‫انفصم انثانً‬

‫انقشاساث االداسَت وانًؼهىياث‬

‫‌أ‪ -‬أّ٘اع‌اىَؼيٍ٘اخ‌ٗاىرَ‪ٞٞ‬ض‌ت‪ْٖٞ‬ا‪‌.‬‬

‫ب‪‌ -‬ؽشق‌اىؽظ٘ه‌ػي‪‌ٚ‬اىَؼيٍ٘اخ‪.‬‬ ‫‌‬

‫‌‬
‫خ‪‌ -‬اسرخذاً‌اىَؼيٍ٘اخ‌ف‪ّ‌ٜ‬ظٌ‌دػٌ‌اىقشاس‪‌ ‌‌.‬‬
‫‌‬
‫‌‬
‫‌‬
‫‌‬
‫‌‬
‫‌‬
‫‌‬
‫‌‬
‫‌‬
‫‌‬
‫‌‬
‫‌‬
‫‌‬
‫‌‬
‫‌‬
‫‌‬
‫تًهُذ‬
‫‌‬
‫سْؼشع‌أّ٘اع‌اىَؼيٍ٘اخ‌ٗؽشق‌ظَؼٖا‌ٗإَٔ‪ٞ‬ح‌اسرخذاٍٖا‌ف‪ّ‌ٜ‬ظٌ‌دػٌ‌اىقشاس‪‌ ‌.‬‬
‫‌‬
‫مو‌ّظٌ‌دػٌ‌اىقشاس‌ذسرخذً‌اىث‪ٞ‬اّاخ‪‌،‬اىَؼيٍ٘اخ‌اىَؼشفةح‌ٕٗةزٓ‌اىَظةايؽاخ‌تةذ‌ذة٘سد‌ىْةا‌‬
‫ف‪‌ٜ‬ششغ‌اى٘ؼذاخ‌اىقادٍح‌تظ٘سج‌ٍرثادىح‌ٗىزا‌سْرؼشع‌ىٖا‌ف‪ٕ‌ٜ‬زٓ‌اى٘ؼةذج‌تاىرصظة‪ٞ‬و‌ٗتةاىَؼْ‪‌ٚ‬‬
‫اىز‪ٝ‌ٛ‬رْاسة‌ٍغ‌اىَقشس‌ٕٗ٘‌ّظٌ‌دػٌ‌اىقشاس‪‌ .‬‬
‫‌‌‬
 ‫‌أ‪ -‬أنىاع انًؼهىياث وانتًُُز بُنها‬
‫‌‬
‫‪ .1‬أنىاع انًؼهىياث‬
‫ىيَؼيٍ٘اخ‌إَٔ‪ٞ‬ح‌تظ٘‪‌ٙ‬ف‪ّ‌ٜ‬ظٌ‌دػٌ‌اىقشاس‌ألّٔ‌‪ٝ‬ؼرَذ‌ػي‪ٍ‌ٚ‬ؼيٍ٘اخ‌سةاتقح‌ٍةِ‌ٍظةادس‌‌‬
‫ٍخريصح‌ىثْاء‌اىَْ٘رض‌اىَْاسة‌ٗاذخار‌اىقشاس‌األٍصو‌ىؽو‌اىَشنيح‌اىَاشٗؼح‪‌ ‌.‬‬
‫‌‬
‫‪ 1.1‬انبُاناث‬
‫ٕ‪‌ٜ‬ػثاسج‌ػِ‌ٍؼيٍ٘اخ‌ذذه‌ػي‪‌ٚ‬اش‪ٞ‬اء‌ٍصو‌االسٌ‌اٗ‌ؼذز‌ٍصو‌ذاس‪ٝ‬خ‌اىَ‪ٞ‬الد‌اٗ‌ّشاؽ‌‪ٝ‬رٌ‌‬
‫ذسةةع‪ٞ‬يٖا‌ٗذظةةْ‪ٞ‬صٖا‌ٗذخض‪ْٖٝ‬ةةا‌امصشٕةةا‌ذةةذه‌ػيةة‪ٍ‌ٚ‬ؼْةة‪ٍ‌ٚ‬ؼةة‪‌.ِٞ‬تةةذ‌ذنةةُ٘‌ستَ‪ٞ‬ح‪،‬ؼشف‪ٞ‬ةةح‌اٗ‌شةةنو‪‌،‬‬
‫ط٘خ‌ٗط٘سج‪‌ .‬‬
‫‌‬
‫‪ 1.1‬انًؼهىياث‬
‫ٕ‪‌ٜ‬اىث‪ٞ‬اّاخ‌اىر‪‌ٜ‬ذٌ‌ذْظ‪َٖٞ‬ةا‌ىرؼْة‪‌ٚ‬شة‪ٞ‬لا‌ىيَريقة‪ٕٗ‌ٚ‬ة‪‌ٚ‬ذةزمش‌ىيَريقة‪ٍ‌ٚ‬ؼيٍ٘ةح‌‪ٝ‬ؼشفٖةا‌ٗتةذ‌‬
‫‪ْٝ‬ذٕش‌ىؼيَٖا‌تٖزٓ‌اىؽعط‪‌.‬تؼغ‌اىراث‪ٞ‬قاخ‌ػي‪ٕ‌ٚ‬زٓ‌اىَؼيٍ٘اخ‌ذسرخذً‌ٍْٖا‌ذقاس‪ٝ‬ش‌ذنُ٘‌ٍص‪ٞ‬ذج‌‬
‫ىَرخز‪‌ٛ‬اىقشاس‪‌ ‌.‬‬
