPO về sở hữu trí tuệ, Shuruq Aref Alshammari. (2021); Bảo vệ bản quyền đối với tác
phẩm do AI tạo ra theo Luật của Liên minh Châu Âu, C Roads (1980) - Computer Music
Journal - Tập 4 - Số 2 - Trí tuệ nhân tạo và Âm nhạc – Phần 1 – Trang 13 - 25, Zylinska -
Joanna – 2020 - Nghệ thuật và AI.
3.4 Phương pháp nghiên cứu
Nghiên cứu sẽ được thực hiện thông qua nghiên cứu định tính.
3.4.1 Nghiên cứu định tính
Phương pháp này sẽ giúp nhóm hoàn thành đề cương dựa trên cơ sở lý thuyết,
nghiên cứu, báo cáo có liên quan.
Dựa theo những cơ sở lý thuyết của các nghiên cứu này, nhóm sẽ có được kiến thức
cơ bản về AI, cách mà AI sẽ tác động đến nghệ thuật và nhóm sẽ có khả năng phân tích
được những yếu tố mà AI sẽ làm ảnh hưởng đến các nghệ sĩ. Từ đó, xây dựng bảng câu
hỏi phỏng vấn sao cho phù hợp nhất với các nghệ sĩ sao cho kể cả khi họ không có kiến
thức về AI thì bảng khảo sát cũng sẽ giúp họ hình dung được AI là gì và nó sẽ có ảnh
hưởng tích cực và tiêu cực như thế nào đến họ.
14
MỞ ĐẦU
Lý do chọn đề tài
Lịch sử nghiên cứu vấn đề
Mục đích nghiên cứu
Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Ý nghĩa của đề tài
Phương pháp nghiên cứu
Chương 1: Tổng quan về AI
1.1 Các khái niệm liên quan
1.2 Các nghiên cứu trong và ngoài nước
Chương 2: Phân tích, dự đoán tác động của AI đến âm nhạc và hội họa ở Việt Nam ở
hiện tại, tương lai
2.1 Phân tích tác động của AI ở hiện tại
2.2 Phân tích tác động của AI trong tương lai
2.3 Đánh giá thuận lợi và khó khăn mà AI đem lại
Chương 3: Bối cảnh và kết quả nghiên cứu về tác về tác động của AI đến lĩnh vực âm
nhạc và hội họa ở Việt Nam
3.1 Hoàn cảnh của nền Âm nhạc và Hội họa trên thế giới
3.2 Bối cảnh của nền Âm nhạc và Hội họa tại Việt Nam
3.3 Kết quả nghiên về tác về tác động của AI đến lĩnh vực âm nhạc và hội họa ở Việt
Nam
Chương 4: Đề xuất giải pháp
4.1 Giải pháp thích ứng
4.2 Giải pháp đối phó
4.3 Giải pháp phát triển
KẾT LUẬN
TÀI LIỆU THAM KHẢO
15
5) Xử lý dữ liệu
Các dữ liệu được thu thập sẽ được xử lý thông qua phần mềm Excel, các bước thực
hiện bao gồm:
Bước 1. Kiểm tra tính hợp lệ của dữ liệu
Bước 2. Xử lý dữ liệu: Loại bỏ dữ liệu trùng lặp
Bước 3. Trực quan hóa dữ liệu
-Sử dụng biểu đồ và đồ thị để thể hiện dữ liệu
-Thực hiện thống kê mô tả
Bước 4. Phân tích dữ liệu
-Phân tích dữ liệu dựa trên nguồn dữ liệu mà nhóm đã thu thập được và dựa trên cơ
sở lý thuyết mà nhóm đã đưa ra. Ví dụ như: Nhóm sẽ dựa trên lý thuyết và đưa ra
câu hỏi: AI sẽ thay thế được các nghệ sĩ trong tương lai. Sau đó, dùng câu hỏi này
để khảo sát các nghệ sĩ, cảm nhận của họ về vấn đề này.
-Kiểm định giả thuyết
Sau khi đã có dữ liệu, nhóm sẽ tiến hành kiểm tra lại dữ liệu thu thập được có
đúng với giả thuyết mà nhóm đưa ra hay không. Từ đó kết luận được giả thuyết, đánh
giá dữ liệu.
Giả thuyết mà nhóm đưa ra :
AI có thực sự ảnh hưởng lớn đến quá trình sáng tạo trong Âm nhạc và Hội họa
không ?
Bước 5. Đánh giá dữ liệu
-Đối chiếu dữ liệu với các thông tin tham chiếu
-Tổng hợp thông tin từ nhiều nguồn
-Bảo mật dữ liệu
Bước 6. Trình bày kết quả
-Tổng hợp kết quả
-Diễn giải kết quả
16
Công
STT Nội dung thực hiện Thời gian Chi phí
việc
7) Phụ lục
Thang đo
Thang đo định danh (nominal scale)
Thang này sẽ giúp nhóm đo lường dữ liệu, phân loại, thống kê về: giới tính, lĩnh vực
hoạt động.