‫‌‬
‫‪ 3.1‬انًؼشفت‬
‫ذؽرةة٘‪‌ٙ‬ػيةة‪‌ٚ‬ت‪ٞ‬اّةةاخ‌ذةةٌ‌ذْظ‪َٖٞ‬ةةا‌ػيةة‪‌ٚ‬اّٖةةا‌ذصٖةةٌ‌مخثةةشاخ‌ٍٗؽظةةيح‌ٍؼةةاس ‌ذاثة ‌ػيةة‪‌ٚ‬‬
‫اىَشنيح‌اىؽاى‪ٞ‬ح‪‌ ‌.‬‬
‫‌‬
‫ىزىل‌فئُ‌ت٘اػذ‌اىث‪ٞ‬اّاخ‌ىْظٌ‌دػٌ‌اىقةشاس‌ذؽرة٘‪ٍ‌ٙ‬سةر٘دع‌اىث‪ٞ‬اّةاخ ‪‌ Data warehouse‬‬
‫اىز‪ٝ‌ٛ‬ؽر٘‪‌ٙ‬ػي‪‌ٚ‬اىث‪ٞ‬اّاخ‌ٗاىَؼيٍ٘اخ‌ٗاىَؼشفح‪ٗ‌،‬مزىل‌ػْذٍا‌ّاي ‌ميَح‌اىَؼيٍ٘اخ‌فٖ‪‌ٚ‬ذؼْة‪‌ٚ‬‬
‫ا‪ٗ‌ٙ‬اؼذج‌ٍِ‌ٕؤالء‌اىَصإ‪‌ٌٞ‬اىصالز‌اىَؼشفح‪‌،‬اىَؼيٍ٘اخ‪‌‌،‬اىث‪ٞ‬اّاخ‪‌ ‌.‬‬
‫‌‬
‫ّظٌ‌دػٌ‌اىقشاس‌تٖا‌ٍؼيٍ٘اخ‌تةذ‌ذنةُ٘‌فة‪‌ٜ‬شةنو‌ٗشةا ‌اٗ‌طة٘س‌اٗ‌ ةشا ؾ‌أٗ‌طة٘خ‌اٗ‌‬
‫ؼشمح‌فنيٖا‌ذخضُ‌تظ٘س‌ٍخريصح‌تثو‌ٗتؼذ‌اسرخذاٍٖا‪‌ ‌.‬‬
‫‌‬
‫‪ٕ‌-‌1‬ةةزٓ‌اىَؼيٍ٘ةةاخ‌األٗى‪ٞ‬ةةح‌ا‪ٝ‬ؼةةا‌ذؽةة٘‪ٍ‌ٙ‬صةةإ‪ٗ‌ٌٞ‬افنةةاس‌ٗ‪َٝ‬نةةِ‌ذيخ‪ٞ‬ظةةٖا‌ٗاسةةرخشاض‌‬
‫ٍؼيٍ٘اخ‌ا ش‪ٍْٖ‌ٙ‬ا‌مَا‌‪ٝ‬ي‪‌ :‌ٚ‬‬
‫‌‬
‫‪‌1.1‬االسرخالص‌ ‪Extraction‬‬
‫ٕة٘‌ا ةز‌ٍؼيٍ٘ةاخ‌ٍةِ‌ٍظةادس‌ٍرؼةذدج‌ىؼَةو‌تاػةذج‌ت‪ٞ‬اّةاخ‌اٗ‌ٍسةر٘دع‌ٍؼيٍ٘ةاخ‌ ‪Data‬‬
‫‪ٗ ‌warehouse‬رىةةل‌تاسةةرعالب‌ٍيصةةاخ‌ٗذيخةة‪ٞ‬ض‌ٗذْق‪ٞ‬ةةح‌ٗػةةاؾ‌ٍؼيٍ٘ةةاخ‪‌.‬ا‪ٝ‬ؼةةا‌‪ٝ‬اية ‌اىيصة ‌‬
‫اسرخالص‌ػي‪‌ٚ‬ػَي‪ٞ‬ح‌إّرةاض‌اىرقةاس‪ٝ‬ش‌ٍةِ‌ت٘اػةذ‌ت‪ٞ‬اّةاخ‌ّظةاً‌دػةٌ‌‌اىقةشاس‌ٗذةرٌ‌ػثةش‌ّظةٌ‌إداسج‌‬
‫ت٘اػذ‌اىث‪ٞ‬اّاخ‌(‪‌ . Database Management System in DSS DBMS)DBMS‬‬
‫‌‬
‫‪ٍ‌1.1‬ظادس‌اىَؼيٍ٘اخ ‌‬
‫‌ذعَغ‌اىَؼيٍ٘اخ‌األٗى‪ٞ‬ح‌ٍِ‌شالشح‌ٍظادس‪‌ :‬‬
‫‪ -‬دا ي‪ٞ‬ح‪.‬‬
‫‪ -‬اسظ‪ٞ‬ح‪.‬‬
‫‪ -‬شخظ‪ٞ‬ح‪.‬‬
‫‌‬
‫‪‌3.1‬اىَؼيٍ٘اخ‌اىذا ي‪ٞ‬ح ‌‬
‫ٕ‪‌ٜ‬اىَؼيٍ٘اخ‌اىر‪‌ٜ‬ذٌ‌ذخض‪ْٖٝ‬ا‌ف‪ٍ‌ٜ‬ناُ‌ٗاؼذ‌اٗ‌ػذج‌اٍامِ‌ٕٗ‪‌ٜ‬ػِ‌اىؼاٍي‪ٗ‌ِٞ‬اىَْرعاخ‌‬
‫ٗاىخذٍاخ‌ٗاىؼَي‪ٞ‬ةاخ‌اىخاطةح‌تَؤسسةح‌ٍةا‪ٗ‌،‬تةذ‌‪ٝ‬ةرٌ‌ذخةض‪ٍ‌ِٝ‬ؼيٍ٘ةاخ‌اىؼةاٍي‪‌ِٞ‬فة‪‌ٚ‬اداسج‌شةلُ٘‌‬
‫اىؼاٍي‪ٗ‌ِٞ‬اىَْرعاخ‌‪ٝ‬رٌ‌ذخض‪ٍ‌ِٝ‬ؼيٍ٘ةاخ‌ٍْٖةا‌فة‪‌ٚ‬اداسج‌ػةثؾ‌اىعة٘دج‌ٗاىخةذٍاخ‌ٗاىؼَي‪ٞ‬ةاخ‌فة‪‌ٜ‬‬
‫اداسج‌اىشلُ٘‌اىَاى‪ٞ‬ةح‌ٗاالداس‪ٝ‬ةح‌ّظةاً‌‪ٝ‌MSS‬سةرخذً‌اىَؼيٍ٘ةاخ‌اىثذا ‪ٞ‬ةح‌مَةا‌‪ٝ‬سةرخذً‌اىَؼيٍ٘ةاخ‌‬
‫اىذا ي‪ٞ‬ح‌ذ٘ظذ‌ف‪‌ٜ‬اىشثنح‌اىذا ي‪ٞ‬ح‌ىيَؤسسح‪‌ .‬‬
‫‌‬
‫‌‬
‫هُكم إداسة انًؼهىياث‬

‫‪ 4.2‬انًؼهىياث انخاسجُت‬
‫ْٕاىةةل‌ٍظةةادس‌مص‪ٞ‬ةةشج‌ىيَؼيٍ٘ةةاخ‌اىخاسظ‪ٞ‬ةةح‌ذثةةذأ‌ٍةةِ‌اىَظةةادس‌اىرعاس‪ٝ‬ةةح‌ٗؼرةة‪ٍ‌ٚ‬ظةةادس‌‬
‫اىصؼا ‪ٞ‬اخ‌ٗاالّرشّد‌ٗتذ‌ذ٘ظذ‌اىرقاس‪ٝ‬ش‌اىؽنٍ٘‪ٞ‬ح‌ٗتؽ٘ز‌اىَؼإذ‌ٗاىثْ٘ك‌ف‪‌ٜ‬اشناه‌مص‪ٞ‬شج‌ٍصو‌‬
‫االسا٘اّح‌‪ٗ‌cd‬اىنرة‌ٗاىَعالخ‌ٗاىظ٘س‌ٗاىخشا ؾ‌ٗاالؽيس‪ٗ‌.‬ىزىل‌فةئُ‌اىَؼيٍ٘ةاخ‌اىخاسظ‪ٞ‬ةح‌‬
‫‪َٝ‬نةةِ‌أُ‌ذنةةُ٘‌ ٍةةِ‌مةةو‌أّؽةةاء‌اىؼةةاىٌ‌ٗػيةة‪ّ‌ٚ‬ظةةٌ‌دػةةٌ‌اىقةةشاس‌ذؽذ‪ٝ‬ةةذ‌اىَؼيٍ٘ةةاخ‌اىَص‪ٞ‬ةةذج‌ىيْظةةاً‌‬
‫ٗاىؽظ٘ه‌ػي‪ٖٞ‬ا‪‌ .‬‬
‫‌‬
‫ٍصاه‌(‪‌ :)1‬‬
‫‌اىَؼيٍ٘اخ‌اىخاسظ‪ٞ‬ح‌ٍصو‌ٍؼيٍ٘ةاخ‌احؼظةاء‌اىسةناّ‪‌،ٜ‬ظةذٗه‌ّسةة‌اىؼةشا ة‪‌،‬‬
‫ٍؼيٍ٘ةةاخ‌اىَْرعةةاخ‌اىظةةْاػ‪ٞ‬ح‪ٗ‌،‬مةةو‌ٕةةزٓ‌اىَؼيٍ٘ةةاخ‌‪َٝ‬نةةِ‌اىؽظةة٘ه‌ػي‪ٖٞ‬ةةا‌ٍةةِ‌‬
‫االّرشّد‌أٗ‌اىخؾ‌اىسش‪ٝ‬غ‌‪‌ .Online Source‬‬
‫‌‬
‫‪ 5.2‬انًؼهىياث انشخصُت‬
‫ٕ‪ٍ‌ٚ‬ؼيٍ٘اخ‌ػِ‌ٍسرخذٍ‪ّ‌ٜ‬ظةاً‌إداسج‌اىَؼيٍ٘ةاخ‌‪ ٗ‌MSS‬ثةشاذٌٖ‌ٗتؼةغ‌اسا ٖةٌ‌ػةِ‌‬
‫اىَث‪ٞ‬ؼاخ‌اٗ‌اىَْرعاخ‌اىخاطح‌تاىَؤسسح‌اىر‪ٝ‌ٜ‬ؼَيُ٘‌ف‪ٖٞ‬ا‌ٗذ٘تؼاذٌٖ‌ىيَْافسح‌ٍغ‌اال ش‪‌ ‌.ِٝ‬‬