Thang đo định lượng
Thang đo giúp thông kê các thông tin như: số năm hoạt động, số lượng công cụ trí
tuệ nhân tạo đã từng sử dụng.
Thang đo likert
Dùng thang này để đo mức độ cảm nhận của các nghệ sĩ về tác động của AI: Đồng ý
– Rất đồng ý – Không đồng ý – Rất không đồng ý.
Phiếu khảo sát: Tác Động của AI trong Âm Nhạc và Hội Họa ở Việt Nam
Mở đầu
Xin chào Anh/Chị, chúng em là sinh viên của Trường Đại học Văn Lang đang thực
nghiên cứu khoa học về đề tài “Tác Động của AI trong Âm Nhạc và Hội Họa ở Việt
Nam”. Phần khảo sát của chúng em gồm các câu hỏi về sự tác động và ảnh hưởng của AI
lên các công việc nghệ thuật như Âm nhạc và Hội họa. Ý kiến của Anh/Chị là rất quan
trọng để chúng em có thể hoàn thành nghiên cứu của mình và đóng góp cho cộng đồng
nghiên cứu. Câu trả lời của Anh/Chị sẽ được bảo mật và chỉ được sử dụng cho mục đích
nghiên cứu.
o Dưới 30
21
o Trên 30
Anh/Chị đã có kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực này bao lâu?
o Dưới 5 năm
o Từ 5-10 năm
o Trên 10 năm
3. Trí tuệ nhân tạo là một chương trình máy tính có khả năng hoạt động giống như
con người, kể cả khả năng tạo ra âm nhạc và tranh vẽ. Anh/Chị có thích thú với
thông tin này không?
o Không
o Thích
o Rất thích
22
4. Để tạo ra một bài hát mới hoặc một bức tranh vẽ mới, AI chỉ cần tốn vài giây để có
thể tạo ra sản phẩm. Anh/Chị cảm thấy như thế nào về việc này?
5. Theo anh chị trong tương lai, các nghệ sĩ có cần phải trang bị kiến thức chuyên
ngành để tạo ra các tác phẩm nghệ thuật nữa không?
o Có
o Không
6. Để tạo ra một tác phẩm nghệ thuật ưng ý từ các công cụ AI, đòi hỏi người sử dụng
phải có kiến thức về nghệ thuật và cả kiến thức về cách điều khiển AI. Anh/Chị nghĩ
điều này sẽ mang lại tác hại hay lợi ích gì?
7. Sự phát triển mạnh mẽ của AI đã giúp công cụ này có khả năng tạo ra các tác
phẩm nghệ thuật cực kì chất lượng. Anh/Chị có nghĩ rằng AI có thể thay thế vai trò
của nghệ sĩ âm nhạc và hội họa trong tương lai không? Tại sao?
o Có
o Không
23
o Lí do khác: …………………………………………………………………………………
8. Anh/Chị nghĩ AI có ảnh hưởng tích cực hay tiêu cực đến công việc của Anh/Chị?
o AI có ảnh hưởng tích cực vì nó giúp tôi mở rộng khả năng sáng tạo và nâng cao chất
lượng sản phẩm của tôi.
o AI có ảnh hưởng tiêu cực vì nó làm mất đi sự độc đáo và tính sáng tạo của tôi.
o AI không có ảnh hưởng gì đáng kể vì nó chỉ là một công cụ hỗ trợ và không thay thế
được vai trò của nghệ sĩ.
9. Khả năng tạo ra âm nhạc nhanh chóng, đưa ra nhiều ý tưởng nghệ thuật. Anh/Chị
nghĩ các nghệ sĩ ở Việt Nam có nên tận dụng AI để phát triển và đưa vào các công
việccủa mình không?
10. Những tác phầm nghệ thuật do AI tạo ra đang mắc phải một làn sóng phản đối vì
những tác phẩm này được tổng hợp từ những tác phẩm đã có sẵn. Anh/Chị nghĩ
việc này có đáng bị phản đối không?
o Có, vì trong nghệ thuật việc ăn cắp ý tưởng là không thể chấp nhận được.
o Không, vì nghệ thuật là không giới hạn, các tác phẩm có thể dựa trên nhau để hoàn thiện
hơn.