‫‌‬
‫‪ .2‬طشق جًغ انًؼهىياث وانصؼىباث انتٍ تقابهها‬
‫‌‬
‫اىؽا ظح‌اى‪‌ٚ‬ظَغ‌ٍؼيٍ٘اخ‌ٍِ‌ٍظادس‌دا ي‪ٞ‬ةح‌ٗ اسظ‪ٞ‬ةح‌ٍرؼةذدج‌طةؼة‌تْةاء‌ّظةاً‌‪‌MSS‬‬
‫أل ّٔ‌ف‪‌ٜ‬تؼغ‌األؼ‪ٞ‬اُ‌ٌٍٖ‌اىؽظ٘ه‌ػية‪ٍ‌ٚ‬ؼيٍ٘ةاخ‌اىا‪ٞ‬ةش‌ٗفة‪‌ٜ‬أؼ‪ٞ‬ةاُ‌أ ةش‪‌ٙ‬األفؼةو‌االػرَةاد‌‬
‫ػي‪‌ٚ‬اىَؼيٍ٘اخ‌اىذا ي‪ٞ‬ح‌ٗذا٘‪ٝ‬ش‌اىَؤسسح‌تَؼضه‌ػِ‌اال ش‪ٗ‌.ِٝ‬ذثق‪ٍَٖ‌ٚ‬ح‌ّظاً‌‪‌MSS‬ذشش‪ٞ‬ػ‌‬
‫ٗذظْ‪ٞ‬ف‌اىَؼيٍ٘اخ‌اىع‪ٞ‬ذج‪‌ ‌.‬‬
‫‌‬
‫‪ 1.2‬طشق جًغ انًؼهىياث‬
‫اىَؼيٍ٘ةةاخ‌اىثذا ‪ٞ‬ةةح‌‪َٝ‬نةةِ‌ظَؼٖةةا‌‪ٝ‬ةةذٗ‪ٝ‬ا‌اٗ‌ػةةِ‌ؽش‪ٝ‬ة ‌اىثااتةةح‌اىََاْاةةح ‪‌،Sensors‬اٍةةا‌‬
‫اىَؼيٍ٘اخ‌اىََصيح‌فرعَغ‌ػِ‌ؽش‪‌ ٝ‬اىَسػ‌تاسرخذاً‌‌االسرث‪ٞ‬اُ ‪‌Questionnaire‬ظَةغ‌ ثةشاخ‌‬
‫اىخثشاء‌ػِ‌ؽش‪‌ ٝ‬اىَقاتالخ‌ٗاطثؽد‌االّرشّد‌ٍِ‌اىَظةادس‌اىََٖةح‌ىيؽظة٘ه‌ػية‪ٍ‌ٚ‬ؼيٍ٘ةاخ‌‬
‫ٍؼث٘ؽح‌ال‪ّ‌ٛ‬ظاً‌دػٌ‌اىقشاس‌‪‌ٌٍٖ‌DSS‬ظذا‌ؼ‪ٞ‬س‌‪َٝ‬نِ‌االػرَاد‌ػي‪‌ .ٔٞ‬‬
‫ذذس‪ٝ‬ة‌‪‌ .‬‬

‫‪ 2.2‬صؼىباث انحصىل ػهً انًؼهىياث‬

‫مو‌ّظٌ‌اىؽاس٘ب‌ذؼرَذ‌ػي‪‌ٚ‬اىَؼيٍ٘اخ‪ٗ‌.‬ىزىل‌فئُ‌ّظٌ‌دػةٌ‌اىقةشاس‌‪ٝ‬عةة‌ػي‪ٖٞ‬ةا‌ٍشاػةاج‌‬
‫ٍا‌‪ٝ‬ي‪‌ :ٜ‬‬
‫‌‬
 ‫أوال‪ :‬تصنُف انًؼهىياث‬
‫ٍظذات‪ٞ‬ح‌اىَؼيٍ٘اخ‌اىر‪َٝ‌ٜ‬نِ‌االػرَاد‌ػي‪ٖٞ‬ا‌ٗاال ز‌تٖا‌ٗاىر‪ٝ‌ٚ‬عة‌إىااءٕا‌ٍِ‌اىْظاً‪‌ .‬‬
‫‌‬
‫ثانُاً‪ :‬يشكهت انتخزَن‬
‫ذ٘ظذ‌ٍشنيح‌ذخض‪‌،ِٝ‬ىنِ‌تاىرا٘س‌اىؽذ‪ٝ‬س‌ف‪‌ٜ‬االظٖضج‌ذعاٗصّا‌ظةضء‌ٍةِ‌اىَشةنيح‌ٗأ‪ٝ‬ؼةا‌‬
‫ػَي‪ٞ‬ح‌االذظاه‌ت‪‌ِٞ‬اىْظٌ‌ٗاىَؼيٍ٘اخ‌اىَر٘فشج‌ف‪‌ٚ‬االٍامِ‌اال ش‪‌.ٙ‬أ‪ٝ‬ؼا‌سةاػذخ‌اىشةثناخ‌فة‪‌ٚ‬‬
‫ػَي‪ٞ‬ح‌ذؽي‪ٞ‬و‌اىَؼيٍ٘اخ‌ٗاىرامذ‌ٍِ‌طؽرٖا‌ٗاسرخذاٍٖا‪‌ ‌.‬‬
‫‌‬
‫‪ 3.1‬نظى إداسة قىاػذ انبُاناث فٍ نظى دػى انقشاس‬
‫ػثاسج‌ػِ‌ّظٌ‌ظض ‪ٞ‬ح‌ذؽر٘‪‌ٙ‬ػي‪‌ٚ‬تاػذج‌ت‪ٞ‬اّاخ‌راخ‌طيح‌تاىْظةاً‌اىَةشاد‌ػَةو‌ّظةٌ‌دػةٌ‌‬
‫اىقشاس‌ىٔ‌ٗ‪ٝ‬سَ‪ّ‌ٚ‬ظاً‌إداسج‌تاػذج‌اىث‪ٞ‬اّاخ‌(‪‌ ‌)DBMS‬‬
‫‌‬
‫يذخم نإلداسة‬ ‫‌‬
‫ىالداس‪‌ِٞٝ‬ف‪‌ٚ‬‬ ‫نًىرج اداسي‬ ‫‌‬
‫ٍسر٘‪ٝ‬اخ‌‬
‫‌‬
‫ٍخريصح‌‬
‫ىيَعَ٘ػاخ‌‬ ‫‌‬
‫ٗاالفشاد‌‬ ‫إداسَت‬ ‫يصاسف‬
‫‌‬
‫تشساخ‌ٍسرقيح‌‬ ‫‌‬
‫اٗ‌ٍرراى‪ٞ‬ح‬ ‫برامج شبه مهيكلة‬ ‫ت٘اػذ‌ت‪ٞ‬اّاخ‌دػٌ‌‬ ‫‌‬
‫اىرظَ‪‌ٌٞ‬اىذاػٌ‌‬
‫اىقشاس‬ ‫‌‬
‫ىيزماء‌اىظْاػ‪‌ٜ‬‬ ‫‌‬
‫خذياث استؼالياث‬
‫‌‬
‫التأقلم والمرونة‬ ‫‌‬
‫تسٌ‌ٍؼيٍ٘اخ‌ض‌ٗإٍناّ‪ٞ‬اخ‌ّظٌ‌دػٌ‌اىقشاس ‌‬
‫ظا‬
‫دػٌ‌اىقشسا‌خ‌‬
‫ٍرؼذدج‌االظشاءاخ‌‬ ‫ٍذ و‌ىالداسج‌‬
‫‌‬
‫ٗاىْ٘ػ‪ٞ‬ح‌‬ ‫‪ 2.1‬إداسة نظى انًؼهىياث فٍ نظى دػى انقشاس ‪DSS‬‬
‫‌‬
‫ّظةٌ‌إداسج‌اىَؼيٍ٘ةةاخ‌ٕةة‪‌ٜ‬تةةشاٍط‌ىض‪ٝ‬ةةادج‌ٍؼيٍ٘ةةاخ‌ىيث‪ٞ‬اّةةاخ‌اىَ٘ظةة٘دج‌فةة‪‌ٜ‬تاػةةذج‌اىث‪ٞ‬اّةةاخ‌‬
‫ٗذؽذ‪ٝ‬س‌ٍٗسػ‌ٗإظٖاس‌اىَؼيٍ٘اخ‌ٗستاٖا‌تياح‌اىَْارض‌ىرظثػ‌َّ٘رض‌ٍرناٍو‌ىْظٌ‌دػٌ‌اىقشاس‪‌ .‬‬
‫‌‬
‫‪ 5.2‬قىاػذ انبُاناث تنظًُها وهُكهتها‬
‫اىؼالتاخ‌ت‪‌ِٞ‬اىث‪ٞ‬اّاخ‌اىصشد‪ٝ‬ح‌اىَخضّح‌ف‪‌ٜ‬ت٘اػذ‌اىث‪ٞ‬اّاخ‌ٍَنِ‌أُ‌ ‌‬
‫ذرشظٌ‌تأشناه‌ٍْاق‪ٞ‬ةح‌ٍخريصةح‌ّٗظةٌ‌إداسج‌اىَؼيٍ٘ةاخ‌طةََد‌ػية‪‌ٚ‬اسةرخذاً‌ٕةزٓ‌اىٖ‪ٞ‬امةو‌ىؼَةو‌‬
‫ٗظا صٖا‪‌ ‌.‬‬
‫‌‬
‫ْٕاىل‌ َسح‌أشناه‌أساس‪ٞ‬ح‌ىثْاء‌اىٖ‪ٞ‬امو‌اىَؼيٍ٘اذ‪ٞ‬ح‪‌ ‌:‬‬
‫‪ .1‬قىاػذ انبُاناث انؼالئقُت ‪: Relational Database‬‬
‫غاىثا‌ٍا‌ذنُ٘‌ف‪‌‌ٜ‬شنو‌ظذٗه‌شْا ‪‌ٜ‬األتؼاد‌‪ٝ‬ؽر٘‪‌ٙ‬ػي‪‌ٚ‬أػَذج‌ٗطص٘ ‌‪ٝٗ‌،‬ؼرثش‌اىؼَة٘د‌‬