11. Hiện tại, Việt Nam chưa có văn bản pháp lý hay quy định pháp luật nào đề cập đến
việc bảo vệ các tác phẩm bị xâm hại bởi AI. Anh chị có cảm thấy lo lắng về điều này
không?
o Cảm thấy lo lắng, vì điều này có thể dẫn đến tình trạng các tác phẩm nghệ thuật bị sao
chép, sử dụng trái phép bởi AI mà không bị xử lý, ảnh hưởng đến quyền lợi của các nghệ
sĩ, khiến họ khó có thể bảo vệ bản quyền của mình.
24
o Cảm thấy không lo lắng, vì tin tưởng rằng các nghệ sĩ có thể tự bảo vệ bản quyền của
mình bằng các biện pháp như đăng ký bản quyền, sử dụng công nghệ chống sao chép và
các cơ quan chức năng sẽ sớm có những quy định pháp luật để bảo vệ bản quyền của các
tác phẩm nghệ thuật.
12. Theo Anh/Chị cần phải có những biện pháp nào để bảo vệ bản quyền của các tác
phẩm nghệ thuật cho các nghệ sĩ?
o Cần có các quy định pháp luật cụ thể để bảo vệ bản quyền của các tác phẩm nghệ thuật,
bao gồm cả các tác phẩm bị xâm hại bởi AI.
o Cần có các cơ quan chức năng chuyên trách để thực thi các quy định pháp luật về bảo vệ
bản quyền.
o Cần nâng cao nhận thức của người dân về tầm quan trọng của việc bảo vệ bản quyền.
o Cần có sự phối hợp giữa các cơ quan chức năng, các tổ chức xã hội và các nghệ sĩ để
thực hiện các biện pháp bảo vệ bản quyền.
Ngô Hữu Phúc. Giáo trình Nhập môn trí tuệ nhân tạo: Học viện kỹ thuật quân sự
(chương 1, trang 9-17)
Phạm Thị Thu Hà, Âm nhạc cơ bản (trang 5), trường đại học Quy Nhơn
Phạm Thị Thu Hà (2019) Phát triển trí tuệ nhân tạo (AI) tại Việt Nam: Thực trạng, kinh
nghiệm quốc tế và xu hướng phát triển, Cổng thông tin điện tử Học viện Cảnh sát nhân
dân (http://hvcsnd.edu.vn/nghien-cuu-trao-doi/dai-hoc-40/phat-trien-tri-tue-nhan-tao-ai-
tai-viet-nam-thuc-trang-kinh-nghiem-quoc-te-va-xu-huong-phat-trien-5675)
Nguyễn Ngọc Hồng Dương (2022), Bảo vệ quyền tác giả đối với tác phẩm của trí
tuệ nhân tạo, Tạp chí Công Thương - Các kết quả nghiên cứu khoa học và ứng dụng
công nghệ, Khoa Pháp luật thương mại quốc tế, Trường Đại học Luật Hà Nội
(https://tapchicongthuong.vn/bai-viet/bao-ve-quyen-tac-gia-doi-voi-tac-pham-cua-tri-tue-
nhan-tao-89469.htm)
WIPO (2019), Key issues arising from AI and policy responses, WIPO Technology
Trends 2019: Artificial Intelligence (pp 120).
Ramon Lopez de Mantaras and Josep Lluis Arcos (2002), AI and MusicFrom
Composition to Expressive Performance, AI Magazine Volume 23 Number 3.
26
Amanda Russo ( 10 Oct 2020), Recession and Automation Changes Our Future of
Work, But There are Jobs Coming, World Economic Forum
(https://www.weforum.org/press/2020/10/recession-and-automation-changes-our-future-
of-work-but-there-are-jobs-coming-report-says-52c5162fce/
https://www.theguardian.com/music/2023/apr/19/ai-human-music-pop-drake-kanye-
west-the-weeknd)
Dentons (2020); Nước Úc tiếp cận tới Trí tuệ nhân tạo – Bài học từ WIPO về sở hữu trí
tuệ,
Shuruq Aref Alshammari. (2021) Bảo vệ bản quyền đối với tác phẩm do AI tạo ra theo
Luật của Liên minh Châu Âu
C Roads (1980) - Computer Music Journal -Tập 4- Số 2- Trí tuệ nhân tạo và Âm nhạc –
Phần 1 – Trang 13-25
Zylinska-Joanna – 2020- Nghệ thuật và AI
https://www.jdsupra.com/legalnews/australia-s-approach-to-artificial-44698
https://www.eimj.org/uplode/images/photo/The_Copyright_Protection_of%C2%A0AI_Cr
eated_works_by_the_European_Union_Copyright_Legislation..pdf
C. Roads (Vol. 4, No. 2 (Summer, 1980), pp. 13-25 (13 pages)), Artificial Intelligence and
Music Part 1
https://www.jstor.org/stable/3680079
https://www.taylorfrancis.com/chapters/edit/10.4324/9780203059746-13/artificial-
intelligence-music-education-simon-holland
27