‫ؼقو‌ٗاىظف‌ت‪ٞ‬اّاخ‌سعو‌ٗاؼذ‌‪ٝ‬ؽر٘‪‌ٙ‬ػي‪‌ٚ‬ػذج‌ؼق٘ه‪.‬‬
‫إ‪ٝ‬عات‪ٞ‬اخ‌ٕزا‌اىْ٘ع‌أّٔ‌‪ٝ‬ثسؾ‌ٍَٗنِ‌اسرخذأٍ‌ف‪‌ٜ‬ػذج‌أشناه‌ٗتشّاٍط‪‌ .‬‬
‫‌‬
‫‪ .1‬قىاػذ انبُاناث انهشيُت ‪‌ ‌:Hierarchical Database‬‬
‫ٕٗ٘‌‌ػَو‌ػالتح‌ذشتؾ‌أسصو‌إى‪‌ٚ‬أػي‪‌ٚ‬ف‪‌ٜ‬شنو‌شعشج‌مَا‌ف‪‌ٜ‬اىشنو‪‌ .‬‬
 ‫‌‌‬
‫‪ .3‬قىاػذ انبُاناث انشبكُت‌‪‌:Network Database‬‬
‫ٕزا‌اىْ٘ع‌ٍةِ‌اىٖ‪ٞ‬نيةح‌‪ٝ‬سةَػ‌تةشٗاتؾ‌ٍؼقةذج‌تة‪‌ِٞ‬اىؼالتةاخ‌ٗىةٔ‌ اطة‪ٞ‬ح‌ؼصة ‌اىرخةض‪‌ِٝ‬فة‪‌ٜ‬‬
‫ٍناُ‌طا‪ٞ‬ش‌ألّٔ‌‪ٝ‬عَغ‌ت‪‌ِٞ‬األش‪ٞ‬اء‌اىَشرشمح‪‌ .‬‬
‫‌‬
‫‪ .4‬قىاػذ بُاناث انًتجهاث‬
‫‪ٝ‬رؼاٍةةو‌ٍةةغ‌(‪‌ )Computer Integrand Manufacturing - CIM‬ػْةةذٍا‌ذنةةُ٘‌‬
‫اىث‪ٞ‬اّاخ‌ٍؼقذج‌ٗذؽ٘‪‌ٙ‬ػي‪‌ٚ‬ط٘س‌ٗػالتاخ‌ٍرؼذدج‪‌ .‬‬
‫‌‬
‫‪Multimedia-Database‬‬ ‫‪ .5‬قىاػددددددذ بُاندددددداث وسددددددائ يتؼددددددذدة‌(‪‌–‌MMDBMS‬‬
‫‪‌ )Management System‬‬
‫‌‬
‫ذؽذ‪ٝ‬ذ‌ت٘اػذ‌ت‪ٞ‬اّاخ‌ف‪‌ٜ‬إشناه‌ػذج‌تاحػافح‌ىؽق٘ه‌ىألؼش ‌ٗاألستاً‌اىَؼشٗفح‌ٗتذ‌ذشَو‌‬
‫ف‪ٞ‬ذ‪‌،٘ٝ‬ط٘س‪‌،‬ط٘خ‪‌ ‌.‬‬
‫‌‬
‫‌‬
‫‪ 6.2‬نًىرج إداسة اننظى انجزئُت‬
‫ٕ٘‌ؼضٍح‌(‪‌) software‬ذؽر٘‪‌ٙ‬ػية‪‌ٚ‬احداسج‌اىَاى‪ٞ‬ةح‌ٗاحداسج‌اىؼيَ‪ٞ‬ةح‌ٗاحداسج‌احؼظةا ‪ٞ‬ح‌‬
‫ٗاىَْةةارض‌ٗمةةزىل‌‪ٝ‬ؽرةة٘‪‌ٙ‬ػيةة‪‌ٚ‬ىاةةح‌اىَْزظةةح‪ٕ‌،‬ةةزا‌اىعةةضء‌غ‪ٞ‬ةةش‌اىَةةاد‪ٝ‌ٛ‬سةةَ‪ّ‌ٚ‬ظةةاً‌إداسج‌ت٘اػةةذ‌‬
‫اىَْ٘رض‌(‪‌ .)Model Base Management System- MBMS‬‬
‫‌‬
‫‪ 2.2‬استخذاياث االستؼالو انـ‪Query‬‬
‫ذسرخذً‌ىاح‌االسرؼالً‌‪‌Query‬ىاية‌اىَؼيٍ٘ةاخ‌تشةشٗؽ‌ٍؽةذدج‌فة‪‌ٚ‬ؼةاالخ‌ٍخريصةح‌ىثْةاء‌‬
‫ّظٌ‌دػٌ‌اىقشاس‪‌ ‌.DSS‬‬
‫‪‌‌2.1‬انذنُم ‌‬
‫ٕ٘‌ػثاسج‌ػِ‌مراى٘ض‌اىَؼيٍ٘اخ‌ف‪‌ٜ‬تاػذج‌اىث‪ٞ‬اّاخ‌ٗ‪ٝ‬شَو‌ذؼاس‪ٝ‬ف‌اىث‪ٞ‬اّاخ‪‌ .‬‬
‫‌‬
‫الوصول لمعلومات‬ ‫‌‬
‫‌‬
‫‌‬
‫‌‬
‫‌‬
‫ا‪.‬و‬ ‫س‪ٞ‬اشج‌‬ ‫سٖ٘ىح‌‬
‫النمذجة‬ ‫‌‬
‫االّساُ‌ٍغ‌‬ ‫اىثْاء‌‬
‫والتحليل‬ ‫‌‬
‫‌‬
‫يبشد‬ ‫ف‬ ‫الفاعلية ونسب‬ ‫الفاعلية‬ ‫‌‬
‫الكفاءة‬ ‫‌‬
‫ونسب‬
‫‌‬
‫غسانت‬ ‫ا‪.‬س‬ ‫ا‪.‬ث‬ ‫انزهبٍ‬
‫‌‬
‫‌‬
‫‌‬
‫قىاػذ انبُاناث انهشيُت‬
‫‪ 2.2‬نظاو إداسة اننًىرج‬
 ‫‪ٝ‬شَو‌تاػذج‌اىَْ٘رض‪‌ ‌.‬‬ ‫‪‬‬
‫إداسج‌تاػذج‌اىَْ٘رض‪‌ ‌.‬‬ ‫‪‬‬
‫ىاح‌اىَْزظح‪‌ .‬‬ ‫‪‬‬
‫دى‪ٞ‬و‌اىَْ٘رض‪‌ .‬‬ ‫‪‬‬
‫ذْص‪ٞ‬ز‌اىَْ٘رض‌ٍٗؼاٍو‌اىَْظٌ‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫‌‬
‫‪ 1..1‬نظاو إداسة انًؼشفت‬
‫ذؽر٘‪‌ٙ‬ػي‪ّ‌ٚ‬ظاً‌دػٌ‌ٍؼشفة‪ٝ‌ٜ‬ؼَةو‌تظة٘سج‌ٍسةرقيح‌ٗ‪ٝ‬ؼةا ‌ىيةزماء‌االطةاْاػ‪‌ٜ‬ىؼَةو‌‬
‫اىقشاساخ‪‌ .‬‬
‫‌‬
‫ػْذٍا‌ذنُ٘‌اىَشنيح‌غ‪ٞ‬ش‌ٍٖ‪ٞ‬نيةح‌أٗ‌شةثٔ‌ٍٖ‪ٞ‬نيةح‌تَؼْة‪ٍ‌ٚ‬شمثةح‌ٗ‪ٝ‬ظةؼة‌ؼيٖةا‌تةْظٌ‌دػةٌ‌‬
‫اىقشاس‌اىؼاد‪ٝ‬ح‌ٗذؽراض‌ىخثشاء‌ىيَساػذج‌ٕٗزا‌‪ٝ‬رأذ‪‌ٚ‬تاسرخذاً‌أّظَح‌اىزماء‌االطاْاػ‪‌ٜ‬ىالسةرصادج‌‬
‫ٍةةِ‌ٕةةزٓ‌اىخثةةشاخ‌ٗستاٖةةا‌تةةْظٌ‌دػةةٌ‌اىقةةشاس‪ٗ‌.‬ىٖةةزا‌ّعةةذ‌ّظةةٌ‌دػةةٌ‌اىقةةشاس‌اىَرقذٍةةح‌ٍعٖةةضج‌أٗ‌‬
‫ٍشذثاح‌تْظاً‌إداسج‌اىَؼشفح‌ٗ‌ذساػذ‌ػي‪‌ٚ‬سفغ‌أداء‌تات‪‌ٜ‬أظضاء‌ّظٌ‌دػٌ‌اىقشاس‪‌ ‌.‬‬
‫‌‬
‫إُ‌ظض ‪ٞ‬ةةح‌اىَؼشفةةح‌ذؽرةة٘‪‌ٙ‬ػيةة‪ٗ‌ٚ‬اؼةةذ‌أٗ‌أمصةةش‌ٍةةِ‌ّظةةٌ‌اىةةزماء‌اىظةةْاػ‪ٕٗ‌ٜ‬ةة‪‌ٜ‬ذشةةَو‌‬
‫اىَ٘اطصاخ‌اىؼشٗس‪ٝ‬ح‌ىرْص‪ٞ‬ةز‌اىةْظٌ‌اىزم‪ٞ‬ةح‌ٗػَي‪ٞ‬ةح‌ستاٖةا‌ىةذػٌ‌اىقةشاس‪‌.‬اىةْظٌ‌اىرة‪‌ٜ‬ذؽة٘‪ٕ‌ٙ‬ةزٓ‌‬
‫اىعض ‪ٞ‬ح‌ذسَ‪‌ ‌.Expert Support System‌-‌DSS/ES ‌ٚ‬‬
‫‪ 11.1‬بىابت انًستخذو‬
‫ذااةة‪‌ٚ‬مةةو‌أّةة٘اع‌االذظةةاه‌تةة‪‌ِٞ‬اىَسةةرخذً‌ّٗظةةٌ‌اىَؼيٍ٘ةةاخ‌ٗذؽرةة٘‪ٍ٘‌ٙ‬اطةةصاخ‌اىثةةشاٍط‌‬
‫ٗاىَؼذاخ‌اىـ‪،Software‬اىـ‪.Hardware‬‬
‫ثشاء‌أّظَح‌اىَؼيٍ٘اخ‌‪ٝ‬ؼرثشُٗ‌ٕزا‌اىعضء‌إٌٔ‌األظضاء‌ألّٔ‌‪ٝ‬عزب‌اىَسةرخذٍ‪‌ِٞ‬ىيرؼاٍةو‌‬
‫ٍغ‌اىؽاس٘ب‌ٗىزىل‌أّشلد‌ىٔ‌إداسج‌ اطح‌‪ٝ‬ؽر٘‪‌ٙ‬ػي‪‌ٚ‬ػذج‌تشاٍط‌ذرؼاٍو‌ٍغ‌مو‌ٍسرخذً‌ؼسة‌‬
‫ٍ‪٘ٞ‬ىةٔ‌ٗسةَ‪ٞ‬د‌‪ّ(‌User Interface Management System‌‌-‌UIMS‬ظةاً‌إداسج‌ٗاظٖةةح‌‬
‫اىَسرخذً)‪‌ .‬‬
‫‌‬
‫‌‬
‫نظى إداسة انًؼشفت‬
‫‪ 12.2‬ػًهُت تذاخم انًستخذو‬
‫مَا‌ٕ٘‌ٗاػػ‌ف‪‌ٜ‬اىشنو‌أػالٓ‌أُ‌اىَسةرخذً‌‪ٝ‬رةذا و‌ٍةغ‌اىؽاسة٘ب‌ػثةش‌ىاةح‌ٍؼ‪ْٞ‬ةح‌ذؼَةو‌‬
‫ػثةش‌‪‌UIMS‬فةة‪‌ٜ‬اىةْظٌ‌اىَرقذٍةةح‌ذنةةُ٘‌ىاةح‌اىرةةذا و‌ٍةغ‌اىَسةةرخذً‌ٕةة‪‌ٜ‬ىاةح‌األطةةي‪ٞ‬ح‌أٗ‌ذسةةرخذً‌‬
‫احشناه‌ ‪‌‌Collects‬أٗ‌سسٍ٘اخ‌ٗاظٖح‌اىَسرخذً‪‌ .‬‬
‫‌‪‌Graphic User Interface‌–‌GUI‌–‌Graphics‬ى‪ٞ‬سٖو‌ػَي‪ٞ‬ح‌احد اه‪‌ ‌.‬‬
‫‌‬
‫‪ .3‬انجزء انًادٌ ننظى دػى انقشاس ‪DSS Hardware‬‬
‫ّظٌ‌دػٌ‌اىقشاس‌ذرأشش‌تَ٘اطصاخ‌األظٖضج‌اىر‪‌ٜ‬ذسَػ‌ىْظاً‌‪‌MSS‬تأُ‌‪ٝ‬قً٘‌ت٘ظ‪ٞ‬صرٔ‌ػية‪‌ٚ‬‬
‫أؼسِ‌ٗظٔ‌ٗىزىل‌‪ٝ‬عة‌ذؽذ‪ٝ‬ذٕا‌تثو‌اىثذء‌تئد اه‌ّظاً‌دػٌ‌اىقشاس‌ف‪ٍ‌ٜ‬ؤسسح‌ٍا‌ٗذؽذ‪ٝ‬ذ‌اىَخةذً‌‬
‫ىيشةةثنح‌ٗاألظٖةةضج‌اىشخظةة‪ٞ‬ح‌ٗذؼض‪ٝ‬ةةض‌اىسةةيث‪ٞ‬اخ‌ٗاال‪ٝ‬عات‪ٞ‬ةةاخ‌‪ٗ‌،‬اىرةةشاتؾ‌تاىؼالتةةاخ‌فةة‪‌ٜ‬ت٘اػةةذ‌‬
‫اىث‪ٞ‬اّاخ‪‌،‬ؼر‪َٝ‌ٚ‬نِ‌ىيَسرخذً‌اىؽظ٘ه‌ػي‪ٖٞ‬ا‌تاشق‌ٍخريصح‌ٍساػذج‪‌ .‬‬